PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT POLITIEKE KRINGEN: LIJMPOGING MOGELIJK 33 3 ff i Cultuurtechnische commissie adviseert ruilverkaveling bij Wolphaartsdijk GEEN NADER ONDERZOEK NAAR WAPENZOEKACTIES Formatie struikelt over zetelverdeling Vance optimistisch over Midden-Oosten EUROPA MEUBEL Veel partijen boycotten PSP-debatje UITOEFENING LANDBOUW WORDT BEMOEILIJKT DOOR GEBREKEN 220e jaargang no. 230 Vrijdag 7 oktober 1977 PASPOORTSTHAAT I» 17 LANGEVeU 6« TEL Omdat u niet elke dag meubelen koopt (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG - Ondanks een sfeer van bittere beschuldigingen over en weer na de derde breuk in de formatie, geloven politieke kringen in Den Haag dat een lijmpoging van een nieuwe informateur mogelijk is. De informateurs Den Uyl en Veringa hebben donderdagavond de koningin verslag uitgebracht van de mislukking. Op korte termijn zal koningin Juliana de fractievoorzitters van PvdA, CDA en D'66 ontvangen voor de consultaties. De drie politieke leiders wilden don- stellend" ..Hulde voor het program-ak- De politieke leider van D'66 verwijt ook derdagavond niet op die adviezen voor- koord. Maar dat zij niet in staat zijn ge- de informateurs dat zij zich niet aan de uitlopen, maar vooral Van Thijn zei on- weest om de zetelverdeling - een zeer afgesproken procedure hebben gehou- omwonden dat hij vindt dat niet alle overzichtelijk probleem - op te lossen den, en dat zodoende niet eerst de dis mogelijkheden uitputtend door de ge- vind Ik teleurstellend". Volgens Ter- sprekspartners zijn behandeld. Dit is louw is het een grote fout geweest dat ook de mening van D'66-fractieleider men halverwege de discussie de fracties Terlouw. die zei dat de 8-7-1-formule aan het woord heeft gelaten Hij heeft (voor respectievelijk PvdA, CDA en vanaf het begin van de discussies ge- D'66) in de discussie nooit echt een kans pleit voor het op tafel leggen van een heeft gehad en dat de 7-7-2-formule gezamenlijk voorstel van de infor mateurs, op basis waarvan verder had kunnen worden onderhandeld. (voorgesteld door het CDA) nauwelijks serieus is onderzocht Volgens Terlouw is het gesprek van de aflopen tien dagen overheerst door een wederzijds wantrouwen tussen de so cialisten en de christen-democraten. „Het begint erop te lijken dat PvdA en CDA elkaar psychologisch uitsluiten", zei hij cussie over de zetelverdeling werd afge rond alvorens men begon aan de invul ling van de posten Door deze onjuiste manoeuvre heeft- bijvoorbeeld de kwes tie Van Agt-justitie zich op schadelijke wijze vermengd met de gesprekken over de zetelverdeling Uit het relaas van de drie onderhan delaars blijkt wel dat de positie van Kritiek Van Agt en Terlouw hebben ook niet mis te verstane kritiek geleverd op het informateursduo Den U.vl en Veringa. „Hun ijver was even groot als hun te kort aan doeltreffendheid", zei Van Agt. En: „Ze hadden beiden te veel aandacht voor hun eigen fractieleider". Van Agt vindt dat het aanstellen van twee informateurs met ongelijke poli tieke kleur „herbezinning verdient". Terlouw noemde het optreden van het koppel Den Uyl-Vennga „erg teleur- ziekte klaarheid Nog deze maand kan er klaarheid ko men over de aangekondigde regerings maatregelen PAGINA 4 opspraak PAGINA 7 kerk PAGINA 9 rechtsstaat De Rotterdamse hoogleraar Van Maar- seveen vindt dat de Nederlandse rechts staat aan het afbrokkelen is. PAGINA 15 ramp Volgens minister Van der Stoel kan ei boycot van Zuld-Atrika een ramp voor komen. PAGINA 17 glad Jean Thomassen lussen glad en goi PAGINA 19 zestien Jodie Foster zou nooilouderdan zes willen zijn; Radio- cn tclevisieprog- Strip. samenwerking Het Energiebureau breidt zijn techni sche samenwerking uit. Bcurs-finan ciën-economie Van Agt, gekoppeld aan de bezetting van het departement van justitie, de meest centrale rol heeft gespeeld in de tien dagen durende discussie. Volgens Van Agt is een van de voornaamste re denen van het mislukken van de infor matiepoging geweest de weigering van de PvdA om het ministerie van onder wijs af te staan in ruil voor justitie. Van Agt noemde deze weigering een hele blokkade van de PvdA, tegenover een halve blokkade van de christen-de mocraten. die immers wel bereid zijn geweest justitie af te staan, maar daarbij onderwijs (PvdA-mlnlster Van Kemenadc) in ruil vroegen. Een tweede voorstel van het CDA is ge weest om het departement van justitie in CDA-handen te houden, maar niet te laten bemannen door Van Agt. „Ik had SCHIETPARTIJ BIJ GRENSPOST ZEVENAAR (ANP) - Bij de grenspost Babberich heeft zich donderdagavond laat een schietpartij voorgedaan. Vol gens de politie ontstonden moeilijkhe den met de inzittenden van een Duitse personenauto. Meer bijzonderheden waren vanmorgen vroeg niet bekend; de politie was bezig met het onderzoek PLO-LEIDER BESCHULDIGT V.S. SOESTDIJK - Aankomst, van koningin Juliana bij paleis Soestdyk, waar zij don derdagavond de informateurs Den Uyl en Veringa raadpleegde over het mislukken van de informatie. VERENIGDE NATIES (RTR, UPI, AP) - De Amerikaanse minister van buiten landse zaken, Cyrus Vance, heeft don derdag gezegd dat er binnen een jaar weliswaar nog geen sluiting van vre desverdragen in het Midden-Oosten zal zijn maar wel vorderingen op de weg daarheen. Op een lunch die de Verenigde Staten aanboden aan vertegenwoordigers van (Van onze parlementaire redactie DEN HAAG - Minister De Gaay Fort man (justitie en binnenlandse zaken, acht het niet nodig een nader onder zoek in te stellen naar de inval in het Zuidmolukse wijkgebouw Pattimura in Assen en naar de wapenzockacties van begin september in Assen en Bo- vensmilde. De bewindsman zei dit donderdag tijdens een door het PSP- Tweede-Kamerlid Van der Lek aange vraagde interpellatie over deze zaak. De Gaay Fortman betoogde dat de be slissing tot de wapenzoekactie onver mijdelijk was nadat er de hele zomer ge schoten was. er branden waren gesticht en vernielingen waren aangebracht. De bewindsman noemde het uitgesloten dat er bij een dergelijke zoekactie geen fouten worden gemaakt Hij ontkende dat de Zuidmolukkers die op politie en brandweer hadden geschoten direct hadden kunnen worden opgespoord Volgens de bewindsman waren de in lichtingen dat er in het Zuidmolukse wijkgebouw Pattimura gewelddadige acties werden voorbereid, positief. Hij vond daarom een nader onderzoek waarvoor Van der Lek pleitte, niet no dig, De Gaay Fortman vond niet dat de wa penzoekactie zoals Van der Lek stelde „een weinig adequaat middel ls om te reageren op één of enkele schietpartijen - hoe kwalyk ook - van individuele Zuidmolukkers" De Gaay Fortman „Er was geen ander middel mogelijk CDA contra PSP De fracties van PvdA. CDA en VVD na men niet aan het spoeddebat deel om dat naar hun mening in het eerder ge houden mondeling overleg van een aan tal kamercommissies met de minister voldoende gelegenheid was geweest om kritiek te uiten De CDA'er Schakel verweet Van der Lek dat hu in zijn inter pellatie geen enkel nieuw feit naar voren bracht Langs een omweg heeft Van der Lek zo toch een debat in de Kamer uit gelokt dat eerder door de Kamer was afgewezen, betoogde Schakel De Kamer had namelijk 's middags het verzoek van het D'66-Kamerlld mev rouw Wessel-Tuinst ra afgewezen om het verslag van het mondeling overleg op de agenda te plaatsen De Kamer verwierp uiteindelijk een mo tie van Van der Lek waarin de regering gevraagd werd de noodzaak van mas saal politieoptreden zorgvuldiger af te wegen. Volgens de motie ls niet aange toond dat de ordeverstoringen en straf bare feiten in Assen niet op een andere wijze bestreden hadden kunnen wor den Andere oplossingen waren moge lijk geweest als tijdens en na de ongere geldheden overleg was gepleegd met vertegenwoordigers van de Zuidmo lukse gemeenschap, aldus de motie De Gaay Fortman wees de mogelijkheid van overleg af In het algemeen noemde hij overleg over handhaving van de openbare orde van groot belang „Maar men kan niet in overleg treden over de vraag of er justitile activiteiten zullen plaatsvinden", zei hij De motie Van der Lek kreeg alleen de steun van de PPR fractie en van mevrouw Wessel- Tuinstra De rest van de D'66fractie was tijdens de stemming afwezig Excuses Tijdens het interpellatie-debat bood minister De Gaay Fortman nog zijn ex cuses aan aan de politie van Zwolle Hij had enkele weken geleden, na afloop van een mondeling overleg met enkele kamercommissies over het poli tieoptreden. gezegd dal de politie te Amersfoort en te Zwolle bepaalde op drachten, onjuist had uitgevoerd Het isgcbleken.dat de politic te Zwolle de gegeven opdracht juist uitvoerde, Hel spijt me, dat ik een blaam op Zwolle geworpen heb, aldus de be windsman. daarbij de keus tussen dan wel naar binnenlandse zaken te gaan. dan wel het bos in", zei Van Agt. Ook dit voorstel werd door PvdA afgewezen. Volgens PvdA-kringen had een deel van de frac tie wel akkoord kunnen gaan met het verdwijnen van Van Agt van het poli tieke toneel (maar zijn eigen CDA-frac- tie stak daar een stokje voor), maar Van Agt op binnenlandse zaken en een an dere christen-democraat op justitie was geen aantrekkelijke ruil Van Thijn noemde woensdag op zijn persconferentie het ministerie van Justi tie een „uiterst gewichtig departement, niet alleen voor de regeling van het abortusvraagstuk, maar ook voor maatschappelijke hervormingen" Het CDA-voorstel om justitie in te ruilen voor onderwijs heeft Van Thijn serieus overdacht, hoewel hij het inhoudelijk een onredelijke suggestie vond. „En dat voorstel kwam pas te elfder ure De dis cussie over de formule 7-7-2 kon vrijwel tot het laatst toe niet op gang komen omdat de christen-democraten niet toe stonden dat er aan de claim op justitie werd getornd. Hoewel de PvdA de 7-7-2 formule be spreekbaar heeft gehouden, heeft Van Thijn nog steeds grote bezwaren tegen deze CDA-positie. „Het leidt niet tot een homogeen kabinet. Het is in wezen een (Slot zie pagina IS kolom 6) landen van de Arabische Liga. gaf Vance uiting aan een gevoel van opti misme na een week van intensieve di plomatieke activiteiten op het hoofd kwartier van de Verenigde Naties. Ame rikaanse functionarissen voorspelden dat er een compromis zal worden be reikt tussen Israël en de Arabieren over de netelige kwestie van de Palestijnse vertegenwoordiging op een hervatte vredesconferentie in Genève. Hij zei dat voortdurende vooruitgang op de volgende zaken gebaseerd moet zijn: Alle partijen zullen hun eigen belang ondergeschikt moeten maken aan het overheersende doel van vrede Een oplossing zal gebaseerd moeten zijn op de Veiligheidsraadsresoluties 242 en 338 De Palestijnen moeten vertegen woordigd zijn wil men een rechtvaar dige en blijvende vrede hebben Israel In Jeruzalem zei waarnemend premier Ehrhch dat de Israëlische regering waarschijnlijk akkoord zal gaan met de door Dayan en Carter uitgewerkte for mule voor de Geneefse conferentie Het Israëlische blad 'Yedioth Aharonoth' wist echter te melden dat de premier Begin de alinea over de deelneming van de Palestijnen wat de vorm van die deelneming beterft, te onduidelijk vindt. Beging ligt nog in het ziekenhuis maar zal begin volgende week naar huls mo gen. Sadat President Sadat van Egypte zei don derdag in een televisie-vraaggesprek dat er geen vrede in het Midden-Oosten kan zijn tenzij het Pelestijnse vraagstuk is opgelost. PLO-leider Yasser Arafat heeft de Ven erugde Staten er woensdag van be schuldigd de aanstichter te zijn van 'een complot om de Palestijnse zaak en het Arabische nationalisme om zeep te hel pen met de uiteindelijke bedoeling om de oorlog tussen de Arabieren en de Zionisten te doen verkeren in een oorlog tussen de Arabieren onderling." Dit be richt werd donderdag in Tunis opge vangen van de Libische radio. DEN HAAG - Na het mislukken van de informatiepoging van Den Uyl en Veringa gaven (van boven naar bene den) Terlouw. Van Thijn en Van Agt. elk afzonderlijk een persconferen tie in Nieuwspoort. „BELANGRIJKE BIJDRAGE TOT BETERE INRICHTING' GOES - Volgens de centrale cultuur technische commissie (CCC) zal een ruilverkaveling een belangrijke bij drage kunnen le\eren aan een zo goed mogelijke inrichting van het gebied nabij Wolphaartsdijk. De commissie adviseert gedeputeerde staten van Zee land dan ook de aanvrage voor een ruilverkaveling, die door de drie cen trale landbouworganisaties in Zeeland (ZLM, CBTB, NCB) is ingediend, goed te keuren. Eén en ander blijkt uit een - niet openbaar - rapport van de CCC (het zogenaamde 'artikel 32-rapport'). In het rapport meldt de commissie dal de uitoefening van de landbouw in het ruilverkavelingsgebied-ln-spe wordt bemoeilijkt door gebreken in de ontslui ting de verkaveling en de waterbeheer sing De cultuurtechnische inrichting van het gebied schiet tekort voor een doelmatige bedrijfsvoering onder aan vaardbare arbeidsomstandigheden Ook de productiekosten worden biei door in ongunstige zin beïnvloed", aldus de centrale cultuurtechnische commis- In het advies aan gedeputeerde staten komt de CCC met drie doelstellingen, die voor een uitvoering van de ruilver kaveling bruikbaar 2ijn. het samenvoegen van kavels, zo mo gelijk aansluitend aan de bedrijfsge bouwen Hierdoor ontstaat afstands- verkorting en kunnen grotere en regel matig gevormde kavels worden toege deeld De ontsluiting van de kavels kan worden verbeterd door de aanleg van bed rij fs wegen het verbeteren van de kwaliteit van het huidige wegenstelsel afgestemd op het met de akkerbouw samenhangende zware transport en het gebruik van brede werktuigen: het verbeteren van de waterbeheer sing door. zonodig, het verlagen van de pellen en het daaraan aanpassen van de gemalen In delen van het gebied dienen de waterlopen te worden verruimd, ter wijl voor net geheie gebied de zijlos singen en de kavelsloten verbreed en verdiept kunnen worden Tevens zal de drainage kunnen worden aangepast Voor droogtegevoelige gronden zal ge streefd worden naar conservering van water en naar verbetering van het vocht houdend vermogen De CCC vindt dat in het ruilverkave- Hngsgebied eveneens enkele doelstel lingen voor het landschap en de aanwe zige natuurwetenschappelijke waarde kunnen worden behartigd De commis sie noemt onder meer het behoud van het historisch bepaalde karakter van het landschap en het nemen van maat regelen die de landschappelijke waarde kunnen versterken. De CCC meent dat ook het behoud van natuurweten schappelijke waarden, in het bijzonder van kreken en dijken, een rol moet spe- De humeuren der politici VtfvifV Nu voor de derde maal de rwMM kabinetsformatie is afse" sprongen door moeilijkheden tussen PvdA en CDA. komt onvermijdelijk de vraag aan de orde of wellicht de ver schillen tussen beide groepen zo diepgaand zijn, dat ze maar beter niet met elkaar kunnen regeren. We doelen niet alleen op de knelpunten van de af gelopen maanden, maar op de hele was lijst van moeilijkheden, die sinds het begin van het kabinet-Den Uyl is inge vuld Tussen beide partijen is zo lang zamerhand sprake van een situatie, waarvoor de Fransen een fraaie uit drukking hebben: Incompatibility d'humeur'. een onverenigbaarheid vao humeuren Die van Van Thijn en van Van Agt blijken in ieder geval moeilijk te combineren, maar als het alleen om die twee ging. dan zou er nog wel uit te komen zijn: één of twee mensen zjjn ai- tijd te vervangen Het ziet er echter naai uit dat de onverenigbaarheid dieper zit en dat komt vooral tot uiting zodra er fundamentele kwesties aan de orde zijn. bijvoorbeeld de abortus. In dit geval is er nog veel meer meningsverschillen over kleine en grote dingen, bejegenin gen in het persoonlijke vlak. onvriende lijk gekissebis, een reeks factoren die met elkaar een sfeer van wantrouwen hebben doen ontstaan. Moet men zich in beide partijen niet eens eerst afvragen ol men wel met elkaar kin regeren, of de wederzijdse humeuren misschien te moeilijk in één kabinet zijn onder te brengen? J. ot nu toe heeft men aan beide kanten betoogd dat men samen wil regeren: men is daartoe gedoemd door de ver kiezingsuitslag. Vooral de PvdA komt steeds weer terug met een beroep op de 'opvatting van de kiezer'. Uit die opvat ting zou af te leiden zijn dat er zonder meer een tweede kabinet-Den Uyl moet komen. Dat kan best zijn. maar men moet toch wel oppassen voor een te vrij moedige interpreta tie van de ver kiezingsuitslag. De PvdA heeft ruim drieëndertig procent van de stemmen gekregen en dat komt er op neerd at éen-i derde van het kiezerskorps een PvdA- bewind in Nederland wenst Ruim één endertig procent heeft het CDA uitver koren en daaruit valt af te leiden dat iets minder dan een derde - in absolute ge tallen gaat het om een verschil van rond honderdvijftigduizend kiezers - zich heeft uitgesproken vooreen bewind van een christen-democratische signatuur Veel meer is ten aanzien van beide par tijen niet te constateren, alle andere re kenkunde is gekleurd. Een volgende conclusie is dat een combinatie van de twee tot een geriefelijke meerderheid kan leiden, maar als men die wil berei ken dienen er wel compromissen te worden gesloten. En in dat geval moeter over en weer respect bestaan voor eik aars opvatting, wetende dat men aan beide kanten is gehouden om de ander op bepaalde punten toe te geven. Wan neer men elkaar echter blijvend uit de ooghoeken beloert, als men stemming blijft maken tegen vertrouwensflguren van de andere groep, als men weigert echte sommen te maken in plaats van overdreven optellingen, dan kan men maar beter met praten ophouden. In dat geval immers ontbreekt de basis voor een hechte samenwerking voor nu en straks Daarom lijkt het dringend ge wenst dat men zowel bij de PvdA als bij het CDA zich afvraagt kunnen en willen we dit land wel samen regeren? Zodra men met veel omhaal van woorden op deze vraag antwoordt, is het al fout. Dan is er namelijk inderdaad sprake van een 'onverenigbaarheid van hu meuren'. een onmogelijke stemming van 'we-vertrouwen-elkaar-niet' fiantfyn J ]\^isschi chien moet men zich ook eens af vragen of men wel op eerlijke motieven elkaar probeert te vinden Bij de PvdA heeft men er nooit een geheim van ge maakt dat het CDA een onbetrouwbare partner wordt geacht, maar zolang de socialisten geen meerderheidspartij vormen, zijn ze op CDA-hulp aangewe zen. helaas' vinden de PvdA-ers. Een weinig hechte basis voor samen werking Bij het CDA is het overigens niet veel beter: daar is sprake van een tamelijk grote groep, die eigenlijk niets voelt voor een samengaan met de so cialisten. maar die al evenmin een an dere mogelijkheid ziet. In die vleugel worden dikwijls 'buiten-parlementaire' overwegingen opgesomd vooreen coali tie met de PvdA de vakbonden zouden dan minder lastig zijn, een combinatie met de VVD leidt tot activering van al lerlei ongewenste en moeilijk te con troleren oppositie enz In zo'n situatie ontstaat onvermijdelijk een onver bloemde machtsstrijd om aan beide kanten zoveel mogelijk binnen te halen. De Amsterdamse oud-wethouder dr. P J Koets vertelde ons eens uit zijn Indi sche jaren dat tijdens onderhandelin gen met een Japanse handelsdelegatie in het Batavia van vóór de oorlog de Nederlanders de Japanse voorstellen als onaanvaardbaar afwezen. Waarop de Japanse voorzitter verbaasd vroeg: „Maar als u ons standpunt met ac cepteert. hoe kunnen we dan ooit een compromis bereiken?" Het lijkt een verhaal over Van Agt en Van Thyn Alle Hes bijeen beleeft de Nederlandse politiek een dieptepunt. De bedrijvers van de formatie zou men de lezing wil len aanbevelen van een Thorbecklaans woord, ontleend aan een redevoerinr Slot zie pagina 7 kolom 5l t slot zie pagina 3.kolom li

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1977 | | pagina 1