üW 'OIALE ZEEUWSE COURANT
VERINGA BEREIKT AKKOORD
IN GESCHIL OVER ABORTUS
Premier Rhodesië neemt
plan Owen-Young in beraad
Tl
VNO: minder werk door hogere loonstijging
Staatssecretaris stelt beslissing over
vernieuwbouw ziekenhuis Bevelanden uit
EUROPA MEUBEL
Zo mogelijk vóór 1 januari 79 wetsontwerp
kabinet - anders initiatief aan kamer
vandaag
Zeven CD A-leden tegen
SMITH: VOORKEUR VOOR INTERNE REGELING
220e jaargang no. 200
Vrijdag 2 september 1977
oosT-aoueuM
PASPOORTSTRAAT IM? 20-24
TEL 01IM-61260
LANGEVIELE 6-8
TEL 0118028643
Omdat u niet elke dag meubelen koopt
DEN HAAG (ANP) - Eigen berekeningen van het Verbond van Nederlandse
ondernemingen (VNO) bevestigen publikaties. waarin de verwachting
wordt uitgesproken dat initicle loonsverhoging dit jaar omstreeks 2.5 pro
cent zal bedragen. Omgerekend op jaarbasis - zoals in de loonpolitiek ge
bruikelijk is - komt dit cijfer op 2.1 procent.
Volgens het VNO komt circa 0.6 procent van de styging voor rekening van
verbeteringen, die zonder de loonmaatregel reeds in 1976 zouden zijn bereikt,
maar die nu op 1977 drukken
De rest van het verschil tussen het nieuwe cijfer en de 0 tot 1 procent (gemid
deld 0,5 procent) die de werkgevers bij de loononderhandelingen voor ogen
stond, moet, volgens het VNO. regelrecht worden toegeschreven aan dc
voortgaande stakingsdruk van vakbonden na de totstandkoming van het
Haagse protocol. De schijnwinst die de vakbeweging op dit punt heelt be
haald. zal ongetwijfeld leiden tot minder werk, hetgeen wordt bevestigd door
water reeds over de inhoud van de macro-economische verkenning 1978 van
het Centraal Planbureau naar buiten is gekomen, aldus het VNO
f 'er
bedrijf stuk
tussen werk
Ér zal tussen werkgevers en vakbewegin in de Stichting van de Arbeid de
eerstkomende jaren geen gedetailleerd centraal akkoord meer worden geslo
ten over het te voeren arbeidsvoorwaardenbebed. Zowel de vakbeweging als
de werkgevers menen dat het arbeidsvoorwaardenbeleid het beste per be
drijfstak geregeld kan worden ..De werkgeversorganisaties zullen voor 11
procent loonstijging niet meer op de barricaden gaan", aldus een bestuurder
uit werkgeverskring.
In daartoe, als uitvloeisel van het Haagse Protocol van vorig jaar. ingestelde
werkgroepen kon geen overeenstemming worden bereikt over een eventueel
nieuw systeem van prijscompensatie en de omzetting van winst in werk In
het voor 16 september door deze werkgroepen aan de Stichting van de Arbeid
uit. te brengen rapport zuUeen alleen de standpunten van vakbeweging en
werkgevers worden vastgelegd
Dc werkgeversorganisaties wilden de prijscompensatie nog verder opscho
nen, doch de vakbeweging verklaarde zich hier vierkant tegen. De vakcen
trales willen in ieder geval voor 1978 de koopkracht van de laagst- en
lagerbetaalden handhaven, door het vasthouden aan het hiudige systeem
van prijscompensatie en door evenutele maatregelen in de loonbelastingv
feer.
DEN HAAG - Informateur Veringa is er donderdag in geslaagd PvdA. CDA en D'66 over het
omstreden punt van de abortus tot elkaar te brengen. Veringa stelde donderdag voor dat het nieuwe
kabinet vóór 1 januari 1979 met een wetsontwerp over de abortus komt. Lukt dat niet. dan moet het
kabinet initiatieven uit de tweede kamer afwachten.
Over het tot wet verheffen van een initiatief-wetsontwerp uit de kamer, het zogenaamde contra
seign, wordt nu geen waterdichte afspraak gemaakt. Vastgelegd wordt dat het kabinet daar te
zijner tijd over zal beslissen. Is het CDA het met die beslissing niet eens, dan kan er een kabinetscri
sis ontstaan, maar pas nadat het contraseign door de overige ministers is verleend. De formatiepo
ging van Den Uyl liep stuk, omdat hij al tijdens de formatie een afspraak over het verlenen van het
contra-seign wilde maken. Het CDA was hiertoe toen niet bereid.
PAGINA 2
iincteur
In Middelburg werd een nieuwe direc-
oor hel postdlstrict geïnstalleerd
operatie
De invoering van verplichte veiligheids-
rapporten bij bedrijven wordt een gi
gantische operatie
tachtig
Paus Paulus wordt deze maand tachtig.
PAGINA 7
afscheid
PAGINA 9
ziekenhuis
Dc Bevelandsc gemeenten dringen aan
op snelle verbouwing van hel streekzie-
De CDA-fractie kon zich in grote meer
derheid verenigen met Veringa's com
promisvoorstel. Zeven CDA-leden
stemden tegen en éen (mevrouw Van
Leeuwen - ARP) onthield zich. De zeven
tegenstemmers waren: Andriessen
(kvpi, Nooteboom (kvpi. Hermes (kvp).
vd. Broek rkvpi, Van Dam (arp). Van
Leijenhorst (chu) en Van Dijk (chu). De
PvdA en D'66-fracties waren unaniem
voor.
Contraseign
Bij de beslissing over het contra-seign
moet het kabinet rekening houden met
het advies van de raad van state, dat in
tegenstelling tot de gewoonte zal wor
den gepubliceerd. Ook zal het kabinet
daarbij letten op „de gebleken opvat
tingen over dit vraagstuk bij de partijen
die in het kabinet vertegenwoordigd
z\jn, in het besef dat een herziening van
de wettelijke regling over abortus nood
zakelijk is".
In de tussentijd zal de minister van
volksgezondheid maatregelen nemen
om commercieie praktijken te weren en
een beter toezicht op de klinieken te
waarborgen Er zullen door het open
baar ministerie geen rechtelijke uit
spraken over abortus worden uitgelokt,
behalve wanneer kennelijke onzorgvul
digheid in het medisch handelen wordt
vermoed
Op twee punten wil Van Agt nog graag
een aanvulling op Veringa's voorstel
aangebracht zien Tijdens het gistera
vond laat begonnen laatste overleg tus
sen de drie fractievoorzitters en Veringa
zou Van Agt zijn wensen kenbaar ma
ken Van Agt wil uitdrukkelijk in het
akkoord vastgelegd zien dat alle par
tijen bereid zijn hun standpunt inzake
abortus te 'heroverwegen'. Verder zou
dc passage over het contra-seign wat
moeten worden toegespitst. Als het ka
binet besluit het abortus-
initiatiefwetsontwerp te bekrachtigen
zonder in voldoende mate met de be
zwaren van het CDA rekening te hou
den. dan zou volgens het CDA de nu ge
maakte afspraak geschonden worden.
De CDA-fractie vond echter dat de
CDA-bewindslieden in het nieuwe ka
binet niet kunnen 'weglopen' voordatde
beslissing over het contra-seign aan de
orde is. Dat zou een vlucht zijn voor hun
verantwoordelijkheid, zo meende men.
Wel ontstaat er een kabinetscrisis als de
bewindslieden van PvdA en D'66 hun
standpunten doordrukken, zonder vol
doende met de bezwaren van hun
CDA-collega's rekening te houden. In
CDA-kring gaf men echter toe dat het
CDA uiteindelijk een onwelgevallig ab
ortuswetsontwerp niet zal kunnen
tegenhouden.
Moeite
Op twee punten had de fractie moeite
met Veringa's compromisvoorstel. Ver
inga legt uitdrukkelijk vast dat een
wetsontwerp van het nieuwe kabinet
de voorkeur verdient boven een initia
tief van de kamer.
De PvdA-fraetie is er altijd vanuit ge
gaan dat inhoudelijke overeenstem
ming. gezien de principiële meningsver
schillen tussen PvdA-D'66 en het CDA.
onmogelijk was. De fractie had daarom
liever een initiatief uit de kamer gezien.
Verder betreurt de PvdA-fractie het dat
een regeling van de abortus door Verin
ga's voorstel (1 januari 1979) dne maan
den langer op zich zal laten wachten dan
in Den Uyls plannen
De PvdA-fractie rekent erop dat het ka-
i Slot zie pagina 3 kolom 51
Somalische troepen
zouden zich terug
trekken uit Ethiopië
NAIROBI (AFIVUPI/REUTER) - De
Somalische troepen zijn begonnen zich
(enig te trekken uit alle gebied in
Ethiopië dat zij in de afgelopen weken
hadden bezet, zo heeft Radio Addis Ab
eba, opgevangen in Nairobi, donderdag
bekendgemaakt.
Somalië heelt bij herhaling ontkend dat
zijn troepen bij de strijd betrokken zijn,
maar dat het wel het zogenaamde West-
somalische bevrijdingsfront steunt
Uit Khartoem werd donderdag volgens
een melding van Radio Omdurman ech
ter vernomen dat geurrillastrijders in
deze Rode Zee provincie Eritrea van
Ethiopië hun greep op de provincie
hebben verstevigd door de belangrijke
stad Agondat in het westen in te nemen.
Dit. zou betekeken dat er nog slechts
drie grote steden ln het gebied in han
den van het Ethiopische leger zouden
zijn. namelijk Asmara en de havens As-
sa b em Massawa aan de Rode Zee
MOSJE DAJAN MET
VREDESPLANNEN
NAAR WASHINGTON
TF.I. AVIV (UPI/AFPI - Israëlisch?
minister van buitenlandse zaken.
Mosje Dajan, heeft donderdag meege
deeld dat hij ontwerpen vlor vredes
verdragen voor het Midden-Oosten zal
voorleggen als hij deze herfst in Was
hington en New York besprekingen
niet Amerikaanse leiders zal voeren.
Op een speciale bijeenkomst van het
parlement zei hij dat de onderhandel-
gen moeten voortgaan zonder voor
warden vooraf.
Minister Stemerdink acht de «gering
ex,ra brigade in West-Duitsland
uiterst onzeker
nieuw
VARAvisic wordt een nieuw onderdeel
net VARA-wlnterprogramma;
«auto- en televisieprogramma's. Strip
PAGINA 19
stijging
NJeer passagiers en vracht op Schiphol
verwerkt Beurs-fmam-iên.
SALISBURY - Ambassadeur bij de VNvoorde Verenigde Staten Andrew Young ende Britse minister van buitenlandse zake
David Owen jlankeren de zwarte leider van de Rhodesische nationalisten Abel Muzorewa tijdens een gesprek over lier!
Anglo-Amerikaanse voorstel voor een meerderheidsregering in Rhodesië.
Informateur Veringa besprak donderdagmiddag de problematiek omtrent de ka
binetsformatie met de drie fractieleiders van het CDA. PvdA. en D'66 tesamen
i Van onze speciale verslaggever. Fred
Sanders i
SALISBURY-De Rhodesische premier
Ian Smith heeft donderdag de voorstel
len van Britse en Amerikaanse rege
ring vooreen regeling van de kwestie-
Rhodesic niet van de hand gewezen,
maar in beraad genomen. Op aandrin
gen van de Britse minister David Owen
en dc Amerikaanse VN-ambassadeur
Andrew Young, die de voorstellen in
Salisbury met Smith bespraken, gaf de
Rhodesische premier geen onmiddel
lijke reactie.
Smith heeft donderdag overigens ge
sterkt door de massieve steun die hij
woensdag na de stembus gekregen
heeft, laten doorschemeren dat hij nu
ernst gaat maken met zijn plannen voor
een binnenlandse regeling van dc kwes
tie. die duidelijk verschilt van de Brits-
Amerikaanse voorstellen
..Ik ben daar lang geleden mee begon
nen en ik houd er niet mee op", zei Smith
over zijn streven om tot een akkoord te
geraken met gematigde zwarten. Hij zei
dit nadat hij zijn onderhoud had gehad
met de Britse ministervan buitenlandse
zaken David Owen en de Amerikaar.se
ambassadeur bij de Verenigde Naties.
Andrew Young
Owen en Young waren uil Nairobi in
Kenia komen overvliegen om Smith te
vragen op te stappen en zich te laten
vervangen dooreen Britse resident.ge
steund door een speciale vertegen
woordiger van de Verenigde Naties cn
een vredesmacht van de volkerenorga
nisatie ter vervanging van de Rhodesi
sche krijgsmacht.
Dan zouden verkiezingen worden ge
houden die in 1978 van het door een
blanke minderheidsregering bestuurde
Rhodesië een dooreen zwarte meerder
heid geregeerd Zimbabwe zouden ma
ken. De guerrillastrijders van het zwarte
patriottische front zouden het leger van
Zimbabwe worden
OOK A UDIENTIE ZIEKENHUISBESTUUR GEWEIGERD
GOES - Staatssecretaris J P. M. Hend
riksvan volksgezondheid en milieuhy
giëne geeft voorlopig geen goedkeuring
voor de vernieuwbouw van het streek
ziekenhuis 'De Bevelanden' in Goes.
Ook wil de demissionaire bewindsman
geen gesprek voeren met het zieken
huisbestuur over dc problemen. „De
door u gevraagde audiëntie acht ik op
dit moment niet zinvol", aldus dc heer
Hendriks in een brief aan het bestuur
van het streekziekenhuis.
De staatssecretaris wijst erop dat bij
zijn departement een groot aantal
bouwplannen in behandeling is Ook
herinnert hij aan het door de reeerinc
vastgestelde bouwplafond in de ge
zondheidszorg. waardoor jaarlijks maar
een beperkt aantal plannen in uitvoer
ing kan komen ..Dit maakt temporise-
ring van de aanvang van deze grote
bouwinitiatieven onontkoombaar",
meldt de heer Hendriks.
In zijn brief aan het ziekenhuisbestuur
maakt de staatssecretaris duidelijk dat
zijn oordeelsvorming over de bouw
plannen van het Goese streekzieken
huis nog niet is afgerond en daardoor
kan hij ook geen 'prioriteitenplaats'
toekennen aan hei vemieuwbouwplan
van 'De Bevelanden' De heer Hendriks
kondigt aan dat hij meer informatie no
dig heeft, onder meer over de mogelijk
heid om het vemieuwbouwplan in ge
deelten uit te voeren ..Ook wil ik het
advies van het college voor ziekenhuis
voorzieningen over het ingediende
schetsplan afwachten", stelt de staats
secretaris van volksgezondheid en mi
lieuhygiëne Hij zegt toe dat ambtena
ren van zijn ministerie contact zullen
opnemen met het ziekenhuisbestuur,
als het advies van het college voor zie
kenhuisvoorzieningen binnen is.
Daarna zal de heer Hendnks zijn beslis
sing over het schetsplan en tijdstip van
aanvang van de bouw op korte termijn
meedelen
Dc staatssecretaris heeft over de ver
nieuw bouwplannen van het Goose
streekziekenhuis ook een brief ge
schreven aan het college van gedepu
teerde staten van Zeeland. Dat college
had laten weten de aanpassing van het
ziekenhuis de hoogst mogelijke urgen
tie toe te kennen en uitstel niet aan
vaardbaar te achten.
Aan gedeputeerde staten vertelt de heer
Hendnks eveneens dat hij nog aan het
bekijken is welke plaats het vemieuw
bouwplan zal gaan innemen bij de ver
deling van het bouwplafond in de ko
mende jaren. Het ligt in mijn voorne
men ter zake van de veldeling van hei
bouwplafond voor de eerstkomende ja
ren pas einde dit jaar beslissingen te
nemen, betoogt de staatssecretaris. Hij
verzekert dat aan de adviezen van ge
deputeerde staten en die van de betrok
ken regionale inspecteurs voor de
volksgezondheid 'grote aandacht' ge
schonken zal worden.
In de bries aan gedeputeerde staten
merkt de heer Hendriks op dat hij zich
by voorbaat afvraagt of het bouwplan in
gedeelten (verspreid over een aantal ja
ren i kan worden verwezenlijkt, 'waar
door inpassing in een zo vroeg mogelijk
Slot zie pagina 9 kolom 3i
Terwijl Owen en Young bij Smith op be
zoek waren, gaven de uitslagen van de
verkiezingen alle 50 'blanke' zetels in
het parlement aan diens partij. - het.
Rhodesische Front - een overweldigend
vertoon van steun voor de plannen van
de premier het westen in zfjn sop te laten
gaarkoken en zijn eigen regeling tot.
stand te brengen
Owen zei dat er nog 'intense moeilijkhe
den' waren, maar dat de Britten en
Amerikanen nog steeds geloofden dat
het mogelijk was te komen tot een in
ternationaal erkende regeling, geba
seerd op de voorstellen .Wij bouwen
daarop verder", zei hij.
Waarnemers in Salisbury waren verrast
dat Smith hetplan niet zonder meer van
de hand gewezen heeft. Hij zei zelfs over
enkele punten 'aangenaam verrast te
zijn.
De waarnemers veronderstellen dat
Smith nu gaat proberen her. Brits-
Amerikaanse voorstel in overeenstem
ming te brengen met zijn eigen interne
oplossing
Het 'patriottische front' van Joshua
N'komo en Robert Moegabe, dat in Rho
desië een guerrilla voert tegen het
blanke minderheidsregieni Smith,
heeft enkele sleutelpunten in de
jongste Brits-Amerikaanse plannen
voor een vreedzame regeling van de
hand gewezen. Het front kwam don
derdagavond in de Zambiaanse hoofd
stad Loesaka met een verklaring
waarin die elementen 'onaanvaard
baar' werden genoemd.
Het front staat afwijzend tegenover de
verstrekkende bevoegdheden die zijn
gereserveerd voor een Bntse bestuur
sambtenaar, ziet niets in de rol die aan
de Rhodesische politie is toegedachten
wenst in de overgangsperiode naar vol
ledige onafhankelijkheid evenmin een
vredesleger van de Verenigde Na ties op
Rhodesisch grondgebied
