PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
EEG NIET BIJ VOOROVERLEG
OVER ECONOMISCHE TOP
MINI
Kritiek tweede kamer
op Ierse visgrenzen
Milieu-organisaties woedend over lozing
door General Electric op Westerschelde
Frankrijk ligt weer dwars
Zie pagina
vandaag
Onderzoek
Jumbobanden
gereed
Kiezers
keuren
kabinets
crisis af
ra
Voor tien
mille koffie
gestolen
220e jaargang no. 89
Vrijdag 22 april 1977
fff'"IMM
BRUSSEL - Frankrijk ligt opnieuw dwars in de onlangs heftig omstreden kwestie van de deelne
ming van Roy Jenkins, voorzitter van de Europese Commissie, aan de economische top met Ame
rika en Japan die begin mei in Londen wordt gehouden. Hoewel de regeringsleiders van de Euro
pese Negen een maand geleden in Rome instemden met de aanwezigheid van Jenkins bij het
Londense beraad, wil Parijs niet dat de Europese Commissie bij het voorbereidend overleg wordt
betrokken.
Gemeenschap, direct mee te maken Gemeenschap is betrokken. Twee voor
heeft. Aanvankelijk waren alleen de vier beelden zijn er met name genoemd: de
grote EEG-landen (Frankrijk, Duits- handelspolitiek en de Noord-Zuid-
land, Engeland en Italië) voor de Lon- dialoog in Parijs (waar de EEG met één
Deze week is in Brussel op ambtelijk ni
veau het overleg tussen de Negen be
gonnen over de Londense top. waar de
Gemeenschap, behalve door de voorzit
ter van de Europese Raad. de Britse
premier Callaghan. ook vertegenwoor
digd zal zijn door Jenkins, de voorzitter
van de Europese commissie, het ..dage
lijks bestuur" van de Gemeenschap.
Frankrijk dat kort geleden nog tegen
deelneming van Jenkins aan de weste
lijke top was. weigert nu ambtenaren
van de Europese Comnussie bij het be
raad te betrekken.
Onder druk van de kleine EEG-landen.
waaronder niet in de laatste plaats Ne
derland. stemde de Franse president
Giscard d'Estaing eind maart op de Eu
ropese Raad in Rome in met de aanwe
zigheid van Jenkins in Londen. Op de
top komen namelijk tal van economi
sche vraagstukken aan de orde waar de
commissie als dagelijks bestuur van de
Nieuwe ambassadeur
Israël in Den Haag
TEL AVIV (RTR) - De huidige ambas
sadeur van Israël in Den Haag, Abra
ham Kidron, wordt overgeplaatst naar
Londen. Dit heeft de Israëlische radio
donderdag bekendgemaakt.
Hij zal worden opgevolgd door Shlomo
Argov. werkzaam op de afdeling voor
lichting van het ministerie van buiten
landse zaken in Jerusalem
beslissing
Geen beslissing demissionaire regering
over doorstroomopening Oosterschel-
uramum
De Verenigde Staten leveren Europa
weer hoog verrijkt
top te verlaten als de kwestie
van de EEG-vertegenwoordiging in
Londen niet bevredigend zou worden
opgelost. Minister Duisenberg )finan-
ciën) had kort daarvoor al gedreigd dat
Nederland minder scheutig met finan
ciële hulp zou zijn als de Europese soli
dariteit zich niet ook tot de kleine
EEG-landen zou uitstrekken.
afrika
openbaarheid
De toepassing van de wet openbaarheid
bestuur zal niet van een leien dakje
gaan.
hinderwet
PAGINA 13
steun
Manusama ontkent steun te krijgen v;
treinkaping
De emoties lopen uiteen bij plannen
voor verfllmlng van de treinkamping.
conflict
Trainer Nico de Frel verbreekt contract
met WHS na conflict met aanvoerder
Theo Moerland.
PAGINA 18
aanzoek
NOS-omroepster Viola van Emmenes:
Ik knjg doorlopend huwelijksaanzoe
ken; radio- en televisieprogramma's:
stnp.
PAGINA 19
stimuleren
De vestiging van zcllbedieningswmkels
in de kleine kernen moet worden gesti
muleerd; beurs - financiën economie
dense top uitgenodigd.
In Brussel wordt erop gewezen dat de
weigering van Parijs de Europese
Commissie bij het voorbereidend over
leg te betrekken, tenminste in strijd is
met de geest van het besluit van de rege- gen en (je Europese Commissie niet bij
ringsleiders in Rome. Daar werd over- - -
eengekomen dat Jenkins aan de Lon
dense besprekingen zal deelnemen als
zetel is vertegenwoordigd)
De Franse houding kan moeilijk anders
worden uitgelegd, zo menen Brusselse
waarnemers, dan als een poging de posi
tie van Jenkins zo klein mogelijk te
houden. Als Parijs in zijn opzet zou sla-
de voorbereiding wordt betrokken, dan
zal Jenkins nauwelijks namens de Ne
gen kunnen spreken. De vertegenwoor-
er zaken aan de orde komen waarbij de djgirig van de Gemeenschap valt dan
toch voornamelijk toe aan de Britse
premier Callaghan. zoals Frankrijk ook
in maart al voorstond.
Vooral in Nederland werd sterk aange
drongen op de deelneming van Jenkins.
De Tweede Kamer nam een motie aan
waarin premier Den Uyl en minister
Van der Stoel werd gevraagd -de Ro-
WASHINGTON - Het onderzoek van de
banden uit de Boeing 747- toestellen die
betrokken waren bij de ramp op Tene-
rife en van de verkeerstoren is donder
dag beëindigd. Het materiaal is met de
uitkomsten van de analyses overge
dragen aan de Spaanse luchtvaartde
legatie die het hele onderzoek zorgvul
dig heeft bewaakL De Spanjaarden
gaan nu in hun eigen land verder met de
juridische procedure die uit het onge
luk zal moeten voortvloeien om een
schuldvraag vast te stellen. Zij ver
trekken vandaag.
Het onderzoek heeft aanmerkelijk lan
ger geduurd dan gewoonlijk, aldus een
woordvoerder van de raad voor ver
keersveiligheid, omdat het ging om de
analyse en het gezamenlijk in kaart
brengen van drie geluidsbanden. In het
laboratorium zijn voortdurend ruim
twintig deskundigen met de zaak bezig
geweest.
Bij het afluisteren van de banden waren
ook piloten van de KLM en experts van
de Rijksluchtvaartdienst aanwezig. Zij
zijn inmiddels weer in ons land terugge
keerd.
Het kan nog geruime tijd duren voor de
Spanjaarden met een cfefinitief eind
rapport komen. Dit rapport zal in eerste
aanleg aan de rijksluchtvaartdiensten
van de Verenigde Staten. Nederland en
Spanje ter hand worden gesteld.
Als de conclusies van deze diensten uit
eenlopen, zal de rechter zich over de
schuldvraag moeten buigen.
Van der Stoel hoopt
op Indonesisch
initiatief Timor
DEN HAAG (ANP) - Minister Van der
Stoel van Buitenlandse zaken hoopt op
een Indonesisch initiatief om een in
ternationale commissie uit te nodigen
voor een bezoek aan Oost-Timor en
daar de situatie op humanitair vlak te
bekijken.
De bewindsman heeft dit donderdag
morgen meegedeeld in een besloten
vergadering van de vaste commissie
voor buitenlandse zaken van de tweede
kamer. Minister Van der Stoel laat nu in
Djarkarta nagaan of de Indonesische
regering bereid is een commissie te ont
vangen.
LONDEN - Britse huisvrouwen hebben zich erg boos gemaakt over de stijgende
voedselprijzen, volgens hen een direct gevolg van de toetreding tot de EEG. Van
daar dat de dames, verenigd in een 'Mum's Army' Ide vrouwelijke Schutters, zou
men kunnen zeggende straat zijn opgegaan. Met borden werd donderdag in
Londen geprotesteerd tegen de boterberg en de levering van goedkope melkboer
aan Cuba. Een van de leidsters was mevrouw Barbara Fellows, die de organisatie
van de 'vrouwen tegen de EEG' campagne in handen heeft..
REGERING VERWACHT GEEN VISSERIJ-OORLOG
DEN HAAG - Minister Van der Stee
(landbouw en visserij) gelooft niet dat
het tot een scherp visserijconflict met
Ierland zal komen, nu de Ieren eenzij
dig beperkingen hebben gesteld aan
het vissen binnen een grens van vijftig
mijl uit de Ierse kust. „Ik kan niet aan
nemen dat de Ierse regering zou riske
ren dat zij zich voor het Europese Hof
zal moeten verantwoorden", zo zei Van
der Stee donderdagmiddag in dfc
Tweede Kamer, al stelde hij ook dat
Ierland „willens en wetens" in strijd
met de EEG-verdragen Nederlandse
schepen uit haar wateren zal weren.
De minister zei dat Nederland alles zal
moeten doen om olie op de golven te
gooien. „We moeten onze positie In de
Ierse wateren niet in gevaar brengen.
Daarom ook zullen we bij de Ieren een
visserijplan indienen", aldus Van der
Stee. De minister zei de indruk te heb
ben. dat het visserijconflict meer een
kwestie van psychologische oorlogvoer
ing is. Maandag zal opnieuw een ge
sprek over deze kwestie in Europees
verband plaatsvinden.
Alle sprekers in de Kamer spraken hun
ongenoegen uit over de eenzijdige Ierse
maatregel. De socialist Rocls noemde
het een schending van de Euopese vis
serijverdragen, terwijl CDA-
woordvoerder De Boer zelfs sprak van
een „onaanvaardbare discriminatie".
Volgens de SGP'er Van Rossum mag
Nederland onder geen voorwaarde met
de 50-mijlszone van de Ieren akkoord
gaan.
De Tweede Kamer besprak deze pro
blemen donderdag bij de behandeling
van het voorstel van de regering om een
visserijzone van 200 mijl uit de Neder
landse kust in te stellen. Ook stond een
wetsontwerp ter discussie dat de over
heid de mogelijkheid moet geven maat
regelen te nemen in het belang van de
visserij, zoals het weren van niet-EEG-
vissersschepen en het uitvoeren van een
betere controle op de aanvoer van vis.
De WD'er Waalkens betoogde - daarin
gesteund door de andere sprekers - dat
invoering van een 200-mijlsgrens nodig
is. nu blijkt dat het niet mogelijk is tot
goede internationale regelingen te ko
men. Vooral Ierland en Engeland liggen
daarbij dwars.
Diverse sprekers (PvdA. CDA, CPN,
SGP) waren ontevreden over het feit dat
in Nederland de vissersvloot steeds
meer ingekrompen wordt, terwijl bij
voorbeeld in Engeland met steun van de
Europese Gemeenschap een grote serie
nieuwe vissersschepen wordt gebouwd.
De heer Roels (PvdA) zei dat de Neder
landse vloot ook wel steun zou mogen
verwachten.
Volgens minister Van der Stee y/ordt
Nederland echter ook niet overgesla
gen Van de toegewezen uitbreiding met
twaalf gesubsidieerde schepen is een be
langrijk deel reeds in de vaart. De be
staande haringvloot van 42 schepen is
volgens de bewindsman een minimaal
uitgangspunt. Van der Stee zei niet te
verwachten dat de visserij in de toe
komst geheel vrij zal kunnen worden.
TILBURG - Op verschillende manieren en door
verschillende instanties is donderdagmiddag ge
demonstreerd tegen de experimentele fietsroute
dwars door Tilburg, die minister Westerterp 'ver
keer en waterstaat i opende. De minister fietste met
een groot aantal genodigden de vier en een halve
kilometer lange route
Die route loopt in Oost-west richting dwars door
Tilburg en is bedoeld om in een praktijksituatie na
te gaan welke invloed een speciaal aangelegde
tietsroute voor het woon-iverkverkeer heeft op het
fietsgebruik en de veiligheid Waar mogelijk is het
langzame verkeer volledig gescheiden van ander
verkeer Op kruispunten zijn zoveel mogelijk voor
zieningen aangebracht om de doorstroming van
hetfietsverkeer zo optimaal mogelijk te laten zijn
De kosten van het Tilburgse project bedraagt vijf
tien miljoen gulden en worden geheel betaald door
het rijk
De ongeveer vijftig winkeliers langss deze route,
voorzover die doorij de Tilburgse binnenstad loop
hadden vnjwel allemaal hun winkelpuien geblin
deerd met zwart plastic Daardoor en dooreen iuid
boe-geroep in de richting van de voorbij fietsende
minister, brachten zij hun ongenoegen ten aanzien
van de fietsroute tot uitdrukking.
Foto. donderdag is binnen de demonstratieve fiets
route. ontsproten uit het brein van min. Westerterp,
imidden i, de officiële opening van de eerste fiets
route vemcht Links naast hem nurgemeester Let-
schert van Tilburg. Foto rechts tegen dezefietsrou
te. die dwars door het centrum van Tilburg loopt, is
gistermiddag op verschillende manieren door di
verse instanties, en de middenstand, gedemon
streerd.
DEN HAAG - Bijna twee derde van
de bevolking keurt het optreden van
de politici die de kabinetscrisis
hebben veroorzaakt, af. Ruim de
belfl geeft daarbij de boofdschuld
voor de crisis aan CDA-minister Van
Agt en het CDA. Dat blijkt uit een
politiek onderzoek, dat in opdracht
van KRO's Brandpunt is uitgevoerd.
Slechts 12 procent van de onder
vraagden legde de schuld voor de cri
sis bij Den Uyl en de PvdA. Ook in
CDA-kringen gaf men Van Agt de
grootste schuld (39 procent), maar
toch vooral bij de PvdA wees men de
CDA-lfjsttrekker als schuldige aan
(75 procent).
Uit het onderzoek tonder 1200 Neder
landers) bleek dat 57 procent Den
Uyl ook weer als onze nieuwe premier
wil. terwijl Van Agt door 33 procent
wordt gekozen. Zestig procent kiest
opnieuw vooreen regeringscombina
tie van PvdA, PPR en CDA. Een
derde van de ondervraagden geeft de
voorkeur aan een CDA-WD-
regering.
Slechts een vijfde van de onder
vraagden is ontevreden over het ka
binetsbeleid van de afgelopen vier
jaar. Vier en veertig procent is tevre
den en 34 procent is noch tevreden,
noch ontevreden. De tevredenheid is
kennelijk groeiende, want in februari
zei 35 procent tevreden te zijn en in
maart 38 procent.
De winst van de WD na de kabinets
crisis is van tijdelijke aard geweest.
Dit blijkt uit de twaalfde peiling van
het veertiendaags verkiezingsonder-
zoek van de Nederlandse Stichting
voor Statistiek. Uit deze peiling, die
maandag 12 en dinsdag 13 april werd
gehouden, blijkt dat de opzienba
rende vooruitgang van de WD van
16 procent vóór naar 20 procent na de
kabinetscrisis, weinig is overgeble
ven. De laatste cijfers geven voor de
WD een stemmenpercentage van 17
procent aan.
Hoewel het CDA zich van de terug
val direct na de kabinetscrisis (het
viel met 4 procent terug tot 29 pro
cent) enigszins heeft hersteld (nu 31
procent), hebben de „Progressieve
Drie" hun voorsprong behouden
(was 44 procent, nu 45 procent).
Oude en
open kerken
tkl inister van Doom was et
deze week voor overgekomen,
voor de speciale bijeenkomst
waarmee in de Hervormde
Kerk van Kloetinge de Slich
ting Oude Zeeuwse Kerken
haar werk begon. De aanwezigheid van
de bewindsman onderstreepte dat de
rijksoverheid het werk van de nieuwe
stichting van groot belang acht: zij kan
er in niet geringe mate toe bijdragen dat
het Zeeuwse bezit aan oude kerken niet
verder achteruitgaat. In enkele andere
provincies zijn stichtingen als deze al
enige jaren aan het werk zij nemen be
dreigde kerkgebouwen over omdat ze ól
leegstaan öf omdat er geen of onvol
doende mogelijk heden tot restauratie
zijn. Indien deze gebouwen niet meer
voor de eredienst nodig zijn zoekt de
stichting er een zinvolle bestemming
voor. Oude kerken zijn „aan de zorg van
de huidige generatie toevertrouwd als
een kostbaar pand uit het verleden," zo
meldt de Zeeuwse stichting in een circu
laire. Zo heel veel kerken zijn er vergele
ken met vroeger helaas met meer. aldus
bleek uit een opsomming van de Am
sterdamse hoogleraar Van Swigchem
tijdens de Kloetingse bijeenkomst In
een boeiend betoog zette hij uiteen hoe
rampen, oorlogen en slordig beheer
hebben huisgehouden onder dit
Zeeuwse cultuurbezit Er is alle reden
om er thans met de uiterste zorgvuldig
heid mee om te gaan.
J.n het betoog van professor Van Swig
chem trof ons één uitlating in het bij
zonder omd at zij het werk van de nieuwe
stichting nog weer accentueerde. Hij
herinnerde er aan, dat in vroeger eeu
wen het kerkgebouw veel meer was dan
een sacrale ruimte, meer dan de plaats
van samenkomst voor parochie of ker
kelijke gemeente. Het was namelijk de
centrale plaats waar een groot deel van
het gemeenschapsleven zich afspeelde.
„De middeleeuwer
moet er redelijk
nuchter tegen heb
ben aangekeken."
Deze opmerking
lijkt ons vooral van
belang voor die situaties waarin kerk
gebouwen niet meer fungeren als plaats
voor de eredienst. Sommigen vinden
dat een vorm van 'ontheiliging' die ei
genlijk niet past Minister Van Doom
bijvoorbeeld maakte in Kloetinge dui
delijk dat voor hem de combinatie
kerkgebouw en kerkelijke gemeen
schap eigenlijk de enig juiste is. al er
kende hij dat in deze tijd vele factoren
andere oplossingen nodig maken. In
sommige dorpen (en ook steden) is er
sprake bijvoorbeeld van ontvolking,
men heeft voorts te maken met een toe
nemende onkerkelijkheid en een daar
mee samenhangende vermindering van
het kerkbezoek. In zulke gevallen moet
soms onvermijdelijk worden omgezien
naar een andere bestemming. Indien
het daarbij echter mogelijk blijkt de ge
bouwen dienstbaar te maken voor een
brede gemeenschap, dan wordt daar
mee een oude traditie voortgezet. De
traditie van de middeleeuwer, die 'rede
lijk nuchter' tegen zijn kerk aankeek.
CHEMISCH BEDRIJF BERGEN OP ZOOM STAAKTE OMSTREDEN LOZING OOSTERSCHELDE
OOK BEZWAREN
BIJ HET RIZA
(Van onze Haagse redacteuri
DEN HAAG - Het chemische bedrijl
General Electric Plastics BV in Bergen
op Zoom heeft zich de woede op de hals
gehaald van verschillende grote
milieu-organisaties. De oorzaak van
hun boosheid is. dat het bedrijf vorige
week is gestopt met het lozen van af
valwater op de Oosterschelde en is be
gonnen met de lozing van hel vuile wa
ter op het rioolstelsel van de gemeente
Bergen op Zoom. Dit stelsel is aange
sloten op de afvalwaterpersleiding
tussen Moerdijk en Waarde, die in de
Westerschelde uitmondt. Voor de lo
zing op de Oosterschelde heeft de fa
briek een - hevig omstreden - ministe
riële vergunning (Westerterp) en voor
de lozing op de Westerschelde alleen de
voorwaardelijke toestemming van het
gemeentebestuur van Bergen op Zoom.
Dat laatste vinden de milieugroepen
ruimschoots ontoereikend.
De milieugroeperingen, waaronder de
Stichting Natuur en Milieu en de Bra
bantse Milieufederatie, overwegen ern
stig stappen te ondernemen by de daar
voor in aanmerking komende vestigin
gen van het openbaar ministerie in
Breda en Middelburg Ze willen signale
ren. dat naar hun mening wetten en
voorschriften met voeten worden getre
den en dat nog wel onder het toeziend
oog van de overheid Ze vinden dat de
ontwikkeling van de laatste week een
aanleiding zou kunnen zijn om de
nieuwe afdeling van het chemische be
drijf onmiddellijk te sluiten, evenals
kortgeleden is gedaan na een gevaar
lijke gasontsnappmg. die de opneming
van een aantal werknemers in zieken
huizen noodzakelijk maakte Het
PvdA-Tweede-Kamerlld Roels is van
plan schriftelijke vragen aan de regering
te stellen.
De overschakeling van de lozingsaetlvi-
teiten van de Ooster- naar de Wester
schelde werd donderdagmiddag in Den
Haag bekend gemaakt door mr. H. P
Utermark. Bij de Raad van State trad
hy namens General Electric Plastics op
by de behandeling van beroepen bij de
Kroon Ir. M C H. van Doom van Gene
ral Electric gaf daarbij op verzoek van
de dienstdoende staatsraden aan. dat
bij het opstarten van de nieuwe
produktie-eenheld van General Electric
Jiaidlijn
J-n het nieuwe, voortreffelijke boek-
van-de-maand 'Het woord in beeld' (van
Mönnich en Van der Plas) komt een re
productie voor van een schilderij door
Pieter Saenredam: het interieur van de
Baafskerk in Haarlem. In die kerk lopen
mensen, het is kennelijk een door-de-
weekse dag. Tegen een zuil zit een moe
der. die uitrust van het boodschappen
doen. Hetschildery maaktduidelijkdat
de middeleeuwse traditie van de 'open
kerk' ook na de reformatie in Nederland
lang gehandhaafd bleef de kerkgebou
wen waren een openbare ontmoetings
plaats. Misschien zijn ermede daardoor
juist 'n aantal gespaard. In dit opzicht
heeft eens Menno ter Braak op een
merkwaardige paradox gewezen: „Aan
het feit, dat men ze niet respecteerde,
maar gebruikte, onverschillig voor hun
afkomst en waardigheid, danken 'mo
numenten' als de amphitheaters van
Aries en Nimes en het pauselijk paleis te
Avignon (dat als gevangenis en kazerne
heeft dienst gedaan en daar dan ook alle
'moderne' sporen van draagt) hun be
houd. Bruikbaarheid voor de 'barbaren'
en bot toeval zijn de conservatoren van
het verleden, niet de eerbied en het his
torisch bewustzijn," schreef hij na een
bezoek aan Arles. Ook Zeeland kent
dergelijke voorbeelden de Veerse dom
werd eveneens als kazerne gebruikt en
draagt daarvan alle sporen. Toch heeft
dit gebouw een nieuwe en functionele
plaats in de Veerse gemeenschap gekre
gen. En tot die gemeenschap behoren in
dit geval ook de velen die Veere In hun
hart hebben gesloten. In deze géést zal
de Stichting Oude Zeeuwse Kerken -
naar men mag hopen - voor de toekomst
belangrijk werk kunnen doen: zorgen
voor het 'kostbaar pand' uit het verle
den, maar wel zodanig dat het als van
ouds bezit is van de gemeenschap. Der
halve: oude én open kerken.
was gebleken, dat nog niet kon worden
voldaan aan de strenge eisen die de
overheid heeft gesteld aan de kwaliteit
van het afvalwater dat in de Ooster
schelde mag vloeien.
Gezocht is toen naar een alternatief en
dat is toen gevonden in het gemeente
lijk rioolstelsel van Bergen op Zoom.
waardoor het vuile water in de Wester
schelde terecht komt. Overigens sprak
hij de hoop uit. dat binnen afzienbare
tijd een oplossing van de gerezen pro
blemen wordt gevonden en dat alsnog
overeenkomstig de eisen van de over-
DEN HAAG'ANP'-Uit een magazijn
aan het Faillantplein in Den Haag
zijn donderdag 70 dozen met pakken
koffie gestolen. De waarde ervan in
ongeveer 10.000.-.