PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
KAMERLEDEN VERBAZEN ZICH
OVER VERDWIJNING MENTEN
minikrant
VMZ vreest dat Hoechst een blijvende
stortplaats voor chemisch afval maakt
I «pif»?
GEEN NEDERLANDER OP
EEG-LANDBOUWZETEL
Carter: minder hulp
aan Chileense junta
Geurtsen: „toevallig vertrek kort voor arrestatie
wellicht door iemand bewerkstelligd?9 9
Syriërs in centrum Beiroet
Voigens kringen in Brussel:
Opnieuw
aardbeving
in China
VOORZITTER J. M. BANN INK:
Buitenechtelijke
geboorten stijgen
pagina 11
219e jaargang no. 272
Dinsdag 16 november 1976
Elke vrijdag in de PZC de SPECIALE ADVERTENTIE-
RUBRIEK voor verenigingen, actiegroepen e.d. voor
advertenties ZONDER WINSTOOGMERK.
DEN HAAG (ANP) - Het liberale kamerlid Geurtsen heeft minister Van Agt (justitie) gevraagd met
alle mogelijke middelen de huidige verblijfplaats van de van oorlogsmisdaden verdachte P. N.
Menten te achterhalen. In vandaag te stellen schriftelijke vragen dringt het WD-kamerlid aan op het
inschakelen van Interpol, de internationale politie-organisatie, bij de opsporing van de tegenwoor
dige verblijfplaats van de miljonair uit Blaricum, die maandag met onbekende bestemming bleek te
zijn vertrokken. Volgens Geurtsen kan wellicht ook de bemiddeling van ir. Wiesenthal worden
ingegroepen om achter de verblijfplaats van Menten te komen.
Ook de PvdA-kamerlcden Molleman en
Kosto hebben miniuster Van Agt
schriftelijk vragen voorgelegd over de
In Blancum heeft de rijkspolitie maan
dagochtend een vergeefse poging ge
daan om de 77-jarige. van oorlogsmisd
rijven en misdrijven tegen de mense
lijkheid verdachte P. N. Menten aan te
houden. De heer Menten en zijn echtge
note bleken met onbekende bestemming
te zijn vertrokken.
i water
uitbreiden
perspectieven
verdwijning van Menten. Zij /.eggen er
verbaasd over te zijn dat het niet is ge
lukt de man aan te houden vragen
waarom niet is gepoogd hem eerder aan
te houden, waarom zijn paspoort niet is
ingehouden en waarom zijn doen en la
ten niet in de galen is gehouden.
HetNederlands Auschwitz Comité heeft
verklaard in een telegram aan minister
Van Agt zijn verontwaardiging over de
ontsnapping uitgesproken. Van de mi
nister wordt onmiddellijke opsporing
geëist.
Het WD-kamerlid meent dat zo spoe
dig mogelijk de uitlevering van Menten,
zo deze zich in het buitenland bevindt,
moet worden gevraagd, zodat het risico
van een volgende verdwijning tot de
kleinst mogelijke proporties wordt te
ruggebracht.
Het kamerlid vraagt van minister Van
Agt een verklaring hoe het mogelijk was
dat op het moment dat de politie tot
aanhouding van Menten wilde over
gaan. deze zich niet op zijn woonadres
bleek te bevinden. Ook vraagt hij de mi
nister te doen nagaan of de samenloop
van omstandigheden als toevallig moet
worden aangemerkt, of dat dit toeval
wellicht door iemand is bewerkstelligd.
Hij dringt erop aan de kamer over het
resultaat van het onderzoek in te lich
ten.
Gevlogen
De 77-jarige kunstverzamelaar Pieter
Menten bleek maandagmorgen, toen de
politie bij zijn villa in Blaricum ver
scheen om hem aan te houden, gevlo
gen. Naar verluidt is hij zondagavond
per auto vertrokken met onbekende
bestemming.
Het bevel hem aan te houden is afkom
stig van de Amsterdamse hoofdofficier
van justitie, mr. A. N. Messchaert en
resultaat van een uitvoerig onderzoek
in diverse landen naar zijn oorlogsver
leden.
Het rijksrecherche-onderzoek heeft ge
leid tot het ernstige vermoeden dat
Menten zich schuldig heeft gemaakt
aan oorlogsmisdrijven en misdrijven
tegen de menselijkheid. Hoewel dit on
derzoek nog niet is voltooid, zijn er toch
aanwijzingen boven water gekomen dat
Menten alleen of met anderen verant
woordelijk is voor het om het leven
brengen van voornamelijk joodse inwo
ners van de thans in Rusland gelegen
vroeegere Poolse dorpen Urycz en Pod-
horoce tijdens de tweede wereldoorlog.
De zaak was aan het licht gekomen dooi
publikaties in het weekblad Accent' en
een tv-uitzending van TROS-Aktua. In
juni van dit jaar werd een kunstveiling
in Amsterdam, waar een deel van de col
lectie van Menten zou worden geveild,
opgeschort toen in pamfletten, die op de
kijkdag werden verspreid, een onder
zoek werd verlangd naar de herkomst
van de kunstvoorwerpen) Het onder
zoek van de rijksrecherche, omvatte
ondermeer het horen van een aantal
personen in Israël die in de j aren 1950 en
1951 verklaringen tegen Menten hebben
afgelegd. Volgens de Amsterdamse
hoofdofficier van jusititle zal het onder
zoek onder meer in Rusland worden
voortgezet. De Sowjet-regering is a:
enige tijd geleden om medewerking
hierbij verzocht.
De voorzitter van de centrale commissie
voor onderzoek naar Nazi-misdaden in
Polen, heeft al eerder laten weten dat
zijn commissie de dossiers over Menten
beschikbaar houdt voor de Nederlandse
autoriteiten. Volgens het Poolse pers
bureau PAP beschikt de commissie
over getuigenverklaringen waaruit
blijkt dat de voorzitter van de centrale
commissie voor onderzoek naar Nazi
misdaden in Polen, heeft al eerder laten
weten dat zijn commissie de dossiers
over Menten beschikbaar houdt voor de
Nederlandse autoriteiten. Volgens het
Poolse persbureau PAP beschikt de
commissie over getuigenverklaringen
waaruit blijkt dat Menten ln 1941 en
1942 betrokken zo zijn geweest bij de
moord op een joodse familie van wie
Menten vóór de oorlog een civiele pro
cedure heeft verloren. Allen die daarbij
tegen hem hadden getuigd, werden later
vermoord, evenals andere Poolse bur
gers van joodse afkomst in de twee ge
noemde dorpen, aldus PAP.
Pieter Menten die de tegen hem geuite
beschuldigingen heeft ontkend, werd
in 1949 door het bijzonder gerechtshof
in Amsterdam veroordeeld tot één jaar
met aftrek. De bijzonder hoge raad van
cassatie bevestigde het arrest van het
hof, maar maakte van de straf acht
maanden.
(Van onze correspondent)
BRUSSEL - Nederland, Italië en Enge
land zijn de belangrijkste deelnemers
in de Europese stoelendans rond de ze
tel van ir. Pierre Lardinois, de Neder
lander die de afgelopen vier jaar ver
antwoordelijk is geweest voor het
landbouwbeleid in de Europese Ge
meenschap.
De kans dat een Nederlander ander
maal. na Mansholt en Lardinois. de
landbouwportefeuille te beheren krijgt
de gemeenschap verschuift" - met de
aanstaande uitbreiding van de gemeen
schappelijke markt.
De Britse regering meent, dat de ge
meenschappelijke landbouwpolitiek,
die zo'n 75 procent van de totale EEG-
uitgaven opslorpt, te veel geld kost en
aan een drastische herziening toe is.
Omdat de kosten vooral als gevolg van
de economische moeilijkheden in
Groot-Bnttannië de pan uitrijzen,
schijnt met name de Duitse regering er
Minister Pronk vindt dat de ontwikke
lingshulp ecl
scheppen in d
PAGINA II
knutselen
li, zou door Parijs naar voren zijn ge
schoven als kandidaat voor ontwikke
lingshulp óf buitenlandse betrekkin
gen.
PEKING (DPA/UPVAFP) - Voor de
tweede maal binnen vier maanden is de
Chinese hoofdstad Pekingen omgeving
maandag getroffen door een zware
aardbeving. Kort voor 22.00 uur (plaat
selijke tijd) werden de inwoners van
Peking door twee schokken verrast.
Volgens ooggetu igen was de kracht van
de schokken weinig minder dan die van
de zware beving van eind juli.
De gevolgen van de meuwe aardbeving
zijn nog niet te overzien.
De inwoners van Peking stroomden,
aanvankelijk in paniek maar spoedig
weer wat kalmer, uit hun huizen en be
trokken de noodonderkomens die sinds
de zomer leegstonden maar die in de
herfst toch zodanig waren opgeknapt
dat ze bestand zouden zijn tegen de win
ter. De buitenlanders in de Chinese
hoofdstad verlieten hun woonhuizen en
zochten, evenals in juli. verblijf in hun
ambassades.
Chinese functionarissen hebben tegen
studenten in Peking gezegd dat het epi
centrum van de aardbeving lag tussen
de steden Tien Tsin en Tangsjan ten
zuidoosten van de Chinese hoofdstad.
De kracht van de beving lag tussen de 7
en 7,5 punt op de schaal van Richter,
aldus de functionarissen.
in een nieuwe Europese Commissie, die wel voor te voelen Lardinois te laten op-
begin volgend jaar in functie komt. volgen door een Engelsman. En de me-
wordt in welingelichte kringen in Brus- ning van Bonn teltzwaar. omdatheteen
sel zo goed als uitgesloten geacht. Dat is derde van de Europese begroting be-
ook de reden, zo wordt er hier aan toege- taalt,
voegd, dat premier Den Uyl vorige week
volstondmelvoorNederlandeenvande )fiJZlV(irC pOSt
PP~ Premier Den Uyl zei vrijdag, dat Neder-
vier „zware" portefeuilles in het „dage
lijks bestuur" van de Europese Ge
meenschap op te eisen.
Italië en Engeland hebben zware claims
naai- voren gebracht om de landbouw
portefeuille door een landgenoot te la
ten beheren. Italië heeft erop gewezen,
dat het accent in de gemeenschappe
lijke landbouwpolitiek de komende ja
ren onvermijdelijk naar het „zuiden van
BEIROET - Syrische tanks zijn
maandag in enkele uren tljds door
gedrongen tot in het centrum van
Beiroet en hebben voorlopig rust ge
bracht tussen de ruïnes van de ge
teisterde Libanese hoofdstad. Met
een. vredesmandaat van de Arabi
sche Liga trokken zes Syrische pant-
serkolonnes vanuit de buitenwijken
naar het maandenlang zeer fei om
streden centrum van wal eens de fi
nanciële hoofdstad was van de Ara
bische wereld. In een laatste uitbar
sting van geiveld hadden linkse en
rechtse krachten juist voor het aan
breken van de dag nog een moor
dend artilleriegevecht gevoerd.
Daarna gaven de strijders hun bar
ricades op die spoedig door Syrische
bulldozers werden ontmanteld.
De Syrische troepen zijn in Beiroet
om de vrede te waarborgen volgens
een plan dat vorige maand dooi
Arabische leiders in Riad en Cairc
werd opgesteld. Palestijnse en linkse
troepen omhelsden de Syriërs en
vrouwen gaven uiting aan hun
vreugde door de tanks van Russische
makelij te besprenkelen met rijstkor
rels en oranjebloesemwater.
Foto: Een Syrische T-54 tank van
Sowjetmaketij roil door de ruïnes
van wat eens het zakendistrict van
de Libanese hooj'dstad Beiroet was.
land als grootste van de kleine landen
recht heeft op een zware post. De pre
mier noemde er vier: buitenlands beleid,
ontwikkelingssamenwerking, financiën
en, uiteraard, landbouw. Er is één post
waaraan nog meer waarde wordt ge
hecht: die van voorzitter, maar die is al
toegezegd aan de Engelse socialist Roy
Jenkins.
De post van financiën wordt in de hui
dige Europese Commissie beheerd door
de Westduitse socialist Wilhelm Hafer
kamp. een vertrouweling van bonds
kanselier Schmidt. Haferkamp schijnt
zo goed als zeker te zijn van zijn herbe
noeming.
Cheysson, die de portefeuille van ont
wikkelingssamenwerking beheert, zou.
zo verluidt in Brussel, vervangen wor
den door een aanhanger van de Franse
president Giscard (liberaal).
De huidige voorzitter van de commis
sie, de Fransman Francois Xavier Orto-
BEPERKING KERNWAPENS
OP PRIORITEITENLIJST
Sinte-Harry
bij de PPR
§Een vreemd'bng zeker, die
verdwaald was zeker? Nee,
want toen ze gingen vragen
naar zijn naam bleek Sinter
klaas Harry van Doom te we
zen, in het gewone doen minis
ter van cultuur, recreatie en maat
schappelijk werk, een radikaal onder de
radikalen. Hij had zich moeten ver
mommen om het PPR-congreszaterdag
op deze on-emstige manier tot enige
ernst te kunnen bewegen. Het PPR-
aktiecentrum Rotterdam had namelijk
een motie voorgesteld waarin werd ge
concludeerd dat aan het tegenwoordige
Sinterklaasfeest grote bezwaren kleven
en dat acties dringend geboden waren.
Zo zou er een zuivering moeten komen
van alle speelgoed en tegelijkertijd be
hoorden bepaalde gezagspatronen te
worden doorbroken. De verhouding
Sinterklaas-Zwarte Piet is er immers
een van heer en knecht, erger nog: van
een blanke heer en een zwarte knecht-
Er zou een landelijke actiegroep moeten
komen, waarbij zelfs werd gedacht aan
hetlaten optreden van 'tegen-klazen' op
straat Van Doom toonde zich zaterdag
een uitstekend politicus: hij koos de
juiste middelen op het juiste moment
Gehuld in het rode habijt - de kleur zal
hem niet vreemd zijn geweest -toonde
hij aan hoe ridicuul sommige activitei
ten kunnen zijn. Hij won het pleit: de
ontwerp-motie werd voor kennisgeving
aangenomen.
Sommige opmerkingen van de Rot
terdamse PPR zijn nog wel te begrijpen:
er is af en toe inderdaad sprake van een
sterke vercommercialisering rond de
Sinterklaasfiguur en daarbij worden de
modernste wervingstechnieken toege
past Maar men moet niet overdrijven:
de verantwoordelijkheid voor het Sin-
terklaasvieren ligt bij de ouders en die
kan men daar rustig laten. De PPR gaat
toch altjjd nog uit van 'mondige men
sen'? Waarom dan deze bedilligerige ac
ties met tegen-
klazen? Kennelijk
beschouwt het
PPR-aktiecentrum
Rotterdam alleen
diegenen mondig
die precies zo denken en doen als de le
den van dit centrum. En wat de ver
keerde gezagsstructuren betreft: het
zou zinvol zijn geweest indien de actie
voerders zich eens wat hadden verdiept
in de psychologische achtergronden
van de Sinterklaasfiguur. Die achter
gronden duiden namelijk helemaal niet
op een 'heer-knecht'-relatie. Vele jaren
geleden verscheen daarover een aardig
boekje, geschreven door de psycholoog
dr. A. D. de Groot. Waarom is Piet
zwart? Zijn eigenlijke taak is die van
'schoorsteenkruiper' van de Sint en
daarvan is hij zo zwart geworden. De
Groot zet uiteen dat er in het zo karak
teristieke en geheimzinnige nachtelijke
dakwerk van de heilige en zijn knecht
sprake is van een merkwaardige
vruchtbaarheidssymboüek. Dit aspect
van het Sinterklaasfeest is in de loop er
eeuwen vnjwel vergeten, naar de me
ning van De Groot stellig een verdrin
gingseffect. De symboliek is niettemin
voortdurend aanwezig, bijvoorbeeld in
de surprise. „Een onverklaarbaar ge
bruik: maar is in de blijde verwachting
vooraf en in de ietwat angstige onzeker
heid over de 'inhoud van het pakje' niet
nogduidelijkhetnatuurlijke prototype,
de geboorte, terug te vinden?" Dat is
allemaal wat anders dan de verhouding
rijke-arme wereld, waarmee de PPR
Rotterdam de oude heer Sint Nicolaas
kennelijk wil opzadelen.
fjantlïjn
Dc
WASHINGTON - Teneinde een nieuwe
inflatie te vermijden zullen de Ameri
kanen in de eerste jaren van de nieuwe
Carter-regering nog genoegen moeten
nemen met een werkloosheid van vijf
tot zeven procent. Echter, aldus Carter
tijdens zijn tweede persconferentie se
dert de verkiezingen in Plains (Geor
gia), zijn woonplaats, de economische
toestand zal geen vertraging mogen
brengen in het tot stand komen van
hervormingen op het gebied van de be
lastingen, gezondheidszorg en sociale
zorg.
Op het gebied van de buitenlandse poli
tiek kondigde Carter aan dat hij wel
licht Amerikaanse hulpverlening aan
Chili en andere landen die de mensen
rechten niet in ere houden, zou beknot
ten, Momenteel gaat tachtig procent
van het zogenaamde „voedsel voor
vrede "-programma naar Chili, een feit
dat Carter Tijdens de debatten met Ford
heeft gebruikt ter illustratie van zijn
aantijging dat het de regering-Ford
ontbreekt aan moreel besefin de buiten
landse politiek.
De aanstaande president sprak de
hoop uit dat de huidige regering zou
doorgaan met haar pogingen om met de
SowjetrUnie een nieuw verdrag omtrent
de beperking van strategische kernwa
pens te sluiten. Carter hoopt dat een
nieuwe overeenkomst tegen de vol
gende herfst gereed zal zijn. „Het wordt
een van de voornaamste punten op mijn
agenda", zei hij, maar hij wilde zich niet
gebonden achten door onderhandelin
gen die inmiddels door de huidige mi
nister van buitenlandse zaken Kissin
ger zouden zijn begonnen, voordat hy
wordt geïnstalleerd als president.
Eerste partij Timman-Kortsjnol eindigt
PAGINA 14
gabin
Jean Gabin, een van Frankrijks be
roemdste acteurs, Isoverleden; radio- en
televisieprogramma's: strips.
staatsinmenging
B De genationaliseerde Britse indus-
I trieén.
BEZWAREN OP
HOORZITTING
HEINKENSZAND - De Vereniging Mi-
lieuhygiëne Zeeland vreest dat
Hoechst Holland NV in Vlisslngen een
blijvende stortplaats voor chemisch
afval wil inrichten op het terrein dat
het bedrijf in optie heeft. VMZ-
voorzitter J. M. Bannink maakte dat
maandagmiddag duidelijk tijdens de
hoorzitting, die op het Borselse ge
meentehuis werd gehouden over het
verlenen van een hinderwetvergun
ning voor het oprichten van een be
waarplaats van filterkoeken, het afval
van de nieuwe natzuurreinigingsfa-
briek van Hoechst. Naar het oordeel
van de VMZ zal Hoechst er weinig voor
voelen het op die bewaarplaats opge
slagen afval in de toekomst nog eens te
6aan verwerken.
e heer Bannink: wanneer aeze me
ning als oriuist wordt bekritiseerd en
als ontkend wordt dat deze stortplaats
een definitief gegeven in het landschap
zal worden met de consequenties van
een in later jaren optredende ernstige
bodemverontreiniging, dan moet in de
hinderwetvergunning duidelijk gesteld
worden dat de voorwaardelijke hinder
wetvergunning slechts geldt voor een
termijn van driejaar. Verder moet in de
voorwaarden staan dat binnen één jaar
na afgifte van de tijdelijke vergunning
een plan moet zijn opgesteld en ontwik
keld, waarin een toepasbare verwer
kingsmethode staat beschreven en ver
volgens dat binnen twee jaar nadien
met de verwerking van het reeds opge
slagen en nieuw te produceren che
misch afval zal worden begonnen'.
Naar het oordeel van de VMZ moet in de
voorwaarden verder worden bepaald
dat de stortplaats binnen 'n bepaalde
termijn na aanvang van de verwer
kingsmethode leeggemaakt zal zijn en
teruggebracht in de oorspronkelijke
toestand. Daarbij valt volgens de VMZ
te denken aan een termijn van uiterlijk
vijfjaar, zodat de opslag van chemisch
afval van Hoechst in 1985 tot het verle
den behoort, De heer Bannink voerde
verder als een bezwaar aan dat - zelfs als
daarvoor een voorwaarde in de hinder
wetvergunning wordt opgenomen - an
der chemisch afval door Hoechst zelf of
door andere chemische industrieën zou
kunnen worden gestort.
Aan het begin van zijn betoog tijdens de
hoorzitting stelde de heer Bannink dat
Hoechst voordat melde produktie in de
natzuurreinigingsfabriek zou beginnen,
een verwerkingsmethode voor de filter
koeken had kunnen vinden. Hij bracht
verder in het midden dat het opslaan
van de filterkoeken, zoals Hoechst dat
wil gaan doen, een tijdelijke waarborg
biedt dat geen giftige stoffen in het mi
lieu terecht zullen komen. 'De voorge
stelde oplossing van het bewaren van de
filterkoeken kan slechts een tijdelijke
en dus voorlopige zaak zijn. Dat houdt
ln dat daarover zeer duidelijke afspra
ken en verplichtingen gemaakt moeten
Slot zie pagina 7 kolom 6)
'e Groot noemt Sinterklaas de 'pa
troon van liefde', in alle betekenissen
van dit woord. En het feest van deze hei
lige is het wonderbaarlijke, helemaal-
niet-gewone feest van de gevende, ja van
de delende liefde in het gezin. Het kind
dat nog in Sinterklaas gelooft, verkeert
nog in de 'paradijs'-toestand van dc
echte spontaniteit: „Het kan nog in de
volheid van het geven alle chocolaadjes
opdelen, die het juist heeft gekregen en
misschien zelfs zichzelf daarbij verge
ten; het kent nog de onvermengde blijd
schap van het krijgen." De Groot geeft
overigens toe dat sommige mensen voor
dergelijke gedachten niet vatbaar blij
ken: zij zijn niet in staat de verbonden
heid met het kinderlijke Sinterklaasbe-
leven te bereiken, maar leggen het ac
cent op andere elementen. Voor deze fi
guren heeft hij twee fraaie uitdrukkin
gen: 'houten klazen en saaie pieten'. Zit-
ten ze soms bij de PPR-aktiegroep Rot
terdam? Van Doom hoort er in ieder ge
val niet toe: op een relativerende manier
heeft hij zaterdagmiddag de PPR ervan
weerhouden om met vreemde en weinig
sympathieke acties te beginnen. Daar
voor mag deze minister begin volgende
maand wel eens hartelijk worden toege
zongen: 'Sinte-Harry kom maar binnen
met je knecht, we zitten allemaal even
recht" In sommige partijen wordt dit
laatste woord vermoedelijk met een 's'
gezongea
ZIEKENFONDS^
PREMIE
8,2 PROCENT
DEN HAAG (ANP) - De staatssecreta
rissen Hendriks (volksgezondheid en
milieuhygiëne) en Mertens (sociale za
ken) hebben de premie voor de ver
plichte ziekenfondsverzekering voor
1977 vastgesteld op 8,2 procent van het
verzekeringsplichtig loon, hetgeen
neerkomt op een verlaging van bet
premiepercentage van 0,7 procent ten
opzichte van de gemiddelde jaarpre
mie voor het jaar 1976,
Ten opzichte van de geldende premie
voor het tweede halfjaar 1976 büjft het
premiepercentage onveranderd.