PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
STIMULERINGSPAKKET MOET
ER HALF OKTOBER ZIJN
1
Ongebruikelijk
optreden van
Wiegel in kamer
Kabinet neemt dit jaar beslissing over
vaste oeververbinding over Westerschelde
adria
Begrotingstekort 12,5 miljard
als het om auto's gaat:
Boersma: lonen vier jaar op de nullijn
Echtpaar
Cruijff aan
aanslag
ontkomen
Bezorgdheid in
troonrede over
formatieduur
en Molukkers
De muur
des aanstoots
pagina 7
220e jaargang no. 216
Woensdag 21 september 1977
marconistraat 1 postbus 146 goes telefoon 01100 -20440
10*
DEN HAAG - V oor de tweede helft van oktober zal een pakket economische stimuleringsmaatrege
len bekend moeten zijn. De demissionaire minister-president Den Uyl heeft dit dinsdag gezegd op
rijn persconferentie bij de aanbieding van de miljoenennota. Wanneer half oktober nog geen nieuw
kabinet is gevormd, dan zal het demissionaire kabinet deze taak moeten uitvoeren. De partners in
het sociaal overleg hebben er recht op te weten waar ze aan toe zijn, zei Den Uyl.
Sprekende voor 'eigen rekening en risico' becijferde premier Den Uyl de uitgaven voor het stimule
ringsprogramma op circa 2,5 miljard. Het beleidsvoornemen om het aantal werklozen in 1980 tot
150.000 terug te dringen is volgens Den Uyl door de economische terugval in 1977 een 'gigantische
opgaaf geworden.
De miljoennota staat geheel in het teken van de economische tegenvallers. Het Centraal Plan
Bureau rekent op een stijging van het aantal werklozen in 1978 tot 255.000. Werkgevers en werkne
mers hebben kritisch gereageerd op de begroting, die een tekort laat zien van 12,5 miljard met een
uitgavenpost van 96,2 miljard en 83,7 miljard aan inkomsten. De werkgevers vragen een verdere
latenverlaging voor het bedrijfsleven; de werknemers wensen handhaving van de koopkracht tot
en met de modale werknemer. De politieke partijen hebben overwegend terughoudend gereageerd
op het begrotingspakket.
procent geschat, zodat er weinig of geen
ruimte is voor loonsverbetering
Het aantal werklozen zal in 1978 naar
verwachting tot 250 000 a 255.000 stij
gen.
Voornaamste oorzaak is de stagnerende
export Voor volgend jaar wordt over
igens gehoopt op een stijging van de ex
port met 7.5 procent.
gemiddelde werknemer die wel een in
cidentele verhoging ontvangt, gaat er
een half procent op achteruit De rege
ring wil dit echter voorkomen door
maatregelen in de belasting- en pre
miesfeer.
Minister Boersma meent dat de lonen
Slot zie pagina 3 kolom 6)
Belangrijke punten uit de miljoenen
nota zijn:
I Aardgas wordt 1 januari 3 cent per
kubieke meter duurder
I Sigaretten gaan 50 cent in prijs om
hoog, een pakje shag een dubbeltje.
IDe aangekondigde verhoging van
loon- en inkomstenbelasting gaat met
door
l Binnen enkele weken volgt afkondi
gingvan een verlaging van belasting op
premiedruk ter grootte van rond 1 mil
jard. Hierdoor kan voorkomen worden
datde modale werknemer er in 1978 op
achteruit gaat
l De produküviteitsüjging wordt op 3
PAGINA 3
code
PAGINA 4
niet fataal
Opinie: VN-1
Rhodesiê
PAGINA 7
centraal
kernwapens
niet rijp
DEN HAAG - Johan cn Danny Cruijfl
zijn in de nacht van maandag op dins
dag aan een aanslag ontkomen, 's-
Avon'ds om half tien meldde zich een
naar nu pas bekend is, veertigjarige
Nederlander bij de flat van de familie
Cruijff in de Calle los Caballeros in
Barcelona. In vloeiend Spaans vroeg
hij aan dc huisbewaarder, die erop toe
ziet dat geen vreemde personen de lift
instappen, of hij een pakje bij het echt
paar Cruijff mocht afleveren.
De huisbewaarder die het niet ver-
trouwdebelde Danny Cruijff. die de man
even later via de huistelefoon te woord
stond Toen deze ln vloeiend Neder
lands Danny Cruijff ervan overtuigde
dat hij iets belangrijks had af te geven,
gaf zij de man toestemming naar boven
te komen Met een pistool in de hand
dreef hij Danny Cruijff de huiskamer in.
waar Johan naar dc tv zat te kijken Hij
sommeerde beiden op de grond te gaan
liggen en vroeg om een touw Daarmee
wilde hij Johan vast binden. Cruijff die
erg rustig bleef probeerde een gesprek
met de vreemdeling aan te knopen en
toen dat lukte, kon zijn vrouw de huis
kamer uitrennen en om hulp roepen.
Buren van de familie CruijfT en de huis
bewaarder konden de man toen over
meesteren Achteraf bleek dat het pis
tool niet geladen was. Over de motieven
van deze aanslag wenste de Spaanse po
litie geen mededelingen te doen. Wel
verklaarde zij dat de veertigjarige Ne
derlander geestelijk gestoord was. Het
echtpaar Cruijff heeft geen enkel letsel
overgehouden aan aanslag In over
leg met de politie heeft Barcelona beslo
ten tot een strenge bewaking van
huize-Cruljff over te gaan. Het is de eer
ste keer sinds Cruijff in Barcelona ver
blijft dat er een poging is gedaan hem te
molesteren.
Minister Duisenberg wil het indienen
van T-biljetten ikort werkende scholie
ren bijv.) beperken en van 600 000 te
rugbrengen tot 400.000. Hierdoor wordt
het moeilijker loonbelasting en aow-
p re mie terug te vragen Bedragen
kleiner dan 150.- worden niet meer te
rugbetaald
De inflatiecorrectie gaat voor 80 pro
cent door. Voor het bedrijfsleven is 1100
miljoen gereserveerd, vooruitlopend op
de studie-Hofstra «gevolgen inflatie op
winstontwikkeling)
Volgend jaar wil de regering het
nieuwe systeem van kinderbijslag en
aftrek invoeren.
De PTT-tarieven gaan in 1978 niet
omhoog.
De bouw van rijkswegen wordt be
perkt
Plannen worden ontwikkeld voor de
bescherming van nietrokers tegen ro
kers.
Nullijn
Duidelijk is dat de werknemers er in
1978 niet in inkomsten op vooruit zul
len gaan. Zonder verdere maatregelen
zal dc modale werknemer zonder inci
dentele (jaarlijkse) loonsverhoging er
zelfs 1,5 procent op achteruitgaan. Een
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Dc Koningin heeft dins
dagmiddag in de Troonrede bezorgd
heid uitgesproken over de lange di
van de kabinetsformatie. „Na een ver
kiezingsuitslag die toch door velen als
duidelijk is ervaren, wekt de lange
duur van de formatie onder de huidige
omstandigheden begrijpelijke be
zorgdheid". zo opende de Koningin de
Troonrede, die wegens het demissio
naire karakter van het kabinet ditmaal
zeer bescheiden van omvang was.
„In afwachting van de totstandkoming
van een nieuw kabinet is het niet moge
lijk u nieuwe plannen voor te leggen be
treffende het in de komende jaren te
voeren beleid Wel past een uiteenzet
ting van hetgeen het demissionaire ka
binet in het belang van het koninkrijk
thans noodzakelijk acht", aldus de Ko
ningin in de Troonrede, die zoals bekend
wordt opgesteld onder verantwoorde
lijkheid van het zittende kabinet.
Wat betreft het probleem van de Zuid-
molukkers kondigde de Koningin op
korte termijn een nota aan waarin het
beleid op langere termijn ten aanzien
van deze bevolkingsgroep wordt uit
eengezet. De Koningin zei dat de rege
ring „bezorgd" is over bepaalde ontwik
kelingen binnen de Zuidmolukse bevol
kingsgroep en rond de positie van de
Zuidmolukkers in de samenleving
„Laat er wederzijdse verdraagzaamheid
zijn en respect voor de beginselen van de
rechtsstaat", zo besloot de Koningin de
passage over de Zuidmolukkers
Wiegel (li in discussie met fractievoorzitter Van Agt (CDA) over het aanble-
dtngsspeechje van Duisenberg. Rechts Van Aardenne.
PROTEST TEGEN ZINSNEDE
TOESPRAAK DUISENBERG
De solorit
van Den Uyl
fDe troonrede Is tn elk op-
zicht een solorit van premier
Den Uyl. Die rit begint
al in de eerste zin, de ver
wijzing naar de lange duur van
de kabinetsformatie. Aan die
verwijzing is namelijk heel opvallend
een hennnenng aan de verkiezingsuitr
slag gekoppeld, een koppeling waarin
de kiene politicus Den Uyl ten voeten
uit herkenbaar is. Indien er in die eerste
zin alleen zou zijn gedoeld op de lange
duur van de formatie, dan ware een al
gemene uitleg mogelijk geweest: het
staatshoofd vermaant onder verant
woordelijkheid van de premier de poli
tici. inclusief de premier zelf. Maar nee.
voor een dergelijke manoeuvre is Den
Uyl veel te slim: hij zondert zichzelf (en
zijn partij) handig uit door toevoeging
van de woorden 'na een verkiezingsuit
slag die toch door velen als duidelijk is
ervaren.' De afgelopen maanden heeft
de minister-president er immers geen
misverstanden over laten bestaan
hoe hij de verkiezingsuitslag ziet name
lijk als een duidelijke en niet mis te ver
stane aanwijzing dat er snel een tweede
kabinet-Den Uyl moet komea Met an
dere woorden deze eerste zin is duide
lijk bedoeld als een verwijt aan het CDA
dat (althans naar het oordeel van de
premier) de verkiezingsuitslag niet op
de juiste wijze opvolgt Gisteren regi
streerden de tv-camera's tijdens het uit
spreken van deze verwijtende zin een
glimlachende Den Uyl. Hij had reden tot
glimlachen. Hij had immers kans gezien
een persoonlijk en partij-politiek
standpunt te laten voorlezen door het
staatshoofd. En daarmee kreeg het de
glans en het waarmerk van echtheid.
Om het wat deftiger te zeggen: een sub
jectieve opvatting werd via de troon
rede geobjectiveerd Zo begon Den Uyls
solorit.
Ee,
fiantlijn
DEN HAAG - Prinsjesdag 1977 is dinsdag bij het koninklijk palels tn Den Haag
enthousiast besloten Koningin Juliana en haar familieleden namen op hei balcon
een ocvatie in ontvangst van duizenden mensen, die uitbundig stonden te juichen.te
zioaaien en te zicaaien met vlaggetjes Het was het besluit van een ceremonieel
gebeuren, waarvoor de belangstelling niet onderdeed voor die van vorig jaar ln elk
geval veel meer dan een aantal jaren geleden, aldus de Haagse politic Zij had een
gezellige drukte te venverken.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - WD-fractieleider Hans
Wiegel heeft dinsdagmiddag in de
Tweede Kamer voor een hoogst onge
bruikelijk incidentje gezorgd. Dat ge
beurde nadat minister Duisenberg van
financiën officieel de Miljoenennota in
het parlement had aangeboden. In zijn
begeleidende speech constateerde Dui
senberg met spijt „dat wij politici er
nog niet in geslaagd zijn een nieuw,
daadkrachtig kabinet te vormen".
Die uitspraak schoot Wiegel echter in
het verkeerde keelgat. Het generalise
rende woordje „wij" was volgens hem
met terecht Hij beklom het spreekges
toelte om daar zijn ontevredenheid over
uit te drager. Zeer ongebruikelijk, zoals
kamervoorzitter Vondelingstelde. want
de Miljoenennota wordt altijd zonder
verder commentaar in de Kamer in ont
vangst genomen. Volgens Wiegel had
minister Duisenberg echter moeten
zeggen dat „sommigen onzer, beho
rende tot de fracties van PvdA. CDA en
D'66. er niet in geslaagd zijn bij te dra
gen tot de vorming van een nieuw kabi
net" Wiegel stelde dat „daar de schuld
ligt en niet in de algemeenheid van ons
politici".
Minister Duisenberg zei dat voor alles
een beleid noodzakelijk is waaraan in
brede kring daadwerkelijk vertrouwen
kan en zal worden gegeven Het uitblij
ven van het nieuwe kabinet noemde hij
bijzonder teleurstellend en in het licht
van de sombere economische perspec
tieven nauwelijks verantwoord
Het bereiken van een aanvaardbaar
werkloosheidsniveau zal vermoedelijk
niet alleen meer tijd vergen dan eerder
werd verwacht, maar ook een aanzien
lijk grotere krachtsinspanning van re
gering en sociale partners. Indien niet
snel een antwoord wordt gegeven op
deze problemen, zullen het niveau van
de collectieve voorzieningen en de mo
gelijkheden voor handhaving van de
particuliere welvaart in gevaar worden
gebracht, aldus Duisenberg
Voorzitter
Na het aanbieden van de Miljoenennota
koos de Tweede Kamer dr. Anne Vonde
ling opnieuw tot voorzitter voor het
pieuwe parlementaire jaar Tweede
voorzitter bleef het CDA-lid Cor Kleis-
terlee. terwijl de liberaal Portheine de
derde „plaats" kreeg Bij de stemming
om die derde voorzittersplaats kreeg
het andere WD-kamerlid mevrouw
KappeUne van de Copello een opvallend
groot aantal stemmen Het gerucht ging
dat vooral door de PvdA-fractie veel
stemmen op haar zijn uitgebracht om
enig tegenwicht te bieden tegen de rech
tervleugel van de WD waarvan Por
theine als vertegenwoordiger wordt ge
zien
De PSP-er Van der Lek maakte zich di
rect na afloop van dc vergadering ver
dienstelijk door het koffertje met de
Miljoenennota van Duisenberg even
goed na te kijken. Hij kwam tot de ont
dekking dat vier begrotingshoofdstuk
ken aan het dikke pakket ontbraken,
namelijk die van CRM, defensie, justi
tie en de Nederlandse Antillen. Het
kamerarchief zal de ontbrekende stuk
ken nog krijgen nagezonden.
len tweede voorbeeld van dit solo-
werk: in de troonrede waren de beleids
voornemens van de
afzonderlijke minis
ters weggelaten:
demissionaire be
windslieden worden
geacht geen voor
nemens te hebben. Daardoor ontstond
een uitzonderlijke troonrede, want als
regel krijgt elk departement één of meer
zinnen. Nu echter bevatte het stuk
slechts twee thema's, namelijk de
sociaal-economische situatie en de bui
tenlandse politiek. De sociaal-
economische uiteenzettingen waren het
langst en hadden duidelijk de kenmer
ken meegekregen van het akkoord dat
tijdens de kabinetsformatie tot stand is
gekomen. Een akkoord dat, zoals men
weet. het stempel draagt van Den Uyls
opvattingen In de troonrede kreeg dat
nog weer een extra-accent, omdat min
of meer met het beleid wordt vooruitge
lopen op de uitvoering van het akkoord.
En watde buitenlandse politiek betreft:
in een toelichting op de troonrede zei de
minister-president dat over dit deel van
het beleid overhetalgemeen weinig ver
schil van mening bestaat Bovendien
weet bij buitenlandse conferenties ei
genlijk niemand of een deelnemer al of
niet demissionair is. En ironisch voegde
de premier er aan toe: „De eigen situatie
van onze partners is meestal zo dat ze
daar liever niet aan herinnerd willen
worden Conclusie- de ministers zwe
gen (met uitzondering van Van der
Stoeh in deze troonrede, maar juist
daardoor kreeg de premier alle gelegen
heid om zijn eigen visies te ventileren.
E„
NIEUWE TRACE TEN WESTEN VAN KUITAART
len derde voorbeeld van ditsolowerk.
In de troonrede komt een passage voor
over de noodzakelijk geachte verande
ringen indemaatschappelijkestructuur.
een variatie op het thema, door Den Uyl
voor het eerst aangeheven in zijn rede
naar aanleiding van de oliecrisis; „De
wereld wordt nooit meer als voorheen."
Een thema dat de premier de afgelopen
jaren bij herhaling ln het openbaar heeft
aangesneden als dé zaak. die voor hem
de kem uitmaakt van de huidige we
reldproblematiek Hij schreef er nu een
uitgebreide alinea over. waarvan hij zelf
verklaarde dat het de belangrijkste pas
sage van de troonrede was Het slot van
de rede accentueerde datnogweereens:
er is een belangrijk wetgevend pro
gramma nodig om aan alle moeilijkhe
den het hoofd te bieden, een programma
van 'grote en verantwoordelijke taken
die ons wachten.' Zo werd de troonrede
1977 van de eerste tot de laatste letter
een stuk van Den Uyl alleen, voorgedra
gen door de koningin. In de parlemen
taire geschiedenis van Nederland is
vermoedelijk geen troonrede te vinden
die zo sterk het karakter van één man
weerspiegelt als dit stuk
E„
Cor Smulders. We zijn nog niet rijp
voor een trainer als de Rus Asarjan
PAGINA 12
concours
Weinig verrassingen op 29ste concours
om de Prix Italia; radio- en televisie
programma's, strip.
PAGINA 23
koophuizen
Stijging van de koophulzen zet door
«ws. financiën ei
miljoenennota
Htl demissionaire kabinet Den Uyl
Presenteerde dinsdag de miljoenen
ook <m begroting ipngtna s 13 14 15.
ia 19 en 21.
BEGROTING 1978
RIJKSWEGENFONDS
i Van onze Haagse redacteuri
DEN HAAG - De regering is er nog
steeds van overtuigd dat in 1977 een
beslissing zal worden genomen over dc
vaste oeververbinding Westerschelde.
De uitbreiding van de veerhavens van
Vlissingen en Breskens is inmiddels
opgenomen in het uitvoeringspro
gramma rijkswegen voor de periode
1978-1982. Minister Westerterp van
verkeer en waterstaat schrijft dat in dc
toelichting op de begroting 1978 van
het rijkswegenfonds.
Letterlijk wordt dit keer in het hoofd
stuk 'Vaste Oeververbinding
Zeeuwsch-Vlaanderen' meegedeeld
Zoals vermeld in de memorie van toe
lichting op de begroting voor 1977. on
derken*. de regering het belangen de be
tekenis van de totstandkoming van de
vaste oeververbinding Zeeuwsch-
V.aanderen. in het bijzonder ter over
brugging van de feitelijke en psycholo
gische scheiding die door de bestaande
verbindingen niet afdoende kan worden
opgeheven De regering is er nog steeds
van overtuigd dat in 1977 een beslissing
zal worden genomen over de vaste oe
ververbinding Zeeuwsch-Vlaanderen
De aanleg zal geschieden door de zorg
van een op te richten, rechtspersoon
lijkheid bezittend lichaam In het kader
van de voorbereiding van de werken
voorde VOZVheb lk het tracé voor deze
verbinding met aansluitende wegvale-
ken op Zuid-Beveland en Zeeuwsch-
Vlaanderen vastgesteld, overeenkom
stig het advies van de raad van de wa
terstaat"
„Het vastgestelde tracé voor de VOZV
met aansluitende wegvakken sluit op
Zuid-Beveland ten oosten van Kruir.ln
gen op weg 58 iA58> aan er. op
Zeeuwsch-Vlaanderen ten noordoosten
van Kloosterzande op weg 60 «A60i.
Voor weg 60 tussen Kloosterzande en
Terhole heb ik gelijktijdig een nieuwe
trace vastgesteld, dat ten westen van
Kuitaart loopt"
Herhaling
man van verkeer en waterstaat wat hij
begin dit jaar in de eerste kamer heeft
verklaard, toen daar de vaststelling
van zijn begroting 1977 aan dc orde
was. Onder meer door het bericht dat
minister Duisenberg nog steeds weinig
zou voelen voor het beroep dat voor de
vaste oeververbinding tussen Kruin-
ingen cn Perkpoldcr op de kapitaal
markt moet worden gedaan, is het ge
loof in de bewering van minister Wes
terterp in Zeeland afgenomen
sdljk en naar aanleiding van veron
truste brieven en telegrammen van on
der meer de Kamer van Koophandel in
Zeeuwsch-Vlaanderen en 'net provin
ciaal bestuur van Zeeland, heeft de heer
Westerterp ln de loop van 1977 bij herha
ling gezegd dat de overtuiging van de
regering nog steeds luidt, dat dit jaar
.nog wordt beslist. De bewindsman ging
er daarbij zelfs van uit dat. in 1977 ook
nog zou kunnen worden begonnen met
de werkzaamheden.
Ondertussen is komen vast te staan dat
de demissionaire bewindsman de
Tweede-Kamerfractie van het CDA
moeiteloos bereid heeft gevonden om
het project met fractieleider Van Agt
mee te geven als onderhandelingspunt
ln de besprekingen die moeten leiden
tot de formatie van een nieuw kabinet
De heer Van Agt zou het onderwerp ter
sprake brengen ln het kader van de on
derhandelingen over het te voeren be
leid door de minister van volkshuisves
ting en ruimtelijke ordening, omdat
verkeer en waterstaat niet als afzonder
lijk onderhandelingspunt aan de orde
komt of is gekomen
Uit de formatiegesprekken is nog niet
naar voren gekomen dat overeen
stemming op dit punt al is bereikt. In de
CDA-fractie, die zich in het verleden
verscheidene keren sterk heeft ge
maakt voor de toekomstige brug-
tunnel tussen Zuid-Bcvcland en
Zeeuwsch-Vlaanderen, is men echter
zeer optimistisch overeen spoedige be
slissing. Men neemt niet aan dat de
overeenstemming al zal blijken voor
dat een nieuwe ministersploeg is sa
mengesteld. Men koestert echter de
verwachting dat cr om de regerings
verklaring over zal worden gerept of
anders kort daarna, na afloop van een
vergadering van de nieuwe minister
raad.
len troonrede met een dubbele bood
schap. Boodschap één op korte termijn
is een nieuw kabinet dringend nodig wil
Nederland niet de vernieling ingaan.
Boodschap twee: dit nieuwe kabinet
krijgt een uiterst zware taak. zowel op
de korte als op de lange termijn. Wat de
korte termijn betreft is de opstelling van
een stimuleringsprogramma het be
langrijkste. want als dat er niet komt,
loopt de zaak uit de hand. Op basis van
een dergelijk programma kunnen
werknemers en werkgevers nader met
elkaar overleggen, zij het dat him mar
ges uiterst smal zullen zijn. Den Uyl
heeft bovendien tJjdens een persconfe
rentie de termijn aangegeven, waarbin
nen een nieuw kabinet tot stand moet
komen: vóór half oktober In dat geval
kan er nog met vrucht worden gewerkt
aan een stimuleringsprogram, dat van
invloed kan zijn op cao
onderhandelingen. De komende weken
zal blijken of deze dubbele boodschap
van de troonrede wordt verstaan en
geaccepteerd. Laten we het hopen het
is de hoogste tijd