PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
AARZELINGEN OVER
OPDRACHT VAN AGT
Minister wees Kop Schouwen
aan als beschermd monument
In verzekering 10.000
arbeidsplaatsen weg
Meerderheids- of minderheidskabinet?
HÈk.
OPLOSSING MIDDEN-OOSTEN
IS MOGELIJK ZONDER GENEVE
BRD.
-w?
WERKGEVERS: PROGNOSE SPECULATIEF
Verklaring ran Cyrus Vance:
DORPSBEBOUWING VORMT OOSTELIJKE GRENS
Uitdaging
220e jaargang no. 281
Woensdag 7 december 1977
Capri 3000 Ghia automaat 1975 Wit
Capri 1600 GL demonstratie 1977 Blauw
Capri 1600 GL met Schuifdak 1976 WH
Manta 1600 S met Schuifdak 1975 Oranje
Fiesta 1100 L1976 (Groen)
Marconistraat 1, Goes, Tel. 01100 - 20440
'Va»? onze parlementaire redactiei
DEN HAAG - De benoeming van CDA-leider Van Agt tot formateur van een CDA-VVD-kabinet is
dinsdagavond tot veler verrassing uitgebleven. Kennelijk aarzelt de koningin over de vraag wat de
inhoud moet zijn van de formatie-opdracht aan Van Agt. Informateur Van der Grinten adviseert
„een parlementair meerderheidskabinet", maar vrijwel iedereen in Den Haag vindt dat die bena
ming te ver gaat.
steun in het parlement ondervindt, de
zelfde opdracht als Van der Grinten
voor zijn infonnatiepoging kreeg. Ook is
mogelijk dat Van Agt slechts gevraagd
wordt "een kabinet-te vormen', maar dat
zou duidelijk in de richting van een
minderheidskabinet wijzen
De benoeming van Van Agt tot for
mateur werd dinsdagavond verwacht,
nadat prof. Van der Grinten dinsdag
middag aan de koningin eindverslag
had uitgebracht. Van de zijde van de
koningin werd echter slechts meege
deeld dat het staatshoofd met Van Agt
heteind verslag van de informateur 'had
besproken'. Van der Gnnten en ook Van
Agt hechten er sterk aan dat het CDA-
WD-kabinet een parlementair meer
derheidskabinet wordt genoemd Zij
vinden dat het verzet van de zeven dis
sidenten binnen de CDA-fractie tegen
het regeerakkoord de startpositie van
het kabinet niet ondermijnt.
Binnen dc CDA-fractie en vooral van de
kant van de zeven 'loyalisten', zoals
Van Agt hen noemt, meent men dat het
CDA-VVD-kabinet ongeveer hetzelfde
karakter heeft als hel kabinet-Den Uyl
in 1973: een extraparlementair kabinet,
dat in dit geval in hel zadel komt door
de passieve 'gedoogsleun' van hel CDA.
Ook de meeste staatsrechldeskundigen
nemen dat standpunt in. Na mr. Burger
en mr. De Gaay Fortman sr. verklaarde
de Amsterdamse hoogleraar Prakke
dinsdagavond eveneens dat het kabi
net naar zijn mening een minderheids
kabinet is.
In Den Haagwordtnu verwachtdat Van
Agt.de opdrachtzal krijgen een kabinet
te formeren dat in voldoende mate
landhuizen
rechtsregels
PAGINA 4
pressie
Internationale pressie op Chili.
PAGINA 9
belt
Een inwoner van Sluiskil is een actie be
gonnen voor heropening van de belt in
de Koegorspolder.
!WAM~ TECHT
|TOT öNrFtHf^
UOföT Vf'Z*rJ
TOT Piictdj
seizoen
Bijzonder goed seizoen '77 voor Zeeuwse
atleten op midden-en lange afstand en
voor Leo de Pee niet speer en hoogsprin-
stabiel
Meerderheid
Prof. Van der Grinten hield op zijn
persconferentie onverkort vast aan de
kwalificatie 'parlementair meerder-
heidskabinet' voor het CDA-WD-ka-
bineL De afgelopen dagen is vrijwel al
gemeen dê-opvatting geuit-ook binnen
de CDA-fractie - dat het kabinet geen
mcerderheidskabinet is omdat het niet
steunt op een parlementaire binding
van minstens 76 leden. Van der Grinten
zei echter met liet bestaan van dezeven
dissidenten binnen de CDA-fractie
geen rekening te houden. „Ik heb alleen
te maken met de fracties als zodanig en
de heren Van Agt en Wiegel hebben mij
verzekerd dat hun fracties het kabinet
zullen steun", aldus de ex-formateur.
Volgens Van der Gnnten is er geen
sprake van dat de zeven cda-dissiden-
ten het. kabinet van CDA en VVD zou
den afwijzen. Ze hebben laten weten dat
zij de totstandkoming van het kabinet
niet zullen bevorderen, noch beletten.
Zolang de zeven zich niet van hun frac
tie hebben afgescheiden, ga ik er dus
van uit dat CDA en VVD het kabinet
volledig steunen, aldus Van der Grin
ten. Van der Grinten zei het niet belang
rijk te vinden of het totale aantal uitge
sproken voorstanders van het kabinet
daalt, tot onder de grens van 76.
„Hoogstens als de stemverhouding in de
CDA-fractie 25-24 was geweest, maai- in
dat geval had de CDA-fractie het re
geerakkoord waarschijnlijk ook niet als
basis voor hetkabinet aanvaard", aldus
Van der Grinten
Van der Grinten erkende wel dat een
meerderheid van 77 zetels een smalle
basis is vooreen kabinet. Daarom heeft
hij maandag naar het standpunt van de
overige partijen in de kamer geïnfor-
Amerikaans kind
ontvoerd in
West Duitsland
HEIDELBERG (DPA)-Een man en een
vrouw die beiden gemaskerd waren,
hebben dinsdag in Dielsbcim bij
Wiesloch in dc Weslduitse deelstaat
Baden-Württemberg een driejarig
Amerikaanse jongen uit de woning van
zijn grootouders ontvoerd.
meerd. Zoals gemeld hebben SGP (3 ze
tels), GPV (1), DS'70 (1) en Boerenpartij
(1) hun steun min, of meer toegezegd.
Zekerheid dat een kabinet op zo'n
smalle basis niet op korte termijn ten
val komt is er niet. aldus Van der Grin
ten. maar de geschiedenis leert dat een
kabinet op smalle basis wel eens een
langer leven beschoren is dan een ka
binet met een brede meerderheid.
Rietkerk-
De WD-fractie heeft dinsdag mr. J.
Rietkerk gekozen als opvolger van
fractieleider Hans Wiegel, die in het
kabinet vice-premier en minister van
binnenlandse zaken wordt. Rietkerk
werd bij acclamatie gekozen, nadat
Wiegel hem als enige kandidaat voor
het fractievoorzitterschap had voorge
dragen. Mr. Rietkerk werd in 1971
staatssecretaris van sociale zaken on
der minister Boersma in het kabinet-
Biesheuvel. Korte tijd daarna was hij
directeur van het Nederlands Verbond
van Ondernemingen (VNO), tot hij en
kele jaren geleden in de kamer terug
keerde. Hij is specialist op het terrein
van sociale zaken en staat aangeschre
ven als een man met vooruitstrevende
opvattingen.
Uil de verkiezing van Rietkerk volgt dat
hij geen functie zal krijgen in het nieuwe
kabinet. Hetzelfde geldt voor mevr mr
Annelien Kappeyne van de Coppello.
die dinsdag tot vice-fractievoorzitter
werd gekozen. Mevr. Kappeyne. die de
afgelopen jaren in felle botsing kwam
met Van Agt toen deze nog minister van
justitie was. heeft afgezien van een be
noeming tot staatssecretaris, juist van
wege deze onenigheid met Van Agt- In-
tem heeft zij laten weten niet bereid te
zijn met Van Agt in één kabinet zitting
te nemen.
Als WD-miriister voor volksgezond
heid en milieu wordt intussen de naam
genaamd van dr. L. Ginjaar, vooratter
van de statenfractie van de WD ui
Zuid-Holland, de directeur van het in
stituut voor milieubeheer' van TNO in
Delft. Dr Ginjaar zou echter alleen mi
nister worden als hij Viet milieubeheer
direct; onderzijn hoede krijgt- De sector
volksgezondheid zou dan. net als nu het
geval is. ui handen komen van de
staatssecretaris. CDA en VVD waren
het dinsdag echter nog niet eens over
deze taakverdeling
De namen van de overige VYD-minis-
tersstaan vrijwel vast- Naast Wiegel op
binnenlandse zaken komt de Am
sterdamse hoogleraar Pais op onder
wijs. het kamerlid Van Aerdenne op
economische zaken en vice-fractie
voorzitter Tuvnman op verkeer en wa
terstaat. Enige onzekerheid bestaat
nog over dc bezetting doormr. De Hoop
Scheffcr van buitenlandse zaken. Mr.
De Hoop Scheffcr is wel formeel dooi-
Wiegel voor deze post gevraagd, maar
een beslissing is nog niet gevallen. Ver
der staat zo goed als zeker vast dat mr.
H. Koning staatssecretaris wordt op
binnenlandse zaken. mevr. Smit-Kroes
op verkeer en waterstaaten A. Ploeg op
defensie.
Bij het CDA zijn de besprekingen tussen
Van Agt en de drie partijvoorzitters van
KVP. ARP en CHU over de minis
terskandidaten nog niet afgerond. Wel
lijkt vrijwel zeker dat mr Andriessen ti
nancien gaat beheren en dr. Kruisinga
op defensie komt Onzeker is nog of de
bewindslieden Lubbers en De Gaay
Fortman bereid zullen zijn in het kabi
net zitting te nemen
Het CDA-VVD-kabinet moet rekenen
op harde acties van de vakbeweging als
het probeert de positie van dezwaksten
in de samenleving aan te tasten. In liet
regeerakkoord zijn de mogelijkheden
tot aantasting van hun positie inge
bouwd. Dat was de strekking van een
motie die het congres van de bij de FNV
aangesloten dienstenbond \Iercurius
woensdag in t treclit met algemene
stemmen aanvaardde.
SOESTDIJK - Kabinetsfor mattier Van der Gnnten verlaat paleis Soestdijk. nadat
hij koningin Juliana eindverslag van zijn werkzaamheden heef! uitgebracht.
Van onze redactie economie
UTRECHT - De komende vijfjaar zullen in de sector commerciële verzekering
10.000 arbeidsplaatsen worden 'afgebroken' als gevolg van automatiseringspro-
jecten. Dit heeft Jan Brouwer, voorzitter van dc NVV-bond Memirius, dinsdag op
het bondscongrcs gezegd. Omdat er in deze sector veel automatisering op stapel
staat, kon dc bond een berekening maken waaruit dit cijfer resulteerde.
In eerste reactie noemde mr. Hal- werk-relatïe willen di>
bertsma van de overkoepelende vereni
ging van verzekeringsbedrijven de cij
fers van Brouwer 'buitengewoon hoog'
„Er werken in totaal in de schade- en
levensverzekering 35.000 mensen Ik
kan me met geen mogelijkheid inden
ken dat voor meer dan een kwart hier
van geen plaats meer zou zijn".
Volgens hem is elke prognose over de
werkgelegenheid m de commercile ver
zekering speculatief. ..Er is geen zinnig
woord over te zeggen aldus Hal-
bertsma.
Dc Mcrcurius-voorzitter zei dat dc pu-
blikatics over dc automat iseringspro-
jeeten bij Ainro- en Rabobank hebben
aangetoond dal hel wantrouwen van
de vakbeweging in de houding van de
werkgevers die niet over de winst-
geval moeten gedwongen ontslagen
worden voorkomen. Verder dient er
vermangende werkgelegenheid te wor
den gemaakt- Mercurius is niet tegen
automatiseren, maar wil eisen stellen
aan tempo en wijze van uitvoering, al
dus Brouwer.
recht is. A
'ronduit zielig' geredeneerd op de Mer-
curius-berichten over komend verlies
van arbeidsplaatsen door automatise
ring en niet aannemelijk kunnen ma
ken dal de bond ongelijk had.
I i t brei ding
Mercurius blijft erbij dat hel om een
bedrijfstak gaat waar uitbreiding van
werkgelegenheid tot stand moet ko
men op grond van de uitstekende
winstpositie.
Arbeidsplaatsenovereenkomsten
'werkgarantiosi. zoals de vakbeweging
die wenst, zouden kunnen inhouden dat
de kwalijke gevolgen van automatise
ring worden getemporiseerd In ieder
WASHINGTON (AFP) - pc Amerikaanse minister van buitenlandse zaken.
Cyrus Vance, heeft dinsdag verklaard dat een regeling van het conflict in het
Midden-Oosten mogelijk is zonder dat de vredesconferentie van Genève
wordt hervat.
Deze uitspraak die de minister deed op een persconferentie in Washington,
betekent een wijziging in het standpunt van de Amerikaanse regering Tot
dusver pleitte zij steeds voor een spoedige hervatting van de Geneefse con
ferentie. waarbij zij niet veel belangstelling toonde voor het vooroverleg
waartoe Egypte de betrokken partijen heeft uitgenodigd
Vancc maakt eind deze weck een reis naar het Midden-Oosten.
Vance zei dat president Sadat en premier Begin een doorbraak tot stand
hebben gebracht bij hel bezoek van de Egyptische leider aan jeiu&nt-m.
„Wij zijn van plan. waar wij kunnen te heplen om die opening te verbreden.
Wij steunen de conferentie in Cairo. Die kan een middel zijn tot een uitge
breide regeling. Het is mogelijk een dergelijke regeling te breiken zonder
een Geneefse conferentie. Alle partijen hebben echter verklaard dat zij
daarheen willen", aldus de Amerikaanse minister.
Vance zei het te betreuren, dat president Sadat gedwongen was dc diploma
tieke betrekkingen te verbreken met Syrië. Libië. Irak. Algerije en Zuid-Je-
men'
Dc Amerikaanse minister verklaarde te hopen, dat 'tezijnertijd de menings
verschillen uit de weg zullen worden geruimd, in het bijzonder wat Svriê
betreft
BEGIN ZIEK
NA MAALTIJD
LONDEN (AFP) - Dc Israëlische pre
mier Begin is tijdens zijn bezoek aan
Engeland ziek geworden. Hij had in-
gewandstoornissen en werd verpleegd
in zijn hotel.
De behandelend arts verklaarde dat
andere leden van de Israëlische delega
tie eveneens ziek waren geworden na
een diner dal de premier een voedsel-
stoomis bezorgde. Aan het diner, dat
was aangeboden door een vereniging
die gelden voorlsraèl inzamelt, hadden
behalve de Israëliërs verscheidene
prominente leden van de Joodse ge
meenschap in Groot-Brïttannië aange
zeten. Premier Begin had alle punten
die op het programma voor dinsdag
stonden afgezegd. Dinsdagavond was
de premier hersteld. Op aandrang van
zijn arts bleef hij echter op zijn kamer.
Vanochtend geeft Begin in zijn hotel
een persconferentie en vervolgens ver
trekt hij naar het vliegveld Heathrow,
voor terugkeer - om twee uur 's mid
dags - naar Israël.
Een neofascistische bende heeft
maandagochtend een een 19-jarige
communist in het Italiaanse dorp Rig-
nano Flaminio. in de ongeving van
Rome. in het hoofd geschoten, zo heeft
de politic meegedeeld. De toestand van
de jongen is na een operatie redelijk.
Volgens de politie reed de neofascisti
sche groep met verscheidene auto's
naar het dorpsplein en zette daar de
achtervolging in van twee jonge com
munisten.
GOES - De minister van CRM heeft de
'Kop van Schouwen' aangewezen als
beschermd, natuurmonument. Het ge
bied (globaal de Westhoek van Schou-
wen-Duiveland) noemt de minister van
algemeen belang om zijn natuurschoon
en zijn natuurwetenschappelijke bete
kenis. De aanwijzing is geschied in hel
kader van de natuurbeschermingswei
1976, Allerlei activiteiten in het gebied
zijn nu verbonden, dan wel gebonden
aan een vergunning.
Do grens van het nieuwe natuurmonu
ment wordt naar het noorden en westen
gevormd door de laagwaterlijn van de
zee en naar het noorden, zuiden en oos
ten toe doorde dorpsbebouwing en dooi
de grens met gebieden die in natuurwe
tenschappelijk opzicht van minder
grote betekenis zijn De noordoostelijke
punt van het natuurmonument wordt
gevormd door de Zoetenhaard" en de
'Zoutenhaard' de zuidelijke punt door
de Wenst enschouwsche Inlaag' en
de'Koudekerkschc Inlaag' De verharde
wegen vallen buiten dc aanwijzing.
In de overwegingen die hebben geleid
tot de aanwijzing van de 'Kop van
Schouwen' tot natuurmonument,
brengt de minister van CRM onder meer
het volgende naar voren
het natuurmonument vormt een be
langrijke schakel in het Nederlandse
duingebied, dat door een bijzondere
combinatie van milieufactoren van in
ternationale betekenis Is
het natuurmonument bestaat uit een
samenstel van stranden, kalkrijke jonge
duinen, kalkarme oude duinen, klifdui-
nen. stuifduinen. duigraslanden.
houtwallen, natte en droge duinva-
leien. bos. graslanden en voorngronden:
het natuurmonument wordt, geken
merkt dooreen grote geomorfologische.
bodemkundige. hydrologische en kli
matologische verscheidenheid:
in samenhang met en ten gevolge van
deze verscheidenheid in milieuom
standigheden. heeft zich een groot aan
tal 'ypen leefgemeenschappen ontwik
keld.
in het natuurmonument komen min
der algemene tot zeldzame plantenge
meenschappen voor. waarvan verschei
dene in ons land min of meer zeldzame
plantesoorten deel uitmaken:
het natuurmonument fungeert als
broed- en pleisterplaats voor een groot
aantal vogelsoorten, waaronder in ons
land minder algemene en zeldzame
soorten
In een toelichting op de overwegingen,
meldt de minister van CRM onder an
dere dat het gebied eer. belangrijke
plaats inneemt onder de natuurgebie
den van het Nederlandse duigebied.
..Het duingebied is door een bijzondere
combinatie van milieufactoren en door
tSlot zie pagina 7 kolom 4)
Nieuwe media
\MM V orige week werd m Wenen
[ftjpïu een internationaal sym-
posium gehouden over 'mo-
deme media", een uitdrukking
ISS-S? die ook in Nederland steeds
meer ingang begint te vinden.
Met deze 'moderne media' worden die
publicatievormen bedoeld, waarbij de
informatie met meer op papier wordt
verstrekt, maar via het. scherm van het
tv-toestel. In West-Europa is het vooral
Engeland die bij deze ontwikkelingen
voorop gaat. Er zijn daar twee systemen
ontwikkeld, waarvan één - bij de BBC
eeefax genaamd en bij de commerciële
televisie oracle - door de lucht gaat en
het andere - viewdata, ontwikkeld door
de Bntse PTT - per telefoonlijn wordt
overgebracht. In het eerste geval gaat
het om - wat men zou kunnen noemen -
een bijprodukt van de tv: de band
breedte van het tv-signaal is zodanig,
dat deze grafische informatie zonder
meer kan worden meegezonden met het
gewone beeld. De kijker hoeft uit
sluitend overeen adapter te beschikken
op zijn tv-toestel om deze signalen te
decoderen. Op die manier kan hij enige
honderden pagina's 'het beeld van een
televisietoestel wordt als één pagina be
schouwd' aan extra informatie oproe
pen: hoofdlijnen van het nieuws, beurs
en weerberichten enzovoort-s. Via
viewdata (per telefoon) is er zelfs nog
veel meer te krijgen: de viewdatacom-
puter van de Britse PTT beschikt bin
nenkort over niet minder dan vijf
tigduizend pagina's informatie, ver
strekt door tientallen informanten,
zoals kranten, persbureau's. makelaars,
VW's. beurs, enzovoort. De telefoon
abonnee meteen daartoe aangepast tv-
toestel kan over deze informatie be
schikken. Een fascinerende ontwikke
ling
H.,
fictntiijn
lontwikkeling die ook in Ne
derland de aandacht vraagt: de NOS
experimenteert met
ceefax en de dag
bladen zijn samen
met PTT bezig om
een viewdata-proef
project te ontwik
kelen. Duidelijk is evenwel dat noch de
omroepen noch de dagbladen noch de
PTT de enige instanties zijn. die in de
nabije toekomst met deze nieuwe ont
wikkelingen te maken krijgen. Het gaat
hier om een breed spectrum van be
langhebbenden: elke telefoonabonnee
en elke tv-kijker is in wezen erbij be
trokken. maar uiteraard ook allerlei ca-
tagorieén die in contact met deze abon
nee en t v-kijker willen treden. Zo bieden
deze nieuwe media grote mogelijkheden
vooronderwijsinstellingen: schriftelijke
cursussen kunnen via het scherm wor
den gegeven. Er rijzen bovendien aller
lei auteursrechtelijke vragen, want
ceefax- en viewdata-signalen zijn heel
eenvoudig vast te leggen, namelijk met
een simpele cassetterecorder. Het gaat
immers om geluidssignalen die vertaald
worden in grafische beelden op het
scherm. Tijdens het Weense symposium
van vorige week bleek dat deze ontwik
keling nog slechts aan het begin staat.
De glas-iiberkabel bijvoorbeeld zal het
aantal mogelijkheden nog weer sterk
uitbreiden en een dialoog mogelijk ma
ken tussen informatiebron en afnemer.
Onderwijzers bijvoorbeeld zullen on
middellijk per schemi de antwoorden
kunnen corrigeren die hun leerlingen
thuis vla de telefoon of via een druk
knopsysteem hebben gegeven. Het is
een toekomst, waarmee men in Neder
land onvermijdelijk te maken krijgt- en
wel op korte termijn.
In het kabinet Den Uyl bestond een
grote terughoudendheid ten aanzien
van deze nieuwe ontwikkelingen.
Staatssecretaris Van Huiten stelde zich
op het standpunt datdeconsumentniet
op deze nieuwigheden zat te wachten en
dat een stimulerend beleid derhalve uit
den boze was. Van Doom dacht er iets
genuanceerder over: hij zag de onver
mijdelijkheid van deze media wei in,
maar meende dat de Nederlandse wet
geving voldoende waarborgen bood om
de ontwikkelingen in de hand te hou
den Vandaar dathij dezezomerliet we
ten dat al deze nieuwe systemen onder
de omroepwet zouden vallen. Dat zou
echter moeilijk vol te houden zijn. De
omroepwet is namelijk gemaakt voor
een heel andere vorm van uitzendingen
dan deze nieuwe grafische telecom-
munica tie. Als men deze wet daarop zou
toepassen zou het allerlei categorieën
verboden worden om van bijvoorbeeld
viewdata gebruik te maken, terwijl het
hier toch uitsluitend om een vorm van
telefoonverkeer gaat. Het nieuwe kabi
net. in het bijzonder de ministers van
cultuur, recreatie en maatschappelijk
werk en verkeer en waterstaat, zuüen er
goed aan doen deze zaak op een breder
plan te beschouwen dan hun voorgan
gers deden. De zaak is echter te belang
rijk om in eerste instantie aan ministers
en hun ambtenaren over te laten, vooral
omdat de hele samenleving er mee te
maken heeft. Wellicht zou de beste op
lossing zijn dat voor een snelle bestude
ring van deze problematiek een staats
commissie wordt ingesteld, zoals één
belanghebbende - de dovenraad - on
langs heeft gesuggereerd. Deze pro
blematiek eist namelijk een grondige
beleidsvoorbereiding: de opkomst van
de moderne media is van een zelfde orde
als destijds de uitvinding van de
boekdrukkunst.
Dc politie in Schiedam heeft een 17-
jarige jongen gearresteerd die sinds
augustus zich zowel in zijn woonplaats
als in Rotterdam aan aanrandingen
heeft schuldig gemaakt, waarvan hij er
zeventien heeft bekend. Hij pleegde de
feiten zowel overdag als 's avonds.