IIILE ZEEUWSE COURANT
ZWITSERLAND BESLIST
VRIJDAG OVER MENTEN
mfnikrant
Zege Portugese
socialisten
Visserskotter 'ARM 16' in
overvaren - alle opvarenden
dichte mist
in veiligheid
ONTVOERDE ORIOL IN
SPANJE NOG SPOORLOOS
Deel kunstbezit Blaricumse miljonair in beslaggenomen
vandaag
Finland weigert
vluchtelingen
uit Rusland
SOARES TEVREDEN
Premier: daders bereiken doel niet
POOLS ZEESCHIP RAMDE KOTTER
Bedrijf in
Winschoten
bezet
219e jaargang no. 296
Dinsdag 14 december 1976
Elke vrijdag in de PZC de SPECIALE ADVERTENTIE
RUBRIEK voor verenigingen, actiegroepen e.d. voor
advertenties ZONDER WINSTOOGMERK.
BERN - In Bern heeft de Zwitserse Bondsraad maandag vergaderd over de eventuele uitwijzing van AMSTERDAM - De Amsterdamse re du er-cm n miss a ris nir. H. W. van Duuren lieefl een deel van het
Pieter Meuten. Maandag is echter nog geen beslissing genomen opgrond van het feit dal de advocaat van kunstbezit van Pieter Meuten in beslag genomen. Op deze archieffoto een deel van Mentens bezit dat in
Menten. Alois Grendelmaier. de overgave van Menlen aan de Nederlandse justitie in strijd achtmet de juni van dit jaar op de veiling van Sotheby Mak van Waag was te zien. De inbeslagname geldt alleen voor
Zwitserse grondwet. Op een persconferentie deelde de vice-kanselier Buser middem dit mede ongeveer 200 schilderijen, die een u aerde van i .25 miljoen gulden vertegenwoordigen
(Van onze correspondent
GENEVE - De Zwitserse regering zal vrijdag een buitengewone zitting houden om de zaak-Menten
verder te onderzoeken. Verwacht kan worden dat op deze dag. de 21e trouwdag van Pieter en Meta
Menten, een antwoord wordt gegeven op het verzoek van Nederland om Menten naar ons land terug
te laten keren.
commissaris, mr. Van Duuren. hiervoor
nog geen datum had bepaald. Mr. Has-
strafvordering. Dit artikel luidt. ..Vat- soldt was gisteren niet voor commen-
baar voor inbeslagneming zijn alle taar bereikbaar.
Dit besluit werd overigens maandag al
verwacht, maar na moeizaam kabi
netsberaad zei de Zwitserse regerings-
milieutoer
B. en w van Sas van Gent zullen jaar
lijks een milieutour maken langs de be
langrijkste bedrijven in hun gemeente.
koppeling
Het AR-kamerlid mevrouw Van Leeu
wen is voorstander van een koppeling
kinderbijslag-inkomen.
PAGINA 4
gelijk
Bi j de Zeeuwse politiekorpsen vindt met
het verkeersgedrag van de bevolking in
Zeeland niet afwijkend van die in de rest
van het land
doorgelicht
gezondheid
Landelijk fonds voor de financiering van
de gezondheidszorg in de regio.
PAGINA 11
ingreep
Dames-schoolslagtop in Middelburg het
slachtoffer van een ingreep van de jury
m het programma.
In de nota orkestenbestel schrijft minis
ter Van Doorn een nauwere samenwer
king van de orkesten voor; radio- en
televisieprogramma's; strips,
vertegenwoordiger Walter Buser dat
de Bondsraad nog geen beslissing had
kunnen nemen. ..Dat komt onder meer
omdat de regering ervan kennis heeft
genomen dat Menten zich via zijn ad
vocaten tegen mogelijke uitwijzing
verzet. Er zullen nog een aantal pro
blemen moeten worden opgehelderd",
aldus de heer Buser.
Mevrouw Meta Menten heeft als reactie
op het besluit van de Zwitserse regering
om de zaak-Menten pas vrijdag te be
spreken. gezegd: ..Ik ben erg blij. Dat
bewijst dat de Bondsraad niet over één
nacht ijs gaatDesgevraagd zei me
vrouw Menten ons dat zij en haar man
maar het liefst in Zwitserland blijven
..Wij gaan liever niet naar Nederland",
aldus mevrouw Menten.
De Zwitserse regering, en met name de
minister van justitie. Kurt Furgler. zit.
nogal omhoog met de affaire-Menten
De president, die minister Van Agt vo
rige week op de kortst mogelijke termijn
ontving om zich over de zaak te laten
inlichten, besefte toen nog niet hoe
groot de weerklank van de zaak-Menten
zou zijn. Het Zwitserse publiek krijgt
voor de affaire steeds meer belangstel
ling. gevoed door de sappige verhalen
uit de pers met details over Mentens
zelfmoordpoging, zijn ..dappere en
knappe vrouw Meta zijn SS-
activiteiten en zijn leven als kunsthan
delaar en. grootgrondbezitter.
Advocaten
Ongetwijfeld heeft het geluid dat Men
tens Züriehse advocaten dr. II. R.
Grendelmeier en dr. W. Baechi hebben
laten horen zijn invloed gehad. Zij stel
len dat Menten niet naar Nederland
mag worden uitgewezen zolang zijn
schuld niet bewezen is. Dat heeft waar
schijnlijk de doorslag gegeven niet
maandag te besluiten, zoals aanvanke
lijk verondersteld werd. De advocaten
hebben de Zwitserse regering vrijdag
een aantal documenten overhandigd
die afkomstig zijn van Menten zelf. Zij
hebben verder gezegd dat uitlevering
van Menten aan de Nederlandse justi
tie in strijd is met de Zwitserse grond
wet.
De Zwitserse regering wil niet van par
tijdigheid beschuldigd worden en
evenmin roekeloos omspringen met het
besluit dat dateert uit 1965 en dat de
mogelijkheid biedttothetuitwijzen van
oorlogsmisdadigers. Dit besluit is ech
ter nooit openbaar gemaakt, wat een
van de redenen zou kunnen zijn dat
Menten juist naar Zwitserland vluchtte
Volgens de Zwitserse wet is men niet
verplicht dergelijke besluiten openbaar
te maken als het geen algemeen ver
plichtende voorschriften betreft. In het
onderhavige geval hangt het .ja" of
..nee" uitsluitend af van de Bondsraad.
De Bondsraad is er zich daarbij van be
wust dat Zwitserland enerzijds niet een
veilige haven voor oorlogsmisdadigers
mag worden, maar anderzijds moeten
ook de rechten van het individu worden
gerespecteerd.
Een woordvoerder van het Nederlandse
ministerie van justitie zei maandag
middag dat. als er meer informatie moet
komen, dit niet iets is waar Nederland
voor moet zorgen. ..Wat. wij moesten le
veren. hebben we gedaan Er is dan ook
van onze kant zeker geen aanvullende
informatie tt verwachten", aldus de
woordvoerder van het ministerie van
justitie. Hij zei dat. als de Zwitserse re
gering meer informatie wil hebben, dit
uit Zwitserland zelf afkomstig zal moe
ten zijn. bijvoorbeeld juridische inlich
tingen.
Justitie ziet het uitstel van de beslissing
over uitwijzing van Menten niet als een
grote teleurstelling. Wij hebben erop
gerekend dat er vandaag een bespre
king was. Voor de rest was het gewoon
afwachten voor ons. en da t geldt nu ook
Wij hebben van onze kant alles gedaan
wat we konden doen aldus de
justitie-woordvoerder
Schilderijen
Inmiddels is bekend geworden dat de
Amsterdamse rechter-commissaris mr.
H. J. W. van Duuren een deel van liet
kunstbezit van Menten in beslag heeft
laten nemen. Het gaat om de schilde
rijen die Menten afgelopen zomer had
willen laten veilen bij Sotheby Mak
van Waay in Amsterdam. De geschatte
waarde van de ongeveer 200 doeken is
I.25 miljoen gulden. Bij de inbeslag
neming was een lid van de directie van
het Rijksmuseum aanwezig.
Waarde schilderijen nu zijn opgeslagen,
wordt geheim gehouden. De schilde-
voorwerpen die kunnen dienen om de
waarheid aan den dag te brengen, of
welker verbeurdverklaring of onttrek
king aan het verkeer kan worden bevo
len".
De belangstelling in het buitenland
voor de zaak-Menten begint te groeien
De Engelse omroep BBC heeft van de
TROS een 30 minuten durende samen
vatting gekocht van de uitzendingen die
TROS-Aktua aan de Blaricumse miljo
nair wijdde. De samenvatting zal dooi
de NOS worden ingezonden voor net
festival voor informatieve programma's
dat in februari in Monte Carlo wordt, ge
houden.
De Amsterdamse rechter mr W. C-.
Hassoldt. van wie vorige week bekend
weid dat hij ..sociaal contact" met
Menten had gehad, is nog niet gehoord
door het zogenoemde Tipteam Deze
justitiële werkgroep speurt naar het lek
waardoor Menten een dag vóór zijn ar
restatie wist te ontkomen.
De Haagse officier van justitie mr. C
van Steenderen door Van Agt naar Am
sterdam gedetacheerd om het Tipteam
te leiden zei maandagavond nog steeds
van plan te zijn mr. Hassoldt. de vice-
president van de Amsterdamse recht
bank. te horen, maar dat de rechter-
'Van onze correspondenti
HELSINKI - Finland stuurt Russische
vluchtelingen terug, zo blijkt uit een
verklaring van een gevluchte Rus die
door de Finse politie op de trein naar
Moskou werd gezet, maar die later toch
nog naar Zweden wist te ontsnappen
waar hij nu woont. George Ivanov, zo
heet de uitgeweken Rus. heeft vijftien
maanden dwangarbeid gekregen toen
hij bij zijn eerste vluchtpoging werd ge
pakt Dat was in 1967. maar zes jaar later
probeerde hij het opnieuw. Dit keer met
succes
De Finse regering heeft altijd ontkend
dat zij Russische vluchtelingen terug
stuurt. Ontkend wordt ook dat er een
geheim verdrag bestaat met. de
Sowjet-Unie om vluchtelingen uit te le
veren
Het onderzoek van het Tipteam vor
dert minimaal, aldus mr. Van Steende-
ren. Er zijn sinds hij in Amsterdam be
gon zeker 80 mensen aan de land ge
voeld maar men heeft nog geen enkele
concrete aanwijzing in welke richting
Mentens tipgever moet worden ge
zocht.
GEMEENTERAADS
VERKIEZINGEN
LISSABON (RTR) - Portu-
gals regerende socialistische
partij is als de winnares te
voorschijn gekomen uit de
zondag gehouden gemeente
raadsverkiezingen, hetgeen
gezien wordt als een bewijs
van vertrouwen na de vijf
maanden van haar bewind.
Toen de uitslagen van de
4.035 'gemeenten' op 164 na
LISSABON - De Portugese premier
Mario Soares staat in Lissabon de
pers te woord, nadat in de ochtendu
ren de eerste resultaten van de ge
meentelijke verkiezingen bekend
waren geworden.
bekend waren, hadden de so
cialisten 33.09 procent van de
stemmen. Hun naaste rivalen
- de tot het centrum gere
kende sociaal-democraten -
de voormalige PPD-
Portugese democratische
Volkspartij - hadden toen
24,52 procent
Ofschoon premier Mario Soares had
gehoopt in het percentage van 35
procen te verbeteren dat de socialis
ten in april bij de parlementsverkie
zingen behaalden, was hij verheugd
met het resultaat dat volgens
hem toonde dat zijn minderheids
bewind aan de macht moet blijven.
Het communistische 'Verenigde
Kiezersvolksfront' verwierf volgens
de jongste uitslagen 17,66 procent
Uit de uitslagen bleek dat de socia
listen 87 van de 304 gemeenteraden
beheersen en de sociaal-democrati
sche partij (psd) 82.
Soares zei dat de resultaten toonden
dat de socialisten de nationale par
tij bleven en dat rechts niet ver
sterkt was. Sprekend tot verslagge
vers alvorens maandagavond een
vergadering van het kabinet bij te
wonen, voegde hij er aan toe dat de
communisten zich aanzienlijk her
steld hadden. „Dit betekent dat zij
terugwonnen wat zij aan de volk
seenheidsbeweging de radicale
linkervleugel) die nu totaal gezakt
is, verloren".
Bij de presidentsverkiezingen van
juni won de kandidaat van
radicaal-links, majoor Otelo Sa-
raiva de Carvalho, 16 procent van de
stemmen. De communistische kan
didaat, Octavia Pato. kreeg toen
slechts zeven procent-
Van onze correspondent)
MADRID-De Spaanse politie heeft nog
geen vooruitgang geboekt met haar
grootscheepse speuractie naar de voor
zitter van de Raad van State, de ban
kier Antonio Maria Oriol. die zater
dagochtend te Madrid werd ontvoerd.
De daders hebben sinds zondagochtend
niets meer van zich laten horen.
Er dreigen flinke politieke verwikkelin
gen te komen rond de ontvoering van
Oriol. nu de politieke politie offici
eel lieeft. verklaard dat niet de Bas-
kische ETA. maar een radi
caal-communistische stadsguerrilla.
GRAPO genaamd, de schuldige is.
Premier Suarez moest maandag met het
oog op deze ontwikkeling zijn grondig
voorbereide bezoek aan Barcelona in
verband met de campagne voor het refe
rendum. voorlopig uitstellen.
De Spaanse premier heeft maandag la
ten doorschemeren dat zijn regering
niet met de ontvoerders zal onderhan
delen. ook a! brengt de ontvoering het
leven van de adviseur en het hervor
mingsprogram van de regering in ge
vaar.
Premier Suarez heeft verklaard dat men
metde ontvoering de vreedzame ontwik
keling naar een democratisch bestel in
Spanje heeft willen verstoren. Maar. al
dus de Spaanse premier, de ontvoerders
zullen hun doel niet bereiken.
Lijfwachten
In regeringskringen is meegedeeld dat
de politie alle vooraanstaande politici
van de oppositie lijfwachten heeft toe
gewezen om vergeldingsacties van uit
erst rechts voor Oriols ontvoering te
voorkomen. Verschillende politici zijn positiekringen volslagen onbekend en
door uiterst rechtse groeperingen met WOrdt hier beschouwd als een dekman-
dood bedreigd. Joaquin Ruiz-
Gimenez. een alom geacht politicus en
leider van de linkervleugel van de chris
tendemocraten. is één van hen.
Marcelino Camacho. lid van het uit
voerend comité der Spaanse commu
nistische partij en voorman van de hal-
fondergrondse vakbonden 'comissiones
obreras', heeft maandag bij de rechter
een klacht, ingediend omdat men zou
hebben geprobeerd hem te ontvoeren.
Camacho geniet al enkele weken de be
scherming van één politieman, maar
eiste van-de rechter uitbreiding van de
bewaking
Onduidelijk
De politieke achtergrond van de ont
voering is zeer onduidelijk geworden.
De groep GRAPO. die Oriol in haar
macht zegt te hebben, eist in ruil voor
zijn leven de vrijlating van 15 gevange
nen. Op die lijst staan vier activisten
van deze groep, maar ook enkele ETA-
leden. evenals de vrouwelijke arts Eva
Forest en andere personen die zonder
steekhoudend bewijs beschuldigd zijn
van deelname aan de moord op de toe
nmalige premier Carrero in december
1973 en aan een sinistere en onopgehel
derde bomaanslag in het centrum van
Madrid die in september 1974 de dood
van elf cafégangers veroorzaakte
Dekmantel
Maar bovendien zal de democratische
oppositie nu opheldering eisen over de
uiterst dubieuze houding van de politie
inzake de GRAPO. Deze groeD is in od-
tel van rechtse provocateurs of een uit
vinding van de politie zelf. De Spaanse
minister van buitenlandse zaken heeft
maandag gezegd dat er een
aanhoudings- en opsporingsbevel is
uitgegaan tegen de communistenleider
Santiago Carillo.
De secretaris-generaal van de commu
nistische partij PCE is clandestien in
Spanje en hield vrijdag een persconfe
rentie.
De minister verklaarde dat het oude
aanhoudingsbevel nog steeds geldig is.
SCHEEPVAART
GROOT DEEL
DAG GESTREMD
VLISSINGEN - Vijf Arnemui-
dense vissers hebben zich
maandagmorgen op het nip
pertje in veiligheid kunnen
brengen, toen hun kotter ARM
16 tijdens zeer dichte mist in
aanvaring kwam met een Pools
zeeschip. Dat gebeurde in de
monding van de Westerschelde.
voor de kust van Dishoek. Na de
aanvaring zonk de ARM 16 (de
Lena Adriana) binnen de mi
nuut.
Als gevolg van de botsing is het scheep
vaartverkeer in het Oostgat een deei
van de maandag gestremd geweest. In
de loop van de middag - na contact tus
sen rijkswaterstaat en het loodswezen -
werd het wrak gelokaliseerd en voer het
betonmngsvaartuig 'Vlissingen' uit om
de plaats waar de ARM 16 is gezonken
aan te geven met boeien. Het wrak ligt
vrijwel in het midden van het vaarwater.
Aan weerszijden is voor de scheepvaart
een vaargeul van ongeveer tweehon
derd meter ter beschikking.
Di- aamamig gebeurde legen hall'elf.
het loodswezen kreeg de melding bin
nen. alarmeerde daarop de verschil
lende diensten en bracht de scheep
vaart op de hoogte. Het Poolse zeeschip
'Nowy Sacz' boorde zich met het voor
schip in de burg van de dwars in het
vaarwater liggende kotter 'ARM 16'.
Plaats van helongeluk. het, Oostgat, bij
de scheiding van dit vaarwater met de
Deurloo. een paar Honderd meter uit de
kust van Dishoek. Het Poolse schip
(3089 brt) voer langzaam in de richting
van Vlissingen. het schip was geladen
op weg naar Sluiskil.
Blijven hangen
Bij de botsing werd de stuurhut van de
ARM 16 voor een deel in elkaar ge
drukt, de kotter werd aan bakboord ge
ramd. Dat de vissersboot korte tijd aan
de voorsteven van de Pool bleef 'han
gen' was voor de vijf opvarenden van
onschatbare betekenis. Jacobus Meul-
meester. Jan van Belzen uit Amemui-
den en Gillis Siereveld uit Colijnsplaat
konden daardoor als een razende v ia de
kombuis naar het dak van de stuurhut
klimmen zich vanaf die plaats optrek
ken aan de railing van hel diep lig
gende Poolse schip.en zo van boord ko-
(Slot zie pagina 2 kolom 4)
Op de joto de ARM 16 'de 'Lenie Adriana'i tijdens de proefvaart, enkele jaren
geleden.
WINSCHOTEN (ANP) - Ongeveer 200
van de 250 personeelsleden van de
Noordnederlandse Machinefabriek in
Winschoten, hebben maandag de poor
ten van het bedrijf gesloten en contro
leren de telefoon en telex van hel be
drijf. Zij zijn lid van de Industriebond
NKV en NVV. De Industriebond CNV
steunt de actie niet, aldus een woord
voerder van de Industriebond NVV.
De problemen bij de Noordned. een
dochter van de Verenigde Bedrijven
Nederhorst. zijn ontstaan toen bekend
werd dat de Noordelijke Ontwikke
lingsmaatschappij (NOM) het bedrijf
wel wilde overnemen van Nederhorst,
maar hel wil voorzetten met slechts 135
van de 250 personeelsleden.
De vakbonden eisen volledige werkge
legenheid. ..De overheid moet het volle
dige bedrijf een kans geven voor drie
jaar. Het zal in die tijd zeker zijn be
staansrecht waarmaken", zo zei vorige
week donderdag districtsbestuurder T.
de Hoog van de Industriebond NVV
PvdA-tweede kamerlid Co Wieringa
heeft de actievoerders telefonisch be
richt dat hij vragen heeft gesteld aan de
ministers Boersma en Lubbers. Hij heeft
onder meer gevraagd wat de ministers
van plan zijn t.e gaan doen in de huidige
situatie.
De actievoerders hebben ook de Noord
nederlandse Ontwikkelingsmaat
schappij (NOM) uitgenodigd om van
ochtend in het bedrijf te komen. Tot nog
toe heeft deze niets van zich laten horen.
Het commentaar van directeur Wisman
van de NOM was, dat het plan zoals de
NOM-directle voorstaat met het bedrijf,
nog onverkort van kracht is.
AARDBEVING
IN ITALIË
RIVA DEL GARDA (AP) - Een krach
tige aardbeving heeft maandagochtend
vroeg het gebied ten noordoosten van
het Garda-meer getroffen en schade
toegebracht aan oude huizen, school
gebouwen, openbare gebouwen en ker
ken.
Er zijn geen meldingen van slachtoffers.
