CENTRAAL AKKOORD
IS VAN DE BAAN
Israël
Bezoek Sadat
krijgt ojjicieel
aan
karakter
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Zeeuwse staten geven 50.000 om begin te
maken met actie 'Zeeland helpt Rwanda'
Werkgevers"Kabinet biedt
ons te weinig ruimte99
NIET INVESTEREN
IN ZUID-AFRIKA
HELMO BOETIEK
BEGIN ZOU VOORSTELLEN HEBBEN VOOR OVERLEG
Waarschuwing
VS aan Cuba
O
220e jaargang no. 267
Zaterdag 19 november 1977
Spijker- en ribbroeken
in alle modekleuren. Lois, Levis,
Lee 69,-
Shetland truien 24,90
LANGE DELFT 61 MIDDELBURG
(Van onze redactie economie
DEN HAAG - Het centraal akkoord voor 1978 is nu definitief van de baan. „De werkgevers hebben
de deur definitief dichtgeknald", zei FN V-voorzitter Wim Kok. „De vakbeweging wilde niet praten
over onze verlangens", zei werkgeversvoorzitter Van Veen. De Stichting van de Arbeid, waarin
vakbeweging en werkgevers zouden praten over het arbeidsvoorwaardenbeleid, was vrijdag gauw
klaar. Werkgeversleider Van Veen las een verklaring voor die er niet om loog. Dit deed de vakbewe
ging constateren dat de werkgevers niet wilden praten, en zij stapte op, nadat uitdrukkelijk was
gesteld dat de schuld voor het mislukken van het overleg geheel bij de werkgevers lag. „Er is
helemaal geen overleg geweest. We hebben alleen de verklaring van Van Veen gehoord", zei Wim
Kok.
Wim Kok zei dat het godgeklaagd was
dat de werkgevers zoveel mensen van de
vakbeweging naar Den Haag hadden la
ten komen voor overleg dat helemaal
geen overleg was. „Zij hadden zelf nog
geschreven te willen spreken over de
gevolgen van het pakket van maatre
gelen van het kabinet. Het enige wat de
werkgevers hebben gedaan, is het kabi
net beschuldigen dat het hen niet mo
gelijk is gemaaktaan een centraal ak
koord mee te werken".
Werkgeversvoorzitter Van Veen zei dat
het vorige driepartijenoverleg tussen
vakbeweging, werkgevers en regering
geen driepartijenoverleg is geweest,
„Het is een bespreking geweest van
vakbeweging en regering in onze aan
wezigheid. Ook toen al bleek ons dat
zowel kabinet als' vakbeweging niet
wilde praten over onze verlangens om
het herstel in de bedrijven te bevorde
ren", aldus Van Veen.
„Wij hebben ons in het driepartijeno
verleg veel moeite getroost om aan te
eurogas
Raad Vlissingen positief tegenover
komst Eurogas in het Sloegebied.
inlichtingen
schokkend
PAGINA 11
impasse
Federatiebesprekingen tussen FNV-ir
dustriebonden vastgelopen.
PAGINA 17
titel
anders
Aad van den Heuvel presenteert de 'Al-
les-is-anders-show": radio- en televi-
sieprogramma's; strip.
tonen dat een beleidspakket, waarin
voor 1978 een duidelijke trendbreuk in
de kostenontwikkeling te zien is. toch
kan leiden tot het door alle partijen
gewenste resultaat. Tot onze spijt is
deze moeite uiteindelijk vergeefs ge
bleken", aldus Van Veen.
Volgens de werkgevers heeft het kabi
net een te grote nadruk op de beste
dingskant gelegd, waardoor het kos
tenaspect in de verdrukking is geko
men. Bovendien heeft het kabinet vol
gens de werkgevers te veel aandacht
gehad voor de korte termijn, met als on
vermijdelijk gevolg te weinig aandacht
voor de gevolgen op de middellange
termijn, waardoor er nauwelijks sprake
kan zijn van structurele verbeteringen
„Wij hebben moeten constateren dat
het kabinetsbeleid niet voldoende
ruimte biedt om tegelijkertijd én de
koopkracht van de modale werknemer
te handhaven, én onze concurrentiepo
sitie zodanig te verbeteren dat er weer
een gezond economisch draagvlak ont
staat'. met, duidelijke positieve gevolgen
voor de werkgelegenheid. Wij hadden
daarom geen andere keus dan het kabi
net mee te delen dat wij voor dit beleid
geen medeverantwoordelijkheid kon
den aanvaarden", aldus Van Veen
„Dit mislukken van het driepartijeno
verleg betekent voor het overleg in de
Stichting van de Arbeid dat wij geen
mogelijkheid meer zien om via een cen
traal akkoord in 1978 de loonsomstij
ging met 1 procent te verminderen", ai-
dus de verklaring van Van Veen „Hier
gooit hij definitief de deur voor het
overleg dicht", zei Wim Kok. Van Veen
verklaarde de partners in het loonover-
leg in de bedrijfstakken en ondernemin
gen zoveel mogelijk ruimte te willen ge
ven om tot een zo goed mogelijk cao-re
sultaat te komen
Van Veen deelde wel mee dat by dat
cao-overleg in de bedrijfstakken en on
dernemingen de relatie winst-werk be
spreekbaar zal zijn. echter in relatie tot
de economische situatie. Van Veen zei er
geen enkele behoefte aan te hebben zich
achter het kabinet te verschuilen.
„Maar wij kunnen ook niet om de reali
teit heen. dat onze ruimte tegenover de
vakbeweging door de beslissing van hel
kabinet tot nul is gereduceerd", zei hij.
„In die verklaring heeft Van Veen her
haald wat hij inmiddels in zijn lawaai-
brief aan het kabinet heeft geschre
ven", zei Wim Kok. De werkgevers zien
geen kans om tot een centraal akkoord
te komen. Ze hebben de zaak geblok
keerd op de punten prijscompensatie
en een aantal immaterile punten.
Reactie Den Uvl
Premier Den Uyl reageerde op het
nieuws over het mislukken van het
loonoverleg met de opmerking dat er
niet sprake was van een „verrassende
ontwikkeling". „De mislukking was in
feite al aangekondigd in de laatste brief
van de werkgevers", aldus Den Uyl.
Overigens meent de demissionaire
premier dat de gevolgen van de onder
handelingen per bedrijfstak op zichzelf
niet rampzalig behoeven te zijn, zolang
maar de bonden ook in de bedrijfs
takken en ondernemingen geen initiële
loonsverbetering gaan eisen en dus op
de nullijn blijven zitten.
Volgens Den Uyl was vooral minister
Boersma van sociale zaken zeer teleur
gesteld over de houding die de werkge
vers hebben ingenomen. Den Uyl wees
vrijdagavond op zijn wekelijkse pers
conferentie op de verdergaande maat
regelen die het kabinet heeft genomen
ten behoeve van de lastenverlichting
van het bedrijfsleven en de instand
houding van de koopkracht van de la
gere inkomens. „In totaal komt het neer
op zo'n vijf miljard gulden, een for
midabele operatie", aldus Den Uyl.
Het observatorium van de Zweedse
defensie te Hagfors heeft vrijdag een
krachtige aardbeving waargenomen,
die zich in het zuidwesten van China zou
hebben voorgedaan. Volgens voorlopige
metingen had de beving ln dunbevolkte
streken in het oostelijk deel van Tibet
een kracht van 6.7 punten op de schaal
van Richter, aldus het observatorium.
TEL AVIV - Terwijl de Egyptische delegatie die het bezoek van president Sadat
moet voorbereiden bij aankomst op het vliegveld Ben Goeirion in Tel Aviv door
Israëlische functionarissen verwelkomd wordt, houden werklieden zich onder be
waking van militairen bezig met de bouw van tribunes. Sadat arriveert vandaag,
zaterdag. 18.30 Nederlandse tijd in Israël.
t Van onze correspondent i
JERUZALEM/CAIRO
(GPD/UPI/AFP/RTR) - Het bezoek van
president Sadat aan Israël is verheven
tot een oficieel staatsbezoek. Dat is ge-
PAGINA 21
arm
Rwanda, het. armste land ter wereld.
PAGINA 22
ambtenaren
Een kwart van de Surinaamse be
roepsbevolking is ambtenaar Stemmen
uit de kerken: Ter overdenking
DEN HAAG-Het bestuur van de Stichting van de Arbeid was vrijdagmiddag in het
gebouw van de SER in Den Haag bijeengekomen om zich te beraden over de
gevolgen van het beleidsplan van het kabinet. In de pauze na het vooroverleg
ontdekte VN O-directeur mrVulpen dat de vulpen van werkgeversvoorzitter Van
Veen in diens binnenzak begon te lekken. In het midden de heer Eijkelenburg.
voorzitter werkgevers Bouwnijverheid.
blcWn na de besprekingen van vrijdag
tussen de Israëlische organisatoren en
de Egyptische delegatie die vrijdag al
aankwam om de reis van president Sa
dat voor bereiden.
Intussen hebben vele Arabische landen
hun afkeruingover de reis uitgesproken,
waaronder het doorgaans gematigde
Saoedi-Arabic
De algemeen-secretaris van het Israëli
sche kabinet. Arieh Naor. heeft vrijdag
hel programma bekendgemaakt dat de
Egyptische president Sadat zal afwer
ken tijdens zijn bezoek aan Israël zater
dag en zondag-
ue president; zal zaterdagavond op het
vliegveld Ben Gourion bij Tel Aviv wor
den ontvangen door zijn Israëlische
ambtgenoot Epharhn Katzir. premier
WASHINGTON (AFPl- De V.S. hebben
Cuba officieel gewaarschuwd dat de
voortdurende versterking van de Cu
baanse aanwezigheid in Afrika het ri
sico met zich meebracht dat het bc-
ginxel van de normalisatie der betrek
kingen tussen beide landen in het ge
ding zou komen. Dit heeft de
woordvoerder van het State Depart
ment donderdag bekendgemaakt.
De verklaring volgde na recente rappor
ten van de Amerikaanse inlichtingen
diensten volgens welke er in Angola nu
23 000 Cubanen, van wie 19.000 militai
ren. zijn.
Menachem Begin en andere hoogwaar^
digheidsbekleders. Van het vliegveld
wordt de president per helikopter over
gebracht in het koning David-Htel.
Officieel is Sadat daarna 'vrij' maar
verwacht wordt dat hij dan de bespre
kingen zal voortzetten die hij en Begin
op weg naar Jeruzalem zijn begonnen.
In overeenstemming met het protocol
bij een officieel staatsbezoek zal presi
dent Sadat zondag een krans leggen op
het graf van de nbekende soldaat een
bezoek brengen aan het oorlogsmonu
ment. Jad Washem. ter herinnering van
de 6 miljoen joden die in de Tweede We-
reldoorglog zijn omgekomen. De Egyp
tische leider en Begin gaan dan in be-,
spreking en zullen ook samen de lunch
gebruiken. Om 16.00 uur plaatselijke
DEN HAAG - De Nederlandse regering,
in de persoon van minister mr. M. van
der Stoel, zal in het Europees Politiek
Overleg van de negen EG-landcn het
initiatief nemen vooreen beroep van de
Negen op het bedrijfsleven om niet
meer te investeren in Zuid-Afrika.
Dat is een van de consequenties die het
demissionaire kabinet-Den Uyl vrijdag
heeft getrokken uit de ambtelijke nota
over de ontwikkelingen in Zuid-Afrika
en de mogelijke reacties daarop.
wereld
A CTIE OM 2,5 MILJOEN GULDEN BIJEEN TE BRENGEN
onmondig
Zolang de patiënt onmondig is, blijft, de
verpleegkundige het ook. Letterkun
dige kronlek./L
PAGINA 27
kunstje
Zelf tegels zetten, een koud kunstje
PAGINA 29
platen
GELD NODIG
VOOR BOREN
VAN BRONNEN
MIDDELBURG - De provinciale staten
van Zeeland zullen J' 50.000,- be
schikbaar stellen om de actie "Zeeland
helpt Rwanda" op gang te brengen.
Namens alle fractievoorzitters in de
staten liet de heer W. Don (pvda) vrij
dagmorgen vóór de algemene be
schouwingen over dc provinciebegro
ting weten, dat men dat bedrag wil op-
voeren om de actie te kunnen laten be-
ginnen. Het is de bedoeling, dat in de
komende driejaar in Zeeland ongeveer
I tw ee en een half miljoen gulden bij ei
ndt gebracht o
-et uit ti
il bestaan
het aanboren van bronnen voor drink
water.
De heer Don herinnerde er vrijdag aan.
dat. bij de behandeling van de provin
ciebegroting vorig jaar al is gesproken
over de mogelijkheid om een project uit
te voeren ln een land in de derde wereld.
Die mogelijkheden zijn nu geconcreti
seerd Unicef heeft het Rwandese pro
ject aanbevolen en vanuit de provin
ciale staten zal nu de actie op gang ge
bracht worden De heer Don zei daar
over:.,Als Zeeland helpt, dan zal dat
naar de opvatting van de fractievoorzit
ters een helpen door alle Zeeuwen moe
ten zijn Dnarop zal al hetgeen wij van
plan zijn zich moeten richten. Het moet
een algemene Zeeuwse manifestatie van
hulp en dienstbetoon -in werking gezet
door ons in deze statenzaal, die zich zo
graag -en dat terecht- vertegenwoordi
gers van de Zeeuwse bevolking noe
men",
De heer Don wees erop, dat de actie een
grote inspanning zal vergen. Hij maakte
duidelijk, dat de staten het actiecen
trum gevestigd zouden willen zien in het
provinciehuis. Verder zei hij. dat alle
politieke groeperingen, die in de staten
vertegenwoordigd zijn. in de activitei
ten. die ze in ce komende verkiezings
tijd zullen ondernemen grote aandacht
zullen besteden aan de actie 'Zeeland
helpt Rwanda „Vanuit onze partijen
kan adviesen kan medewerking worden
geboden aan verenigingen, organisa
ties. groepen enzovoorts, die zich even
eens voor de actie willen inzetten", zet
de lieer Don.
Over hei bedrag van 50.000.- zei de
heer Don. dat dat niet is gebaseerd op
een begroting en dat het mogelijk is. dat
het bedrag -bedoeld voor onder andere
actiemateriaal- te zijner tijd zal moeten
worden verhoogd. Hij achtte het van-
zelfdsprekend. dat de provincie voor het
project zelf ook een bedrag ter be
schikking zal stellen, maar dat het in dit
stadium nog te vroeg is om de hoogte
van de bijdrage aan te geven. De heer
Don „Onze gedachten gaan uit naar een
bijdrage in de Romende drie iaren als
dat mogelijk is in een bepaalde verhou
ding tot hetgeen door de bevolking op
tafel word! gelegd'
De actie 'Zeeland helpt Kwamla' werd
vrijdagmiddag voor hel begin \an de
statenvergadering gepresenteerd door
tijd (15.00 uur Ned. tijd! spreekt Sadat
zondagmiddag de Knesseth, hetlsraëli-
sche parlement toe.
Maandagmorgen ontvangt de president,
de leiders van de diverse fracties van het
Israëlische parlement. Na de lunch te
hebben gebruikt, met Begin brengt hij
een beleefdheidsbezoek aan president
Katzir. Maandagmiddag vertrekt hij
naar Cairo. Voordien zullen Sadat en
Begin een persconferentie geven
V oor bereid i ngen
Vrijdag was een dag van koortsachtige
voorbereidingen in Jeruzalem. Bij de
mensen en op straat was daar op een
(Slot zie pagina 3 kolom 2) E<
Herfst in
de staten
§De Zeeuwse stalen behan-
delden gisteren de provinciale
begroting voor het eerst iD
nieuwe stijl. Zo nieuw was die
stijl overigens niet. er was een
tamelijk scherpe rantsoene
ring van de spreektijd ingesteld, terwijl
de voorzitter er hardvochtig op lette dat
de overschrijding tot een minimum
werd beperkt. Een verbetering? Ja en
nee. Ja. omdat, beter dan vroeger de
grote lijn werd gehandhaafd en boven
dien uitsluitend de fractievoorzitters
het woord voerden, zodat de algemene
beschouwingen in eerste termijn in ruim
een middag waren bekeken. Nee, omdat
nog lang niet iedereen aan het nieuwe
systeem gewend bleek en sommigen
probeerden om zoveel mogelijk woor
den uit te spreken in de beschikbare
tijd. De raffelmethode zogezegd.
PvdA-woordvoerder Don en SGP-
waamemend fractievoorzitter Van
Ommeren hadden naar ons gevoel hun
normale snelheid het verst opgevoerd
en dat kwam de voordracht van hun be
toog niet ten goede. Eversdijk van het
CDA had kans gezien om het aantal
woorden van zijn beschouwing ln rede
lijke overeenstemming met zijn tyd-
rantsoen te brengen. Hij liet zich niet
haasten en riep naar aanleiding van een
interruptie uit. „Lieverde helft van mijn
betoog dan helemaal in de sneltrein
De fractievoorzitters zullen er goed aan
doen in de toekomst geen sneltrein meer
te nemen, maar de boemel, het boemel-
tje in de statenzaal. Dat is prettiger voor
de luisteraars. Het doel van een toe
spraak blijft, immers: dat er naar ge
luisterd wordt.
V olgend jaar worden er weer staten
verkiezingen gehouden en dat was gis
teren duidelijk merkbaar. De meeste
sprekers zinspeelden er op. waarbij
Eversdijk het verst ging. Hij toog zelfs
op de Haagse toer door allerlei for
matieformules uit
een te zetten voor
het komende college
van gedeputeerde
staten. Bij een
CD A-woordvoerdcr
wordt er dan altijd scherp geluisterd of
hij wat over de SGP zegt en jawel, voor
de goede verstaander zaten er halve
woorden in Eversdijksbetoog. Eerst
zette hij de deur voor de SGP open:
„Geen partij mag bij de college-vorming
bij voorbaat worden uitgesloten." En
daarmee werd de SGP als mogelijke 're
geringspartij' binnengehaald Een mi
nuut later evenwel ging de deur weer
dicht: „Een partij, die - gezien de ver
kiezingsuitslag best zou kunnen deel
nemen aan gedeputeerde staten, kan op
basis van het uit. te voeren program af
haken." Na enige ogenblikken ging de
deur opnieuw open, namelijk in een na
dere uitwerking van het thema: ..Geen
partij mag bij voorbaat worden uitge
sloten." Om kort daarop weer in het. slot
te vallen: „Er kunnen andere factoren
zijn waardoor niet alle potentiële deel
nemers in het college kunnen worden
opgenomen." Dit deurengeklapper was
niettemin het levendigste moment van
het debat, want Don iPvdAi en Van
Ommeren (sgp) vergezelden de Evers-
dij kse trein met reeksen van interrup
ties.
'jjantlijn
Nederlands beroep op EG
Deze nota is onder verantwoordelijk
heid van minister Van der Stoel opge
steld door een werkgroep van ambtena
ren van verschillende departementen
De werkgroep werd opgericht na het
verbod, door Zuid-Afrika, van een aan
tal zwarte organisaties en kranten
Premier Den Uyl gaf vrijdagavond te
kennen, dat binnen de EG nog verschil
van mening heerst over wenselijkheid
(Slot zie pagina 3 kolom 5)
de commissaris van de koningin in Zee
land, dr C. Boertien. Tijdens een korte
persconferentie wees de heer Boertien
erop, dat tot enkele jaren geleden de
lagere overheden niet veel mogelijk
heden hadden om voor de derde wereld
iets te doen. Dr Boertien maakte duide
lijk. dat men niet wil volstaan met het
plaatsen van een post op de provincie
begroting. De heer Don zei. tijdens dc
persconferentie, dat er een project is
gevonden, dat met water te maken
heeft. Ook de heer H. Eversdijk. voor
zitter van de CDA-fractie. ging kort op
de actie in. „Voor ons is het van groot
belang, dat de actie meer inhoudt dan
een greep uit de provincickas. Dat zou
te mager zijn. Het gaat er vooral ook
(Slot zie pagina 13 kolom 7)
opmerking van Eversdijk bracht
PvdA-ffactievoorzitter Don tot enig ge
noeglijk handenwrijven en aan zijn ge
zicht was merkbaar dat hij amper tot de
replieken van maandag kor. wachten.
Ze betrof de verdeling van de por
tefeuilles Eversdijk wenst over deze
verdeling in het 'formatie-overleg' te
spreken, al erkende hij dat het hier for
meel om een zaak van het nieuwe col
lege gaat. De vorige maal is over de por
tefeuilleverdeling nogal wat te doen ge
weest: ook toen kwam ze bij het voor
overleg aan de orde. maar achteraf be
wandelde het college in dit opzicht ge
heel eigen wegen, tot grote gramschap
van de PvdA-fractie Enfin, voor maan
dag heeft Don stof genoeg en bovendien
wordt hij dan niet meer gehinderd door
te dicht beschreven vellen die in te korte
tijd moeten worden voorgelezen. Overi
gens was er nog een persoonlijke voor
bode van de verkiezingen met de daarbij
behorende college-vorming- Don kwam
met de gedachte om te beginnen met
een provinciale voorlichtingskrant
(voor een betere verhouding best.uur-
bestuurde). waarop VVD-fraot ie voorzit
ter Hoekstra nadrukkelijk bij interrup
tie liet weten het, met die gedachte vol
komen eens te zijn Hetgeen hier en daar
tot de gefluisterde opmerking aanlei
ding gaf dat deze instemming veelbelo
vend was voor de samenwerking in het
komende college Hoekstra en Don zijn
immers beiden kandidaat voor het "pro
vinciale ministersschap'- Zo waren de
komende verkiezingen gisteren in de
staten tot in details merkbaar
'er het algemeen echter leverde
deze eerste dag van de begrotingsbe
handeling een weinig boeiend schouw
en luisterspel op Na vier jaar begint er
een vermoeidheid over de staten te da
len en is er weinig spanning en spank
racht meer Dat zal weer wel beter wor
den zodra de kiezers hebben gesproken,
de college-vorming achter de rug is en
duidelijk wordt hoe een nieuwe ploeg
zich het beleid in dit gewest voorstelt.
Deze staten en dit college leven op dit
ogenblik in de herfst van hun politieke
leven. Het wachten is op de lente. Mis
schien komt er dan wel een nieuw ge
luid