Kabinet grijpt (nog) niet in
VIER ZIEKENHUIZEN
WORDEN GESLOTEN
PZC
Ministerie maant Zeeland: Vóór
1 februari aanvraag heao indienen
Ontslag dreigt voor duizenden mensen
BELFAST SLAGVELD
Explosies
in Moskou
AMBASSADE ONDER
EXTRA BEWAKING
Jimmy Carter geeft Vietnam-
dienstweigeraars amnestie
ALS MEN PRIJS STELT OP NIEUWE OPLEIDING:
Kansen minder
na 'fatale'
datum
Ondehandetaurs
pagina 3
220 jaargang no. 18
Zaterdag 22 januari 1977
DEN HAAG - De regering-zal op dit moment niet ingrijpen aan het loonfronl.
Ook wil zij niet tegemoet komen aan de wens van dc wergevers om hel
overleg tussen regering, werkgevers en werknemers in de stichting van de
arbeid te heropenen. Premier Den Uyl heeft dit vrijdag na afloop van de
ministerraad meegedeeld.
De werkgevers hadden het kabinet telegrafisch gevraagd weer in de stich
ting van de arbeid te gaan praten. Het kabinet voelt dar niets voor zolang er
niet enig uitzicht op overeenstemming beslaat. Premier Den Uyl zei dal op
dit moment dat uitzicht niet aanwezig is.
Drs. Den Uyl zei dat als werkgevers of werknemers een informatief gesprek'
willen over de moeilijke situatie, de regering daartoe uiteraard bereid is. De
premier sloot niet uit dat een dergelijk gesprek volgende week al zou kunnen
plaatsvinden.
Premier Den Uyl liet vrijdagavond op zijn wekelijkse persconferentie door
schemeren dat de regering bereid is met de meevaller van 700 miljoen (uit de
sociale premies) een deel van de kosten te betalen waarmee de koopkracht
van de laagstbetaalden moet worden gehandhaafd, waardoor de druk op de
werkgevers zou afnemen. In ruil daarvoor zouden de ondernemers bereid
moeten zijn te praten over immateriële zaken; een eis van de vakbeweging.
Maandag gaan werkgevers en werknemers in eigen kring de ontstane situa
tie bepraten.
Onderwerpen van gesprek daarbij zouden moeten zijn de werkgelegenheids
situatie. steun aan individuele bedrijven en het ëén-procenlsbeleid. Den Uyl
kon niet zeggen of deze opening in de vastgelopen onderhandelingen er in zit
en zo ja, wanneer deze er kan komen.
De regering heeft beide partners laten weten dat men bereid is tot afzónder
lijke 'informatieve gesprekken'. Daarin zullen de ministers de partijen dui
delijk maken dat men het arbeidsvoorwaardenbeleid in nauwe samenhang
ziet met het werkgelegenheidsbeleid. Den Uyl typeerde de situatie van de
onderhandelingen per bedrijfstak als 'zeer moeilijk'.
Het is niet zijn bedoeling dat de voorstellen die de regering in de achterzak
houdt ook besproken worden in het overleg tussen het kabinet en de fractie
voorzitters van de regeringspartijen, aanstaande dinsdag of woensdag. Het
gaat over de haalbaarheid van vier hervormende wetsvoorstellen, die zeer
snel in de Kamer moeten worden behandeld. Een van de redenen hiervoor is
dat minister Boersma (sociale zaken) pas donderdag met de kamercommissie
voor sociale zaken de inhoud van zijn brief van afgelopen woensdag be
spreekt.
IJMUIDEN - Het Zeewegziekenhuis in Velsen, het Rode-
Kruisziekenhuis in Beverwijk, het Marinehospitaal te Overveen
en het Diaconessenhuis te Heemstede zijn volgens een advies van
het College Voor Ziekenhuisvoorzieningen (CVZ) aangewezen om
in 1985 te worden gesloten.
In een rapport dat het CVZ verleden
jaar oktober uitbracht over de zieken
huissituatie in Kennemerland werd
vastgesteld dal volgens de vier-
proniillenorm in het onderzoekgebied
omstreeks 1985 hei overschot, de zoge
naamde 'overbedding' ruim 900 zie
kenhuisbedden zou bedragen. In aan
sluiting daarop is het CVZ opnieuw aan
het inventariseren geslagen en heeft de
consequenties van sluiting van elk der
ziekenhuizen tegen elkaar afgewogen.
De uiteindelijke conclusie is. dat aan de
sluiting van genoemde ziekenhuizen de
voorkeur dient te worden gegeven,
omdat daarmee redelijk tegemoet zou
worden gekomen aan de noodzaak van
spreiding van ziekenhuizen in de regio.
Maar behalve de rigoureuze kapitaal
vernietiging zullen met de aanbevolen
sluiting een paai' duizend personeelsle
den in de ziekenverplegingssector op
straat komen te staan. Een kleine hon
derd specialisten zullen hun heil elders
moeten zoeken. Bewoners van Heem-
Met deze maatregel meent het CVZ te
kunnen voldoen aan de door staatsse
cretaris Hendriks van volksgezondheid
en milieuhygiëne voorgeschreven be-
leidsnorm van vier bedden per duizend
inwoners. De sluiting van deze zieken
huizen. waarvan er drie in de jaren ze
ventig werden gebouwd of vernieuwd,
zou een kapitaalvernietiging van zo n
slordige 150 miljoen gulden betekenen.
knelpunt
stede. Overveen. Beverwijk en Veise..
zuilen in geval van ziekenhuisopname of
poliklinische hulp naar een verderafge-
legen en waarschijnlijk minder ver
trouwde omgeving moeten.
Fusies?
Voor liet Rode-Kruisziekenhuis denkt
het CVZ aan een fusie met het in aan
bouw zijnde St.-Jozefziekenhuis in
Heemskerk, voor de bouw waarvan
staatssecretaris Hendriks verleden
jaar zijn goedkeuring gaf Het zieken
huis is momenteel half in aanbouw. De
kosten zijn geraamd op 50 miljoen gul
den.
Voor het Zeewegziekenhuis, gebouwd in
1971 voor 45 miljoen gulden, dat in IJ-
muiden een centrumfunctie vervult in
het gebied van Velsen met zijn circa
60.000 inwoners, lijken de gevolgen van
de sluiting het meest verstrekkend. Pa
tiënten uit het Verzorgingsgebied, die
momenteel voor 90 procent gebruik
maken van het IJmuidense ziekenhuis,
zullen óf het Noordzeekanaal moeten
oversteken óf zich moeten wenden tot
het St. Joannes de Deo in Haarlem-
Noord.
Aan de renovatie van deze laatste instel
ling zal nog 32 miljoen gulden worden
geïnvesteerd voor het treffen van nood
zakelijke voorzieningen. Hoewel het ad
vies van het CVZ is vastgelegd in een
conceptnota en vrijwel alle betrokken
partijen zich er nog over moeten bera
den heeft de directie van het Zeeweg
ziekenhuis in IJmuiden reeds laten we
len de bedrijfssluiting te zien als een
volstrekt onaanvaardbare aantasting
van de gezondheidszorg in haar verzor
gingsgebied.
Het conceptadvies wordt als hoogst
onverantwoord gekwalificeerd, omdat
het onder meer zou berusten op on
deugdelijke vooronderstellingen.
„Niets zal worden nagelaten om het be
reikte, goede peil van een in vijftig jaar
opgebouwd stuk gezondheidszorg blij-
—nrt te waarborgen", aldus een verkla-
dienstverlening
Opinie. Ziekenfondsbundeling is geen
machtsvertoon, maar dienstverlening.
PAGINA 11
volmacht
Artsen; Geen blanco volmacht voor de
overheid inzake de gezondheidszorg.
PAGINA 29
gunstig
De Nederlanders hebben gunstig geloot
voor de eerste ritten van de Europese
schaatskampioenschappen
topvoetbal
Piet de Visser van strandvoetbal in
Vlissingen tot toptrainer bij KWD Mo
lenbeek
PAGINA 33
drukken
Vorig jaar heeft Enka Glanzstoff de
vaste kosten met ongeveer 120 miljoen
gulden kunnen drukken; Beurs-
fmanciën- economie.
ZATERDAG
kwetsbaar
Het Geeregel
kwetsbaar stu
PAGINA 20
vluchteling
Mr, C. Brouwer (VN-vertegenwoordiger
„Vluchteling krijgt precies wat hij nodig
heeft voor een start"; Stemmen uil de
kerken; Ter overdenking.
PAGINA 21
behoud
afscheid
Drs, Verburg weg bij het ETI. „Nee, het
is in Zeeland niet uit de hand gelopen:
Letterkundige kroniek
evolutie
lief
MOSKOU (AFP) - Binnen nog geen uur
hebben zich vrijdagavond in Moskou
vijf ontploffingen voorgedaan. Van of
ficiële noch particuliere zijde heeft
men er tot nog toe de oorzaak van kun
nen meedelen.
De eerste explosie werd om negen uur
plaatselijke tijd gehoord. Op 8 januari
ontplofte er een bom in de Moskouse
ondergrondse. Vier tot zeven mensen
kwamen toen om en vele werden ge
wond. De autoriteiten bewaren een vol
strekt. stilzwijgen over deze aanslag die
echter wel door Tass werd gemeld
DEN HAAG (ANP) - Bij de Canadese ambassade in Den Haag zijn extra veilig
heidsmaatregelen getroffen, aldus heeft een woordvoerder van het ministerie van
buitenlandse zaken vrijdag desgevraagd meegedeeld. Deze betreffen zowel de
residentie van de ambassadeur in Wassenaar als de kanselarij aan dc Sophialaan.
Over de reden waarom dit is gebeurd, en waaruit de maatregelen bestaan, werden
geen mededelingen gedaan. Vrijdagmorgen was in een radio-uitzending gezegd, dat
leden van de 'Rote Armee Fraktion' (de zgn. Baader-Meinhof-groepi plannen zou
den hebben om de Canadese ambassadeur, Saul F. Rae te ontvoeren,
Foto: Een politieman heéjt post gevat voor de Canadese ambassade.
BELFAST (UPII- Honderden roonis-katholicke jongeren hebben vrijdag Belfast
in een slagveld veranderd. Zonder waarschuwing stroomden vrijdag opeens naar
schatting 700 jongeren uit de katholieke wijken van de stad.
Terwijl zij door de stad trokken staken zij bussen in brand, gooiden brandbommen
en richtten barricades op.
Foto: Vrijdag hebben in Castleberg leden van de Ulster Freedom Fighters, een
protestantse groep extremisten, de 34-jarige vrachtwagenchaujjeur Michael
McHiigli vermoord. Zij dwongen hem tot stoppen, sleurden hem uit zijn wagen en
executeerden hem. Als reden voor hun daad gaven zij op dat McHugli lid ivas van
het Katholieke Ierse Republikeins leger.
WASHINGTON" - De Amerikaanse president Jimmy Carter
heeft vrijdag een algemene amnestie afgekondigd voor alle
Amerikanen die de dienstplicht ontdoken hebben omdat ze
weigerden in Vietnam te vechten. Uitgezonderd van de am
nestie zijn alleen deserteurs, en diegenen die bij hun verzet
tegen de dienstplicht geweld hebben gebruikt.
Met deze amnestie vervult Carter een van zijn verkiezings
beloften. Carter zal nog met het ministerie van defensie
overleggen om te bezien of dc amnestie uitgebreid kan wor
den tot deserteurs.
Carters pardon bestrijkt de periode van 4 augustus 1964 tot 28
maart 1973.
Hoewel nauwkeurige cijfers ontbreken, zouden in totaal on
geveer 123.000 dienstplichtontduikers van de amnestie kun
nen profiteren, terwijl omstreeks 4300 anderen betrokken zijn
bij het onderzoek dat hij versneld uitgevoerd wil zien naar
deserteurs en niet eervol uit, cie dienst ontslaeenen.
Krachtens de belofte van Carterzo snel mogelijk slappen te
doen ter uitbanning van alle kernwapens, hebben functio
narissen contact opgenomen met de Russen over een bezoek
op korte termijn aan Moskou van de minister van Buiten
landse Zaken. Cyrus Vance.
Van regeringszijde is vrijdag meegedeeld dat men de Russen
gevraagd heeft Vance in maart te ontvangen. Hel Kremlin
heeft nog met geantwoordmaar bekend is ook dat de Russi
sche leidershet overleg overde beperking van de strategische
wapens zo spoedig mogelijk willen hervatten.
De voornaamste Sowjet-öeskundige op het gebied van Ame
rikaanse zaken, directeur Georgy Arbatov van het Amerika-
ïnstituut. verwacht betere betrekkingen tussen Washington
en Moskou nu de regering-Carter aan de macht is gekomen.
Discussie over
Zuid-Afrika
fDe situatie in Zuid-Afrika
blijft de discussies in Neder
land bezighouden. In de eerste
plaats omdat ook hier voort
durend wordt opgeroepen tot
activiteiten tegen instellingen
die relaties met Zuid-Afrika onderhou
den. in de tweede plaats omdat uitspra
ken van bekende en minder-bekende fi
guren instemrtiing dan wel tegenspraak
oproepen. Oud-burgemeester Boot vai»
Hilversum zal wel tot de laatste catego
rie behoren: hij toonde zich vrijdag na
een bezoek aan Zuid-Afrika weliswaar
een duidelijk tegenstander van wat de
'kleine apartheid' wordt genoemd, maar
kon zich niettemin in grote lijnen met de
basisgedachten van de apartheidspoli
tiek verenigen. Met 'kleine apartheid'
wordt geduid op discriminerende schei
dingen in het openbare leven; afzonder
lijke bankjes in parken voor blanken en
niet-blanken. gescheiden ingangen bij
postkantoren, stations, vliegvelden enz.
De laatste jaren wordt deze vorm van
apartheid steeds minder, een ontwikke
ling die in Zuid-Afrika door vele blanken
wordt geaccepteerd. De grote apartheid
daarentegen is nog onverminderd van
kracht: reeksen van wetten die een ver
plichte scheiding van de rassen op aller
lei terreinen voorschrijven. Naar het
oordeel van de Hilversumse oud-
burgemeester is en blijft deze scheiding
voor Zuid-Afrika onvermijdelijk.
ver de opvattingen van de heer Boot
zal de komende maanden nog wel het
nodige worden gezegd, waarbij vermoe
delijk aan ethische en zelfs theologische
argumenten geen gebrek zal zijn. Naar
aanleiding van zijn betoog zijn echter
ook feiten te releveren, op grond waar
van andere conclusies dan die van de
oud-burgemeester onvermijdelijk zijn.
We hebben deze feiten al eens eenier op
gesomd, maar het kan geen kwaad ze
nog eens te herhalen. In de eerste plaats
is het een onmis
kenbaar gegeven
dat de zwarte bevol
king in de blanke
gebieden, in het bij
zonder in de stede
lijke agglomeraties, sterker toeneemt
dan de blanke groep, mede onder in
vloed van de blijvende vraag naar
zwarte arbeid in de industrie. Vaststaat
voorts dat de verstedelijkte bantoe-
groep een aanzienlijk lagere levens
standaard heeft dan de blanke, terwijl
het opleidingsniveau van de bantoe
eveneens aanzienlijk lager ligt, In de
derde plaats blijkt dat de apartheids
wetgeving voor de bantoe-werkers in de
blanke gebieden een getto-situatie ver
oorzaakt (Soweto) en bovendien een
stuk onzekerheid: het verblijf is afhan
kelijk van de werkgelegenheid. Aan on
derwijs en opleiding van de bantoes
wordt weliswaar veel gedaan, maar - dat
is ons vierde punt - daarmee wordt te
vens een bewustwordingsproces onder
de jonge generatie bevorderd, een pro
ces dat het herkennen van de apar
theidssituatie stimuleert, zoals het afge
lopen jaar zonder meer duidelijk is ge
worden. Ten vijfde: de verstedelijkte
bantoe is grotendeels losgeraakt van
zijn oude stamverband, een ontwikke
ling die vergelijkbaar is met de seculari
satie in Europa. Tenslotte: de moderne
westerse technologie leidt tot een maat
schappij met sterk-uniforme trekken,
een maatschappijvorm die zich over de
hele wereld uitbreidt. In concreto: tus
sen Johannesburg en New York bestaan
maar weinig uiterlijke verschillen. Het
totaal van deze ontwikkelingen gaat
dwars in tegen de theorie van de apart
heid.
Van onze ondenvijsmedewerksteri
VLISSINGEN - „Als het minis
terie van onderwijs per 1 fe
bruari aanstaande geen aan
vraag voor een heao-opleiding
in Zeeland heeft ontvangen,
kunnen wij ons niet langer
meer positief opstellen. De ver
antwoordelijkheid voor uit
breiding van het hoger beroep
sonderwijs in Zeeland ligt bij
de (Zeeuwse) betrokkenen en
niet bij het ministerie".
Deze uitspraak van drs. J. B. L. M.
Bouwman, beleidsmedewerker van de
directie hoger onderwijsbeleid van het
ministerie van onderwijs en weten
schappen. komt blak vóór de bijeen
komst van de werkgroep hoger beroep
sonderwijs van de provinciale onderwij
scommissie op woensdag 26 januari
aanstaande, waarin een principe uit
spraak wordt gevraagd over de bunde
ling van het Zeeuwse hoger beroepson
derwijs. Bedoeling van deze bundeling
is te komen tot uitbreiding van de voor
zieningen van het hoger beroepsonder
wijs in Zeeland. Een principe-uitspraak
over de bundeling is op korte termijn
noodzakelijk wil men vóór 1 februari
aanstaande een aanvraag kunnen in
dienen om in 1979 met een heao-
opleiding in Zeeland te kunnen starten.
Een begin deze maand daartoe vastges
telde bijeenkomst moest worden uitge
steld. omdat de drie scholen voor hbo in
Vlissingen nog geen standpunt hadden
bepaald.
Desgevraagd zei ons drs. Bouwman,
dat als Zeeland komt tot bundeling van
het hoger beroepsonderwijs de kans op
een heao-achtige opleiding erg groot is.
Maar voor het ministerie is I februari
de uiterste datum, waarop een aan
vraag binnen moet zijn. Drs. Bouw
man: „Zeeland kent de consequenties
van langer uitstel. Het isniet meer ver
antwoord dezaak nog langer op te hou
den. Gaat men in Zeeland weer moei
lijk doen. dan zullen wij de intersse
voor de gehele zaak verliezen. Naar
mate de lijd na I februari verstrijkt zul
len ook de kansen, op een heao-
opleiding tenminste evenredig dalen",
aldus drs. Bouwman, die alle bespre
kingen en ontwikkelingen rond het
Zeeuwse hbo voor het ministerie van
onderwijs van nabij heeft gevolgd.
landpunt
Zoals bekend kon de voor 5 januari jl.
ft<*tlijn
Op
vastgestelde vergadering geen door
gang vinden, omdat de Vlissingse scho
len voor hoger beroepsonderwijs voor
die datum niet tot een standpuntbepa
ling konden komen. Thans echter ziet
het er naar uit, dat het Zeeuwse hbo in
de vergadering van 26 januari zijn
standpunt naar buiten zal brengen.
Over het algemeen is men in Zeeland
'van mening, dat de voorgestelde rege
ling om te komen tot, de stichting van
een samenwerkingsverband tussen dë
betrokkenen scholen: hts. school voor
fysiotherapie, de zeevaartschool te Vlis
singen, de laboratoriumschool te
School en de rijks- en christelijke peda
gogische academie te Middelburg, be-
Slot zie pagina 7 liolom Ij
p grond van deze feiten nu zijn an
dere conclusies mogelijk en noodzake
lijk dan die waartoe de heer Boot is ge
komen. Daarbij is het zelfs nog niet eens
nodig om ethische of theologische
overwegingen te laten gelden: hier is
namelijk een historisch proces op gang
gekomen dat zich steeds verder ontwik
kelt los van de vraag of men op ethische,
theologische of welke gronden dan ook
het er mee eens is of niet. Zo laten de
huidige economische en demografische
ontwikkelingen in Zuid-Afrika een to
taal ander patroon zien dan wat met de
apartheidswetgeving wordt beoogd. Er
is hier een zwart arbeidersproletariaat
ontstaan midden in de blanke gebieden,
makkelijk toegankelijk voor propa
ganda en wervende middelen van el
ders. een proletariaat dat in een getto
situatie verkeert en daardoor makkelij
ker tot 'explosies' komt dan in 'ge
mengde' gebieden. In de toekomst zal
steeds duidelijker worden dat termen
als 'ras' en 'kleur' eigenlijk de feitelijke
verschillen camoufleren: het gaat om
diepstekende sociaal-culturele verschil
len tussen bepaalde groepen, waarbij
sprake is van een haast onoverbrugbare
alstand. Dat was ook het geval in het
negentiende eeuwse Europa, met name
na de industriële revolutie. Toen heeft
zich eveneens een aanpassing voltrok
ken. op sommige plaatsen zonder of
zonder veel geweld, op andere plaatsen
daarentegen gepaard gaande met ge
welddadige uitbarstingen en revoluties.
Het ziet er helaas niet naar uit dat de
huidige apartheidspolitiek een reële
mogelijkheid biedt om aan de uitdagin
gen van de huidige situatie tegemoet te
komen.
He,
,et. ziet er naar uit dat de volgende
-betsing-Hv&iid-Afrika zich zal afspelen
tussen de overheden en de R- K-Kerk: de
bisschoppen willen de wettelijk voorge
schreven apartheid op hun scholen af
schaffen. Zij hebben nimmer geaarzeld
om hun afwijkende en afwijzende hou-
Slot zie pag. 3 kolom li
