PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT DEEL VAN DE CDA-FRACTIE BLIJFT BEZWAREN HOUDEN Gesprek in Cairo wordt onderonsje Eg Waterschappen niet overtuigd van nut beheer deltakust door rijk de krant van zeeland Uitbundig welkom voor koningin in Senegal Verrassende steun CNV voor Wiegelen VanAgt vandaag UNIE WATERSCHAPPEN VERBAASD OVER REGERINGSSTANDPUNT Zeehond onder behandeling pagina 2 220e jaargang no. 274 Dinsdag 29 november 1977 Van onze speciale verslaggever Gijs Wanders i DAKAR-KoninginJulianaen prins Bomhard zijn maandagmiddag voor een staatsbezoek van vijf da gen in de Westafrikaanse republiek Senegal aangekomen. Het is de eerste keer dat het koninklijk paar er te gast is. Het Nederlandse gezelschap, waar onder ook de demissionaire minister van buitenlandse zaken Van der Stoel, werd op het vliegveld van de Senegalese hoofdstad Dakar begroet door president Leopold Sedar Seng- hor en zijn charmante (Fransei echt- genote. Het hoge bezoek uit het „gecul tiveerde en mooie Holland" (Seng- hor) wordt, in Senegal als een buiten gewoon serieuze aangelegenheid be schouwd. Het hoge bezoek uit het 'gecul tiveerde en mooie Holland' (Senghori wordt in Senegal als een buiten gewoon serieuze aangelegenheid be schouwd. Zondagavond al lichtte president Senghor een tipje van de sluier op zijn land ziet het staatsbezoek als een mogelijk eerste aanzet tot meer in vesteringen van het Nederlandse be drijfsleven. tot intensievere politieke banden en tot een mogelijk flinke verhoging van de ontwikkelings hulp. Het door de droogte geteisterde Senegal heeft dit alles dringend no- ^dig, aldus Senghor, die een bewon deraar is van onze vorstin. „U bent het symbool van een groot volk, van een beschaving waaraan Senegal zich graag zou willen spiegelen", zo zei de president ln zijn welkomstwoord. Koningin Juliana, even uit haar concentratie gebracht door de 21 kanonschoten die werden afgevuurd, antwoordde dat Senegal in hetstreven naar een eigen vrijheid, onafhankelijkheid en culturele ont wikkeling volledig op de steun van Nederland kan rekenen Tijdens de 15 km lange rit. van de luchthaven naar de hoofdstad Dakar werd het koninklijk paar door duizenden mensen toegejuicht Na een kort verblijf op het presiden tieel paleis vertrok het gezelschap naar het centrum van Dakar, waar koningin Juliana en prins Bemhard een krans legden bij hel „monument aux morts". De eerste dag van het staatsbezoek werd 's avonds beslo ten met een receptie op het „witte huis" van president Senghor DAKAR - Koningin Juliana na haar aankomst in Dakar in gezelschap van president Leopold Sedar Seng hor van Senegal. Nederlandse 'cultuurstrijd' De verhoudingen tussen PvdA en het CDA, in het bij- zonder de KVP-vleugel van 2§Si deze groepering, werden niet éefsS alleen in de afgelopen maan den verstoord, maar waren dat al lang. Allerlei actuele politieke meningsverschillen waren daarvan de oorzaak, maar het vreemde was dat de verhoudingen niet verbeterden wan neer na veel geharrewar de geschilpun ten waren uitgepraat Zo bleek het mo gelijk tijdens de formatie van een tweede kabinet-Den Uyl om iedere keer weer de moeilijkheden uit de weg te ruimen, maar desondanks bleven over en weer de slechte humeuren. Met an dere woorden de meningsverschillen hadden en hebben blijkbaar iets te ma ken met fundamentele en diepliggende verschillen- En de vraag is wat toch die verschillen zijn en waar ze vandaan ko men. Voor een poging tot beantwoor ding lijkt het ons zinvol te herinneren aan een politieke strijd, die in de vorige eeuw in een aantal Europese landen werd gestreden en die een Duitse naam kreeg, omdat het verschijnsel daar zich hetsterkst voordeed: de befaamde'Kul- turkampf in de dagen van het tweede keizerrijk tijdens Bismarck. Er zijn overeenstemmingen aan te wijzen met de huidige situatie in Nederland. D. DEN HAAG-Het ontwerp-regeerakkoord van Van Agt en Wiegel was maandagavond vrijwel zeker van de baan, omdat in de CDA-fractie - ook tegen de gewijzigde versie - veel bezwaren werden aangevoerd. De verwachting was dat Van Agt er niet in zal kunnen slagen het aantal nee-stemmers beneden de twee te houden. Daarmee zal de meerderheidssteun voor hel akkoord verdwijnen. spitters Rijkspolitie te water pakt zagerspitters PAGINA 3 gevaarlijk belangstelling Het proces tegen de Gentse onder zoeksrechter J begon onder grote be langstelling verleden olie kans onderscheiding heethoofd Patsy Gallant, een heethoofd, maar in leder geval een ster: radio- en televi sieprogramma's. strip. Het aantal tegenstemmers stond gis teravond laat nog niet vast.. De fractie begon pas om elf uur maandagavond aan de tweede gespreksronde, waarin alle aanwezige 47 fractieleden hun standpunt bekend zouden maken, na dat Van Agt in de eerste ronde Inhoude lijke vragen uit de fractie over het ak koord had beantwoord. Verwacht werd dat het aantal nee-zeggers tegen het ak koord minstens 10 zou gaan bedragen. De vraag was evenwel hoeveel mensen hun been stijf zouden houden als Van Agt zou besluiten zijn politieke leven aan de aanvaarding van het akkoord te verbinden Voorstanders van de combinatie CDA- WD hadden hun hoop gevestigd op de mogelijkheid dat er. ondanks het af wijzen van het akkoord, toch een soort „gedoogsteun" door de voltallige fractie gegeven zou kunnen worden. Oud- KVP-fractieleider Frans Andriessen zei maandagavond in een televisie-inter view dat ook de nee-stemmers zich uit- eindelijk zouden moeten kunnen neer leggen bij een besluit van de meerder heid. Hij erkende echter dat zo'n situa tie de basis onder de CDA-WD-coalitie niet zou verstevigen. Onder de tegenstanders van het ak koord waren echter geluiden te horen dat de gedoogsituatie niet mogelijk zal zijn en dat een stemming over het ont werp akkoord in wezen een uitspraak over de toekomst van de christen-de- mocratisch-liberale regeringssamen werking is De bezwaren tegen de her ziene versie van de overeenkomst con centreerden zich op het sociaal-econo misch beleid (o.a. op de sociale voorzie ningen). het buitenlands beleid en de grondpolitiek Daar tegenover stonden de verbeterin gen. die Andriessen in het televisie vraaggesprek op een rijtje zette: de posi tie van de laagste inkomens is nu gega randeerd. er zullen rele offers worden gevraagd van de hogere inkomensgroe pen. de datering van de wet-vermogens- aanwasdeling is geregeld, evenals de veldeling van de commissaris-zetels in de ondernemingsraden. Er waren vol gens Andriessen punten bij die ook voorkwamen op het verlanglijstje van de vakbeweging. Desalniettemin ver net, en niet alleen af te gaan op hun ei gen somber gestemde verwachtingen. Enige opschudding in politiek Den Haag verwekte later het bericht, dat het CNV haar instemming heeft be tuigd met het tweede regeerakkoord, nadat deze vakbond het eerste akkoord zeer kritisch had begeleid. Het bestuur van het CNV zegt dat de tweede lezing „een aantal belangrijke verbeterin gen" beval, waarmee „vooreen belang rijk deel wordt tegemoet gekomen" aan de bezwaren tegen ak koord-1. Als voorbeelden van die verbeteringen noemt het CNV-bestuur het. meer ont zien van zwakke groepen, de"ingangsda tum van 1 januari 1978 voor de VAD. de voorgestelde regeling voor de raden van commissarissen, het voorstel offers te vragen van de hogere inkomens. Vaag vindt de bond de formulering over een dringend gewenste wet voor het basi sonderwijs. Het probleem van de werk loosheid in het onderwijs krijgt volgens het CNV te weinig aandacht. Als het akkoord onvoldoende steun zou ondervinden van de fracties van CDA en WD is het nog altijd de vraag wat in formateur Van der Grinten met dit ge geven zal doen Hij kan zijn opdracht teruggeven, omdat, het hem niet is ge lukt een kabinet te vinden dat kan re kenen op een meerderheid in het par lement. Er wordt echter ook rekening mee gehouden dat Van der Grinten zal verder gaan met zijn formatiepoging. Slot zie pagina 4 kolom 5) JORDANIË NIET VERTEGENWOORDIGD iVan onze redactie buitenland) CAIRO-JERUZALEM - De plannen van de Egyptische president Sadat dm de Geneefse vredesconferentie mét Israël en verschillende Arabische landen in Cairo voor te bereiden, zijn nog meer op de tocht komen te slaan. Koning Hoes sein van Jordanië verklaarde maan dagavond in een televisietoespraak dat zijn land niét bij de besprekingen in de Egyptische hoofdstad vertegenwoor digd zal zijn. Israël, het. enige land dat Sadats uitno diging heeft aanvaard, zai een amb telijke delegatie sturen. Premier Begin maakte gisteravond bekend dat de di recteur-generaal van zijn ministerie Eliahou Ben-Elissar. en de juridische adviseur van het ministerie van buitenlandse zaken, Meir Rosenne. de Israëlische delegatie zullen leiden Ondanks de Jordaanse beslissing zijn er toch lichtpuntjes voor de Egyptische president Hoessein prees Sadat en liet weten niet principieel tegen een geza menlijke voorbereiding van Genve in Cairo te zijn, maar dan moesten wel alle Arabische landen naar de Egyptische hoofdstad komen Datzelfde argument past Jordanië toe op de komende „anti-Sadatconfereniie" van een aantal den - dus ook Egypte - toezeggen te ko men Irak. in hevige verbale conflicten met Egypte en Syrië verwikkeld, heeft overigens te kennen gegeven wél naar Tripoli te gaan. omdat de Arabische eenheid in hel geding is Irak is daartoe overgehaald door Algerije. Bemoedigend voor Sadat is eveneens dat zijn Syrische collega Assad diens aanvankelijk harde kritiek op het Egyptische vredesinitiatief gisteren (Slot zie pagina 4 kolom 7) Arabische landen en De Palestijnse ver wachtte de oud-KVP-fractievoorzitter zetsbeweging in de Libische hoofdstad tegenwind van die zijde. Hij vroeg aan FNV en CNV om te küken naar de Tripoli Ook daar zal Jordanië niet vertcgen- houdeffjke daden van het nieuwe kabi- woordigd zijn. tenzij alle Arabische lari- BO.VA - Minister Mosje Dayan is maandag Min officiële besprekingen met de Duitse Bondsregering begonnen met een ontmoeting met de minister van economische zaken van de DBR. Otto Lambsdorf. Tijdens zijn verblijj'in Bonn zal Dayan ook gesprekken voeren met kanselier Schmidt en de oppositieleiders Kohl en Strauss. rente i Van onze Haaose redacteur) UTRECHT - De Unie van Waterschap pen is er niet van overtuigd dat de hele deltakust tussen Hoek van Holland en Walcheren bij het Rijk in beheer moet komen. Bij de regering is er daarom op aangedrongen nog eens zorgvuldig na te gaan of deze uitzondering op de regel wel zo nodig is. De unie heeft die aandrang uitgeoefend in haar commentaar op de regerings nota „Beheer kustwaterkeringen", die eind mei 1977 is uitgebracht. De rege ring zegt daarin rijksbeheer van de kust tussen Hoek van Holland en Wal cheren nodig Ie vinden vanwege de be langrijke deltadammcn en dooilaat- werken in deze kuststrook. Ook de in grijpende veranderingen in de kustlijn vóór de dammen heeft de regering tot dit inzicht gebracht. E>e gezamenlijke waterschappen willen een meer genuanceerdere opstelling. Uitzonderingen op het waterschapsbe- heer kunnen zij zich in bepaalde situa ties best voorstellen In dit verband is eraan herinnerd, dat de waterschappen bijvoorbeeld niet staan te trappelen om de Ooslcrscheldedam te zijnertijd in beheer te nemen Het domweg in han den geven van die hele kuststrook aan het Rijk gaat de waterschappen echter te ver Het standpunt van de regering be vreemdt de waterschappen temeer, omdat de regering in haar nota over het algemeen op overtuigende wijze kiest voor een aanzienlijke watersehapstaak bij het beheer van de kustwaterkerin gen Zo vindt de regering staat de nota te lezen, dat de kusten van Walcheren en Zeeuwsch Vlaanderen wél onder water- schapsbeheer kunnen blijven. Het standpunt van de gezamenlijke wa terschappen werd maandagmiddagnog eens aangestipt in de jaarrede van mr Th. A J. Vosters. voorzitter van de Unie van Waterschappen. De rede werd uit gesproken tijdens de algemene verga dering van de unie in de Utrechtse Jaar beurs Beteugeling Maandagmorgen waren de water schapsbestuurders ook al in Utrecht bijeen, om het 50-jarig bestaan van de unie te vieren, onder meer in aanwezig heid van prinses Beatrix, prins Claus en fontlljn "e naam 'cultuurstrijd' was afkom stig van een geharnaste liberaal, de be kende arts en onderzoeker professor Rudolf Virchow, al is het niet uitgeslo ten dat hij dit woord op zjjn beurt had ontleend aande Duitse socialist La salie. In 1872 had Bismarck een aantal wets ontwerpen ingediend, die met name de RK-kerk als 'muilkorf-wetten ervoer er kwam staatsinvloed bij de priesterop leiding en bij de aanstelling van geeste lijken. de rk-scholen werden onderwor pen aan staatstoezicht en kloosterorden werden opgeheven. Al deze maatregelen hadden te maken met het terugdrin gen van de pause lijke invloed op die (binnenlandsei aan gelegenheden. waarvoor de staat primair verantwoor delijk werd geacht. Bij de behandeling van deze wetten in het parlement van Pruisen betoogde Virchow dat zij slechts een fase waren in een grote 'cul tuurstrijd'. een ontwikkeling die zich over eeuwen uitstrekte. Naar het oor deel van Virchow was de inzet de be voogding door de kerk. in het bijzonder door de hiërarchie van deze kerk. van het individu en van de staat De kerk wenste de emancipatie van de staat te gen te houden, zo meende hij. Virchow was aldus de vertolker van de liberale vrijheidsgedachte, die niets wilde weten van enig kerkelijk toezicht op het indi vidu. een toezicht dat bovendien was gebaseerd op door hem niet geaccep teerde overtuigingen cn dogma's. Voor de liberalen was hier sprake van een eeuwenlange ontwikkeling, begonnen bij Constantijn de Grote, die de kerk tot 'macht' verhief, ver dergaand in de mid deleeuwen in een felle machtsstrijd tus sen keizer en paus en in de tweede helft van de negentiende eeuw uitmondend in de felle anti-liberale houding en poli tiek van paus Pius IX en het mede daarop geënte eerste Vaticaanse con cilie. En dat gebeurde juist in een pe riode. waarin de parlementaire democ ratie in Europa vaste voet begon te krijgen: de regeringsvorm van de burger die zelf kon kiezen en beslissen. In diezelfde tijd ook begon in een aantal landen de confessionele partij vorming van de grond te komen, de politieke ver taling van dit voor de liberalen zo be voogdend denken. De 'e socialisten van onze tijd zijn ln menig opzicht de voortzetters van de politiek der liberalen uit de negentiende eeuw, ook al vinden ze dat zelf niet. In ieder geval zijn ze de erfgenamen van de 'cultuurstrijd'-gedachte: zij wensen in geen enkel opzicht enige bevoogding te accepteren op basis van een confessie en staan een voortdurende emancipatie van de staat voor. Belijdenis, geloof, het zijn voor de socialisten particuliere aangelegenheden en geen zaak voor de partijpolitiek. Een ieder die zich voor zijn politiek handelen op een confessie of een geloof baseert en daartoe een ei gen partij opricht, vindt dan ook een geïrriteerde socialistische partij tegen over zich. Een vorm inderdaad van de negentiende eeuwse 'cultuurstrijd'. De laatste forse uiting aan confessionele kant van deze strijd in Nederland was het mandement van 30 mei 1954, waarbij rooms-katholieken werd aange raden geen lid te zijn van een socialisti sche vakbond. Inmiddels hebben zich in diverse kerkgemeenschappen ontwik kelingen voorgedaan, waardoor aan die zijde de 'cultuurstrijd' minder scherpe kanten kreeg Sinds het tweede Vati caans concilie bijvoorbeeld is de RK- kerk in dit opzicht minder strijdbaar geworden: ze beleeft, haar kerk-zijn op andere wijze en richt haar maat schappelijk handelen op solidariteit met verdrukten en armen in deze we reld. In de protestantse kerken is er een soortgelijke ontwikkeling op gang ge komen. Het is juist deze ontwikkeling die ten grondslag ligt aan het denken van een man als Aantjes: hij wil van het CDA vooral een evangelische solidarl- teitspartij maken. Daar heeft de PvdA weliswaar alle sympathie voor, maar ze blijft argwanend omdat ze meent in het CDA nog vele elementen van weleer - uit de tijd dat de confessie de voogdes over staat en maatschappij was - terug te Slot zie pagina 6 kolom 3i Slot zie pagina 3 kolom li

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1977 | | pagina 1