PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
SMITH KRIJGT VRIJE
HAND VAN PARTIJ
Malafide onderaannemers zijn hinderpaal
bij realiseren van goed sociaal klimaat
minikrant
PvdA moet winnen
BELGISCHE CVP MET DE
SOCIALISTEN IN ZEE
„ENERGIE-OVERVLOED VOORBIJ
Owen: wantrouwen bij buurlanden
vandaag
Middelburg: geen
drempelvrees
pagina 2
220e jaargang no. 86
Dinsdag 19 april 1977
in de PZC d« SPECIALE AD'
)NDER WINST'
IEN VAN DE HEUVEL:
ff
ff
DEN HAAG (ANP) - De PvdA
voelt zich inhoudelijk nog
steeds gebonden aan het re
geerakkoord met de Politieke
Partij Radicalen. PvdA-
voorzitster Ien van de Heuvel
heeft dit maandagavond na
de partij bestuursvergadering
verklaard in reactie op de af
wijzing van het CDA als ka
binetspartner door het
PPR-congres.
De PvdA-voorzitster verklaarde dat
de PvdA en PPR naast de inhoude
lijke programmapunten zichzelf de
voorwaarde hadden gesteld .samen
te winnen en samen te regeren'. Dit
verandert nu in zoverre, dat de
PvdA nu zal moeten winnen, aldus
len van de Heuvel.
De verkiezingsuitslag zal moeten
rechtvaa rdigen dat de PvdA, met
eventueel andere progressieve
partners, aanspraak kan maken op
tenminste acht zetels plus de
minister-presidentspost, aldus de
partijvoorzitster. Zij benadrukte
nog wat voor de PvdA zal blijven
gelden dat er voor de vier wetsont
werpen grondpolitiek, onderne
mingsraden, vad en de wet investc-
ringsrekening een bevredigende op
lossing zal moeten worden gevon
den alvorens aan formatie kan wor
den begonnen.
Carter in tv-rede:
WASHINGTON - President
Carter besteedt deze week
voornamelijk aan het onthul
len van zijn strenge energie-
politiek, die het Amerikaanse
volk ervan moet doordringen
dat de tijden van overvloed
voorgoed voorbij zijn. Maan
dagavond (om drie uur in de
nacht Nederlandse tijd) heeft
hij voor de televisie een zoge
naamd „praatje bij de haard"
gehouden, waarin hij de
Amerikanen wat hun ener
gievoorziening betreft een
uiterst sombere en sobere
toekomst heeft geschilderd.
Volgens een recent CIA-rapport zal
de wereld binnen tien jaar meer olie
verbruiken dan zij produceert, een
voorspelling die ook in EEG-
kringen al is gedaan. Volgens de CIA
zal er medio 1983 een tekort merk
baar worden. Volgens James Schle-
singer, die aan het hoofd komt van
het energieministerie dat Carter in
het leven wil roepen kan dit echter
niet met een dergelijke nauwkeu
righeid worden aangekondigd en
dat heeft van die zijde kritiek op het
CIA-rapport losgemaakt.
De benzinebelasting die vanaf 1979
per jaar de prijs per gallon met 12.5
Nederlandse cent per jaar zou verho
gen, tien jaar achtereen, zal bij de
kiezers uiterst onpopulair zijn. Car
ter heeft al aangekondigd dat hij
meer steenkool als brandstof wil
gaan gebruiken en minder nadruk
wil leggen op de ontwikkeling van
kerncentrales. Gedurende het wee
keinde heeft hij zijn voorstellen afge
rond.
SALISBURY/LONDEN (RTR) - Een speciaal congres van de regerende Rhodesische frontpartij
heeft premier Ian Smith maandag de vrije hand gegeven om te onderhandelen over de constitutio
nele toekomst van het land.
Op een persconferentie verklaarde de premier dat zijn partij hem een stevig mandaat heeft gegeven
om te gaan onderhandelen met de Britse minister van buitenlandse zaken, David Owen, over
nieuwe Brits-Amerikaanse voorstellen die een regeling van de Rhodesische kwestie beogen.
Het partijcongres keurde twee resolu
ties goed. In de eerste werd gezegd dat
'het congres de noodzaak van een rege
ling aanvaardt' en dat 'heter bij de rege
ring op aandringt er voor te zorgen dat
de rechten van alle groepen van de be
volking zinvol worden gegarandeerd."
narissen hebben kort geleden de ge
vechten in Zaire besproken en de Ame
rikaanse centrale inlichtingendienst,
CIA, en zijn Franse tegenhanger, de
SDECE. hebben inlichtingen over het
conflict aldaar uitgewisseld. Dit
schrijft het Amerikaanse weekblad
Newsweek zondag.
daarbij echter dat zij 'ernaar dient te
streven dat word vastgehouden aan de
De tweede resolutie machtigt de rege
ring over een regeling te gaan onder
handelen. Het congres waarschuwt
noodoplossing
inmenging
De EEG Is tegen inmenging in het con
flict in Zaïre.
parkeren
nieuws
Rubriek 'Hoort-ZletrSchrijft': Nieuws i:
snel oud.
PAGINA 11
giro
D'G6 neemt binnen een week besiissint
over kort geding over geblokkeerde gi
rorekenlng
PAGINA 12
heersen
gevoelens
Auteursechtpaar Llnssen uit het toneel
stuk 'De witte nachten' Durf je gevoe-.
lens te tonen en durf over de liefde te
spreken; radio- en televisieprogram
ma's; strip
PAGINA 15
De onrust op de financièle markt wordt
mede veroorzaakt door overheidsinstel
lingen. beurs-flnancièn-
beginselen en het beleid van de partij.' juli een
Volgens partijkringen is deze laatste
zinsnede later in de ontwerp resolutie
opgenomen om de rechtervleugel van
de partij tevreden testellen. Rechtse af
gevaardigden hadden maandag het
congres opgeroepen 'tot het einde te
strijden tegen zwarte overheersing'.
Gematigde afgevaardigden hadden
echter betoogd dat een zwart bestuur in
Rhodesië onvermijdelijk is geworden en
dat het geen zin heeft de strijd tegen de
nationalistische guerriUagroeperingen
voort te zetten.
ken en dan de toestand opnieuw moet
bezien'. Hij hoopte dat eind juni of begin
conferentie over de on-
Wahtrouwen
Volgens Owen, die zojuist is terugge
keerd van een rondreis door een achttal
Afrikaanse landen bestaat er een 'muur
var. wantrouwen' van de Afrikaanse
landen tegenover de uitspraken van Ian
Smith.
Minister Owen zei dit, volgerjs conferen
tiekringen, maandag op de driemaande
lijkse bijeenkomst van de ministers van
buitenlandse zaken van de EEG over de
Europese politieke samenwerking
welke nu in Londen plaatsvindt.
Ook constateerde hij grote bezorgd
heid in Nigeria over de ontwikkelingen
afhankelijkheid van Rhodesië bijeen zal
kunnen komen.
Inmiddels heeft Robert Mugabe, een
van de militantse Rhodesische zwarte
leiders, zondag via radio-Mozambique
opgeroepen tot een verheviging van de
Guerrilla.
De Zaïrese regering is optimistisch over
het verloop van de stnjd van de rege
ringstroepen en het Marokkaanse con
tingent van 1.500 man tegen de opstan
delingen, die op 8 maarteen invasie zijn
begonnen in de zuidelijke provincie
Shaba. Sinds er vier dagen geleden een
offensief werd ingezet tegen de invallers,
zijn de regeringstroepen ongeveer 20 km
opgerukt.
Hoge Franse en Amerikaanse functio-
PASPOORT VAN
SANJAY GANDHI
INGETROKKEN
NEW DELHI (AFP) - De Indiase rege
ring heeft het paspoort ingetrokken
van Sanjay Gandhi, de zeer omstreden
jongste zoon van ex-premier Indira
Gandhi, zo meldt het Indiase blad 'Fi
nancial Express'.
Hetzelfde zou zijn gebeurd met de pas
poorten van de voormalige minister van
defensie Bansi Lal en een andere naaste
medewerker van mevrouw Gandhi, de
yoga-deskundige prof Dhirendra
Brachmasjari.
BRUSSEL - Hoewel de definitieve uit-
iTïaïm almterïskee"r"op J**» va" IXKtocl*
Airport zei Owen eerder dat men tijdens
zijn reis enkele stappen dichterbij een
oplossing van het vraagstuk-Rhodesië
parlementsverkiezingen pas vandaag
bekend zullen zijn, staat het nu al vast
dat koning Boudewijn de demissio-
premier Leo Tindemans opnieuw
s gekomen. Hu zei dat er tekenen zijn bt,astm mel vorming
dat vele blanke Rhodesiem. ofschoon njeu„. kab|ne, da, vcrm„d,
mettegenzin .nuhet ondermijdelijk is. coamie wordt van
Toch maakte hij zich er geen illusies denl„craKn e„ socialisten.
over dat een vreedzame overgang naar
een dergelijk regime uitermate moeilijk
zal zijn. Volgens hem moet er er een
nieuw klimaat komen en een nieuw on
derling vertrouwen.
Hij verklaarde dat men nu 'ongeveer
twee weken het stof moet laten optrek-
De grote overwinnaar van deze verkie-
zingea is wel de partij van Tindemans.
de Christelijke Volks Partij (CVP), die in
het nieuwe parlement, blijkens de voor
lopige uitslagen, 80 zetels krijgt, een
winst van 8 zetels De grootste verliezer
is de Rassemblement Wallon (RW), de
linkse Waalse federalisten, die begin
maart de regeringscrisis veroorzaakten
die uiteindelijk tol VërVhftëgdë vmtm
zingen leidde
De socialisten, die de regering-
Tindemans fel hebben bestreden,
handhaafden zich op 59 zetels, de
Vlaamse liberale partij (PW), de be
langrijkste partner van de CVP in de af
tredende regering, boekte een zetel
winst en staat nu op 34 zetels. De Volk
sunie verloor twee zetels en beschikt nu
over 20 zetels, de Brusselse Taaipartij
won één zetel en heeft er nu 10. de Ras
semblement Wallon duikelde van 13
SALISBURY - Een stralende Ian Smith van Rhodesië zit hier met een lid van het Rhodesische parlement Andrè Holland, een
persconferentie voor. De Rhodesische frontpartij heeft hem een volledige volmacht gegeven bij de onderhandelingen over -n
meerderheidsregering, met dien verstande dat hij alles op alles moet zetten om de partijprincipeste verdedigen.
WASHINGTON - President Carter van de VS (links) heeft maandag de voorzitter
van de EEG-commissie, de Brit Roy Jenkins, ontvangen. Er werd vooral over
energieproblemen gesproken.
CARTER: EEG
HOEFT NIET IN
TE ZITTEN OVER
KERNBRANDSTOF
(Van onze correspondent)
WASHINGTON - President Carter
heeft in een gesprek van ruim een uur
aan Roy Jenkins, voorzitter van de
EEG-commissie, in algemene termen
de verzekering gegeven dat de EEG
zich geen zorgen behoeft te maken over
de Amerikaanse leveranties van
brandstof voor kerncentrales. Carter
erkende de problemen waarmee Eu
ropa op dit gebied te kampen heeft en
de vraagstukken die zouden kunnen
voortvloeien uit een langdurig stilleg
gen van de export van verrijkt uranium
die Carter in verband met een herzie
ning van zijn energiebeleid heeft bevo
len.
De energiekwesties vormden de hoofd
moot van de problematiek die de voor
zitter van de EEG-commissie (het dage
lijks bestuur van de Europese Gemeen
schap) aan de orde heeft gesteld. Carter
en Jenkins hebben verder gesproken
over de Europese eenwording, over
handelsvraagstukken, de Noord-Zuid
verhoudingen. en uiteraard de komende
topconferentie in Londen. De Ameri
kaanse president sprak er zijn voldoe
ning over uit dat Jenkins namens de
EEG aan dat beraad zal deelnemen.
Een verdere uitbreiding van de Euro
pese Gemeenschap geniet Carters wel
willende instemming. Wat de multilate
rale handelsbesprekingen in Genève
aangaat sprak Carter de verwachting
uit dat deze later dit. jaar met succes
zullen kunnen worden afgesloten ter
wille van een verdere liberalisatie van
de wereldhandel.
Stichting en
klassenstrijd
§Nw-bestuuitier pe! kreeg
vorige week in hetbestuurvan
de Stichting Zeeland een aan
tal verwonderde reacties te
horen over zijn afwezigheid in
dat college tijdens de arbeids
conflicten in februari j L Destijds
schortte de FNV elke deelneming op
aan een aantal organen en instituties,
waann werkgevers samen met werkne
mers zitting hebben. Het ging hier om
een van de demonstratieve handelin
gen. waarmee de vakbonden aan hun
eisen kracht bij wilden zetten. Het be
stuur van de Stichting Zeeland had zich
daarover per brief teleurgesteld ge
toond omdat leden van dit college niet
als officiële vertegenwoordigers van
werkgevers- c.q. werknemersorganisa
ties zitting hebben. Bovendien komen
ln dit bestuur andere zaken aan de orde
dan bijvoorbeeld arbeidsvoorwaarden.
Waarop Pel nog eens schriftelijk uiteen
zette dat het FNV destijds had besloten
ook in dergelijke gevallen voorlopig niet
mee te doen indien „bijvoorbeeld per
sonen uit de kring van de werkgevers
aan dat overleg zouden deelnemen."
Een aantal bestuursleden van de Stich
ting Zeeland was het duidelijk oneens
met deze onverzoenlijke houding.
Ue verklaring van Pel brengt uitla
tingen in herinnering die in de bewogen
stakingsperiode van vakbondszijde al-
lerwege werden gehoord, uitlatingen die
suggereerden dat er een oorlogssituatie
was ontstaan tussen werknemers en
werkgevers. Om het meer in overeen
stemming met de klassieke terminolo
gie van de arbeidersbeweging te zeggen
er was sprake van een verscherpte klas
senstrijd. Marx heeft eens in een analyse
van de revolutie uit 1848 felle kritiek
uitgoefend op het samengaan van de
kleine burgerij met de arbeiders in een
soort sociaal-democratie. Zij wenste de
tegenstelling tussen kapitaal en arbeid
te verzwakken en in
een 'harmonisch'
geheel onder te
brengen. En daar
door verloren de so
ciale eisen van het
proletariaat hun revolutionaire scherp
te. aldus Marx. Tijdens de februari
stakingen keerde de Nederlandse vak
beweging min of meer terug tot de klas
senstrijd oude stijl: geen compromissen
meer. geen 'harmonie', maar verscher
ping van de tegenstelling kapitaal-
arbeid, toepassing van de 'revolutio
naire scherpte'. Dat leidde tot een hard
conflict ('oorlog'), waaruit de vakbewe
ging voor alle terreinen van het maafc-
schappelijk leven consequenties trok.
Een van deze terreinen nu was voor
NW-bestuurder Pel de Stichting Zee
land: hij schortte zijn medewerking op
totdatde 'strijd' naar het oordeel van de
FNV het beoogde resultaat had opgele
verd.
fianthjn
Wu
naar 5 zetels, een verlies van 8 zetels, en
de communisten ten slotte handhaaf
den zich op vier zetels.
De CVP veroverde veel stemmen in
Vlaanderen en Walloni; ten koste van de
RW. De socialisten gingen ln Wallonië
wel vooruit, maar minder dan ze ge
hoopt hadden Veel stemmen verloren
de socialisten in Brussel, maar in
Vlaanderen wisten ze zich goed te
handhaven. De liberalen kregen ln
Vlaanderen grote klappen.
In vergelijking met de Kamer van Afge
vaardigden en de senaat die in 1974
werden gekozen, zijn de verschuivingen
betrekkelijk gering, vooral in Brussel.
Het overgrote deel van de Belgische kie
zers houdt het, zo werd vorige woensda
gavond al vastgesteld, bij de grote en
bekende politieke stromingen. Dat
blijkt eens te meer uit het. geringe verlies
van de Vlaamse Volksunie (die splitsing
van België ln twee staten voorstaat) en
van de lichte vooruitgang van de FDF.
de partij van de Franstalige Brusse
laars.
Een coalitie tussen de CVP van Tinde
mans en de socialisten lijkt het meest
waarschijnlijk voor de vorming van
een nieuwe regering. Vooral de katho
lieke vakbeweging dringt hier op aan:
de nieuwe regering staat voor grote
sociaal-economische vraagstukken. De
socialisten hebben laten weten graag
met de CVP in zee te gaan. Ook CVP-
voorzitter Martens betoonde zich voor
stander van een regering die over een
ruime meerderheid in het parlement
beschikt.
DISTRICTSBESTUUR FEDERA TIE HOUT- EN BOUWBONDEN NVV-NKV:
KLACHTEN OVER
ZIEKENGELD EN
VAKANTIEGELD
GOES - „Malafide onderaannemers
zijn ook in Zeeland nog steeds een hin
derpaal bij het realiseren van een goed
sociaal klimaat in dc bouwnijverheid.
Het beste zou zijn ais de hoofdaanne
mers unaniem zouden weigeren nog
met onderaannemers in zee te gaan.
Dan was het meteen afgelopen." Dat
zegt districtsbestuurder R. de Vries
van de Federatie Bouw- en Houtbon
den NKV-NW. De heer De Vries en zijn
collega H, Lentink ontvangen zeker één
klacht per week van georganiseerde
werknemers over dc van malafide on
deraannemers ondervonden behande
ling. En dat klachtenaantal vindt men
bij de bouwbonden veel te hoog.
De klachten spitsen zich toe op moei
lijkheden rondom ziekengeld, vakan
tiegeld, en vorderingen bij fallissemen-
ten. De heer De Vries legt wel een deel
van de verantwoordelijkheid voor deze
moeilijkheden op de schouders van die
werknemers, die - aangelokt door een
hoger netto-loon - zich laten verleiden
te gaan werken bij malafide onderaan
nemers.
..Dat verschijnsel is de laatste jaren we
liswaar niet toegenomen, maar het is
ook niet minder geworden. Mensen, die
bij wel goede, degelijke bouwbedrijven
in Zeeland werken, laten zich overhalen
bij twijfelachtige onderaannemers 'ln
dienst' te treden, omdat hun daar zo'n.
60 gulden loon meer in de week wordt
aangeboden. Die aanlokkelijke aanbie
dingen gaan soms wel tot 500 600 gul
den ln de week. terwijl het gemiddelde
loon in de bouwvakken ln Zeeland zo om
en naby de 350 gulden bedraagt", aldus
de vakbondsbestuurder.
Zijn dossiers tonen aan hoe er met de
mensen wordt omgesprongen door de
malafide onderaannemers. Telefonisch
zijn er bijvoorbeeld afspraken gemaakt
zich 's maandagsmorgens op een be
paald werk te melden bij een bepaalde
voorman. Deze blijkt er - zo leerden en
kele gevallen - vaak niet. Na veel zoeken
treft men dan een ander uitvoerder aan,
die medeelt dat men zich weliswaar bij
firma A heeft aangemeld, maar eigenlijk
in dienst Is van firma B. Het is wel voor
gekomen dat werknemers een week aan
zoeken en reizen moesten verdoen om
eindelijk via allerlei adressen en omwe
gen bij een firma aan de slag te kunnen,
die nog vage verbindingen had met de
onderaannemer, bij wie men oorspron
kelijk had gesolliciteerd. Vakbondsbes
tuurder De Vries zet uiteen, dat het dan
een hele toer wordt om aan de weet te
komen waar en bij wie men het verreisde
geld en de verlette uren kan verhalen.
„Ook als er geen zoek- en reisgeschie-
denis aan vooraf gaat blijkt, dat vrij
snel na de indiensttreding de moeilijk
heden al beginnen. De eerste week- dc
zogenaamde pen-vcek - krijgen de
aangenomen werknemers een voor
schot. De tweede week wordt ook nog
normaal uitbetaald wat overeengeko
men is, en worden ook nog de vakantie
bonnen verstrekt. Maar dal gaat dan
verder hoe langer hoe onregelmatiger".
„Tegen het eind van het karwei hebben
de mensen heel wat aan bonnen te vor
deren Met ziekte blijkt dat er vaan geen
Slot zie pagina 7 kolom 3)
ij zijn geen bewonderaar van deze
houding, maar we willen haar de logica
niet ontzeggen. Men zou hier van een
gefaseerde klassenstrijd kunnen spre
ken. In de eerste (in Nederland normale i
fase gaat het weliswaar hard tegen hard.
maar wordt niettemin voor het middel
onderhandelingen en overleg gekozen
In een tweede fase gaat men over op het
conflict, In zo'n geval is het befaamde
woord van Clausewitz van toepassing:
„Oorlog is niets anders dan de voortzet
ting van de politiek met andere midde
len." Ook die middelen kan men faseren
waarbij de laatste fase een terugkeer In
houdt tot de onverholen klassenstrijd,
een strijd met een 'revolutionaire
scherpte'. Naar ons gevoel koos de FNV
in februari j.L voor deze laatste fase met
alle consequenties vandien. Men kan
betreuren dat deze uiterste middelen
werden gekozen, betreuren of afkeuren
dat deze middelen in alle scherpte wer
den toegepast, maar de beslissing daar
over is een zaak van de vakbeweging,
van haar alleen. Nu heeft het bestuur
van de Stichting Zeeland zich aan één
middel geërgerd en als gevolg daarvan
uitgesproken dat bestuursleden die niet
duidelijk namens een organisatie zit
ting hebben 'algemene leden' zijn en
zich als zodanig dienen op te stellenWij
begrijpen die ergernis, maar tegelijker
tijd geloven we dat daaraan geen conse
quenties kunnen worden verbonden,
zelfs niet in de zin van de hier geciteerde
uitspraak. Pel had het in de discussie
over 'rollenconflicteri. een nogal mo
dieus woord. Hij had beter kunnen zeg
gen. „Mijn overtuiging was hier in het
geding, mijn beginselen, zo u wilt.'
Want zo lagen de verhoudingen in fe
bruari: de vakbonden lieten het voor
komen alsof zij een 'heilige oorlog'
moesten voeren en daarbij geen conflic
ten waar dan ook uit de weg mochten
gaan. Dergelijke botsingen zijn helaas
onderdeel geworden van het huidige
maatschappelijk bestel en kunnen op
het ogenblik waarop zij spelen niet in
onbevangen redelijkheid worden bena
derd. Men moet er mee leren leven, ook
in het bestuur van de Stichting Zeeland.
Bejaard echtpaar jaagt
overvallers op vlucht
AMSTERDAM (ANP) - Door kordaat
optreden heeft een bejaard Amster
dams echtpaar zondagavond twee
overvallers - een man en een vrouw -
uit hun woning in de Ruysstraat weten
te verjagen.
De Indringers, die onder bedreiging met
een op een vuurwapen gelijkend voor
werp geld eisten, namen de vlucht toen
de 75-jarige bewoners om hulp te krijgen
een ruit van de huiskamer insloeg en
zijn vrouw hen met een stoel te lijf ging
