Mej. Marij Ruijs geeft na twaalf jaar
leiding 'De Blide' in Terneuzen over
Internationale Nieuwe Scene:
opvolger voor 'Mistero Buffo
extw
„IN ONS HUIS IS OECUMENE LEVENDE WERKELIJKHEID"
Jacqie Vink exposeert
in 'De Smidse', Hulst
'HARLEKIJN, NOCH KNECHT NOCH MEESTER'
Zuster Caritas
nieuwe directrice
van 'De Blide'
Op 1 januari naamt mej. Marij Ruijs
afscheid van het Terneuzense be
jaardenverzorgingshuis 'De Blide'.
Ze wordt opgevolgd door zuster Ca
ritas Werswijveren. Twaalf jaar
lang heeft mej. Ruijs de direktie
over 'De Blide' gevoerd.
Al voor de officiële opening was ze bij
'De Blide' in dienst ..Dat was voor
mij een pluspunt, want ik heb des
tijds alle toekomstige bewoners leren
kennen tijdens een persoonlijk huis
bezoek Dat was direkt al een basis
tot een verder goeie relatie",
mej. Ruijs is geboortig uit het Land
van Maas en Waal. Na het doorlopen
van de Sociale Academie in Breda
legde ze zich in Nijmegen toe op de
sociaal-pedagogische studie. Ze zat
in het jeugdwerk en -zorg en was be
trokken bij het werk van de volksho
geschool. Volgens haar zijn de erva
ringen in het werk met jongeren haar
van pas gekomen in de uitvoering
van haar funktie als direktrice van
'De Blide' Als ze 'De Blide' voorgoed
de rug heeft toegekeerd, zal mej
Ruijs, als lid van de religieuze ge
meenschap 'Catechisten van Breda",
haar domicilie zoeken in het cen
trumhuis van deze gemeenschap in
Breda
ZEEUWSCH-VLAANDEREN
VRIJDAG 26 NOVEMBER 1976
TERNEUZEN - „Bep, Bep.... waar zit
je?" Een huishoudelijk hulpje snelt de
trappen op. Achteruit een gang klinkt
het antwoord: „Joehoe, hier zo!" De le
den van de bewonerscommissie die in
een bovenzaaltje in diepgaande discus
sie zitten, horen dit nauwelijks. Even
als de overige bewoners van hel Ter
neuzense bejaardenverzorgingshuis
'De Blide' zijn ze er aan gewend dat er
algemeen een opgewekte sfeer in werk
en in het omgangsverkeer bestaat.
Alvorens het volgende agendapunt aan
de orde wordt gesteld, onderbreekt di
rectrice'Marij Ruijs. als voorzitster,
even de vergadering Triomfantelijk zet
ze de huisradio aan ..We beleven van
daag een primeur." Het zacht golvende
geluid van een ingetogen strijkkwartet
komt uit de ether. „Wat u nu hoort is de
eerste uitzending van ons wekelijkse
verzoekprogramma 'U vraagt, wij
draaien' dat voortaan elke vrijdag van
elf tot twaalf te beluisteren zal zijn."
Als de radioknoop weer is omgedraaid,
vindt mej. Ruijs dat ze nog wel enige
uitleg aan de bewonerscommissie ver
schuldigd is. „Het is de laatste paar we
ken allemaal wat vlotter verlopen met
dat verzoekprogramma dan we hadden
verwacht Ik weet dat we er eigenlijk in
deze vergadering nog op zouden terug
komen. maar na dat aanmoedigingsar
tikel in het laatste nummer van 'Blide-
klanken'. is er meteen al een hele stapel
platenverzoekjes binnengekomen.
Vooral het personeel heeft er ook nogal
achteraan gezeten. Ik heb toen ge
meend niet langer te moeten wachten
met het laten samenstellen van de eer
ste band "De bewonerscommissie is het
met haar eens dat er voor de verzoekjes
geen geld wordt geïnd. Mej. Ruijs: „Er
zijn aan ditverzoekprogramma geen
kosten verbonden. We hebben dit huis
programma gewild voor ons welzijn."
Afscheid
Zachtjes gaat de deur open. het koffie-
meisje zet een verse pot koffie neer.
Onverstoorbaar praat de bewoners
commissie door. Het gesprek gaat over
het aanstaande afscheid van mej. Ruijs.
Zeis64 jaar en per 1 januari aanstaande
Schaken
HULST-Deschaakclub'Hulst'kwam in
Den Dullaert bijeen voor het spelen van
decompetitiewedstrijden. De uitslagen
bij de wedstrijdschakers luiden:
Groep A: C. Franse - R. Curran 1-0, A.
Lauwereijs-E.deKoningl-O.GroepB.W
van Waterschoot - Jvan Eek 0-1Groep
C: C. de Wolf - H. Picavet 0-1
De uitslagenbij derecreatieschakerslui-
den: R. Stevens-A Smitsl-O.P d'Hondt-
J. van Rie 0-1, R. Andreas - E Genng 1 -0
H. Spi tters- W. Dumont0-1 en E. de Nijs
F. Nijssen 1-0.
Kaartwedstrijd
SINT-JANSTEEN - De leden wan de
KPJ-knng Hulst hielden een biljarta
vond in café 'De Kroon' te Sint-
Jansteen. Aan dde wedstrijden op het
groot biljart namen 21 leden deel. De-
uitslag luidde: 1 L. Verhaegen, aid.
Westdorpe, 2 W. Michielsen. afdeling
Graauw, 3 B. Bonte. afd. Koewacht. 4
ex-aequo: B. van Duyse, afd. Terhole en
Et. Poppe, afd. Koewacht.
Aan de wedstrijden op het topbiljart
namen 26 leden deel. De uitslag luidde: -1
H. Baert, 2 Er. Poppe. 3 J. Cock, 4 B.
Bonte, allen van de af'ddling Koewacht.
5 ex aequo- J. de Baar, afd. Lamswaarde,
W. Michielsen, afd. Graauw en G. Baert.
afd. Koewacht.
V ogelpiekwedstrijd
KLOOSTERZANDE - In de 'Monkey-
Bar' te Kloosterzande werden de com
petitiewedstrijden vogelpiek gehouden.
De uitslagen luiden: 1 L. van Puyvelde
1155. 2 G. Schillemans 1085. 3 R Goos-
sen 990,4 R. Vemimmen 985. 5 P. Ivens
965, 6 J. Pauwels 935
De competitiestand luidt: 1 L van Puy
velde 7730. 2 G. Schillemans 7600, 3 P
Ivens 7265. 4 R. Vemimmen 7090, 5 R.
Goosen 6810. 6 J. Pauwels 6350
Gaaibolling
CLINGE - Aan de gaaibolling bij P
Boets te Clinge namen 35 personen deel
De uitslag luidden: 1.3 en 5 R de Block,
2 L. van der Kelen. 4 E. de Koninck. 6 F.
d'Hanis, 7 E. Himbrecht
Naar aanleiding van deze mededelingen
verzeilen de commissieleden als vanzelf
in een pastoraal gesprek, waarin mej.
Ruijs de leidraad geeft. Er wordt gedis
cussieerd over de geloofsveranderingen,
over de mens in nood die leert bidden en
het wel ofnietzinvollevan de oorbiecht.
Er wordt verschillend over het geloof
gedacht en dat vindt met name zijn oor
zaak in het feit dat 'De Blide' een oecu
menische leefgemeenschap vomt.
Oecumene
In haar kantoortje zet mej. Ruijs later
uiteen hoe het 'oecumenisch denken
binnen De Blide in praktische vorm
steeds sterker wordt bekrachtigd." Ze
vertelt dat de naam De Blide niet alleen
is gekozen, omdat het een riviertje was
dat in het jaar 1000 in de buurt van het
huidige Terneuzen door een schor naar
de Honte of Westerschelde stroomde.
In de openingsbrocfiure staat te lezen
'De Blide' zou voor ons meer kunnen
gaan betekenen dan een historisch be
grip alleen. Het kan een naam zijn die
tevens uitdrukt wat wij met De Blide
beogen. Namelijk' dat velen die in De
Blide vertoeven, als bewoners of als gas- Bejaardenverzorgingshuis De Blide' in Terneuzen.
het oecumenisch geloofsdenken minder
is geworden
Mej Ruijs vertelt dat ze ook anderzins
de bejaarde bewoners bij de maatr
schappelijke veranderingen en kerke
lijke vernieuwingen poogt te betrekken.
In dit verband haalt ze nog weer even
het idee van de Jong-Oud Trust aan om
onder het motto 'Elke tijd is leeftijd"
discussie-onderwerpen als 'We worden
anders oud', 'Van harte oud zijn' en
Liefde op latere leeftijd' op gang te
brengen. De animator van deze ge
sprekstof. Jos Tielens benadert vol
gens mej. Ruijs deze punten zeer welle
vend. begrijpelijk en openhartig
Liefde
Sprekend over teerhartige zaken als
liefde en verliefdheden geeft mej. Ruijs
als haar mening te kennen: „Net als in
elk ander bejaardentehuis komen er
ook in De Blide liefdesproblemen voor.
Soms zijn het helemaal geen proble
men. Soms zijn het alleen maar ver
liefdheden, twee mensen die ineens
sterk tot elkaar aangetrokken voelen.
Als leiding van tehuis bespreek je der
gelijke zaken dan als het inderdaad een
probleem vormt. Ik heb zulke relaties
wel gestimuleerd en daaruit ontstond
dan een mooie vriendschap."
„Van een directe man
vrouwverhouding maak ik ook geen
probleem, dat bestaat nu eenmaal.
Jammer dat sommige bewoners daar
wel een probleem van maken. In het al
gemeen moet ik zeggen dat in een be
jaardenverzorgingstehuis alle bewoners
lot- en leeftijdsgenoten zijn. Er kunnen
dan relaties ontstaan, waarin een man
en een vrouw ontzettend veel voor el
kaar kunnen gaan betekenen. Ik heb
daar genoeg voorbeelden van meege
maakt."
De afgelopen jaren is mej. Ruijs ook se
rieus bezig geweest met het bevorderen
van de inspraak en democratisering
voor bewoners en personeelsleden. Er
werd een bewonerscommissie opge
richt. samengesteld uitmensen die flink
hun woord konden doen. Er werd een
redactiecommissie in het leven geroe
pen. waarin bewoners en personeel zit-
tinghebben. Resultaat: zes keer per jaar
verschijnt het huisorgaan 'Bhdeklan-
ken', waarin iedereen zijn wel en wee
mag souien. Mej. Ruijs zegt dat zeer
altijd vanuit is gegaan dat je pas kunt
weten wat er onder de bewoners leeft,
indien je j e regelmatig met hen ophoudt.
En dat doet ze danook prompt. Zomaar
een voorbeeld: regelmatig bindt ze de
strijd aan met de 88-jarige Hendricus
Snoeck. een ex-fabrieksarbeider.
'Snoekje' is verzot op sjoelen en daar
mee weet hij telkens weer mej. Ruijs te
paaien Over het algemeen weet mej.
Ruijs hem op punten te kloppen en dan
reageert Snoek zich maar weer af op
zijn trommel, buiten in het Blideparkje.
Tekenares Jacqie Vink aan het werk
WETHOUDER STOLTE VERRICHT
VANAVOND OPENING
HULST - „Dat ik nu naar Hulst kom,
ligt voornamelijk in het feit dat ik als
geboren Hulsterse ook wel eens in m'n
eigen landstreek wilde exposeren. En
ik doe dat in 'n gelegenheid als deze
omdat mij al dikwijls gebleken is dat
de drempel van 'n museum of stadhuis
voor veel mensen vaak te hoog is en 't
publiek op deze manier gemakkelijker
met de kunst in aanraking komt."
Kunstenares Jacqie Vink exposeert
vanaf vandaag, vrijdag, in bar 'De
Smidse' in de Grote Bagijnestraat te
Hulst. Wethouder J. H. Stolte opent de
expositie om 19 uur. De tentoonstelling
van deze momenteel in het Limburgse
Swamen woonachtige kunstenares om
vat onder meer schilderijen, houtskool
tekeningen, pentekeningen en aquarel-
zichzelf eerder een werkstudent, omdat
ze nog lessen neemt .Door te exposeren
krijg ik ook meer de gelegenheid om m'n
werk te verkopen en zo probeer ik de
financiële balans een beetje in even
wicht te houden. Daardoor kan ik me
dan verder bekwamen om zo in de toe
komst een bepaalde hoogte te berei
ken".
len.
Jacqie Vink is zoals ze zelf al gezegd
heeft in Hulst geboren en is er ook naar
school gegaan. Ze heet eigenlijk Jacque
line. „Iedereen noemde mij later Jacqie
en dus is het Jacqie geworden", luidt
haar verklaring. Vanuit Hulst is de kun
stenares met haar man naar Limburg
vertokken.
Ze heeft altijd al belangstelling voor te
kenen gehad. „Maar vroeger was het be
ter om een keurig beroep te leren", legt
Jacqie Vink uit. „Maar zoals dat altijd
gaat: het bloed kruipt waar het niet
gaan kan en zodoende ben ik toch aan
net tekenen geraakt. Maar nu onder
deskundige leiding. Ik krijg m'n teken
en schilderlessen van Wijnand Thönis-
sen, een bekende schilder m deze stre
ken die gestudeerd heeft aan de acade
mie in Maastricht en zich onder andere
in Parijs verder bekwaamd heeft. Ik heb
nog niet zo'n lange weg afgelegd op het
pad van de kunst. Maar ik heb toch
mmal welde gelegenheid gehad om 'n
paar keer te exposeren. Bovendien werd
ik ook geregeld in opdracht en nog pas
vorige maand heb ik een opdracht vol
tooid die mij was gegeven ter gelegen
heid van de opening van een nieuw ten-
mssportcomplex met restaurant. Dit
werk beeldt de mens in de sport uit.Ook
geef ik wel demonstraties schilderen bij
verschillende gelegenheden en jureer
bijvoorbeeld tekeningen bij kinderte-
kenweastrijden. Exposities in Venray
en Heerlen zijn m voorbereiding"
J acqie Vink ziet zichzelf nog niet als een
'professionele kunstenares'. Ze noemt
Postduivententoonstelling
HULST - De postduivenhoudersvere-
niging 'De Vitesse' uit Hulst hield in
haar lokaal hij P. Wentzler te Hulst, een
dui vententoonstelling.
De liefhebbers uit de omgeving kwamen
in grote getale naar de tentoongestelde
duiven kijken. De duiven waren eigen
dom van de leden A. Dobbelaer en A.
Pieters.
Zondag is er. van 10.00 uur tot 13.00 uur.
weer een duivententoonstelling van een
zeventigtal duiven, eigendom van de le
den Van der Vlies en Kramers.
HULST - In 'De Stadsherberg' te Hulst
hielden de leden van de postduiven-
houdersvereniging 'De Herleving' uit
Hulst een duivententoonstelling. De
ongeveer 75 duiven waren eigendom
van de leden C. Voet, J. Kuyckx en A.
Freijser.
Voor deze tentoonstelling bestond zo
wel bij leden als bij nietrleden grote be
langstelling.
Zondag is er. wederom in 'De Stadsher
berg' een tentoonstelling van een 70-tal
duiven van de heren T. Peeters. C. van
de Walle. Deze tentoonstelling is van
10.00 tot 12.00 uur geopend.
Kaartwedstrijd
KLOOSTERZANDE - Aan de competi-
tiekaartwedstrijd van de Klooster-
zandse kaartclub 'De Stoere Spelers',
die in zaal 'De Reizende Man' te Kloos
terzande werd gehouden, namen alle
leden deel.
De uitslag luidde: 1 Jos Pardon: 2 Rob
Scheerders; 3 Prud. Jonkers. 4 Rob de
Booy; 5 mevrouw Herrewegh. 6 Jos
Koole: 7 Johnny Vershuren; 8 Plet Pau-
wels. 9 C. van der Ha en 10 Francis Maes.
De kaartclub 'De Stoere Spelers' hou
den grote surprise Sint-
Nicolaaswedstrijd in zaal 'De Reizende
Man' op vrijdag 3 december
staat ze haar plaats af aan zuster Cari
tas Verswijveren (39). Sinds 1 novem
ber jl. loopt de nieuwe directrice van
'De Blide' al in het dagelijks gareel mee,
om zo vlekkeloos mogelijk de dage
lijkse leiding van het bejaardenverzor
gingshuis te kunnen overnemen.
De bewonerscommissie beslikt j n £je
eerstvolgende vergadering zeer gede
tailleerd over het afscheidsfeest voor
mej. Ruijs te praten. „Daar heeft u mij
vast niet bij nodig. Bovendien zie ik
inmijnagendadatikdabverhinderdben.
Dus kunt u vrijuit over de feestavond
praten. Eigenlijk is een afscheid geen
feest, vindt u wel. We zullen maar den
ken zoals de Fransen het zeggen: le roi
est mort, vive le roi'.
Directrice Ruijs stapt gauw van het on
derwerp 'afscheid' af en roep twee pun
ten aan die zij in het kader van bejaar
denzorg actueel acht. Via de Jong-Oud
Trust, een instituut dat een zinvolle dia
loog tussen oudere en jonge mensen en
bejaarden onderling op gang wil bren
gen. heeft zij gespreksmateriaal bin
nengekregen. „Ik voel er veel voor met
experimentele gespreksgroepen op de
verschillende discussie-onderwerpen in
te gaan. De samensteller heb ik verzocht
het nodige materiaal hierover aan me
toe te sturen. Intussen heb ik met een
paar groepen al gesprekken gevoerd. De
algemene reactieis positief. Men vindt
het plezierig om in die gesprekken naar
voren t;e brengen hoe men bepaalde za
ken vroeger beleefde en hoe men ze nu
beleeft."
De scheidende directrice, mej Marij Ruijs speelde regelmatig, op verzoek, een par
tijtjesjoelen met de 88-jange Hendricus Snoeck.
ten. om er te rusten of te werken, gedu
rende lange jaren of slechts als in het
voorbijgaan, hier kunnen leven in een
klimaat van büjheid en warmte. Dat zij
h ier vruchtbare oevers vinden en elkaar
hetlevengevende water schenken." Mej.
Ruijs beweert, dat. dit geschreven woord,
in de twaalf jaar dat De Blide nu open is
bewaarheid isgeworden. „Wat bij decre
ten door concilies en synodes in theorie
op papier is gezet en waarover men een
halve eeuw nodig heeft om deze theorie
tot werkelijkheid te brengen, kun je als
directrice van een bejaarden thuis veel
sneller tot levende werkelijkheid voe
ren."
MejRuijs voegt er aan toe dat niet alle
bewoners van De Blide. in feite een ka
tholiek bejaardenverzorgingshuis, het
met de oecumenische geloofsbenader-
mg eens zijn. Er zijn er onder ons die dit
niet appnciëren. Zeker in het begin niet
en misschien nu nog niet. Bij met-
katholieken kan dit evenzeer het geval
zijn. Niets moet geforceerd worden, dus
ook het begrip oecumene niet. Maar
mijn ervaring is wel dat, naar mate dit
tehuis langer bestaat, de aversie tegen
INSPIRATIE
IN GOLDONI
ANTWERPEN - De Internationale
Nieuwe Scène te Antwerpen heeft een
nieuw spektakel klaar waarmee duide
lijk een poging gedaan wordt om aan te
sluiten bij het volkstheater zoals de to
neelgroep het in „Mistero Buffo" beoe
fende, een produktie waarmee men niet
alleen in hun eigen land. maar ook in
Nederland en in Frankrijk ongewoon
sukses oogste. Na de eersteling van de
jongste Belgische professionele thea
tergroep. vervielen de leden in het slo-
ganmatige politieke theater dat hen
weghield van het publiek dat ze wilden
bereiken, en dat blijkbaar behoefte
blijft hebben een traditioneel gekruide
produkties, meer zelfs: dat niet bereid
is de boodschap te aanvaarden indien
bij niet verpakt is in de oervorm van
bet westerse theater.
De terugkeer lijkt nu wel enigszins arti
ficieel, maar de theaterkwaliteit heeft er
in elk geval bij gewonnen, en in tegen
stelling tot „Mistero Buffo" komt hier
ook de groepsprestatie beter voor het
licht, heus niet ten nadele van rasac
teurs als Jan Deel air en Chareles Cor-
-ette. Voor hun nieuwste stuk kozen de
mensen van het kollektief weer voor de
Italiaanse regisseur Arturo Corso, die
op die manier met zijn eigen schrijfwerk
te maken kreeg. Hij schreef een volks
stuk voor akteure en overakteurs: „Har
lekijn noch knecht noch meester" Het
verhaal vertelt hoe een aantal mensen
in de gevangenis is terecht gekomen,
hoe ze gratie krijgen en daarna beslui
ten hun wedervaren door te vertellen,
teneinde de mensen voor de gevangenis
en voor de machtige arm der wet te be
hoeden. Ze proberen dat in de theater
vorm. trouwens een van hen is Harle
kijn. een man van dat vak. Hij voert dan
ook het hoogste woord in discussie en
tijdens repetities Al gauw blijkt echter
dat het kunstzinnig theatrale dat Har
lekijn opdringt niets meer te maken
heeft met de problematiek die ze wilden
aanpakken. Het beetje kritiek dat in zijn
stukjes geleverd wordt op de maat
schappij en de machthebbers lijkt te
ongevaarlijk voor de rest van de troep
Het bewijs daarvan wordt imnmers ge
leverd door de tolerantie van de mach
thebbers. Wanneer de troep echter een
andere koers gaat varen en inderdaad
essentiële punten gaat aanraken die
voor de machtshebbers niet zo dank
baar zijn, eindigen ze waar ze begonnen
in de cel.
Goldoni
Aan de basis van „Harlekijn, noch
knecht noch meester" ligt onmisken
baar de klassieker „Harlekijn, knecht
van twee meesters" van Carlo Goldoni.
Hij is wellicht de bekendste auteur van
de zogenaamde Commedia dell'Arte
(letterlijk 'kunstzinnige komedie'). De
Commedie is een bastaardkind van
het volkstheater. Hel volkstheater is
het theater dat de problemen vertelt
van het volk, zoals ze gezien en ge
schreven werden door de schrijvers die
de kant van het volk hadden gekozen.
De commedia dell'Arte houdt daar al
leen de vormentaal van over. en is vrij
snel een gekunseld inhoudsloos thea
ter geworden daardoor.
Het verhaal van de Harlekijn en zijn
troep geeft de Internationale Nieuwe
Scène minder kans dan dramatisch
zwak belerend te doen Het is veel meer
situatietheater dan bijvoorbeeld een
vorig werkstuk 'De ballade van de
Grote en Kleine poppen" waarmee ze
voor twee jaar nog op het Hollandfesti
val figureerden. Niet de personages,
maar de situatie zelf brengt de theater
machine op gang De personages belan
den in dat mechanisme en worden de
radertjes die de machine doen rondd
raaien Arturo Corso verantwoordt deze
keuze als een kulturele keuze. nl. het
samen kiezen hoe men moet leven. Si
tuatietheater betekent immers een ge
schiedenis lonen en niet ze beleven. Het
bekommert zich niet om het drama dat
in de enkeling wordt geboren uit zyn
eigen individuele problemen tegenover
de andere maar wel om de problemen
van allen binnen een gemeeaschappe-
lijk probleem in dit geval de klassen
maatschappij
ln tegenstelling tot vorige produkties
van het gezelschap wordt de voorstel
ling niet gevolgd door een nabespre
king. Voorstellingen voor „Harlekijn,
noch meester noch knecht" zijn gepland
voor de Arenbergschouwburg te Ant
werpen op 8 december en in de Gentse
Schouwburg komt er een reeks eind
april. Voor de rest trekt de troep in het
hele land rond met deze produktie en
met 'Over Jongleurs', een programma
met flitsen'uit hun vorige produkties.
FREEK NEIRYNCK
Jan Declair m Harlekijnnoch knecht noch meester" van de Internationale Nieuwe Scène uit Antwerpen.