PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT INFORMATEUR IN ZEE MET CDA EN DE VVD Boersma bereid lasten van werkgevers te verlichten Zware noordwester storm vereiste uitgebreide bewaking kust minikrant Lijmpoging definitief van de baan Ontvoerings- alarm bij villa Willem Duys Begin wil officiële uitnodiging aan Sadat V Streekbuslijnen worden opgepept Pagina 9. 220e jaargang no. 263 Dinsdag 15 november 1977 Elke vrijdag in de PZC de SPECIALE ADVERTENTIE RUBRIEK voor verenigingen, actiegroepen e.d. voor advertenties ZONDER WINSTOOGMERK. wan onze parlementaire redactie) DEN HAAG - Nadat maandag niemand een serieuze lijmpoging tussen de PvdA en het CDA heeft ondernomen, is informateur Van der Grinten begonnen met de vorming van een kabinet met CDA en WD. Zowel CDA-leider Van Agt alsook zijn VVD-collega Wiegel verklaarden serieus aan de totstandkoming van een dergelijk kabinet te zullen meewerken. Vandaag hebben zij hun eerste bespreking. Vermoedelijk zal Van der Grinten D'66-leider Terlouw op korte termijn ook voor een gesprek uitnodigen. Dit naar aanleiding van een opmerking van Wiegel, die vond dat onderzocht moet worden of de democraten ook bij deze formatiepoging kunnen worden betrokken. Terlouw heeft zich echter al eerder publiekelijk tegen deelname van zijn partij aan een combinatie VVD-CDA verklaard. Noch Van Thijn noch Van Agt noch Terlouw hebben maandag positief ge reageerd op de vraag van de infor mateur of een lijmpoging zin zou heb ben. Het heropenen van de onderhan delingen zou kunnen gebeuren naar aanleiding van een opmerking van CDA-leider Van Agt. die vrijdagavond direct na de breuk op een persconferen tie zei dat het CDA eventueel met PvdA en D'66 wel tot een akkoord had kunnen komen als in het voorstel van de infor mateur het departement van CRM van de PvdA was verhuisd naar het CDA en het - door de progressieven fel begeerde - ministerie van volkshuisvesting de andere kant op. Ruilen Van Agt zei vrijdag al dat hij weüswaar deze ruil in de slotminuten van het laatste overleg slechts summier naar voren had geschoven, maar dat dit sig naal toch voldoende had moeten zijn voor „intelligente onderhandelaars" als Van Thijn en Terlouw. Hij koppelde daaraan het vermoeden dat de beide werkplaats uitgeleverd Patrick Gallagher aan Ierland uitgele- geld Rubriek •Hoort-ZietrSchrijlf: Een rood licht dat veel geld verdient PAGINA 9 onaanvaardbaar uitnodiging schooltelevisie Schooltelevisie vertelt de jeugd ov produkiie. consumptie en reclame: i dio- en televisieprogramma's: strip. progressieve onderhandelaars een voudigweg geen akkoord wensten Maandag zei de CDA-leider op een pers conferentie dat „uit betrouwbare bron uit de PvdA-fractie" berichten tot hem waren gekomen als zou de PvdA-fractie vrijdag hebben besloten alleen akkoord te zullen gaan met een verdeling volgens welke volkshuisvesting werd geruild te gen verkeer en waterstaat. Elk ander departement zou als ruilobject dienen te worden afgewezen, zo zou de PvdA- fractie vrijdag hebben besloten Van Agt vindt dat het maandag aan Van Thijn of Terlouw is geweest om het ini tiatief te nemen tot heropening van de onderhandelingen. „Immers, zij hebben het laatste nee tegen het voorstel van de informateur laten horen" De fractie voorzitters van PvdA en D'66 menen echter dat Van Agt zelf met het voorstel had moeten komen, omdat het nu een maal zijn suggestie was. Volgens beiden wekte Van Agt vrijdagavond de indruk „geen millimeter ruimte" meer voor verschuivingen te hebben Garantie Wiegel heeft maandag aan Van Agt de garantie gevraagd dat er achter de schermen geen lijmwerk wordt ver richt terwijl CDA en VVD aan de on derhandelingstafel zitten. Van Agt zei dat een juiste eis te vinden. Hij zou het een „slechte zaak" vinden als fractie genoten van hem buiten zijn medewe ten om toch in gesprek zouden raken met progressieven over heropenen van de onderhandelingen. Wat Van Agt be treft is de hele lijmpoging van de baan. Op de vraag of de „CRM-kwestie" van kracht blijft als de combinatie VVD- CDA niet mogelijk blijkt te zijn, ant woordde deCDA-fractieleider; „En dan zeker met hangende pootjes terugko men'? Dat nooit". Kabinetsinformateur Van der Grinten passeerde maandag niet alleen het sta tion van de lijmpoging: ook twee andere mogelijke samenwerkingsvormen wer den in enkele uren van de tafel geveegd. Ten eerste verklaarde Van Thijn en Slot zie pagina 3 kolom 6) Maandag ontving informateur Van der Grinten fractieleider n Wiegel trechts e VVD. de heer SPEURACTIE LEVERDE NIETS OP ivan onze verslaggevers BLARICUM - Hulpgeroep in de nabij heid van de villa van radio- en televi siepresentator Willem Duys heeft maandagavond in Blaricum de politie in staat van alarm gebracht. Uren zoe ken bleef echter zonder resultaat. Er konden geen sporen van een ontvoering of een ander misdrijf worden gevon den. Het hulpgeroep kwam van een zandweg die langs het landgoed van Duys loopt. De bewoner van een huis een meter of vijftig aan de andere kant van de zand weg hoorde het. ..Help. help. is er dan niemand die my komt helpenwerd er volgens de Blaricumer geschreeuwd met de overslaande stem van „iemand die kennelijk in doodsnood verkeert" „Ik ben mijn jachtgeweer gaan halen en mijn vrouw heeft de politie gebeld Toen ik weer naar de zandweg liep. zag ik een witte Renault 16 met een Nederlands kenteken en een sticker met GB weg rijden" De politie zette de hele buurt af en doorzocht met lantaarns en schijnwer pers de bosjes. Ondertussen werd na gegaan of iemand in de buurt vermist werd. Er bleek niemand verdwenen en sporen vaneen kidnapping werden niet gevonden. VAKBEWEGING WIL EXTRA PRIJSCOMPENSATIE VOORDUURDER WORDEND AARDGAS TEL AVIV (AFP1- De Israëlische minis ter-president, Menachim Begin, is van plan de VS te vragen via de Ameri kaanse ambassadeur in Cairo een of ficiële uitnodiging tot president Sadat van Egypte te richten. Sprekend tot een delegatie Canadese joden in Tel Aviv verklaarde Begin. „Ik zal de Amerikaanse ambassadeur in Is raël. Samuel Lewis, vragen die uitnodi ging aan het Egyptische staatshoofd over te brengen via de Amerikaanse ambassadeur m Cairo." Begin besloot met te onderstrepen dat hij alles wat in zijn vermogen ligt zou doen om de vrede te bevorderen en dat „een nieuwe, meerbelovende fase thans schijnt aan te breken." iSadat had woensdag verklaard dat hij desnoods naar het Israëlische par lement wilde komen als dat de vrede zou kunnen bevorderen Daarop ant woordde Begin dat de Egyptische pre sident welkom zou zijn. Vrijdag richtte de Israëlische premier een toespraak rechtstreeks tot het Egyptische volk». Van onze redactie economie', AMSTERDAM-UTRECHT - De vak- beweging (in ieder geval FNV en CNV) is in grote lijnen tevreden inet de na dere „invulling" van het regeringspak ket voorkoopkrachtbehoud in 1978. Als de btw-verhoging op brandstoffen doorgaat, wil zij daarvoor extra-prijs compensatie. In werkgeverskringen is men zeer teleurgesteld over de kabi netsplannen. waarin niet de gevraagde extra-lastenverlichting voor het op vangen van de prijscompensatie is op genomen. Maandag liet minister Boersma echter nog een mogelijkheid doorschemeren. Hoewel de centrale werkgeversorgani saties nog geen definitief .standpunt hebben ingenomen, lijkt het bereiken van een centraal akkoord steeds meer een onmogelijke zaak te worden De eis dat de regering zodanige lastenverlich ting zou geven dat ongeveer één procent van de te geven prijscompensatie zou worden opgevangen is volgens de werkgevers een harde voorwaarde voor de centrale onderhandelingen. Dezer dagen zullen de zeven werkge versorganisaties (industrie, midden- en kleinbedrijf en landbouw), verenigd in de Raad van Bestuur in Arbeidszaken, een reactie op de kabinetsplannen ge ven Dan zal waarschijnlijk blijken dat de bijeenkomst van vrijdag a s. in de Stichting van de Arbeid niet tot een ak koord kan leiden De vakbeweging houdt daarmee al rekening, zij stelt zich dan in op cao-onderhandelingen per be drijfstak FNV en CNV. zo is maandag gebleken blyven één voornaam punt van kritiek handhaven op de kabinetsplannen, zoals-minister Boersma (sociale zaken die het afgelopen weekeinde kenbaar maakte. Dat is het doorzetten van de plannen voor verhoging van de btw op aardgas en andere brandstoffen van 4 op 18 procent, zij het dat deze niet per 1 januari, maar per l april zou moeten in gaan Extra compensatie Als het parlement dit plan goedkeurt, wensen FNV en CNV dat hiervoor extra prijscompensatie wordt gegeven, voor SCII EVEN INGE N - Gemeentediensten herig me; hef icruijderen tan grote hoeveelheden rand die dc felle wind van tic afgelopen dagen op de Scheven ingse boulevard had gejaagd. de eerste keer per 1 juli 1978. Het gaat om een effect van 0.2 procent op jaarba sis. Voor de rest blijven de vakcentra les akkoord gaan met loonmatigingen houden zij vast aan de gezuiverde prijscompensatie, waarin de invloed van onder andere indirecte belastingen en medische verzorging ten dele wordt uitgeschakeld. Maar de btw-verhoging is een aanval op de koopkracht, menen de werknemers, vooral van de laagstbetaalden De rege ring maakt een oneigenlijk gebruik van de verminderde prijscompensatie, al dus de FNV Het CNV spreekt van een verkapte prijsverhoging. Beide vak centrales zijn blij dat de regering afziet van de plannen om de stijging van het wettelijk minimumloon in 1978 over twee fasen „uit te smeren" Ook het feit dat de verlaging van de wao-premie met 0.3 procent per 1 ja nuari niet meer afhankelijk wordt, ge steld van het bereiken van een centraal akkoord, heeft de instemming van FNV en CNV. De FNV wil dat Boersma aan het verlenen van subsidie op de mini mumloonkosten aan w erkgevers „harde voorwaarden" koppelt, met name waar het gaat om de ontduiking van mini mumloonbetaling, aldus voorzitter Wim Kok maandagavond Verlichting De FNV-federatieraad wil de minister van sociale zaken nadrukkelijk onder de aandacht brengen dat deoOO miljoen gulden reserve, die het kabinet achter de hand houdt voor lastenverlichting, niet alleen voor de werkgevers is be stemd, maar indien nodig ook voor het handhaven van koopkracht moet wor den aangewend. „Het zou onverant woord zijn nu maar royale gebaren naar de werkgevers te maken", zei Kok. Hij voegde daaraan toe dat van onder nemerskant niet blijkt dat men con structief over belangrijke punten als de arbeidsplaatsenovereenkomsten wil spreken. Beperkingsicet De FNV. zo liet Wim Kok weten, iszeer benieuwd naar het wetsontwerp dat spoedig w ordt ingediend om de stijging van niet-cao-inkomens.aan banden te leggen. Zij wil in ieder geval dat dit beleid dan ook in prijzen en tarieven zal doorwerken, zodat ook inkomens van vrije beroepsbeoefenaren onder de beperking zullen vallen. Van de minis ter wil de FNV ook nader weten wat nu precies het pakket van fl,5 miljard voor werkloosheidsbestrijding in houdt. Deze vakcentrale vraagt zich af of in deze gelden ruimte zit voor het medefi nancieren van vormen van arbeid stijdverkortingen -verdelingen voor het sluiten van arbeidsplaatsenoverkom sten. Wat de prijscompensatie betreft, de FNV-federatieraad heeft, besloten zich op het standpunt te stellen dat maximaal f500 bruto per procent mag worden gegeven tot een bruto-inkomen van f50.000 per jaar. Het kabinet heeft zich niet over deze zogenaamde „aftop- ping" uitgelaten. Gezamenlijk Het CNV-bestuur stelde dat de werkge vers zelf herhaaldelijk hebben betoogd dat de emst van de situatie een geza menlijke aanpak van de problemen vergt. De bereidheid daartoe is bij de christelijke vakcentrale aanwezig. Zij vindt, dan ook dat de plannen van de regering kunnen worden beschouwd als een belangrijke bijdrage tot de moge lijke totstandkoming van een centraal akkoord. Kans op verdere lastenver- licht ing en daling van de prijsstijgingen zouden voor de werkgevers aanleiding moeten zijn om met de vakbeweging tot overeenstemming over de prijscom pensatie te komen, aldus het CNV Boersma: betalen? Inmiddels blijkt minister Boersma, zo liet hij maandag merken, toch nog wel iets meer voor de werkgevers te w illen doen. De regering is bereid een deel van. de door de werkgevers te betalen prijs-' compensatie over te nemen. Voor waarde is dat dc werkgevers het hier over met de vakbeweging eens kunnen worden. Minister Boersma heeft dit ge zegd aan de vooravond van het gesprek over de lonen. Zoals bekend hebben de werkgevers erop aangedrongen datde regering één Slot zie pagina 3 kolom 7) VERWACHTE HOOGSTE WATERSTAND IN VLISSlNGEN 4,05 METER BOVEN NAP Duinafslag bij Zoutelande op Walcheren. rijden KASTANJEBOOM VELT AUTO VLISSlNGEN - „Een storm van een zeer. zeer zwaar kaliber", noemde een KNMI-zegsman in Zierikzee de storm die afgelopen nacht met een kracht van 10. 11. soms 12 beaufort de Zeeuwse kusten teisterde. Hei sein 'uitgebreide dijkbewaking' werd langs de gehele Zeeuwse kust gegeven. Het KNMI verwachtte voor Vlissingen afgelopen nacht rond kwart over vier eenwaterstand die 4.05 meter boven NAP zou komen te liggen, terwijl in de Westerschelde. langs de dijken v Terneuzen tot het gemaal Kampen, e waterstand van 4,35 boven NAP we verwacht. Ter vergelijking, de storm van 3 ja nuari 1976. die overstromingen ten zui den van Antwerpen tot gevolg had. bracht in Vlissingen een waterstand van 3.98 boven N AP. Een dergelijk hoge waterstand komt gemiddeld slechts twee a drie keer per eeuw voor. Bij de ramp van 1953 werd in Vlissingen een hoogste stand van 4.55 boven NAP be reikt. De schade die de storm tot maandag avond iaat. toen hij vermoedelijk nog niet op z'n hevigst was.aanrichtte bleef tamelijk beperkt. Als gevolg van een hevige windstoot viel op de Markt te Retranchement een zware kastanjeboom op de personen auto van de heer C uit Cadzand De auto stond onder de boom geparkeerd cn liep zware schade op Een tweede auto. van de heer B. uit Cadzand, liep lichtere schade op door de omvallende boom. De boom wordt in de loop van i Slot zie pagina 2 kolom 51 Het tweede halfjaar 1977 sfWftW U arlementaire historici jtpfpl zullen later de handen meer Eg^jgn dan vol hebben aan het (BsSre) tweede halfjaar van 1977. de ësSaj periode van de for matietroebelen. Vermoedelijk zal de schaakpartij tussen Den Uyl en Van Agt op allerlei manieren worden nagespeeld om er achter te komen waarom het allemaal zo vreemd is toe gegaan. De tijd voor een gedetailleerde analyse is nog niet aangebroken, maar wel zijn er momenten in het formatie- spel geweest, waarop de toeschouwers zich geërgerd afvroegen hoe het nu toch mogelijk was dat nu eens de ene en dan weer de andere partij niet aan redelijke voorwaarden voor een democratische regeringsvorm voldeed. Een kleine veer tig jaar geleden zijn deze voorwaarden uitstekend samengevat door een van oorsprong Tsjechisch-Oostenrijks ge leerde. Joseph A. Sehumpeter, die leefde van 1883 tot 1950 en de laatste achttien jaar van zijn leven hoogleraar was aan de Harvard-universiteit in de Verenigde Staten. Hij was niet alleen wetenschapsman, maar was korte tijd ook Oostenrijks minister van financiën (1919) en president van een bank. Zijn politieke theorieën zijn te vinden in een klassiek geworden werk. 'Capitalism, socialism and democracy' - het is ook in het Nederlands vertaald - en daarin heeft hij een reeks voorwaarden gefor muleerd voor - zoals hij het noemt - "het welslagen van de democratische me thode'. Vier van deze voorwaarden, de belangrijkste, willen we hier in de herin nering roepen: ze zijn voor het politiek falen in Nederland tijdens het tweede halfjaar 1977 uiterst instructief. De Jltmtlijn Je eerste voorwaarde voor het wel slagen van de democratie heeft met de politici te maken: de parlementariërs, de ministers, maar ook diegenen die een functie in de partij-organen vervullen. Zij allen behoren van hoog gehalte te zijn: mensen met talent en morele kwaliteit aldus Sehumpeter. Over het algemeen is er in Nederland geen reden om over beroepspolitici te klagen, de meesten voldoen aan de hier be doelde norm en zijn bovendien bereid vele lasten op zich te nemen, waarvoor de gemiddelde burger feestelijk zou be danken. Een klein voorbeeld daarvan gaf zondagavond een VPRO-televi- sieprogramma. waarin de PPR onder de loep werd genomen. Bij deze gelegen heid werd mevrouw Beckers-de Bruijn, de lijsttrekster van deze partij, enige malen aangeduid als een 'kleurloze vrouw', aan wie mede de schuld van de verkiezingsnederlaag zou zijn te wijten. Terwijl zij toch met durf en bekwaam heid - dat wil zeggen: met kwaliteit al ontbrak de routine - haar werk heeft ge daan. Vele Nederlanders zouden er niet aan denken een arena binnen te gaan. waar het publiek hun allerlei woedende kreten en vernederende beschuldigin gen luidkeels zou toeroepen. De politiek kent echter vele voorbeelden van dit door-de-mangel-halen en cr is moed en kwaliteit voor nodig - overigens niet al leen op dit gebied - om verder te gaan in de overtuiging dat het juiste doel is ge kozen. Ochumpeters tweede voorwaarde heeft eveneens met de mensen te maken die in het politieke bedrijf een rol spe len: zij behoren er voor te zorgen dat de werkelijke reikwijdte van de politieke besluitvorming niet te ruim wordt ge steld. Met andere woorden: een partij moet niet teveel in een keer willen, maar dient rekening te houden met stromin gen en opvattingen buiten eigen kring. Een meerderheidspartij bijvoorbeeld zou eenvoudighaar programma kunnen uitvoeren" ze beschikt daartoe over de formele bevoegdheid, namelijk de meerderheid in het parlement. De vraag is echter of haar werkelijke reikwijdte niet veel minder is, doordat een derge lijke besluitvorming verzet, tegenacties, disputen en wat niet al zou oproepen. Een regeringspartij zal voortdurend moeten aftasten hoever zij kan gaan met de verwezenlijking van haar prog- ramma. vooral als liet om omstreden punten gaat. Wanneer men de huidige Nederlandse situatie toetst aan deze voorwaarde, moet helaas worden vast gesteld dat noch PvdA noch CDA vol doende besef voor de beperkingen van hun eigenreikwijdte toonden. Bij de so cialisten bleef men hameren op een meerderheidsstrategie en wenste men bovendien CDA-figuren te keuren op grond van het eigen socialistische nor menstelsel. En vervolgens begreep men bij het CDA onvoldoende dathetmetde doorbreking van de socialistische meerderheidsstrategie de grens van de eigen reikwijdte bereik t. Daardoor kwamen beide partijen - zij het op ver schillende momenten - tot een 'bui- gen-of-barsten'-houding. Het werd bar sten. Öchumpeters derde voorwaarde kan vrijwel onbesproken blijven - we komen er aan het slot van deze beschouwing nog op terug - en houdt in dat er een goed getraind en integer ambtenaren corps moet zijn. Daarover heeft Neder land evenmin te klagen. De vierde voorwaarde noemt hij 'de democrati sche zelfbeheersing' Parlementariërs moeten de verleiding weerstaan om een regering naar huis te sturen ook als zij daartoe in staat zijn: er behoort voort durend aan de consequenties van een dergelijke stap te worden gedacht Men kan dit voorbeeld echter ook omkeren tSlot zie pagina 3 kolom 11

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1977 | | pagina 1