,We kwamen hier met een duidelijke opdracht' HET MILIEU OPPEPPEN PZC/za terdagkrant Inspecteur Adriaanse na zes jaar vertrokken Toen dr. A. Adriaanse (39 en tot halverwege deze week hoofd van de Zeeuwse milieu-inspectie» begin 1972 naar Zeeland kwam, had hi.i - zoals hij zegt - „de wind mee". „De hele milieu-problema tiek stond duidelijk in de maatschappelijke belangstelling, ze werd ondersteund door allerlei acties en er kwamen belangrijke stukken af op het gebied van de wetgeving. De wet verontreini ging van oppervlaktewateren, de wet inzake de luchtverontreiniging. In Zeeland werd de dienst aangepast, er moest in de provincie een nieuw milieubeleid worden opgezet. Een boeiende aange legenheid, pionierswerk eigenlijk, dat werd gesteund door een duidelijke opdracht: ervoor zorgen, dat de belangen van het milieu in het beleid tot gelding werden gebracht." ZATERDAG 3 DECEMBER 1977 De eerste paar Jaar merkt de buiten wacht niet veel van de activiteiten van de Zeeuwse milieu-inspectie, in die eerste tijd in feite een tweemans-post. behalve door dr. Adriaanse ook be mand door drs G. J. Beijen. Ze zijn bin nenskamers bezig met de vertaling van het milieubeleid naar de provincie toe. er is druk overleg met de provin cie. de gemeenten, het bedrijfsleven. „We moesten ons de karakterstiek van Zeeland eigen maken, een buiten gewoon tijdrovende zaak: we zaten die eerste paar jaar zo'n beetje aan tachtig uur per week." Zeeland begint Adriaanse geleidelijk aan te kennen en 'n genoegen is het niet voor iede reen: een onverzettelijk man als het om de belangen van het milieu gaat. ik heb hem eens schertsend horen aanduiden als ..Adriaanse, de Zeeuwse allesreini- ger." ..De inwerkperiode," signaleert Ad riaanse een week voor zijn vertrek, „is nu wel duidelijk achter de rug. zowel binnen als buiten de inspectie. We zijn m een nieuwefase terecht gekomen, er zit lijn in het nnlieu-beleid. Het is uniek, dat de provincie een taak heeft gekregen bij de uitvoering van de wet verontreiniging oppervlaktewater Dat zal meer gebeuren, ook als de wet op de afvalstoffen tot stand komt Hij betreurt, dat de provincie Zeeland de mogelijkheid om de bevoegdheden in de wet verontreiniging oppervlakte water te delegeren, heeft benut en er een taak voor de waterschappen van heeft gemaakt Bedroevend Adriaanse: ,,'t Is voor mij geen hals zaak. maar het zou beter zijn gewéesl aJs de provincie al dan niet via een provinciaal zuiveringsschap die taak zelf had aangepakt. Het had er eerder toe kunnen leiden, dat er een tech nisch apparaat zou zijn opgezet om het beleid van het provinciaal be stuur te ondersteunen. Je had meer know-how bij de provincie onder kunnen brengen. En het is natuurlijk droef dat zeven jaar nadat de wet van kracht is geworden, ze in een deel van Zeeuwsch-Vlaanderen nog niet werkt, omdat de problemen rond de Afvalwaterleiding Kanaalzone nog niet zijn opgelost. De provincie zou een breder draagvlak hebben gebo den. had gemakkelijker coördinerend kunnen optreden. En wat zie je nu? Als de waterschappen er niet uitko men, zoals in Zeeuwsch-Vlaanderen, moet de provincie zich cr toch mee bemoeien. Je had ook het verschil in zuiveringsheffingen in de ver schillende regio's van Zeeland kun nen voorkomen, je kunt meemaken dat de drang om nieuwe kampeer terreinen bijvoorbeeld te vestigen het grootst wordt in die gebieden waar de heffingen het laagst zijn: 't kan een exploitant tonnen schelen. Spijtig, dat hel zo gelopen is." Voorde milieu-inspectie in de afgelo pen zes jaar gegroeid van twee naar tien man personeel - hebben de mi lieuhygiënische aspecten bij de vesti ging. de uitbreiding of de sanering van bedrijven hetmeeste werk opgeleverd Adriaanse: „Bij nieuwe vestigingen is het plezierig te kunnen werken vanuit Sinds donderdag heeft dr. A. Adriaanse, hoofd van de milieu-inspectie in Zeeland, deze provincie verwisseld foor Leidschendam. Hij is hoofd van de sector lucht geioorden van het direc toraat-generaal voor de rnilieugiêne. Een week voor zijn vertrek, maakte de vertrekkende milieuinspecteur in een vraaggesprek met de PZC- redactie de balans op van bijna zes jaar werken in Zeeland. Een gesprek, waarbij - op verzoek van dr. Adriaanse - ook zijn opvol ger, drs G.J. Beijen aanwe zig was. een beleidsvisie. Total is in die geest, tot stand gekomen, wij werden er in hetnajaarvan 1971 bij betrokken, toen we hier nog niet werkten. Total is uit het oogpunt van de milieuhygiëne een goed draaiend geheel, ik heb respect voor de manier, waarop dat bedrijf zich moeite heeft, getroost. Voor de laatste uitbreidingen van Dow geldt dat ook, ze voldoen aan hoge milieu- eisen. men heeft, ook moeite gedaan om de milieubelasting van bestaande fabrieken terug te dringen en het ener gieverbruik zo laag mogelijk te hou den." In de sfeer van de sanering ziet dr Adriaanse in de CSM „een geval, waarin veel is bereikt en waar men na een confrontatie tussen overheden en bedrijf toch weer naar het har moniemodel is toegegroeid". ..We zijn er redelijk uitgekomen, je hoort daar over uit Sas van Gent geen klachten meer Fase voor fase Problemen bij sanering van be drijven - signaleert Adriaanse - zijn vaak van ingrijpendeaard. „Jehebt te maken met bestaande situaties, een ingreep in het produktieproces is in het algemeen een moeilijke zaak. dat wordt eigenlijk steeds onderhande len over een fasering van maatrege len. Bij nieuwe vestigingen ligt dat anders, dan moet jc in een keer ver schrikkelijk veel werk doen, maar als je cr dan als bedrijf samen met de overheden uitkomt, ben je er ook vanaf. Dan kun je een tijd doorgaan zonder milieuproblemen. In de ont- werp-fase van een fabriek is het meest te verdienen voor hel milieu, het is een hypotheek op de toekomst Total is er feen voorbeeld van, Montedison -al is dal dan niet gekomen ook, we hebben daar erg veel van geleerd. Adriaanse- „Voor Eurogas hebben we de verzoeken ondersteund om te ko men tot een zo goed mogelijke risico analyse. Ook van de nautische aspec ten Hel, gebeuren op het. land is wel geanalyseerd, voor de nautische as pecten isdatnognïetgereed. We zitten nog midden in een procedure op dit stuk van zaken Niet dg uitstoot is bij Eurogas een probleem, maar de ri sico's bij accidenten. Daar raak je langzamerhand aan een tweede gene ratie van milieuproblemen, de veilig heid voor de omgeving Over de naut i sche aspecten rond Eurogas staat de milieu-inspectie nog geen helder beeld voor ogen Dr. Adriaanse geniet bij zijn vertrek uit Zeeland langzamerhand enige faam of enige beruchtheid - doorhalen wat men niet van toepassing acht - over het aantal beroepszaken, dat hij heeft voorgebracht bij de Kroon Hoe kijkt hij aan legen het verwijt, dat hij hier en daar te snel beroep heeft aan getekend? De vertrokken milieu-inspecteur: „tsr zijn twee categorieën beroepen 'ge- Tekst: Kees Cijsouw Foto: Wim Riemens weest. Eén groep, betrelt zaken, waar van we vonden, dat er beleidsmatig gezien eens een uitspraak moet ko men. Van die beroepen is er nog geen behandeld, het zijn er verschillende, maar er is een achterstand in de af handeling Een tweede groep beroe pen is Ingesteld, omdat in allerlei be slissingen onvoldoende recht werd ge daan aan de milieu-problematiek, be slissingen die wij een onvoldoende voor hel milieu moesten geven. Nee. ik ga daar niet verder op in Ik las vorige week. dat de burgemees ter van Temeuzen een uitspraak van de Raad van State „verbijsterend" noemde. Dat soort dingen zal Lk niet doen. De milieuvraagstukken rond de indu strialisatie mogen de milieu-inspec tie de afgelopen jaren het meeste werk hebben bezorgd, liet was tege lijk het terrein, waarop men „de meeste greep had". Voor de recreatie zijn er - zegt Adriaanse - minder wet telijke handgrepen. Hij signaleert, dat de inspectie ernaar streeft om in het stadium van de pla nologie al milieu-eisen als randvoor waarden in het recreatie-beleid In te bouwen „We zouden dat graag verder uitgebouwd zien. maar zolang de wet telijke voorzieningen er nog niet zijn, kunnen niet allerlei dingen In een vroeg stadium geregeld worden. Als je de milieu-zaken in de planologie kunt inbouwen, ben je er voor de recreatie net zo vroeg bij als wanneer je je mi lieu-eisen kunt formuleren op een moment,, dat. een fabriek nog ontwor pen moet worden Maar recreatie is grotendeels een zaak van de gemeen ten en je hebt er die streng zijn en er zijn er, die soepel optreden Oostburg vind ik een voorbeeld van een ge meente. die z'n recreatiezaken profes sioneel aanpakt Men houdt de aan tallen mensen in de gaten en men heeft gezorgd bijvoorbeeld voor zuiverings installaties, die op de seizoendrukte berekend zijn. Wat ons bijvoorbeeld zorgen baart is de ontwikkeling van het vrij kamperen bij de boer. De zo mer van 1976 heeft aangetoond, datei voor de milieu-problemen echt wel aanvullende voorzieningen nodig zijn Een wilde boel bij sommige boeren, dertig tenten waar er vijf mochten staan en geen sanitaire voorzieningen en Schouwen-Duiveland in de pro blemen met de drinkwatervoorzie ning, daar is in het seizoen een vol ledige wanverhouding tussen de be volking en het. aantal toeristen. De in frastructuur is niet overal aangepast, ze moet met het oog op het milieu op de pieken berekend zijn Men is aan het inhalen. In die verhouding ziet dr. Ad riaanse ook het probleem van de vaste afvalstoffen. „Er is in de zomer een gi gantisch aanbod. Behalve in Zeeuwsch-Vlaanderen zijn er nu in Zeeland goede regionale regelingen bereikt, in Zeeuwsch-Vlaanderen is het aantal stortplaatsen ook wel ver minderd - maar de zaken lopen daar niet zoals zou moeten. Er is natuurlijk wel wat bereikt, toen we hier kwamen had je vijfenvijftig Zeeuwse belten en sommige rookten net zo hoog als de Lange Jan. je kon je er op oriënteren. Concentratie was en is zeer gewenst, je hebt dan constante bewaking en min der kans. dat er zaken op de stort plaatsen komen te liggen, die er niet horen Zeeland was op da t. punt beslist achtergebleven, terwijl je nu ook van landelijke functionarissen hoort, dat Midden- en Noord-Zeeland de toets der kritiek kunnen doorstaan." Als „een voorrecht" zietdr. Adriaanse het in Zeeland te hebben gewerkt in de periode, dat de milieuproblematiek een vaste greep kreeg op het beleid rond de Oosterschelde. „We zijn bij dat proces betrokken geweest, hebben er in 1972 al voor gepleit het milieu veilig te stellen, niet alleen door de manier van afsluiting, ook qua compartimen tering.Dr. Adriaanse signaleert, dat in Zeeland de calamiteitenregelingen van de grond beginnen te komen. ..De milieu-inspectie is er echter op geen enkele manier bij betrokken, al komt dat er in de toekomst wel van. Insprin gen op calamiteiten geniet bij deze dienst absolute voorrang, als er belan gen van volksgezondheid of milieu in het gedingzijn. De gebeurtenissen met de „Attican Unity" voor Cadzand zijn er een voorbeeld van. We zijn er twee weken van 's morgens acht tot 's nachts twee uur bezig geweest, meetr wagens van het rijksinstituut voor de volksgezondheid wisselden elkaar continu af. het heeft van de mensen bij de dienst fysiek veel geëist, we hebben het er bij moeten doen. maar we heb ben het gedaan, omdat er een duidelijk risico bestond voor de bevolking van Cadzand-Bad Hoe terecht die zorg was, bleek uit de ontsnapping van blauwzuur, waardoor een aantal men sen in het ziekenhuis belandde. Je moet er niet aan denken, wat er had kunnen gebeuren, als de wind ver keerd had gestaan. Zeeland heeft buitengewoon veel geluk gehad, hoe ongelukkig die affaire in andere op zichten ook is geweest Je moet bij dit soort zaken zorgen, datje een regeling met een goede organisatievorm hebt. Dan voorkom je competentiekwesties en daar heeft niemand behoefte aan. zeker niet in zo'n situatie." Bijzijn optreden als milieu-inspecteur m Zeeland heeft hij meer overleg met België met name bepleit over de grens overschrijdende luchtverontreini ging. Wat is daar - zes jaar later - uit gegroeid Grensgebied „Niet veel concreets," erkent Ad riaanse.„Het is het terrein, waar je met wetgeving geen greep op hebt. Er is niets af te dwingen. Er zijn wel re gelmatig gesprekken geweest, maar we zijn er niet veel vertier mee geko men. Het is niettemin een belangrijk punt: zeker Oost-Zeeuwsch-VIaande- ren wordt in belangrijke mate grens overschrijdend belast, het geldt niet alleen voor de lucht, maar ook voor het water, voor het Kanaal Gent-Ter- neuzen. voor de Schelde, De veront reiniging is wel minder dan een aan- ial jaren geleden, maar dat is niet het gevolg van maatregelen, dat is ver moedelijk door de omstandigheid, dat tegenwoordig fabrieken worden gesloten of op halve kracht draaien. Er zijn ook wel saneringen geweest, maar de effecten voor Nederland zijn niet zo groot. Het blijft een zaak om attent op te zijn, Als Zeebrugge ook begint met industrialisatie komt er een nieuw gebied bij. dat grensover schrijdende vervuiling kan opleve ren, en dan in West-Zeeuwsch-Vlaan- deren." De balans, na zes jaar Zeeland? „Erg moeilijk. Resultaten van allerlei maatregelen op het terrein van het milieu zie je vaak pas na jaren Je sig naleert wel een verandering in de men taliteit. Veel gemeenten hebben de laatste jaren milieu-ambtenaren aan gesteld. op de Bevelanden wordt ge zamenlijk de hinderwetproblematiek behartigd De provincie heeft een hele milieu-dienst opgebouwd. Dat zijn nuttige initiatieven, je kunt er een evenwichtig beleid mee voorbereiden. Je merkt, dat men vertrouwd wordt met denkbeelden, die vroeger als vol komen nieuw werden ervaren. Milieu zaken worden bij allerlei diensten meer eigen dan ten tijde van onze komst liet geval was. Je krijgt langza merhand ook zakelijk en goed gefun deerd tegenspel. Men draagt oplossin gen aan. die bij ons worden getoetst. We beginnen over de schouder mee te kijken naar de oplossingen, die elders worden aangedragen. Als het de laatste jaren over milieuza ken ging in Zeeland - hou ik A.dnaanse voor ging het langzamerhand ook. een beetje om de v raag: voor of tegen Adriaanse lk meld hem. hoe een ge hard Zeeuws bestuurder, de vinger priemend naarm'n borstbeen, me eens heeft toegebeten: AdriaanseDie breekt hier z'n nek nog weieens. En ik wijs hem - anderzijds - op de nadruk kelijke waardering, die tijdens de jongste begrotingszitting van de Zeeuwse staten van de kant van de PPR-fractie voor zijn werk werd uitge sproken Hoe was Adriaanse onder dat soort reacties op z'n werk? Zelfstandig „De taak van de milieu-inspecteur en zijn positie liggen verankerd in de ge zondheidswet. Hij hoort de proble men zelfstandig aan te pakken en heelt daarvoor zoveel ruimte, dal hij dat ook kan doen. Niemand kan in die verantwoordelijkheden treden. En gezien de aard van de problemen ge beurde het weieens. dat de verhou dingen minder goed zijn geweest. Die dingen komen naar buiten. Er is mis schien wclecnsccn scheel'beeld over gekomen, Ik kan cr we! begrip voor hebben, dat men weieens aanmerkin gen had op de presentatie - maar wat kon men tegenover de inhoud stellen? Als ik mijn zin niet kreeg op redelijke punten, ging ik door. En dat heb je tevoren wel goed afgewogen. Hetgold gevallen, waarbij hel milieu de dupe dreigde te worden van een bepaald handelen. We zijn hier met een duide lijke hoodsehap gekomen - Zeeland oppeppen, de milieuproblemen zo goed mogelijk aanpakken.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1977 | | pagina 17