„CDA is politiek geen lang leven beschoren" Philippijnse wonderdokters 'betoveren Belgen PZC./oplnle en achtergrond André Malraux: contacten met Ter Braak en Du Perron DR. IR. DE ZEEUW - EX-RESOLUUT - VOORLOPIG BUITEN SPEL (Door Nico Scheepmaker) 's Werelds bekendste Nederlandse schrijvers zijn Multatuli, Jan de Hartog, Erasmus, Anne Frank, Jan Cremer en Eddy du Perron. Multa tuli heeft dat te danken aan Max llavelaar, Jan de Harlog aan ver schillende boeken. Erasmus aan De Lof der Zotheid, Anne Frank aan haar dagboek. Jan Cremer aan Ik, en Eddy du Perron aan de giste ren overleden Franse schrijver (en ex-minister) André Malraux, die zijn beroemdste boek, „La Condi tion Humaine", in 1933 ppdroeg aan Eddy du Perron. De Neder landse vertaling is van E. du Per ron en is bij Uitgeverij Contact aan zijn elfde druk toe. Hoewel Du Perron natuurlijk stel lig van mening was dat „La Condi tion Humaine" vertaald diende te worden, onderging hij dit werk toch als een sisyfusarbeid. „Die ver domde vertaling!" schrijft hij op 25 februari 1934 aan Menno ter Braak, en op 1 februari schreef hij: „Het vertalen van Malraux boeit me soms, maar blijft me over het alge meen knap vervelen, ook omdat het gedwongen werk is. dat gauw af moet". Op 16 april is hij nog niet klaar: „Ik blijf beestachtig in beslag genomen door mijn vertaling. Nog 90 blad zijden - het is een obsessie! Ik wist niet dat ik er zó mijn bekomst van zou krijgen", en op 20 april schreef hij- ..Mijn handschrift is. geloof ik. totaal bedorven sinds ik zoveel per dag schrijf: ik heb tenminste soms het gevoel dat mijn pennen weer barstige stokjes zijn: half staalhalt luciferhout aan de punt" Vertaling Op 11 november 1934 bedankt Menno ter Braak Du Perron voor de toezending van diens vertaling van Malraux en in het bijzonder voor de opdracht: M. schrijft boek met opdracht voor P., P. vertaalt het boek en geeft het met opdracht aan B Ter Braak meldt wel enige bezwaren tegen de vertaling te hebben. Du Perron vraagt hem wat dat betreft vooral niet te sparen, maar voegt eraan toe: „Maar denk er óók aan. dat Malraux allesbe halve glad schrijft..." Een dag later schrijft hij: „Malraux schrijft in het Frans een zeer eigenaardige, vaak „getourmenteerde", soms „opge dreven" stijl: ik kon dit natuurlijk niet verbeteren". De aanmerkin gen van Ter Braak blijken later zeer miniem te zijn. een paar galli cismen. maar het boek leest heel „vlot", schrijft hij geruststellend, maar Du Perron antwoordt een aantal brieven verder toch dat het gekke is dat jij en Wim en Truida (of is dit achter Wim aan?) voortdu rend doen alsof die vertaling maar i zo-zo is, terwijl ik het gevoel heb I dat hij verdomd goed is, vooral ge geven de vier maanden die ik er voor had" Op de man af Ter Braak had al in mei 1933 „La j Condition Humaine" van Malraux I zelf ontvangen, met opdracht. Hy vraagt Du Perron Malraux te be danken, maar Du Perron schrijft: „Ik zal Malraux je boodschap over brengen, maar het zou toch aardig zijn als je hem persoonlijk bedank te. Als het je hindert het in het Frans te moeten doen, doe het dan gerust in het Duits. Hij leest die taal vloeiend en heeft er een zekere predilectie voor! Schrijf hem harte lijk en op de man af; voor compli menten in auteursstijl is hij onge voelig. maar als je het boek gelezen hebt en hem precies zegt hoe en waarom je het goed vindt zal hij het erg appreciëden Het regent op de NRF. sinds de publikatie in het tijdschrift, aanvragen om te verta len. te verfilmen, etc. - een van de kandidaat-verfilmers is onze Joris Ivens himselF'. Moordaanslag Ter Braak en Du Perron vonden .La Condition Humaine" over igens een prachtig boek, daar wil ik geen misverstand over laten be staan. Het speelt tijdens de Chi nese burgeroorlog en begint op een manier die me altijd is bijgebleven. Ik citeer het begin ter nagedachte nis van Malraux: „Zou Tsjen proberen het muskie tengaas op te lichten? Zou hij er doorheen stoten? Angst verwrong zijn maag; hij kende zijn eigen flinkheid, maar was op dit ogenblik alleen in staat er wezenloos aan te denken, gebiologeerd als hij was door de massa witte neteldoek die van het plafond afviel op een li chaam minder zichtbaar nog dan eeü schaduw en waarvan enkel die ene voet uitstak, half verbogen door de slaap en toch levend- men senvlees". Enzovoort. De rest van het boek was ik vergeten, maar dat geldt voor het gros van de wereldli teratuur, dus dat pleit alleen tegen mij, niet tegen André Malraux. VRIJDAG 26 NOVEMBER 1976 Slechts zijn tactiek is tijdelijk gewij zigd. De Zeeuw: „We hebben zaterdag afgesproken dat we onze politieke ideeën nu binnen bestaande partijen uit zullen gaan dragen. Verder zijn er geen afspraken gemaakt. Iedereen is vrij om de partij te kiezen die hij wil". Als dan het uur der verlossing slaat, zullen zij op de puinhopen van het CDA een nieuw alternatief bouwen, maar dan wel volgens Dick de Zeeuw een levensvatbare. Dat zijn eerste poging om een nieuwe partij van de grond te krijgen, zo jam merlijk mislukte, wijt Dick de Zeeuw aan de weigering van D'66 om zich op te heffen, teneinde samen met Reso luut op te gaan in een nieuwe organi satie Hij vertelt: „Na vorig jaar alle mogelijkheden afgewogen te hebben, kwamen we bij D'66 terecht. Er werden besprekingen gevoerd met Terlouw, Glastra van Loon, Van Mierio, Brink horst. Dat lag lekker, We dachten dat we wel samen op zouden kunnen trek ken. Er werd ook besloten om samen de verkiezingen in te gaan. Voor ons was een absolute voorwaarde echter dat D'66 zich dan eerst op zou moeten heffen". afwijken om op een bepaalde stoel te kunnen komen. Als ik dat gewild had, dan had ik maar één van de aantrekke lijke aanbiedingen aan hoeven nemen, die me als partijvoorzitter werden ge daan". „Ik vind dat het bij carrièrepolitici te vaak voorkomt dat men ergens mee instemt, niet omdat men er achter staat, maar om het behoud van de stoel waar men op zit. Ik ben daar tegen. Toen ik als KVP- partijvoorzitter merkte dat ik mijn idealen, ondanks herhaalde pogingen niet verwezenlijken kon en dat ik bin nen de KVP steeds meer op een ei landje kwam te staan, was aftreden voor mij het enig alternatief. Je kan het dan wel wat rustiger aan gaan doen en zo je positie redden, maar dan ben je niet geloofwaardig meer. Of ik achteraf gezien toch niet te snel uit de partij ben getreden weet ik niet. Wim Aantjes heeft dat wel eens tegen me gezegd. Persoonlijk zeg ik: ik heb er nog steeds geen spijt van. Of ik de si tuatie van toen verkeerd beoordeelde zal de geschiedenis leren". „In ieder geval voelde ik er niets voor om te blijven zitten omdat de stoel zo goed zat. En dat kan je lang niet van iedereen zeggen. Kijk maar eens wat er met de ontwerp-resolutie van de Partij van de Arbeid en de PPR gebeurde. Nog helemaal afgezien van de vraag of je er mee instemde ofniet.Daarlageen besluit van het partijbestuur. Maar wat doet een aantal PvdA- bewindslieden, gelukkig niet allemaal, die beginnen zich enorm druk te ma ken omdat ze hun eigen comfortabele zetels in gevaar zien komen. Ik ben er voor om bewindslieden nietlanger dan acht jaar in functie te laten. Dat is lang genoeg. Daarna kunnen zij weer terug op een andere post in de maatschap- Pij" Zelf weet de gestrande Resoluut- leider nog niet wat hij na een rustpe riode van enkele maanden gaat doen. toetreden tot VVD, CDA of een splin terpartij lijkt uitgesloten. Partij van de Arbeid of PPR ligt wat duidelijker. Hij besluit: „Ondanks de grote moei lijkheden die links momenteel heeft, geloof ik dat de mensen op den duur toch zullen ontdekken dat daar een groter stuk rechtvaardigheid is. Op het morele front mag Dries van Agt met zijn ethisch reveil misschien in druk maken, voor mij is het nog altijd zo, dat daar waar vernieuwingsge zindheid ophoudt het ethisch reveil start". We zagen niets in een vernieuwd D'66. Dan zouden we niet afkomen van de bestaande reputatie van die partij. Ik ben er van overtuigd dat die de men sen zou afschrikken. Tenslotte is het image van D'66 altijd gebleven als een partij die zich voornamelijk richtte op staatsrechtelijke veranderingen Er was geen sociaal-economisch gewor teld zijn in de samenleving, de party was slechts gericht op het doen ont ploffen van andere partijen, D'66 heeft nu een prima programma en in Jan ANDRE MALRAUX (Door Theo Klein) DEN HAAG - Te midden van het politieke geweld aan het begin van de verkiezingsstrijd, viel een klein overlij densbericht in het afgelopen weekeinde nauwelij ks op. Toch kwam er met de mededeling dat de politieke beweging Resoluut van ons heen is gegaan een abrupt einde aan een mooie droom van ongeveer zevenhonderd Nederlanders. Een snel einde, want Resoluut is de wieg nooit ontgroeid. Ruim een jaar was de nieuwkomer toen zestig sympathisanten zaterdag besloten er mee te kappen. Slechts vier van de aanwezigen waren nog niet zo ver, zij stemden tegen opheffing, vóór doorgaan. Op naar het eerste tiental. Onder die enthousiastelingen behoorde niet dr. ir. Dick de Zeeuw, geestelijk vader van Resoluut, die zelf manhaftig voorstelde om zijn eigen creatie maar weer om zeep te brengen. dat dit CDA geen lang leven bescho ren zal zijn. De prognoses zijn nu zeer gunstig. Het CDA heeft de wind mee. maar de werkelijke verkiezingsstrijd moet nog beginnen. Daarin zal het CDA al terrein prijs moeten geven, omdat dan de wankelmoedigheid van deze combinatie zal blijken. Het is niet mogelijk om zo sterk verschil lende figuren als Lubbers en Bcer- nink, Kruisinga en Aantjes onder te bx-engen in een partij met een christe lijke noemer. In de politiek moet niet het geloof van iemand maar zijn poli tieke overtuiging maatgevend zijn". „Ik heb vanaf het begin gezegd dat het geen enkele zin zou hebben om alleen als splinterpartij door te gaan", legt hij uit, „het is flauwekul om door te gaan, terwijl je ziet dat het niet lukt om een heel nieuwe stroming links van het centrum tot stand te brengen. Om je politieke overtuiging uit te kunnen dragen heb je macht nodig. Als je die niet kunt venverven, is het onjuist om door te zetten. Het is zin loos om met een paar man in de Ka mer te gaan zitten". Dus kappen ermee. Daarmee zette Dick de Zeeuw, ex-voorzitter van de KVP. oud-Eerste-Kamerlid, zich. al thans voorlopig, buitenspel. Terwijl ex-partijgenoten als Steenkamp. An- driessen,Van Agt.Lubbers. Westerterp en Van der Stee zich in CDA-verband laven in het succes, is er voor Dick de Zeeuw bij deze verkiezingsstrijd slechts een rol als aandachtig toe schouwer weggelegd. Afstand nemen „Voorlopig hou ik me een paar maan den bulten de politiek. Misschien wel tot na de verkiezingen. Ik wil eerst weer wat afstand nemen van het ge heel. voor ik een beslissing neem bij welke partij ik me aan zal sluiten", al dus de man die jarenlang vergeefs probeerde om de vorming van een kleurloos CDA te voorkomen, die zijn voorzitterschap van de KVP opgaf toen in de lente van 1975 bleek dat hij te weinig steun kreeg voor zijn plan om de KVP om te vormen tot een open volkspartij. Een come-back met zijn progressieve beleid als inzet mislukte. Op het partij congres leed De Zeeuw en met hem zijn plannen een fikse neder laag. Voor hem en enige getrouwen aanleiding om op te stappen. Intussen is het CDA een feit, spreken voorspellers van spectaculaire win sten en dromen Van Agt c.s. al over een overheersende positie in het volgende Was het niet voorbarig van de toenma lige KVP-voorzitter om te stellen dat een CDA met KVP, AR en een com plete CHU, inclusief de rechtervleugel niet aan zou slaan by met name de jonge Nederlanders? De Zeeuw: „Nee, ik geloof nog altijd „Het kan niet anders, dat een CDA met zo'n sterk uiteenlopende linker en rechtervleugel een kleurloze poli tiek met een confessioneel sausje gaat voeren, omdat er wel steeds compro missen tussen de uitersten moeten komen. Maar dat kan niet lang door gaan. Ik verwacht dat het CDA bij de volgende verkiezingen nog wel een kleine winst over zal houden. Lang niet zoveel als nu wordt voorspeld, want voor 25 mei zal een aantal kiezers die nu naar de confessionelen neigen al inzien hoe onaantrekkelijk de nieuwe combinatie is. En bovendien zal Van Agt het in de verkiezingsstrijd, die vooral op sociaal-economisch terrein (werkloosheid), gestreden zal worden, af moeten leggen tegen een expert als Den Uyl. Maar dan na de verkiezingen zullen er beslissingen genomen moe ten worden. Dan zal duidelijk worden dat de spanbreedte van links naar rechts in dit CDA te groot is. Ik ver wacht dat het CDA het twee jaar uit zal houden, dan volgt onherroepelijk een scheuring" Enthousiasme Dick de Zeeuw praat met een enthou siasme als was hij niet net op een dood spoor gezet. Op zijn kale bureau op het ministerie van landbouw en visserij, waar hij werkt als algemeen directeur landbouwkundig onderzoek, blijft hij by zijn oude standpunt dat alleen een CDA zonder ultra's kans op een lang durig bestaan zou hebben. De Zeeuw: „Toen ik nog voorzitter van de KVP was. fungeerde Steenkamp als leider van de contactraad van het CDA. We hebben in die tijd samen veel gesproken over de toekomstige moge lijkheden. En. dat moet maar eens duidelijk gezegd worden, we waren het er beiden over eens. dat succes slechts mogelijk was wanneer Beernink (waarmee de rechtse vleugel van de CHU wordt bedoeld - red.) af zou ha ken. Alleen een CDA zonder verre uit ersten zou het op den duur halen. De linkervleugel was al opgestapt (PPR) en er was geen twijfel over mogelijk dat rechts moest volgen Nu wordt daar niet meer over gesproken. Steen kamp heeft met. veel duwen, vlemen en persen de groepen bijeen gekregen. Maar ik noem dat geen verdienste. Hy heeft te veel bij elkaar gebracht, wat niet bij elkaar hoort. Daarmee heeft hij de Nederlandse politiek een slechte dienst bewezen". Na zijn uittreden uit de KVP raakten De Zeeuw en zijn getrouwen er steeds meer van overtuigd dat het CDA geen blijvend machtsblok is. Dat het geen echte derde grote partij wordt die vele Nederlanders blijvend aan zal spre ken. „Was dat wel het geval geweest: had het CDA zich onder Aantjes tot een gematigd vooruitstrevende partij kunnen ontwikkelen, dan zou voor ons de vorming van een nieuwe partij niet nodig zijn geweest. Ik geloof dat in dat geval de drie grote partijen alle klein tjes zouden vermorzelen. Maar juist omdat het niet zo gelopen is, omdat het CDA geen echt hecht politiek blok is geworden en ook niet worden zal, zag ik mogelijkheden voor een nieuwe partij. Het is jammer dat het nu nog niet gelukt is. omdat de besprekingen met D'66 zijn stukgelopen, maar in ben er zeker van dat er na de scheuring in het CDA een platform zal ontstaan waarop wij wellicht met het linkerdeel van het CDA, de gematigd progressie ven uit andere partijen aan kunner trekken". W ederopstanding Dat zou de glorieuze wederopstandir. ig van Resoluut moeten worden: van de groep waarin humanisten, progre.> sieve christenen, vrijzinnig democra ten. enzovoorts, elkaar kunnen vin den De politicus in Dick de Zeeuw is niet samen mèt zijn Resoluut afge brand. Integendeel, hij zit vol plannen. Terlouw een uitstekend leider, maar dat is niet voldoende voor electoraal en maatschappelijk succes. Een partij kan pas echt een succes worden, wan neer hij worteltin de bevolking en dat is bij D'66 niet gebeurd". Witte boorden „Ik zeg: D'66 is alleen aangeslagen bij de Centrale voor Hoger Personeel, met andere woorden: bij de witte boordendragers. Om enige kans op succes te hebben moesten we daar vanaf. Op 22 oktober legden we D'66 daarom een brief voor met de punten die wij verwezenlijkt wilden zien. Punt één was: D'66 en Resoluut moe ten zich opheffen om in een nieuwe partij op te kunnen gaan. Daar wilde D'66 niet aan en toen was het voor ons afgelopen. Zo simpel was het. Ik be grijp dan ook niet dat D'66 zo veront waardigd moest reageren toen be kend werd dat de samenwerking werd verbroken". „Ik vind het erg jammer dat D'66 de beslissende stap niet durfde zetten. Na de vorming van het CDA is de ruimte voor kleine partijen, voor deze verkie zingen althans, erg klein geworden. Dat is een realiteit. Om de mensen die wij wilden bereiken uit de bestaande partijen te kunnen trekken, heb je een volkomen nieuwe organisatie nodig. Dan moet je gokken op het explosie effect. zoals D'66. de PPR, DS'70 en de Boerenpartij dat. eens gekend heb ben". „We hadden daarmee misschien tien tot twaalf zetels in de Kamer kunnen halen. Maar D'06 heeft nog steeds geen affiniteit met de massa. Het lykt alsof ze alleen nog één keer willen bewijzen dat ze niet zo'n slechte partij hadden hoeven te zijn. Ik wens D'66 bij de ko mende verkiezingen alle succes toe. maar ik verwacht niet dat ze resultaat zullen boeken bij hun pogingen grote groepen voor zich te winnen". Dick de Zeeuw is er trots op dat Reso luut het op kon brengen om zichzelf te liquideren, toen bleek dat het ideaal niet bereikt kon worden. „Wij zijn de eersten die dat gedaan hebben", zegt hij met nadruk. Voor de tweede maal binnen anderhalf jaar weigerde hij omwille van zijn positie zijn overtui ging te verloochenen, wat hem dan ook prompt op twee nederlagen kwam te staan. Hij zegt: „Dat vind iknieterg. Ik ben ook nu zeker niet verbitterd. Politiek is voor mij een bloedserieuze zaak. Ik zal nooit van mijn standpunt BRUSSEL - De beruchte Filippijnse won derdokters die onlangs zonder veel succes in Nederland klanten probeerden te verwer ven, hebben in Belgi'een goede markt ge vonden voor hun dubieuze praktijken. Tien tallen mensen, veelal ernstig of zelfs onher stelbaar ziek, vertrekken wekelijks per vliegtuig uit Brussel naar de Filippijnen, waar ze bij de wonderdokters het heil hopen te vinden dat de „gewone" medische weten schap hun niet kan verschaffen. Ten minste twee zieke mensen zijn de afgelo pen weken bezweken aan de spanningen die de lange vliegreis naar de Filippijnen met zich meebracht. Belgische artsen - die de zo genaamde „operaties" van de wonderdok ters van dichtbij volgden - en het Belgische ministerie van volksgezondheid lieten waar schuwingen horen tegen de Filippijnse gene zers, die merendeels analfabeten zijn. Toch blijven de twee reisbureaus die zich bezig houden met het ..medisch toerisme" naar de Filippijnen, goede zaken doen. Onder het motto „de wereld wil bedrogen worden" is de commercie niets te dol - dat werd weer eens bewezen in een reportage die de Belgische televisie aan de Filippijnse wonderdokters wijdde onder de veelzeg gende titel „Lourdes op de Filippijnen?" In de uitzending kwam een caféhouder uit het Ardennenstadje Rochefort aan het woord Na de zogenaamd succesvolle genezing van zijn ernstig zieke zoontje van vier jaar maakte de man van zijn nood een commer ciële deugd. Het kind werd door specialisten van de Leu vense universiteit behandeld tegen niet, na der aangeduide gevolgen van een buikvlie- sontsteking. Daarbij werd gebruik gemaakt van bestraling, die onder andere tot haaruit val leidde. De caféhouder brak de behande ling op een zeker moment af en ging met zyn kind naar de Filippijnen, waar het door een wonderdokter werd „geopereerd". Daarna ging de gezondheid van het jongetje aanmer kelijk vooruit, aldus de vader. De caféouder had het kind in verschillende stadia van zijn ziekte en na de wonderbaar lijke „genezing" gefilmd. Deze beelden ver toont hij nu geregeld in zijn cafe - duizenden mensen hebben dit filmpje inmiddels gezien en tevens de folders in ontvangst genomen van een reisbuieau dat kundig inspeelt op de emoties die bij vaak wanhopige t9e- schouwers worden opgewekt. „Ik ga niet meer met mijn zoon naar Leuven terug", zei de man nog voor de televisiecamera's. Daarna kwam de specialist van de universi teit aan het woord, die het kind van de café houder onder behandeling had gehad Hij gaf oen overtuigende verklaring waarom het met het jongetje ogenschijnlijk beter ging nadat de behandeling was gestaakt („als de bestra ling stopt, houdt ook de haaruitval op"). De arts besloot zijn verklaring min of meer met een beroep op de caféhouder terug te komen met het kind, opdat de behandeling zou kun nen worden voltooid. De Filippijnse wonderdokter had bij het jo chie een tumor verwijderd, zo vertelde de va der aan de televisieverslaggever. Het gezwel was aan de Leuvense universiteit onder zocht. Het was geen menselijk weefsel, aldus de arts die het onderzoek uitvoerde; het ging om de milt van een klein zoogdier. En daar mee werd eens te meer aangetoond dat de operaties van de wonderdokters, die steevast flinke brokken vlees tevoorschijn halen, op bedrog berusten. De operaties worden zonder verdoving uit gevoerd. De wonderdokters gaan met hun vingers in het lichaam, zonder ooit enig litte ken na te laten. Vooronderzoek vindt vrijwel nooit plaats. Bloed dat bij de operaties als uit het niets tevoorschijn komt. is dunner en stolt sneller dan normaal menselijk bloed. Na de ingreep krijgen de patiënten meestal als belangrijkste raad: de eerste 24 uur geen kof fie en alcohol gebruiken. Een jong Belgische echtpaar. Katlijn Hosten <28i. verpleegster en Jo Deneut. een 30-jarige ingenieur uit Leuven, liet zich enige maan den geleden ook door een wonderdokter ope reren Het tweetal was op doorreis op de Fi lippijnen en werd nieuwgierig naar de won deren van dr. Placido Palitayan, die in een luxueus hotel in de gerieflijke vakantieplaats Baguio zijn praktijken houdt. Deneut en zijn vrouw mankeerden niets, maar ondergingen de ingreep uit louter nieuwsgierigheid Katlijn vertelde over de operatie van haar man: „Placido greep hem in zijn nekvel. Hij kneedde en kneep totdat er vieze brokken vlees tevoorschijn kwamen. Ik zag niets ver dachts, hoewel ik tot op een meter dichtby mocht komen. Ik vermoed dat de druppels vocht die een helper op de handen van Pla cido liet vallen, door een chemische reactie in bioedvocht veranderde" Het ondernemende echtpaar liet de medis che wonderen zonder te betalen voor wat ze waren: handig bedrog door de wonderdok ters die in lucratieve eendracht met hotele xploitanten en reisbureaus illusies verko pen aan goedgelovigen die wel over duur geld dienen te beschikken. Een retourtje Brussel-Filippijnen, alsmede de zeven- daagse standaardbehandeling kostten min ste f3000 per persoon.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1976 | | pagina 4