BEGIN ONDER
ZWARE DRUK
PVDA: NIEUWE BL OKKADE
CDA IS ONAANVAARDBAAR
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
In loop jaren tachtig mogelijk ruimte
voor opslag splijtstofelementen nodig
•Den Uijl hervat vandaag formatie werk
de krant
van zeeland
Britse
wapens
voor
Somalië
Jongen
van 13
zwemt
Kanaal
over
Dode bij
brand in
tanker
vandaag
Erkenning joodse nederzettingen
Jordaanoever historisch recht9
uur van
nadert
Abba Eban:
de waarheid
Toch zo
slecht niet? pagina 2
220e jaargang no. 170
Donderdag 28 juli 1977
PZC
STEUN VOOR
SCHEEPSBOUW
FRANKRIJK
PARIJS - Dc Franse regering
heeft besloten de scheepsbouw in
het land te steunen met een pro
gramma ter waarde van 900 miljoen
frank. Zij stelt daarbij wel als
voorwaarde dat de scheepswerven
zich reorganiseren in twee belang
rijke groepen en dat de capaciteit
eind volgend jaar is verminderd tot
tachtig procent van bet huidige peil.
Op een persconferentie verklaarde
de regering dat het pakket van maat
regelen is bedoeld om de Franse
scheepswerven voor juli volgend jaar
bestellingen te laten krijgen van in
totaal 420.000 cgrt (compensated
gross registered tonnes). Aflevering
moet geschieden voor eind 1980
NAIROBI (DPA/REUTER/AFP/UPI)
- Na Amerika heeft ook Engeland
zich bereid verklaard defensieve
wapens aan Somaliè te leveren.
Naar verluidt zijn ook Frankrijk en
West-Duitsland benaderd en zou
Saoedi-Arabié bereid zijn een groot
deel van de Somalische aankopen in
het westen te financieren.
De Eritrese nationalisten en de So
malische opstandelingen hebben
woensdag nieuwe overwinningen op
het Ethiopische leger gemeld. Op
drie grote steden na zouden zij nu ge
heel Eritrea beheersen
Ethiopië meldt hevige gevechten in
de Ogaden, waar het 'te maken heeft
met een invasie uit Somaliè, ge
steund door vliegtuigen en tanks'.
Somaliè ontkent dat het geregelde
strijdkrachten heeft Ingezet, maar
verheelt niet zijn steun aan het
"Westsomalische bevrijdingsfront',
guerrillastrijders uit stammen die
etnisch somalisch ztjn.
De enige drie steden in Eritrea die
volgens de Eritreérs nog in Ethiopi
sche handen zijn, zijn de hoofdstad
Asmara cn de Rode-Zeehavens Mas-
sawa en Assab.
VER WA CHTINGEN BIJ NV PZEM
STUDIE NU NOG
'GLOBAAL EN
VERKENNEND'
MIDDELBURG-Als het in Nederland
noodzakelijk zal zijn om een eigen be
waarplaats te hebben voor gebruikte
splijtsofelementen uit kerncentrales,
verwacht men bij dc PZEM. dat zo'n
opslagplaats in de „loop van de jaren
tachtig" in gebruik zal moeten worden
genomen. Wat er dan verder met deze
opgeborgen splijtsofelementen zal ge
beuren is volgens het hoofd van de pro-
duklicbijdePZEM, ir A. Tiktak nu ook
internationaal nog niet duidelijk. Zijn
verwachting is, dat de bewaring van de
elementen ..een tijdelijke zaak zal wor
den, vooreen periode tussen de vijf en
de tien jaar: in die periode zal er naar de
verwachting van ir Tiktak internatio
naal meer zekerheid ontstaan over de
vraag wat er definitief met de ge
bruikte splijtstofelementen uit de
kerncentrales moet gebeuren. Zoals
gemeld zijn dexGemeenschap PZEM en
de NV KEMA in Arnhem enkele maan
den geleden begonnen met een studie
naar de noodzaak van een dergelijke
opslagplaats.
De directeur van de PZEM ir M D Da
lebout maakte deze week van die studie
melding tijdens de behandeling van het
jaaroverzlch 1976 van de PZEM in de
Zeeuwse statencommissie voor de fi
nanciën. Van de kant van het Zeeuwse
energiebedrijf liet men in een nadere
reactie weten, dat het gaat om „een ver
kennende, globale studie, die zich in het
huidige stadium beperkt tot de vraag of
de bouw van een dergelijke voorziening
Inderdaad noodzakelijk kan zijn. aan
welke eisen het dient te voldoen, wat de
kosten van het project zullen zijn en
waar het moet komen." Ir Dalebout
verklaarde begin deze week. dat Bors-
selc ..de meest logische plaats zou zijn.
omdat daar de grootste kerncentrale
staat." Bij de PZEM veronderstelt men,
dathetkostenaandeel van ditbedrijfop
ongeveer dertig miljoen gulden ge
raamd moet worden als het project zou
doorgaan.
De achtergrond van de studie Is, zoais
gemeld, de verklaring van de Ameri
kaanse president Carter, dat men in de
Verenigde Staten zou afzien van het
opwerken van gebruikte splijtstofele
menten uit kerncentrales. De noodzaak
vooreen „eigen" opslagplaats ontstaat
voor Nederland, als de beslissing van
dc Amerikaanse president in Europa
wordt nagevolgd. Ook dan kan echter
de bewaring volgens ir Tiktak alleen
maar een tijdelijke zijn. Hij onder
streept in dit opzicht, dat het bij Carter
gaat om uitstel van de opwerking van
de splijtstofelementen, die onder meer
een „mengsel van uranium en pluto
nium bevatten".
Tiktak: „De opzet ls, dat plutonium niet
als plutonium vrijkomt, zoals bij de op
werking van de splijtsotfelementen ge
beurt Als het mengsel van uranium en
plutonium wordt gescheiden, kan de
plutonium worden gebruikt bij het ma
ken van atoombommen. Je zult de ele
menten toch weer zo moeten conditio
neren. dat plutonium niet als plutonium
vrijkomt, door ze bilvoorbeeld in glas te
i Slot zie pagina 6 kolom 3t
FOLKESTONE - De dertienjarige
David Morgan geniet van een ruim
bemeten ontbijt op bed. nadat hij het
kanaal tussen Frankrijk en Enge
land is overgezwommen. De school
jongen uit Scarborough brak daar
mee meteen twee records: hij is de
jongste zwemmer die de tocht uit-
zwom. Hij maakte zijn 'reis' van Do
ver naar Wissant tbi) Calaisin elf
uur en vijf minutenook een nieuw
record, dat tol Davids zwemtocht op
naam stond van een Egyptisch meis
je. Ze vestigde het in 1974 en was toen
drie weken ouder dan de verse re
cordhouder nu.
JERUZALEM (UPI/AFP) - Premier Menachem Begin van Israel
heeft woensdag in het Israëlische parlement het besluit verde
digd van zijn regering om drie joodse nederzettingen op de weste
lijke Jordaanoever een officieel en permanent karakter te geven.
De Israëlische regering zei diep teleurgesteld te zijn door de ver
oordeling van dit besluit door de Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, Cyrus Vance.
Begin, die verslag uitbracht van zjjn of
ficieel bezoek aan de Verenigde Staten
verwierp het argument van de Ameri
kaanse regering dat kolonisering van de
bezette Arabische gebieden een schen
ding betekent van de vierde Geneefse
conventie Deze conventie, aldus Begin,
kan hier niet van toepassing zijn omdat
deze de overplaatsing op grote schaal
van de burgers van een bezettende mo
gendheid naar een bezet land verbiedt
Dit is niet gebeurd in Israel waar in tien
jaar nog geen 4.000 mensen zich op de
westelijke Jordaanoever hebben geves
tigd. Begin legde er bij zijn verdediging
van het regeringsbesluit de nadruk op
dat de officiële erkenning van de drie
nederzettingen slechts de bekrachti
ging van een bestaande toestand is.
Historisch
Men chem Begin zei dat president
Carter Israel gevraagd had af te zien
van vestiging van nieuwe nederzettin
gen in de betrokken gebieden voor her
vatting van de Geneefse conferentie,
maar hij antwoordde met te zeggen dat
Joden een historisch recht hebben zich
overal op de westeiijke Jordaanoever
te vestigen. „Op dit punt zijn er ver
schillen tussen de regering van de V.S.
en de regering van Israel".
Begin deed voorts een dringend beroep
op de landen van de Europese gemeen
schap 'af te zien van hun steun aan een
Palestijnse entiteit die zich onvermijde
lijk zal ontwikkelen tot een Palestijnse
staat'.
PAGINA 3
goede zaak
Het Zeeuws Coördinatleorgnan vindt de
nieuwe inlagen aan de noordkust van
Noord-Beveland een goede zaak.
PAGINA 3
commissaris
Anneke Goudsmit commissaris van de
KLM
PAGINA 7
rap
Rubriek 'Hoort-Zlet.8chrUft': Dc rappe
vingers van Rosita.
PAGINA 11
ongerust
Stemerdink is ongerust over het wa-
penaankoopbeleid van de NAVO
PAGINA 12
mooiste
PAGINA 15
kwakken
Skip Vooga afdeling muziek van de
NCRV: Drie een muziekzender'Ze
kwakken het maar neer. radio- en televi
sieprogramma's; strip
PAGINA 17
autoverkoop
Stijging autoverkoop naar verwachting,
beurs-flnancièn-economip
iVan onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Als CDA-Ieider Van Agt de nieuwe formatiepoging van Den Uyl opnieuw blokkeert,
zal de PvdA „de stormbal hijsen". Deze waarschuwing aan het adres van de christen-democraten
kwam woensdagmiddag van PvdA-fractieleider Ed van Thijn nadat koningin Juliana de heer Den
Uyl had gevraagd zijn formatiewerkzaamheden, die door het conflict over de Vermogensaanwasde-
ling (VAD) waren afgebroken, voort te zetten.
verdere sociaal-economische proble
men.
De informateur voegde eraan toe te ho
pen dat de voor de VAD geformuleerde
uitgangspunten ook in de verdere for
matie een rol kunnen spelen. In die uit
gangspunten stelt Albeda onder meer
dat een VAD-regeling geboden is omdat
ten behoeve van de werkgelegenheid en
van het in stand houden van de collec
tieve voorzieningen een extra inko
mensmatiging in de komende jaren
noodzakelijk is. PvdA, CDA en D'66
hebben deze uitgangspunten onder
schreven. Prof. Albeda noemde Memo II
van Den Uyl „een knap stuk dat de za
ken stelt zoals ze zijn. Dc ben het eens
met de fundamentele gedachte"
ken. Dat laatste werd door Van Thijn
„een belangrijk winstpunt" genoemd.
Minder gelukkig was de PvdA-fractie
met de in de VAD-regeling ingevoerde
aftrekbaarheid voor de vennootschaps
belasting en de verhoging van het
maximum van de individuele VAD-
uitkering van 2 naar 3 procent van het
premieplichtig inkomen, één van de
CDA-wensen. Over het algemeen be
tuigden de PvdA-kamerleden echter
hun instemming met het akkoord. „De
eindconclusies van Albeda zijn met
slechter dan die van Den Uyl waren", zo
verklaarde Van Thijn. ..Ze zijn eerder
een tikkeltje gunstiger
(Zie ook pagina 3).
Concessies
Albeda noemde woensdag het bereikte
compromis over de VAD „een redelijk
evenwichtig complex van kleinere
concessies over en weer". Over het re
sultaat was hij wel tevreden, al was er
volgens hem geen ideale VAD uitgeko
men. „Het was ook niet mijn opdracht
om een mooie VAD te maken. Dat zou
op zich een aardige taak zijn geweest,
maar ik wilde in eerste instantie de
grondgedachte van de VAD overeind
zien te houden", aldus de ex-
informateur.
Deband die Albeda in zijn uitgangspun
ten heeft gelegd tussen de VAD, de her
ziening van deWetopde ondernemings
raden en de samenstelling van de raden
van commissarissen moet er volgens
hem toe leiden dat er een geheel nieuw
samenhangend vennootschapsrecht
komt. Albeda wil één wet waarin de
rechten van de werknemers worden
vastgelegd
Het dinsdagavond laat bereikte ak
koord over de VAD is woensdagmiddag
meteen door de PvdA-Tweede-
Kamerfractie besproken. Enerzijds be
stond er bij de socialisten groot genoe
gen over de realisering van een aantal
belangrijke linkse wensen, zoals het
oplopende heffingspercentage van de
VAD en het tegengaan van dubbele cor
recties op het eigen vermogen, welke
het ondernemingen onmogelijk moet
maken zich onder de VAD uit te wer-
Een dergelijke staat, aldus de Israëli
sche premier, betekent een dodelijk ge
vaar voor Israel Oppositieleider Shi
mon Peres (arbeiderspartij) leverde kri
tiek op de premier die volgens hem zich
in Washington Inspande voor procedu
rekwesties voor het bereiken van een
mogelijke vredesregeling met de Ara
bieren in plaats van het verwerven van
Amerikaanse steun voor het standpunt
van Israel.
Zijn partijgenoot Abba Eban. minister
van buitenlandse zaken in het kabinet
van Golda Meir. zei dat 'het uur van de
waarheid in de Amerikaans-Israelische
betrekkingen nadert„Verschillen van
mening bestaan en hebben zich ver
diept". aldus Eban.
verkiezingsuitslag, en dan moet Je niet
via de vage weg van een informateur
werken, maar rechtstreeks door middel
van de formateur op basis van het stuk
dat hij Immers zelf heeft gemaakt", ai-
dus Van Thijn.
Memo-II
Dat stuk is het zogenaamde „Memo IT'
van Den Uyl over het te voeren
sociaal-economische beleid. Volgens
Van Thijn is bovendien in Den Uylseer
ste formatiepoging al uitvoerig over
dat memo gesproken. „We kunnen het
beste die lijn voortzetten. We zijn er
ook niet voor om - indien deze poging
weer mislukt - opnieuw een informa
teur in te schakelen. Wc moeten nu
rechtstreeks doorstoten naar een
nieuw kabinet".
Overigens liet ook de informateur, prof
Albeda. woensdag weten weinig heil te
zien in een inforrnatiepoging over de
Maatregelen voor
meer hygiëne in
de ziekenhuizen
DEN HAAG (ANP) - staatssecretaris
Hendriks (volksgezondheid en milieu
hygiëne) heeft het centraal orgaan zie
kenhuistarieven verzocht het voor zie
kenhuizen die daarvoor in aanmerking
komen financieel mogelijk te maken
meer aan ziekenhuis hygiëne te doen.
De geneeskundige hoofdinspectie van
de volksgezondheid heeft met mede
werking van de ziekenhuiswereld een
normadvies opgesteld voor de infectie
commissies in ziekenhuizen en zieken
huishygiënisten. aldus mededelingen
van het ministerie van volksgezondheid
en milieuhygiëne.
VN-secretaris-generaal Kurt Waldheim
heeft woensdag verklaard dat het Is
raëlische besluit tot legalisering van
drie nederzettingen op de westelijke
oever 'bijzonder ongelukkig' was en
een terugslag voor de kansen op vrede
in het midden-oosten.
Woensdagochtend heeft prof. Albeda het eindrapport uitgebracht aan koningin Juliana op hel Huis ten Bosch, waarmee de
informateur zijn taak nu als beëindigd beschouwt. Op de foto's: de aankomst van prof. Albeda en Koningin Juliana op het huis
ten Bosch.
ROTTERDAM (ANP) - Bij een felle
brand aan boord van een Noorse olie
tanker op de scheepswerf Van Boele in
Bolnes is woensdag een Noors beman
ningslid omgekomen. De brandweer
van Ridderkerk slaagde er niet in de
machinekamer, waar het slachtoffer
zich bevond, te bereiken.
Door de vuurzee en de enorme hitte
bleek redding onmogelijk. De brand aan
boord van de tanker, de Saga Stream
(23.000 ton) ontstond woensdagmorgen
Volgens de brandweer waren drie
Noorse bemanningsleden in de machi
nekamer aan het lassen. Er ontstond
daarbij een steekvlam die de motor
ruimte in lichterlaaie zette Twee van de
drie konden zich redden De brandweer
slaagde er pas tgen het eind van de mid
dag in de brand geheel ondercontrole te
krijgen. In de machinekamer werd het
lichaam van de omgekomen 23-jarige
motorman J. B uit het Noorse Savag
gevonden. Tijdens het bestrijden van de
brand waarbij ook een blusboot van
rijkswaterstaat werd ingezet, werd zo
veel water aan boord gespoten dat het
schip aan de achterzijde twintig centi
meter zakte. Het schip lag op de werf
voor reparatie.
Formateur Den UyL begint zijn nieuwe
formatiewerkzaamheden vanmiddag
met gesprekken met achtereenvolgens
Van 'Thijn (PvdA). Van Agt (CDA) en
Terlouw (D'66). Onderwerp van de eer
ste besprekingen zijn de in de verdere
formatie te volgen procedures.
Den Uyl moet nu eerst overeenstem
ming zien te bereiken tussen PvdA.
CDA en D'66 over het in de komende
jaren te voeren sociaal-economische
beleid. PvdA en CDA verschillen ern
stig van mening over de hoogte van de
bezuinigingen op de collectieve uilga
ven (overheidsuitgaven en uitgaven
voor sociale voorzieningen), die in de
nieuwe kabinetsperiode moeten wor
den doorgevoerd.
Ed van Thijn zei woensdag na een ver
gadering van de PvdA-fractie dat een
herhaling van de bij de VAD ontstane
situatie „ernstige politieke gevolgen zal
hebben". Volgens Van Thijn moet men
zich in zo n geval gaan afvragen of „een
coalitie van de gewenste samenstelling
niet te hoog gegrepen moet worden
geacht' Van Thijn hoopte overigens
dat het CDA het niet zo ver zal laten
komen. Nu er al enkele hobbels geno
men zijn. moet het volgens de PvdA-
leider mogelijk zijn overeenstemming te
bereiken over het sociaal-economisch
beleid
De socialistische fractieleider maakte
duidelijk waarom de PvdA niet voelt
voor de CDA-suggestie om informateur
prof Albeda na diens succes met de
VAD ook die hobbels tussen PvdA en
CDA te laten wegnemen. .Er is een poll-,
tiek heldere situatie, kijk maar naar de
Prof. Albeda tijdens zijn zeer druk bezochte persconferentie.