PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
AKKOORD GRONDPOLITIEK
BINNEN DE MOGELIJKHEDEN
Finse tanker explodeert
Verkiezingen hoofdingelanden voor de
Zeeuwse waterschappen komend najaar
minikrant
Visserijdebat in Luxemburg volstrekt mislukt
CDA handhaaft op aantalpunten bezwaren
Tipgever Menten
nog niet gevonden
vandaag
220e jaargang no. 144
Dinsdag 28 juni 1977
Elke vrijdag In de P2C de SPECIALE ADVERTENTIE-
RUBRIEK voor verenigingen, actiegroepen e.d. vooi
advertenties ZONDER WINSTOOGMERK
HARINGVANGST VANAF 1 JULI VRIJ
LUXEMBURG (ANP) - Iedere EG-
lidslaat zal vanaf 1 juli van dit jaar
juridisch volkomen vrij zijn om in
de Noordzee zoveel haring te vangen
als ze wil. Dat is de consequentie van
het feit dat in de speciale visserij
raad van de EG, die maandag in
Luxemburg werd gehouden, onder
meer geen overeenstemming be
reikt is over een verdere heperking
en verdeling van de haringvangst
Verwacht wordt echter, aldus de Ne
derlandse minister van landbouw,
mr. Fons van der Stee, dat het Ver
enigd Koninkrijk nationale 'conser
veringsmaatregelen' zal nemen, dat
wil zeggen dat het een zone van 200
mijl tot verboden visgebied zal uit-
roepen.
„Tot iedereens verbijstering", aldus
de Nederlandse minister, was de Eu
ropese Commissie, het 'dagelijks be
stuur' van de EG. niet bereid een
compromisvoorstel inzake de ha
ringvangst te doen. waar acht landen
(het Verenigd Koninkrijk uitgezon
derd) zich vóór zouden hebben ver
klaard.
Dat compromisvoorstel
inge
houden hebben dat de haringvangst
in de Noordzee beperkt zou worden
en dat Nederland, boven de 1500 ton
haring die het tot afgelopen woens
dag gevangen heeft, nog zo n 3000 tot
3500 ton haring zou mogen vangen.
In principe is de haringvangst nu dus
vanaf 1 juli vrij. maar. aldus mr Van
der Stee. er moet ernstig tekening
gehouden worden met het feit dat het
Verenigd Koninkrijk per 1 juli natio
nale maatregelen zal instellen.
Het visserijprobleem zal op 18 en 19
juli opnieuw Ier sprake komen in
een bijeenkomst van de landbouw,
ministers van de EP
DEN HAAG - De fractievoorzitters van CDA, PvdA en D'66 zijn in hun eerste formatiegesprek met
formateur Den Uyl elkaar op het punt van de grondpolitiek dicht genaderd. Op een aantal punten
houdt het CDA echter bezwaar tegen de voorgestelde regeling. Formateur Den Uyl zal ten aanzien
van die punten een nader voorstel op tafel leggen, dat hij eind van de week aan de fractievoorzitters
zal aanbieden.
geen echte speculatiewinst is, maar no
dig om ergens anders een nieuw huis te
kunnen kopen. Deze winst zou volgens
hen buiten de regeling moeten vallen
Van de baan is het voorstel van forma
teur Den Uyl om een algeheel verbod in
te voeren tot verkoop van huurwonin
gen in stadsvemieuwingswijken. CDA-
fractievoorzitter Van Agt heeft hem er
van kunnen overtuigen dat dit voorstel
overbodig is. gezien de rechtsbescher
ming die de huurders op dit moment al
versterken
pleidooi
hartpatiënten
Luchtbrug op Londen vo
trouwpartij
Rubriek 'HoortrZlet-SchrUft'; Moeder
van 97 bij trouwpartij van 75-jarige
dochter.
Maandagmiddag zijn de bespreJcingen
begonnen tussen formateur Den Uyl
flinkst en de fractieleiders Terlouw
(D'66), Van Agt (CDA) en Van Thijn
(PvdA) over het nieuw te vormen kabi
net.
De bezwaren van het CDA betreffen
vooral de beperkingen die Den Uyl wil
aanbrengen op het principe van de ne
gatieve ontwikkelingsschade. Die be
perking houdt in dat grond niet een an
dere waardering kan krijgen bij ontei
gening. als de wet of een bestemmings
plan zulks verbiedt. Het CDA vindt deze
beperking te ver gaan. Ook vindt het
CDA een rechtstreekse prijsvaststelling
van landbouwgrond door de Grond
bankonaanvaardbaar Het CDA wil wel
toezicht op de uitgifte van landbouw
gronden. maar dan via de reeds be
staande Grondkamers.
Over invoering van een vermogens
winstbelasting zijn de partijen het in
principe eens Een klein verschil van
mening is nog of ook de winst bij ver
koop van de eigen woning er onder moet
vallen. Van Agt en Terlouw hebben naar
voren gebracht dat die winst meestal
van de op handen zijnde onteigening
door de overheid, weinig meer in zijn be
zit investeert. Daarnaast wil Den Uyl
iets doen aan de onrustbarende stijging
van de grondprijzen van de laatste jaren
vla inschakeling van de Grondbank
Bovendien stelde hij in zijn eerste me
morandum voor om een belasting in te
voeren op vermogenswinst die gemaakt
wordt bij de verkoop van onroerend
goed.
Betty Stoeve bereikt als eerste Neder
landse de halve finale van het damesen
kel In Wimbledon
portretten
Jeanne van Munster heeft zelf veel ge
leerd van de serie 'Familieportretten';
radio- en televisieprogramma's; strip.
rode cijfers
NA HALF JAAR SPEUREN
Basis
Basis voor de formatie-
onderhandelingen over de grondpoli
tiek is het voorstel dat formateur Den
Uyl vorige week woensdag op tafel
heeft gelegd. Dit houdt in dat de nega
tieve ontwikkelingsschade. met enkele
beperkingen, in de onteigeningswet
wordt opgenomen, zoals door het CDA
in het verleden met kracht was bepleit.
Een grondeigenaar kan op grond van
deze regeling de inkomensschade ver
goed krijgen Naast een vergoeding ge
baseerd op de gebruikswaarde van de
grond, ook de inkomensschade vergoed
krijgen die hij lijdt doordat hij als gevolg
De CDA-fractie was maandagmiddag
bijeen gekomen om met minister van
Agt te overleggen over de kwestie van
de grondpolitiek De bedoeling was dat
Van Agt een duidelijk mandaat van de
fractie meekreeg om de onderhandelin
gen met Den Uyl en dc twee andere frac
tievoorzitters in te gaan. Naar verluidt
heeft de CDA-fractie zich vooral be
ducht getoond, dat de voorstellen van
Den Uyl inzake de grondpolitiek op den
duur een nationalisering van de grond
in zouden kunnen luiden. Hiertegen zou
Van Agt zich met hand en tand moeten
verzetten.
Vanochtend zal formateur Den Uyl een
gesprek hebben met de heren Van Veen
(VNO) en De Wit (NCW) namens de
werkgevers en woensdag met voorzitter
Kok van het FNV en een vertegenwoor
diger van het CNV Het gesprek zal gaan
over de inhoud van het eerste memo
randum van Den Uyl. dat globaal de si
tuatie schetst waarin de Nederlandse
economie verkeert
Mede door dit ingelaste overleg met
werkgevers en werknemers zal het
tweede ontwerp-program van Den Uyl.
dat meer concrete voorstellen op
sociaal-economisch terrein zal bevat
ten. enkele dagen later gereed zijn. Het
was aangekondigd rond woensdag,
maar het ziet er nu naar uit dat het eerst
vrijdag of zelfs begin volgende week aan
de fractievoorzitters Van Thijn, Van Agt
en Terlouw zal worden aangeboden
We hebben niet veel tijd", zei minister
Boersma (CDA) maandagavond over de
kabinformatie. die volgens hem niet
onnodig lang mag duren. „We zouden
eigenlijk de volgende maand een kabi
net moeten krijgen, gezien de grote
problemen die er zijn. „Als het overleg
over de grondpolitiek goed gaat dan
mogen we misschien verwachten dat
we volgende week een beeld hebben
over het hart van de politiek: de
fïnancieel-sociaal-economische pro
blemen. Dan heb ik er enige hoop op dat
we in de loop van de maand een heel
eind kunnen komen".
De republiek Djibouti is met alge
mene stemmen toegelaten als 49este lid
van Organisatie van Afrikaanse Een
heid Dat is maandag besloten door de
in Gabon vergaderende ministers van
buitenlandse zaken van de OAE
DEN HAAG - Ook na een half jaar in
tensief speurwerk van twee rijksre
chercheurs blijft het nog steeds ondui
delijk wie Pieter Menten november vo
rig jaar in staat stelde zijn arrestatie te
ontlopen. De van oorlogsmisdaden
verdachte Blaricummer. die op maan
dag 15 november zou worden gearres
teerd, vluchtte een dag eerder met zijn
vrouw naar Zwitserland.
Inmiddels zijn circa tachtig mensen in
deze zaak verhoord. De leiding van het
onderzoek ligt in handen van de Haagse
officier van justitie mr. C. van Steende
ren. „Ik durf hetdossiernog niet dicht te
slaan. De kans dat er nog nieuwe gege
vens op tafel komen, is aanwezig"
..Met zo'n onderzoek is het alles of niets.
We hebben veel materiaal, maar er zijn
enkele open plekken", aldus Van
Steenderen De kleine kern waarbinnen
de tipgever zou moeten zitten, blijkt
niets los te laten. „De voegen zijn goed
gemetseld. Als er echter éen steen uit-
breekt, zijn we een stuk verder"zegt mr
Van Steenderen
De eerste maanden van het jaar hebben
de twee bij het onderzoek betrokken re
chercheurs. zich full-time met de zaak
bezig gehouden. De laatste weken wordt
het onderzoek op part-time-basis voort-
gezet. Onder de mensen die gehoord zijn
bevinden zich onder meer de journalis
ten Knoop en Burlage. Telegraaf-
joumalist Van Geffen. fotograaf Guus
dc Jong. commissaris Peters, inspecteur
Pasterkamp en nog een groot aantal
justitie- en politiefunctionarissen die bij
dc besprekingen rond Mentens arresta
tie aanwezig zijn geweest.
Volgens Mentens raadsman mr. L van
Heijningen is zijn cliënt, door een
Accent-medewerker getipt „Op een
maandag zou Menten worden gearres
teerd. Op die zaterdag die daaraan
vooraf eing. heeft commissaris Peters
Accent-hoofdredacteur Hans Knoop
over de arrestatie ingelicht. Menten zegt
dat hij is gewaarschuwd door een man
van Accent die het allemaal maar vals
vond wat Hans Knoop over Menten had
geschreven".
Uit het onderzoek van de rijksrecher
che is volgens mr. C. van Steenderen
duidelijk geworden dat Menten niet
toevallig zijn arrestatie ontliep. Ook de
raadsman van Menten heeft van zijn
cliënt begrepen dat Menten in paniek
de vlucht nam. „Menten had maar tien
duizend gulden van huis meegenomen.
Als hij echt had willen vluchten, had
hij zich wel beter voorbereid", aldus
mr. Van Heijningen.
LEGER VAN
VRIJWILLIGERS
WORDT TEJDUUR
DEN HAAG - Dc Staatscommissie Per
soneelsvoorziening Krijgsmacht, on
der leiding van ex-defensie-
staatssecretaris mr. Mommersteeg. is
in meerderheid tegen de invoering van
een vrijwilligersleger. De commissie
heeft kabinetsformateur Den Uyl
geadviseerd in elk geval in de komende
kabinetsperiode niet tot invoering van
zo'n leger in plaats van ons huidige
dienstplichtleger over te gaan.
Dat
blijkt uit het interimrapport van de
commissie, dat maandag aan de forma
teur is aangeboden. De conclusies van
het rapport waren al vier weken geleden
bekend gemaakt, toen het mterimrap-
port aan defensieminister Stemerdink
werd gestuurd. De meerderheid van de
commissie ziet grote bezwaren tegen
een vrijwilligersleger.
SETE (REUTER) - Een Finse olietan
ker is maandag in de Zuidfranse haven
Sête ontploft. Door de luchtdruk werd
het merendeel van de bemanning over
boord geslagen en een brand die ver
volgens uitbrak zette de zee in lichte
laaie.
De ontploffing reet de 11.321 ton me
tende 'Gunny' uit Manehamn in
tweeën.
Het wrak blokkeert thans de
haveningang. Het ongeluk heeft zeker
één dode geëist. Tien bemanningsleden
raakten gewond en er is een vermiste In
de omgeving van de haven sneuvelden
door de explosie talrijke ruiten
Sleepboten probeerden maandagavond
de brandende stukken van het schip
naar open zee te slepen.
Foto: de in tweeèn gereten tanker.
WATERKWALITEIT VERTEGENWOORDIGERS WORDEN VOOR HET EERST GEKOZEN
DRIE GROEPEN:
ONBEBOUWD,
GEBOUWD EN
WATERKWALITEIT
ZIER1KZEE - In het komende najaar
zullen de negen Zeeuwse waterschap
pen verkiezingen houden. Het gaat om
de opvolging van de hoofdingelanden,
die volgens de reglementen op 31 de
cember 1977 moeten aftreden. De ver
kiezingen hebben betrekking op alle
drie de groepen die de waterschappen
kennen; ongebouwd (eigenaren en
pachters van gronden); gebouwd (eige
naren en gebruikers van huizen) wa
terkwaliteit (huishoudelijke- en indus
triële vervuilers, die een heffing inge
volge de wel verontreiniging opper
vlaktewateren betalen.
Het is de eerste keer in de geschiedenis
van de Zeeuwse waterschappen dat de
vertegenwoordigers van de groep wa
terkwaliteit gekozen kunnen worden.
De hoofdingelanden, die momenteel
namens deze groep zitting hebben in de
algemene vergadering van de water
schappen. zijn per 1 januan 1975 name
lijk door gedeputeerde staten van Zee
land benoemd. De verzorging van de
waterkwaliteit was een nieuwe taak
voor de waterschappen en er konden
nog geen kiezerslijsten worden samen
gesteld Als overgangsmaatregel be
noemden gedeputeerde staten toen
dehoofdingelanden-aterkwsliteit. Bij de
waterschappen Verenigde Braakman
polders (Hoek) en Axeler Ambacht
(Axel) kunnen de hoofdingelanden voor
de groep waterkwaliteit nog met wor
den gekozen Deze waterschappen heb
ben de zulveringstaak niet daadwerke
lijk kunnen uitvoeren, in verband met
verwikkelingen rondom de afvalwater
leiding kanaalzóne Zeeuwsch-
Vlaanderen (samenwerkingsverband
drie kanaalgemeenteni. De Ingelanden
van de Verenigde Braakmanpolders en
het Axeler Ambacht hebben dan ook
nooit een 'aanslag zuiveringsheffing'
ontvangen Een lijst van aanslagplich-
tlngen (kiezerslijst) ontbreekt daardoor,
evenals dit in 1975 voor alle water
schappen het geval was. Aan gedepu
teerde staten is om een oplossing ge
vraagd. 'Middelburg' is er nog op aan
het studeren. Zeker is dat er in ieder ge
val een besluit van provinciale staten
moet komen. Het Is niet uitgesloten dat
de huidige hoofdingelanden via zo'n be
sluit nog een poosje mogen blijven zit
ten.
Voor dezeven andere waterschappen In
Zeeland spelen de problemen van de
Verenigde Braakmanpolders en het
Axeler Ambacht geen rol Iedere inge-
i Slot zie pagina 2 kolom 2
yjartlfjn
Kabinet en
Oosterschclde
§D e brief van de vaste ka
mercommissie voor verkeer
en waterstaat over de door-
laatopening in de Ooster-
scheldedam raakt een inte
ressant staatsrechtelijk pro
bleem. Zoals gisteren in de PZC werd
gemeld wil de commissie niet met het
huidige demissionaire kabinet spreken
over de vraag welk doorstroomprofiel
deze Oosterscheldedam moet krijgen.
Er zijn drie mogelijkheden voor dit pro
fiel: 11.500 m2.14.000 m2 en 20.000 m2. In
het eerste geval blijft er 65 procent over
van het huidige getijverschil. In het
tweede 77 en in het derde geval 90 pro
cent Destijds ging de regering uit van
een dam met een doorstroomopening
van 11.500 m2 - de kleinste - van welk
project de totale kosten op 2910 miljoen
gulden werden geraamd. Vorig jaar ech
ter deelde minister Westerterp mee dat
ook nog zou worden gestudeerd over de
kosten van de twee grotere profielen,
waarbij hij de toezegging deed de kamer_
daarover nader te informeren. Dat laat'
ste is gebeurd op 25 april j.L: in een brief
aan de kamer liet de minister weten dat
een profiel van 14 000 m2 een extra
bedrag van 100 miljoen gulden zal ver
gen en een opening van 20.000 m2 van
zelfs 260 miljoen. In dezelfde brief stelde
de bewindsman echter nadrukkelijk dat
er vóór 1 september a s. een keus moet
worden gemaakt De kamercommissie
wenst eeh ter niet met het huidige kabi-
netover de doorlaatopening te spreken:
het is demissionair. Staatsrechtelijk is
nu de vraag interessant in hoeverre dit
kabinet deze zaak toch mag afdoen.
In een demissionaire periode hebben
kamer en kabinet, naar het woord van
Oud. „geen vat meer op elkaar Dat be
tekent echter geenszins dat de wetge
vende arbeid van regering en statenge-
neraal tot stilstand zou zijn gekomen
De ministers blijven immers al datgene
verrichten „dat zij ln het belang van het
koninkrijk noodza
kelijk achten." zoals
ook ditmaal de op
dracht van
staatshoofd luidt.
Oud betoogde des
tijds dat een dergelijke formule er in de
praktijk op neerkomt, dat alleen be
langrijke belissingen worden genomen
in zaken die geen uitstel dulden. Isdaar-
van in dit Oosterschelde-geval sprake?
Uit de brief van minister Westerterp aan
de kamer (25 april 19771 valt af te leiden
dat hij in ieder geval een beslissing vóór
1 september a.s. nodig acht, „teneinde
het jaar van gereedkomen, dat in over
leg met de staten-generaai ls gesteld op
1985. niet in gevaar te doen komen" Het
overleg waarop Westerterp hier doelt,
speelde zich in november 1974 aL De
kamer ging toen akkoord met de rege-
ringsplannen voor de bouw van een
stormstuw in de Oosterscheldedam.
waarbij echter zowel van de kant der
regering als aan die van de kamer een
aantal 'ontbindende voorwaarden' wer
den geformuleerd. Kon aan één of meer
daarvan niet worden voldaan, dan zou
de Oosterschelde alsnog volgens het
oude deltaplan worden afgesloten. Tot
die voorwaarden behoorde dat de totale
delta-veiligheid in het Oosterschelde-
gebied in 1985 zou moeten zijn bereikt.
Dat wil zeggen dat Westerterp of liever
het kabinet) formeel bijzonder sterk
staat als het zou vasthouden aan een
beslissing vóór 1 september a s. Zou er
op die datum nog geen nieuw kabinet
zijn, dan is het staatsrechtelijk volko
men verantwoord een beslissing te ne
men over het doorstroomprofiel op
grond van een eerder genomen geza
menlijke beslissing van regering en ka
mer.
Ui r is nog een tweede overweging die
het kabinet een grond geeft voor een be
sluit, namelijk een motie-Schakel van
vorig jaar juni. Op dat tijdstip ging de
kamer met de minister na in hoeverre
één of meer 'ontbindende voorwaarden'
van kracht waren geworden, in welk ge
val alsnog tot de oude afsluiting zou
worden besloten. Bij dit debat was het
dat voor het eerst de mogelijkheid van
grotere doorstroomopeningen aan de
orde kwam. De kamer stelde vast dat de
plannen in hun geheel weliswaar duur
der waren dan aanvankelijk was aange
nomen, maar dat er desondanks geen
reden was om vast te stellen dat de ont
bindende voorwaarden van kracht wa
ren geworden. Wel echter werd met 72
tegen 59 stemmen een motie-Schakel
aangenomen, waarin werd uitgespro
ken dat „verdere verhoging van de kos
ten van de primaire dam met rond 260
miljoen gulden zou leiden lot het in
werking treden van de ontbindende fi
nanciële voorwaarde Dit bedrag van
260 miljoen had Westerterp toen al ge
noemd als een extra-uitgave die nodig
zou zijn voor het maken van een opening
met een profiel van 20.000 m2. Met an
derewoorden: de kamer sprak vorig Jaar
juni in feite uit dat de grootste opening
in ieder geval te duur zou zijn Ook tegen
die achtergrond gezien zou het kabinet
staatsrechtelijk verantwoord zijn m-
dieruhet de grootste opening zou afwij
zen; de motie-Schakel is in dit opzicht
duidelijk. Of het echter politiek ver
standig zou zijn, is - gelet op de forse
aandrang, ook uit Zeeland, om Juist tot
die grootste opening te besluiten - een
andere vraag Professor mr L. Prakke
heeft twee jaar geleden in een prae-
advies over de positie van het demissio
naire kabinet in Nederland als de
„meest wezenlijke grens" aan de be
voegdheden van een dergelijk kabinet
aangegeven, dat ..niet zonder noodzaak
vooruit mag worden gelopen op het door
het nieuwe kabinet te voeren beleid,
welk beleid Juist de inzet is van de for
matiebesprekingen." Dat lijkt ons ook
Slot zie pagina 3 kolom I
