PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
CYRUS VANCE MINISTER
BUITENLANDSE ZAKEN
PZC
Wiesenthalzoekt
mee naar M enten
Zeeuwse winkelbedrijven
van 'prijsbewuste sint' bij
merken weinig
verkopen
Kabinet achter ontwerp
openbaarheid inkomens
Carter benoemt opvolger Kissinger:
HELMO BOETIEK
Ontwerp-
asbest-
besluit
TIEN MILLE BELONING
VOOR GOEDE TIPS
OPTIMISTISCHE GELUIDEN OVER VERKOOP LAATSTE DAGEN
219e jaargang no. 288
Zaterdag 4 december 1976
Steengoed spijkergoed
en blouses, truitjes, jacks en joppers
om te geven en te krijgen
(Sintzou 'tzelf wel willen dragen)
LANGE DELFT 61 MIDDELBUI
Van onze correspondent*
WASHINGTON - Cyrus Vance (59), een veteraan uit de dagen van Kennedy en Johnson wordt de
nieuwe Amerikaanse minister van buitenlandse zaken. Dit heeft de nieuwe president Jimmy Carter
vrijdagmiddag bekend gemaakt in Plains (Georgia) tegelijk met de benoeming van de bankier Bert
Lance uit Atlanta als hoofd van het bureau voor begroting en bestuur dat een belangrijke rol moet
spelen bij de reorganisatie die Carter in de regering tot stand wil brengen.
Vance was van 1964 tot 1967 onderminister van defensie.
moord
Kelner F. van de K. heelt bekend de do
delijke schoten op de Vlissingse schip
per Jacobs te hebben afgevuurd.
ontslag
ingewikkeld
NKV-districtsbestuurder E. Merckx
..De problematiek van de grensarbeider
is bijzonder ingewikkeld"
rijmen
melk
De minimumprijs voor een liter volle
melk zal per 1 januari op bijna een gul
den komen.
bezeten
De Ilansweertse renner Rini Nieuwen-
huize wil na een ernstig ongeval in de
Omloop van Zeeuwsch-Vlaanderen toch
weer gaan fietsen
ZATERDAG
PAGINA 16
gesneden
Abraham van Hanegem: ..Die milieu-
mensen hebben zich lelijk in de neus ge
sneden".
PAGINA IS
schudden
Het einde van zes tijdperken: ae wereld
schudt op zijn grondvesten; Stemmen
uit de kerken.
PAGINA 19
hoer
PAGINA 21
bulb
Verkeer in Middelburg, bulb uit zachte
bal.
PAGINA 23
pop
I'LAINS-T.
zijn woonp
slaande president van de VS.. Jimmy
Carter irechts) de benoeming bekend
gemaakt. van Cyril Vance ilinksi tot mi
nister van buitenlandse zaken in zijn
komende regering.
DEN HAAG lANP) - De n
heeft zich verenigd met e>
asbestbesluit. Het houdt ii
verboden en beperkingen
king lot asbest, daar inademing van
asbeststof kan leiden tol ziekelijke af
wijkingen bij de mens.
linïsterraad
en ontwerp-
Vance verklaarde tijdens de persconfe
rentie. dat het sluiten van althans een
voorlopig akkoord met de Sowjet-Unie
op het gebied van de controle van stra
tegische kernwapens en het werken
aan een vredesovereenkomst in het
Midden-Oosten de twee problemen zijn
die voorop staan in het buitenlands be
leid. Maar voordat hij kennis heeft
kunnen nemen van de huidige stand
van zaken wilde hij van verdere pre
cieze uitspraken afzien.
Cyrus Vance oordeelde dat er bemoedi
gende voortekenen zijn in het Midden-
Oosten omtrent een oplossing van de
problemen die van het grootste belang
zijn voor de VS en voor de wereld. Wan
neer de omstandigheden daar aanlei
ding toe geven zal zeker het advies wor
den gevraagd van de huidige minister
van buitenlandse zaken Kissinger
Maar. zo.voegde Carter daaraan toe.
„Op het moment heb ik daartoe nog
geen plannen' Hij leek daarmee voor
lopig een einde te maken aan sterke
druk uit het Congres, ook van democra
tische kant. om Kissinger tot een soort
speciale onderhandelaar voor het
Midden-Oosten te maken teneinde van
zijn brede ervaring en relaties gebruik te
kunnen blijven maken.
Wel verklaarde Vance dat hij in tegen
stelling tot Kissingers werkwijze een be
langrijk deel van de onderhandelingen
aan medewerkers wil delegeren die de
problemen zover mogelijk moeten zien
meester te worden. In de komende over
gangsperiode zal hij slechts schaars op
reis gaan en daarna voor zover noodza
kelijk. Vances benoeming is met grote
instemming begroet in politieke krin
gen (republikeins zowel als democra
tisch) te Washington en blijkbaar ook in
het buitenland. Jimmy Carter zei dat hij
over de aanwijzing van zijn minister van
buitenlandse zaken overleg heeft ge
pleegd met leden van de regering-Ford
en ook met buitenlandse politici.
Vance voorspelde dat de regering-
Carter zou worden gekenmerkt door ge
zond verstand en vernieuwing, terwijl
Lance beklemtoonde dat er veel dingen
zullen gaan gebeuren die het land zullen
verenigen.
Pri jsbeheersi nt>
Een belangrijk deel van Carters pers- Raad
conferentie was gewijd aan de economi- u.vl z<
sche problemen. Ondanks een nieuwe conferentie.
stijging in het werkloosheidscijfer en
verdere inflatoire prijsstijgingen, gep
aard aan een verhoging van de consu
mentenprijzen ooi deelde Carter dat het
vermoedelijk-niet nodig zou zijn een
verplichte loon- en prijsbeheersing in te
stellen. Wel voelde hij zich aangetrok
ken tot de gedachte van een vrijwillige
beperking op dit gebied binnen zijn
overtuiging dat de Amerikaanse eco
nomie stimulansen nodig heeft. Eerst na
1 januari wil hij echter beslissen welke
vorm de aanwakkering van de economi
sche bedrijvigheid moet krijgen. Hij zei
wel dat het nodig zal zijn regeringshulp
te bieden bij het omlaag brengen van de
werkloosheid door middel van het tot
staan brengen van de huidige neer
waartse economische beweging.
Carter heeft dan ook ditmaal zorgvul
dig vermeden om bijvoorbeeld een be
lastingverlaging. die hij in een eerder
stadium wel aanduidde, te noemen als
middel om de economie te stimuleren.
In de voorbije dagen heeft hij breed ge
schaald overleg gevoerd met economi
sche deskundigen, onder wie kandida
ten voor ministersposten.
Ir Simon Wiesentlial: de recherche
heejl hem om. medewerking gevraagd
voor de aanhouding van de Blaricum-
rner Pieter Meuten.
VOLGENDE WEEK
AANVULLEND
WERKPROGRAMMA
DEN HAAG (ANP - Minister Boersma
zal volgende weck in de tweede kamer
mededelingen doen over een aanvul
lend werkgelegenheidsprogramma.
Dit deelde premier Den Uyl vrijdag op
zijn wekelijkse persconferentie mee
Boersma antwoordt volgende week
woensdag op de door de kamer ge
maakte opmerkingen tijden het debai
over de begroting van sociale zaken.
Premier Den Uyl wilde het gerucht dat
dit programma 700 miljoen gulden zou
belopen niet bevestigen.
Intussen geelt Nederland, verrassend, al
twee maanden een dalend cijfer voor de
geregistreerde arbeidsreserve te zien.
Dit in tegenstelling tot de meeste lid
staten van de EEG. aldus de premier
INSTELLING RAAD
VOOR JEUGDBELEID
DEN HAAG (ANP) - Er komt een raad
voor het jeugdbeleid die in de plaats
moet komen van de op te heffen raad
voor de jeugdvorming.
Hsontwerp hiertoe is naar de
m State gezonden. Premier Den
dit tijdens zijn wekelijkse pers
LOONTREKKERS EN VRIJE BEROEPEN
iVan onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Alle inkomens uit
arbeid worden over enige tijd
openbaar. De ministerraad
heeft vrijdag een wetsontwerp
van minister Boersma (sociale
zaken) goedgekeurd, waarin die
openbaarheid wordt geregeld.
van mensen niet een zogenaamd „vrij
beroep", jaarlijks moeten worden ge
meld. Dit zal gebeuren bij een speciale
dienst, die hoort bij het ministerie van
sociale zaken. De door de regering
voorgestelde regeling betekent geen
openbaarmaking van individuele in
komens. Het gaat meer om het be
kendmaken van inkomens van be
paalde categorieën uit elke beroeps-
Dat heeft premier Den Uyl vrij
dagavond meegedeeld.
Het wetsontwerp houdt
komens uit arbeid, dat wil zeggen di
van mensen in loondienst zowel als die
De inkomens van zelfstandigen zullen
vooralsnog niet onder de nieuwe rege
ling vallen. Dat gebeurt pas in een later
stadium. Reden daarvoor is dat dit
dat alle in- momenteel te veel administratief werk
zou vergen.
Hoe de openbaarheid var de inkomens -
de publikatie. dan wel de inzage in ae
gegevens - geregeld zal worden, is nog
niet bekend. Daarover zullen nog na
dere beslissingen genomen moeten
worden.
Ook commissarissen van naamloze en
besloten vennootschappen zullen vol
gens de nieuwe wet hun inkomen moe
ten opgeven. Daarmee zal een veel be
ter inzicht worden verkregen in de zo
genaamde „cumulatieve" inkomens,
zoals tantièmes. De afstorting van tan
tièmes, bijvoorbeeld in fondsen, zal
dan gecontroleerd kunnen worden. De
gegevens van de belastingdienst over
de inkomens zijn veelal pas in een erg
laat stadium beschikbaar.
AMSTERDAM (ANP) - Simon Wiesen
tlial, directeur van hel Joodse docu
mentatiecentrum ter opsporing van
oorlogsmidadigers uil de Nazitijd in
Wenen, heeft zijn medewerking toege
zegd bij de opsporing van de gevluchte
B'aricumse miljonair
kunstverzamelaar Pieter Menten (78).
OPVOLGER
VREDELING
VOLGENDE
WEEK BEKEND
i Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Begin volgende week zal
in Den Haag de benoeming bekend ge
maakt worden van de opvolger van
minister Vrcdeling als minister van de
fensie. Naar algemeen wordt verwacht
zal de huidige staatssecretaris van de
fensie. mr. Bram Stemerdïnk (40). de
nieuwe bewindsman worden.
Premier Den Uyl deelde vrijdag mee dat
de opvolging van Ir. Vredeling. die per 1
januari benoemd is tot lid van de Euro
pese Commissie, in het kabinet rond is
Er moeten alleen nog enkele mensen
onder wie de Koningin en de fractie
voorzitters van de politieke partijen in
de Tweede Kamer, worden ingelicht.
Het is vrijwel zeker dat staatssecretaris
Stemerdïnk geen opvolger a]s staatsse
cretaris zal krijgen.
NIEUWE PRIJZEN
BESCHIKKING
DEN HAAG (ANP) - Krachtens een
nieuwe prijzenbeschikking mogen
voorhands alleen stijgingen van mate
riaalkosten in de prijzen worden door
berekend.
Ter voorlopige vervanging van de hui
dige algemene prijzenbeschikking en de
meldingsbeschïkking. die met ingang
van 5 december 1976 vervallen is. is in de
Staatscourant van 3 december 1976 de
prijzenbeschikking goederen en dien
sten 1976 gepubliceerd, evenals de be
schikking melding prijswijzigingen
goederen en diensten 1976. Tot de af
kondiging van deze beschikkingen is
overgegaan teneinde een wettelijk va
cuüm te vermijden, voor zolang het be
raad over de inhoud van het prijsbeleid
1977 nog gaande is.
Vijfling in Londen
LONDEN (UPI) - In bet
Mammersmitli-ziekenhuis in Londen is
vrijdagmorgen een vijfling geboren. De
drie meisjes en twee jongens werden
geboren door middel van de keizersne
de. Hoewel zij erg klein zijn. maken zij
het goed.
Achtbaar
zonder edel
De titulatuur is weer eens in
discussie, sinds jaar en dag
een vast agendapunt op de
Nederlandse gespreksagenda
Zo is bij het optreden van het
huidig kabinet de aanduiding
'excellentie' voor bewindslieden afge
schaft en omgezet in een simpel 'meneer
(of mevrouw) de minister'. Alleen de
WD wil nog wel eens in de oude ge
woonte terugvallen, hetgeen nu en dan
een merkwaardig effect oplevert. Tij
dens het Mentendebat bijvoorbeeld
hanteerde mevrouw Kappeyne van de
Copello deze aanspreektitel enige ma
len tijdens een interruptie, waarbij zij
minister Van Agt rechtstreeks aan
sprak. Omdat deze zich op dat ogenblik
echter in een weinig excellente situatie
bevond, klonk de aanspreektitel lichte
lijk ironisch. Blijkbaar zijn we de uit^
drukking 'excellentie' de laatste jaren al
zo ontwend, dat een opzettelijk gebruik
ervan in een bepaalde situatie precies
het tegenovergestelde effect oplevert
van wat de titel beoogt op te roepen.
Nieuwe ontwikkelingen op het
'titulatuur-front' zijn deze week in ka
mervragen aan de orde gesteld. Het ka
merlid Nooteboom wil aanduidingen als
'edelachtbare' en 'weledelgestrenge',
'hooggeleerd' en 'weledelzeergeleerd' -
om er slechts enkele te noemen - laten
verdwijnen en staatssecretaris Polak
heeft in antwoord op vragen meege
deeld op zoek te zijn naar iets nieuws
voor "mijne heren'. Hij voelt overigens
niets voor 'mijne dames en heren', want
die aanhef verdraagt zich naar zijn me
ning niet met het huidig streven naar
spreiding van macht, kennis en inko
men.
Dit heeft kapitein R. Bordewijk, staf
officier recherchezaken van bet dis
trict Amsterdam der rijkspolitie vrij
dagavond medegedeeld.
Deze recherchegroep is belast met de
opsporing van Menten waarvoor een
team van 30 man is ingezet.
Een der medewerkers van kapitein Bor
dewijk is naar Wenen vertrokken om
contact met Wiesen thai te leggen die in
formatie heeft verzameld over Menten
Van Nederlandse zijde wordt op prijs
gesteld dat Wiesenthal zijn medewer
king wil verlenen, aldus de kapitein. Hij
deelde voorts mee informatie te hebben
van het ministerie van justitie datgoede
tips ruim zullen worden beloond.
Het is gebruikelijk dat als de justitie een
beloning uitloofd voor tips die tot aan
houding van de gezochte leiden, daar
voor een bedrag van ƒ10.000 beschik
baar wordt geschikt. -
Begin volgende week zal bekend wor
den hoe 'net onderzoek naar de affaire-
Menten gedurende de van 1948 tot 1976
zal worden uitgevoerd.
Premïer Den Uyl zei dit vrijdag tijdens
zijn wekelijkse persconferentie.
Vrc
fiontlijn'
Masman (pvda) wordt
burgemeester Assen
DEN HAAG - Het PvdA-kamerlid mr.
Jan Willem Masman (47) volgt rond do
jaarwisseling de heer Grolleman op als
burgemeester van Assen. Tot dat be
sluit kwam het kabinet-Den Uyl vrij
dag.
Jan Willem Masman is kamerlid sinds
1967. Hij is onder andere voorzitter van
de vaste kamercommissie voor onder
wijs.
ZWAARDER ACCENT
OP NUTTIGE
GESCHENKEN
VLISS1NGEN - De Zeeuwse winkel
bedrijven zijn over liet algemeen erg
tevreden over de sinterklaasverkopen.
Hoewel voor sommigen de koopdrift
wat later op gang is gekomen dan voor
gaande jaren, is de verwachting dat de
sintérklaasomzcttcn op hetzelfde ni
veau zullen liggen. Van een prijsbewus
ter kopen in verband met de vrij onsta
biele economische situatie van dit
moment is maar in weinig gevallen
sprake,
DU beeld heelt een 'prikacue opgele
verd onder verscheidene Zeeuwse win
keliers uit allerlei branches, die de laat
ste dagen - mede door de koopavonden
- weer vele kooplustigen over de vloer
hebben gehad. Alleen het bitter slechte
weer heeft de middenstanders enige da
gen parten gespeeld. Maar over het al
gemeen: veel optimistische geluiden
van de winkeliers, die desgevraagd
meedeelden, van een 'prijsbewuste sint'
niet veel te hebben gemerkt. Wel is dui
delijk een zwaarder accent komen te
liggen op het kopen van nuttige ge
schenken en degelijker cadeaus.
Met name in de sector van het speelgoed
heeft die tendens zich voorgedaan. „We
merken we dat weer aan onze klanten-
aantallen komen, maar er is wel een
sterke vraag naar de zogenaamde kleine
artikelen", zeiden woordvoerders van
speelgoedzaken in Vlissingen en Mid
delburg. Volgens hen blijft dit jaar de
vraag naar groot speelgoed wat 'han
gen' en wordt voor de kinderen tegen
woordig veel technisch speelgoed ge
kocht. Vooral het playmobil speelgoed
ligt goed in de markt, evenals bouw
pakketten en bijvoorbeeld autorace
banen. Met name ook technisch speel
goed naar aanleiding van tv-series is
zeer in trek Voorbeeld daarvan; poppen
uit de serie 'De man van 6 miljoen'
l roeg
Hoewel door vele middenstanders de
laatste twee koopdagen voor hel Sinl-
Nicolaasfeest als belangrijkste worden
aangemerkt, toonden met name de
winkelbedrijven die zich toeleggen op
icrealievei doe-het-zelf- en huishoude
lijke artikelen zich al erg tevreden over
de verkoop tot nu toe.
Een woordvoerder van een doe-het-
zelf-speciaalzaak: „Bij ons was het vo
rige week al erg druk. Er is veel vraag
naar gereedschap, ook elektrisch, en
veel kanten klaar gereedschap. Van het
prijsbewuste merken we niet zoveel. De
mensen willen nog steeds veel meer zelf
kunnen doen en daar komt onze handel
goed bij af."
„Onze software io.a. textiel) afdeling is
beduidend achtergebleven", verklaarde
een woorvoerder van Vroom en Drees-
mann. „Waarsclüjnlijk is dat te wijten
aan de weersomstandigheden Het is
nog niet koud genoeg en de mensen
doen veel met overgangskledij." Zeer
tevreden toonde de V
D-woordvoerder zich over de branches
speelgoed, lederwaren en huishoude
lijke artikelen. „Dat loopt allemaal uit-
stekend."
Bij de Miro te Vlissingen loopt ook alles
op rolletjes, zo deelde men desgevraagd
mee. „Uitstekende resultaten; belang
rijk beter dan vorig jaar", aldus een
woordvoerder. Uitschieters daar: speel
goed. gezelschapsspelen en - elektri
sche - huishoudelijke apparaten.
„Maar", aldus de woordvoerder, „de
laatste dagen zyn meestal voor ons het
belangrijkst. Mensen, vaak vaders, die
erop het laatste nippertje achter komen
nog iets te moeten kopen - daar moeten
we net van hebben."
In tie sector snoepgoed had men nog gen
vastomlijnd beeld van de gang van za
ken. Dat omdat in vele gevallen choco-
I Slot zie pagina 11 kolom 6)
roeger was dat anders. In de dagen
van de republiek der Verenigde Neder
landen bijvoorbeeld waren de leden van
de staten-generaal bijzonder gesteld op
de titel 'hoogmogenden'. Ze eisten die
voor het eerst in
1609, toen er met
Spanje onderhan
deld moest worden
over het sluiten van
een bestand, maar
de tegenpartij weigerde. Zij wilde niet
verder gaan dan de aanduiding 'Illus-
tres Seigneurs', doorluchtige heren. De
overige regeringen in Europa hadden
echter weinig of geen moeite met het
verlangen van de staten-generaal. zodat
die na 1609 algemeen als 'hoogmogen
den" werden aangesproken. Met minder
namen zij geen genoegen: ze stuurden
zelfs brieven aan staatshoofden terug
als de aanhef niet klopte. Dat klinkt
overdreven, maar het was het niet. Het
ging de staten niet in de eerste plaats
om een mooie titel, maar om "de eer en
de digniteit van den lande'. In de tttula-
tuur weerspiegelde zich veel meer dan
tegenwoordig de rangorde van de Euro
pese staten, vooral in het diplomatieke
verkeer. Daarom eisten de staten dat zij
op de juiste manier werden aangespro
ken: zij wisten zich de souvereinen van
de Verenigde Nederlanden en waren
derhalve 'hoogmogend'.
X egenwoordig worden titels met meer
nuchterheid en minder ontzag bekeken
dan vroeger. Zo wordt de bekleder van
een burgemeestersambt zeker wel
'achtbaar beschouwd, maar niet achtr
baarder dan de gewone burger. En bij
uitbreiding tothet woord 'edelachtbaar'
wordt er in deze dagen vreemd opgeke
ken: het klinkt namelijk ouderwets en
niet meer passend bij deze tijd. Met 'we
ledelgestreng' is het al precies zo: in
vroeger dagen zou niemand het wagen
een bnef te schrijven aan een advocaat
zonder de plechtige aanhef 'weledelge
strenge heer', maar tegenwoordig doet
dat tamelijk gezwollen aan Er zijn zelfs
jonge advocaten die de academische ti
tel voor hun naam weglaten: niet langer
meer 'mr. C. Huppeldepup', maar 'Kees
Huppeldepup', zonder verder enige fra
se. Is dat alles een teken van "spreiding
van macht', zoals staatssecretaris Polak
deze week min of meer suggereerde?
Wellicht. Er lijkt ons echter ook sprake
van een "secularisering', een verwereld
lijking van oude riten en gewoonten, die
vroeger als zinvol werden ervaren en
daarom niet ter discussie hoefden te
worden gesteld. Tot die riten behoren
plechtige handelingen, zoals het aan
spreken van ambtsdragers met indru
kwekkende titels, het dragen van
ambtscostuums. om enkele voorbeel
den te noemen. Bij academische promo
ties wordt bijvoorbeeld nog altijd de ge
promoveerde bij het overhandigen van
de bui voor het eerst toegesproken als
'weledelzeergeleerde heer'. Dat klinkt
op dat moment als een magische formu
le: een nieuw lid wordt in de kring der
ingewijden opgenomen. Voor dat alles is
in deze 'verwereldlijkte' wereld weinig
plaats meer. Het mysterie wordt meer
en meer verdreven cn daarmee ook al
lerlei cultische elementen in het dage
lijks leven. Het is een ontwikkeling, die
haar einde nog niet heeft gevonden en
daarom zullen er onvermijdelijk in de
komende jaren nog herhaaldelijk
'titulatuur-discussies' worden gehou
den. Vroeger sierden volwassenen zich
in grote ernst met fraaie costuums en
klinkende titels, maar daarin zien maar
weinigen meer een zinvol ritueel of een
ernstig speL Daarom wordt er om gela
chen. Verkleedpartijen zijn slechts
tegenwoordig voorbehouden aan kinde
ren. pnns Carnaval en Sinterklaas. Dat
laatste is in ieder geval voor vandaagen
morgen een sterkende gedachte.
De Italiaanse minister van industrie.
Carlo Donat-Cattin. heeft zijn landge
noten donderdag uitgenodigd het ener
gieverbruik voor verwarmingsdoelein
den te verminderen.
