PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
VISSERS VOOR RECHTER
PI©"010
'Buitengebeuren' centraal
op zonnige koninginnedag
CDA IN
HERSTEL
Oliespuiter
bedwongen
Vlaggetjesdag
in Ierse Cork
DUIZENDEN IN DEFILE
de krant
van zeeland
MUZIEK, OUDE EN NIEUWE SPELEN
GEVOLGEN KLEIN'
Doden bij
schietpartij
in Istanboel
220e jaargang no. 97
Maandag 2mei 1977
De veertien Nederlandse vissersschepen die in de Ierse havenstad Cork zijn
ovqelegd zijn de volgende: de SCH22 „De Buis", SCH 54 „Franziska", SCH33
Maria", SCH 90 „Onderneming I", SCH 108 Onderneming II", SCH 81
Frank Vrolijk CznSCH 120 „Poseidon", SCH 302 „Willem van der Zwan
'jw 172 „Dirk-Diederik", KW 122 Arte Ouwehand", KW 49 „Schout Vel-
thuys". KW 171 „Jan Maria", IJM36Egmonden natuurlijk de VL89 „Mom-
ka", alsmede het hospitaal-kerkschip „De Hoop". De schepen SCH 22,54,108
en 120 zijn niet aangehouden en opgebracht, maar uit solidariteit toch naar
Cork gevaren.
Foto: rijen Nederlandse trawlers, afgemeerd in de haven van Cork.
Van onze speciale verslaggever Hans de Bruijn)
CORK - De veertien Nederlandse vissersschepen die vrijdagavond door de Ierse marine werden
aangehouden en opgebracht naar Cork wegens vissen binnen 50 mijl van de Ierse kust, hebben hun
daad zeer bewust begaan. Zij wilden daarmee een confrontatie uitlokken met de Ierse autoriteiten,
die eenzijdig de 50-mijlszone instelden.
Deze confrontatie vindt vanmorgen
maandag plaats. De Nederlandse vis
sers zullen zich om half elf plaatselijke
tijd moeten verantwoorden voor de
plaatselijke rechter. De verwachting is
dat zij op borg worden vrijgelaten. -
De vissers kunnen zich in ieder geval
gesteund weten door de Nederlandse
ministers Van der Stee (landbouw en
visserij) en Van der Stoel (buitenlandse
zaken). De ministers hebben met de re
ders van de Nederlandse vissersvloot
zaterdag een spoedberaad over de
kwestie gehouden. De Nederlandse re
gering heeft de Ierse actie als „illegaal"
bestempeld en in felle bewoordingen
afgekeurd.
In Den Haag is men bezig naar het zoe
ken van de snelste weg om het conflict
tot een oplossing te brengen.
De Nederlandse ambassadeur in Du-
puinhoop
held
Henk van Ulsen brengt 'Mijn held Tsjlts-
jlkow' van Gogol, Radio- en televisie
programma's: Strip
kampioen
Kampioen Ajax was niet overwerkt op
de dag van de arbeid.
titel
beker
eindelijk
Knetemann: eindelijk hebben wij ook de
grote overwinning
stijl
Peter Hcrüngs reed in sublieme stijl
naar een zege m de Axelse i
hand
blin, mr. F. van Raalte overhandigde za
terdag een officiële protestnota van de
Nederlandse regering aan de Ierse mi
nister van buitenlandse zaken. Garret
Fitzgerald. Daarnaast heeft de Neder
landse ambassade in Ierland gezorgd in
het kader van de consulaire bijstand
een advocaat, van de vissers.
Europese hof te zullen dagen. Hij moet
daarvoor nog toestemming krijgen van
zijn collega's uit de Europese commis
sie. Volgens een woordvoerder van het
ministerie van landbouw en visserij is
het wachten daarop niet meer dan een
formaliteit.
De Europese commissie komt vandaag
In de algemene raad van ministers van maandag speciaal bijeen om zich te be-
buitenlandse zaken van de EEG zal mi
nister Van der Stoel dinsdag een verkla
ring afleggen en daarmee opnieuw de
raden over het conflict. Landbouw
commissaris Gundelach, die zich duide
lijk teleurgesteld toonde over deze wen-
MiMdjdige Iterse uitbreldmg van territo- Jnntn het toch al.gevoelige erimoel-
rlale waLen opnieuw aa/de orde stel- 3'
Europees landbouwcommissaris Gun
delach heeft Van der Stee toegezegd de
Ierse regering voor deze zaak voor het
zijn collega's het groene licht krijgen
voor een snel en krachtig optreden
tegen Ierland
Waarschijnlijk zal Gundelach de com
missie eerst voorstellen van Ierland in
een brief te eisen dat zij haar eenzijdige
maatregelen binnen zeven dagen In
trekt. Als Dublin dit weigert, kan de
commissie de Ierse regering voor het
Europese hof dagen.
De vissers geven als reden op voor hun
aanwezigheid binnen de 50-mijlszone
dat zij de scholen makreel waar zij op
visten, gevolgd waren. Eerder vorige
week was de vissers door hun reders te
verstaan gegeven dat zij de vis moesten
volgen, ook al zou deze zich naar de Ierse
visserij gronden verplaatsen. De vissers
kregen opdracht om gewoon door te vis
sen, waarmee zij bewust het risico aan
vaardden door de Ieren te worden aan
gehouden,
Ierland heeft zoals gemeld per 1 april
een eenzijdige visserijmaatregel afge
kondigd. Binnen een zone van 50 mijl uit
de kust is vissen voor schepen met een
lengte van meer dan 33 meter en een
sterkere motor dan 1100 pk verboden
verklaard. Alle 14 Nederlandse schepen
overschredjn deze grenzen.
De vissers visten reeds vanaf vorige
week woensdag in de verboden wate
ren. Vrijdagmiddag vond voor het eerst
een controle plaats door een vliegtuig
van de Ierse luchtmacht. Vrijdagavond
omstreeks zes uur verscheen het korvet
Deirdre van de Ierse marine bij de drie
Nederlandse vissersschepen die bij de
zuidelijke havenstad Cork op zo'n 28
mijl uit de kust aan het vissen waren.
De Ieren kozen de VL 89 Monika van de
Vlaardingse rederij Kwakkelsteln voor
hun aanhouding uit. Schipper Cor
Schonenberg van de Monika kreeg twee
marinemensen aan boord die hem ar
resteerden. „Wij kregen eerst het ver
zoek om de Ierse wateren te verlaten,
maar dat weigerden wij. Toen werden
we onder arrest geplaatst", aldus de
schipper.
De twee marinemensen - gewapend met
Slot zie pagina 3 kolom 5)
Paus Paulus VI heeft zaterdag bis
schop Gijsen van Roermond ontvangen
in een particuliere audiëntie.
SOESTDIJK iANPi - Koningin Juliana heeft op haar 68ste verjaardag weer
de gelukwensen in ontvangst genomen van enkele duizenden Nederlanders
die in groepsverband of individueel naar Soestdijk waren gekomen voor hel
traditionele bloemendefilé. De felicitaties golden ook nog een beetje het in
De voltallige koninklijke familie, inclusief de elf kleinkinderen, verscheen om
half elf op het bordes (foto). tZie verder pagina 7i.
GEEN OVERDREVEN
UITBUNDIGHEID
VLISSINGEN - Een bloesemend en
zonnig Zeeland vierde zaterdag de 68-
ste verjaardag van koningin Juliana,
Het spreekwoordelijk, bijna legenda
risch geworden Oranjezonnetje over
goot de Zeeuwse dorpen en steden,
waar de bevolking- en dan vooral het
jeugdige deel -opgetogen, maar vrijwel
nergens overdreven uitbundig konin
ginnedag vierde, 's Morgens voor tien
uur was het op veel plaatsen nog rustig,
met in de dorpen slechtseen wat vroege
brommer of een fluitende vogel, die de
stilte verstoorde. Maar na tien uur
kwam er leven in de brouwerij en nam
ook hel verkeer op de wegen aanmerke
lijk toe.
In Domburg echter werden de bewoners
al om even negen uur aan koninginne-
feest herinnerd door klokgelui en trom
petgeschal vanaf de dorpstoren, en in
het Noord-Bevelnnd.se Colljnsplaat
luidden de klokken al even na acht uur.
De fanfare "Advendo" in het Beve-
landse Wolphaartsdijk was niet het
enige muziekkorps dat wij op onze tocht
ontmoetten. Met een mars door het veel
bevlagde dorp werd een druk pro
gramma van activiteiten ingeluid,
waarbij onder meer de voetbal-teams
van de tweelingdorpen Oud-
Sabbinge^ Wolphaartsdijk elkaar be-
kampten en de jeugd 's middags in wed-
strijdvorm haar best deed de dorpsvij
ver van' een aantal al te vet geworden
karpers te bevrijden. Ook in het a) even
Zuldbevehindse nabij Kloetinge werden
de bewoners 's morgens door klokken
gebeier van de Geertestoren er aan her
innerd dat er die dag "iets te doen" was.
De brassband "Excelsior" trad daar om
halftien al "in 't geweer" om de jongere
schoolkinderen onder feestmuziek naar
het poppenspel in Amicitia te begelei
den. 's Middags - na een snelle tocht
door Schouwen-Duiveland en
Zeeuwsch-Vlaanderen - keerden we in
het door vlaggen en bloeiende tuinen
kleurrijke Kloetinge terug, om nog net
een paar glimpen op te vangen van het
ringsteken, een oude Zeeuwse sport,
ditmaal beoefend door in moderne rul-
terdracht en op pony's en rijpaarden ge
zetenjongens en meisjesen ouderen, die
voor hun toernooi het sfeervolle Markt
plein hadden uitgezocht. De kloetinge-
naren konden ook nog meedoen aan een
(Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG - Het CDA heeft zich volgens de jongste NIPO- Rooie-Haan-,
enquête enigszins hersteld van de sterke teruggang van vlak na de kabinets
crisis. Het CDA zou nu duidelijk als grootste partij uit de stembus komen
met 33,2 procent (51 zetels), tegen de PvdA 29,2 procent (45 zetels). De VVD
komt op 19,2 procent, goed voor 30 zetels.
De progressieve drie bleven, vergeleken met de enquête van vorige maand,
stabiel met 55 zetels. D'66 liep iets terug, van 7 naar 6 zetels en de PPR ging
licht, vooruit, van drie naar vier zetels.
Het CDA verloor ten opzichte van de enquête van maart 2,1 procent (3 zetels
vergeleken echter met een tussentijdse peiling van vlak na de kabinetscrisis,
die een teruggang van 5 zetels voor het CDA voorspelde, liep het CDA weer
twee zetels in. De WD, die vlak na de val van het kabinet 5 zetels zou winnen,
moest daar in de jongste peiling weer twee van inleveren, zodat de winst ten
opzichte van de vorige maand drie zetels bedroeg.
De kleine partijen bleven nagenoeg gelijk, wat betekent dat CPN, PSP en
Boerenpartij één zetel zouden verliezen vergeleken met de vorige verkie
zingen van 1972, en DS'70 nog slechts één van de zes zetels overhoudt. Uit de
enquête blijkt voorts dat CDA en WD samen over 81 zetels kunnen beschik
ken, dus 6 meer dan de meerderheid van 75 zetels. Het percentage mensen
dat overigens nog steeds niet weet op welke partij het gaat stemmen op 25
mei bedraagt 19 procent, terwijl 6 procent aankondigt in het geheel niet
naar de stembus te zullen gaan.
(Van ome correspondent)
STAVANGER-De Amerikaanse specialistengroep onder leiding van Red Adair is
er zaterdag in geslaagd de oliespuiter op het booreiland Bravo onder controle te
krijgen. De groep van Adair deed zaterdag een vijfde poging het gat te dichten, en
deze keer met succes. Eerst werden stalen platen in de oliestraal geschoven.
Daarna werd een vier ton zware kap op het uiteinde van de boorpijp aangebracht.
Om het gat voorgoed te dichten werd ten slotte onder hoge druk modder in de pijp
gespoten.
Ondanks de afsluiting is er in de olie- en
aardgasbel onder de Bravo nog sprake
is van behoorlijke overdruk. Volgens
een naaste medewerker van Adair. Jack
Thompson, zal worden geprobeerd deze
druk weg te nemen door een nieuwe pij
pleiding aan te leggen naast de be
staande.
Een Noors hefschroefvliegtuig, dat ma
teriaal en levensmiddelen aan boord
van de Bravo zou brengen, is in de met
olie bedekte zee gestort. Van de drie
koppige bemanning is niemand terug
gevonden.
De Noorse minister-president Nordli
prees de groep van Red Adair enkele
uren na hun geslaagde afsluitpoging
uitvoerig. „Zij hebben uitstekend werk
verricht. Mijn eerste reactie is er een van
enorme opluchting", aldus de Noorse
premier.
De produktie van alle booreilanden in
het Ekofisk-veld is vanaf zondag weer
hervat. De Noorse regering had afgelo
pen donderdag onder druk van de linkse
partijen in het parlement „om veilig
heidsredenen" de produktie in dit ge
bied laten stop zetten.
De oliespuiter heeft naar schatting
28.000 ton olie in de Noordzee doen te
rechtkomen. Omdat ongeveer de helft
van deze olie vrijwel direct na het vrij
komen verdampt, schat men dat er nu
nog zo'n 14.000 ton olie op de golven
drijft.
Verrassend klein
Volgens een adviescommissie van de
Amerikaanse kustwacht is het niet no
dig apparatuur uit Amerika te laten
overkomen om deze olie op te ruimen,
omdat golfslag en verdamping ook dit
restant zullen vernietigen. Volgens een
Noorse functionaris zullen de gevolgen
van de olievlek „verrassend klein" zijn.
Wat de gevolgen zijn van de ramp met
de Bravo is nog niet duidelijk. Geschat
wordt dat de Phillips Company, de ei
genaar van het booreiland, per dag 5
miljoen dollar aan produktlekosten
heeft verloren. Evenmin staat vast hoe
de ramp is begonnen. De Noorse rege
ring zal daarnaar een onderzoek instel
len.
Er is al een speciaal olieveiligheidsde-
partement opgericht. Momenteel wor
den alle olieboorplatformen volgens
verscherpte veiligheidsnormen onder
zocht. Aan boord van alle booreilanden
zijn Noorse veiligheidsexperts gesta
tioneerd.
ISRANBOEL - Een massabijeenkomst
ter gelegenheid van de 1-meiviering in
het centrum van Istanboel. georgani
seerd door de linkse Turkse vakcen
trale Disk, is zondag uitgelopen op
schietpartijen, waarbij volgens het
semi-officièle Turkse persbureau Ana-
tolie minstens 30 mensen om het leven
zijn gekomen.
Zeker 50 mensen zouden verwondingen
hebben opgelopen.
De schietpartijen zouden zijn begonnen
toen linkse extremisten het vuur had
den geopend op de politie en vakbonds
leden die de bijeenkomst bijwoonden.
Op een gegeven ogenblik begonnen ook
sluipschutters die zich genesteld had
den op de daken van gebouwen rond het
grote plein waar een massabijeenkomst
werd gehouden, te schieten op de politie
die onmiddellijk terugschoot. Op het
plein hadden zich toen circa 150.009
mensen verzameld'
Duizenden mensen verdrongen elkaar
toen zij een goed heenkomen trachtten
te vinden. In verschillende delen van de
stad braken vechtpartijen uit tussen
vakbondsleden en linkse extremisten
die met stokken en messen gewapend
waren. Intussen duurde het vuurge
vecht tussen de politie en andere linkse
extremisten voort. De extremisten
hadden deel willen nemen aan de grote
mars die vooraf ging aan de massa
bijeenkomst. Zij werden echter niet ge
tolereerd door de vakbondsleden. Bij de
vechtpartijen werden ook auto's in
brand gestoken. De omgeving van het
Taksimplein waar de bijeenkomst werd
gehouden, ligt vol glas. Vele ramen van
hotels, bankgebouwen en overheidsbu
reaus zijn ingegooid.
puzzelorrientatierit: één van de vele. die
op koninginnedag in Zeeland werd ge
houden
In Nieuwerkerk op Schouwen-
Duiveland had de drumband eventuele
langslapers al tijdig gewekt. Op het
sportveld vermaakten de kinderen van
de schoolklassen zich met spelen als
ringsteken per fiets, hoepelen met een
autoband, blokdansen en zaklopen. in
hun verrichtingen aangevuurd door be
langstellende familieleden en klasgeno
ten.
Ook de Oosterlanders waren 's morgens
vroeg gewekt met de tonen van hun
Oosterlandse Fanfare. De Jongere
schoolkinderen werden hier - onder
meer - opeen filmvertoning getracteerd.
Zierikzee deed tegen een uur of half elf
(Slot zie pagina 5 kolom 2)
Red Adair na de succesvolle poging de spuiter te dichten.
