POLITIE IN ROME
SCHIET TERUG
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Voor 1 september moet besluit regering
pijlerdam Oosterschelde worden genomen
DDR-materiaal over
Menten naar Van Agt
JUSTITIE BEMOEIT ZICH
MET ZAAK-VAN TILBURG
Regering onderdruk na studentenrellen
TINDEMANS FORMA TEUR
NIEUW KABINET BELGIE
üuxxxxaxx x x xxoxmjax
Generaal wil
atoomkoppen
Akkoord
Akzo
en schippers
Onderhandelingen volgende week
Nog geen officieel onderzoek
Bedrijven
Van Gelder
even plat
Tweemaal 106 pagina u
220e jaargang no. 90
Zaterdag 23 april 1977
DAMESMODE
Lange Delft Promenade 111 - Middelburg
Ware klasse verloochent zich niet
(Van ome correspondent)
ROME - De Italiaanse minister van binnenlandse zaken Cossiga staat bloot aan een storm van
kritiek na de onlusten aan de universiteit van Rome waar donderdagmiddag een politieman werd
vermoord en een ander zwaar gewond. Hij werd onmiddellijk ter verantwoording geroepen in het
parlement: „Het kan, het mag, het zal niet meer gebeuren dat onze politie op deze manier de dood in
wordt gejaagd zonder dat alle middelen gebruikt zijn, zowel om dergelijke gebeurtenissen te voorko
men als om ze de kop in te drukken", beloofde Cossiga. Hij deed een beroep op het parlement om
ingrijpende nieuwe wettelijke maatregelen te nemen die de politie daartoe in staat moeten stellen.
Maar van allerlei kanten werd hem voor
de voeten geworpen dat er voldoende
wetten bestaan, die eerst maar eens
moeten worden toegepast. ..De oproer
kraaierszijn bekend", zei de communist
Alessandro Natta. ..hoe komt het dat die
nog steeds op vrije voeten zijn?" Hij
noemde het wel heel merkwaardig dat
de minister in zijn reconstructie van de
ernstige feiten die zich in Rome hadden
afgespeeld met geen woord had gerept
over arrestaties, al was het er maar één.
„Waar wacht de staat op om zich te ver
dedigen?". vroeg Hatta zich af. „waar
wachten we op om deze gewapende be
nden te isoleren en uit elkaar te slaan?"
premier Andreolti, „in het teken van de
gezamenlijke verantwoordelijkheid
van het hele kabinet".
Het eerste resultaat van de vergader
ing was een absoluut betogingsverbod
voor de stad Rome, van vandaag tot en
met 31 mei aanstaande.
Autonomen
Waai- iedereen het langzamerhand over
eens schijnt te raken is dat er eigenlijk
niet meer kan worden gesproken van
studentenverzet, ook al begonnen de
rellen bij de ontruiming van de universi
teit. Het beste bewijs dat de meerder
heid van de studenten geen geweld wil.
is dat die ontruiming vreedzaam verliep
en dat de botsingen pas buiten op straat
begonnen, toen de meeste studenten
zich al hadden verspreid. Het zijn de
kleine groepen zogenaamde autono
men. die opzettelijk aansturen op ge-
terontrust
De Zeeuwse staten zijn ernstig veron
trust over plannen voor voorhaven
Zeebrugge.
PAGINA 3
toekomst
crematoria
Opinie De helft van het aantal uitvaar
ten vindt plaats in crematoria.
invloed
help
Rubnek HoorUZiet^Schrijfl" Help de
patiënt verzuipt.
doping
Tenminste een Nederlander is betrapt
bij Belgische dopingonderzoeken.
concerten
De NOS zendt, het komende seizoen tien
concerten door het Rotterdamse Phil-
harmonisch Orkest uit op Hilversum 4,
radio- en televisieprogramma's: stnp.
bestaan
operatie
Rome en Canterbury: de fusie-operaUe
vrije tijd
Zon in hius maakt regelend optreden
noodzakelijk.
klinieken
Plannen voor hartklinieken
2500 hartoperaties per jaar meei
lijk maken
opstaan
Wil de echte Moody Blues opslaan"
Denksporten en hengelen
weid en het vergieten van bloed. Het is
volslagen onduidelijk hoeveel van die
„autonomen" ook maar iets met de uni
versiteit hebben uit te staan. Zij gebrui
ken de algemene ontevredenheid onder
de studenten slechts als voorwendsel
voor hun eigen plannen. Zij waren het
die de politie buiten de universiteit op
wachtten met vuurwapens, handgrana
ten. molotovcocktails en stenen en de
duidelijke bedoeling te doden
Zo werd Rome opnieuw urenlang het
toneel van een stadsguerrilla, die zich
van straat tot straat verplaatste en die
de politie pas tegen de avond, met inzet
van pantserwagens, wist te onderdruk
ken. Toen bleef er. tussen de wrakken
van vernielde auto's en bussen, slechts
de bloedvlek over op de plaats waar de
23-jarlge agent Settimio Passamonti
door een pistoolschot was vermoord.
Een onbekende had er met krijt naast
geschreven: „Hier lag een smerus. Lo
Russo. je bent gewroken". Francesco Lo
Russo was de 26-jarige student die op 11
maart door de politie werd gedood by de
onlusten in Bologna.
Als er een ding is waar de communisti
sche parlementaire spreker gelijk in
had. is het wel dat de aanstokers bekend
ROME - Het lijkt compleet oorlog op de
campus van de universiteit van Rome.
icaar twee politiemannen <n hun door
studenten doodgeschoten college Set
timio Passamonti wegslepen en de an
dere agenten plat achter geparkeerde
auto's wegduiken.
zijn. Ze hebben zelfs een hoofdkwartier,
niet ver van de universiteit, waarvan ie
dereen het adres kent. Maar toen de po
litie een tijdje geleden tot sluiting wilde
overgaan, werd haar dat door een rech
ter verboden. Hij was tot de overtuiging
gekomen dat het ging om de zetel van
een cultureel genootschap
Agressie
Tot die slotsom moet ook minister Cos
siga zijn gekomen. Na de kabinetszit-
ting van vrijdagmorgen, die grotendeels
was gewijd aan de gebeurtenissen in
Rome, zei hij: „Van nu af zullen betogin
gen waarby gebruik wordt gemaakt van
bommen en vuurwapens niet meer wor
den beschouwd als studentenbetogin
gen. We zullen ze beschouwen als gewa
pende agressie tegen de staat en Tk zal
de politie opdracht geven ze als zodanig
te bestrijden. Laat niemand my ver
keerd verstaan", ging hij dreigend ver
der. „Wie er van nu af nog op de politie
schiet, moet erop rekenen dat de politie
terugschiet. Ik zal nog duidelijker zijn:
we zullen niet meer toelaten dat zoons
van doodarme boeren uit het zuiden
worden vermoord door de kinderen van
de Romeinse bourgeoisie".
Overigens blijft Cossiga van mening
dat er nieuwe wetten nodig zijn om de
„agressie tegen de staat" de kop in te
drukken. Hij kondigde aan dat daar na
de kabinetszitting een besloten verga
dering aan zou worden gewijd van
hemzelf met de ministers van justitie
en defensie, onder voorzitterschap van
OLDEBROEK - Volgens generaal-
majoor B. Bouman zou de pas paraat
geworden lanceerafdcling van de artil
lerie uitgerust moeten worden met
atoomkoppen.
Hij zei dat het ernstige consequenties
zou kunnen hebben als deze pas paraat
geworden afdeling alleen met conven
tionele middelen het legerkorps gaat
versterken. De generaal deed deze uitla
ting ten overstaan van een groot aantal
plaatselijke autoriteiten tydens de vie
ring van het 300-jarig bestaan van de
artillerie in Oldebroek
GRONINGEN (ANP) - AKZO Zout
Chemie in Delfzijl heeft vrijdagavond
in Groningen een akkoord bereikt met
de stakende binnenschippers.
Volgens een woordvoerder van AKZO
zullen de zoutbedrijven in Delfzijl en
Hengelo de vrachtprijzen betalen die de
schippers bedongen hebben.
De procureur-generaal van de DDR.
Josef Streit, heeft de Nederlandse
minister van Justitie Van Agt be
wijsmateriaal doen toekomen inzake
Pieter Menten. die ervan wordt ver
dacht zich aan oorlogsmisdaden te
hebben schuldig gemaakt Dit heeft
het Oostduitse persbureau ADN
vrijdag gemeld. ADN meldde dat
Menten ervan wordt beschuldigd in
Galiziè te hebben deelgenomen aan
de moord op talrijke burgers en aan
de roof van belangrijke kunstwerken.
Menten was vnjdag in Amsterdam in
verband met het vooropnderzoek in
zyn proces, waarby getuigen waren
opgeroepen.
Foto: Menten bij zijn aankomst m de
hoofdstad.
BRUSSEL (ANP) - Koning Boudewijn
van België heeft Leo Tindemans vrij
dag belast met het vormen van een
nieuwe Belgische regering. Tinde
mans. die zes dagen geleden 55 jaar
werd, behaalde met zijn partij, de
Christelijke Volkspartij (cvp) afgelo
pen zondag een forse overwinning bij
de Belgische parlementsverkiezingen.
Die verkiezingen betekenden voor
Tindemans zelf ook een grote overwin
ning. Hij kreeg bij die verkiezingen
134.163 voorkeurstemmen.
JOHANNESBURG-DEN HAAG - De
Nederlandse justitie gaat zich verdie
pen in het verleden van de Dordtsc
ex-wethouder Van Tilburg, die ver
dacht wordt van oorlogsactiviteiten.
By justitie zijn gegevens over de thans
in Zuid-Afrika verbiy vende Van Tilburg
voorhanden. Hij werd direct na de oor
log gearresteerd, onder meer omdat hu
voor miljoenen guldens aan joodse be
zittingen in zijn bezit zou hebben gekre
gen De aanklacht tegen hem werd op 15
mei 1948 vervallen verklaard wegens
gebrek aan bewijs.
De processtukken zyn nu opnieuw uit
de archieven gehaald. Zij zullen aan
staande maandag worden gegeven aan
de Haagse procureur-generaal. A. Baron
van der Feltz, die ze. zoals een woord
voerder van het departement van Justi
tie ons zei. „eens gaat doorbladeren
Deze „verkenning" draagt nog niet het
karakter van een officieel onderzoek.
Daarvan zal eventueel pas sprake zyn
als de procureur-generaal vind t. da t zo'n
onderzoek moet plaatsvinden
Geen verzoek
Bu de Nederlandse justitie is nog geen
verzoek uit Zuid-Afrika binnengeko
men om een onderzoek naar het verle
den van Van Tilburg te doen instellen
Zoals bekend heeft de universiteit van
Pretoria de Nederlandse ambassade
vragen gesteld over de 88-jarige
«wethouder. die zyn gigantische
kunstverzameling onlangs aan de uni
versiteit gaf. Deze verzameling zou voor
een groot deel zyn opgebouwd uit. gesto
len joods bezit.
Het dagblad The Star in Johannesburg
heeft gisteren uitgebreide aandacht
besteed aan een vriendin van Van Til
burg, de thans 70-jarige Albina van
Zaanen-Filgasova. Zij werkte als be
diende bij dr. Friedrich Weinreb, die
zelf ook weer connecties had met Van
Tilburg. Mevrouw Van Zaanen zegt in
The Star ook. dat Van Tilburg na de
oorlog in de gevangenis heeft gezeten
wegens collaboratie.
opdracht in een simpele formule is gego
ten, namelijk een regering vormen. Het
is natuurlijk wel zaak dat er zo snel mo
gelijk een goede regering komt, aldus
Tindemans, die overigens over de sa
menstelling van de nieuwe regering niet
veel kwyt wilde.
Problemen
We worden nog steeds gecontronteera
met economische en sociale problemen
en natuurlijk het eeuwige Belgische
probleem de gewestvorming. Het is
zaak. aldus Tindemans dat er zo snel
mogelijk een goede regering gevormd
wordt die deze problemen de baas kan.
Ik streef emaar. aldus de formateur dat
de staatspartijen in deze regering zit
ting nemen. Tindemans zei dat hy vrij
dagmiddag al de nodige contacten zou
hebben. Het weekeinde gebruik ik om
na te denken en volgende week zak ik
dan de onderhandelingen over de vor
ming van de nieuwe regering beginnen,
zo zei Tindemans. Tindemans, die ook
de vorige Belgische regering leidde be
gon, na zijn universitaire studies (licen
tiaat in de handelswetenschappen, de
consulaire-, de economische- en de poli
tieke en sociale wetenschappen) zyn
carrière als journalist bij de Gazet van
Antwerpen. In 1958 werd hy nationaal
secretaris van de CVP. In 1961 bezette
hij voor het eerst een zetel in de kamer
van volksvertegenwoordigers.
Minister
Regeringservanng deed Tindemans op
in dejaren 1972-'73 toen hij ministervan
landbouw en middenstand was. Van
1973 tot 74 was hij vice-premier. In 1974
werd hij eerste minister in een voorna
melijk christen-democratisch-liberale
regering. Tindemans kreeg ook buiten
zyn land bekendheid, o.a als vervaardi-
In Brussel wordt aangenomen dat de
formateur in eerste instantie zal aan
sturen op het vormen van een coalitie
van christen-democraten en socialis
ten. Beide partijen hebben in de kamer
van volksvertegenwoordigers een
twee-derde meerderheid.
APELDOORN (ANP) - Het voltallige
personeel van de fabriek van Van
Gelder Papier in Apeldoorn heeft vrij
dagmorgen om half elf het werk voor
twee uur onderbroken. Met deze spon
tane actie, waartoe donderdagavond
werd besloten, zegt het personeel (520
man) met klem te protesteren tegen de
voorgenon sluiting van de papierfa
briek in Apeldoorn,
er zijn volgens de bonden en het perso
neel nog mogelijkheden om een ge
deelte van de fabriek zonder verlies te
laten doordraaien. Dit isberekend door
een werkgroep uit het personeel. Ook
hel personeel bij Van Gelder in Rotter
dam (200 man) heeft vrijdagmorgen het
werk neergelegd. Volgens bedrijfsdi
recteur C. PhafT ging het om een wer
konderbreking van drie kwartier.
De Verenigde Staten houden een la
ding traangasgranaten en -werpers
tegen voor Pakistan in verband met de
binnenlandse toestand daar
RAPPORT WERKGROEP MAANDAG NAAR KAMER
DOOR NIEUWF. OF
DEMISSIONAIRE
REGERING
iVan onze Haagse redacteuri
DEN HAAG - De regeringsbeslissing
over de omvang van de doorstroom-
opening in de Oosterscheldedam moet
uiterlijk 1 september van dit jaar wor
den genomen. Maandag aanstaande
wordt het rapport van de speciale in
terdepartementale werkgroep alvast
naar de Tweede Kamer gestuurd. Rij
het stuk zal een brief zitten, waarin de
regering uiteenzet waarom 1 septem
ber ais uiterste datum moet worden
aangehouden en dat het de regering is
gebleken, dat in de Tweede Kamer zeer
uiteenlopend wordt gedacht over de
keus die moet worden gemaakt. Om die
laatste reden ook heeft het demissio
naire kabinet-Den Uyl nog geen beslis
sing genomen. De minister-president
heeft dat vrijdagavond meegedeeld na
afloop van het wekelijkse kabinetsbe
raad.
Hoe de regering eruit ziet die de beslis
sing straks moet nemen, zal sterk af
hangen van de vorderingen die na de
verkiezingen van 25 mei zijn gemaakt
met de kabinetsformatie Als men daar
vóór 1 september niet uit. is - en daarmee
wordt in politiek Den Haag ernstig re
kening gehouden - zal het demissio
naire kabinetrDen Uyl zich alsnog over
de Oosterschelde moeten uitspreken.
Vast staat nu al wel. dat een nieuwe
Tweede Kamer haar mening over het
regeringsstandpunt zal moeten geven in
verband met de voortydige kameront
binding waartoe is besloten na de val
van het kabinet-Den Uyl, gisteren pre
cies een maand geleden.
De regering heeft zoals gemeld de afge
lopen week informeel overleg gepleegd
met de belangrijkste fracties uit de
Tweede Kamer Daaruit ls naar voren
gekomen, dat men de actuele Ooster-
scheldekwestie een politiek omstreden
onderwerp vindt. Volgens de heer Den
Uyl liggen de kaarten ruwweg zo. dat de
WD-fractie vasthoudt aan de kleinste
van de bestudeerde openingen (11.500
vierkante meter), de drie progressieve
regeringspartyen geven de voorkeur
aan de grootste opening (20.000 vier
kante meteri en het CDA heeft nog geen
standpunt ingenomen. Den Uyl: „Dui
delijk is geworden dat welke beslissing
ook wordt genomen, ze zal omstreden
worden"
Volgens de minister-president zijn het
huidige kabinet en alle tot ongeveer
1985 nog volgende kabinetten eraan ge
houden. dat Zeeland in dat jaar zyn be
loofde veiligheid door de Oosterschel-
dewerkzaamheden moet hebben gekre
gen. Vastgesteld is vrijdag, dat 1 sep
tember als uiterste datum moet worden
genomen in verband met betonwerk-
zaamheden onder water aan de toekom
stige pijlerdam in de monding van de
Oosterschelde en de constructie van de
drempel. Zou de beslissing later worden
genomen, dan kan daaraan pas later
worden begonnen dan het tijdschema
aangeeft. Daarmee zou tegeiukertijd
(Slot zie pagina 6 kolom 6
Nijmegen,
Amsterdam
en Middelburg
Tydens een lunchbyeen-
komst van het Zeeuwse de
partement van de Maat
schappij voor mjverheid en
handel heeft deze week drs. M.
C. Verburg er nog eens op ge
wezen dat in de huidige maatschappij
de industriële werkgelegenheid by een
groeiende productie verder afneemt. Hy
doelde daarmee op een steeds verder
gaande technologisering in en van de
bedrijven, waardoor het aantal arbeids
plaatsen vermindert: de machine, de
computer, zij doen meèr en meer het
werk. Eenzelfde gedachtengang ont
wikkelde onlangs vakbondsbestuurder
Arie Groenevelt tijdens een tv-
interview. maar hij sprak er in verwij
tende zin over de ondernemers auto
matiseren te sterk en daardoor komtde
werkgelegenheid in de knel. Groenevelt
meende dat de vakbeweging daar Iets
aan moet doen, onder meer in onder
handelingen met de werkgevers. Hij
wees er m dit verband op dat er in het
Haags akkoord, gesloten tussen onder
nemersorganisaties en vakbonden, een
bepaling voorkomt dat winst moet wor
den omgezet in arbeidsplaatsen. „De
ondernemers zullen dat waar moeten
maken." zo ongeveer stelde hij. Verburg
daarentegen zocht de oplossing niet m
afremming van de automatisering als
één meisje bij Unilever een x-aantal ys-
lollies per dag kan maken, is het onzin
om datzelfde aantal met twee meisjes te
bereiken, aldus zijn betoog. Nieuwe ar
beidsplaatsen zullen derhalve elders
moeten worden gezochten gevonden, In
welk verband Verburg met name op de
dienstensector wees.
De
frontlijn
hier aangeduide problematiek is
allerminst nieuw, maar komt wel steeds
duidelijker op de Nederlandse samenle
ving af. Ruim twee j aar geleden vestigde
minister-president Den Uyl er op nogal
spectaculaire wijze de aandacht op: hij
hield zijn befaamd
geworden 'Nij
meegse rede' en
vulde die later aan -
naar het oordeel van
sommigen was het
een correctie - met een rede in Amster
dam. De eerste toespraak werd gehou
den tijdens een vergadering van het Ne
derlands Christelijk Werkgeversver
bond op 1 oktober 1974. Dit zei toen de
premier. „Als we spreken over ontwik
kelingen van de werkgelegenheid op
lange termijn, dan kan niet worden
voorbijgegaan aan een bewuste rem op
het tempo, waarin technische vernieu
wingen in onze economie, metname ook
in onze industrie, worden toegepast En
dat betekent dat daar een nieuwe
dwang zit om investeringen en investe
ringsbeslissingen te toetsen. Het is mis
schien naar, maar naar mijn mening on
ontkoombaar." Uit deze woorden zou
men kunnen afleiden dat de premier
tegenstander was geworden van ver
nieuwingen in het productieproces
Geen wonder dat hij vervolgens op vele
fronten en van vele kanten werd aange
vallen. Maar Den Uyl pareerde de aan
vallen.
H„
Lij kwam terug op 15 Januari 1975.
namelijk in een toespraak by de ope
ning van een VMF-fabriekshal: de Am
sterdamse rede. Bij deze gelegenheid zei
de premier „Gelukkig leiden vele tech
nische vernieuwingen tot een besparing
van energiegebruik, vaak ook tot een
besparing van grondstoffen. Dikwijls
ook leveren ze niet alleen een bydrage
tot vergroting van de welvaart, maar
ook tot datgene wat we 'welzijn' noe
men. Dank zij deze technische vernieu
wingen kunnen mensen op een prettiger
manier werken dan voorheen." Voorts
erkende de minister-president dat in
dustrie nodig is voor het op peil brengen
van „het onderling verkeer tussen de
mensen, dat wat we 'dienstverlening'
noemen." De Amsterdamse rede was
hoe dan ook genuanceerder dan die van
Nijmegen, terwijl tevens een relatie
werd gelegd met de dienstensector, een
relaüe die Verburg deze week even
eens aanbracht, zij het op een meer
doelgerichte manier.
D,
'e Middelburgse rede - om die termi
nologie maar eens voor Verburg te ge
bruiken - leek ons van een optimisti
scher strekking dan die van Nymegen
en Amsterdam, anders van toon ook
dan de opmerkingen van Groenevelt.
Verburg gaf globaal aan waar zich de
veranderingen zouden moeten afspelen,
al erkende hijdathethieromeen terrein
vol voetangels en klemmen ging. Bij de
discussie na afloop werd dat nog sterker
onderlijnd de inleider gebruikte de
term 'mechanismen voor inkomens
overdracht' en bedoelde daarmee dat
voor het werken in de dienstensector,
zeker in de welzijnssfeer, geld nodig is
dat eerst moet worden verdiend in an
dere sectoren. Hoe die overdracht tot
stand moet komen? Er is nog geen ant
woord op te geven. Wel waarschuwde
Verburg met grote nadruk voor panie
kerig gedoe. „Het is gevaarUjk om te
doen alsof er duistere machten ons per
manent bedreigen om dan als het ware
opeen verlossing te wachten. Een derge
lijke houding staat een rationele oplos
sing van de werkelijke problemen in de
weg 'Iletlijktons een woord waaronder
een forse streep moet worden gezel. De
problemen van de toekomstige werkge-
legenheidsstructuur in Nederland züjn
te belangrijk en te allesoverheersend
om ze met onredelijke reacties te lijf te
gaan. Overheid, werkgevers en werk
nemers zullen er samen uit moeten ko
men Dat eist creaüviteit en vooral ook
samenwerking. Het gaat hier om een
van de zwaarste opgaven voor de ko
mende jaren.