PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
INFORMATIE-OPDRACHT
VOOR DR. VERINGA
Brand op het Griekse vrachtschip
'Attanic Unity' nog niet geblust
jakobsen
Smith: vredesplan zoals
nu onaanvaardbaar
Sa verdeelde adviezen aan koningin
Franse actie
ontwapening
PZC zaterdag
Bijna acht
miljoen voor
Land zonder
drempels
OWEN EN YOUNG BEGINNEN RONDREIS
BERGING VOORLOPIG NIET MOGELIJK
Arrestaties
hasj smokkel
bij Egmond
Balvaardig
pagina 25
220e jaargang no. 195
Zaterdag 27 augustus 1977
TILBURY MANNENMODE EKSKLUSlEf OP WALCHEREN BÜ:
Kanaalstraat 55 Oost-Souburg^,
DEN HAAG - De Koningin heeft vrijdagavond op paleis Lange Voorhout in Den Haag dr. G. H.
Veringa gevraagd op te treden als informateur. Het verzoek aan dr. Veringa luidt: „Gelet op de
thans ontstane situatie een onderzoek in te stellen naar de mogelijkheden om op zo kort mogelijke
termijn te geraken tot de vorming van een kabinet, dat mag vertrouwen in voldoende mate steun in
de volksvertegenwoordiging te ondervinden". Duidelijk is. dat de Koningin met deze snelle op
dracht aan dr. Veringa haast wil zetten achter de kabinetsformatie.
De Koningin volgt met deze opdracht De vier fractieleiders Van Thijn (PvdA) racht lom een meerderheidskabinet te
tan dr. Veringa. die lid is van de Raad Terlouw iD-66). Wiegel iWDi en Van
van 8tate en oud-minister van onder- Agt iCDA). bezochten vrijdagmiddag in
wijs, het advies van CDA- die volgorde de Koningin op paleis
fractievoorzitter Van Agt. De opdra- ht Lange Voorhout in Den Haag. Eerder op
Is. zoals Van Agt wilde, ruim gefonnu- de dag had koningin Juliana daar al
leerd. Opengelaten wordt, of er een haar adviseurs, vice-voorzitter Ruppert
meerderheids- of een minderheidskabi- van de Raad van State en de voorzitters
nel uit de bus moet komen Ook een van de Eerste en Tweede Kamer. Thur-
minderheidskabinet zou in voldoende lings en Vondeling, ontvangen.
male steun van de volksvertegenwoor
diging kunnen verkrijgen.
CDA-leider Van Agt had vrijdagmiddag
in zijn advies aan de Koningin dr. Ver
inga als mogelijke informateur ge
noemd. De informateur zou volgens het
CDA moeten beginnen met een ..lijm-
Brug
CDA-leidcr Van Agt stelt In zijn advies
aan het staatshoofd, dat de door het
CDA gewenste informateur moet stre
ven naar de vorming van een meerder-
heidskahinet. Maar hij maakte niet
poging" over de abortus in de richting duidelijk of dat een kabinet van CDA
vanPvdAenD'66. De opdracht aan Ver- -
inga geeft hem echter ook de mogelijk
heid een kabinet van CDA en WD te
onderzoeken, die te zamen een meer
derheid van 77 zetels in de Tweede Ka
mer hebben.
PvdA-leider Ed van Thijn pleitte in zijn
advies voor een verruiming van de op
dracht aan Den Uyl. De PvdA wil duide
lijk aansturen op de vorming van een
iinks minderheidskabinet. De WD ver
raste vrijdag met een pleidooi voor een
..nationaal kabinet" van PvdA. CDA.
WD en D'66. terwijl D'66 de voorkeur
gaf aan de benoeming van een informa
teurdie moet vaststellen of er mogelijk
heden zijn voor de vorming van een
CDA-WD-kablnet.
euchüng wil binnen
besralingscentrum gereed hebben
verwarring
Verwarring op tweede dag Menten-
proces
PAGINA 4
met VVD. dan wel een van CDA met
PvdA moet worden. „In de formulering
van zo'n informatieopdracht ligt de
mogelijkheid besloten dat de informa
teur alsnog een brug slaat naar de
PvdA", zo zei hij op een persconferen
tie. Hij herhaalde dat het CDA op het
standpunt staal dat met de socialisten
over de abortuskwestie nog doorge
praat kan worden.
Mocht de CDA-informateur met slagen
in de vorming van een meerderheidska
binet. dan zou hy aan moeten sturen op
een minderheidskabinet van het CDA.
zo liet Van Agt doorschemeren. De
CDA-fractieleider heeft koningin Ju
liana ook alvast twee namen genoemd
van politici uit wie de Koningin voor de
informatieopdracht zou kunnen kiezen:
prof. G. Veringa. lid van de Raad van
State en voormalig minister van onder
wijs en KVP-lijsttrekker. dan wel prof.
w de Gaay Fortman, de huidige AR-
minister van binnenlandse zaken.
„Veringa voldoet in hoge mate aan de
eis dat hij weet wat cr in de politiek te
koop is en hij is niet aan de dagelijkse
politiek gecommitteerd", aldus Van
Agt. „Bovendien was hij
vormen) te verruimen tot het formeren
van een kabinet „dat kan rekenen op
een vruchtbare samenwerking met het
parlement". In de PvdA-visie betekent
dat een links minderheidskabinet van
in elk geval PvdA en D'66.
Van Thijn voelt weinig voor weer een
lijmpoging tussen CDA en progressie
ven ..Er is een tamelijk belangrijke
grens in het breukvlak tussen CDA en
PvdA bereikt", aldus Van Thijn. „een
lijmpoging is voor ons dan ook alleen
aanvaardbaar indien die zich concen
treert op het punt dat het parlement in
alle stadia van de wetgeving (over abor
tus) het laatste woord behoudt". Die ga
rantie willen de christen-democraten
niet geven, hoofdoorzaak van de don
derdag mislukte formatie van Den Uyl.
Verrassing
De WD kwam vrijdag roet een verras
send advies aan koningin Juliana. De
liberalen geven in dit stadium de voor
keur aan de benoeming van een infor
mateur die moet aansturen op de vor
ming van een „nationaal kabinet" van
WD. PvdA. CDA en D'<>6. Gezien de ab
solute wijze waarop VVD en PvdA el
kaar zowel in als na de verkiezings
strijd hebben afgewezen, een nogal op
zienbarend standpunt.
Wiegel: „Gezien de grote problemen op
sociaal-economisch terrein moet er in
ons land snel een zo krachtig mogelijke
regering komen met een programma
waarin de bestrijding van de werkloos
heid centraal staat. Geen enkele demo
cratische groepering mag daarbij op
voorhand worden uitgesloten". Volgens
de liberale fractieleider moeten de par
tijen over de politieke scheidslijnen die
in het verleden zijn getrokken, heen
stappen.
De WD gaat ervan uit dat, dan voor elk
belangrijk politiek probleem in het ka
binet en de Tweede Kamer een isteeds
wisselende) meerderheid is te vinden.
kabinet-De Jong. waarin ook de WD PvdA en WD zouden bijvoorbeeld sa-
De formatie van Den Uyl is echter juist
stukgelopen op de weigering van het
CDA te garanderen dat een meerder
heidsbesluit over de abortus ook tot wet
zal worden verheven. De vraag hoe Wie
gel dat dan in een nationaal kabinet
zonder crisis denkt te kunnen bereiken,
beantwoordde hij met een. In zotoo
kabinet moeten minderheden terug
houdend kunnen zijn En dat kan al
dus Wiegel, omdat het namelijk groot
verschil maakt of er een kabinet van
PvdA en CDA is. dan wel een nationaal
kabinet.
De WD-lelder ontweek op zijn perscon
ferentie alle vragen over de mogelijk
heid of er tussen WD en CDA nog een
akkoord over de abortus gesloten
wordt waarmee een CDA-WD-regering
in het vizier komt. Maar zowel in CDA-
als WD-knngen heerst veel verzet
tegen eikaars standpunten over de ab
ortuskwestie. In politiek Den Haag
wordt de keuze van de liberalen dan ook
uitgelegd als een poging om de aan
dacht af te leiden van hel feit dat een
akkoord tussen CDA en WD alleen op
grond daarvan al tot de onmogelijkhe
den behoort
PARIJS (RTR) - Frankrijk zal zijn
campagne voor internationale ontwa
pening beginnen met een persoonlijke
boodschap van president Valery Di
scard d'Estaing aan dc leiders van de
grote kernmogelijkheden, zo hebben
regeringsfunctionarissen vrijdag in
Parijs meegedeeld.
Deze boodschap, die binnenkort wordt
gestuurd aan Amerika, Rusland, China
en Engeland, betekent een radicale be
leidsverandering voor Frankrijk, dat
zich sinds het begin van de jaren zestig
afzijdig heeft gehouden van internatio
nale onderhandelingen over beperking
van de bewapening.
Frankrijks gedetailleerde voorstellen
voor algemene en volledige ontwape
ning worden ook gezonden aan de spe
ciale ontwapeningsbijeenkomst die de
VN-assemblee in mei volgend jaar
houdt
behoedzaam
zat. minister en werd hij in 1971 als
KVP-lijsttrekker naar voren geschoven
omdat hij als een vooruitstrevende
KVP'er werd gezien. Het is een man die
uitstekend naar twee kanten kan kij
ken".
PvdA-fractieleider Ed van Thijn advi
seerde de Koningin vrijdag om de eerdei
aan Den Uyl verstrekte formatieopd-
men de abortuswetgeving erdoor kun
nen halen, terwijl CDA en WD op hun
beurt wellicht tot de door beide gewen
ste sterke bezuiningen op de overheid
suitgaven kunnen komen. Wiegel zei op
een persconferentie uit te gaan van de
bereidheid van de betrokken partijen
meerderheidsstandpunten te aanvaar
den.
democratisering v;
PAGINA 11
Voorzitter dierenbescherming te veel
ruaes tussen de leden.
PAGINA 23
pech
Raas wilde door pech geplaagde Pronk
uit de leiderstrui rijden
bochtig
Bozz Scaggs dankt ztjn succes vooral
aanzijn'bochtige stem. radio- en televi
sieprogramma's. strip
PAGINA 27
crisis
Wlm Spit- economen blijken in de hui
dige ensis machteloos, beurs - financiën
economie.
PAGINA 17
vreemdeling
Albamè: vreemdeling in Europa
PAGINA 19
tijd
Oosterscheldedam laatste woord pob
uek kan voor techniek net op tijd ko-
PAGINA 18
abortus
Kerk en Staat
abortus-kwest
PAGINA 20
lonend
Wonlng-isolat)
loont
PAGINA 21
woestijn
2™?""* woes,iJn een onderschat
P.™ ®m maar "'et onoplosbaar Lei
terkundlge kroniek
PAGINA 23
i investering die
uitverkoop
DEN HAAG - Vice-voorzitter van de raad van state dr. M. Ruppert arriveert
vrijdagmiddag bij paleis Lange Voorhout om de koningin in verband met de
gestrande kabinetsformatie te adviseren
HILVERSUM - De actie 'Land zon
der drempels', die vijrdagavond
door dc AVRO op de televisie werd
uitgezonden, had bij het ter perse
gaan van deze editie bijna 8 miljoen
gulden opgebracht- Dit bedrag moet
voor de organisatoren van deze actie
toch wel een teleurstelling zijn. Men
hoopte namelijk op 20 miljoen gul
den.
Het doel van de actie van de AVRO-
Nederland, de vereniging voor
arbeids- en welzijnszorg voor
minder-validen, is de volledige inte
gratie van mindervaliden in de sa
menleving van merendeels validen
tot stand te brengen
Met het geld dat de actie opbrengt
wil men een volledig aangepast re
creatieoord op vijf kilometer van
Dronten by Ketelhaven bouwen. Met
ditprojectzou men kunnen beginnen
als er zes tot zeven miljoen gulden
binnen is.
Wiegel wil dat de betrokken partijen in
de komende dagen hun oordeel over zy n
idee geven. ..Ze moeten niet meteen per
definitie nee zeggen", aldus Wiegel
Maar een F"vdA-woordvoerder liet vrij
dag al weten Wiegels idee uitgesloten te
achten, terwyl Van Agt er niet eens op
inging.
Zijlstra
Een nationaal kabinet moet volgens de
liberalen onder leiding komen te staan
van iemand die grote deskundigheid
heeft op het terrein van de sociale en
economische problemen. In dit verband
schijnt men In WD-kringen nogal een
voorkeur te hebben voor dr. Jelle Zyl-
stra (AR), president van de Nederland-
sche Bank. die tien Jaar geleden ook al
eens als redder in de nood een nood-
kabinet leidde
D'66-leider Jan Terlouw ten slotte advi
seerde de vorstin te kiezen voor de be
noeming van een informateur die de
mogebjkheid van een CDA-WD-
kabinet moet bestuderen. ,.Wy hebben
steeds gepleit voor een meerderheids-
kabinet. Wel. er is nog één mogehjkheid
en die moet geprobeerd worden", aldus
Terlouw. De leider van D'66 zei daarby
te denken aan een informateur uit
CDA-hoek. waarby hy de naam van
Aantjes liet vallen Die heeft steeds ge
pleit voor een inhoudelijk akkoord over
de abortus. Als je met de WD daarover
overeenstemming wil bereiken zal het
juist over de inhoud moeten gaan. want
met de procedure had het met ons ook
gekund en dat is mislukt aldus Ter-
louw
Ook Terlouw achtte een lijmpoging
zeer onwaarschijnlijk, omdat in de ab
ortuskwestie een fundamenteel ver
schil is tussen CDA en progressieven.
Mocht de informatiepoging naar een
centrum-rechts kabinet mislukken,
dan moet er volgens Terlouw een pro
gressief en geen christen-democratisch
minderheidskabinet komen. „Het CDA
is immers niet in staat het abortuspro- Vrijdag ontving de kontngin op paleis Lange Voorhout weer adviseurs tn verband
bleem alleen te regelen", aldus Ter- met het mislukken van de kabinetsformatie Den Uyl. Foto: De koningtn met hondje
louw. Sarah bij aankomst.
WANKIF LAGOS (AFP) - Premier
Smith van Rhodesiè heeft zich vrijdag
afwijzend uitgesproken over het
nieuwe Brits-Amerikaanse plan voor
een vreedzame overgang naar een
meerderheidsbewind - althans zoals
dit plan tot dusver in de pers is weerge
geven.
Smith kent het plan nog niet officieel,
aangezien de Britse minister van bui
tenlandse zaken David Owen, het hem
nog niet heeft voorgelegd Owen gaat de
meuwe voorstellen - gericht op het ver
mijden van een bloedbad in Rhodesiè -
eerst trachten te 'verkopen' aan het 'pa
triottisch Front' van Nkomo en Moe-
gabe en aan de 'Frontiynstaten' rond
Rhodesiè die de guerrilla van het front
steun verlenen.
Dit gebeurt het komende weekeinde in
de Zambiaanse hoofdstad Loesaka. Als
de reacties van de zwarte leiders per
spectieven bieden zal Owen zijn voor
stellen - die hij in samenwerking met de
Amerikaanse VN-ambassadeur Andrew
Young heeft uitgewerkt - daarna bij
Smith aankaarten.
Binnen drie jaar zal er in Rhodesiè en
Namibiè een meerderheidsregering zijn.
Je hoeft geen profeet te zyn om dat te
kunnen voorspellen zo zei vrijdagmor
gen de Amerikaanse VN-ambassadeur
Andrew Young in de Nigeriaanse hoofd
stad Lagos, in een reactie op afwyzing
door Smith.
Op de vraag of ook Zuid-Afrika binnen
drie jaar een meerderheidsbewind zal
hebben, antwoordde Young: „Alleen
een profeet kan daarop antwoorden".
Young gaf in een gesprek met enkele
journalisten te kennen niet optimistisch
te zyn over de mogelykheid dat het plan
de oplossing van de kwestie-Rhodesié
zal brengen.
In Britse en Amerikaanse kranteartike
len zijn de vermoedelyke hoofdpunten
van het plan al uitgelekt. Het zou de
bedoeling zijn Smith te laten aftreden
en te vervangen door een Britse be
stuursambtenaar. Smith noemde dit
vnjdag i tijdens een verkiezingsbijeen
komst in Wankiei een formule die „meer
problemen zou scheppen dan oplossen".
Het zou verder de bedoeling zijn het
Rhodesische leger te ontbinden en te
vervangen dooreen vredesmacht van de
Verenigde Naties. Volgens Smith is dit
iets dat ..niemand bij zyn volle verstand
is kan voorstellen"
Strijdt
forten dC 'mverkoo,) Den* I
BEMANNING
NA ONDERZOEK
UIT ZIEKENHUIS
CADZ AND - Het ziet er naar uit dat het
Griekse vrachtschip 'Attican Unity' de
eerste dagen niet van het strand bij
Cadzand zal worden gesleept Het schip
(8100 brt) werd donderdagavond bran
dend op het strand bij Cadzand gezet.
Het zwaar beschadigde schip blijft
branden, energieke bluspogingen ten
spijt. Dc brand in de drie voorruimen is
wel onder controle, maar met name dc
vuurhaard in het voorste ruim kon
v rijdag niet geblust worden.
De bergers hebben besloten om de voor-
ruimen van de vrachtvaarder van Dis-
sotts Shipping uit Piraeus onder water
te zetten. Zodra de ruimen zyn volge
pompt met water ts de brand geblust, zo
denken de bergingsdeskundigen van de
Unie van Rdding- eu Sleepdiensten en
6mit's Internationale uit Rotterdam.
Overigens zal het schip daarna niet he
lemaal worden leegepompt Voor het
vlottrekken van de vrachtvaarder is
vereist, dat het schip in ballast is Als
gevolg van de brand is een deel van de
lading verloren gegaan en het inge
pompte water zal nu eveneens als bal
last dienst moeten doen
Donderdagnacht leek het erop dat de
toegesnelde sleepboten en bergings-
vaartuigen het vuur rond drie uuronder
controle hadden Dat bleek echter pas
Slot zie pagina 7 kolom 5
Een beeld ran het Griekse vrachtschip
vanaf het strand in Cadzand
Volgens Smith zijn de hoofdpunten
zoals die door de pers werden weergege
ven strydig met afspraken die hU met
Owen heeft gemaakt aan het begin van
diens nieuwe initiatief. Smith was in
Wankie om zyn aanhang toe te spreken
naar aanleiding van de verkiezingen die
op 31 augustus plaatsvinden Hy uitte
zich zeer optimistisch over de kansen op
een vergelijk met de gematigde zwarte
leiders Moezorewa en Sithole (de 'inter
nen') die het 'terrorisme' zouden ver
oordelen en geen banden zouden heb
ben met de guerrillabewegingen.
Inmiddels vertrekt Smith zaterdag naar
Pretoria om daar de steun van Zuid-
Afrika in te roepen voor zyn afwijzende
houding ten opzichte van het vermoede
lyke plan Owen-Young.
In Lagos verklaarde Josua Nkomo dat
de ontwapening van zijn guerrillastrij
ders (waarin het plan naar verluidt
eveneens voorziet) voor hem 'absoluut
onaanvaardbaar' is.
Sithole
Het bureau van Sithole. de gematigde
nationalistische leider in Rhodesiè.
heeft vrijdag bekend gemaakt dat Si
thole een nieuwe politieke stroming
heeft opgericht. De naam van de bewe
ging luidt 'eenheid' en het doel ervan is
„een machtsoverdracht van dc blanke
minderheid naar de Afrikaanse meer
derheid' te bewerkstelligen.
DEN HELDER ANP) - In verband met
de hasjsmokkel die donderdagmorgen
werd ontdekt bij Egmond aan Zee. rijn
vrijdag in Den Helder twee arrestaties
verricht en is de kotter de HP 21 in be
slag genomen.
De beide Helderse arrestanten zijn D. P
en J. van de V. deze laatste was eigenaar
van de kotter Maandag en dinsdag zul
len de beide heren in Alkmaar worden
voorgeleid voor de officier van Justitie
mr M Josephus Jitta. aldus deze offi
cier vrijdagavond