PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ISRAEL EN EGYPTE
IN GEHEIM GESPREK
Opnieuw vertraging
bij vorming kabinet
NV Watermaatschappij WMZ neemt
de BV Landgoed Slot Haamstede over
Begin bereid tot afzonderlijk vredesverdrag
I I
vandaag
KONINGIN WIL EERST NADER ADVIES
SOARES WANKELT
TER BESCHERMING VAN WATERWINGEBIED
Profiteren
pagina 13
220e jaargang no. 282
Donderdag 8 december 1977
TEL AVIV (UPI, REUTER, GPD) - Israël en Egypte, zijn naar de Israëlische staatstelevisie
woensdagavond meldde, geheime besprekingen begonnen over verschillende aspecten van het
conflict in het Midden-Oosten, met inbegrip van het Palestijnse vraagstuk. Deze besprekingen
zouden volgens de diplomatieke correspondent van de televisie plaatsvinden op verschillende
niveaus en op verschillende plaatsen, in en buiten het Midden-Oosten. De besprekingen zouden
parallel moeten blijven lopen met de conferentie die op 14 december in Cairo zal beginnen ter
voorbereiding van een Geneefse vredesconferentie over het Midden-Oosten.
Volgens het. bericht werd verwacht dat
de geheime besprekingen een aantal
dagen zouden duren Er zou in het bij
zonder worden gesproken over toekom
stige grenzen, het Palestijnse vraagstuk
en de Sinai waarvan Israël het grootste
deel na de oorlog van 1967 nog bezet
houdt.
De Israëlische radio meldde woensdag
avond uit welingelicht bronnen te heb
ben vernomen dat Jordanië wellichtaan
de conferentie in Cairo zal gaan deelne
men.
Hieraan werd toegevoegd dat Svriê
„ook zou kunnen gaan deelnemen en
dat het land een methode zoekt om zijn
betrekkingen met Egypte te herstel
len". Voorls „zou deelneming door
Saoedie-Arahië al verzekerd zijn" en
„zouden de contacten die op hel ogen
blik bestaan tussen Israël en Egypte
blijven doorgaan tot de opening van de
conferentie."
In Tel Aviv werd woensdag voorts uit
regeringskringen vernomen dat Israël
waarschijnlijk een hoge officier zal toe
voegen aan zijn delegatie naar Cairo.
Oorspronkelijk zou er bij de uit 30 leden
bestaande Israëlische delegatie geen
militaire expert zijn. Van Egyptische
kant zou er van het begin af aan zeker
een legerofficier worden afgevaardigd,
generaal Taha Magdoeb. die betrokken
PAGINA 2
arrestaties
verdediger
De verdediger van Knut Folkerts heeft
ontslag van rechtsvervolging geëist van
zijn cliënt.
akkoord
vriendelijk
rinkelen
profiteren
taktiek
somber
deugd
Jullen Schoenaerts ik prefereer niet
achter de deugd aan te lopen: Radio- eii
televisieprogramma's: Strip
staal
Carter neemt maatregelen tegen
staallmport in de VS: Beurs-financièn-
economle
Begin
De Israëlische premier Begin, inmid
dels teruggekeerd naar Israël, heeft op
een laatste persconferentie in Londen
gezegd dat zijn land bereid was een af
zonderlijk vredesverdrag met Egypte
af te sluiten, maar alleen wanneer pre
sident Sadat daartoe het initiatief zou
nemen. Israël, zei Begin, geeft de voor
keur aan een verdrag dat met alle Ara
bische buurlanden wordt gesloten.
Begin leek hiermee de mogelijkheid te
openen voor het doorbreken van de im
passe die is ontstaan nadat Egypte
unilateraal de diplomatieke betrekkin
gen met andere Arabische landen ver
brak Hij legt er wel de nadruk op dat het
verdrag met Egypte alleen maar be
schouwd kon worden als een eerste stap
in het proces om met alle andere Arabi
sche buurlanden tot een overeenkomst
te komen.
Een verdrag met Egypte zou niet ..het
eind maar een begin" moeten zijn van de
pogingen om tot een vredesovereen
komst te komen.
Hij herhaalde zijn dringend verzoek aan
de Westeuropese landen om zich niet te
mengen in het diplomatieke proces dat
nu op gang is gebracht, zij het met
goedbedoelde voorstellen over wat Is
raël al of niet zou moeten doen
Egypte heeft woensdag bekend
gemaakt dat het de culturele centra en
enkele ccnsulanten van de Sowjet-Un je
en verscheidene Oosteuropese landen
sluit. Het uitte de beschuldiging dat
deze werden gebruikt om op te wekken
tot verzet tegen het vredesinitiatief
van president Anwar Sadat.
Premier Mamdoeh Salem deelde het
Egyptische parlement mee dat op een
buitengewone bijeenkomst van het ka
binet was besloten de culturele centra
van de Sowjet-Unie. Oost-Duitsland.
Hongarije en Tsjecho-Slowakije te slui
ten. alsmede alle consulaten van Mos
kou. Tsjecho-Slowakije. Oost-Duits
land en Polen buiten Cairo. De stap
volgde 36 uur nadat Cairo de diploma
tieke betrekkingen met vijf Arabische
landen verbrak die scherpe kritiek had
den geleverd op de vredesstappen van
president Sadat
Salem zei dat de Sowjets en de Oos
teuropese landen waren overgegaan
van 'kritiek op het Initiatief van Sadat
in hun media en dootr de staat gecon
troleerde pers naar een stadium dat ab
soluut inmenging in de binnenlandse
aangelegenheden van Egypte is.
Premier Salem beschuldigde de Oost
Europese landen ervan hun culturele
centra te gebruiken voor'marxistische
en communistische propaganda' in
plaats van het Egyptische volk op de
hoogte te brengen van de beschaving,
geschiedenis en tradities van hun vol
ken.
CDA-leider Van Agt op weg naar het fractie-overleg.
Van Agt wil
economisch
adviseur
DEN HAAG - Als Van Agt premier
wordt van het CDA-WD-kabinet,
wil hij een staatssecretaris naast
zich die als zijn persoonlijk adviseur
kan optreden op economisch ter
rein. Van Agt denkt daarbij aan het
CDA-kamerlid drs. Rinus Peijnen-
burg, die Van Agt ook tijdens de be
sprekingen over het regeerakkoord
heeft bijgestaan.
In het verleden is eenmaal eerder een
staatssecretaris toegevoegd aan het
departement van algemen zaken.
Dat was in de periode 1959-1963. toen
drs W. K. N. Schmelzer als rech
terhand fungeerde van minister-pre
sident De Quaay. Bij De Quaay was
het niet zozeer zijn gemis aan eco
nomische kennis waarvoor Schmel
zer te hulp werd geroepen, als wel de
geringe ervaring van De Quaay met
de Haagse parlementaire en poli
tieke wereld. Schmelzers officiële
taakomschrijving was de zorg voor
de wetgeving op het gebied van de
publiekrechtelijke bedrijfsorgani
satie en de bezitsvorming Hoe de
eventuele taakomschrijving zal zijn
van drs, Peijnenburg. is nog niet be
kend.
(Van ome parlementaire redactie)
DEN HAAG - De vorming van een CDA-WD-kabinet heeft woensdag opnieuw
vertraging opgelopen. Wegens de onenigheid over het karakter van het nieuwe
kabinet besloot de koningin eerst nader advies in te winnen alvorens Van Agt een
formatie-opdracht te verstrekken.
De koningin ontvangt vandaag, don- yan ^gt gevraagd wat zijn opvatting is
derdag. de fractievoorzitters van PvdA. over de omstreden benaming van Van
CDA. WD en D"66. Daarna bespreekt ze der Grinten.
de situatie met haar vaste adviseurs, de yan Agt voerde daarop woensdagoch-
voorzitters van eerste en tweede kamer, tend overleg met de zeven dissidenten
Thurlmgs en Vondeling en de vice-pre- Uit zijn fractie en legde het resultaat
„„t daarvan neer in een brief aan de konin
gin. In deze brief laat Van Agt in feite de
benaming ■meerderheidskabinet' va
ren Hij schrijft dat een aantal leden van
zijn fractie de totstandkoming van het
CDA-WD-kabinet niet voor hun par
lementair-politieke verantwoording
kunnen nemen.
Van der Grinten had steeds ontkend dat
individuele fractieleden een parlemen
taire binding met een kabinet kunnen
aangaan. Hij verklaarde alleen rekening
te houden met de mening van de fracties
sident van de raad van state. dr. Rup-
pert Centraal daarbij staat de vraag
welke benaming het nieuwe kabinet
moet krijgen, nu de opvatting dat het
een meerderheidskabinet is. vrijwel al
gemeen is verlaten.
Oorzaak van de vertraging is het
eindadvies van informateur Van der
Grinten, waarin het nieuwe kabinet
een meerderheidskabinet wordt ge
noemd terwijl het slechts de daadwer
kelijke steun heeft van zeventig kamer
leden. De koningin heeft CDA-leider
als geheel Van Agt deelde aanvankelijk
die opvatting, maar is nu noodgedwon
gen overstag gegaan na overleg met de
dissidenten Aantjes en Scholten
Extra parlementair
Van Agt zal nu van de koningin waar
schijnlijk de opdracht krijgen om een
extra-parlementair kabinet te vormen,
dat via de gedoogsteun van de zeven
CDA-dissidenten toch in het zadel kan
blijven. Deze opdracht wijkt af van het
eindadvies van Van der Grinten, en om
die reden achtte de koningin een
nieuwe confrontatie-ronde noodzake
lijk.
Kennelijk wil de koningin elke moge
lijkheid tot kritiek op haar beslissing bij
voorbaat de pas afsnijden, zoals in een
eerder stadium van de format ie wel eens
is gebeurd bij monde van mr. Van Riel,
mevrouw Veder-Smit en dr. Kruisinga.
Als CDA en WD vandaag adviseren
Van Agt een extra-parlementair kabi
net te laten vormen, kan de koningin dit
meerderheidsadvies zonder bezwaar
overnemen
PvdA-fractieleider Van Thijn zal waar
schijnlijk zijn opvatting herhalen dat
door het wegvallen van de meerder-
heidssteun voor het CDA-WD-kabinet.
een geheel nieuwe fase in de formatie is
ingetreden. Hij pleit ervoor om daarom
het. overleg opnieuw bij de grootste
partij (de PvdA) te beginnen over de
vorming van een extra-parlementair
kabinet van PvdA en CDA De kans is
echter klein dat het donderdag zover
komt.
In Den Haag wijst men erop dat het er
nu om gaat de politieke beslissing van
het CDA vast te leggen dat het bereid is
- hoewel op extra-parlementaire basis
- samen te werken met de VVD. Pas als
dat is geschied, kan Van Agt van de ko
ningin een formatie-opdracht in die
richting krijgen.
(Zie ook pagina 3)
Smalle of
brede formule
Er blijkt her en der verba-
zing te bestaan over het on-
verwachte uitstel van de ka-
binetsformatie. Er is daarvoor
psSS echter een deugelijke reden:
het staatshoofd wil kennelijk
niet de schijn van partijdigheid op zich
laden en evenmin betrokken raken in
partijpolitiek gekrakeel. Daarom is het
verstandig dat de koningin tot een na
dere overlegronde heeft besloten, ook al
werkt die mogelijk vertragend. Destijds
gaf zij aan informateur Van der Grinten
opdracht om de mogelijkheden te on
derzoeken van een kabinet dat in vol
doende mate steun van de volksverte
genwoordiging zou ondervinden, een
formule die. in het geheel van de con
sultaties beschouwd, een aanwijzing in
hield in de richting van een 'parlemen
tair meerderheidskabinet'. Ook Van der
Grinten, zo bleek, vatte zijn opdracht in
deze zin op. Hij houdt nu in zijn eind
rapport staande dat hij voldoet aan de
formule van zijn opdracht, maar deze
opvatting wordt allerwege aangevoch
ten. Zijn opponenten betogen dat hij de
zeven 'loyalisten' van het CDA niet mag
optellen bij het aantal zetels, waarop
het door hem beoogde 'parlementair
meerderheidskabinet' steunt. Na aftrek
van de zeven komt hij echter niet meer
aan de meerderheid en dus - zo redene
ren Van der Grintens tegenvoeters
-heeft hij niet aan zijn opdracht voldaan.
JEjvenwel. op papier is het kabinet ge
reed. Het kan zo van start gaan, mits het
'staatshoofd besluit een opdracht met
een bredere formule te geven dan aan
Van der Grinten was verstrekt. Bijvoor
beeld: een kabinet dat het vertrouwen
van het parlement moet verwerven (in
plaats van 'voldoende steun ondervin
den'). Deze formule is in het verleden
nogal eens gebruikt in die gevallen
waarin een nauwe band tussen fracties
en kabinet niet mo
gelijk bleek. Strikt
genomen kan de ko
ningin een. derge
lijke opdracht zon
der meer geven,
maarzij loopt dan wel gevaar verwijten
te krijgen over een mogelijke partijdig
heid. De correcte gang van zaken - zoals
zich die nu aftekent - is dan ook de vol
gende: een loslaten van de oorspron
kelijke opdracht zoals aan Van der
Grinten verstrekt, maardan dienen
eerst de normale consultaties te zijn ge
pleegd. Vandaar dat nu de fractievoor
zitters weer moeten opdraven om het
staatshoofd te vertellen welke lijn zij in
de huidige situatie de juiste vinden. Het
is duidelijk dat Van Thijn zal adviseren
opnieuw besprekingen te openen tussen
PvdA en CDA. eventueel ter bereiking
van een situatie zoals die bij het kabi-
netrDen Uyl bestond, ten dele par
lementair iPvda). ten dele extra-par
lementair (CDA). Van Agt zal dat ver
moedelijk afwijzen om - gelet op het re
sultaat- van besprekingen met Wiegel -
te adviseren een opdracht te geven op
basis van een bredere formule Wiegel
zal wel dezelfde koers aanhouden, zo
ook de kleine rechtse partijen Zo zal er
uit het geheel van de adviezen zich een
kamermeerderheid aftekenen, op grond
waarvan het staatshoofd een opdracht
kan geven meteen ruimere formule dan
aan Van der Grinten was verstrekt.
Het
Premier Soares tijdens het debat
Jorge Campinos.
de vertrouwenskwestie. Rechts minister
tVan ome correspondent!
LISSABON - Twee dagen lang heeft het lot van de Portugese regering aan een
zijden draad gehangen. De debatten over de vertrouwenskwestie zouden tot ivan-
ochtend donderdag voortduren. Maar bij het ter perse gaan van deze editie leek
het waarschijnlijk dat de socialistische minderheidsregering het zou redden met
de steun van de Communistische Partij.
De parlementaire debatten brachten niet veel nieuws. Geen van de oppositiepar
tijen toonde enige waardering voor de gevolgde regenngspolitiek Maar duidelijke
alternatieven werden niet geboden. De rechtse oppositie, bestaande uit sociaal
democraten (PSD) en christen-democraten (CDS), kondigden van het begin af aan
tegen de vertrouwensmotie te zullen stemmen
Alleen de Communistische Party bewaarde de bepaling van haar stem tot het
laatste moment. In de debatten bestreden de communistische sprekers vooral het
gevaar van een rechtse regering van PSD-CDS. of een zakenkabinet waarin deze
partijen een grote invloed zouden hebben Woensdagavond werd dan ook verwacht
dat de communisten uit twee kwaden de minst kwade zouden kiezen. Met de
vóór-stemmen van de communisten en socialisten beschikt de minderheidsrege
ring over voldoende steun om aan te blijven
Van Lent ernstig
bezorgd over
toenemend geweld
SOESTERBERG (ANP) - Staatssec
retaris van defensie Van Lent (per-
soneelzaken) heeft zich woensdag in
Soesterberg ernstig bezorgd getoond
over hel toenemend gebruik van ge
weld.
In onze samenleving menen sommigen
dat onder bepaalde omstandigheden
geweldsgebruik bij het afdwingen van
maatschappelijke veranderingen kan
worden gerechtvaardigd. Ik acht het
vergoelijken en het steunen van pogin
gen de huidige maatschappijstructuur
langs gewelddadige weg te veranderen
kortzicht ig en lichtzinnig, aldus staats
secretaris Van Lent.
Let lijkt allemaal wat omslachtig,
maar het is begrijpelijk dat er de konin
gin en haar adviseurs alles aan gelegen
is om precies binnen de strikte lijnen
van de constitutionele bevoegdheden te
blijven. Ook voor de toekomstige for
mateur is het beter dat deze weg wordt
bewandeld: hij is te zijner tijd als minis
ter-president verantwoordelijk voor
deze gang van zaken. Zou hij met een
kabinet voorde kamer komen dat strikt
genomen niet past in de opdracht, dan is
hij daarvoor verantwoordelijk. Nu zal
het hem vermoedelijk niet verontrusten
wanneer de oppositie hem daarover
verwijten maakt, maar het zou wel ver
velend zijn als soortgelijke opmerkin
gen uit eigen kamp zouden komen. En
dat zou bij handhaving van de 'smalle
formule' zeker het geval zijn. Aantjes
met name heeft zich al publiekelijk van
de conclusies van Van der Grinten ge-
distantiëerd. Wil een kabinet Van Agt-
Wiegel in het begin niet teveel gevaar
lopen, dan moet het met een brede for
mule op weg worden gestuurd Kenne
lijk wordt daaraan nu gesleuteld.
NODIG ALS
RUILOBJECT
GOES - De NV Watermaalschappij
Zuid-West-Nederland (WMZ) gaat de
BV Landhoed Slot Haamstede overne
men. Het is de bedoeling dat de water-
maatschappij alle aandelen van de BV
opkoopt. Het nutsbedrijf hoopt door de
transactie in het bezit te komen van
ongeveer 70 hectare grond in de Zeep-
eduinen bij Haamstede. De grondaan
koop wordt nodig geacht, ter be
scherming van het waterwingebied in
de Schouwse Westhoek. Ooi wil WMZ
de Zeepeduinen gebruiken als ruilob
ject met staatsbosbeheer.
De algemene vergadering van aandeel
houders ging woensdatg tijdens een bij
eenkomst in Goes akkoord met de over
name van de BV Landgoed Slot
Haamstede. Een brief van het Zeeuws
Coördinatieorgaan voor Natuur- en
Landschaps- en Milieubescherming,
namen de aandeelhouders voor ken
nisgeving aan In de brief werd ervoor
gepleit de Zeepeduinen over te laten
aan de natuurbescherming, waardoor
WMZ geen extra investering hoeft te
doen en ixscherming van het wingebied
toch verzekerd is
De algemene vergadering van aandeel
houders 1 gemeen ten en provincies in
het verzorgingsgebied) had eind 1975 al
ingestemd met aankoop van de Zeep
eduinen vooreqen prijs van 140 cent per
vierkante meter De BV Landgoed Slot
Haamstelde daarbij echter als voor
waarde dat men van de inspectie belas
tingen de optredende boekwinst onbe
last zou mogen reserveren De inspectie
belastingen was het daarmee niet eens.
zodat de aankoop door WMZ in de knel
kwam Er werd gezocht naar andere
mogelijkeden en daaruit rolde het voor
stel om als WMZ de BV met bijbeho
rende aandelen over te nemen De prijs
van de aandelen zal zodanig worden be
paald. dat voor de WMZ de grondprijs
komt te liggen op de oorpsonkelijke ge
dachte prijs van 140 cent per m2.
Het Zeeuws coördinatieorgaan verzocht
de aandeelhouders niet in te stemmen
met de aankoop van de Zeepeduinen. In
eenbriefwerderopgewezendat voorliet
gebied een aangepast beheer noodza
kelijk is. ..Waarvoor binnen het ap
paraat van de WMZ niet de gewenste
kennis aanwezig is", aldus het coördina
tieorgaan Opgemerkt werd dat beheer
van 't Zeepe door een natuurbe
schermingsorganisatie (ambtelijk of
particulier) geen gevolgen heelt voorde
functie die door WMZ aan het gebied
wordt toegedacht ..Met andere woor
den. er wordt geen grotere zekerheid
verkregen door aankoop door WMZ. Het
is echter wel een forse investemgdie ten
laste van de gebruikers zal komen", be
toogde het coördinatieorgaan.
De voorzitter van WMZ's raad van
gedeputeerde A. J
(Slot zie pagina 7 kolom
CAO-OVERLEG
ZIEKENHUIZEN
AFGEBROKEN
UTRECHT (ANP) - De voltallige werk-
nemersdelegatie die is betrokken bij de
onderhandelingen over de cao voor het
ziekenhuiswezen heeft het overleg over
de herziening van de cao per 1 januari
1978 woensdag afgebroken.
Ze vindt dat de werkgeversorganisatie,
de nationale ziekenhuisraad, onvol
doende aan haar verlangens tegemoet
komt. Onder deze cao vallen ongeveer
170.000 werknemers in de particuliere
ziekenhuizen.
De werknemersdelegatie heeft een ver
klaring afgelegd, waarin ze de NZR om
een 'handreiking' vraagt. De voorstellen
die de NZR woensdag heeft gedaan,
kunnen volgens haar niet als zodanig
worden beschouwd.
Knelpunten bij het overleg zijn ónder
meer de betaling van de pre-klinische
periode (drie maanden) aan leerlingen
in opleiding, waar de NZR niet aan wil
en verbeteringen in bereikbaarheids-en
aanwezigheidsdiensten.