PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
MEER ARRESTATIES VAN
MOLUKKERS VERWACHT
Raas
wint
MINI KRANT
SGP Sint-Philipsland 'vecht' bij Raad
van State tegen het plan 'Krabbenkreek'
Treinkapers slecht bewapend
Plan weer trein te kapen, op Moerdijkbrug
Brandstichting in paleis van justitie Assen
PVDA ONTEVREDEN OVER
MEMORANDUM DEN
Zie pagina 8
vandaag
Verder overleg ondernemingsraden
Goeree 31
vangt hasj
DEN HAAG - Het medisch en justitieel onderzoek naar het vuurgevecht bij
de bestorming van de gekaapte trein op 11 juni in De Punt is nog in volle
gang. Tijdens het vuurgevecht tussen treinkapers en mariniers werden
twee gijzelaars gedood.
De recherche in Assen wil er nog niets over kwijt. De slachtoffers bij de
schietpartij waren de 19-jarige Ans Monsjou uit Groningen, die weliswaar
een Ambonese grootmoeder had maar niet van Zuidmolukse afkomst was
en ook niet als zodanig herkenbaar, en de 40-jarige M. van Baarsel uit Eist.
In de onoverzichtelijke situatie die bij de bestorming ontstond was de kans
groot dat beide passagiers in de vuurlijn stonden van kapers en mariniers
Ex-gegijzelden konden later niet met zekerheid zeggen wie door wie was
gedood. Minister Van Agt zei dadelijk na de beïndiging van de kaping, dat de
omgekomen gijzelaars volgens de toen aanwezige gegevens niet door kogels
van de bevrijders waren gedood. Complete zekerheid had Van Agt niet. Hij
zegde daarom ook dadelijk een onderzoek toe.
Bijzonderheden over het onderzoek zullen pas bekend worden op het proces
tegen de drie overlevende Zuidmolukse treinkapers van De Punt en de vier
schoolbezetters van Bovensmilde. Het proces zal op 20 september of wel
licht zelfs eerder in Assen beginnen.
In Zuidmolukse kringen wondt geopperd dat justitie met opzet bijzonder
zwijgzaam is over de zaak. ..De treinkapers hadden maar een minimum aan
wapens", zeggen enkele Zuidmolukkers in Assen. ..De regering heeft van al
het begin van de treinkaping steeds gezegd dat de kapers zwaar bewapend
zouden zijn. Het zou natuurlijk een geweldige flater zijn als bekend werd dat
de kapers nauwelijks bewapend waren. Vooral bekeken in het licht van de
forse bevrijdingsactie door de mariniers".
Volgens Zuidmolukkers bezaten de treinkapers een zwart geverfd waterpis
tool. een klewang, vermoedelijk een UZI en één of twee lichte geweren.
Na de treinkaping in Wijster (eind 1975) werd een soort wapenschouw gege
ven. Dat gebeurde ook na de bezetting van het Indonesische consulaat in
Amsterdam. „Er is wel over gesproken om zoiets weer te doen", zegt men bij
justitie, „maar het is er nog niet van gekomen". Men wil er verder niets over
zeggen.
Het feit dat de uitslag van de sectie op de twee gedode Nederlanders nog
steeds niet bekend is gemaakt, irriteert de Zuidmolukkers. In Zuidmolukse
kringen vermoedt men dat de twee zijn gedood door kogels van de mari-
De geblakerde gevel van het gerechtsgebouw in Assen
DEN HAAG - Er worden nog meer arrestaties verwacht onder Zuidmolukse jongeren in verband
met gijzelingsacties. Na de arrestaties van Pieter T., Fred M., Johannes P. en Isaac R., concentreert
het onderzoek van de recherche in Zuid-Limburg, onder Molukse jongeren in de woongemeenschap
Heer.
Uit goed ingelichte knngen wordt ver
nomen dat Molukse jongeren in dit
woonoord plannen hadden om gijze
lingsacties uit te voeren ter ondersteu
ning van de gijzelingen in de trein in
Glimmen en de school in Bovensmilde.
hogeschool
De samenwerking van het HBO ln Zee
land moet ln een hoge-school uitmon
den.
tegenpaus
onbegrijpelijk
Het NW-dlstrictsbestuur vindt het on
begrijpelijk. dat de vaste oeververbin
ding niet in het structuurschema voor
komt
verbod
training
eindelijk
PAGINA 16
radiozenders
belang
Manufactures Hanover VS) krijgt een
belang in Mendes Gans. Beurs-
financ.lén-economie.
Er zou ook zijn gedacht aan de kaping
van een trein op de Moerdijkbrug.
In Bovensmilde zijn weer benzinebom
men gegooid. In dezelfde (woens
dagmacht is ook brand gesticht in het
gerechtsgebouw in Assen.
Ook na de beëindiging van de gijzelin-
Irak koopt voor
3,5 miljard
wapens in Parijs
(Van onze correspondent
PARIJS - Irak heeft bevestigd dat het
voor 3,5 miljard gulden wapens wil ko
pen in Parijs. De contracten zijn voor
bereid tijdens het bezoek van de Franse
premier Barre, twee weken geleden,
aan Bagdad.
De wapenaankoop betreft tweemaal 36
Mirage F-l-straaJJagers. uitgerust met
Magic-raketten. Puma-helikopters en
AMX-tanks. Verder wordt gepraat over
de levering van Transali-
transportvliegtuigen en de Mirage 2000
(een gevechtsvliegtuig), die begin vol
gend jaar door Dassault op de markt
wordt gebracht.
Al eerder heeft Frankrijk Alouette-
helikopters en Panhard-pantserwagens
geleverd.
gen. zouden plannen hebben bestaan
om vergeldingsacties te ondernemen
met de hulp van de jongeren uit Assen
en Bovensmilde. die naar Heer zouden
reizen onder het voorwendsel er een
bruilofsfeest bij te wonen. Als een van
de leiders van de jongeren in Heer
wordt genoemd B. L., die lid is van het
Molukse bevrijdingsfroiit. L. was gedu
rende de gijzelingen in Noord-Drentc in
Assen.
Het spoor naar het Zuiden volgde op de
arrestatie van de groep van Pieter T.
Een van z'n broers. Mattheus, behoorde
tot de kapers in de trein, die bij de be
storming werd gedood. Een andere
broer van Pieter T. zit in de gevangenis
wegens een aandeel bij de treinkaping
in Wijster. Pieter T.. die de bewakings
dienst organiseerde in de Molukse wij
ken in Assen en Bovensmilde. geniet
goed vertrouwen onder de jongeren. Hij
is de adjudant van mevrouw Soumokil.
de weduwe van de eerste RMS-
president Chris Soumokil. Mevrouw
Soumokil heeft samen met dr. Tan als
contactpersonen gefungeerd tussen het
crisiscentrum en de trein.
Bemiddelaar
T. stond op de lijst van de kapers om als
bemiddelaar op te treden, maar het cri
siscentrum vond hem onaanvaardbaar.
T. was goed bevriend met de Neder
landse cineast Benser. een vriend van
kapitein Raymond Westerling, die het
contact legde met de Fransman Guy
Charpentier. Deze zegt zaakgelastigde
te zijn van Vietnam in Parijs.
Bij Benser werd enkele weken geleden
huiszoeking gedaan. Daarbij zijn stuk
ken gevonden, waaruit zou zijn af te lei
den dat T. en de drie andere gearres
teerden. moeten hebben geweten van de
treinkaping en de schoolbezetting.
Volgens goed ingelichte kringen zou
Tamaeila. de leider van een andere mili
tante stroming binnen de Zuidmolukse
gemeenschap, ook van tevoren hebben
geweten van de gijzelingsacties. Toen
die acties aan de gang waren, zat hij in
Wenen. Tamaeila. die zichzelf tot gene
raal gebombardeerd heeft, onderhoudt
goede betrekkingen met de Afrikaanse
staat Benin, dat in de VN de strijd van
de RMS voor een onafhankelijke repu
bliek heeft gesteund. Benin is ook ge
noemd als plaats van bestemming van
de kapers en bezetters.
Benzinebommen
Benzinebommen zijn din de nacht van
woensdag op donderdag door deruiten
van het paleis van justitie aan de
Brinkstraat in Assen gegooid en in de
gisternacht al gehavende woning aan
de Magnoliastraat in Bovensmilde ge
worpen. Twee Molotov-cocktails ver
oorzaakten een begin van brand in de
raadkamer van het gerechtsgebouw -
die enkele jaren geleden ook al eens
door brandstichting werd verwoest -
en een derde kwam in de kleine zitting
zaal terecht. Een begin van brand kon
snel worden geblust.
Het gisternacht al bekogelde huis in
Bovensmilde - dat aan de rand van de
Zuidmolukse wijk staat - liep nu meer
schade op. Gordijnen, vloerbedekking
en een vensterbank verbrandden. Een
Slot zie pagina 6 kolom 1
De folklore en
de formatie
O/ ïjen kabinetsformatie lever
rnLc'%1 reeksen brieven op. Of de for
ISp&Ji mateur wel aan dit of aan da'
denkt Of hij zo goed wil zijr
rekening te houden met dez»
of gene belangen. Weet hij we
dat ontwikkeling-zus of ontwikkeling
zo tot funeste gevolgen zal lelden Er
elke brief eindigt met het verzoek of hl,
een reeks wensen maar even in zijn rege
nngsprogramma wil verwerken. Eer
begrijpelijke, maar nochtans vreemd»
gewoonte: allerlei instellingen en in
stanties delen haastig, indringend er
somszelfs dreigend hun verlangens voo:
de nieuwe regeringsperiode mee. Z<
ontstaat een uiteenlopende lijst var
vaak zeer tegenstrijdige verlangens
waarvan de formateur vermoedelijl
glimlachend en hoofdschuddend ken
nisneemt om de brieven vervolgens bi.
de stukken te leggen. Dat is ook niet zc
erg. De meeste brieven zijn namelijk
minder voor de man bestemd die eer
kabinet in elkaar moet sleutelen er
meer voor de achterban van de brief
schrijvers Zij komen er ln de volgend»
maanden zeker op terug, heftig, be
droefd, misschien wel dankbaar. Dal
hangt allemaal af van het komende ka
binetsprogramma. Als dat niet naa
wens van een briefcehrij ver is. dan roep
hy dat zekerlijk binnen één of twe»
maanden verontwaardigd uit tijden:
een ledenvergadering van zijn organise
tie. „Wij hebben, vergadering, de forma
teur onze verlangens voorgelegd. Rede
lijke verlangens Minimale verlangens
Maar niets daarvan is in de regerings
verklaring terug te vinden." En me'
stemverheffing „De consequenties
vergadering, zijn voor rekening van di'
kabinet: wij hebben het gewaar
schuwd." Donderend applaus. Ach ja
dat zijn mooie voorstellingen. Het is t«
hopen dat de briefschrijvers er zich be
wust van zijn dat ze
voornamelijk
neelspelen.
fiantkjn
LIMOGES - De Zeeuwse prof Jan
Raas heeft Nederland gisteren zijn
eerste Tourzege bezorgd. Na een
week. waarin dé coureur uit 's-
Gravenpolder zo 'moe was als een
hond' deed de rustdag in Bordeaux
(per traditie een stad. waar Neder
land nog al eens pleegt te winnen)
hem goed. Nadat Jan Raas onderweg
naar Limoges een sprintje om een
paar kan goede wijn won. steeg zijn
zelfvertrouwen zodanig, dat hij een
winnende sprong vlak voor hel eind
van de etappe wel aandurfde. Met
succes dus. Het was de achtste zege
voor de Zeeuw.
Zie ook pagina 131
i Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - In de tweede-
kamerfractie van de PvdA is nogal wat
verzet gerezen tegen de plannen van
formateur Den Uyl op sociaal-
economisch gebied. De PvdA vindt dat
het memorandum van Den Uyl. dat on
der meer een loonstop voorde komende
twee jaar voorstelt, onvoldoende ga
ranties bevat dat meer winst voor het
bedrijfsleven ook wordt omgezet in
meer arbeidsplaatsen. Daarnaast be
staat in de fractie wantrouwen tegen de
zin uit Den Uyls stuk, dat een verdere
beperking van de collectieve uitgaven
onontkoombaar lijkt. De èenprocent-
soperatie gaat volgens de PvdA al ver
genoeg.
De PvdA-fractie. die donderdag een eer
ste bespreking wijdde aan Den Uyls
memorandum, is teleurgesteld dat de
formateur wél gedetailleerde voorstel
len op tafel legt voor een vergaande in
komensmatiging, maar zeer vaag blijft
over nieuwe initiatieven om de werk
loosheid doeltreffend aan te pakken. De
veelbelovende aanzetten die hij ln zijn
eerste memorandum gaf. zijn onvol
doende uitgewerkt, zo meent men in de
fractie. Als het bedrijfsleven te kort zou
schieten in de omzetting van winst in
werk, kan de overheid niet werkloos
blijven toezien. Daarvoor moeten nu al
plannen worden ontwikkeld, aldus de
PvdA.
De ontwikkeling rond de éenprocents-
bezuinigingsoperatie volgt de PvdA
met argusogen. Het kost. volgens de
PvdA-fractie. al moeite genoeg de 4 mil
jard bezuinigingen te vinden, die op
grond van de éénprocentsnota van vorig
jaar nog moeten worden ingevuld. De
noodzaak om nu al aan verdere bezuin
igingen te denken, is nog niet aange
toond. zo meent men. Zoals gemeld,
neemt het CDA een afwijkend stand
punt in. Het CDA vindt dat Den Uyl wat
betreft de bezuinigingen op de over
heidsuitgaven lang niet ver genoeg
gaat. Het CDA wil de stijging van de
collectieve sector beperken tot 0.6 pro
cent. en liefst nog tot 0.4 procent
Nullijn
Van Agt herhaalde donderdagavond
voor de televisie zijn opvatting dat de
overheidsuitgaven de komende vier
jaar verder naar beneden moeten dan
Den Uyl nu in zijn memorandum voor
stelt. Zelfs als het lukt de nullijn voor
alle inkomens door te voeren, moet er
DEN HAAG (ANP) - De vissersboot
Goeree 31 heeft de afgelopen dagen
in plaats van het spreekwoordelijke
zeebanket een plastic zak met 50 kilo
hasj gevangen.
De vissers hadden op veertig kilome
ter uit dc kust hun netten uitgegooid.
De mannen hebben hun vangst aan
de Haagse politie overgedragen. Die
is er ondertussen achter gekomen
dat de hasj uit Albanië afkomstig is.
De eigenaar" van het spul is echter
niet bekend.
extra bezuinigd worden, dus zeker als
bet beleid ten aanzien van de nullijn
niet mocht slagen, aldus Van Agt.
Over het compromis inzake de grondpo-
litiek toonde Van Agt zich tevreden Hij
verklaarde dat als er bij het uitbreken
van de kabinetscrisis op 22 maart deze
oplossing was bedacht, er geen crisis
was ontstaan. Hij ontkende dat de ver
kiezingsuitslag van invloed is geweest
op de houding van het CDA ten aanzien
van de grondpolitiek. Het compromis
dat nu uit de bus is gerold is voor ons
gunstiger dan alle voorstellen die aan de
vooravond van 22 maart zijn gedaan, al
dus Van Agt.
Volgens Van Agt zal het nog wel enkele
weken duren voor de formatie in kannen
en kruiken zal zijn. Hij merkte op dat
een alternatief voor een samengaan van
PvdA en CDA in feite ontbreekt omdat
CDA en WD samen niet sterk genoeg
zijn. „PvdA en CDA zijn in feite veroor
deeld samen met elkaar in zee te gaan.
Dat betekent dat je je wel tweemaal be
denkt voor je in de formatie afhaakt",
aldus Van Agt.
Ondernemingsraden
Het overleg tussen formateur Den Uyl
en zijn drie gesprekspartners van
PvdA, CDA en D'66 over de onderne
mingsraden, is donderdag opnieuw af
gebroken. Verwacht wordt dat het ak
koord over de ondernemingsraden nu
vanmiddag rond zal komen. Tijdge
brek na de nachtelijke marathonzitting
van w»>ensdag stond een definitieve re
geling in de weg.
De punten waarop het overleg nog vast-
Slot zie pagina 3 kolom 6)
Xn de loop der jaren
is de toon van som
mige brieven anders geworden. Jarer
geleden overheerste een formele hoffe
lijkheld: de formateur was tenslotte niet
de eerste de beste en had bovendien eer
redelijke kans om premier te wonden. Ir
die dagen was het 'excellentie' niet var
de lucht, een uitdrukking die in deze da
gen vrijwel is verdwenen, terecht Nu if
het 'meneer* geworden, soms ook 'me
neer de formateur' en in een aantal ge
vallen wordt de man bij zijn naam ge
noemd: 'meneer Den Uyl'. In de dager
van Drees maakten diens geestverwan
ten nog wel eens gebruik van de aandui
ding 'geachte partijgenoot', een combi
natie van ouderwetse, zo men wil 'bur
gerlijke' hoffelijkheid ('geachte') mei
een horizontale kameraderie ('partijge
noot'). De tijden veranderen echter ook
in dit opzicht' Drees werd nog wel eens
'vader Willem' genoemd. Den Uyl if
meer 'ome Joop' geworden en dat ls ook
merkbaar in de correspondentie aan de
formateur. Een opvallend voorbeeld
daarvan troffen we deze week aan ln het
blad van de Abva. 'De ambtenaar*
Daarin is een open brief afgedrukt van
Abva-vooratter Jan Dutman met als
aanhef "Beste Joop' En ln de eerste zin
van het stuk wordt deze aanhef ver
klaard: ..Omdat vrijwel iedereen Je bij
de voornaam noemt, meen lk daaraan
het recht te kunnen ontlenen dat ook te
mogen doen." Een eigenaardig recht.
Men spreekt weliswaar vrij algemeen ln
den lande over "Joop den Uyl'. maar dat
betekent nog niet dat daaraan iedereen
het 'recht' kan ontlenen om hem ook zc
aan te spreken. De dirigent van het
Concertgebouworkest bijvoorbeeld
heet - naar algemeen bekend is - Ber
nard Haiünk. Maar dat houdt geens
zins in dat iedereen hem nu maar brie
ven kan schrijven met de aanhef "Beste
Bemard' Wanneer men iemand in de
conversatie of in een correspondentie
met de voornaam aanspreekt, dan ge
beurt dat met toestemming van betrok
kene, meestal omdat men elkaar goed
kent. Misschien ls dat het geval met ka
binetsformateur Den Uyl en voorzitter
J. Dutman van de Abva: Joop kent Jan
en omgekeerd. In dat geval was echter
de eerste zin van de Abva-brief overbo
dig.
Ooi
KA VERO BV: ZONDAGSRUST WORDT NIET VERSTOORD
'UITBRFIDING dorp wil realiseren. Dat plan -het be- bij de Kroon ingediend. Dat bezwaar- weer terug te draaien door het plan ln te Hei standpunt van de SGP i
striikt pen nnnervlakte van omrevcer sehnft werd dondprriae door de Raad trekken Hel. collppe van ppdennteerde Philinclanri u nni i„.
'UITBREIDING
VAN DORP WORDT
BEMOEILIJKT'
(Van een onzer redacteuren)
DEN HAAG - De laatste ronde van de
verbeten strijd, die de SGP in Sint-
Philipsland voert tegen recreatieve
ontwikkelingen in deze gemeente, is
ingegaan. Dinsdag heeft de Raad van
State de partijen gehoord in het con
flict. dat is gerezen rond het recreatie-
plan 'De Krabbenkreek', dat de ont
wikkelingsmaatschappij Kavcro BV
uit Brouwershaven aan de rand van het
dorp wil realiseren. Dat plan - het b«?-
strijkt een oppervlakte van ongeveer
35 hectare - voorziet onder meer in de
bouw van 407 zomerwoningen, de aan
leg van enkele tennisbanen en een
openlucht-zwembad.
He t. bestuur en leden van de plaatselijke
SGP verzetten zich met alle mogelijke
middelen tegen hel plan. Het hoofdmo
tief: de SGP-ers vrezen, dat verwezen
lijking van de plannen van Kavero een
aantasting betekent van de ln Sint-
Philipsland zo gekoesterde zondags
rust. Zo heeft de SGP m Sint-
Philipsland een handtekeningenactie
gehouden en werd een bezwaarschrift
bij de Kroon ingediend. Dat bezwaar
schrift werd donderdag door de Raad
van State behandeld. Het is het eerste
bezwaarschrift van een serie van drie,
waarmee de SGP de recreatie ver van
het dorp hoopt te houden.
Zo ligt er bij de Kroon nog een tweede
bezwaarschrift tegen het plan 'De
Krabbenkreek'. Dat beroepschrift is in
gediend namens de gemeenteraad van
Sint-Philipsland De raad ging namelijk
in 1973 akkoord met het plan. maar in
1974 behaalde de SGP ln Sint-
Philipsland bij de gemëenteraadsver-
kiezingen de meerderheid. De SGP
greep die meerderheid aan om de klok
weer terug te draaien door het plan ln te
trekken. Het college van gedeputeerde
staten van Zeeland weigerde echter mee
te werken aan die ommezwaai en liet
weten, dat de gemeente Sint-
Philipsland Kavero geen strobreed
meer in de weg mag leggen Tegen dot
standpunt van gs heelt de raad van
SintPhilipsland (met de stemmen van
de nietSGP-ers tegen) ook bezwaar bij
de Kroon aangetekend. Hoewel dit laat
ste bezwaarschrift donderdag formeel
niet aan de orde was, kwam het toch
herhaaldelijk ter sprake. Beide beroep
schriften zijn immers nauwelijks los van
elkaar te zien.
Hei standpunt van de SGP in Sint-
Philipsland werd donderdag toegelicht
door mr G. Holdijk, verbonden aan het
wetenschappelijk instituut van de SGP
in Den Haag. Hij betoogde, dal de be-
zwaren van de SGP niet alleen zijn in
gegeven door de vrees dat het plan 'De
Krabbenkreek' een bedreiging vormt
voor de zondagsrust en voerde ook en
kele planologische bezwaren aan. Zo
zei hij dal uitbreiding van het dorp
Sint-Philipsland ernstig bemoeilijkt
wordt, indien het reercatieproject van
de grond zou komen.
Ook had hij bedenkingen tegen de om-
(Slot zie pagina 7 kolom 6i
'ok hier geldt: de brief is eerst en
vooral voor dc achterban en vervolgens
voor de publieke opinie bestemd. Voor
zitter Dutman behandelt het advies van
de topambtenaren die met elkaar de
'centrale economische commissie' vor
men en ln die kwaliteit een rapport met
hel oog op de formatie hebben geschre
ven. Een rapport dat voor de ambtena
ren onplezierige mogelijkheden aan
duidt. Wat schrijft nu Dutman? „Beste
Joop. volgens mij willen die adviseurs je
er in laten tippelen-" Een dergelijke zin
houdt geen steek en Dutman weet dat
ook. Den Uyl is immers een te scherp
zinnig man om zich in de luren te laten
leggen door topambtenaren. De be
wuste zin is dan ook niet voor Den Uyl
bedoeld, maar voor de Abva-leden en
voor de publieke opinie: een signaal dat
het Abva-bestuurop zijn quivive is. Nog
een citaat uit de brief „Ik vertrouw er
echter op datje met de ambtenaren en
met al de andere trendvolgers geen
moeilijkheden wilt hebben. Je weet toch
dat de leden van de Abva zich tijdens de
februari-acties niet onbetuigd hebben
gelaten. Welnu. Ik kan ie verzekeren dat
de leden nog even strijdlustig zijn als
toen. wanneer het er om gaat onrecht
vaardige maatregelen tegen te houden."
Dat klinkt als een dreigement aan het
adres van de formateur. Bij Den Uyl kan
een dergelijke zin echter geen overwe
gende rol spelen: hij heeft niet alleen
met ambtenaren te maken, maar met
vele tegenstrijdige belangen. Hij moet
derhalve allerlei gelijke en ongelijke fac
toren tegen elkaar afwegen met als poli-
(Slot zie pagina 3 kolom lj
