J
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ENERGIEVERBRUIK
KAN BEST LAGER
L
MOGELIJK TEGEN DERTIG
DODEN BIJ BRAND 'POLEN'
Gedeputeerden krijgen positief advies
over komst van Eurogas naar het Sloe
kleintjes
Energieraad wil straffer beleid
ONEFFENHEID9 BIJ
EERSTE GESPREK
DEN UYL-CARTER
vandaag
Rooie vrouwen
niet naar
prins Bernhard
j Jjaidlijri'
PROVINCIALE COMMISSIE BEGELEIDING INDUSTRIALISATIE WIL MEEWERKEN
Breytenbach
moet opnieuw
terechtstaan
Rokende meisjes
pagina 3
220e jaargang no. 205
Woensdag 11 mei 1977
kunt u ook
telefonisch opgeven.
Zie pag. 3 voor telefoonnummer."-
(Van ome redactie economie)
DEN HAAG - Het zou verstandig zijn als we veel meer aan energiebesparing gingen doen. Met het
nemen van allerlei maatregelen op het gebied van verwarming en transport valt een besparing te
bereiken van het energieverbruik, die even groot is als dé groei van het verbruik in twee jaar. Dat
zou ons nationale energieverbruik in 1985 11 procent lager kunnen zijn dan nu wordt verwacht.
Maar danmoet het overheidsbeleid ter stimulering van besparingen veel intensiever worden, het
huidige beleid is niet doelmatig genoeg. Een volgend kabinet zal er aanzienlijk meer aan moeten
doen.
stof) minder gebruiken dan nu wordt
verwacht. Dat is een vrij korte termijn,
maar als er binnen een of twee jaar een
sterke beleidsombuiging komt kan ze
ker de helft van die besparing in 1985
ook inderdaad worden bereikt.
"Het zal veel geld en moeite kosten, al-
Dit blijkt uit het advies van de Alge
mene Energie Raad aan minister Lub
bers (economische zaken) over energie
besparing op huishoudelijk gebied.
Daaronder wordt verstaan niet alleen
het vebruik van gezinnen, maar ook van
kantoren, ziekenhuizen, scholèn en in
de personenvervoerssector. Het gaat
om het voorkomen van verspilling en op pr\r TTTl?Dn\TD
het gericht sturen naar een zinniger ge- ËTXJLiM. J. I tul»! JI NI\j
bnük.
Middelen om tot grootscheepse bespa
ring te kunnen komen zijn: betere
warmte-isolatie; betere cv-ketels; ge
combineerde opwekking van stroom en
warmte, vooral door aanleg van stads
verwarming, het stimuleren van het rij
den van auto's op diesel en lpg; verster
king van de functie van openbaar ver
voer en selectiever gebruik van de auto.
Voorzitter dr. ir. A. P. Oele van de Alge
mene Energie Raad (ingesteld om de
minister van advies te dienen en be
staande uit vertegenwoordigers van de
overheid en diverse stromingen uit be
drijfsleven en consumenten- en mi
lieuorganisaties) zei dinsdag dat ai deze
voorzieningen technisch haalbaar zijn.
Als zou gebeuren wat de AER wil zou
ons land in 1985 voor tien miljoen ton
olie (of daarmee gelijk te stellen brand-
BANG VOOR
'EXPLOSIES'
AMSTERDAM - De politiemannen uit
de Amsterdamse Warmoesstraat wil
len een einde aan de hetze tegen hun
korps. Zij vragen rust, 'zodat we kun
nen werken'. Dat staat te lezen in het
blad van de Nederlandse Politiebond
'De Politie' dat vandaag verschijnt,
volgens de voorzitter en de secretaris
van deze politiebond (14.600 leden), die
met 30 politieambtenaren uit het be
ruchte district hebben gesproken,
dreigen er explosies. „Als de Amster-
dus Oele. maar gezien de dreigende
voorzieningsproblemen in de tachtiger
jaren als de olielanden over hun top-
produktie heen raken en eerder zullen
verminderen dan vermeerderen met de
uitvoer van olie is meer besparing no
dig, met behoud van het huidige com
fort. Zeker na 1985 moet de nog steeds
oplopende curve van het energiever
bruik worden afgevlakt. Op lange ter
mijn is een besparing van het aardgas
gebruik voor huishoudelijke doelein
den van ongeveer een kwart mogelijk.
Een drastische prijsverhoging helpt op
korte termijn niet en is ook niet wense
lijk in het kader van het te voeren in
komensbeleid.
De AER heeft berekend dat alleen al een
verbetering van stookinstallaties zich
zelf in twee jaar terugbetaalt. Isolatie
van huizen en gebouwen vergt 12 a 15
jaar 'verdienen', maar levert wel het
leeuwedeel van de theoretisch moge
lijke besparingen tot 1985. Dan gaat het
echter om zowel dubbele beglazing en
het vullen van spouwmuren, dat niet al
leen bij nieuwbouw maar ook bij oudere
damse collega's hun gevoelens op dui- huizen moet gebeuren. De overheid zal
delijke wijze naar buiten gaan brengen, dit mogelijk moeten maken door subsi-
dan laten wij hen niet in de kou staan"
aldus de politiebond.
dieregelingen, die ruimer moeten zijn
dan de huidige.
De maatregelen die de AER wil zullen
tien miljoen gulden per jaar vergen naar
schatting, maar leveren ook extra
werkgelegenheid op. Volgens een lage
raming zouden alleen al voor isolatie
van woningen en gebouwen permanent
35.000 mensen aan het werk kunnen zijn
(inclusief degenen, die daarvoor nu al
werkzaam zijn), volgens een hoge schat
ting zelfs 70.000. Zouden alle bespa
ringsadviezen worden opgevolgd dan
levert dit bijna 85.000 arbeidsplaatsen
op.
Wat het verkeer betreft zou de overheid
gebruik van dieselauto's en het rijden
op gasolie moeten stimuleren. Dan zou
er echter wel iets moeten worden ge
daan aan het huidige hoge wegenbelas
tingtarief voor dergelijke voertuigen. De
functie van het openbaar vervoer moet
worden versterkt, ook door bij stad
splanning de verkeersafstanden zo kort
mogelijk te doen houden. Van belang is
daarbij dat (zoals In het Westen al ge
beurt) bij het woonvergunningenbeleid
de eisen van economische gebonden
heid een groter rol gaat spelen.
Aardgasbaten
Volgens de AER kan energiebesparing
ook aanzienlijk bijdragen tot beperking
van de milieubelasting. Omdat een goed
besparingsbeleid kan bijdragen tot
vermindering van de werkloosheid is
het noodzakelijk dat een groter deel van
de aardgasopbrengsten en vooral van
de extra opbrengsten door prijsverho
gingen voor dit doel wordt gebruikt.
LONDEN - De eerste ontmoeting tussen de nieuwe Amerikaanse president
Carter en premier Den Uyl, die vergezeld was van minister Van der Stoel,
begon met een kleine „oneffenheid". De Nederlandse regeringsleider ver
telde dat hij zijn collega's van de NAVO-landen alvast een welkom wilde
toeroepen in zijn rede - Den Haag was immers aangewezen om de Raad van
volgend jaar mei te ontvangen.
President Carter, die het eerst sprak tijdens de Londense top, vroeg de leiders
van de NAVO-landen echter volgend jaar naar Washington te komen. De
Nederlandse premier kon toen moeilijk nog over Den Haag gaan praten. Hun
gesprek begon dan ook met een kleine rechtzetting van dit „misverstand",
dat evenwel publicitair en politiek gesproken grote gevolgen heeft.
Op de vraag van verslaggevers wat hij Carter hierover had gezegd, reageerde
Den Uyl met een grap: „Ik we
wees hem erop dat Nederland voor het eerst in zijn
lange geschiedenis êen stap opzij heeft gedaan voor de Verenigde Staten,
Maar ik wees erop dat dit wel de laatste keer moest zijn".
(Zie ook pagina 6.
PAGINA 2
winst
Bij tachtig procent van de bedrijven In
Midden- en Noord-Zeeland isde winst ln
1976 niet toegenomen.
PAGINA 3
roken
ontwapening
Tijdens een CDA-bijeenkomst in Ter-
neuzen heelt KVP-fractieleider And-
riessen rijn excuses aangeboden voor
het uitblijven van de vaste oeververbin
ding.
afgekeurd
Delta Sport was succesvol ln de compe
titie. maar de sintelbaan van Zierikzee is
afgekeurd
aanvallers
belastingen
Incidentele belastingen drukten het re
sultaat van Unilever; Beurs-financien-
Die explosies zullen in de praktijk kun
nen neerkomen op het bijvoorbeeld niet
meer uitvoeren van bepaalde controles.
„Gewoon het bijltje erbij neerleggen".
Ook mag volgens de bond worden ver
wacht dat het ziekteverzuim door de
vele spanningen zal toenemen.
De politieambtenaren noemen de be
richtgeving over corruptie bij de Am
sterdamse politie volstrekt eenzijdig.
Enerzijds scheert men de hele politie
over één kam, anderzijds maakt men
van verdachten meteen schuldigen.
Waarom, zo vragen de politiemensen
zich af, worden degenen tegen wie thans
verdenkingen-zijn ingebracht, niet met
rust gelaten, zodat hun verdedigers zich
op normale wijze aan de zaak kunnen
wijden.
(Van onze parlementaire redactie)
AMSTERDAM- De Rooie Vrouwen van
de PvdA hebben een uitnodiging van
prins Bernhard voor een informatieve
bijeenkomst op Soestdijk over het we-
reidnatuurfonds van de hand gewezen.
„Wij werken met vrouwen, niet met
beesten", aldus de Rooie Vrouwen in
een brief aan de prins. De voorzitster
van de werkgroep Rooie Vrouwen, Pij
kei van der Merwe, zegt niet te begrijpen
dat er rond de brief zoveel ophef wordt
gemaakt.
„Het ls geen ongebruikelijke brief. Wij
worden door veel actiegroepen bena
derd. Maar wij hebben ons te houden
aan een congresuitspraak, namelijk dat
de werkgroep zich alleen bezighoudt
met zaken die vrouwen of politiek be
treffen. Vandaar onze afwijzing", aldus
mevrouw Van der Merwe. Dat het hier
ging om prins Bernhard maakt volgens
haar geen verschil.
De bijeenkomst heeft plaatsgehad op 2
mei. De uitnodigingen naar diverse or
ganisaties waren een week tevoren
rondgestuurd.
AMSTERDAM - Uit het puin van het
door brand verwoeste hotel Polen in
Amsterdam is dinsdagavond het tiende
slachtoffer geborgen. Gevreesd wordt
dat het totale aantal doden als gevolg
van de brand boven de 20 en mogelijk
zelfs tegen de 30 zal blijken te liggen.
De dienst luchtvaart van de rijkspolitie,
die kort geleden betrokken was bij de
identificatie van slachtoffers van de
vliegramp op Tenerife, is inmiddels ook
ingeschakeld in Amsterdam. Boven
dien zijn twee experts van het gerechte
lijk laboratorium in Rijswijk naar de
hoofdstad gekomen om recherche en
geneeskundige dienst bij het onderzoek
te helpen.
De Zweedse groep toeristen die in hotel
Polen logeerde toen de brand maanda
gochtend omstreeks kwart over zes uit
brak, heeft uit 53 mensen bestaan. Ne
gen van de Zweden liggen met ernstige
brandwonden in verschillende zieken
huizen. Er zijn 27 Zweden gered en van
twee staat vast dat zij tot de omgeko
menen behoren. Er worden van het
Zweedse gezelschap nog 15 mensen
vermist. Gevreesd wordt dat ook zij in
de brand zijn omgekomen. Mogelijk is
van enkele vermisten het stoffelijk over
schot al geborgen. De identificatie van
de slachtoffers verloopt echter uiterst
moeizaam.
"Onder de 105 gasten van Polen waren
verder Argentijnen, Israëli's, Span
jaarden, Duitsers en Japanners. Van
deze buitenlanders liggen er 13 in zie
kenhuizen, zijn er 28 ongedeerd en
worden er elf nog vermist- Ook worden
vier Nederlanders vermist die in de
woningen boven de eveneens afge
brande boekhandel De Slegte, naast
Polen, woonden.
JOAN CRAWFORD
OVERLEDEN
NEW YORK (UPU - Joan Crawford, de
vroegere Hollywooddiva wier carrière
begon in het tijdperk van de stomme
film, is dinsdag in haar Newyorkse wo
ning overleden. Zij was 69 jaar. De
doodsoorzaak was waarschijnlijk een
hartaanval.
Karavaan
gesprekken
tV erkiezin^skaravanen
trekken door het land. een op-
v all end spek takel w aarbij nie t
altijd duidelijk is wie naar wat
kijktof luistert. Komen de po
litici naar de burgers om hen
ervan te overtuigen dat zij het beste met
hen voor hebben? Of lopen de burgers
uit om befaamde figuren, bekend van
het scherm, zo-maar-eens in het wild te
zien lopen? Of is soms sprake van een
zinnigegedachtenwisseling, waarbij
mensen uit de regio aan Haagse mannen
en vrouwen duidelijk maken wat er in
eigen streek aan schort? Af en toe wordt
inderdaad de indruk gewekt dat het
laatste het geval is: er worden klachten
geuit en de politici - om het even van
welke partij - luisteren aandachtig en
knikken als regel instemmend. Ze doen
het zelfs voorkomen alsof ze hetbewuste
probleem nognooit van die kanthebben
bekeken en tonen zich verheugd en
dankbaar over de aldus verkregen in
formatie. Niet zelden geven ze een me
ning over het aangesneden vraagstuk,
een opvatting die dan weer keurig in de
krant wordt afgedrukt. Daarmee wordt
de Indruk gewekt dat sommige kamer
leden de vijfentwintigste mei niet kun
nen afwachten om deze regionale poli
tiek in de kamer aan de orde te kunnen
stellen, zo brandend komt hun de zaak
voor. Waarna de karavaan verder trekt,
naar andere gebieden, waar zich gelijke
taferelen afspelen.
W e geven toe: het kan allemaal moei
lijk anders en het is ook wel nuttig dat
adspirant- en echte kamerleden af en
toe eens met de neus op regionale feiten
en feitjes worden gedrukt Maar laat
toch niemand de illusie koesteren dat
dergelijke karavaangesprekken ook
maar iets meer betekenen dan het geven
en ontvangen van enige oppervlakkige
voorlichting. Directe beleidsdaden
kunnen en zullen er niet uit voortko
men. Het openbaar
vervoer in bepaalde
delen van Zeeland
wordt er niet door
verbeterd omdat
kamerleden tijdens
een verkiezlngstoemee erkennen dat
het niet best is, de arbeidsmarkt wordt
niet anders omdat in de maand mei van
dit jaar vertegenwoordigers van welke
partij dan ook een bepaalde andere ver
deling van openbare werken blijken
voor te staan. Dergelijke gesprekken
zijn nog minder dan sleutelen in de mar
ge Beleidskwesties komen vrijwel al
leen aan de orde bij regeringsvoorstel
len en zodra dat het geval is gaan kamer
fracties uit op specifieke voorlichting.
Op dat moment ook moeten zij allerlei
belangen tegen elkaar afwegen, niet al
leen die van een regio. Zijn over een be
paald onderwerp geen regeringsvoor
stellen aanhangig, dan zal een kamerlid
wellicht eens vragen stellen zodra zich
een bepaalde actualiteit voordoet, maar
het is zeer de vraag of een dergelijke in
terventie tot een beleidswijziging leidt.
Gaat het om een werkelijk belangrijke
zaak. dan kan er een interpellatie wor
den aangevraagd, maar dat betreft
meestal andere aangelegenheden dan
de kleine regionale feiten die thans in
karavaangesprekken aan de orde ko
men. Dergelijke spektakels zijn wer-
vingstochten, met minder en vooral niet
meer. Na de vijfentwintigste mei keren
in dit opzicht de normale tijden geluk
kig weer terug.
Te veel
aandacht
Vf ordt de laatste tijd niet teveel aan
dacht besteed aan de groep die zich Ne
derlandse Volksunie noemt? Zowel van
socialistische als van liberale kant is nu
om een verbod van deze organisatie ge
vraagd. Tevens wordt her en der haar
het vergaderen moeilijk zo niet onmoge
lijk gemaakt, waardoor ze nog weer
extra-aandacht krijgt. Men zou bijna
gaan denken dat deze unie een gevaar
voor de Nederlandse samenleving ople
vert en dat nu lijkt ons in strijd met de
feiten en ook teveel eer voor Glimmer
veen. De volksunie is een randver
schijnsel in het politieke leven van Ne
derland. eigenlijk nog minder dan dat.
Zodra men er overdreven aandacht aan
gaat besteden, wordt haar pseudo-
belang opgeklopt en opgeblazen, waar
bij alleen deze organisatie garen spint:
zij gaat zich gedragen alsof ze werkelijk
iets betekent. Nederland weet beter en
zou wijzer moeten wezen.
TNO-RAPPORT
LEIDT NIET
TOT AFWIJZING
ivan onze Haagse redacteuri
DEN' HAAG - De Provinciale Commis
sie Begeleiding Industrialisatie (PCBIl
heeft gedeputeerde staten van Zeeland
geadviseerd in principe mee te werken
aan de vestiging van het gasopslagbed-
rijf Eurogas in het Sloegebied. Het be
drijf zou enkele tientallen arbeid
splaatsen opleveren. Als het naar het
Sloegebied komt, heeft Eurogas een
terrein nodig van maximaal veertig
hectare. Gedeputeerde staten
nog een beslissing nemen ovc
tuele medewerking aan de vestiging
van het bedrijf.
Het advies van de Provinciale Begelei-
dings Commissie Industrialisatie
(PCBIl is onder meer gebaseerd op een
rapport, dat TNO heeft uitgebracht over
de vestiging van het bedrijf. Het directo
raat generaal van de arbeid heeft voor
een studie over de risico's de opdracht
gegeven. Een woordvoerder van het di
rectoraat generaal heeft desgevraagd
meegedeeld dat de arbeidsinspectie op
grond van het TNO-rapport positief ad
viseert over de komst van Eurogas.
In het nog interne rapport van TNO
wordt berekend dat de kans op een ern
stig ongeluk - een grote tankbreuk -zeer
gering is. maar dat de gevolgen van zo n
ongeval ingrijpend zijn. Volgens de
woordvoerder van het directoraat gene
raal van de arbeid ligt de kans op een
zeer ernstig ongeval in de orde van
grootte van eenmaal ln de miljoen Jaar
De gevolgen daarvan zijn niet exact ge
kwantificeerd. In ieder geval zouden ze
vele malen geringer zijn dan bij het ern
stigst denkbare ongeluk meteen kerne
nergiecentrale
De arbeidsinspectie heeft op basis van
het TNO-rapport - dat zelf geen conclu
sies geeft - gesteld dat Eurogas uit een
oogpunt van arbeidsveiligheid naar het
Sloegebied zou kunnen komen. In de
Provinciale Begeleidings Commissie is
dat standpunt kenbaar gemaakt en de
commissie is vervolgens met een posi
tief advies voor gedeputeerde staten
gekomen. In de commissie zitten drie
leden van gedeputeerde staten - de he
ren A. J. Kaland, mr J P Boersma en J.
van den Bos - vertegenwoordigers van
de Provinciale Waterstaat, de Provin
ciale Planologische Dienst, het Econo
misch Technologisch Instituut, de ar
beidsinspectie en de milieuinspectie-
MANIER
Over de manier, waarop de vestiging
van Eurogas tot stand zou moeten ko
men bestaat verschil van mening tussen
de arbeidsinspectie en de milieu
inspectie. Naar het oordeel van de ar
beidsinspectie zou het vloeibare gas
kunnen worden opgeslagen in tanks van
3 000 ton en de milieu-inspectie zou voor
kleinere eenheden pleiten. De Provin
ciale Begeleidings Commissie is van
oordeel dat die kwestie bij de vaststel
ling van de voorwaarden, die aan de
komst van het bedrijf worden verbon
den, geregeld kunnen worden.
Het bedrijf Eurogas is gevormd door
een samengaan van de Rotterdamse
bedrijven Paktank en Gem-gas. De be
doeling van het bedrijf is naar Vlissin-
gen Oost per schip vloeibaar gas te la
ten brengen, het daar op te slaan en het
van daaruit te distribueren in met
name het Benelux-gebied. De komst
van Eurogas naar Zeeland zou voor de
werkgelegenheid geen grote gevolgen
hebben, maar het zou scheepvaartacti
viteit in het Sloegebied opleveren.
KAAPSTAD (REUTER) De Zuidafri-
kaanse dichter Breyten Breytenbach
die in 1975 wegens samenzwering tot
omverwerping van de regering tot ne
gen jaar gevangenisstraf werd veroor
deeld, zal opnieuw terecht moeten
staan. Dit heeft de Zuidafrikaanse mi
nister van justitie, James Kruger, dins
dag bekendgemaakt.
Hij wilde niet zeggen waarvan de 37-
jarige Breytenbach ditmaal wordt be
schuldigd. De minister zei ook niet
wanneer het nieuwe proces begint.
Volgens kringen van Krugers departe
ment zal Breytenbach wellicht worden
beticht van een poging tot ontsnapping
uit de gevangenis in Pretoria waar hij
sinds zijn veroordeling in november
1975 verblijft-
