PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT BONDEN: SANCTIES TEGEN ZUID-AFRIKA AKKOORD OP BASIS VAN 7- 7-2- VERDEL Zeeland krijgt volgend jaar vier nieuwe inspecteurs voor het 'basisonderwijs' minikrant Officieel onderzoek tegen mevrouw Tito Nachtelijke overeenstemming formatie Ook Engeland roept zijn ambassadeur terug Sowjet-Unie wil beperking van manoeuvres Thuis-besi pagina 11 229ë jaargang no. 245 Dinsdag 25 oktober 1977 Elke vrijdag in de PZC de SPECIALE ADVERTENTIE RUBRIEK voor verenigingen, actiegroepen e.d. voor advertenties ZONDER WINSTOOGMERK DEN HAAG - De Nederlandse vakbeweging heeft zich maandag uitgesproken voor het nemen van economische maatregelen tegen het Vorster-regime als protest tegen het verbieden van 18 anti- apartheidsorganisatie in Zuid-Afrika en de daaropvolgende arrestatiegolf. Het FNV is voorstander van het verbreken van alle economische betrekkingen met Zuid-Afrika. Dat zou moeten gebeuren op grond van de onlangs door de tweede kamer aangenomen sanctiewet die eenzijdige Nederlandse maatregelen tegen derde landen toestaat. Maar, aldus het FNV, voor een doeltreffende boycot zijn internationale, bijvoorbeeld door de VN af te kondigen sancties noodzaak. Een eerste Nederlandse zet zou volgens het FNV kunnen zijn de afkondiging van een olieèmbargo. Het CNV staat sinds gisteren, na een ex tra vergadering van de verbondsraad, eveneens achter een economische boycot van Zuid-Afrika Volgens het standpunt van de CNV-leiding zou Ne derland niet zelf initiatieven moeten nemen, maar dienen mee te werken aan een op internationaal niveau afgekon digde boycot. Het CNV wilde tot voor kort mets van boycotmaatregelen we ten. Daardoor zou het contact met de (zwarte) vakbeweging in Zuid-Afrika verloren gaan. terwijl het CNV boven dien vreesde dat economische sancties vooral de zwarte bevolking zouden treffen. De recente gebeurtenissen in Zuid- Afrika hebben voor een verandering van dat standpunt gezorgd. Het CNV wil wel alle bestaande mogelijkheden om vanuit Nederland de zwarte bevol king te kunnen steunen blijven benut ten. Nederlandse bedrijven met vesti gingen in Zuid-Afrika moeten worden 'bewerkt' om een eind te maken aan achterstelling van zwarte werknemers. Ook spreekt het CNV zich uit voor voortzetting van de Nederlandse hulp aan bevrijdingsbewegingen als hel African National Congress en aan slachtoffers van het apartheidsregime. twisten In West-Duitsland zt)n heft ige politieke twisten ontstaan rond de dood van de drie RAF-leden in de Stommheim-ge- vangenis. aanvraag Begin volgend jaar komt de aanvraag voor het zenderpark bh de gemeente Oostburg beraad Nederland staat op ee overleg binnen de Novo O' nenbom zijspan PAGINA 13 oorlog RUk de Gooijer vindt het veel interes santer om een slechte man le speler. Radio- en televisieprogramma's. Strip lijndienst In de verklaring van de verbondsraad wordt eveneens gesteld dat emigratie van Nederlanders naar Zuid-Afrika niet mag worden bevorderd. Emigran ten die in Zuidafrikaanse overheids dienstzijn. dienen hun Nederlandse na tionaliteit te verliezen, zo adviseert de verbondsraad. De tweede-kamerfractie van D'66 meent dat de recente maatregelen van de Zarfdafrikaanse regering zo ernstig zijn dat zij een bedreiging van de vrede vor men. ..Krachtige maatregelen vanuit de gehele westelijke wereld zijn derhalve op hun plaats", aldus een gisteren in Den Haag uitgegeven communiqué van D'66. ..De Nederlandse regering dien top zo kort mogelijke termijn met andere EEG-lidstaten contact op te nemen om te waarborgen dat een internationale aanbeveling van de Verenigde Naties met betrekking tot een eventuele boycot ook daadwerkelijk zal worden uitgevoerd" 4 mbassadeurs Na Nederland. West-Duitsland en Ame rika heeft Engeland maandag eveneens besloten de ambassadeur in Zuid- Afrika voor overleg terug te roepen. De Nederlandse ambassadeur, mr. Frogcr. arriveerde gisteren op Schiphol. Hij wilde na aankomst niet meer zeggen dan: „Ik beschouw de situatie in Zuid-Afrika als zeer grimmig". Niet bekend is wanneer mr. Froger naar zijn standplaats zal terugkeren. De anti-apartheidsbewegingen In Ne- BELGRADO (UPI/DPA) - Bij monde van Joeli Vorontsov, dc leider van de Sowjetrussischc delegatie, heeft de sowjet-Unie maandag op de conferen tie in Belgrado waarop wordt nege- gaan in welke mate de in 1975 te Hel sinki gesloten akkoorden worden nage- Ambassadeui leefd voorgesteld aan dc militaire ma noeuvres in Europa voortaan niet meer dan 50.000 tot 60.000 man te laten deel- derland, West-Duitsland en Engeland hebben inmiddels de regeringen van die landen gevraagd de diplomatieke be trekkingen met Zuid-Afrika te verbre ken. In Zuid-Afrika zeil' zijn zondag en maandag opnieuw tegenstanders van Vorsters apartheidspolitiek gearre steerd. Zondag arresteerde de Zuidaf rikaanse politie 30 jeugdige Afrikanen tijdens de begrafenis van een demon strant die door politiekogels was ge dood Een menigte van ongeveer 1500 zwarte Afrikanen woonde de begrafenis bij en weigerde zich te verspreiden toen de politie dat gelastte. Traangasgrana ten en arrestaties waren het gevolg. In hel centrum van Johannesburg wer den maandag zeven katholieke priesters gearresteerd die demon streerden tegen de maatregelen -.an de Zuidafrikaanse regering. Op demon stratieborden stond onder meer te le zen: 'Verbiedt de bijbel, verbiedt onze kerk'. Op grond van de speciale ter reurwetgeving worden dc priesters be schuldigd van 'illegale samenkomst'. De protestbeweging in Sowclo bij Jo hannesburg hééft niet kunnen verhin deren dat de Zuidafrikaanse regering opnieuw huurverhogingen voor de zwarte woonwijk heeft aangekondigd Percentages werden door de minister voor Bantoebestuur Michtel Botha, niet genoemd, wel dat de eerste verho ging op 1 december zal w orden doorge voerd Op 1 april en 1 juli volgend jaar volgt opnieuw een huurstijging. Een eerdere huurmaatregel. die op 1 mei had moeten ingaan en een verhoging van 80 procent behelsde, werd ingetrokken na grote protestbetogingen in Sowelo. Verwacht wordt dat de toch al gespan nen situatie in de zwarte woongebieden door deze aankondiging op de spits is gedreven Josip Broz en Jovanka Tito JOVANKA ZOU BENOEMINGEN IN LEGERTOP HEBBEN BEÏNVLOED Frogcr bij aankomst op Schiphol BELGRADO - President Tito van Joegoslavië heeft een commissie laten instellen die een onderzoek moet ver richten naar beweringen dal zijn vrouw Jovanka haar positie gebruikte om belangrijke benoemingen, onder andere in de legertop, te beïnvloeden Jovanka. die al sinds juni niet meer in het openbaar gezien is. verblijft in de particuliere presidentiele residentie in Belgrado. De commissie waarover officieel het stilzwijgen wordt bewaard, bestaat uit mensen van de staatsveiligheidsdienst en adviseurs vim de president Hel is niet duidelijk wat Tito zal doen met de bevindingen van de commissie. Hij zal tezijnertijd uitmaken of die bevindin gen openbaar gemaakt zullen worden De raadselachtige 'affaire Jovanka' houdt de Joegoslaven al maanden be zig. en heeft geleid tot een golf van ge ruchten en tegenstrijdige berichten. Volgens goedingelichte kringen was Tito woedend toen hem door kamera den uit de partijtop werd verteld dat zijn vrouw buiten zijn medeweten invloed uitoefende op benoemingen Daarna zouden verscheidene hoge generaals van hun post verwijderd zijn omdat ze betrokken waren bij de beïnvloedings pogingen van mevrouw Tito. Een van hen is generaal Djoko Jovanic. onder minister van defensie, evenals Jovanka een Servier die in Kroatië woonde en tijdens de tweede wereldoorlog de par- tisanengroep leidde waartoe Jovanka ook behoorde In die periode leerde Jo vanka ook Tit.o kennen Hij trouwde Jo vanka in 1952. nadat zijn twee eerdere huwelijken op een scheiding waren uit gelopen. Officiële kringen in Joegoslavië zijn kennelijk door de affaire-Jovanka zeer in verlegenheid gebracht, en officieel en in de pers wordt het stilzwijgen over de zaak bewaard. Maar volgens zegs lieden zijn speculaties dat mevrouw Tilo betrokken was bij een groot scheepse samenzwering, en dat ze de leiding van de regering zou willen overnemen na het heengaan van dc be jaarde president, volkomen ongegrond. Nadat vragen waren gerezen over het feit dat mevrouw Tito haar man niet vergezelde op reizen naar Moskou. Pe king. Noord-Korea, Parijs, Lissabon en Algiers hadden officiële zegslieden eerst gezondheidsredenen, of een vermage ringskuur. aangevoerd. Wel werd toen al erkend dat mevrouw Tlto zich de laatste jaren steeds meer invloed had verwor ven Jovanka Tito is met gearresteerd, maar heelt hangende het onderzoek wel een soort huisarrest Haar man verblijft inmiddels in de officiële residentie, een kilometer van de particuliere woning. Vorontsov beriep zich voor dit voorstel op de Sowjetrussische presidenten par tijleider Brezjqjev die donderdag een reekd suggesties deed die volgens de Russische delegatieleider deel uitma ken van een 'actieprogram ter bevorde ring van de militaire ontspanning in Europa'. Vorontsov stelde als onderdeel van dit plan ook voor een nieuwe conferentie over de ontwapening in Europa te hou den die 'parallel' zou moeten lopen met het overleg in Wenen over de beperking van de bewapening m Europa, maar waaraan ook de neutrale en tot geen blok behorende Europese landen zou den moeten deelnemen De leider van de Amrikaanse afvaardi ging. Arthur Goldberg. Hel weten dat de VS bereid zijn de voorstellen van Vo rontsov en Brezjnjev' grondig te bestu deren en te bespreken De Westduitse generaal Gerd Smüc- kle is benoemd, lot plaatsvervangend opperbevelhebber van de Europese NAVO-strijdkrachten. Dit is maandag in Brussel bekandgemaakt. De 59-jarige generaal, die in Brussel directeur van het militaire comité van de NAVO was. is de eerste Westduitser die een com mando-functie vervult binnen de NAVO. i Van onze parlementaire redactiei DEN HAAG - Het departement van justitie naar hel CDA. Van Agt op bin nenlandse zaken cn twee zetels voor D'66. Dat zijn de sleutels van het akkoord dal Van Thijn (PvdA). Van Agt (CDA) en Terlouw (D'66l vannacht om eén uur sloten over de zetelverdeling van het nieuwe kabinet. De 7-7-2-verdeling wordt vanmiddag - precies vijf maanden na de verkiezingen - om eéri uur aan de fracties voorgelegd De drie fractieleiders toonden zich vannacht tamelijk optimistisch over de kansen dat het akkoord ook door de fracties zal worden aanvaard Hoewel de onderhandelaars na afloop van het nachtelijke beraad tegenover de pers niet. wilden meedelen hoe het „plaatje" er nu precies uitziet, lijkt de volgende verdeling de meest waarschijnlijke PvdA: algemene zaken (tevens minister-president), buitenlandse zaken, volkshuis- Jovanka, de Servische Vvifr hTvrouw Tlto heeft huisar- l^JeTi rest gekregen en zou in onge- nade zijn gevallen: de staats- i l veiligheidsdienst houdt zich thans met haar bezig, zo wordt Uit Belgrado gemeld. Het zijn berichten, waarvan een burger in een westerse democratie niets begrijpt Men stelle zich dezelfde situatie eens in Ne derlandse verhoudingen voor: het geval zou tragi-komtsche kanten krijgen. Bij voorbeeld: mevrouw Liesbeth den Uyl mag haar bungalow niet verlaten, want ze zou haar invloed hebben aangewend om de een of andere kolonel tot generaal bevorderd te doen krijgen. En dat zou ze dan hebben gedaan door rechtstreeks Stemerding te benaderen, achter de rug van haar man om. Gevolg: er wordt een commissie uit de BVD benoemd om de zaak uit te zoeken. Overigens was het al opgevallen dat. mevrouw Den Uyl de laatste tijd haar man niet meer naar partijcongressen vergezelde Een vol strekt. zot verhaal, inderdaad, maar in Joegoslavië kennelijk normaal En niet alleen in dat land: de machinatiesna de dood van Mao in China rond zijn echt genote zijn van eenzelfde orde D erge lij ke verhalen over vrouwen van dictatoren doen denken aan een in deze tijd moeilijk voorstelbaar verleden, aan de Byzantijnen bijvoorbeeld, aan keizer Justinianus en zijn vrouw Theodora, de dochter van een berenleider. Een be nch tgever uit die dagen - de zesde eeuw - meldtdat.de keizer patriarch Anthimïs, verdacht van ketterij, in de ban had ge daan. Ztjn hoogeerwaarde blijkt even wel plotseling te zijn verdwenen en wordt ondanks alle nasporingen niet gevonden. Ten langen leste nemen de speurders van de keizer aan dat de pa triarch dood is. Twaalf jaar later sterft keizenn Theodora en haar echtgenoot gaat bedroefd het vrouwenvertrek bin nen. En wie ziet hij daar? Juist, de hoog eerwaarde prelaat Anthimïs. in bla kende welstand. Wie weet welke verban nen Serviër er nog uit de villa van Jo vanka Broz - mevrouw Tito - tevoor schijn komt. de een of andere dissidents die zich niet precies aan de partijlijn heeft gehouden. En dat laatste is in een land als Joegoslavië, waar de partij op permachtig is. zeker zo gevaarlijk als vroeger in Byzantium, waar de kerk al les had te vertellen. De berichten wijzen er op dat hier oude tegenstellingen een rol spelen, namelijk tussen Serven en Kroaten Jovanka - een Servische - zou haar landgenoten hebben bevoordeeld en dat zou de Kroatische vleugel tot woede hebben gebracht Jianthjn Een speciaal geformeerd recherche- reteam van de rijkspolitie in het district Nijmegen en de gemeentepolitiekorpsen van Arnhem en Rheden heeft een bende autodieven opgerold die opereerde in West-Duitsland en Nederland. In totaal zijn 30 gestoten auto's, voornamelijk. Mercedessen met een gezamenlijke waarde van een half miljoen gulden, achterhaald Het rechercheteam heeft 13 verdachten gearresteerd. De vesting en ruimtelijke ordening, onderwijs, financiën. CRU. volksgezondheid en rrüüeuhijgiène. CDA. justitie, binnenlandse zaken ttevens vice-premieri. economische zaken, so ciale zaken, defensie, ontwikkelingssamenwerking, landbouw en visserij D'66: technologie en wetenschapsbeleid, verkeer cn waterstaat Van Agt reageerde na afloop van hel beraad met de woorden: „Ik heb ine in vijf maanden niet zo kip-lekker gevoeld". Hij ontkende dat het CDA een nederlaag zou hebben geleden door de twee zetels, die nu uiteindelijk naar D'66 gaan. „Wij hebben maandenlang gepleit voor een verdeling 7-7-2", zei hij. Zaterdag nog liepen de onderhandelingen vast toen PvdA en D'66 vasthielden aan twee zetels voor de laatstgenoemde partij, terwijl Van Agt alleen een 7-7-1-verdeling aanvaardbnar achtte De enige voorwaarde waarop hij die stelling wilde verlaten, was de overheveling van justitie of onderwijs naar het CDA. NIEUWE INDELING GEVOKG INTEGRA TIE KLEUTER- EN LA GER ONDER WIJS 'e tegenstellingen tussen Serviërs en vooral de Kroaten beheersen ook de communistische partij in Joegoeslavië. Niemand heeft dal beter uiteengezet dan Tito's oude medestrijder - later door hem in de ban gedaan - Milovan Djilas. In diens boek 'De onvolmaakte maat schappij'wordt er aan herinnerd dat het oude Joegoslavië niets anders was dan een voortzetting van de centralistisch geregeerde Servische monarchie, een staat meteen centraal geleid militairen politioneel apparaat Het nieuwe com munistische Joegoslavië bouwde daarop verderen bleefeencentraiistisch bestuurde staat, waarin geen of weinig plaats was voor minderheden. De com munisten gingen niet veel verder dan het erkennen van een culturele en ad ministratieve zelfstandigheid voor die volkeren, die samen deze staat vormen. En Djilas constateert .Voor onze ogen vervliegt het idee 'Joegoslavië'. Uit sluitend een visioen van een nieuw Joegoslavië kan uitzicht bieden op een blijvender staatsgemeenschap. Een vi sioen van een Joegoslavië waarin zich zijn volkeren in vrije binding als soever eine landen aaneensluiten en de burgers politieke vrijheid genieten. Maar het huidige regiem tracht elke ontwikkeling in die richting te verijdelen." Zo wordt de politieke vrijheid van de burgers in dit land verbonden geacht met een gro ter onafhankelijkheid voor minderhe den. Deze spanningen - die al meerma len tot scherpe conflicten en gevechten om de macht in Tito's partij leidden - spelen kennelijk een rol in deze huisar- restraffaire. Vermoedelijk heeft ook Tito's leeftijd met dit alles te maken: de machtsstrijd rond zijn opvolging is al begonnen er. zijn veel jongere vrouw is daarbij blijkbaar betrokken. Alles bijeen doet dit schouwspel denken aan de donkere bladzijden uit de Europese historie, toen absolute heersers hier het voor het zeggen hadden en hofintriges aan de orde van de dag waren en beslis ten over leven en dood. Een weinig ver heffend tafereel: een bejaarde dictator, die zjjn vrouw huisarrest geeft. En dat gebeurt dan in een land. dat nog niet zo heel lang geleden door sommigen in Ne derland herhaaldelijk ten voorbeeld werd gesteld als een model voor eigen toekomstige ontwikkeling. Dan toch maar liever een kabinetsformatie van een halfjaar. BENOEMINGEN HUIDIGE INSPECTEURS iVan onze onderwtjsniedewerksteri VLISSINGEN - Hel ministerie van on derwijs heeft een plan uitgewerkt voor de opdeling van ons land in nieuwe in specties voor basisonderwijs, vooruit lopend op de integratie van het kleuter en lageronderwijs. Voor Zeeland komt liet er op neer. dat er vier inspecties basisonderwijs komen: geheel Zeeuwsch-Vlaanderen Dit ge bied wordt het nieuwe werkterrein van de huidige inspecteur kleuteronderwijs in Zeeland, de heer H Verboom Walcheren en Noord-Beveland Deze delen van Zeeland worden toegewezen aan de huidig inspecteur van de inpect le lager onderwijs Middelburg de heer J Gelijns Zuid-Beveland Tholen en Sint-Phi- lipsland en de stad Zierikzee Deze nieuwe inspectie basisonderwijs krijgt aan het hoofd dc huidige inspectrice van dc inspectie lageronderwijs Goes mev rouw dis W p Bouwman Schouwen-Duiveiand izonder Zierik zee) zal worden gecombineerd met Goeree-Overflakkee Inspecteur hier wordt de huidige inspecteur lager on derwijs de heer C A Romijn van Goeree-Overflakkee Het ligt in de bedoeling, dat medio 1978 de nieuwe indeling een feit zal zijn De definitieve datum van ingang zal nog worden bepaald door de minister van onderwijs De indeling van Nederland in nieuwe onderwijsinspecties Is een gevolg van de langzaam op gang komende Integratie van kleuter- en lageronderwijs. die waarschijnlijk In 1983 zal worden inge voerd Het samengaan van het kleuter en lager onderwijs in basisonderwijs voor 4 tot 12-Jarigen maakt het noodza kelijk. dat er een inspectie basison derwijs' komt in de plaats van de huidige, aparte Inspecties voor kleuter en lageronderwijs Zeeland 1 Middelburg. Alle - ten ten oosten van G rholen in ics vallen onder de inspectie Goes, alles ten wen sten van Goes behoort tot de inspectie Middelburg. Voor het kleuteron derwijs in Zeeland is er een inspectie. De nieuwe indeling is tot stand geko men op basis van een zogenoemd 'pun tensysteem Dat puntensysteem is er bijvoorbeeld de reden van dat de in spectie Zuid-Beveland Tholen en Sint-Philipsland er de stad Zierikzee heeft bijgekregen Zonder Zierikzee zou deze nieuwe inspectie voor het basison- Slot zie pagina 9 kolom 7i Sowjet ambassade weigert petitie van kamerleden DEN HAAG (ANP) - Een aantal leden van de tweede kamer heeft maandag ochtend tevergeefs gepoogd bij de Rus sische ambassade in Den Haag een peti tie aan te bieden waarin om amnestie wordt verzocht voor veroordeelde dis sidente Russen ter gelegenheid van de 60ste verjaardag van de Russische re volutie. Op herhaald bellen van de ka merleden werd niet opengedaan.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1977 | | pagina 1