1CIALE ZEEUWSE COURANT ZAMBIA IN STAAT VAN OORLOG MET RHODESIE I Strategie tegen een dreigend energietekort Westerterp wil vaste oeververbinding bij de kabinetsformatie geregeld zien Na Britse waarschuwing voor aanval op ZAPU-kampen Openbaar ministerie Amsterdam wil verbod van de Volksunie eKKer Konsumenten Kontakt wil lagere prijs koffie IN NOTITIE AAN DE FORMA TEUR Bij onderzoek Bossche moord Belg gedood HEMELVAARTSDAG 'N GRANDIOZE BLOEMENSHOW Langevielesingel Tel.- (0118 I bloemh entmncantniiii 220e jaargang no. 210 Dinsdag 17 mei 1977 JOHANNESBURG - De Zambiaanse president Kaoenda heeft zijn land in staat van oorlog ver klaard met het buurland Rhodesië na een waarschuwing van de Britse regering. In een brief aan Kaoenda deelde de Britse minister van buitenlandse zaken Owen mee, dat Rhodesische troepen van plan zijn om de opleidingskampen van de strijdkrachten van de Zapu in Zambia aan te vallen. Zapu, Volksorganisatie van Zimbabwe, is een ondergrondse nationalistische beweging, die strijdt voor een zwarte meerderheidsregering. Na de echtheid van de brief persoonlijk bij premier Cabaghan te hebben gever ifieerd, gaf Kaoenda de strijdkrachten opdracht alle Rhodesische vliegtuigen die boven het land vliegen, neer te ha- bië een „ongeëvenaarde uitdaging van het gezag van de Verenigde Naties Ondanks tal van resoluties wordt dit voormalig mandaatgebied van de VN nog steeds bestuurd door Zuid-Afrika. Opsplitsing Tegelijkertijd deed Kaoenda een beroep op bevriende landen wapens te sturen en riep de regeringen van Engeland en Amerika op de oliemaatschappijen er van te weerhouden dat zij olie leveren aan Rhodesië. VN-Conferentie Kaoenda's bekendmaking viel samen met een conferentie van de Verenigde Naties over zuidelijk Afrika, die maan dag in de Mozambiquaanse hoofdstad Maputo is begonnen. De conferentie wordt bijgewoond door vertegen woordigers van zeker tachtig landen, onder wie de leiders van de bevrij dingsbewegingen van Zuid-Afrika, Namibië en Rhodesië, die de gelegen heid krijgen om te spreken met Andrew Young, de Amerikaanse ambassadeur bij de Verenigde Naties. Young brengt na afloop van de bijeenkomst, die wordt georganiseerd door de dekoloni- satiecommissie van de VN, een particu lier bezoek aan Zuid-Afrika, ondanks de protesten van de regering-Vorster. Young heeft eerder deze week de Ame- ai inwijding onvoldoende sterker Minister Van Agt vindt een regering PvdA/CDA sterker dan WD/CDA. asbest topploegen Een keur van topploegen komt donder dag naar het zaalhandbaltoemooi in i Goes. weerga Het rennersveld van het avondcriterium in Kloosterzande kent zijn weerga in Zeeland niet. einde De NCRV beëindigt de tv-serie 'Onder behandeling', radio- en televisiepro gramma's: strip baggervloot Bos en Kalis bouwt mee kaanse baggervlool cièn/cconomie rikaanse ambassadeurs in Afrika het be leid van president Carter uiteengezet ten aanzien van de blanke minderheids regeringen in Zuid-Afrika en Rhodesië. Zijn standpunt werd eerder deze week door de Amerikaanse vice-president Mondale onder woorden gebracht. Mondale zei in Lissabon, in het kader van zijn rondreis langs de Europese hoofdsteden, dat het voor „Zuid-Afrika van levensbelang is dat het zijn apar theidspolitiek opgeeft". Dit standpunt zal Mondale ongetwijfeld naar voren brengen in zijn gesprek a.s. donderdag Waldheim zei voorts dal de VN niet zul len toestaan dat Namibiwordt opge splitst in semi-aulonome stamgebie den, maar verlangen dat het gebied als één geheel onafhankelijk wordt. Vol gens de VN-secretaris-generaal is het beleid van Zuid-Afrika gericht op de verdeling van Namibi'in afzouderlijke gebieden voor Afrikaanse stammen, blanken en kleurlingen, met zelfbes tuur voor elke ethnische groep en een overkoepelend landsbestuur, waarin elke groep het recht van veto heeft. Kurt Waldheim. de secretarisgene raal van de VN. heeft op de conferentie in Maputo in zijn openingstoepsraak Rhodesië beschuldigd van agressie tegen de buurlanden Zambia, Mozam bique en Botswana. „De bedreiging van de internationale vrede en veiligheid is verergerd door herhaalde daden van agressie die Smith gepleegd heeft tegen het grondgebied van aangrenzende Af rikaanse staten", aldus Waldheim. Waldheim noemde de situatie in Nami- DEN HAAG (ANP) - Het Konsumen ten Kontakt, consumentenorganisa tie van onder meer de vakcentrales en de Vara, heeft in een brief aan minister Lubbers van economische zaken aangedrongen op een verla ging van de koffieprijs. De koffieprijs kan volgens het Kon sumenten Kontaktom twee redenen spoedig omlaag. De eerste reden is, dat de prijzen op de internationale termijnmarkten de afgelopen weken sterk zijn gedaald. De afgelopen we ken bedraagt de daling van de we reldmarktprijzen ongeveer een kwart. Omgerekend per pak koffie van 250 gram zou die daling neer neer moeten komen op een prijsverlaging van 1 gulden en 30 cent per pak. De tweede reden is volgens het Konsumenten Kontakt, dat de koffie in ons land op dit ogenblik eigenlijk minstens een gulden te duur is als gevolg van het inconsequente en rammelende prij- zenbeleid. dat het ministerie van economische zaken heeft gevolgd De Consumentenbond heeft haar Europese zusterorganisaties opge roepen om gezamenlijk over te gaan tot een Westeuropese actie tot min der gebruik van koffie. Minder koffie kopen is volgens de Consumenten bond de enige manier om de koffie prijs terug te brengen tot een aan vaardbaar niveau. Het filmpje van zaterdagavond Er is weer eens een kleine tv-opschudding in Nederland: de Vara heeft zaterdagavond 'satirisch' genoemd filmpje uitgezonden over cor ruptie bij de politie, dat nogal felle reacties heeft opgeroepen. Kenne lijk is het 'scherm' nog altijd in staat om allerlei groepen in beweging te brengen. Destijds, na de explosie over de ge ruchtmakende uitzending "Beeldreligie' in de serie 'Zo is het toevallig ook nog eens een keer" betoogden velen dat een dergelijke uitbarsting zich wel niet meer zou herhalen. „De kijkers weten van nu af aan," zo redeneerde men toen, „dat zij kunnen worden geconfronteerd met op vattingen, waarover zij zelf in hun eigen vrienden- en kennissenkring het wel licht niet zouden wagen een woord te uiten." De Amsterdamse hoogleraar Daudt had daarover echter zijn twijfels» In een in 1966 verschenen boekje be toogde hij dat heftige reacties mogelijk blijven. Tv-uitzendingen worden door miljoenen op één en hetzelfde tijdstip bekeken, ze gaan er 'voor zitten'. Een dergelijke kijksituatie heeft tot gevolg dat de werking van een tv-uitzending sterker is dan van een krantebericht, dat over hetzelfde onderwerp handelt, aldus Daudt. De ervaringen met het filmpje van zaterdagavond geven hem alsnog gelijk. Een in dezelfde geest ge tekende cartoon - een spotprent in een krant - zou vermoedelijk weinig of geen reacties hebben opgeroepen. Vrc JAARLIJKSE STIJGING OLIETEKORT IN JAREN '80 fiantlijn 'Van onze redactie economie) DEN HAAG - Er zijn maar weinig mid delen om het energietekort dat de we reld voor de jaren '80 bedreigt, te voor komen. De belangrijkste: krachtige ontwikkeling van alle beschikbare energiebronnen, vervanging van aar dolie door andere energiedragers en vermindering van de groei van het energieverbruik. Een dergelijke stra tegie vereist grote inspanning, die een aanlooptijd van ten minste tien jaar heeft. Tegen 1980 moet de uitvoering VAN AGT: „ONDERZOEK GAANDE" DEN HAAG (ANP) - Het openbaar mi- nisterie in Arasterdam vindt dat het geen in het verleden en ook onlangs rond de Nederlandse Volksunie is ge beurd aanknopingspunten biedt om van de rechtbank te vorderen dat zij de rechtspersoon of rechtspersonen als verboden aanmerkt en ontbindt. Ook is er een strafrechtelijk onderzoek gaande naar aanleiding van op dezer dagen aangeplakte verkiezingsbiljet- tcn voorkomende uitlatingen, die, naar het oordeel van het openbaar ministe rie, aanzetten tot discriminatie van mensen wegens hun ras. Dit heeft minister mr. Van Agt (justitie) maandag meegedeeld in antwoord op schriftelijke vragen van de tweede kamerleden Kosto en Molleman (pvda). De minister zegt in het antwoord dat het adrukken van een runen-teken, gelijk aan het door een divisie van de Waffen SS als symbool gebruikte, en het ver spreiden van pamfletten met dat teken, op zich zelf niet een strafbaar feit is. Op de pamfletten staat niets over de bete kenis van het gebruikte teken. Het oor deel van het openbaar ministerie dat er aaneüding is de rechtbank te vragen de NVU als verboden aan te merken en te ontbinden is gegrond op de resultaten van het onderzoek dat is ingesteld naar aanleiding is de rechtbank te vragen de leden van de NVU die op 29 maart dooi de rechtbank in Rotterdam totstraf zijn veroordeeld alsmede naar aanleiding van de gedragingen van de voorzittel van de Unie in 1972 die in december 1975 wegens beledigende uitlatingen over groepen wegens hun ras werd veroor deeld. Bij de vordering aan de recht bank zal hetopenbaar ministerie ook de feiten betrekken die zich na het afslui ten van het onderzoek hebben voorge daan. tv-uitzending Het Nederlands Auschwitz Comité vindt een verbod van de Nederlandse Volksunie vóór 20 mei dringend ge wenst in verband met dc racistische en dus onwettige doelstellingen en propa ganda van deze partij. Dit staat in een telegram dat het comité minister Van Agt (justitie) heeft gestuurd. De datum 20 mei noemt het comité, omdat dc Ne derlandse Volksunie dan een televisie-uitzending heeft. Ria Beckers, lijsttrekker van de PPR, is tegen een verbod van de Nederlandse Volksunie. Dat verklaarde ze tijdens een druk bezochte verkiezingsavond van de PPR in Nijmegen. Een verbod van de Nederlandse Volksunie zou een schen ding van heigrondrechtop vrijheid van vergadering inhouden. Bovendien zou met een verbod het racisme onder gronds gaan en dus oncontroleerbaai worden. Ria Beckers is van mening dat men meer acht moet slaan op de achter grond waarvan de uitspraken van Glimmerveen een uiting zijn. Zij heeft tijdens haar campagne duidelijk vast gesteld dat de kloof lussen bijvoor beeld Surinamers en Nederlanders steeds groter wordt aldus de PPR- I ijst trekker. Zij wil dan ook zo zei zij, grotere aandacht van het welzijnswerk voor gediscrimineerde groepen. Over igens is zij wel van mening dat de racis tische uitspraken van de Nederlandse Volksunie stratbaar moeten zijn. flink zijn gevorderd en daarom moet er nu mee worden begonnen. Aldus enkele aanbevelingen van de in ternationale studiegroep inzake alter natieve energiestrategie, die na een on derzoek in 15 landen een rapport heeft uitgebracht. Zij concludeert dat de aar- dolieproduktie vermoedelijk tussen 1985 en 1995 niet meer aan de groeiende vraag zal voldoen, zelfs ai zou de ener gieprijs anderhalf maal zo hoog zijn ais nu. Ook als de overheden een krachtig besparingsbeleid voeren, zal de vraag naar energie blijven stijgen. De toeneming zal steeds meer moeten worden gedekt door andere energie bronnen dan aardolie, die dan zou moe ten worden gereserveerd door „edeler" toepassingen dan verbranding. De voortgaande verbruiksgroei vereist dat alle energiebronnen met de grootste in spanning moeten worden ontwikkeld. De omschakeling naar een minder van aardolie afhankelijke wereldeconomie moet nu beginnen. De ontwikkeling van andere bronnen vergt vijf tot tien jaar. De behoefte aan deze bronnen zal tegen het eind van de jaren '80 snel stijgen. Elektriciteit uit kernenergie kan vol gens de studiegroep een belangrijke bij drage leveren aan de wereldenergie voorziening. Voorwaarde daartoe is dat kernenergie op grote schaal kan worden ingevoerd. Van kernfusie wordt voor het jaar 2000 geen rol van betekenis ver wacht. Er is voldoende steenkool om in belangrijke mate in de toekomstige we reldenergiebehoefte te voorzien. Maar het gebruik van steenkool vergt ingrij pende ontwikkelingen, zowel bij de pro ducenten als bij de gebruikers. Duur transport De wcreldreserves aan aardgas zijn zeer groot, maar het transport naar de belangrijkste landen die gas nodig zouden hebben, vereist een uitgebreid en kostbaar vervoerssysteem. Hoewel andere fossiele brandstofvoorraden als teerzanden, zware olie en oliehoudende leisteen, zeer groot zijn, zullen die waarschijnlijk slechts in geringe mate bijdragen aan de wereldenergievoor ziening in deze eeuw. Ook bronnen als zon, wind en golfslag zuilen voor 2000 in totaal nog geen groot aandeel kun nen leveren. Na 1985 In de meeste studies, zo concludeert het rapport, wordt ervan uitgegaan dat de energiebalans sluitend kan worden gemaakt door invoer van meer aardo lie. Daardoor worden tekorten van na 1985 versluierd. En als die al worden gezien, wordt de verontrusting terzijde geschoven met de opmerking: „Tegen die tijd is er wel weer iets anders". Dat laatste ziet de studiegroep niet opda gen in de naaste toekomst. Wat zij wel ziet, is een ontwikkeling dat het olietekort in de jaren '80 jaarlijks stijgt. Omstreeks 2000 zal dit totaal per jaar bijna een miljard ton zijn. dat is even veel als 15 procent van het huidige wereldenergiegebruik. Dit tekort komt er zelfs wanneer de huidige steenkool- produktie wordt verdubbeld, de bij drage van kernenergie wordt verder- tienvoudigd, de toeneming van het aar- doliegebruik wordt gehalveerd en de prijs van olie met 50 procent stijgt. Als Saoedi-Arabië tot de slotsom komt dat de olie in de bodem waardevoller is dan geld, en jaarlijks niet meer wil pro duceren dan op dit ogenblik, zal het olietekort aan het begin van de jaren '80 ontstaan. Bij een verdubbeling van de huidige produktie uit dat land zal het tekort ongeveer acht jaar later optre den. Prof. Carroll L. Wilson van het Massa chusetts Institute of Technology (VS), die de leiding van de studiegroep had. zei: „Het Westen moet de groei van het energieverbruik drastisch beperken en op grote schaal overgaan van aardolie op andere energiebronnen. Deze maat regelen zullen het karakter moeten dragen van een oorlogsinspanning. Gebeurt dit niet, dan zullen de gevol gen voor de wereld catastrofaal zijn". Het rapport is maandag aan minister Lubbers (economische zaken) over handigd. roeger was dat anders. In het voor- televisietijdperk deden zich namelijk wel nationale opschuddingen voor naar aanleiding van prenten in een krant, al thans in het buitenland. Het klassieke voorbeeld daarvan ïsde 'petrol-cartoon' van de tekenaar Philip Zee, die in 1943 in het Engelse miljoenenblad Daily Mirror verscheen. De tekening stelde een om zijn leven vechtende zeeman voor, zich bij hoge zee vast klampend aan een vlot, een overle vende van een tor pedering. Voor die dagen was het een angstaanjagende prent, die vooral de horreurs van de duikbootoorlog onna volgbaar aangaf. Het bittere effect zat met name in het bijgevoegde onder schrift, een simpel citaat uit een officiële mededeling: „De benzineprijs is metéén penny verhoogd." Deze tekst sugge reerde naar het oordeel van velen dat kwalijke figuren winst maakten ten koste van getorpedeerde zeelieden. Er ging een storm van verontwaardiging op met name in het regeringscentrum en de Mirror werd er van beschuldigd de vijand te hebben geholpen. In het lager huis werd zelfs verhit over de vraag ge debatteerd of de krant moest worden verboden. Zover kwam het overigens niet. Niettemin, een krant, een politieke tekenaar had de Britse natie in grote opschudding gebracht He, .et ziet er naar uit dat in deze tijd de tv deze 'schokkers'-rol van de dagblad pers heeft overgenomen. Een voorbeeld daarvan uit eigen land: toen destijds de psycholoog Hueting voor de tv de be schuldiging uitte dat Nederlanders oor logsmisdrijven hadden gepleegd in In donesië, stond het hele land in vuur en vlam. Dagen eerder echter waren de zelfde beschuldigingen afgedrukt in een krant, maar niemand had toen gerea geerd. Dat gebeurde pas nadat de tv - overigens naar aanleiding van kranten- bench ten - de man op het scherm had gehaald. Men zou nu menen dat de tv- makers zo langzamerhand wel op de hoogte zijn van deze 'publiekseffecten' en dat ze die ook wel in htm werk incal culeren, zeker in een zo overgevoelige periode als de verkiezingstijd. Dat blijkt echter niet het geval. De Vara heeft nu haar verontschuldigingen aangeboden. Begrijpelijk en terecht. Het ging om een vertoning, waaraan elke spitsvondig heid en speelsheid ontbraken: kwalita tief was het filmpje ver beneden de maat Deze omroep had beter moeten weten. KABINET-DEN UYL TOONDE OP DIT PUNT „WEINIG DAADKRACHT" (Van onze Haagse redacteur) DEN HAAG - Minister Westerterp van verkeer en waterstaat zal er bij de ka binetsformateur op aandringen om in het kader van de kabinetsformatie te i besluiten tot aanleg van de vaste oe- ververbinding over en onder de Wes- loiscliclde. Hij zal dat doen door mid del van een schriftelijke aanbeveling, 1 de „notitie aan de kabinetsformateur", die alle demissionaire bewindslieden indienen als na de verkiezingen van 25 mei pogingen zullen worden onderno men om de regeringstafel aan het Bin nenhof overeenkomstig de uitslag be zet te krijgen. De demissionaire bewindsman van ver keer en waterstaat vindt dat het kabinet-Den Uyl op het punt van de de finitieve besluitvorming over de aanleg van de vaste oeververbinding een ern stig gebrek aan daadkracht in de schoe nen kan worden geschoven. Hij ervaart het persoonlijk als bijzonder teleurstel lend dat de regering het licht nog niet op groen heeft gezet, te meer daar naar zijn oordeel alle beletselen zijn weggeno- De heer Westerterp hecht in dit verband veel waarde aan de herhaalde uitspra ken van de volksvertegenwoordiging, die allemaal pleitten voor een zo spoe dig mogelijk begin van de bouwwerk zaamheden tussen Kruiningen en Perkpolder. even westelijk van de vaar route van de veerdienst. Een ander as pect dat erop aanstuurt dat nog dit jaar moet worden begonnen vindt de minis ter de steeds kritieker wordende situa tie met de veerboten op de Westerschel- de. Zoals bekend, moet bij een verder langdurig uitstel van de bouw van een vaste verbinding tussen de Westerschelde-oevers rekening worden gehouden met de bestelling van een nieuwe boot In een vraaggesprek met deze krant over aangelegenheden die van belang zijn voor het zuidwesten van hetland en die te maken hebben met het departement van verkeer en waterstaat zei de minister het getreuzel over de oe ververbinding onderhand meer dan beu te zijn. Op de vraag waar het uitblijven van dat steeds genoemde „groene licht" in Den Haag nu precies op terug te voeren is, laat de heer Westerterp de naam van zijn collega van financiën, Duisenberg, vallen: „Het is duidelijk, dat voor de aanleg van de vaste oeververbinding geen beroep op de rijksbegroting vereist is. De heer Duisenberg blijkt toch nog bedenkingen te hebben tegen een be slissing op dit moment, omdat hij het beroep dat men op de Nederlandse ka pitaalmarkt zal moeten doen niet los wil zien van het beroep dat de overheid zelf jaarlijks op die kapitaalmarkt doet", In de stem van de heer Westerterp (CDA) is een zekere bevreemding te be speuren over die halsstarrigheid van zijn PvdA-collega, te meer omdat begin dit jaar tussen de departementen van verkeer en waterstaat en financiën overeenstemming is bereikt om de Slot zie pagina 7 kolom 5) DEN BOSCH - De politie van Den Bosch is van mening een zeer moeilijk onderzoek tegemoet te gaan in dc moord op de 27-jarige H. van Deume uit Den Bosch. Ondanks een intensief on derzoek is de Bossche politie nog geen stap verder gekomen bij de oplossing daarvan. De man werd in de nacht van zondag op maandag in de binnenstad gevonden. Hij bleek in het hoofd te zijn geschoten en daarna te zijn overleden. Ruim twee uur later stierf onderaan een dijk langs de Waal in de gemeente Haaf- ten vlak bij Den Bosch de 18-jarige Belg A. Goret. Hij werd in het onderlichaam geraakt door een politiekogel Het slachtoffer wekte de indruk dat hij een viertal Bossche politiemannen be dreigde met een vuistvuurwapen. Later bleek het een klein model polstas te zijn. De man werd achtervolgd door agenten die de moord onderzochten. Hij reed met grote snelheid en gedoofde lichten door de stad. Van Deume werd omstreeks drie uur in de binnenstad van Den Bosch gevon den. Vlak bij het lichaam vond de politie drie kogels. Volgens politiecommissaris Kosters gaat men ervan uit dat de man ter plaatse is neergeschoten.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1977 | | pagina 1