PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
RECHTER VERBIEDT
STAKING IN ZUIVEL
PZC
Leven in
januari
goedkoper
Staten willlen geen nieuwe studie
over tracé Driewegen-Terholen
Doorgaan 'vreedzame'
kern-leverantie nodig
Afkoelingsperiode
van twintig dagen
Bonden schorten acties op
GISCARD D'ESTAING EN SCHMIDT:
BETTY WILLIAMS
IN AMSTERDAM
ALLEEN PPR FRACTIE VOOR ANDERE OPZET
Kakkerlakken
pagina 13
220e jaargang no. 25
Zaterdag 5 februari 1977
De president van de Utrechtse rechtbank mr. V. J. A. van Dij,
UTRECHT - De stakingen in de zuivelindustrie, die de vakbon
den maandag wilden laten beginnen, gaan niet door. Dat is het
gevolg van de uitspraak van de president van de Utrechtse recht
bank, die vrijdagavond besliste dat stakingen in de acht zuive
londernemingen 20 dagen opgeschort dienden te worden. In die
tussentijd dienen werkgevers en vakbonden in de zuivel het
loonoverleg te heropenen. De zuivelbonden hebben daarop beslo
ten alle zuivelstakingen af te lasten.
De rechtbankpresident heeft de
dwangsom van 2,5 miljoen gulden per
stakingsdag die de werkgevers hadden
geëist, toegewezen. Verder moeten de
bonden zich onthouden van de steun
aan wilde stakingen.
Vice-voorzitter Spit van de FNV: „Alle
voor maandag geplande acties zullen
vermoedelijk gewoon doorgaan, be
halve natuurlijk die in de zuivel". Wel is
er volgens Spit reden voor nader beraad
met zijn andere vakbondscollega's.
PAGINA 2
overval
Bij een roofoverval op een benzinesta
tion tussen Souburg en Rltthem is de
pomphouder in zijn been geschoten.
vertrouwen
De helft van de FNV-leden heeft volgens
een Nipo-enquète weinig vertrouwen in
een staking.
propaganda
Opinie: Verkiezingspropaganda kost de
politieke partijen in Nederland vijf mil
joen gulden.
PAGINA 13
gappen
energie
motorsport
De Nederland
motorcrossclu
PAGINA 27
aandeel
Elsevier biedt J
Edicom: beurs:
ZATERDAG
PAGINA 17
dieven
Cursus detective: Dankzij aanplakb-
aard en aanplaksnor belanden alle die
ven in de nor.
garantie
Directeur J, J A. Berger: Realisering
van de Stichting Garantie-Instituut
Woningbouw is een stap ln de goede
richting."
miljoenen
Pronk verdeelde 'zijn' miljoenen over de
derde wereld. Letterkundige kroniek;
Stemmen uit de kerken; Ter overden
king.
PAGINA 23
causerie
Vandaag (zaterdag) zal de vakbondtop
hierover mogelijk een beslissing nemen.
Volgens Spit ging het argument van
prof. mr. Van Dijk. dat de bonden nietde
nodige zorgvuldigheid bij de onderhan
delingen in acht hebben genomen, niet
op: noch voor de zuivel, noch voor de
andere bedrijfstakken.
Voorzitter Cees Schelling van de voe
dingsbond NVV, een van de gisteren
voor de rechter gedaagde partijen, was
'bijzonder teleurgesteld' over de uit
spraak van de Utrechtse rechtbankpre
sident prof. mr. V. J. A. van Dijk. Schel
ling: „Dit is geen recht, maar de schijn
heiligheid ten top gedreven. Het is dui
delijk dat de werknemers het recht
hebben vanwege de automatische prij
scompensatie te staken, maar de rech
ter heeft op andere gronden die uit
spraak niet durven doen. Het heeft hem
daarvoor kennelijk aan moed ontbro
ken. De president heeft daarmee de
werkgevers in de kaart gespeeld".
Voorzitter R. Zijlstra van de zuivel-
werkgevers deelde die mening echter
niet. Hij erkende dat het vonnis inhield
dat de bonden inderdaad de automati
sche prijscompensatie tot inzet van een
staking mogen maken. „Wij moeten er
nu voor zien te zorgen dat we geen
Pyrrhus-overwinmng (overwinning
waar de winnaar uiteindelijk toch slech
ter van wordt - red.) behalen" Zijlstra
zei van harte te hopen, dat de afkoe
lingsperiode van 20 dagen benut kan
worden voor een overeenstemming,
■eventueel met behulp van derden, zoals
de overheid'.
Secretaris Mulder van de hoofdgroep
zuivel van de voedingsbond CNV zei dat
het vonnis hem bijzonder heeft verwon
derd. „Eigenlijk weten we op dit mo
ment nog niet precie's wat we ervan
moeten zeggen. We gaan het grondig be
studeren.
Geoorloofd
Rechtbankpresident Van Dijk vonnis
te, dat het verwijt van de werkgevers
terecht is als zouden de vakbonden te
vroeg naar het wapen van de staking
grijpen, omdat het overleg nog niet vol
tooid zou zijn. Daarom wees hij een
nieuwe overlegtermijn van 20 dagen
toe aan de werkgevers.
Van de andere kant echter erkende Van
Dijk de stelling van de vakbonden, dat
een staking om de automatische prij
scompensatie in beginsel geoorloofd
kan zijn. Hij komt tot die conclusie om
dat de automatische prijscompensatie
al enkele jaren in de cao's is opgenomen.
De rechtbankpresident vindt ook niet,
dat het middel van de staking zulke na
delige gevolgen heeft dat het middel
het gestelde doel (de prijscompensatie)
niet zou rechtvaardigen, zoals de
werkgevers stellen.
De zuivelwerkgevers hadden gisteroch
tend in een pleidooi in het korte geding
namelijk aangevoerd dat juist in de zui
vel een staking 'onnoemelijke schade'
zou veroorzaken, omdat er miljoenen li
ters melk in de sloot terecht zouden ko
men. De rechter wees dit bezwaar af.
temeer daar de vakbonden zich bereid
hadden verklaard stakers de machines
te laten bedienen die van melk melk
poeder maken.
In zijn vonnis duidde Van Dijk een mo
gelijkheid voor overeenstemming tus
sen partijen aan. Hij gaf in overweging
de prijscompensatie voor de nieuwe cao
gedeeltelijk automatisch te geven, en
gedeeltelijk na nader overleg uit te ke
ren. Schelling van de voedingsbond
NW verklaarde daar echter 'praktisch
geen heil' in te zien.
Rechtbankpresident Van Dijk vonniste
tenslotte, dat partijen op 22 februari
opnieuw voor hem moeten verschijnen
voor het geven van nadere inlichtin
gen.
DEN HAAG - Het levenson- Volgens Bert Donia van de stichting
j - 'Konsumenten Kontakt' is het ge-
derhuud is goedkoper ge- bruikelijk dat de cijfers over Jaooiri
worden. De prijzen zijn sinds ten opzichte van andere maanden
half december met 0.3 pro- "ij gematigd zijn ...maar eed daling
zoals die zich nu heeft voorgedaan,
cent gedaald. Goedkoper hebben we toch in jaren niet be-
werden aardappelen, vers
fruit en dranken; duurder
verse groenten, melk, koffie
en water. In prijs omhoog
gingen ondermeer ook huis
houdelijke apparaten, ver
warming en verlichting, de
kapper, schadeverzekerin
gen, luister- en kijkgelden,
telefoon en het ziekenhuis.
Volgens het CBS hebben de prijsda
lingen zich vooral voorgedaan als ge
volg van de uitverkoop bij kleding en
schoeisel. De verwachting is dat het
tempo van de prijsstijgingen een da
lende tendens zal blijven vertonen.
leefd". Hij schrijft de daling toe aan
de grote prijzenslag die sinds decem
ber door een aantal winkelbedrijven
wordt gevoerd en aan het feit dat de
prijs van het gas in januari niet ver
hoogd is en die van elektriciteit min
der gestegen is dan in voorgaande ja
ren.
Prem Ier Den Uyl toonde zich vrijdag
zeer tevreden over de daling. Hij
wees erop dat de prijzen nu sinds
oktober vorig jaar per saldo zijn ge
daald. Wel zei Den Uyl in februari
weer een prijsstijging te verwach
ten, maar over de hele linie is toch
een duidelijke afvlakking te consta
teren.
De premier toonde zich verder ver
heugd over de daling vorige maand
van de werkloosheid met 7000.
UTRECHT - Voor de Utrechtse rechtbank diende vrijdag het kort geding van de
zuivelondememers contra de vakbonden in verband met de dreigende stakingen in
deze bedrijfstak. Op de foto overleg tussen v.l.n.r dhr. W Winters, onderhandelaar
voedingsbonddhr. C. Schelling, voorzitter voedingsbond NVV en mr M O Rood,
raadsman voedingsbonden.
PARIJS (DPA/REUTER) - President
Valery Giscard d'Estaing en bondskan
selier Helmut Schmidt zijn het eens
over de noodzaak om verdere versprei
ding van kernwapens tegen te gaan,
maar zij zijn van plan voort te gaan met
de verschaffing van atoomtechnologie
voor vreedzame economische doelein
den aan landen die kernenergie voor
hun ontwikkeling nodig hebben.
Dit is vrijdagavond bekendgemaakt in
Parijs, na afloop van het periodieke to-
poverleg tussen het Franse staatshoofd
en de Westduitse regeringsleider. Via
woordvoerders lieten zij weten bereid te
zijn met de Verenigde Staten overleg te
plegen over strikte waarborgen bij de
uitvoer van kerninstallaties. Diploma
ten die aan de besprekingen hebben
deelgenomen, verzekerden echter dat
de twee landen vastbesloten zijn om
weerstand te bieden aan de druk van
Washinton om hun contracten totlever-
ing van opwerkingsinstallaties voor
kernafval aan Brazilië en Pakistan op te
zeggen. Plutonium dat met behulp van
Prinses Irene was
voor observatie
in ziekenhuis
DEN HAAG (ANP) - Prinses Irene is
vrijdag uit Oostenrijkse wintersport
plaats Lech overgevlogen naar Neder-
lnad. In verband met een val die zij tij
dens het skieën had gemaakt is zij vrij
dagmiddag in het academisch Zieken
huis in Utrecht onderzocht op de afde
ling neuro-chirurgie.
Na de observatie kotie kon zij het zie
kenhuis verlaten er zouden geen kwet
suren zijn gevonden. Konigir. Juliana
hield haar gezelschap.
dergelijke fabrieken wordt geprodu
ceerd, kan gemakkelijk worden ge
bruikt voor de vervaardiging van kern
wapens.
Giscard en Schmidt zeiden voorts dat
zij aan de Europese topconferentie dit
jaar concrete plannen zullen voorleg
gen voor een bespoediging van het
streven naar economische integratie.
Volgens een gemeenschappelijke ver
klaring moet Europa tegen 1978 zijn
ontwikkeling naar een volledige mone
taire en economische unie voortzetten.
De ministers van financiën van de twee
landen zullen eens per kwartaal bijeen
komen om het economisch beleid te
coördineren.
Andere europese landen zullen later
v/orden uitgenodigd aan dit overleg deel
te nemen. Giscard en Schmidt stemden
ook hun standpunten op elkaar af wat
de komende westelijke top met presi
dent Carter betreft. Volgens diplomaten
is het vrijwel zeker dat deze conferentie
op 10 mei in Londen begint.
SCHIPHOL (ANP) - Om vandaag (za
terdag) in de Westerkerk in Amsterdam
de Nederlandse vrouwen te informeren
over dcactiviteiten van de Noordierse
vredesbeweging, is vrijdag de leidster
van deze beweging, mevrouw Betty
Williams, uit Londen naar Nederland
gekomen.
Betty Williams heeft in de gehele grote
bekendheid gekregen met haar acties
om buiten de politieke kanalen om te
proberen een einde te maken aan het
oorlogsgeweld in Noord-Ierlanö. Zo
heeft haar vredesbeweging de marsen
georganiseerd in Noord-Ierland en ook
in Londen waarbij duizenden vrouwen
van alle geloofsrichtingen tezamen de
monstreerden voor ee vrede in het ver
scheurde Noord-Ierland.
>5
SCHLINGEMANN:
„ALTERNATIEF
DUURDER DAN
HUIDIGE OPZET
MIDDELBURG - Een alternatief tracé
voor de weg Driewegen-
Terhole zoals door bezwaarden uit
Zeeuwsch-Vlaanderen is voorgesteld,
zal volgens de provinciale waterstaat
aanzienlijk duurder uitkomen dan het
tracé, dat men nu wil volgen. Gedepu
teerde mr. J. F. G. Schlingemann ver
klaarde dat vrijdag in de Zeeuwse sta
ten toen daar naar aanleiding van het
Terneuzense verzoek het tracé voor
deze verbinding opnieuw te bestude
ren. Een alternatief tracé zoals dat in
kaart is gebracht door inwoners uit het
gebied vergt volgens de gedeputeerde
28 miljoen en 74 hectare .andbouw
grond, aanleg van de weg volgens nu
uitgestippelde route komt op ,f 21 mil
joen en kost 70 hectare landbouw
grond. Alleen de PPR wilde de route
voor de verbinding opnieuw bekijken,
de andere fracties konden zich vinden
in de visie van g.s., dat een nieuwe stu
die een 'onaanvaardbare vertraging'
van het werk zou opleveren.
De heer C Th van Waterschoot iPPRi
bepleitte de aanleg van dc weg zoveel
mogelijk volgens het bestaande tracé,
Naar zijn indruk kan de studietijdl die
g.s. op 5 tot 8 j aar schatten best met de
helft worden bekort.
Zijn opmerking, dat 'langzamerhand
bijna niemand in het gebied meer in het
nu uitgestippelde tracé gelooft", kreeg
enig weerwerk. De heer C. Balkenende
(CDA) was over de tientallen bezwaren
uit de streek 'bevreemd': er is toch recht
gedaan aan het georganiseerd overleg
met de landbouw en waar komen nu die
bezwaren vandaan, vroeg hij zich af. Het
ging de heer P. J. Huijbrecht (PvdA) 'te
ver' om bij 'enkele tientallen reacties
van bezwaarden' te zeggen, „dat bijna
niemand in destreek voor het opgezette
tracé is." Hij vond het'vrij gemakkelijk'
om een aantal alternatieve lijnen voor
deze weg op papier te zetten, maar vroeg
zich af: „Hangt dat nu niet meer samen
met de sterk gestegen grondprijzen dan
met de hang naar werkelijk een ander
tracé?"
Van de heer Th. Cambier (WD) kwam
de opvatting, dat het plan zoals het er
nu ligt in het georganiseerde overleg
ook de instemming van de landbouw
heeft gekregen. „De tijd begint te drin
gen. Als we de zaken nu weer terugd
raaien weten we niet waar we uitko
men", zei liij wijzend op de mogelijk
heid, dat de Westerscheldeverbinding
spoedig tot uitvoering zou kunnen ko
men. Uit de fracties van WD. PvdA.
CDA. BP. SGP en GPV werd met in
stemming gereageerd op het voorstel
van g.s. om niet over te gaan tot een
nieuwe studie rond het tracé voor deze
weg.
Landbouw
Gedeputeerde mr. J. F. G. Schlinge
mann benadrukte in zijn rezetie vooral,
dat de bezwaren niet de georganiseerde
landbouw komen. Hij had wel begrip
voor de verlangens, die de belangheb
benden in de streek tot uiting hebben
gebracht, maar onderstreepte dat de
procedure al heel oud is.
Daarbij herinnerde hij eraan, dat het
aanvankelijk de bedoeling was. dat het
(Slot zie pagina 9 kolom 7J
Triest diepte
punt
He,
dieptepunt van de ver
houdingen tussen werkgevers
PgSSJM en werknemers werd donder-
jSSrg dagavond gedemonstreerd
tijdens de uitzending van de
tv-rubriek Brandpunt. Voor
zitter Kok van de FNV weigerde met
werkgeversvoorzitter Van Veen aan één
tafel te zitten en rechtstreeks met hem
te discussiëren. Gevolg: er waren twee
tafels opgesteld, één voor Kok en één
voor Van Veen. De eerste liet bovendien
nog weten niet rechtstreeks met zijn
opponent te zullen, discussiëren, waar
door de show nog werd aangescherpt:
ieder kreeg zijn eigen interviewer. Een
trieste klucht: twee mensen, op dit
ogenblik de verantwoordelijkheid dra"
gend voorbeslissingen die een economi
sche chaos tot gevolg kunnen hebben,
zitten weliswaar in één vertrek, maar
richten het woord tot elkaar via een
derde. De eerlijkheid gebiedt vast te
stellen dat het initiatief voor deze ver
toning niet van Van Veen was uitge
gaan: de opstelling was gekozen omdat
de FNV-voorzitter dat nodig vond. En
dat moest dan kennelijk dienen om aan
te tonen hoe scherp partyen tegenover
elkaar staan. Wat ons betreft werkte dit
volstrekt averechts: met verbijstering
hebben we naar deze tragikomedie zit
ten kijken. Waar een klein land al niet
klein in kan zijn.
He,
.et laat zich aanzien dat de huidige
nationale spanningen evenmin voorbij
zullen gaan aan het bedrijf, waar deze
krant-wordt vervaardigd. De technische
werknemers van de PZC hebben deze
week met een meerderheid van 46 tegen
19 stemmen vastgesteld het eens te zijn
met een staking. Deze meerderheid acht
voor de inwilliging van de vakbondsei-
sen het gebruik van dit uiterste strijd
middel verantwoord. Aan deze eisen
maken zij de continuïteit van de
nieuwsvoorziening aan onze lezers on
dergeschikt. De
hoofdredactie van
deze krant betreurt
deze ontwikkeling.
Zij gaat er van uit
dat een dagblad in
een parlementaire democratie een pu
blieke functie vervult, aan welke functie
prioriteit behoort te worden gegeven.
Daarnaast heeft zij met verwondering
kennisgenomen van de procedure, die
tot bedoelde beslissing heeft geleid, een
procedure die naar het oordeel van de
hoofdredactie van deze krant een kriti
sche notitie noodzakelijk maakt. Een
dergelijke notitie zou namelijk ook in
deze kolom zijn verschenen indien het
een ander bedrijf dan de PZC zou heb
ben gegolden.
fiantlijn.
De
'e deelneming aan de stemming was
op formele overwegingen voorbehouden
aan slechts een deel van de werknemers,
een gang van zaken waarvoor de vak
bondsbestuurders goede gronden
meenden te kunnen aanvoeren. Het
ging namelijk alleen om leden van de
grafische bonden, die de cao
onderhandelingen hebben afgebroken.
De cao's van de andere werknemers zijn
(nog) niet in het geding. Een minderheid
diende derhalve een besluit te nemen
dat niet alleen alle werknemers raakt,
maar dat bovendien een algemeen lan
delijk conflict betreft: ieder personeels
lid is er op dezelfde wijze bij betrokken.
In zulk een situatie mag men ervan uit
gaan dat de minderheid zich van haar
democratische verantwoordelijkheid zo
scherp bewust is, dat zij de niet-
stembevoegde, overigens wel georgani
seerde personeelsleden zo al niet in de
besluitvorming dan toch wel in de dis
cussie vooraf betrekt. Dat is een eis van
zorgvuldigheid en van collegialiteit
Tijdens de bijeenkomst, waar het prin
cipebesluit tot staken werd genomen,
werd echter na een korte uiteenzetting
door vakbondsbestuurders onmiddel
lijk overgegaan tot stemming. Pas
daarna kon er worden gepraat. De toen
gevolgde bespreking met de overige
personeelsleden kon geen aanspraak
maken op de aanduidingen 'discussie' of
'vooroverleg': zij was van geen enkele
invloed op de besluitvorming. Om het
vriendelijk te zeggen: een vreemde gang
van zaken.
De regering ziet blijkbaar geen aan
leiding om er alles aan te doen om dit
nationale conflict af te wentelen of om
de gemoederen te kalmeren. Het kabi
net verschuilt zich achter formele over
wegingen: het heeft geen bevoegdheden
om in te grijpen. Dat lijkt ons een 'mo
derne' houding, passend in het beeld
van deze tijd. De laatste j aren hoort men
immers steeds meer verhalen over men
sen die een beroving of een aanranding
zien gebeuren, maar geen hand uitste
ken, zeggende dat ze er niets mee heb
ben te maken. Zo ook hier: de Neder
landse economie staat op het punt te
ontvlammen, maarde regering kijkteen
andere kant op. „We hebben geen
wettelijk-goedgekeurde brandblus-
middelen." zegt brandmeester Boersma
en hij trekt er een ernstig gezicht bij.
Misschien wil hij toch eens overwegen
een emmertje water aan te dragen, al
was het alleen maar om de belendende
percelen nat te houden. Maar zelfs dat
schijnt te veel moeite. Na de opvallënae
uitspraak in kort geding van de
Jtrechtse rechtbankpresident - een uit-
spraak die voorziet in een afkoelingspe
riode - is er reden temeer voor de rege
ring om onverwijld met bemiddeling te
beginnen. a
Bij een aardbeving in het Russische
deel van Midden-Aziè zijn meer dan 300
huizen ingestort en tientallen gewon
den gevallen, aldus het Russische dag
blad Troed vrijdag. Het Epicentrum
van de beving lag in het dorpje Ofto-
broeji in Tajjikstan.