PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
CDA HEEFT PROBLEMEN
MET MINISTERSPOSTEN
Ruime zege
voor Arron
In aantal Zeeuwse gemeenten in 1978
mogelijk minder gesubsidieerde bouw
adria
Beloning uitgeloofd
in zaak-Caransa
Kandidaat-ministers
Kandidatuur van Andriessen struikelblok
9 CONCORD SKI' IN DIENST
als het om auto's gaat
Wc-ioOS PAGINA 11
220e jaargang no. 252
Woensdag 2 november 1977
marconistraat 1 postbus 146 goes telefoon 01100 20440
AMSTERDAM (ANP) - De hoofd-officier van justitie in Am
sterdam heeft een beloning- van 25.000 gulden uitgeloofd voor
degene die de politie op het spoor van de ontvoerders van de
Amsterdamse zakenman en miljonair Maurits Caransa kan bren
gen.
Gevraagd wordt om aanwijzingen of inlichtingen die kunnen leiden tot de aanhou
ding, althans het bekend worden van de dader ofdaders. Men wordt verzocht zich in
verbinding te stellen met de Amsterdamse politie. teL 020-752260 of752468 dan wel
met de politie in zijn of haar woon- of verblijfplaats.
Het blijft intussen angstig stil rond de ontvoering van Caransa. Voor zover bij de
Amsterdamse politie bekend, hebben de ontvoerders nog steeds niets van zich
laten horen. Het rechtsonderzoek heeft ook nog geen enkel aanknopingspunt op
geleverd
Inmiddels blijven nog steeds telefonische eisen bij kranten binnenkomen Alle
houden het op vrijlating van de in Nederland gevangen gehouden Duitser Knut
Folkert.
De Amsterdamse politie beschouwt deze tips echter als waardeloos, al worden ze
wel allemaal nagegaan.
DEN HAAG - Opgewekt slapte de heer Gaay-Fortman demissionair minister van
binnenlandse zaken en van justitie, kandidaat van het CDA voor justitie naar
buiten nadat hij dinsdag-namiddag besprekingen had gevoerd met kabinetsforma
teur Den Uyl.
DEN HAAG (ANP)-In de drie bij de format ie betrokken fracties (PvdA. CDA
en D'66l circuleerde dinsdag het volgende totaaL-overzicht van kandidaat-
ministers: waarover tot gisteravond laat druk werd onderliandeld:
Partij van de Arbeid
Premier en minister van algemene zaken: Den Uyl (gaat oven
buitenlandse zaken: Van der Stoel (gaat oven
Financiën: Duisenberg (gaat over)
Onderwijs en wetenschappen: Van Kemenade igaat oven
Defensie: Stemerdink (gaat over)
CRM: Meijer (oud-staatssecretaris CRM-nu kamerlid PvdA)
Volkshuisvesting en ruimtelijke ordening: Schafer loud-staatssecretaris
volkshuisvesting en nu kamerlid PvdA)
Christen-Democratisch Appel (CDA)
Binnenlandse zaken en vice-premier: Van Agt (oud-minister van justitie en
nu CDA-fractievoorzitter in tweede kamer)
Justitie: De Gaay Fortman mu minister van binnenlandse zaken en justitie)
Economische zaken: Andriessen (OUd-KVP-fractievoorzitter in tweede ka-
Sociale zaken: Boersma (gaat over)
Landbouw en visserij: Kruisinga (oud-CHU-fractievoorzitter in tweede ka
mer)
Volksgezondheid en milieuhygiëne: Mevrouw Gardeniers-Berendsen
(Thans CDA-kamerlid)
Ontwikkelingssamenwerking Lubbers (thans minister van economische za
ken)
Democraten '66
Verkeer en waterstaat: Zeevalking (oud-staatssecretaris van justitie en nu
kamerlid)
Wetenschapsbeleid: dr Ir. w. J Beek. thans voorzitter van de directie van Van
den Bergh en Jurgens in Rotterdam.
tVan onze parlementaire redactiei
DEN HAAG - Binnen het CDA zijn dinsdag grote problemen ontstaan over de bezetting van de
ministersposten in het nieuwe kabinet-Den Uyl. Die spitsen zich toe op de persoon van mr. Frans
Andriessen, die CDA-Ieider Van Agt graag op economische zaken zou zien. Zowel bij sommigen in
het CDA als bij formateur Den Uyl stuit die kandidatuur van de KVP-leider echter op grote
bezwaren.
Hel verzet tegen Andriessen komt
voort uit diens afwijzing van het in de
incident
minimumloon
geen vernieuwing
Verkiezingen in Suriname brachten
geen vernieuwing.
PGAINA 7
kabinetsformatie tot stand gekomen
sociaal-economische akkoord. Die af
wijzing maakt hem, zo zegt men, moei
lijk aanvaardbaar voor de belangrijke
post van economische zaken. Vooral in
AR-kringen is men gevoelig voor het
argument van de PvdA dat de benoe
ming van Andriessen het homogene ka
rakter van de sociaal-economische
driehoek in het kabinet zou bedreigen.
Van Agt daarentegen zou liever An
driessen op economische zaken zien
dan Lubbers, omdat Andriessen beter
het gevecht met de „zwaargewichten"
Den Uyl, Boersma en Duisenberg aan
kan.
Door deze problemen is Van Agt er niet
in geslaagd aan de formateur zijn vol
ledige lijst, met ministerskandidaten
voorteleggen Op het lijstje dat Van Agt
dinsdagmiddag aan Den Uyl overhan
digde prijkten alleen de namen van De
Gaay Fortman sr. (voor justitie). Van
Agt. zelf voor binnenlandse zaken,
Boersma voor sociale zaken en CHU-
leider Kruisinga voor landbouw en vis
serij.
Tot dinsdagavond laat was de CDA-top
bijeen in een Haags etablissement om
zich te beraden over de gerezen proble
men. Naar verluidt zou een uitweg uit
die problemen gevonden kunnen wor
den dooreen ruil met de PvdA. Andries
sen zou dan de nu noe aan de PvdA
(Stemerdink) toebedeelde post van de
fensie moeten knjgen. terwijl de so
cialisten opnieuw voor ontwikkelings
samenwerking danwel volksgezondheid
en milieuhygine m aanmerking zouden
komen.
Pront.
Minister Lubbers, door Van Agt op
ontwikkelingssamenwerking gedacht,
komt in dat geval weer op zijn oude
post economische zaken terug. De in
PvdA-kringen geliefde minister Pronk
zou dan opnieuw ontwikkelingssa
menwerking mogen beheren.
Den Uyl heeft dinsdag wel alvast een
begin gemaakt met het horen van de
kandidaten voor ministersposten die
niet langer omstreden zijn. Een kleine
verrassing was het feit dat hij minister
De Gaay Fortman van binnenlandse
zaken vroeg om minister van justitie te
worden. De Gaay Fortman - die altijd al
een voorliefde voor dat departement
heeft gehad - sprak ongeveer eën uui
met Den Uyl over de inhoud van zijn
portefeuille. Zij werden het echter nog
niet eens.
Een probleem is onder meer de taakver
deling tussen de minister en zijn
(PvdA-)staatssecretaris. De Gaay
Fortman zei dat over de invulling van de
taken op justitie nog een vervolg-ge-
sprek zal plaatsvinden. De Gaay Fortr
Slot zie pagina 3 kolom 5)
Dr. ir. Beek. de kandidaat-minister van
D'66 voor wetenschapsbeleid.
boulevard
sluiting
Omwonenden sloopbedrijf i
pleiten voor sluiting.
veto
gevaar
Ajax-trainer Civic: gevaar dreigt dat we
achter komen, en wat dan?
omroepen
MOSKOU (AFP/REUTER/UPI) - Het Russische supersoni
sche verkeersvliegtuig Toepolew 144 heeft dinsdag zijn
eerste wekelijkse vlucht op de lijn tussen Moskou en Alma
Ata in Kazakstan gemaakt.
De afstand van 4.000 kilometer werd door de Russische te
genhanger en concurrent van de Brits-Franse Concorde af
gelegd in iets minder dan twee uur.
Het. toestel kan 140 passagiers vervoeren maar daarvoor is de
bepaald niet luxueus aandoende cabine werkelijk volgepakt
met stoelen, zodat de stewardessen slechts met moeite van
uit het uiterst nauwe gangpad de kaviaar en cognac konden
serveren Het vliegt bovendien lawaaierig. Bij de start was
het het. ergste, maar ook tijdens de vlucht van het toestel dat
een snelheid van 2500 kilometer per uur kan ontwikkelen en
daarmee het geluid achter zich zou moeten kunnen laten,
moesten de passagiers in de cabine schreeuwen zelfs om zich
voor hun naaste buurman verstaanbaar te maken Achterin
v/as het lawaai eenvoudig niet om te harden.
Bij de ontwikkeling van hel programma van de tu-144 hebben
zich nogal wat tegenslagen voorgedaan De meest spectacu
laire Öaarvan was het neerstorten van een prototype op de
Parijse luchtvaarttentoonstelling in 1973. dat aan 14 mensen
het leven kostte
Het toestel wordt, in verband met zjin frappante gelijkenis
met de Europese Concorde, spottend ook wel 'Concordski'
genoemd
Kees van der Maas i
PARAMARIBO - Uiteindelijk toch nog
vrij verrassend heeft het voornamelijk
Creoolse N'PK-blok van minister-pre
sident Henck Arron in Suriname een
comfortabele overwinning uit de par
lementsverkiezingen gesleept. Hoewel
gisteravond nog niet alle biljetten wa
ren geteld stond zo'n klein etmaal na
sluiting van de stembussen wel vast
dat het ging om 22 tot 24 van de in totaal
39 zetels.
„Ik ben wel zo optimistisch om te den
ken dat. ik sneller een kabinet, zal heb
ben geformeerd dan Den Uyl in Neder
land". reageerde Arron toen hem werd
gevraagd in welk tempo hij van start
denkt te gaan met een nieuw mandaat
voor een voortzetting van het beleid,
zoals dat sinds 1973 in Paramaribo is
gevoerd.
Een hossende en juichende menigte
troomde de winnaar van de Surinaamse
stembus dinsdag rond het middaguur
het partijcentrum van de NPK binnen.
Toen de opwinding daar even wat was
bedaard voordat 's avonds een daver
end feest zou losbarsten, liet Arron trots
weten dat hij steeds overtuigd was ge
weest van de overwinning:
Eigenlijk zijn er twee verliezers bij deze
eerste stembus in onafhankelijk Suri
name' de grote, in hoofdzaak Hindoes-
taanse combinatie VDP van Jaggemath
Lachmon en het gezelschap van vier
militante kleine partijen. Lachmon zal
met zijn nogal erg gemengd samen
gestelde club. bedoeld om een ..door
braak" te forceren in het vanouds op ra
ciale gronde gebaseerde partijstelsel
van Suriname, vooreen tweede periode
de oppositie in moeten met (naar ver
wachting) ten hoogste 17 zetels in het
parlement. Hij was dinsdag een diep
teleurgesteld man. van wie al gezegd is
dat hij er na een nederlaag zijn jaren
lange politieke loopbaan aan zal geven.
In een eerste reactie vond hij de verkie
zingen ..zeer emotioneel" verlopen. „Ik
moet nu gaan zoeken naar de oorzaak.
Op basis daarvan zullen we beslissen of
we in de toekomst doorgaan met de
doorbraak-politiek"
In Lachmon's VDP-combinatie kwa
men naast de oude bekenden uit de
Hindoestaanse gemeenschap van Suri
name ook groeperingen voor zoals die
van de zich socialist noemende Her-
rendberg en de in Nederland (van zijn
optreden in de Tweede Kamer in 1975)
bekende Javaan Somohardjo en de
Creoolse mevrouw Liesdek-Clarke De
pogingen van Lachmon om zo tot een
blok met een nationaal symbool te ko
men. zijn niet gelukt. In een doorgaans
hecht Hlndoestaans en Javaans land-
bouwbolwerk als het district Com-
mewijne hebben de kiezers deze ma
noeuvre zelfs nogal hardhandig afge
straft: de twee beschikbare zetels gin
gen naar Arron.
De kleine, linksgeoriënteerde partijen
hebben in deze verkiezingen helemaal
het loodje gelegd. De „vernieuwing" in
politiek Suriname heeft het dus hele
maal niet gehaald. Drie groeperingen
hadden zich daar in de verkiezingsstrijd
erg sterk voor gemaakt: de Volkspartij
van de arts Lie Pauw Sam (met en
thousiaste steun van de Surinaamse
Nederlanders, vooral in Amsterdam), de
progressieve Arbeiders- en Landbou
wers Unie PALU) en de min of meer
communistisch gerichte combinatie
Het Derde Blok.
Geheel tot nul gereduceerd is de Partij
Nationalistische Republiek (PNR) van
mr. Bruma. minister van economische
zaken in het vorige kabinet Arron.
Zonder de PNR van Bruma zal het
tweede kabinet Arron waarschijnlijk
behoudend er van samenstelling en poli
tieke aanpak worden.
Signalen en
verwarring
f Onrust en onbehagen: het
zijn tegenwoordig de thema's
van vele gesprekken in vele
kringen Een stroom van ver
warrende berichten is daar
van vooral de oorzaak, berich
ten over terrorisme, over moord, dood
slag. ontvoeringen, gijzelingen en over
politiek gekrakeel, over onzekerheid in
het. dagelijks bestaan door bedrijfsslui
tingen en werkeloosheid en over wat al
niet meer. Soms heeft het er veel van
weg dat er geen goed nieuws meer is te
melden, alsof de ellende per dag toe
neemt In een dergelijke situatie worden
er dikwijls vergelijkingen met vroeger
gemaakt en in vele gevallen wordt dat
verleden aanzienlijk rooskleuriger
geacht. En met die norm wordt dan het
heden veroordeeld. Een niet onbegrij
pelijk verschijnsel, maar vaak weinig
beredeneerd, vaak ook vervuld van een
negatief fatalisme: „Zo erg is het nooit
geweest, we hollen met z'n allen naar de
afgrond." Op zulke momenten is er re
den om althans te pogen tot een zekere
analyse te komen, daarbij vooral de
vraag stellend of de huidige verwarring
wel zo uniek is als sommigen geloven ol
willen doen geloven.
VV as de wereld vroeger werkelijk an
ders? Minder dreigend, minder geweld
dadig? Wie terugblikt op de lange pel
grimstocht der mensheid, is gedwongen
vast te stellen dat zij van revolutie naar
revolutie, van oorlog naar oorlog en van
de ene gewelddaad naar de andere trok.
De geschiedenis van de mens in deze
wereld is een lange aaneenschakeling
van geweld, van individuele en massale
moorden en van onderdrukking en pog
roms. Martelpalen, brandstapels, hek
senverbrandingen, zij markeren de
moeizame weg van de mensheid.
Eeuwenlang ook heeft Europa geleefd in
de angst voor onverwachte en niet te
beteugelen epidemieën, de vrees voor de
'zwarte dood', de
pest. en voor de
cholera Eeuwen
lang heeft men ge
sidderd voor de
Turken, van wie
men meende dat zij het avondland on
der de voet zouden lopen. Vermoedelijk
heeft Luther zijn beroemde hervor-
mingslied 'Een vaste burcht' geschre
ven als reactie op berichten dat de Ja-
nit-sjaren bij Wenen waren doorgebro
ken. Nog in de vorige eeuw vroegen boe
ren - ook in Zeeland - marechaussees ter
bescherming van hun hoeven tegen
plunderende (vermoedelijk ook hon
gerende) rondtrekkende benden. En
rond de eeuwwisseling zorgden de anar
chisten voor terreurdaden die kunnen
worden vergeleken met die van deze
tijd. Was de wereld vroeger werkelijk
anders? De geschiedenis geeft daarop
een ontkennend antwoord
I fitmt/ijn
Eer
ALS GEVOLG VAN GROTE BOUWACTIVITEIT IN 'VRIJE SECTOR'
lén ding echter was totaal anders: de
wereld was - relatief beschouwd - on
eindig groter dan die van nu. Zou men in
Europa veel hebben geweten van een
hongersnood in India omstreeks 1699,
waarbij naar schatting drie miljoen
mensen omkwamen? Hield men zich in
de Europese landen met rampen in de
nabuurlanden bezig? In 1846 verhon
gerden vele duizenden in Ierland en bU
de Parijse opstand in 1848 kwamen even
eens duizenden om. Wat wist de gemid
delde Nederlander daarvan? Ver
moedelijk had hij zelfde grootste moeite
om het hoofd boven water te houden.
Zodra er nu echter een vrijheidsstrijder
in Zuidelijk Afrika wordt vermoord, ziet
men dat bij wijze van spreken in de Ne
derlandse huiskamers gebeuren. Ster
vende kinderen, ergens in Azië, staren
miljoenen tv-kijkers aan en de wreed
heden van terroristen behoren tot het
dagelijks nieuws, in beeld en in woord.
Het televisiejournaal, de kranten en de
radio geven dagelijks talloze signalen
door uit een klein geworden wereld, sig
nalen die in een zo grote hoeveelheid en
van een vaak zo verwarrende inhoud op
de ontvanger afkomen, dat deze zich
verontrust en zelfs angstig voelt. In de
communicatieleer kent men het begrip
'overload', waarmee een overmaat aan
informatie wordt bedoeld die de ont
vanger niet meer kan verwerken. Een
dergelijke overmaat, komt voor bij b.v
mensen die blind zijn geweest en allerlei
voor hen zichtbaar geworden signalen
niet kunnen 'vertalen'. Zij worstelen
met vragen als: wat. betekent een rood
licht, wat houden verkeerstekens in. om
slechts een paar voorbeelden te noe
men Menige krantenlezer en tv-kijker
heeft in deze tijd last van een soortge
lijke 'overvloed' van nieuwssignalen. En
omdat hij ze met onmiddellijk kan
plaatsen, bevangt hem grote onrust: hij
meent dat de wereld in vergelijking tot
vroeger totaal anders geworden is. Ten
onrechte.
Vo,
Maartje van Weegen roept alleen maar
om. radio- en televisieprogramma's,
strip.
ommezwaai
ABN-dlrecteur Post alleen een radicale
ommezwaai kan een crisis afwentelen,
beurs-financién-ec
GEDEPUTEERDE
'VERONTRUST'
OVER GANG
VAN ZAKEN
MIDDELBURG-Het is mogelijk, dat in
een aantal Zeeuwse gemeenten vol
gend jaar aanzienlijk minder gesubsi
dieerde woningen gebouwd mogen
worden dan tot nu toe gebruikelijk
was. Dat heeft te maken met de sterke
toename van de woningbouw in de zo
genaamde „vrije sector", de bouw dus
van particulieren zonder financiële
hulp van de overheid. De commissie,
die voor Zeeland de minister van
volkshuisvesting adviseert over de
aantallen te bouwen woningen, is vol
gens voorzitter mr J.P. Boersma - lid
van gs - „errtstig verontrust" over de
hoge vlucht die de „vrije woningbouw"
in Zeeland dit jaar heeft genomen Aan
de minister was een totaalpakket van
2900 huizen geadviseerd, inclusief on
geveer 600 woningen in de vrije sector
In die sector komen dit jaar 2000 huizen
gereed, waardoor er in de provincie
niet 2900 maar 4000 huizen gebouwd
zullen worden.
Die ontwikkeling nu verontrust de
voorzitter van de Zeeuwse advies
commissie voor de verdeling van de
rijkssteun bij de woningbouw, mr J P
Boersma. „Zo'n gang van zaken ver
stoort het planologisch beleid." is zijn
visie „ERnstig is vooral, dat die versto
ring vooral optreedt In de relatief kleine
kernen Je krijgt daar volstrekt scheve
verhoudingen in relatie tot wat we met
de nota bewoningspatronen willen be
reiken- een evenwichtige spreiding
Tweeduizend woningen in de vrije sec
tor is veel te veel om bij de verdeling van
de gesubsidieerde bouw bulten be
schouwing te laten.Het blijkt gewoon
nodig om die vrije sector-woningen te
gaan zien als een onderdeel van het hele
bouwpakket voor de provincie".
Enquête
Via de adviescommissie verdeling
rijkssteun woningbouw zijn aan de
Zeeuwse gemeenten nu enquêtefor
mulieren gezonden, waarmee men met
name een inzicht wil krijgen in de ont
wikkeling van die vrije bouw per ge
meente. Boersma: „We willen graag
weten of de bewoners uit de gemeente
zelf, uit de regiouit Zeeland of buiten
de provincie vandaan komen en waar
ze werken, in de regio in Zeeland of bui
ten Zeeland.Ik voel er weinig voor hier
grote aantallen mensen op te nemen.
die buiten de provincie werken." De
gemeenten moeten voor 12 november
reageren, daarna zal het resultaat in
een aantal besprekingen met de ge
meentebesturen worden doorgespro
ken I Hij wijst erop, dat de bouw van
grote aantallen woningen zo ten koste
dreigt te gaan van de gesubsidieerde
bouw in de gemeente. Boersma: „Voor
de toekomst staat dit wel vast: als een
gemeente grote aantallen huizen in de
vrije sector blijft bouwen zal men de
gevolgen daarvan ondervinden in de
toewijzing van de gesubsidieerde
bouw. van woningwetwoningen en
Slot zie pagina 7 kolom 4)
orige maand werd de Vredesprijs
van de Westduitse boekhandel toege
kend aan de in Engeland werkende, uit
Polen verdreven filosoof Leszek Kola-
kowski. Ter gelegenheid van deze uit
reiking verscheen een boek met essays
van zijn hand onder de titel 'Leben trotz
Geschichte', leven ondanks de geschie
denis. Een indrukwekkende titel. Kola-
kowski's houding wordt daarin met
markante beknoptheid aangeduid: niet
neerzitten in een fatalistisch terugblik
ken op de vaak weinig verheffende ge
schiedenis van de mens in deze wereld,
maar een onverminderd en hardnekkig
pogen om de verwarrende signalen uil
verleden en heden te duiden voor de
toekomst. En ondertussen moedig
doorgaan, ondanks de geschiedenis
