PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DEEL VAN DE CDA-FRACTIE
BLIJFT BEZWAREN HOUDEN
Gesprek in Cairo wordt
onderonsje Eg
Waterschappen niet overtuigd van
nut beheer deltakust door rijk
de krant
van zeeland
Uitbundig welkom voor
koningin in Senegal
Verrassende steun CNV voor Wiegelen VanAgt
vandaag
UNIE WATERSCHAPPEN VERBAASD OVER REGERINGSSTANDPUNT
Zeehond onder
behandeling
pagina 2
220e jaargang no. 274
Dinsdag 29 november 1977
Van onze speciale verslaggever Gijs
Wanders i
DAKAR-KoninginJulianaen prins
Bomhard zijn maandagmiddag
voor een staatsbezoek van vijf da
gen in de Westafrikaanse republiek
Senegal aangekomen. Het is de
eerste keer dat het koninklijk paar
er te gast is.
Het Nederlandse gezelschap, waar
onder ook de demissionaire minister
van buitenlandse zaken Van der
Stoel, werd op het vliegveld van de
Senegalese hoofdstad Dakar begroet
door president Leopold Sedar Seng-
hor en zijn charmante (Fransei echt-
genote.
Het hoge bezoek uit het „gecul
tiveerde en mooie Holland" (Seng-
hor) wordt, in Senegal als een buiten
gewoon serieuze aangelegenheid be
schouwd.
Het hoge bezoek uit het 'gecul
tiveerde en mooie Holland' (Senghori
wordt in Senegal als een buiten
gewoon serieuze aangelegenheid be
schouwd.
Zondagavond al lichtte president
Senghor een tipje van de sluier op
zijn land ziet het staatsbezoek als een
mogelijk eerste aanzet tot meer in
vesteringen van het Nederlandse be
drijfsleven. tot intensievere politieke
banden en tot een mogelijk flinke
verhoging van de ontwikkelings
hulp. Het door de droogte geteisterde
Senegal heeft dit alles dringend no-
^dig, aldus Senghor, die een bewon
deraar is van onze vorstin.
„U bent het symbool van een groot
volk, van een beschaving waaraan
Senegal zich graag zou willen
spiegelen", zo zei de president ln zijn
welkomstwoord. Koningin Juliana,
even uit haar concentratie gebracht
door de 21 kanonschoten die werden
afgevuurd, antwoordde dat Senegal
in hetstreven naar een eigen vrijheid,
onafhankelijkheid en culturele ont
wikkeling volledig op de steun van
Nederland kan rekenen
Tijdens de 15 km lange rit. van de
luchthaven naar de hoofdstad Dakar
werd het koninklijk paar door
duizenden mensen toegejuicht
Na een kort verblijf op het presiden
tieel paleis vertrok het gezelschap
naar het centrum van Dakar, waar
koningin Juliana en prins Bemhard
een krans legden bij hel „monument
aux morts". De eerste dag van het
staatsbezoek werd 's avonds beslo
ten met een receptie op het „witte
huis" van president Senghor
DAKAR - Koningin Juliana na haar
aankomst in Dakar in gezelschap
van president Leopold Sedar Seng
hor van Senegal.
Nederlandse
'cultuurstrijd'
De verhoudingen tussen
PvdA en het CDA, in het bij-
zonder de KVP-vleugel van
2§Si deze groepering, werden niet
éefsS alleen in de afgelopen maan
den verstoord, maar waren
dat al lang. Allerlei actuele politieke
meningsverschillen waren daarvan de
oorzaak, maar het vreemde was dat de
verhoudingen niet verbeterden wan
neer na veel geharrewar de geschilpun
ten waren uitgepraat Zo bleek het mo
gelijk tijdens de formatie van een
tweede kabinet-Den Uyl om iedere keer
weer de moeilijkheden uit de weg te
ruimen, maar desondanks bleven over
en weer de slechte humeuren. Met an
dere woorden de meningsverschillen
hadden en hebben blijkbaar iets te ma
ken met fundamentele en diepliggende
verschillen- En de vraag is wat toch die
verschillen zijn en waar ze vandaan ko
men. Voor een poging tot beantwoor
ding lijkt het ons zinvol te herinneren
aan een politieke strijd, die in de vorige
eeuw in een aantal Europese landen
werd gestreden en die een Duitse naam
kreeg, omdat het verschijnsel daar zich
hetsterkst voordeed: de befaamde'Kul-
turkampf in de dagen van het tweede
keizerrijk tijdens Bismarck. Er zijn
overeenstemmingen aan te wijzen met
de huidige situatie in Nederland.
D.
DEN HAAG-Het ontwerp-regeerakkoord van Van Agt en Wiegel was maandagavond vrijwel zeker
van de baan, omdat in de CDA-fractie - ook tegen de gewijzigde versie - veel bezwaren werden
aangevoerd. De verwachting was dat Van Agt er niet in zal kunnen slagen het aantal nee-stemmers
beneden de twee te houden. Daarmee zal de meerderheidssteun voor hel akkoord verdwijnen.
spitters
Rijkspolitie te water pakt zagerspitters
PAGINA 3
gevaarlijk
belangstelling
Het proces tegen de Gentse onder
zoeksrechter J begon onder grote be
langstelling
verleden
olie
kans
onderscheiding
heethoofd
Patsy Gallant, een heethoofd, maar in
leder geval een ster: radio- en televi
sieprogramma's. strip.
Het aantal tegenstemmers stond gis
teravond laat nog niet vast.. De fractie
begon pas om elf uur maandagavond
aan de tweede gespreksronde, waarin
alle aanwezige 47 fractieleden hun
standpunt bekend zouden maken, na
dat Van Agt in de eerste ronde Inhoude
lijke vragen uit de fractie over het ak
koord had beantwoord. Verwacht werd
dat het aantal nee-zeggers tegen het ak
koord minstens 10 zou gaan bedragen.
De vraag was evenwel hoeveel mensen
hun been stijf zouden houden als Van
Agt zou besluiten zijn politieke leven
aan de aanvaarding van het akkoord te
verbinden
Voorstanders van de combinatie CDA-
WD hadden hun hoop gevestigd op de
mogelijkheid dat er. ondanks het af
wijzen van het akkoord, toch een soort
„gedoogsteun" door de voltallige fractie
gegeven zou kunnen worden. Oud-
KVP-fractieleider Frans Andriessen zei
maandagavond in een televisie-inter
view dat ook de nee-stemmers zich uit-
eindelijk zouden moeten kunnen neer
leggen bij een besluit van de meerder
heid. Hij erkende echter dat zo'n situa
tie de basis onder de CDA-WD-coalitie
niet zou verstevigen.
Onder de tegenstanders van het ak
koord waren echter geluiden te horen
dat de gedoogsituatie niet mogelijk zal
zijn en dat een stemming over het ont
werp akkoord in wezen een uitspraak
over de toekomst van de christen-de-
mocratisch-liberale regeringssamen
werking is De bezwaren tegen de her
ziene versie van de overeenkomst con
centreerden zich op het sociaal-econo
misch beleid (o.a. op de sociale voorzie
ningen). het buitenlands beleid en de
grondpolitiek
Daar tegenover stonden de verbeterin
gen. die Andriessen in het televisie
vraaggesprek op een rijtje zette: de posi
tie van de laagste inkomens is nu gega
randeerd. er zullen rele offers worden
gevraagd van de hogere inkomensgroe
pen. de datering van de wet-vermogens-
aanwasdeling is geregeld, evenals de
veldeling van de commissaris-zetels in
de ondernemingsraden. Er waren vol
gens Andriessen punten bij die ook
voorkwamen op het verlanglijstje van
de vakbeweging. Desalniettemin ver
net, en niet alleen af te gaan op hun ei
gen somber gestemde verwachtingen.
Enige opschudding in politiek Den
Haag verwekte later het bericht, dat
het CNV haar instemming heeft be
tuigd met het tweede regeerakkoord,
nadat deze vakbond het eerste akkoord
zeer kritisch had begeleid. Het bestuur
van het CNV zegt dat de tweede lezing
„een aantal belangrijke verbeterin
gen" beval, waarmee „vooreen belang
rijk deel wordt tegemoet gekomen" aan
de bezwaren tegen ak koord-1.
Als voorbeelden van die verbeteringen
noemt het CNV-bestuur het. meer ont
zien van zwakke groepen, de"ingangsda
tum van 1 januari 1978 voor de VAD. de
voorgestelde regeling voor de raden van
commissarissen, het voorstel offers te
vragen van de hogere inkomens. Vaag
vindt de bond de formulering over een
dringend gewenste wet voor het basi
sonderwijs. Het probleem van de werk
loosheid in het onderwijs krijgt volgens
het CNV te weinig aandacht.
Als het akkoord onvoldoende steun zou
ondervinden van de fracties van CDA en
WD is het nog altijd de vraag wat in
formateur Van der Grinten met dit ge
geven zal doen Hij kan zijn opdracht
teruggeven, omdat, het hem niet is ge
lukt een kabinet te vinden dat kan re
kenen op een meerderheid in het par
lement. Er wordt echter ook rekening
mee gehouden dat Van der Grinten zal
verder gaan met zijn formatiepoging.
Slot zie pagina 4 kolom 5)
JORDANIË NIET VERTEGENWOORDIGD
iVan onze redactie buitenland)
CAIRO-JERUZALEM - De plannen van
de Egyptische president Sadat dm de
Geneefse vredesconferentie mét Israël
en verschillende Arabische landen in
Cairo voor te bereiden, zijn nog meer op
de tocht komen te slaan. Koning Hoes
sein van Jordanië verklaarde maan
dagavond in een televisietoespraak dat
zijn land niét bij de besprekingen in de
Egyptische hoofdstad vertegenwoor
digd zal zijn.
Israël, het. enige land dat Sadats uitno
diging heeft aanvaard, zai een amb
telijke delegatie sturen. Premier Begin
maakte gisteravond bekend dat de di
recteur-generaal van zijn ministerie
Eliahou Ben-Elissar. en de juridische
adviseur van het ministerie van
buitenlandse zaken, Meir Rosenne. de
Israëlische delegatie zullen leiden
Ondanks de Jordaanse beslissing zijn er
toch lichtpuntjes voor de Egyptische
president Hoessein prees Sadat en liet
weten niet principieel tegen een geza
menlijke voorbereiding van Genve in
Cairo te zijn, maar dan moesten wel alle
Arabische landen naar de Egyptische
hoofdstad komen Datzelfde argument
past Jordanië toe op de komende
„anti-Sadatconfereniie" van een aantal
den - dus ook Egypte - toezeggen te ko
men Irak. in hevige verbale conflicten
met Egypte en Syrië verwikkeld, heeft
overigens te kennen gegeven wél naar
Tripoli te gaan. omdat de Arabische
eenheid in hel geding is Irak is daartoe
overgehaald door Algerije.
Bemoedigend voor Sadat is eveneens
dat zijn Syrische collega Assad diens
aanvankelijk harde kritiek op het
Egyptische vredesinitiatief gisteren
(Slot zie pagina 4 kolom 7)
Arabische landen en De Palestijnse ver
wachtte de oud-KVP-fractievoorzitter zetsbeweging in de Libische hoofdstad
tegenwind van die zijde. Hij vroeg aan
FNV en CNV om te küken naar de
Tripoli
Ook daar zal Jordanië niet vertcgen-
houdeffjke daden van het nieuwe kabi- woordigd zijn. tenzij alle Arabische lari-
BO.VA - Minister Mosje Dayan is maandag Min officiële besprekingen met de Duitse Bondsregering begonnen met een
ontmoeting met de minister van economische zaken van de DBR. Otto Lambsdorf. Tijdens zijn verblijj'in Bonn zal Dayan ook
gesprekken voeren met kanselier Schmidt en de oppositieleiders Kohl en Strauss.
rente
i Van onze Haaose redacteur)
UTRECHT - De Unie van Waterschap
pen is er niet van overtuigd dat de hele
deltakust tussen Hoek van Holland en
Walcheren bij het Rijk in beheer moet
komen. Bij de regering is er daarom op
aangedrongen nog eens zorgvuldig na
te gaan of deze uitzondering op de regel
wel zo nodig is.
De unie heeft die aandrang uitgeoefend
in haar commentaar op de regerings
nota „Beheer kustwaterkeringen", die
eind mei 1977 is uitgebracht. De rege
ring zegt daarin rijksbeheer van de
kust tussen Hoek van Holland en Wal
cheren nodig Ie vinden vanwege de be
langrijke deltadammcn en dooilaat-
werken in deze kuststrook. Ook de in
grijpende veranderingen in de kustlijn
vóór de dammen heeft de regering tot
dit inzicht gebracht.
E>e gezamenlijke waterschappen willen
een meer genuanceerdere opstelling.
Uitzonderingen op het waterschapsbe-
heer kunnen zij zich in bepaalde situa
ties best voorstellen In dit verband is
eraan herinnerd, dat de waterschappen
bijvoorbeeld niet staan te trappelen om
de Ooslcrscheldedam te zijnertijd in
beheer te nemen Het domweg in han
den geven van die hele kuststrook aan
het Rijk gaat de waterschappen echter
te ver
Het standpunt van de regering be
vreemdt de waterschappen temeer,
omdat de regering in haar nota over het
algemeen op overtuigende wijze kiest
voor een aanzienlijke watersehapstaak
bij het beheer van de kustwaterkerin
gen Zo vindt de regering staat de nota
te lezen, dat de kusten van Walcheren en
Zeeuwsch Vlaanderen wél onder water-
schapsbeheer kunnen blijven.
Het standpunt van de gezamenlijke wa
terschappen werd maandagmiddagnog
eens aangestipt in de jaarrede van mr
Th. A J. Vosters. voorzitter van de Unie
van Waterschappen. De rede werd uit
gesproken tijdens de algemene verga
dering van de unie in de Utrechtse Jaar
beurs
Beteugeling
Maandagmorgen waren de water
schapsbestuurders ook al in Utrecht
bijeen, om het 50-jarig bestaan van de
unie te vieren, onder meer in aanwezig
heid van prinses Beatrix, prins Claus en
fontlljn
"e naam 'cultuurstrijd' was afkom
stig van een geharnaste liberaal, de be
kende arts en onderzoeker professor
Rudolf Virchow, al is het niet uitgeslo
ten dat hij dit woord op zjjn beurt had
ontleend aande Duitse socialist La salie.
In 1872 had Bismarck een aantal wets
ontwerpen ingediend, die met name de
RK-kerk als 'muilkorf-wetten ervoer er
kwam staatsinvloed bij de priesterop
leiding en bij de aanstelling van geeste
lijken. de rk-scholen werden onderwor
pen aan staatstoezicht en kloosterorden
werden opgeheven. Al deze maatregelen
hadden te maken
met het terugdrin
gen van de pause
lijke invloed op die
(binnenlandsei aan
gelegenheden.
waarvoor de staat primair verantwoor
delijk werd geacht. Bij de behandeling
van deze wetten in het parlement van
Pruisen betoogde Virchow dat zij
slechts een fase waren in een grote 'cul
tuurstrijd'. een ontwikkeling die zich
over eeuwen uitstrekte. Naar het oor
deel van Virchow was de inzet de be
voogding door de kerk. in het bijzonder
door de hiërarchie van deze kerk. van
het individu en van de staat De kerk
wenste de emancipatie van de staat te
gen te houden, zo meende hij. Virchow
was aldus de vertolker van de liberale
vrijheidsgedachte, die niets wilde weten
van enig kerkelijk toezicht op het indi
vidu. een toezicht dat bovendien was
gebaseerd op door hem niet geaccep
teerde overtuigingen cn dogma's. Voor
de liberalen was hier sprake van een
eeuwenlange ontwikkeling, begonnen
bij Constantijn de Grote, die de kerk tot
'macht' verhief, ver dergaand in de mid
deleeuwen in een felle machtsstrijd tus
sen keizer en paus en in de tweede helft
van de negentiende eeuw uitmondend
in de felle anti-liberale houding en poli
tiek van paus Pius IX en het mede
daarop geënte eerste Vaticaanse con
cilie. En dat gebeurde juist in een pe
riode. waarin de parlementaire democ
ratie in Europa vaste voet begon te
krijgen: de regeringsvorm van de burger
die zelf kon kiezen en beslissen. In
diezelfde tijd ook begon in een aantal
landen de confessionele partij vorming
van de grond te komen, de politieke ver
taling van dit voor de liberalen zo be
voogdend denken.
De
'e socialisten van onze tijd zijn ln
menig opzicht de voortzetters van de
politiek der liberalen uit de negentiende
eeuw, ook al vinden ze dat zelf niet. In
ieder geval zijn ze de erfgenamen van de
'cultuurstrijd'-gedachte: zij wensen in
geen enkel opzicht enige bevoogding te
accepteren op basis van een confessie en
staan een voortdurende emancipatie
van de staat voor. Belijdenis, geloof, het
zijn voor de socialisten particuliere
aangelegenheden en geen zaak voor de
partijpolitiek. Een ieder die zich voor
zijn politiek handelen op een confessie
of een geloof baseert en daartoe een ei
gen partij opricht, vindt dan ook een
geïrriteerde socialistische partij tegen
over zich. Een vorm inderdaad van de
negentiende eeuwse 'cultuurstrijd'. De
laatste forse uiting aan confessionele
kant van deze strijd in Nederland was
het mandement van 30 mei 1954,
waarbij rooms-katholieken werd aange
raden geen lid te zijn van een socialisti
sche vakbond. Inmiddels hebben zich in
diverse kerkgemeenschappen ontwik
kelingen voorgedaan, waardoor aan die
zijde de 'cultuurstrijd' minder scherpe
kanten kreeg Sinds het tweede Vati
caans concilie bijvoorbeeld is de RK-
kerk in dit opzicht minder strijdbaar
geworden: ze beleeft, haar kerk-zijn op
andere wijze en richt haar maat
schappelijk handelen op solidariteit
met verdrukten en armen in deze we
reld. In de protestantse kerken is er een
soortgelijke ontwikkeling op gang ge
komen. Het is juist deze ontwikkeling
die ten grondslag ligt aan het denken
van een man als Aantjes: hij wil van het
CDA vooral een evangelische solidarl-
teitspartij maken. Daar heeft de PvdA
weliswaar alle sympathie voor, maar ze
blijft argwanend omdat ze meent in het
CDA nog vele elementen van weleer - uit
de tijd dat de confessie de voogdes over
staat en maatschappij was - terug te
Slot zie pagina 6 kolom 3i Slot zie pagina 3 kolom li