Pali Mali
Export
,,Tv-makers durven geen
vernieuwing meer aan"
JUBILEUM
VZC/r.
radio
televisie
JULIANA EN BERNHARD
EVEN PUZZELEN
PANDA EN DE OVERMEESTERING
dos zet de kaas
uit het vuistje
maar klaar!
DINSDAG 30 NOVEMBER 1976
JAN VENEMA, EINDREDACTEUR BEELDSPRAAK:
radio en tv
16;
,,Bij de NOS
kri.iS .ïe wat ruimte"
Naast amusement en informa
tie moeten de omroepen in Ne
derland. aldus de omroepwet,
ook aandacht besteden aan cul
tuur. Nou is het woord cultuur
een ruim begrip, de letterlijke
betekenis is volgens de Van Da-
Ie: beschaving. Daardoor heb
ben de omroepen de mogelijk
heid gekregen om zowel een op
treden van Vader Abraham als
het belichten van een stroming
in de muziek onder de noemer
cultuur te laten vallen. Als ten
dens mag men dan tegenwoor
dig vaststellen, dat eerder de
bebaarde Vader de beeldbuis
haalt dan een componist die
met allerlei ingewikkelde appa
raten elektronische muziek
maakt.
i ADVERTENTIE/
cjjaw
iiiTjMfand
Ook de kunst op televisie staat onder
druk van de vervlakking, want het gaat
vandaag de dag toch zeker om het aan
tal leden, en niet meer om de inhoud
van de programma's. Daarnaast heeft
de kunst natuurlijk al een achterstand,
omdat het binnen onze maatschappij in
de marge staat, en dus is dit ook het
geval op de televisie. Want. zei Peter
Knegjens niet eens dat de televisie de
spiegel van onze samenleving is?
De kunst in het verdomhoekje dus: er
zijn nog maar weinig programma's
overgebleven die op een wat gedurfde
manier de kijker informeren over kunst
stromingen en wetenschap. Een oplos
sing? De grote wensdroom van eindre
dacteur Jan Venema van het NOS-
cultuurprodukt 'Beeldspraak', dat ie
dere zondagavond te zien is. is een
Nederland-3. Een derde Nederlandse
televisienet met culturele en weten
schappelijke programma's.
Jan Venema: ..Op die manier kan de re
latie tussen de kijkers en de televisie op
timaal worden De kijker is dan in staat
om nog beter te kunnen kiezen dan
voorheen. Omdat er dan meer ruimte
komt voor dit soort programma's wor
den misschien de makers van televisie
ook weer wat meer geïnteresseerd, zo
dat. de kwaliteit ook omhoog gaat".
„Ik besef natuurlijk wel dat het een
soort minderheidszender kan gaan
worden. We hebben het tegenwoordig
steeds meer over getalscriteria, maar er
zijn ook nmg minderheden in ons land
die culturele programma's goed waar
deren. Het is wel een uitdaging. En nu de
achtergronden van minderheden zo n
beetje vervallen zijn - tenslotte kijkt een
groot gedeelte van de PvdA-stemmers
naar de TROS - komt de kwaliteit van
de programma's weer voorop te staan.
En dat is natuurlijk de enige manier om
kijkers te krijgen kwaliteit bieden. De
mensen moeten het weer fijn vinden om
naar de televisie te gaan zitten kijken
zeker naar cultuurprogramma's. In Hil
versum heerst natuurlijk ook een ver
keerde mentaliteit. Daar wordt nog
maar al te vaak gezegd: „We zitten toch
tegenover André van Duin, dus hoeven
we niet zo hard te werken, want er kijkt
toch geen hond naar" Kijk. dat moet
natuurlijk ook veranderen'
Jan Venema. afkomstiguit. zoals hij dat
zelf omschrijft, een zakelijk en niet
kunstzinnig milieu, is nu het derde sei
zoen met Beeldspraak in gegaan, nadat
de voorloper van dit programma 'Uit de
kunst', nodig aan vernieuwing toe was.
Hij zegt daarover: ..De uitzendingen van
'Uit de kunst' rammelden eigenlijk aan
alle kanten We zijn toen helemaal op
nieuw gestart. Met een aantal nieuwe
medewerkers zijn we weer aan de gang
gegaan.hen daar is Beeldspraak uil
voortgekomen
Anders dan normaal
Duidelijk is dat Venema me: zijn pro
gramma's anders dan normaal te werk
wil gaan. ..We willen geen mensen meer
presenteren", zegt hij. „zo in de trant
van een acteur een paar dagen met de
camera volgen. Dat is van iemand een
ster maken, dat is nou lang genoeg ge
beurd. We weten nu wel dat een actrice
thuis ook koffie kan zetten. We benade
ren met Beeldspraak het onderwerp
meer met in het achterhoofd de. zoals
wij dat noemen, drie M's: Man. Materie
en Maatschappij".
..Met Beeldspraak probei en we een we
zenlijke ontmoeting te veroorzaken. We
willen graag tussen de kijker en hel vei-
toonde onderwerp een bepaalde span
ning kweken. We zijn er niet alleen om te
signaleren, nee, er moet meei gebeuren
er moet een soort vonk overslaan. Jc-
kan natuurlijk wel weer een panel sa
menstellen dat over kunst gaat praten
en dat aan de kijker voorschotelen,
maar dat is het niet De man die de
kunst beoefent moet overkomen. Dat is
veel wezenlijker. Als je er dan ook nog
voor zorgt dat de mensen zich weer gaan
verwonderen, dan heb je toch wel iets
NEDERLAND I
TELEAC
18 15 Nascholing huisartsen (deel 3).
NOS
1845 Bereboot
18.55 Journaal
NCRV
19.05 Van nature
19.55 Onder behandeling, gezondheidsrubriek
20.30 NCRV-Springtrofeo 1976-1977
21.17 Wat-bezielt je5 korte documentaire
NOS
21.35 Journaal
NCRV
21.50 Filter Furore, licht muziekprogramma
NOS
22.50-22 55 Journaal
NOS
18.45 Kortweg
18.55 Journaal
AVRO
19.05 AVRO'SToppop presenteert de Nationale Hitpa
rade
NOS
20.00 Journaal
AVRO
Van Nature
NED. 1. 19.05 UUR
Het NCRV-programma 'Van Nature'
heeft, vanavond - dinsdag - enkele in
teressante onderdelen In de eerste
plaats brengen een filmieam en pre
sentatrice Tanja Koen een bezoek
aan het Fochteloërveen. een weten
schappelijk reservaat op de grens
van Friesland en Drente. Naast een
aantal fraaie beelden en echte na
tuurgeluiden krijgt de kijker tevens
veel informatie over de flora en fauna
in een gesprek ter plaatse met de na-
tuurwachter. de heer Hoekstra. Ver
volgens is er een gesprek met de heer
Mouzelaar uit Eindhoven, in duiven-
knngen een zeer goede bekende.
Hij heeft zich intensief beziggehou
den met het kweken van Oudhol
landse sierduiven Een aantal voor
beelden daarvan zal hij tonen. Naast
informatie over nieuwe boeken en
dierenarts Bert Smelder over huid
klachten bij kleine huisdieren,
brengt deze aflevering tenslotte een
portret van de Friese kunstenaar Jan
Stroosma Hij is thans 48 jaar en
houdt zich intensief bezig met het
maken van reliëfs, naast zijn vele op
drachten en zijn werk als leraar,
waarbij hij de natuur als inspiratie
bron gebruikt en ook veel materiaal
uit de natuur en afval dat hij verza
melt. verwerkt Een belangrijke in
spiratiebron en piaats waar hij mate
riaal vindt is de Waddenzee. De uit
zending toont bijvoorbeeld het relief
'Waarschuwing aan de vervuiler
Zelf zegt hij daarvan: „Ik verwerk
vaak rommel in reliëfs om de mensen
te confronteren met hun eigen troep.
Want hetzet ze vaak toch wel aan het
denken Verder vertelt hij over zijn
beroep: ..Op je atelier ben je vaak
eenzaam. Maar het is nodig om alleen
te zijn om dingen te realiseren". En
ook over de Waddenzee, die hem zo
boeit vanwege de enorme rust.
wijdsheid en de kleurenpracht van
de bodem. Je kunt er tot jezelf komen
en zeer veel materiaal verzamelen.
En passant komen ook de plannen
voor bepaalde gebieden aan bod (in
polderen of dijkverhogem die al eer
der via de NCRV werden aangesne-
Onder behandeling
NED. 1. 19.55 UUR
In de NCRV-rubriek 'Onder behan
deling' gaat het vooral over slaap en
slapeloosheid. Er zijn bij de omroep
brieven binnengekomen na een op
roep En één van de zinnen die werd
neergeschreven, omschrijft slape
loosheid zeer nadrukkelijk: 'Er is
niets ergers op de aarde dan niet
kunnen slapen'. Het is een enorm
probleem. Per jaar slikt Nederland
voor naar schatting 40 miljoen gul
den aan tranquillizers en slaapta
bletten. Niettemin wordt er aan alle
kanten gezocht naar oplossingen of
op zijn minst verlichting voor dege
nen die met het probleem van slape
loosheid te maken hebben. Het insti
tuut voor klinische psychologie van
de Rijksuniversiteit van Utrecht bij
voorbeeld is bezig met een diep
gaand onderzoek naar oorzaken en
de bestrijding van slapeloosheid
Wellicht binnenkort zal dit onder
zoek worden afgerond met conclu
sies. aanbevelingen en passende be
handelwijzen. Immers de massa
slaaptabletten die tegenwoordig
wordt genuttigd vormt in ieder geval
geen passende behandelwijze.
Filter furore
NED. 1. 21.50 UUR
Aan het eind van de uitzending is er
een aflevering van 'Filter Furore'
Naast de vaste onderdelen als de el-
peetips en de concertagenda kan
men optredens verwachten van
Fleetwood Mac en van John Cale
Tevens krijgt de kijker reeds een
voorproefje van de uitzending van 28
december waarin een optreden van
Jan Akkerman en Kaz Lux
Gebroeders
Hammond
NED. 2. 21.45 UUR
'Feest'. Dal is de titel van de aflever
ing die de AVRO vanavond uitzendt
in de serie gebroeders Hammond.
Korte inhoud Bill en Brian maken
zich op voor een reisje naar Istan-
boel. Het duo wordt begeleid door
Paul van Kepe. vertegenwoordiger
van de overzeese lak van de firma.
Maar Merroney, die zich goed bewust
is van Brians negatieve houding je
gens het de reis naar Turkije weet
Van Kepe thuis te houden.
De BRT laat vanavond een populair
wetenschappelijk programma zien
over superbomen. Langdurige stu
dies hebben het mogelijk gemaakt
een boom te kweken die veel vlugger
groeit dan normaal. Met name met-
naald boomsoorten in het zuiden van
de Verenigde Staten heelt men
enorme resultaten geboekt.
bereikt".
..Het is een beetje een afzetten tegen
Kijk. er wordt met grote ijver informatie
op de televisie gegeven Dat is zo ge
woon geworden, de mensen doen daar
niets meei mee. Wij willen niet uitgaan
van het succes het gewone, maar kiezen
bewuste onderwerpen waar we iets mee
teweeg kunnen brengen
Bijna 40 jaar geleden werd Jan Venema
geboren Opzijn 17e trok hij naar Parijs,
waar hij vijf jaar de toneelschool be
zocht en een studie Franse taal en let
terkunde volgde, 's Nachts vermaakte
hij in diverse clubs het publiek om aan
de kost te komen Na een periode van
'van alles' kwam hij m 1961 bij de AVRO.
Hij werd een 'leerling in het schooltje
van Ger Lugtenburg
Jan Venema zegt over die tijd: ..Dal was
de heerlijke tijd dat we nog maar één
televisienet hadden. Keihard werken,
we moesten alles zelf doen: scenario
schrijven, regie en produktie doen. Nu
start men met allerlei mensen die dat
apart doen. De AVRO was destijds ei
genlijk de bakermat van onze televisie
Er zijn goede mensen uit die tijd overge
bleven. Bram van Eikel. Bob Rooyens.
Ageeth Scherphuis en Will Simonom er
maar een paar te noemen. Dat zijn alle
maal gedegen vakmensen geworden.
Het was een zalige periode om te wer
ken".
Zo'n zes jaar geleden kwam Jan Venema
bij de NOS Kunst en wetenschappen
hadden altijd al zijn belangstelling N i.
na 15 jaar televisiemaken izo'n ISoO
produkties). is hij enigszins aan hetemd
van zijn Latijn. De Beeldspraak
eindredacteur moet het wat kalmer aar.
MLVERSUM-1
DINSDAG
12 26 Mededelingen voor land- en
tuinbouw. 12.20 Nws 12.41 Radiojour
naal. 13 00 Knipperlicht. 13 25 Beur
splein 5. 13.30 'n Middagje AVRO. 115.30
Nws. 15.33 Radiojournaal). 17.00 Voor
ons gemaakt! door ons gekraakt)
OVERHEIDSVOORLICHTING 17.20
Nws. uit de Nederlandse Antillen
AVRO 17 30 Nws 17 32 Radiojournaal
17.50 Toppers van toen.
PP 18 19 Uitzending van de Partij van
de Arbeid AVRO 18.30 Nws 18.41 Per
Saldo 18 55 De burger en de gijzeling
NOS. 19.15 <S) Accoord. AVRO 20 00 (S>
Band van de Blue Lake Fine Arts
Camp 20.30 iS) Hoogtepunten uit ope
rettes. 21.15 De Vuurproef. 21.35 iS) Ra
tatouille 22.30 Nws. 22.40 Radiojour
naal 23.00 (S) Dichter bij de muziek
23.20 (S) AVRO Skvmasters Show. 23 55
Nws
WOENSDAG
TROS 7 00 Nws. 7.02 (S) Rustig bijko
men. 7 30 Nws. 7 41 iS) Aktua. 8 30 Nws.
8.36 Gymn. v d, huisvrouw. 8.45 fS) Kóm
er maar een by 10.00 (2) Een oude hit in
een nieuwe snit. 10.30 Nws. 10.33 (S)
Toerja-Toernee. 11.45 iS) Cafe-
chantant.
HILVERSUM-2
DINSDAG
12.00 Vijf tellen na nu Licht, muziek
programma OVERHEIDSVOOR
LICHTING 12 49 Uitzending van de
landbouw 13.00 Nws. 13.11 Echo Maga
zine 13.40 Een mens als jij gesprek
14.00 Schoolradio 15.00 In de wachtka
mer 16.00 Nws 16.03 Spreekuur. NOS
17.00 Het zal mijn tijd wel duren. 17.20
(Si Eurolighl 17 55 Mededelingen
18.00 Nws. KRO 18 11 Echo 13 30iS>Op
doen. maar dat is moeilijk als men be- vleugels. 18.50 Verkenning, Feiti
seft dat er dit seizoen 26 uitzendingen achtergronden op sociaal
van het programma op de buis moeten maatschappelijk terrein. 19.00 S) Zin in
komen. Venema blijft er druk mee in de muziek. 19.30 Voorde verandering. 19.45
weer.
„In Nederland hebben we met de televi
sie vanaf het begin om de gunst van de
massa gevraagd Daarom kwam men
met allerlei gemakkelijke uitzendingen,
zodat de kijker wel achter het kastje
kroop. Er is een bepaalde gewenning
opgetreden, en vanuit die omstandig
heid zegt men dat kunst niet op tv hoort.
Kunst interesseert de mensen mis
schien niet. omdat het geen primaire le
vensbehoefte is. Als je bedenkt dat een
hoop mensen al niet verder komen dan
hun eerste levensbehoeften. Pas als de
ijskast goed gevuld is en het huis warm
is gestookt, komt de cultuur ter sprake'
Kerk in meervoud. 20.00 Nws 20.05
Overweging. 20.15 (Si De Wiener
Symphoniker 21 45 Babel-
dokumenten NOS 23 00 iSi Met het oog
op morgen. (23 05 Aktualiteitenover-
zicht Radio-tv. 23.20 Den Haag andaag
23 52 Even ontspannen voor het slapen
gaan). 23.55 Nws
WOENSDAG
VARA. 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymnas
tiek. 7.20 De Roode Cnkel 18.00-8 10
Nwsi 9 35 Waterstanden. 9.40 Schoolra
dio 10.00 Radioweekblad. 11.00 Nws
11.03 Johan van Minnen - Ombudsman
11.15 Even terug" draaien.
Trots
de \()S
20.25 Voor de vuist weg
21 45 De Gebroeders Hammond
22.35 Televizier Magazine
NOS1
23.25 Den Haag vandaag
23.35-23.40 Journaal
14.00-15.30 Schooltelevisie.
17.00-18 00 Schooltelevisie.
18 00 Kleutersene.
18 05 Wickie. de Viking
18.30 Open school
19.00 Korte film. 19.10 Het vrije woord. 19.40 Mededelin
gen.
19.45 Journaal. 2015 Showprogramma. 21.00 Weten
schappelijk programma. 21.50 Politieke uitzen
ding. 22.15 Journaal en Wetstraat.
17.45 Kleuterprogramma. 17 50 Kinderprogramma. 18.05
Programma voor oudere kijkers. 18.45 La lunePapa. 19.00
Regionaal nws. 19.13 Weerbericht. 19.15 Journaal. 19.35
Voordracht. 20.00 Informatief programma. 22.00 Journaal
22.10 La pensee journaliste. 22.40 Journaal.
I'RAN KR IJK-RIJS SE L
12.15 Réponse a tout 12 33 Midi première. 12 57 Journaal
13.45 Middagprogramma. 14 45-15.35 Upstairs, down
stairs. 17 00 Nationaal centrum voor pedagogische docu
mentatie 13.00 Op het goede uur 13 30 Kinderprogram
ma 19.30 Anne jour apres jour 19.20 Reg. act 19 43 Voor
de vrouw 19.47 Vertel eens. 20.03 Journaal 20 30 Geval'
programma. 21.30 De provincie (2). '22.25 Pleine page, lite
raire rubriek. 23.25-23.40 Nieuws.
O])
Het moot voor een progr
erg frustrerend zijn om te zien dal er op
het scherm zo weinig aandacht wordt
besteed aan kunst. En als de gemaakte
programma's dan ook nog laat op de
avond staan geprogrammeerd, moet je
helemaal wel af en toe met de handen in
het haar zitten.
Volgens Jan Venema neemt de stroom
vari informatie en afriusemènt op de
televisie de cultuur in de wals. Ondanks
dat is hij niet bij de pakken neer gaan
zitten. Jan Venema' „Ik ben eigenlijk
een enorme doordrammer. Daarom zit
ik nog steeds bij Beeldspraak Het is
maar een zeei beperkte groep die dooi
dramt, maar zij is er en dat is belangrijk.
Ik 'oen er eigenlijk wel een beetje trots
op dat dat bij de NOS allemaal kan je
krijgt wat ruimte
HILVERSUM-3
'ADVERTENTIE,
Op 7 januari 1977 viert heel ons volk,
samen ijiet de koninklijke familie,liet
40-jarig huwelijksfeest van
De geschiedenis van hun veertig bewogen
huwelijksjaren kunt u in woord en beeld méé-
beleven in,"Geschiedenis van een huwelijk*.'
Dit vorstelijke boek, met meer dan 150
toto's die alle hoogtepunten vereeuwigen,
is overal verkrijgbaar voor slechts
795
Geschiedenis
m zeer bijzonijc
'tin een huwelijk
x uitgapé mi Libelle.
DINSDAG
12.03 (S) VARA'S zoekplaatje. 14.03 <b)
Spitsbeeld. 16.03 S) LP Top 20 en de Tip
LP 17 03 (S) Alfred Lagarde.
Iedei heel uur nws. NOS 18.03 De vaca
turebank. 18 10 'Si NOS-maal VARA
19 02 iSi Popieconstructie. 20 02 iS)
Nashville. 21.02 <S) Jazz blues. 22.02
(S) (Piopdonder. 23.02 (S) Wachten op
middernacht. 0.02 (S) Nacht drie-draai.
2.02 (Si Help Voor werkers in de verzor
gende en de verplegende beroepen. 4.02
(S> De rode dageraad ivoor nachtwer
kers) 5.02 iS) Truck - een programma
voor vrachtwagenchauffeurs.
WOENSDAG
KRO: 7 02 (Si Drie op je boterham. 9.03
HILVERSUM-4
FM
DINSDAG
12.00 iS) Intermezzo. 13.00 (S) De meest
verkochte klassieke tien. 13.30 (S) Ko
ren en korpsen 14.00 Nws. 14 02 (S) Om
de kunst 14 30 (S> Cuitarlteiten. 15.00
iS) Belcantorium.
WOENSDAG
NCRV- 7 00 Nws 7.02 Het levende
woord. 7.08 (S)Te DeumLaudamus. 7.30
(S) Preludium. 9 00 Nws. 9.02 (S) Onder
schooltijd. 10,00 (S) Orkestpalet. ca.
11.15 (S) PLatennieuws.
VPRO boven
150.000 leden
AMSTERD AM - Het ledenbestand van
de VPRO is dit jaar met 2344 leden/ab
onnees en 116 zogenaamde tien-
guldenleden gestegen lot een totaal
van bijna 151.000. Dit cijfer werd sinds
1968 niet meer bereikt. Dit deelde voor
zitter rar. L. Laus mee tijdens de leden
raadsvergadering van de VPRO.
Wat betreft de omroeppolitiek, aldus de
heer Laus. blijft de VPRO staan op haar
oude standpunt, dat wil zeggen het
streven naar een nationale omroep met
bescheiden inbreng van geprofileerde
omroepen. De VPRO ziet daarin genoeg
pluriformiteit. In het huidige culturele
klimaat ziet de VPRO geen plaats meer
voor de verzuilingsgedachte.
Ook zal bij een herstructuering zoals de
VPRO voorstaat, de populariteitsslag
verdwijnen en kwaliteitsverbetering
van de programma's ontstaan. De
VPRO heelt geen bezwaar tegen de
voorgenomen ontkoppeling waarop
minister Van Doorn aandringt en kant
zich ook niet tegen de ministeriële be
schikking inzake het afschaffen van
etherreclame voor eigenparochie. De
VPRO is voorstander van de open
school, maar ziet er geen heil in dat de
omroepgn willen deelnemen in de pro
grammering.
Horizontaal: 1 krachtmachine; 5 jon
gensnaam: 9 meisjesnaam; 10 boom; 1!
bevel: 13 voegwoord: 14 regerings'
reglement: 15 afstandsmaat. 16 plaat;
in Gelderland; 18 waterkering; 19 trip
21 schaapskameel, 22 sporeplant: 2;|
vervallen huis; 26 modegek; 30 snelle
loop; 33 gevangenis, 34 water in Fries
land: 35 inhoudsmaat; 36 vreemde
munt; 38 dwarsmast; 39 ontkenning; 41
paling; 42 paardje; 43 smet.
Verticaal: 1 niet dik; 2 symbool vooi
Tantalium; 3 lofzang: 4 slank, 5 grool
gebouw; 6 houding. 7 geloofsovertui
ging: 8 leus: 12 groet: 15 toiletartikel; 1'
voedsel. 18 kindergeluid; 20 roofdier: 22
dood dier; 24 hert; 25 niet deelbaar dooi
twee: 27 anonymus; 28 zintuig: 2i
vrucht; 31 vaartuig; 32 droesem; 35 met:
37 model; 39 niet genoemde; 40 berg
plaats.
Uitslag vorige puzzel:
^Wfwpri
I ADVERTENTIE)
Aal de Glibbei glipte uit zijn schuilhoek
en stapte naar het politiebureau „Ge
lukkig sta ik even niet op hun lijst, van
verdachten mompelde hij. „Ze
kunnen me op het ogenblik niks maken
Als die jonge Panda nu maar een tijdje
uit de buurt blijft, zit ik goed"
Daar hoefde hij zich geen zorgen over te
maken - want Panda was helemaal naar
Hobbeldonk teruggedraafd. ,,Ik moet al
het geld hebben dat in huis is. Joilipopl"
riep hij gejacht „Pain heelt een hoop
schade aangericht - en nu zit hij in de
gevangenis Hij wordt pas vrijgelaten
als iemand een borgsom stort1"
Dit nieuws trof de bediende onaange
naam. „De jongeheer Pam in het ge
vang0". mompelde hij vol afschuw, ter
wijl hij telde wat hij nog In de huishoud-
pothad. „Dit gaat te ver! Hij maakte wel
een keurige indruk, maar aan familie in
de gevangenis hebben wij geen behoef
te. Het is beter om niet meer met hem
om te gaan, lijkt me".
„Ik geloof niet dat het echt zijn schuld
is 'zei Panda. „Het lijkt er meer op dat
hij aan een soort ziekte lijdt!"
