NCIALE ZEEUWSE COURANT
AANPAK MISBRUIK
SOCIALE WETTEN
VAKBONDEN
minikrant
Beschuldigingen over en
weer na priestermoord
Door aanspraken milieu/natuur worden
de ruilverkavelingen onnodig vertraagd
Regels in wetsontwerp tegen oneigenlijk gebruik
NS-plannen
bedreigen werk
van 770 man
Bedrijfstaksgewij ze loononderhandelingen
219e jaargang no. 290
Dinsdag 7 december 1976
Elke vrijdag in de PZC de SPECIALE ADVERTENTIE-
RUBRIEK voor verenigingen, actiegroepen e.d. voor
advertenties ZONDER WINSTOOGMERK.
(Van onze ■parlementaire redactie)
DEN HAAG - De regering gaat het oneigenlijk gebruik van een
aantal sociale verzekeringswetten en belastingwetten aanpak
ken. Zo zal bijvoorbeeld een werkloze die onredelijke eisen stelt
aan een nieuwe baan geen werkloosheidsuitkering meer krijgen.
Dit blijkt uit een wetsontwerp dat staatssecretaris Mertens (so
ciale zaken) en minister Duisenberg (financiën) maandag bij de
tweede kamer hebben ingediend.
De nieuwe regels hebben betrekking op onder meer de aow, aww,
de algemene arbeidsongeschiktheidswet (aaw), de werkloos
heidswet, de ziektewet en de algemene kinderbijslagwet. Deze
wetten bevatten volgens destaatssecretaris te ruime bepalingen,
waardoor het Gneigenlijk gebruik in de hand kan worden ge
werkt.
ruimd. Ligt de fout bij de verzekerde,
dan is de termijn voor de terugvorder
ing vijfjaar. Op dit moment is dat twee
De bewindslieden geven in de toelich
ting op het wetsontwerp enkele voor
beelden van onredelijke eisen:
de eis van een café-kelner om uitslui
tend in de ochtenduren te werken,
terwijl de cafés juist dan meestal
dicht zijn;
de eis om aanzienlijk meer te willen
verdienen dan bij de laatste werkge
ver om wat ruimer te leven, en
de eis om uitsluitend als bijvoorbeeld
computerprogrammeur te willen
werken, terwijl men in die richting
geen enkele opleiding of ervaring
heeft.
Gedeeltelijk werklozen krijgen in de
toekomst gedurende 78 weken een
werkloosheidsuitkering. Voorheen kon
iemand die over minder dan drie dagen
per week een uitkering ontving, omdat
hij de overige dagen werkte, jaar in jaar
uit een ww-uitkering ontvangen. In de
ziektewet wil Mertens de mogelijkheid
opnemen het samenlopen van zieken-
„Het is alsof ze je een blinddoek omdoen
en tien keer ronddraaien", het relaas van
door de mist verraste sportvissers
wapens
De Europese Navo-ministers zijn het
eens over de gemeenschappelijke wa
penproductie.
PAGINA 4
zoet
De ZLM acht een zoete G re velingen en
Zoommeer van groot belang voor de
land- en tuinbouw in zuidwest-
Nederland.
PAGINA 9
vezelindustrie
Pagina 11
bevreesd
ontspannen
Dokter Rama Polderman van het
radio-programma 'Even ontspannen'.
;.De westerse mens onderhoudt zijn auto
beter dan zijn lichaam."
geld met ouderdomspensioen in be
paalde gevallen te beperken.
Terugvordering
De mogelijkheden om uitkeringen, die
ten onrechte werden gegeven of te hoog
waren, terug te vorderen, worden ver-
BOUWVAKKERS
VERVROEGD
MET PENSIOEN
DEN HAAG (ANP) - Met ingang van I
april volgend jaar kunnen 63- en 64-
jarige werknemers in de bouw ver
vroegd uittreden. Ze krijgen dan tol ze
65 zijn uitkeringen zoals die ook voor
de wet werkloosheidsvoorziening
gelden, namelijk tachtig procent van
het dagloon gedurende de eerste zes
maanden, en dan tot de pensioenge
rechtigde leeftijd 75 procent. De pen
sioenopbouw gaat gewoon door tot het
bereiken van het 65-ste jaar.
Minister Boersma (sociale zaken) en de
werkgevere en werknemers in de bouw
hebben daarover in principe overeen
stemming bereikt, zo deelde het minis
terie van sociale zaken maandag mee.
Voor het onderwijs geldt sinds 1 decem
ber al een soortgelijke regeling.
Voorwaarde voor het deelnemen aan de
regeling is dat de werknemer die vroeg
tijdig met werken wil stoppen, tien jaar
in de bouw heeft gewerkt. De 'ver
vroegde uittreders' blijven verplicht in
het ziekenfonds en krijgen een vervan
gende kinderbijslaguitkering. Bijver-
dlensen worden van hun uitkeringen af
getrokken. De nu ontworpen regeling
wordt als proef berschouwd. De uitvoer
ing wordt aan het sociaal fonds bouw
nijverheid opgedragen. Volgens het
mninisterie zal het experiment nauw
keurig op zijn waarde worden getoetst
in overleg met werkgevers- en werkne
mersorganisaties.
Vervoersfederatie:
UTRECHT ANP) - De besparing op per
soneelskosten kan bij de Nederlandse
Spoorwegen voor 1977 en 1978 een ver
lies betekenen van ongeveer 770 ar
beidsplaatsen.
Dat is het resultaat van een oproep van
de NS-hoofddirectie aan de bedrijfson
derdelen om intern te bekijken met
welke maatregelen de bedrijfsresulta
ten voor de komende twee jaar zijn te
verbeteren. Deze voorbereidinende ope
ratie werd ondernomen op verzoek van
minister Westerterp, die beoogt voor 40
miljoen bij NS te besparen. De uitslag
van dit voorlopig onderzoek wordt ge
meld in het blad 'Onderweg' van de ver
voersfederatie NW/NKV.
Volgens de vervoere federatie moet het
resultaat nog als zeer voorlopig worden
aangemerkt, omdat nog onduidelijk is
in hoeverre de overlegorganen bij de
operatie betrokken zijn geweest. NS zelf
zegt trouwens besparing van 3Q0 ar
beidsplaatsen waar te kunnen maken,
terwijl de rest nog is omgeven waar te
kunnen maken, terwijl de rest nosg is
omgeven met allerlei vraagtekens, al
dus de vervoersfederatie.
AMBASSADEUR
TURKIJE DANKT
NEDERLAND
VOOR HULP
DEN HAAG (ANP) - De Turkse ambas
sadeur in ons land. Oktay Cankardes,
heeft maandag zijn diepe waardering
uitgesproken voor de hulp die vanuit
Nederland is geboden aan slachtoffers
van de aardbevingsramp in Turkije.
De Nederlandse regering, het Neder
landse Rode Kruis en diverse organisa
ties gaven spontaan op grote schaal bij
dragen, zodra het nieuws over de ramp
bekend werd. aldus de verklaring van de
ambassadeur. „Dit grootse bewijs van
solidariteit van het Nederlands volk
heeft een uitermate grote bijdrage gele
verd tot het lenigen van de ontberingen,
die de slachtoffers hebben doorge
maakt, materieel zowel als moreel" zo
schetst de Turkse ambassadeur.
jaar. Ligt de fout niet bij de verzekerde
maar bijvoorbeeld bij het uitvoerings
orgaan. dan is de termijn voor terug
vordering twee jaar.
De bewindslieden willen een eind ma
ken aan de zogenaamde spaartruc' in
de kinderbijslagwetten. Hetzelfde geldt
in beginsel voor de kinderaftrek in de
belastingwetten Wanneer een kind dat
studeert of een beroepsopleiding volgt
bijvoorbeeld inkomsten uit arbeid
heeft, kan dat nu hel recht- op kinder
bijslag en -aftrek beïnvloeden. In die ge
vallen zullen de ouders dan vaak hun
bijdrage aan het onderhoud van dat
kind verminderen.
Zet het kind de eigen inkomsten echter
op een spaarbankboekje, dan beïn
vloeden die inkomsten de ouderlijke
bijdrage helemaal niet. De kinderbjjs-
lagrechten en de rechten op kinderaf
trek blijven in die gevallen onverkort
bestaan. Er wordt nu voorgesteld dit
oneigenlijk gebruik van deze rechten
onmogelijk te maken. Er wordt van
uitgegaan dat eigen inkomsten van een
kind - gespaard of niet - geheel aan de
kosten van levensonderhoud en studie
worden besteed.
De president van Joegoslavië marschalk Tito, verwelkomde
maandag president Giscard d'Estaing voor zijn paleis in Bel
grado. De Franse president is naar de Joegoslavische hoofd
stad gevlogen voor een twee dagen durend staatsbezoek.
DRIE MISSIONARISSEN IN RHODESIE GEDOOD
GENEVE (DPA, REUTER)- De twee leiders van hel 'patriottische front' in Rhode-
siè, Robert Mgabe en Joshua Nkomo. hebben maandag in Genève de blanke min
derheidsregering in Salisbury ervan beschuldigd verantwoordelijk te zijn voor
de moord op drie rooms-katholieke missionarissen in het westen van Rhodesïë.
„Het regime-Smith bedient zich van bepaalde personen die dergelijke dingen
doen om de vrijheidsstrijders in diskrediet te brengen", verklaarde Nkomo. Hij
noemde de moord 'een tragedie'.
Robert Mugabe zei dat zijn mensen
zoiets nooit zouden doen. Mugabe is
vertegenwoordiger van de sterkste
guerrillabeweging in Rhodesïë. het
'Zimbabwe volksleger' (ZIPA). De guer
rillero's opereren vanuit Mozambique in
blank Rhodesïë.
De Rhodesische veiligheidsdienst be
schuldigde zondag 'terroristen' van
moord op twee priesters en een reli
gieuze in het westen van het land.
De slachtoffers waren de emeritus bis
schop Gregor Scmitt (71). pater Pos-
senti (65) en zuster Frances van den berg
(41). volgens de missie-organisatie had
den allen de Westduitse nationaliteit
Pater Possen ti en zr Van den Berg gaven
onderwijs op een school in Lupani.
De Rhodesische veiligheidsdienst zei
dat zij bij een wegversperring uil hun
auto waren gesleept en daarna doodge
schoten. Een andere religieuze, die het
drietal begeleidde, is met schotwonden
in een ziekenhuis opgenomen.
Geld
Van kerkelijke zijde is vernomen dat
het gezelschap op weg was voor zie
kenbezoek in een naburige missiepost.
Volgens de religieuze die de overval
overleefde werden zij bij een wegver
sperring tegengehouden door een man
die geld eiste. Toen de bisschop ant
woordde dat men geen geld bij zich had
en uitstapte om de versperring opzij te
zetten opende de overvaller het vuur.
Schmitt was van 1955 tot 1974 bisschop
van Bulawayo. Nadat hij in dat jaar met
emeritaat was gegaan bleef hij als mis
sionaris in Rhodesiè werkzaam.
Intussen maken de Rhodesische politie
en het leger jacht op de moordenaar,
van wie wordt gezegd dat hij lid is van
Zapu, de guerrillabewegmg die in Jos
hua Nkomo haar leider erkent.
De moorden wierpen maandag een
schaduw over de bijeenkomst vanan-
derhalf uur van de delegatieleiders in
Genève.. Onderwerp van bespreking
was Muzorewa's voorstel de eerste
zwarte premier van een overgangsre
gering te laten kiezen door middel van
een volksraadpleging. Voorzitter Ivor
Richard zei dat men 'een goede werk
dag' had gehad, waarop 'redelijk en za
kelijk' was gepraat. Richard zou
maandagavond voor ruggespraak ver
trekken naar Londen en dinsdagavond
weer naar Genève terugkeren.
I jjantlijn
Van onze redactie economie)
AMSTERDAM-UTRECHT - De vakbeweging staat nu 'op scherp'
in verband met het begin van de bedrijfstaksgewijze onderhan
delingen over de lonen en de ontwikkeling daarvan. Evenals de
werkgevers, wordt ook aan de kant van de FNV en aan die van het
CNV een gesloten front opgebouwd.
Vol spanning wacht men nu op de eerste onderhandelingen over de grote cao's, die
mede bepalend zullen zijn voor de confrontatie tussen partijen.
Zodra vorige week het centraal loon overleg mislukte omdat de standpunten uiteen
bleven lopen, werden de onderhandelingen verlegd naar de bedrijfssectoren. Vrij
dag 10 december stari net oveneg voor ae metaalindustrie m ae raad van overleg,
maar betwijfeld wordt- of deze besprekingen langer dan enkele uren zullen vergen.
Voor een andere grote cao. die van de bouwnijverheid, heeft men. vanaf maandag 20
december, vier dagen uitgetrokken.
Zowel de Federatieraad van de FNV als de Verbondsraad van het CNV hebben
maandag de stand van zaken besproken. De te verwachten ontwikkeling werd
geanalyseerd, en afspraken werden gemaakt over stappen die worden gedaan als
het nodig zal zijn. Beide vakcentrales zijn voorbereid op komende problemen, die
zich kunnen voordoen doordat onderhandelingen vastlopen, zodat wellicht acties
moeten worden opgezet.
Over te verwachten acties wil men in dit stadium bij de vakbeweging niets loslaten,
aangezien het niet verstandig zou zijn de tegenstander inzage te geven m het
strijdplan, aldus een zegsman.
Hoogte beloning
opsporen Menten
blijft geheim
DEN HAAG - Het ministerie van
justitie zal niet de hoogte bekend
maken van de beloning die in het
vooruitzicht wordt gesteld voor wie
Menten weet op te sporen. „Zodra
we dat zeggen kan Menten dat be
drag verdrievoudigen om verborgen
te blijven", aldus een woordvoerder
van het departement.
De beloning is hoger dan het gebrui
kelijke maximum van 10.000 gulden,
maar justitie wenst geen enkele indi
catie over de werkelijke omvang te
geven. Wiesenthal heeft zaterdag in
een tv-uitzending gezegd dat het 'lie
ver 50.000 dan 25.000 gulden' zou
moeten zijn. Justitie had hierop geen
commentaar.
ZLM- VOORZITTER IR. LUTEIJN OP ALGEMENE VERGADERING IN GOES:
gesprek
De OPEC wacht niet op het Noord-
Zuid-gesprek met het bepalen van zijn
Prijsbeleid.
„VEEHOUDERS
ETEN EIGEN
BEDRIJF OP"
GOES - De uitvoering en de voorberei
ding van veel ruilverkavelingen wor
den volgens ZLM-voorzitter ir. D. Lu-
teijn vaak onnodig vertraagd door alle
aanspraken, die uit het oogpunt van
landschapsconservering en natuur- en
milieubescherming worden gemaakt.
Aanspraken, die de heer Luteijn 'helaas
lang niet altijd reëel en redelijk' noem
de. „Ik kan mij niet aan de indruk ont
trekken dat men bij voorbaat maar zo
veel mogelijk probeert te claimen, in de
verwachting dat een gedeelte daarvan
dan gerealiseerd kan worden. Helaas
moet ik constateren dat ook van be
paalde overiieidszijde daaraan wordt
meegewerkt", aldus de heer Luteijn
maandagmiddag in zijn openings
woord tijdens de laatste algemene ver
gadering van de Zuidelijke Landbouw
Maatschappij die hij als voorzitter
leidde.
Hij vond het met de dag duidelijker
worden dat van een landschapsconser
vering op grote schaal, waarbij aan de
land- en tuinbouw zeer grote beperkin
gen worden opgelegd, alleen al gezien de
daarmee verbonden financiële gevol
gen. geen sprake kan zijn. „Het afsluiten
van beheersovereenkomsten en de aan
koop van natuurgebieden en dergelijke
dientnaar mijn meningook beperktvan
omvang te blijven. Het is Immers finan
cieel maar ook sociaal niet verantwoord
om vele bedrijfsgenoten te noodzaken in
de toekomst met verouderde teeltme
thoden en technieken te moeten wer
ken"
De heer Luteijn wees erop dat de land
en tuinbouw de laatste jaren met
landschaps- en natuurbeschermingsin-
stellingen van de overheid rond de tafel
zijn gaan zitten om naar voor allen aan
vaardbare oplossingen te zoeken. Dat
heeft onder meer geresulteerd in bevre
digende landschapsplannen binnen de
in de loop van 1977 te stemmen ruilver
kavelingen Braakmanpolders en Wil
lemstad. Ovengens sleept het overleg in
een aantal andere ruilverkavelingen
zich nog moeizaam voort.
Teleurgesteld toonde ir. Luteijn zich
over het feit dat de overheid is terugge
komen op afspraken, die waren ge
maakt voor af te sluiten beheersover
eenkomsten in de ruilverkav ling De
Poel/Heinkenszand voor liet zoge
naamde 'Ganzcngcbicd' en dc alsnog te
sparen meidoornheggen.
Daardoor moest dit voorjaar opnieuw
overlegd worden. Pas eind vorige week
kon de eerste beheersovereenkomst
worden getekend. „Het volledig naar
het tweede plan schuiven van de boe-
renbelangen door met name het minis
terie van enn, wat we daarbij moesten
constateren, heeft de oorspronkelijke
aanwezige vertrouwensbasis helaas
toch wel geschaad aldus de heer Lu
teijn. „Daarom wil ik hier nog eens heel
nadrukkelijk stellen dat het snel en cor
rect afhandelen van eenmaal gemaakte
afspraken en liet ln het toekomstige
overleg wezenlijk rekening houden met
de landbouwbelangen door alle minis
teries en hun vertegenwoordigers een
absolute voorwaarde is, wil er bij de
handhaving van bepaalde landschappe
lijke elementen op de volle medewer
king van boer en tuinder en zijn organi
saties gerekend kunnen blijven wor
den'.
Verheugd was de heer Luteijn over het
besluit één sterk consulentschap voor
de tuinbouw in zuidwest-Nederland te
vormen. Hij achtte het gezien de cen
trumfunctie van Goes op dit gebied een
goede zaak dat de consulent met zijn
staf in Goes gevestigd zal zijn. Oo'c voor
de akkerbouw en de rundveehouderij
beschouwde hij de vorming op niet al te
lange termijn van één sterk consulent-
schap verreweg de beste oplossing.
Thans werken de drie consulentschap
pen op dit gebied in Barenarecht, Goes
en Zevenbergen nauw samen
Half arbeidersinkomen
Aan het begin van zijn toespraak plaat
ste ir. Luteijn, evenals hij had gedaan
op de vorige week gehouden hoofdbes-
tinirsvergadering van de ZLM, enkele
kanttekeningen de voorspellingen van
het landbouw economisch instituut
over dc resulaten op akkerbouw- en
Slot zie pagina 4 kolom 6)
Gescheiden
verantwoorde
lijkheden
§K.p -voorzitter Vergeer
heeft vorige week betoogd dat
voor christelijk-
democratische partijen 'een
lijn naar een christelijke vak
bond het beste zou zijn.' En
daarmee stelde hij de oude vraag aan de
orde: hoe behoort de verhouding te zijn
tussen vakbeweging en politieke partij?
In socialistische kring heeft men daar
nooit een groot probleem van gemaakt:
in de vroege dagen van het socialisme
ging het in de verhouding party-
vakbeweging om weliswaar twee activi
teiten. maai' gebaseerd op één en het
zelfde ideaal. „Ik heb me van het begin
af op hel standpunt gesteld dat vakbe
weging en politieke actie m zo nauw
mogelijk verband de twee elkaar aan
vullende strijdmiddelen van het prole
tariaat moeten zijn." schreef Troelstra
m zijn memoires. Zijn opvatting heeft in
progressieve knng nog steeds geldig
heid. al wordt het in deze tijd minder
agressief geformuleerd. Zo noemde Den
Uyl onlangs de vakbeweging 'vlees-
van-mijn-vlees'. daarbij bewust of on
bewust Genesis twee vers drieëntwintig
citerend. Vooral regeringspartijen heb
ben neiging om gespannen naar de vak
beweging te kijken: haar houding kan
immers beslissend zijn voor het welsla
gen of mislukken van bepaalde rege
ringsmaatregelen. Omgekeerd: „Van de
vakbeweging wordt verwacht dat ze be
reid is een bepaalde verantwoordelijk
heid voor het sociaal-economisch beleid
te aanvaarden: de mogelijkheden om
die verantwoordelijkheid effectief te
kunnen maken worden mede bepaald
door het beleid en de politieke samen
stelling van het kabinet." En dat is dan
een zin van CNV-voorzitter J. Lanser uit
zijn onlangs verschenen boek 'Mens
waardig bestaan'. Het valt niet te ont
kennen: de vakbeweging in dit land is
een belangrijke machtsfactor, een om
standigheid waarvan KVP-voorzitter
Vergeer zich blijkbaar scherp bewust is.
Bij de KVP is men
al een hele tijd be
zorgd over de ont
wikkelingen met
name binnen het NKV: men vreest dat
de federatie met het NVV er toe leidt dat
steeds meer NKV-leden zich van het
CDA zullen afwenden, met name in hun
stembusgedrag. De eerlijkheid gebiedt
overigens te zeggen dat in het verleden
voor de Nederlandse katholieken een
aan hun situatie aangepaste
"Troelstra-opvatting' vanzelfsprekend
was. Men formuleerde het er andere,
maar het resultaat was hetzelfde. Toen
het NKV nog KAB heette was er geen
twijfel mogelijk: de leden van deze vak
centrale stemden op de KVP, zich aldus
verzekerd wetend van de instemming
hunner bisschoppen. De leiding van de
RK-Kerk beschouwde imrpers de poli
tieke organisatie KVP en de sociale be
weging KAB als elkaar aanvullende or
ganisaties, twee loten van één en de
zelfde stam. En dat deelden ze hun gelo
vigen duidelijkmee. Hetopvallende van
de ontwikkeling der laatste jaren is nu
juist dat deze banden steeds losser wer
den. ja zelfs werden doorgesneden. Ver
geer betreurt deze ontwikkeling kenne
lijk: wil hij terug naar de oude 'vaste'
relatie en meent hij dat daarin het CNV
een rol kan spelen? Dat lijkt ons een
onmogelijk verlangen. De huidige ver
houdingen tussen politiek en vakbewe
ging laten dit niet meer toe. Beide groe-
penngen hebben eigen specifieke ver
antwoordelijkheden, die men maar be
ter niet kan vermengen.
Lanser heeft in zijn hier al eerder ge
noemde boek op de onvermijdelijkheid
van een wederzijdse beïnvloeding gewe
zen. Met de regelmaat van de klok -
schrijft hij - wordt de vakbeweging ge
vraagd matiging te betrachten, mee te
werken aan inflatiebestrijding en steun
te verlenen aan het overheidsbeleid ten
behoeve van het algemeen belang. Op
haar beurt stelt de vakbeweging eisen
aan de regering voor deze zo nadrukke
lijk dat hun verantwoordelijkheden elk
aar raken." We geloven dat Lanser hier
rein lopen de taken van de vakbeweging
en de politieke partijen voor een groot
deel parallel en het gebeurt herhaalde
lijk dat hun verantwoordelijkheden el
kaar raken." We geloven dat Lanser hier
de juiste formulering gebruikt: 'Ra
kende verantwoordelijkheden'. Dat is
iets anders dan Troelstra's opvatting
van destijds, de 'twee elkaar aanvul
lende strijdmiddelen', iets anders ook
dan een bisschoppelijke indicatie om
politiek en sociaal in verwante organi
saties zoveel mogelijk gelijkelijk op te
trekken. De hier bedoelde verantwoor
delijkheden mogen elkaar raken, ze be
horen tegelijkertijd duidelijk geschei
den te blijven. De regering kan bijvoor
beeld het nodig vinden om een dringend
beroep te doen op de vakbeweging, ter
wijl omgekeerd deze vakbeweging van
uit haar verantwoordelijkheid meent
aan diezelfde regering harde eisen te
moeten stellen, maar eikaars verant-
woordelijkheid kunnen ze nooit over
nemen. Lanser wijst er in zijn boek te
recht op dat overeenstemming tussen
beide categorieën er tevens toe kan lei
den dat de rol van het parlement wordt
uitgehold. Kabinet en vakbeweging
maken in zo n situatie de dienst uit en
niemand ziet nog kans om er veel aan te
veranderen. Vroeger waren er minder
raakvlakken tussen regering en vakbe
weging omdat de overheid zich minder
methetsocialebeleid bemoeide. Nudat
wel het geval is dienen de wederzijdse
verantwoordelijkheden scherp te zijn
afgebakend.
Vergeer wil thans weer lijnen trekken
tussen de christen-democratische par-
'Slot zie pag. 3 kolom li
