PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Zeeuwse School voor de Zeevisvaart
kan opleidingsmogelijkheden uitbreiden
Militaire bliksemoperatie vergt acht doden
de krant
van zeeland
PZC/s
vandaag
Knechtenrol pagina 15
220e jaargang no. Z3ï
Maandag 13 juni 1977
De eerste gijzelaars zijn bevrijd en worden door de militairen weggevoerd.
Eerste hulp en brandcardcolonnen komen onmiddellijk na de aanval op de spoorbaan in actie.
(Van onze verslaggevers
ASSEN-DEN HAAG Met aanvallen door speciale eenheden mariniers, marechaussee en land
machtsoldaten, ondersteund door zes straaljagers van de luchtmachtbasis Leeuwarden, is zater
dagmorgen tegen vijf uur een einde gemaakt aan de gijzelingen in Noord-Drenthe. Zes van de negen
Zuidmolukse treinkapers en twee van de ruim vijftig gegijzelde treinpassagiers kwamen in de
vuurgevechten om het leven. Zeven gijzelaars, twee mariniers en 1 Zuidmolukker werden gewond.
De andere Zuidmolukse terroristen, zowel die uit de trein als uit de school, zijn gearresteerd.
De gedode treinpassagiers zijn de 40-
jarige M. van Raarsel uit Eist en de 19-
jarige mcj. J. M. van Monsjou uit Gro-
PAGINA 2
kanaalschap
B. en w. Tholen zijn tegen het uittreden
van Flipland uit het kanaalschap De
Eendracht.
triest
PAGINA 7
niet anders
Ir. Manusama: het kon niet anders
PAGINA 9
onuitvoerbaar
NS. bewaking van treinen is onuitvoer
baar
PAGINA 8
niet bang
onbekend
Gitaris Eef Albers is nog onbekend bij
het publiek:Radio- en televisiepro
gramma's; Strip.
ningen. Onder de gedode treinkapers is
het 22-jarige meisje Hansina Oktolseja.
Een van de bezetters van de school pro
beerde zaterdagmorgen nog te ont
snappen maar werd, slechts in onder
broek gekleed, in een grasveld gepakt.
Twee van de drie gearresteerde Zuidmo-
tientallen agenten Bovensmilde blij
ven bewaken.
In het Academisch Ziekenhuis in Gro
ningen verblijven momenteel nog negen
gewonden Twee van hen zijn zwaar ge
wond. Degene die er het ernstigst aan
toe is. is een van de Zuidmolukse ka-
lukse treinkapers - de derde ligt zwaar pers Zondagavond laat was hij nog
sport
spotten
De Belg Roger Mlchielse spotte n
Britse en Zeeuwse tegenstanders ln
10 mijlsloop van Dynamo
nederlagen
record
Els Vader ever
record op de 1
PAGINA 14
boos
Boze amateurs verzetten zich tegen de
gevolgen van het ontslag van secretaris
Burgwal.
PAGINA 15
knechtenrol
Pollentier na de Giro-zege weer in de
gewond in het academisch ziekenhuis in
Groningen en de vier bezetters van de
basisschool in Bovensmilde zullen
woensdagmorgen 15 juni worden voor
geleid aan de Assense officier van justi
tie mr. C J. van Olderibroek. Waar deze
voorgeleiding zal geschieden is niet be
kend.
Deze Assense officier van justitie heeft
in maart 1976 ook de zaak tegen de ze
ven Zuidmlukse kapers van de trein bij
Wyster (2 december 1975) behandeld De
rechtbank Assen veroordeelde ieder der
kapers op 26 maart vorig jaar tot veer
tien jaar gwvangenisstraf met aftrek
van het voorarrest.
In geval van bewezen herhaald doods
lag danwel moord, in vereniging ge
pleegd. kan de maximum op te leggen
straf oplopen tot twintig jaar.
De zes Zuidmolukkers afkomstig uit
Assen en Bovensmilde worden dins
dagmiddag in Assen begraven. Zuid
molukse woordvoerders verwachten
dat die begrafenis door zeer velen zal
worden bijgewoond.
In de Zuidmolukse gemeenschap is ver
schillend gereageerd op de bevrijdings
acties van de mariniers. Algemeen is het
gevoel van verslagenheid. Molukse lei
ders als president Manusama van de
RMS. billijkten direct na de acties het
optreden van de overheid. Dat heeft on
der een aantal Zuidmolukse jongeren
grote verontwaardiging gewekt.
„Dat is toch wel het bewijs dat de leiders
niet weten wat er onder ons. jongeren,
leeft", aldus een verklaring van Molukse
jongeren uit Lunteren en Ede. die lieten
weten „tot het laatste bloed" te zullen
strijden. En jongeren in Assen gaven za
terdag een persconferentie waarbij zij
onder meer zeiden: „Misschien moeten
we zelf ook de weg bewandelen die onze
vrienden gegaan zijn".
Onrust
De autoriteiten hadden direct nadat de
gijzelingen in trein en school waren
beëindigd, al maatregelen genomen om
eventuele onrust in de Molukse wijken
te Bovensmilde en Assen in te dammeu.
Ook de komende weken zullen vele
steeds niet buiten levensgevaar
De laatste sporen van de bijna drie we
ken durende gijzelingen zijn al weer
vrijwel verwijderd. De gekaapte trein by
Glimmen werd, doorzeefd met kogels,
zaterdagmiddag al weggesleept naar
een rangeerterrein in het Groningse
Onnen. De school in Bovensmilde is
zondagmiddag van de grootste ravage
Onderwijzers
De vier onderwijzers die uit de school
werden bevrijd, waren zondagavond
nog in het Wilhelmina-ziekenhuis in
Assen. Daar hebben zij een persconfe
rentie gegeven, waarin ze zeiden het
gevoel te hebben goed uit het bange
avontuur te zijn gekomen. Een van hen
heeft lichte verwondingen opgelopen.
De overlegcommissie tussen Zuidmo
lukkers en Nederlanders onder leiding
van prof. Kobben heeft zondag in
Utrecht een spoedbijeenkomst gehou
den. Bij die vergadering was het vrijwel
voltallige RMS-kabinet, en de Neder
landse bewindslieden Van Agt. Van
Doom en Zeevalking aanwezig.
Zie ook pagina 3, 4, 7, 8 en 9
van deze editie.
Een Starfigliter van de luchtmacht onmiddellijk na het afwerpen van een rookbom boven de trein.
Namen vijf
treinkapers
Van ome correspondent)
ASSEN - Tot de negen Zuidmolukse
jongeren uit Bovensmilde. die op 23
mei de trein kaapten behoorden onder
meer de 24-jarige Max Papilaja (24).
Hansina Oktolseja (22), Mattheus Tuny
(20). Tommy Polnaja (18) en Isaac
Thenu (27) allen uit Bovensmilde.
Aanvoerder van de kapers zou zijn ge
weest de 24-jarige Papilaja, van wie
wordt beweerd dat hij in een Palestijns
kamp in Zuid-J emen een opleiding heeft
gehad tot guerrillastrijder
Onder de zes die de acties niet hebben
overleefd is de 22-jarige tandartsassis
tente Hansina Oktolseja. Meer namen
waren nog niet vrijgegeven.
p Iff
fn,
Bij de hereniging van de gijzelaars met hun familieleden speelden zich vaak emotionele taferelen
af.
DIRECTEUR C. RIJSDIJK: „ONDANKS PROBLEMEN IN DE
VISSERIJ VOOR JONGELUI GENOEG MOGELIJKHEDEN"
NIEUW COMPLEX
KRIJGT RUIMTE
VOOR PRAKTIJK
EN VISVERWERKING
Vlissingen - De Zeeuwse School voorde
Zeevisvaart in Vlissingen niag me! in
gang van het nieuwe cursusjaar de op
leidingsmogelijkheden uitbreiden.
Aan de school is toestemming verleend
te beginnen met een nieuwe cursus
voor stuurman zeevisvaart en werk
tuigkundige. De nieuwe opleidingen
bieden leerlingen de mogelijkheid in
onbeperkt gebied te varen als schipper/
stuurman of schcepswerkluigkundige
in een onbeperkt gebied aan boord van
een zeevissersvaartuig. De Visserij-
school zal met ingang van liet nieuwe
cursusjaar -1 augustus - verder zijn in
trek nemen in een voormalige lagere
school aan de Adriaan Coortelaan.
Het is ae bedoeling, dat dit schoolge
bouw aanzienlijk zal worden uitgebreid
met een praktijkruimte en met een
ruimte vooi ue vtsverwerkmg. Directeur
C. Rijsdijk van de Zeeuwse School voor
de Zeevisvaart verwacht dat die uit
breiding in ongeveer twee jaar zal kun-
nenzijn gerealiseerd. De'praktijkruimte
van de school blijft voorlopig gevestigd
in de Hogere Zeevaartschool, ue visver
werking geschiedt voorlopig nog in de
gemeentelijke vismijn.
Directeur Rijsdijk is ondanks de moei
lijke situatie in de vissenj byzonder op
timistisch over de toekomst van zijn
school Ondanks de moeilijke situatie
van dit moment geloof ik dat er voor
onze school voldoende mogelijkheden
zijn. Er gaan de laatste tijd veel sombere
verhalen over vangstbeperkingen, over
het saneren van de vissersvloot., maar ik
ben er van overtuigd dat er in de toe
komst in de zee- en kustvisserij een be
ste boterham te verdienen zal zijn, zekei
voor mensen met een goede opleiding.
Daarom ben ik blij dat onze oplei
dingsmogelijkheden zijn verruimd', al
dus de heer Rijsdijk.
De vissenjschool in Vlissingen is een
streekschool, leerlingen uit vrijwel alle
vissersplaatsen in de provincie gaan ei
school. 'De leerlingen die de afgelopen
cursus eindexamen hebben gedaan
gaan vrijwel allemaal naar de nieuwe
cursus. Ik ben niet pessimistisch ovei
hun kans. straks aan het werk te komen.
Dat lukt vnjwel steeds, ook al omdat de
visserii gewoon belang heeft bij men
sen met een goede opleiding. Maar zelfs
als er hier geen werk m de vissery zou
zijn, kunnen ze met hun kennis nog al
tijd ergens anders terecht En in de toe
komst kijkend zie ik voor de leerlingen
(Slot zie pagina 5 kolom 6)
KAPERS WOENSDAG
AL VOOR OFFICIER
Tussen het
kwade en het
minder-kwade
fP remierDenUylheeftnade
actie bij de Punt en bij de
school in Smilde gezegd dat
de regering dit gebruik van
geweld „als een nederlaag"
heeft ervaren, maar dat zy het
niettemin onvermijdelijk achtte. In
deze uitlating is het zwaarwegende di
lemma herkenbaar waarvoor een re
geerder ooit kan komen te staan: hij kan
niet eenvoudig kiezen tussen goed en
kwaad, maar moeteen keus doen tussen
kwaad en minder-kwaad. En dat zonder
er zeker van te zijn welke van de beide
keuze-mogelijkheden het kwaad is en
wat het mindere kwaad. In dit geval:
was een verdere uitputting van de ka
pers (en dus van de gegijzelden) het
mindere kwaad? Of was dat hetgeweld-
dadig ingrijpen met de kans dat er
slachtoffers zouden vallen? De regering
besloot dat dit laatste inderdaad het
geval was en handelde er naar met alle
goede, maar ook met alle trieste gevol
gen vandien. Te oordelen naar wat tot
nu toe over de overwegingen en achten
gronden van deze beslissing naar buiten
is gekomen, menen wij dat zij gerecht
vaardigd was. een opvatting die - zoals
inmiddels wel duidelijk is geworden -
vrij algemeen is in dit land.
Er
Jjmtlijn
ir is maar weinig kritiek gehoord
Waarom sprak Den Uyl dan toch over
„een nederlaag"? Zijn reactie is begrij
pelijk. Een besluit als dit, waarvan men
tevoren weet dat het mensenlevens kan
kosten, neemt niemand lichtvaardig of
onbezonnen. Sterker nog. men zal po
gen deze zware beslissing zo lang moge
lijk uit te stellen. vooral omdatmenzich
er scherp van bewust is dat de handen
worden vuilgemaakt. Er zijn echter
momenten waarop dat onvermijdelijk
is. „Verbeeldjijjedatjeonschuldigkunt
regeren?" vraagt de hoofdfiguur Hoe-
derer in Sartres toneelstuk "Vuile han
den'. Wie daar echter oprecht naar
streeft, ervaart de
afgedwongen ont
kenning op deze
vraag - afgedwongen
door een verant
woordelijkheid die
men niet kan ontgaan - inderdaad als
een nederlaag. Het kabinet heeft even
wel zijn verantwoordelijkheid in deze
diepstekende, van vele voetangels en
klemmen voorziene kwestie niet ge
schuwd en daarvoor past het - in het
bijzonder de premier en de minister van
justitie - erkentelijkheid en respect
Overigens is zaterdag tevens komen
vast te staan dat in Nederland voor een
dergelijke operatie een goed getraind en
efficièntrwerkend apparaat ter be
schikking staat: mede daardoor was het
mogelijk dat zovele gegijzelden trein en
school ongedeerd konden verlaten. Ho
pelijk is een neveneffect van dit militair
optreden dat hetals afschrikking werkt:
adspirant-terroristen kunnen zich maar
beter vele malen bedenken voordat zij
hier aan hun uitzichtloze avonturen be
ginnen. In het tolerante Nederland,
waar veel mogelijk is en waar tot het
uiterste wordt gepoogd om geweldda
dige handelingen geweldloos tot een
einde te brengen, bestaan er niettemin
grenzen, namelijk die van de rechtsorde.
Zij kunnen niet straffeloos worden over
schreden. Het stemt tot voldoening dat
de leider der Zuidmolukkers in Neder
land - ir. Manusama - zonder terughou
dendheid deze rechtsorde heeft erkend
als de rechtmatige grond voorhet Neder
landse optreden. Zijn eerste reactie was
moedig en juist
A-Je gebeurtenissen van zaterdagmor
gen betekenden het einde van de gijze
lingen. maar in geen geval het einde van
het Zuidmolukse probleem. Integen
deel, deze groep is nu sterker dan al het
geval was, op zichzelf teruggeworpen,
zeker nu in de Nederlandse samenleving
het begrip en de sympathie voor het
Zuidmolukse ideaal nog weer verder
zijn gereduceerd. Er is een kloof ont
staan. In dit opzicht sprak echter pro
fessor I. A. Diepenhorst tijdens een tv-
uitzending zaterdagavond in een van
zijn gebeeldhouwde zinnen een opval
lend woord: „Na vijf, zes dagen is ver
moedelijk de balans weer hersteld, de
Nederlanders keren na hun eerste reac
tie tot hun oude gelijkmoedigheid te
rug Men mag hopen dat hij gelijk
heeftwan t d a t za 1 hard nodig zijn wil ui t
dit recente kwaad van de gijzelingen
toch nog iets goeds voorkomen. Mis
schien dat de schokken van de afgelo
pen weken leiden tot een herbezinning
binnen de Zuidmolukse groep over haar
plaats in Nederland, een bezinning die
echter tot mislukking zou zyn gedoemd
wanneer de Zuidmolukse gemeenschap
de Nederlandse samenleving alleen
maar vijandig tegenover zich zou zien.
Door niets wordt een groep of een mens
meer verbitterd dan door vernedering,
door het vanuit de hoogte op iemand
neerkijken en het aldus weigeren om in
die ander een mens te herkennen. In die
sfeer mag Nederland de Zuid-Molukkers
in de toekomst nimmer tegemoet tre
den. zij wonen onder ons en wy zullen
met hen in gesprek moeten blijven. Dat
gesprek kan met de gebeurtenissen van
zaterdag niet beëindigd zijn. Misschien
komt het, juist aan de Zuidmolukse
kant. nu pas goed - d.w.z. realistischer -
op gang.
SOESTD1JK - Koningin Juliana ea
prins Bernhard hebben zaterdag een
telegram gestuurd aan de nabestaan
den van de bij de bevrijdingsactie om
gekomen gijzelaars Van Baarsel en me
juffrouw Monsjou. Dat heeft de rijks
voorlichtingsdienst bekendgemaakt