PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT HOTELBRAND IN AMSTERDAM: 6 DODEN EN 18 VERMISTEN Menten: nooit in dorpen massa-executies geweest Komende jaren 'verschraling' voortgezet onderwijs in West-Zeeuwsch-Vlaanderen Philippa komt vrij minikrant vandaag hotel Polen in hun slaap verrast - 26 mensen verwond Gasten 'Lek' onder water pagina 3 220e jaargang no. 204 Dinsdag 10 mei 1977 Elke vrijdag In da PZC de SPECIALE ADVERTENTIE RUBRIEK voor verenigingen, actiegroepen e.d advertenties ZONDER WINSTOOGMERK. AMSTERDAM - Zes doden, 18 vermisten en 26 gewonden, dat is tot nu toe het trieste resultaat van de brand die maandagmorgen woedde in hotel Polen in de Amsterdamse binnenstad. Het hotel huisvestte op het moment van de brand 105 mensen, voornamelijk buitenlanders. Of er nog slach toffers onder het puin liggen, is niet bekend, omdat met het doorzoeken van de ruïne van wat eens het hotel was, nog wel enkele dagen gemoeid zullen zijn. Even over half zeven maandagmorgen werd de Amsterdamse brandweer gea- monumenten middenstand De middenstand is belangrijk voor de economie, aldus staatssecretaris Haze- kamp. watersport De Westerschelde mag niet worden ge stimuleerd als watersportgebied, aldus een nota, opgesteld voor de Zeeuwse Recreatleraad. etiket Het adsplrant-kamerUd De Voogd vindt, dat de WD ten onrechte het eti ket conservatief krijgt opgeplakt. onvermijdelijk Minister Lubl vermijdelijk ei PAGINA 13 dominerend Het Zeeuwse jeugd-tafeltennis domi neerde bij de Nederlandse titelstrijd in Den Bosch PAGINA 14 smaken Marnix Kappers heeft nog een heleboel smaken, Radio- en televisieprogram ma's; Strip PAGINA 15 winst larmeerd dat er mensen uit de hotelra men sprongen, aan de raamkozijnen hingen en het dak op klommen, terwijl dikke rookwolken uit de ramen begon nen te kolken. In een mum van tijd stond het hotel in lichterlaaie. Een taxi chauffeur die naar de brand toe rende, kreeg een naar buiten gesprongen ho telgast op zijn nek. Belden zijn in een ziekenhuis opgenomen. De identiteit van de doden is nog niet bekend. Het crisiscentrum in hotel Krasnapolsky werkt met man en macht aan het volledig maken van de gasten lijst. De kans dat de 18 Zweden die nog worden vermist, in het hotel zijn achter gebleven. wordt inmiddels in het crisi scentrum steeds groter geacht. Bij het puinruimen is echter tot op heden één stoffelijk overschot aangetroffen. De eerste drie doden waren reeds maan dagmorgen geborgen. Opruimings werkzaamheden werden vooral aan de kant van de Kalverstraat bemoeilijkt door sterke rookontwikkeling. Paniek In het hotel heerste tijdens de brand een waanzinnige paniek. Huilend, gil lend en nauwelijks gekleed, zochten de hotelgasten zich een uitweg. Voorbij gangers improviseerden vangzeilen al voordat de brandweer er was. Sommi gen wachtten echter zelfs niet op de geïmproviseerde vangzeilen. Hotel Polen, dat vlak bij de Dam aan het Rokin staat en aan de achterkant aan de Kalverstraat grenst, werd ogenblik kelijk door de maximale brandweerbe zetting onder schot genomen. Een zie kenauto kreeg in de Vijzelstraat geen voorrang, werd aangereden, sloeg over de kop en brandde uit De twee gewon den waarmee men naar een ziekenhuis onderweg was. en de chauffeur met zijn bijrijder konden aan deze nieuwe vuur zee ontkomen. Alle straten in de onmiddellijke omge ving werden afgezet Het leidde tot chaotische toestanden doordat Am sterdam net aan zijn ochtendspits be gon. Ondanks alle verwoede pogingen van de brandweer om de brand tot het hotel te beperken, sloeg het vuur over naar de tweedehandsboekhandel De Slegte en de woningen erboven, vlak naast Po len. Ook dit pand brandde tot de grond toe af. Het gebouw van het kledingma gazijn Peek en Cloppenburg op de hoek van de Kalverstraat, Dam en Rokin liep eveneens gevaar maar kon ten slotte worden behouden. Om half negen stortte een deel van de voorgevel van het hotel in elkaar. Bran dende brokstukken kwamen terecht op een ladderwagen van de brandweer. De wagen ging verloren, de bemanning moest naar het ziekenhuis. Onder puin Eerder waren al een zijgevel en de pui met de daarachter liggende kamers naar beneden gekomen. De reddings operaties waren daar toen nog in volle gang. Gevreesd wordt dat een groot aantal mensen met het vallend puin mee is gestort en nu nog onder de brok stukken begraven ligt. Ook hierbij raakte een met ladder uitgeruste brandweerauto total loss. Veel hotelgasten die aan het inferno hadden weten te ontkomen, bleken zich in taxi's naar Schiphol te hebben laten rijden. Zij zijn nog niet achterhaald. Mede daardoor ligt het aantal vermis ten momenteel rond de achttien. Op het Rokin smolten sierlantaams door de hitte van de hotelbrand De oorzaak van de vuurzee kan hebben gelegen in de meubelzaak Inden die op de begane grond was gevestigd m het deel van het gebouw waar het twee jaar geleden intern geheel verbouwde hotel Polen tot voor enige jaren een groot café-restaurant had. Het is overigens niet uitgesloten dat de oorzaak moet worden gezocht in de keuken van het hotel- restaurant. Zowel het hotel als de meubelzaak was uitgerust met een zeer modeme brandbeveiligingsinstallatie. Het tachtig kamers tellende hotel had vannacht 105 gasten, onder wie een groep van 48 merendeels bejaarde Zwe den. Het gezelschap zou vandaag naar huis gaan. In deze groep is een vrij groot aantal slachtoffers gevallen. Het gezel schap heeft zijn terugreis voor in ieder geval een dag uitgesteld. In hotel Krasnapolsky, dat schuin Slot zie pagina 3 kolom 6) PVDA EN JOVD WILLEN VERBOD VOLKSUNIE DEN HAAG - Het PvdA-kamerlid Kosto heeft minister Van Agt (justitie) gevraagd de Nederlandse Volksunie, een partij die onder lijstnummer 16 deelneemt aan de komende verkiezin gen, te verbieden. Volgens het kamerlid is de NVU een te verbieden organisatie, nu deze groepe ring zich in haar verkiezingspropa ganda onermeer bedient van een runen teken. dat in oorlogstijd symbool was van de 23 SS-pantserdivisie Nederland In schriftelijke vragen aan de bewinds man dringt Kosto ook aan op het Instel len van een strafvervolging tegen hen. die verantwoordelijk zijn voor het ge bruiken van di^ symbool Ook de Liberale Jongerenorganisatie JOVD wil een verbod van de Neder landse Volksunie <NVUi van de Hage naar Joop Gilmmerveen. Het bestuur van de Jongerenorganisatie voor Vrijheid en Democratie is zeer ongerust over de activiteiten van de NVU In een verklaring zegt het JOVD-bestuur maandag dat ..de JOVD uitgaat van de gelijkwaardigheid van alle mensen Ie dere vorm van discriminatie en van ra- sclsme moet met kracht worden bestre den Daarom vraagt de JOVD de Neder landse overheid om de partij Glimmer veen te verbieden. AMSTERDAM - „U kunt ook te veel ontkennen". Dit zei maan dagmiddag de Amsterdamse rechtbank-president mr. J. A. Schroder tegen de van oorlogsmisdaden verdachte Blaricumse miljonair Pieter Menten (77) die op de eerste procesdag alle tegen hem ingebrachte beschuldigingen steeds weer ontkende. Menten, die voortdurend iedereen in de rede viel maar steeds weer door de rechtbankpresident scherp tot de orde werd geroepen, slaagde er tijdens de zit ting van de bijzondere strafkamer van de Amsterdamse rechtbank in heel wat verwarring te zaaien Officier van justi tie mr A. F. J C. Habermehl kreeg bij het begin van de zitting zelfs niet de kans om de dagvaarding tegen Menten. die wordt beschuldigd van moord of medeplichtigheid aan moord op joden in het in 1941 door de Duitsers bezette Polen, voor te lezen De Blaricumse miljonair, die blijk gaf van een opmerkelijke strijdlust, diende direct een verzoek tot wraking van de rechtbank in op grond van getoonde partijdigheid. Menten stelde opnieuw, evenals tijdens de pro-forma zitting een maand geleden, dat zijn proces een showproces was en dat de justitie zich heeft laten leiden door de Russische geheime dienst KGB. Mentens raadsman weigerde echter de wraking toe te lichten en liet duidelijk blijken dat het het een om een solo- optreden van zijn cliënt ging. Op het moment dat de rechtbank de zaal wilde verlaten om zich over het verzoek tot Knoop verwijderd Tijdens de middagzitting zorgde Men ten nog eens voor oponthoud. Zijn ver dediger eiste namelijk verwijdering van Accent-hoofdredacteur Hans Knoop, die een groot aandeel heeft ge had in het opnieuw onder de aandacht van justitie brengen van de zaak- Menten, uit de zittingszaal. Hij stond volgens mr. Van Heijningen op de ge tuigenlijst. Nadat de rechtbank gecon stateerd had dat dit inderdaad het ge val was moest Knoop de zaal uit. „Dui delijk een pesterijtje van de verdedi ging". aldus de Accent-hoofdredacteur. Hij diende direct een verzoek in om al op de tweede procesdag, woensdag, ge- (Slot zie pagina 10 kolom 1) PROBLEMEN ROND DALING LEERLINGEN OOSTBURGSE SCHOLENGEMEENSCHAPPEN ORIENTERENDE BESPREKINGEN OP INITIATIEF VAN RIJKSINSPECTEUR tVan onze onderwijstnedewerksteri VLISSINGEN/OOSTBURG - Mede als gevolg van een in de toekomst te ver wachten daling van het leerlingenaan tal en een beperking van het aantal le suren bestaat de kans op verschraling van het voortgezet onderwijs in West- Zeeuwsch-Vlaanderen. Tot het voort gezet onderwijs in West-Zeeuwsch- Vlaanderen behoren de beide in Oost burg gevestigde scholen voor voorbe reidend hoger- cn middelbaar onder wijs: rijksscholengemeenschap Ko ningin U'ilhelmina (525 leerlingen) en scholengemeenschap St. Eloy(517 leer lingen). In de afgelopen weken heeft de inspecteur van hel voortgezet onder wijs, de heer C. H. J. Rijk te Bergen op Zoom afzonderlijke besprekingen ge voerd met de beide direkties van de be trokken scholen De heer Rijk heeft 'oriënterende besprekingen gevoerd over de plannen voor de komende vijf jaar'. Volgens hem is van een samen gaan van beide scholengemeenschap pen op dit moment nog geen sprake. Desgevraagd verklaarde ons inspecteur Rijk. dat het ministerie van onderwijs en de inspectie voortgezet onderwijs zich zorgen maken over de daling van het aantal leerlingen en de onderwijssi tuatie bij het voortgezet onderwijs in West-Zeeuwsch-Vlaanderen tussen nu en 1985. Inspecteur Rijk: „In de toe komst bestaat kans op verschraling. Het is onze pücht de mensen daarop te wijzen We moeten namelijk waakzaam blij-, ven. Vandaar mijn gesprekken met de beide schooldirecties" Volgens de heer Rijk zal het tot 1981 - 1982 met tot opheffing van scholen ko men Wél is Dij van oordeel, dat tegen die tijd een daline van het aantal leerlingen ongetwijfeld een verschraling van het onderwijs zal betekenen. Rijk; „Daar tegen hebben wij willen waarschuwen. Het enige waar het op dit moment om gaat is; Moeten we het onderwijs in WestrZeeuwsch-Vlaanderen laten weg kwijnen? Wij hebben intussen de me ningen gepeild over goed onderwijs ter plaatse Daarbij stond niet een samen gaan centraal, maar een studie voor een goede oplossing. In 1982 zal de daling van het geboortecijfer al duidelijk merkbaar zijn. We moeten die klap vóór blijven Binnen de komende vijf jaar moet er iets gebeuren In welke vorm is nog niet bekend. We hebben echter nu nog tijd vooreen voorbereidingsperiode van twee jaar en eveneens twee jaar voor realisering. We moeten thans reeds waakzaam zijn Als we er niet spoedig een begin mee maken, zijn we straks te laat". Inspecteur Rijk zal de situatie van het WesUZeeuws-Vlaamse onderwijs bin nenkort ook in een oriënterend gesprek aan de orde stellen bij de christelijke nationale mavo-school te Oostburg, zo liet hij nog weten. De belde scholenge meenschappen Koningin Wilhelmina en St. Eloy bestaan uit de studierichtin gen atheneum, havo en mavo. Drs. A. F, G. van Gorp, rector van de scholengemeenschap St. Eloy te Oost- Slot zie pagina 4 kolom 2) Praktische politiek In het westen blijft het 'euro- communisme' de aandacht trekken, waarbij met name de F7HP-I vraag aan de orde is of samen met communisten van deze variant regeringsverantwoor delijkheid kan worden aangegaan bin nen een parlementair-democratisch stelsel. Allerlei overwegingen komen daarbij naar voren, bijvoorbeeld de rela tie tussen 'eurocommunisten' en Mos kou. Zijn zij werkelijk onafhankelijk van de grote 'moeder-partij' in de Sowjet- unie? Is de parlementaire democratie voor de eurocommunisten een in elk op zicht aanvaardbare regeringsvorm of beschouwen ze die slechts als een etappe in een historisch proces? In zo'n proces worden dan de omstandigheden op zeker moment rijp geacht voor een revolutie of machtsovememlng van het klassieke marxistische model.De dis cussie over dit alles speelt zich vooral ai in landen als Frankrijk en Itallè. waar de communistische partijen redelijk sterk zijn en er een machtsfactor van beteke nis vormen. In Nederland is dat niet het geval, maar dat neemt niet weg dat ook hier een samenwerking van met name socialisten met de CPN herhaaldelijk in discussie is. In Zeeland trok dit onder werp de afgelopen dagen de aandacht door een verklaring van het PvdA- statenlid N. Filius. V„, fiant/yi orige week publiceerde het West- duitse weekblad Der Spiegel een inte ressant essay over het eurocommunis- me, geschreven door de Poolse filosoof Leszek Kolakowski. In Nederland ls hij geen onbekende: voor zijn proefschrift over Spinoza werkte hij in 1958 een hall jaar in Amsterdam. Bovendien deed hij enige jaren geleden mee aan het Inter nationaal Filosofenproject van de Nos- televisie. Kolakowski. in 1927 geboren, werd na de oorlog lid van de Poolse communistische jeugdorganisatie en later van de Com munistische partij van zijn land. In Po len trok hij als jonge intellectueel sterk de aandacht en al spoedig trad hij op de voorgrond. Zo vertegenwoordigde hij zijn partij in 1956 tijdens het befaamde twintigste partij congres in Moskou, waar de ontluiste ring van Stalin werd aangekondigd. In datzelfde jaar speelde hij een belang rijke rol in de gebeurtenissen van de zg. 'Poolse oktober", die Gomoelka aan de macht brachten. In 1966 echter bleek hij te onorthodox met alle gevolgen van dien: hij werd uit de partij gestoten, in 1968 werden zijn boeken verboden en werd hem zijn leeropdracht als profes sor aan de universiteit van Warschau ontnomen. Hij week uit naar het buiten land, eerst naar de VS en later naar En geland, waar hij in 1970 hoogleraar ln Oxford werd. In het Spiegel-essay van vorige week gaat Kolakowski er van uit dat de leiders van het 'eurocommunls- me' geheel te goeder trouw zijn, maar tegelijkertijd betoogt hij dit niet essen tieel te vinden. Beslissend is voor hem dat er nog steeds geen breuk, geen schisma is tussen Moskou en de euro communisten. Zolang datniethetgevai is. blijft de dwingende band me t Moskou bestaan. Naar zijn mening hangt het niet van de Italiaanse communisten al of zij hun onafhankelijkheid kunnen bewaren zodra zij aan de macht komen: als het zo uitkomt worden ze eenvoudig volgens het Dubcek-recept vervangen door betrouwbaarder geachte figuren. Kolakowski's betoog onderstreept de relativiteit van het eurocommunisme duidelijk; zonder breuk blijven de oude verhoudingen gehandhaafd. V/verigens meent Kolakowski dat het ware geloof ln de communistische lan den zelf vrijwel dood ls. Niemand neemt de ideologie nog ernstig, zegt hij. maar ze is nu eenmaal onontbeerlijk voor de machthebbers, omdat zij de basis vormt van de 'tyrannie van het éénpartijen- stelsel'. De sympathie in enkele oost- bloklanden voor het eurocommunisme is al evenmin een geloofskapittel; ze spruit voornamelijk voort uit de be hoefte om binnen het bestaande stelsel zo onafhankelijk van Moskou te kunnen opereren. De leiders van deze landen realiseren zich echter maar al te goed dat zij vazallen zijn en alleen ais vazal len kunnen overleven Kolakowski wijst er op dat de politieke en militaire bu reaucratie ln de Sovjet-unie een machtsconcentratie vormt, die haar weerga in de modeme geschiedenis met heeft. Niet zonder ironie vraagt hij of de Italiaanse communistenleiders deze Russische machtsgroep inderdaad be schouwen als een 'gemeenschap van klassenbroeders' Vragen als deze kan men niet uit de weg gaan, ook niet m de Nederlandse discussie Het hier eerder geciteerde Zeeuwse statenlid heeft zich voor zijn keuze beroepen op de 'practi- sche politiek' Maar daar gaat het in het stuk van Kolakowski ook om. Hij echter stelt somber vast dat verlangens naar mensenrechten, naar burgerlijke vrij heden en vrijheid van meningsuiting, naar opvoeding en vrije organisaties van arbeiders niet meer aan de orde komen in communistische landen, Zijn dat zaken waarover men luchthartig heen kan stappen meteen beroep op de praktische politiek? De Roemeense dissidente schrijver Paul Goma ls maandag na een hechte nis van vier weken vrijgelaten, zo heeft een vriend van de schrijver meegedeeld Goma werd begin april opgepakt nadat hij zich had beklaagd over intimidatie door de politie, en in een open bnef schending van de rechten van de mens in Roemenië aan de kaak had gesteld. tVan ome parlementaire redactie) DEN HAAG - De oorlogsmisdadiger Philippa zal bin nenkort op vrije voeten worden gesteld. Een dezer dagen valt de beschikking te verwachten tot zijn voorwaarde lijke invrijheidstelling. Staatssecretaris Zeevaiking (justitie) heeft dit maandag geantwoord op een schrifte lijke vraag van het CPN-twecde-kamerlid Wolff. Zeevaiking schrijft in zijn antwoord: „Ik hecht eraan mede te delen dat alle voorgeschreven adviezen strekten tot het verlenen van voorwaardelijke invrijheidstelling. Niettemin heb ik mij in verband met deze beslissing in nog ruimere kring georiënteerd en heeft ampel overleg plaats gevonden. Daarbij stonden met name de op te leggen bijzondere voorwaarden centraal. Het verheugt mij dat het in een zaak als deze mogelijk is gebleken aanvankelijk bezwaar tegen de door mij genomen beslissing in belang rijke mate weg te nemen". De CPN'er Wolff stelde in zijn vraag, dat onder brede lagen van de bevolking verontrusting bestaat over het voorwaardelijk vrijlaten van Philippa. Philippa werd op 11 april 1974 na een anonieme tip gear resteerd in het huis van zijn vader, waar hij bijna 29 jaar ondergedoken had gezeten. In 1950 werd hij wegens oor logsmisdaden bij verstek ter dood veroordeeld door de bijzondere strafkamer van de rechtbank in Assen. Omdat het vonnis na vijf jaar nog niet was voltrokken, werd het omgezet in levenslang. Eind oktober vorig jaar kreeg Phi lippa gratie. Zijn levenslange gevangenisstraf werd omge zet in een gevangenisstraf van vier jaar. Philippa trad in 1942 in dienst bij de Waffen-SS en werd in 1944 opperstormleider bij de Landwacht ln Drente In die functie is hij het brein geweest van de beruchte Norger Bloedploeg. Deze organisatie was verantwoordelijk voor de grootste gruwelen in Noord-Drente. Tientallen mensen vonden door de bloedploeg de dood, en velen werden af gevoerd naar concentratiekampen. In de bijna 29 jaar dat Philippa zich in het huis van zijn vader verborgen hield, is hij vrijwel niet de deur uit geweest. Het CPN-kamerlid Wolff vindt de beslissing van staats secretaris Zeevaiking om Philippa (voorwaardelijk) vrij te laten, 'onverantwoordelijk, gevaarlijk en provoce rend'. Wolff: „Het betekent dat je, terwijl het proces- Menten loopt, iemand vrij laat die oorlogsmisdaden van formaat heeft begaan".

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1977 | | pagina 1