CPB RAAMT AANTAL
WERKLOZEN 240.000
SADAT MORGEN
NAAR ISRAEL
Sanering in apparatenbouw levert geen
gevaar op voor werkgelegenheid in Goes
TW
Minister Fahmi treedt - boos - af
VAN AGT EN WIEGEL STEVENEN
SNEL AF OP REGEER AKKOORD
Sceptische reactie VNO op gunstiger cijfers
EUROPA MEUBEL
vandaag
Kok vraagt
Boersma
opheldering
Kritiek Syrië en PLO
Stankoverlast
PAG
220e jaargang no. 266
Vrijdag 18 november 1977
oosr-soueuno
MfOOCUVRQ
Omdat u niet elke dag meubelen koopt
DEN HAAG - Het aantal werklozen komt volgend jaar uit op 240.000, zo blijkt uit gisteren bekend
geworden cijfers van het Centraal Plan Bureau (CPB). Deze cijfers zijn gunstiger dan degene die
werden genoemd in de in september gepubliceerde Macro-Economische Verkenningen. Toen werd
nog een getal van 255.000 werklozen aangehouden.
De nieuwe cijfers van het CPB zijn op verzoek van de regering opgesteld met het oog op het
loonoverleg, dat vandaag in de Stichting van de Arbeid begint. Vooral de werkgevers hadden er op
aangedrongen dat het CPB met berekeningen zou komen voor het overzicht van start zou gaan.
By de nieuwe cijfers zegt het CPB dat er loonsomstijging van 6.5 a 7 procent, in §en voor de betalingsbalans Het over
plaats van de in september geschatte 7.5 schotop de lopende rekening in 1977 zal
procent
Afzei
wat meer zicht is gekomen op de inter
nationale economische vooruitzichten
als gevolg van de najaarsbijeenkomst
van de Organisatie voor Economische
Samenwerking en Ontwikkeling
(OESO) in Parijs. Het CPB verwacht op
grond van deze vooruitzichten én het
aanvullende beleidsprogramma van de
regering onder meer het volgende-
- De Nederlandse export zal minder
zijn dan in september nog werd aange
nomen. Het uilvoervolume zal in 1978
met 5,5 tot 6 procent toenemen, in
plaats van de verwachte 7 a 8 procent:
- De minder sterk toenemende export
wordt deels vergoed door een hogere
particuliere consumptie (2,5 in plaats
van 1.5 procent) en hogere overheidsbe
stedingen (5 in plaats van 3.5 procent):
- De inflatie wordt wat minder dan aan
vankelijk werd gevreesd Deze zal over
1978 5,5 procent zijn, in plaats-van de
verwachte 5,5 tot 6 procent:
- De koopkracht van de modale werk
nemer (bruto inkomen dit jaar 28.500
gulden) komt er wat gunstiger voor te
staan. In september werd voor volgend
jaar een achteruitgang van 1,5 procent
verwacht. Nu denkt men dat de
koopkracht voor de modale werkne
mer gehandhaafd blijft:
- Thans kan worden uitgegaan van een
bestuur
Fracties PvdA en PPR in de raad Goes
willen ander bestuur voor het zieken
huis.
bewijs
spiegel
Opinie: Directeuren kijken in de spiegeL
nota
PAGINA 9
dialecten
j, Onderzoek naar Zeeuwse dialecten
B kreeg een aantal nieuwe kansen.
M PAGINA 11
identiteit
de rechtbank
weg
overtuiging
hoorspel
:j De problemen van de derde v.
B een hoorspelserie, radio- en
I sieprograinma's: strip.
Bij de pessimistischer cijfers over de
export tekent het CPB aan, dat het vo
lume van de wereldhandel, naar alge
meen wordt aangenomen, voor volgend
jaar niet met zes. doch met slechts vijf
procent zal stijgen. Daar de bin
nenlandse afzet naar verwachting juist
wat groter zal zijn, denkt het CPB. dat
de produktie van de hedrijven met een
zelfde percentage (3) zal toenemen als
in september werd voorspeld.
De verminderde export heeft wl gevol-
DENHAAG(ANP)-FNV-voorzitterWim
Kok heeft donderdag in Den Haag mi- volgens het VNO heeft het kabinet een-
slechts 2 milj ard bedragenin pl aats
de in september geraamde 3.5 miljard,
en in 197.8 2,5 miljard (aanvankelijk ge
raamd: 6 miljard).
De bedrijfsinvesteringen zullen volgend
jaar met nog maar twee procent toene
men. terwijl enige maanden geleden een
stijging van drie procent werd voor
speld
Reacties
Volgens het VNO blijkt uit de herziene
cijfers van het Centraal Plan Bureau
dat het aanvullende beleidspakket van
het kabinet - exclusief het 'reser
vepotje' van vijfhonderdmiljoen gul
den - geen enkele bijdrage levert aan
het herstel van de ongunstige winst
positie van het bedrijfsleven. Terwijl
de investeringsraming lager is, laat de
arbeidsinkomensuqote geen daling
zien. De arbeidsinkomensquoote is het
aandeel van het arbeidsinkomen in het
totale inkomen van het bedrijfsleven.
vens volgens het CNV de opvatting dat
1978 geen verloren jaar hoeft te zijn voor
de bestnjding van de inflatie. Het lijkt
mogelij k om met een beleid als he t CNV
voorstaat, de stijging van de prijzen en
arbeidskosten nog weer verder terug te
drukken tot. onder het peil van 1977. Het
CNV vindt dat op zichzelf al een belang
rijk resultaat Maai- te vrezen valt wel
dat dat resultaat alleen kan worden be
reikt wanneer werkgevers en werkne
mers tot overeenstemming komen over
het arbiedsvoorwaardenbeleid voor
1978. zo waarschuwt het CNV aan de
vooravond van het overleg van werkge
vers en werknemers van vandaag in de
Stichting van de Arbeid.
Bij de Federatie Nederlandse Vak
beweging (fnv) was donderdagavond
geen commentaar te krijgen omdat
men daar de cijfers nog niet binnen
had.
Ministers en
monarchie
§In Engeland is onlangs het
derde deel verschenen van de
'Crossman Diaries', de dag
boeken van wijlen Richard
Crossman. in zijn dagen een
befaamd journalist, vooral
bekend geworden als labour-politicus.
Onder premier Wilson was hij onder
meer minister van huisvesting en later
van sociale zaken, een scherpe, maar
grillige geest die in zijn dagboeken rake
karakteristieken noteerde over col
lega-politici. Toen het eerste deel van de
dagboeken kort na zijn dood verscheen,
ontstond er een kleine politieke storm in
Engeland: sommigen vonden dat het
niet aanging dat er zo onthullend over
het regeringsbedrijf werd gesproken Er
werd zelfs nagegaan of er een wettelijke
basis bestond om de publikatie tegen te
houden, maar toen een zondagsblad ze
als sene begon af te drukken, werd geen
actie meer ondernomen. In het derde
deel zijn enkele onderwerpen te vinden,
die ook in de Nederlandse politiek een
rol spelen. Bijvoorbeeld: de verhouding
van socialistische bewindslieden tegen
over de monarchie en de vraag in
hoeverre een kabinet en ministers 'ver
moeid' kunnen raken
der Boersma van Sociale zaken
nadere informatie gevraagd over c
brief die de bewindsman vorige week
heeft gestuurd aan de voorzitters van
de werkgevers en werknemersorgani
saties.
Kok wildé vooral meer weten
lnvujüng van de anderhalf mutedbui. van de K 8tw van M
den die bestemd zijn voor de bestrijding s„„„ die van
zijdig de nadruk gelegd op het bevorde
ren van de consumptie. Het VNO meent
overigens dat het beeld nog somberder
is dan uit de herziene ramingen blijkt.
Nog afgezien van de opsimistische ex-
portverwachting is de loonsomstijging
r in 1978 beslist onderschat. Ondermeer
CAIRO - De Egyptische minister van buitenlandse zaken Ismail Fahmi in heeft
donderdagmiddag besloten af te treden nadat vanmiddag bekend uerd dal presi
dent Sadat <h zaterdag naar Israël gaat. Op deze archieffoto de beide staatslieden
in betere tijden.
van de werkeloosheid.
Een tweede vraag had Kok ovei
minimumloon ten opzichte van die van
de contractlonen zal de zogenaamde in
cidentele loonstijging eerder twee pro
debesteding van het geld dat minister in cent ^an de geraamde anderhall' pro-
het. vooruitzicht heeft gesteld
subsidiering van het minimunloon.
cent bedragen. In een voorlopig com
mentaar zegt het CNV dat de nieuwe
CAIRO/JERUZALEM (UPI/RTR) - President Anwar Sadat van Egypte heeft don
derdag een officiële uitnodiging voor een bezoek aan Israël aanvaard. Hij gaat
zaterdagavond naar Jeruzalem.
Onmiddellijk nadat dit bekend was gemaakt kondigde de Egyptische minister
van buitenlandse zaken, Ismail Fahmi, zijn aftreden aan. Hij zei dat hij 'onder deze
omstandigheden niet langer zijn taak kon uitvoeren en de verantwoordelijkheden
delen."
Volgens Kok is het van groot belang dat. ramingen beslist geen rooskleurig beeld
de besteding daarvan meer gericht geven. De verwachte werkloosheidscij-
wordtopdezwakkerebroedersennietin fers n nog steeds verontrustend
de zakken van glijdt van de banken. hoog". Toch bevestigen de nieuwe gege-
DEN HAAG - In een informeel gesprek betrapte onze fotograaf de heren Wiegel en
Van Agt in het Haagse restaurant de 'Bistroquet op het Lange Voorhout in Den
Haag Een gesprek dat kennelijk volledig buiten de informateur omging
Sadat benoemde ais opvolger van
Fahmi de minister van staat voor
buitenlandse zaken Mohammed Riad.
Deze weigerde de functie, waarna
Boutros Ghali werd aangewezen Ghali
is minister zonder portefeuille in het
Egyptische kabinet
Sadat zal zaterdagavond om 1930 plaat
selijke tijd 18.30 onze tijd) in Jeruzalem'
aangekomen Hij blijft tot maandag.
Dat het Egyptische staatshoofd de uit
nodiging van de Israëlische premier.
Menachem Begin, had aangenomen
werd in Cairo en Jeruzalem bekend
gemaakt Begin verklaarde dal Sadat
zondagmiddag het Israëlische par
lement zal toespreken
Syrië gekwetst
De regering van Syrië heeft Sadats be
sluit scherp veroordeeld en het aftre
den van minister Fahmi een na
tuurlijke consequentie van de han
delwijze van de Egyptische president
genoemd.
„We verwerpen Sadats bekendmaking
categorisch en we stellen hem persoon
lijk verantwoordelijk voorde gevolgen
van zijn besluit," zo wordt
een enkele uren na Sadats vertrekt uit
Damascus verschenen officiële verkla
ring.
President Hafez el Assad, sprekend tij
denseen persconferentie, zei dat hij diep
was gekwetst door Sadats beslissing
naar Israël te gaan. Hij zei dat hij en zijn
regering hadden getracht de Egyptische
leider tot andere gedachten te brengen,
wijzend op de gevaren van zijn voorge
nomen bezoek en de negatieve weerslag
ervan op de Arabische zaak.
Arafat
In Beiroet heeft de leider van de Pales
tijnse bevrijdingsorganisatie PLO.
Jasser Arafat, felle kritiek op Sadats
plan geoefend. Hij deed een beroep op
hem het bezoek alsnog af te gelasten.
De Indonesische regering wil op 15
december 10.000 gevangenen vrijlaten,
die worden vastgehouden in verband
met de mislukte staatsgreep van 1965,
zo is woensdag door admiraal Soedomo.
stafchef van hei veilidheiddscom-
mando. bekend gemaakt
Gesprek
DEN HAAG - Dc formatie van een CDA-VVD-kabinet is donderdag een flink stuk
opgeschoten. De kans is groot dat beide onderhandelaars Van Agt en Wiegel, eind
volgende week al een regeerakkoord tot stand kunnen brengen.
Over de resultaten tot dusver bewaarden Van Agt en Wiegel donderdag een volledig
stilzwijgen. De woordvoerder van informateur Van der Grinten deelde slechts rnee
dal overeenstemming is bereikt over de lijst onderwerpen die in het akkoord gere
geld moeten worden.
Ook inhoudelijk hebben Van Agt en Wiegel al op enkele onderdelen overeenstem
ming bereikt. Zo is. naar verluidt, de grondpolitiek geregeld op basis van de vergoe
ding tegen marktwaarde, een beginsel dat door het CDA altijd is verdedigd en dat
ten gi ondslaglag aan het amendement-De Bekker. dat de aanleiding vormde tot de
kabinetscrisis van maart van dit jaar.
rillen afzien van directe overheidsmaatregelen
in de grondprijzen, zoals steeds door de PvdA
an Agt en Wiegel zouden voorts
ter beteugeling van dc stijging i
werd bepleit.
Minister van defensie A Stemerdink vindt dat de Partij van de Arbeid een uiterste
poging moet ondernemen om te komen tot een kabinet met het CDA en D'66. Hij zei
dit donderdagavond in'Eindhoven tijdens een spreekbuert voor de afdeling van de
PvdA.
Stemerdink zei er van overtuigd te zijn dat zich nog een geschikt moment zal
voordoen om een dergelijk voorstel te lanceren. Dat moment zou zijn wanneer het
CDA liet eventueel met de VVD bereikte program-akkoord op de weegschaal legt.
AKF-PRODUKTIE KAN WORDEN VOORTGEZET
resultaten
ELDERS ONTSLAG
VOOR 900 MAN
GOES - Bij sanering van metaalbe
drijven op het gebied van de zware ap
paratenbouw, hoeft de werkgelegen
heid in Goes niet te worden aangetast.
Dat is af te leiden uit een rapport van
het Amerikaanse ingenieursbureau
Arthur D. Little, dat in opdracht van de
Nederlandse Herstruclurerings Maat
schappij (Nebcin) een onderzoek heeft
verricht naar de toekomstmogelijk
heden van de Nederlandse ketel-en ap
paratenbouw. Het bureau concludeert.
dat de bedrijven in Utrecht en Velsen
met het werk zouden moeten stoppen
en dat de bedrijven in Breda de ma
chinefabriek Breda van Rijn-
Schelde-Verolme en in Goes de Ap
paraten en Ketel Fabriek.de produktie
zouden moeten voortzetten.
De Nehem heeft minister Lubbers van
economische zaken laten welen, dal de
vier bij het onderzoek betrokken onder
nemingen -Stork Ketel- en Apparaten
bouw in Utrecht Stork Velsen. de ma
chinefabriek Breda en de AKF-het best
in één onderneming kunnen worden on
dergebracht. die op twee produktie-
plaatsen actief zou blijven. De Nehem
spreekt zich in het advies aan de minis
ter niet uit over de vraag welke twee
productieplaatsen dat moeter. zijn Mi
nister Lubbers heeft dat ook niet ge
daan. Hij heeft het rapport van Arthur
D. Little zonder commentaar naar de
vier concerns gestuurd. De Nehem
merkt over de plaatsen van vestiging
van de nieuwe onderneming wel op. dat
bij de keuze hiervan .wellicht ook reke
ning gehouden zal moeten worden met
de besluiten, die de concerns gaan ne
men op andere gebieden' De Ne
hem:.,Andere dan strikt economische
grondslagen kunnen daarbij medebe
palend zijn"
Door de sanering binnen de zware ap
paratenbouw zal het werk van zeker 900
mensen direct in gevaar komen, zo
blijkt uit het advies van de Nehem.
Stork Ketel- en Apparatenbouw in
Utrecht heeft 550 werknemers. Stork
Velsen 300, de Machinefabriek Breda
350 en de AKF in Goes 300. Volgens de
Nehem zou de nieuw te vormen onder
neming. die met de productie van zware
apparaten op twee productieplaatsen
zou kunnen doorgaan, werk kunnen
bieden aan hooguit 620 tot 670 man. De
drastische sanering in de ketel- en ap
paratenbouw is nodig om een eind te
maken aan de miljoenenverliezen die
..Fatah verwerpt dit bezoek als een ge
vaarlijk keerpunt, dat het internatio
nale Zionisme en zijn door de Ver
enigde Staten aangevoerde bondgeno
ten bevoordeelt." aldus een verklaring
van het uitvoerend comité van Fatah.
Arafat heeft donderdag een 'spoedteleg-
ram' naar het Kremlin gestuurd over de
jongste ontwikkelingen in het Mid
den-Oosten' De inhoud van de bood
schap. is niet bekendgemaakt.
De nationale Libanese beweging, een
overkoepelend orgaan van de meeste
linkse partijen in Libanon, heeft in een
verklaring het bezoek van het Egypti
sche staatshoofd aan Israël een 'top
punt van verraad' genoemd De organi
satie heeft voorts opgeroepen tot een al
gemene staking op zaterdag, de dag dat
president Sadat naar Jeruzalem reist
Het Amerikaanse ministerie van
buitenlandse zaken verklaarde dat het
geschil tussen Syrië en Egypte de kan
sen voor een heropening van de Ge-
neefse conferentie voor het, einde van dit
jaar niet kleiner maakt
De Amerikaanse president Jimmv Car
ter zei donderdagavond in Washington
dat de reis van Sadat verbonden is met
goede vooruitzichten, maar ook met
politieke risico's. Hy vond echter wel
dat het 'een goede zaak' was. en hij
toonde zich verheugd over het initiatief.
De reactie van Syrië was volgens Carter
voorspelbaar.
In een eerste reactie zei hij officiële Rus
sische persbureau Tass donderdag
avond dat de Egyptische leider de pro
testen van de Arabische wereld negeert
fiantlijn
Premier Begin zette later tegenover
journalisten uiteen dat hij en Sadat na
een bezoek aan de Al Asgua-moskou
een onderhoud zullen hebben. Een
tweede gesprek en een officieel diner
zullen vermoedelijk zondagavond, na
Sadats toespraak in het parlement,
plaatsvinden, zei hij. Dc Israëlische
premier, die pas vijf maanden in func
tie is, verklaarde te hopen dat het tot
vredesbesprekingen zal komen, hoewel
Sadat had gezegd dat hij alleen het par
lement wilde toespreken.
Israël heeft donderdag de Verenigde
Naties verzocht het voor volgende week
op de agenda van de algeme vergade
ring staande debat over het Midden-
Oosten uit te stellen met het oog op de
nieuwe ontwikkelingen
de VMF. RSV en in mindere mate de
Hollandsche Betongroep op dit gebied
lijden. De vestigingen in Utrechten Vel
sen behoren tot het VMF-concem.
Het Amerikaanse bureau, dat voor de
Nehem het onderzoek heeft verricht,
heeft vier mogelijkheden aangegeven
van vestigingen, cüe behouden kunnen
blijven In alle vier die varianten wordt
Goes, in combinatie met steeds één van
de andere productieplaatsen genoemd.
De minst dure en meest practische op-
tSlot zie pagina 9 kolom 1)
vyrossman was overtuigd republikein
en verbaasde zich voortdurend over het.
respect voor de monarchie en de gene
genheid voor de koningin bij collega
ministers. Enige tijd was hij voorzitter
van de Privy Council, een soort kroon
raad, in welke kwaliteit hij herhaalde
lijk in contact kwam met koningin Eli
zabeth. Na daarover eens rapport te
hebben uitgebracht aan premier Wilson
noteerde Crossman met enige verwon
dering' ..Hij met zijn wekelijkse ontr
moetingen met de koningin bleek zo
waar een beetje jaloers op de voorzitter
van de kroonraad, die zomaar zijn eigen
contacten met de koningin heeft." In
1969 veroorzaakte prins Philip enige op
schudding door in
een Amerikaans
tv-interview te ver
klaren dat het hof 'in
de rode cijfers' zat.
De zaak kwam in het
lagerhuis -een soortgelijke discussie als
ook wel in Nederland is gehouden: vra
gen over het, privë-vermogen van de ko
ningin - waarbij Wilson excelleerde ais
verdediger van de monarchie De kriti
sche Crossman daarover in zijn dag
boek: „Trad hij maar eens op dezelfde
manier op zodra het om andere zaken
gaat." En verder ..Harold toont een ge
passioneerde zorg voor de koningin en
de monarchie." Elders in zijn dagboek
stelde hij nog vast dat de koningin erg
op bepaalde socialistische minister is
gesteld, maar dat die gevoelens weder
kerig zijn.
Soortgelijke verschijnselen zijn ook
wel in Nederland geconstateerd- De
verhouding bijvoorbeeld tussen konin
gin Juliana en dr. W Drees als minis
ter-president was voortreffelijk. In een
interview met Puchinger vertelde hij
dat hij zijn vertrek als premier de konin
gin 'heel hartelijk' afscheid van hem had
genomen. „Het hoogtepunt kwam aan
het einde, toen zij mij een portret gaf van
haar en prins Bemhard en mij daarna
een portret van mij vroeg, geschikt om
op haar werktafel te zetten. Ze gaf ook
aan welke foto zij prefereerde U begrijpt
dat dit. slot mij zeer getroffen heeft." Den
Uyl lijkt ons niet de man voor dergelijke
opmerkingen, maar wel is bekend dat de
verhouding tussen staatshoofd en de
huidige premier uitstekend is. In de af
gelopen kabinetsperiode heeft hy. bo
ven de partyen staand, waardig en af
standelijk de Lockheed-affaire behan
deld Mede dank zij zijn optreden werd
vermeden dat er een monarchale kwes
tie' ontstond Overigens een aardige
opmerking in Crossmans dagboek, af
komstig van koningin Elizabeth over de
troonrede: zij vond het onmogelijk om
enig gevoel te leggen in zinnen, die amb
tenaren voor die rede hadden uitge
broed. Koningin Juliana zal het in dit
opzicht zeker met haar Britse ambt
genote eens zijn. Zij moest het dit jaar
hebben over de „verlichting van lasten
en andere tijdelijke maatregelen ter
vergroting van de bestedingen zonder
de grenzen van een verantwoord finan
cieringstekort te overschrijden."
An de zomer van 1969 stelde Crossman
in zijn dagboek vast dat vijfjaar minis
tersschap lang genoeg is voor iedereen
Hij was weliswaar nog niet 'afgedraaid',
maar wist dat hij minder waakzaam was
geworden en voelde zich teruggezakt in
een dagelijkse routine. Een ministers
schap van vijf of zes jaar achtte hij een
maximum Tien j aar geleden is eens uit
gerekend hoe lang het ministeriële le
ven in Nederland duurt: het bleek zeife
korter te zijn dan in Frankrijk onder de
derde en de vierde republiek. Dr W. H.
Vermeulen van de Utrechtse universi
teit rekende uit dat van de 74 ministers,
die er van 1945 tot, 1965 regeerden, er 27
korter dan twee jaar aan hel bewind wa
ren, van wie acht. zelfs minder dan één
jaar. Slechts twaalf bleven langer dan
zes jaar aan. Crossmans opmerkingen
betreffen echter de zittingsperiode van
een kabinet als geheel: hij vond dat in
een twee partijen-stelsel de oppositie na
vyf, zes jaar weereen kans moet krygen.
In Nederland met zijn afgebakende pe
rioden van vier jaar ligt dat anders: de
vraag is hier of een kabinet in zijn eerste
periode zijn programma heeft kunnen
afmaken en ook of er een hechte sa
menwerking tussen de regeringspar
tijen is ontstaan Bij een verlenging van
de coalitie is het toch wel goed om hier
en daar ministers uit te wisselen, het
houdt de zaak fris Tenzy het wisselen
gebeurt als in de jongste formatiepe
riode: dat was heel onfris
