Zonder coöperatie
voor Tibetanen in
India geen kans
Grieks-Turks gekrakeel over Egelsche Zee
IPZCX
Fransen praten
wat af
- -
VLUCHTELING 1976
Vandaag start in lieel Nederland een
aktie voor Vluchteling 1976'. Het is
de bedoeling dal een bedrag van 15
miljoen op tafel komt om 30.000
vluchtelingen, op drift geraakte
mensen voor welk regiem dan ook in
de wereld, een nieuwe start te geven
igiro 999. Den Haagt.
Voorbeeld dat er met gerichte hulp
'echt iets zinvols kan worden bereikt'
is het resultaat van de actie die tien
jaar geleden werd gevoerd voor
30 000 Tibetaanse vluchtelingen in
India is een gezonde basis gelegd
voor een nieuw bestaan PZC-
redacteur Kees van der Maas be
zocht enkele van de Tibetanen ne
derzettingen in India. Hiernaast zijn
verhaal over de lijnen waarlangs bij
de hulpverlening werd gewerkt.
WOENSDAG 27 OKTOBER 1976
(Door Kees van der Maas)
MYSORE (INDIA) - Plotseling draait Bill Davinson zich om op de
voorbank, kijkt me doordringend aan en wil het nog eens heel
nadrukkelijk voor gezegd hebben: „Zonder landbouwcoöperatie
zouden de Tibetanen hier op die kleine perceeltjes grond in de
nederzettingen geen schijn van kans hebben gehad".
trokken. Voor advies en hulp bij de op
zet van nieuwe activiteiten blijft de or
ganisatie op de achtergrond waakzaam
Bijvoorbeeld voor het reilen en zeilen
van een nog prille kunstnijverheidin-
dustrie. een werkplaats waar vijftig
viouwen en meisjes zich bezig houden
met het weven van tapijten en de pro-
duktie van zijden kleding. Bij de afzet op
de markten in het buitenland kan zo n
vluchtelingennederzetting niet zonder
advies, voorfinanciering en een centiale
verkooporganisatie.
We zijn in een rammelende Ambassador
op weg naar de grootste Tibetanen-
enclave in de staat Karnataka. De
chauffeur heeft zojuist een zwerm kip
pen de stuipen op het lijf gejaagd, rake
lings tussen drie span karbouwen door
gelaveerd en luid toeterend heer en
meester gespeeld op de weg De hobbe
lige asfaltroute is vol mensen. Zoals het
altijd en overal in India erg druk om je
heen is. Op ieder stukje bruikbare agra
rische grond wordt zwaar geploeterd
voor een onzekere oogst. En in die volte
hebben de Indièrs van Karnataka de af
gelopen tien jaar toch nog bescheiden
ruimte weten te scheppen voor 20 000
Tibetaanse vluchtelingen die zich in
hun land van herkomst aan de overkant
van de Himalaya niet wensten te schik
ken naar het bewind van de Chinese
volksrepubliek.
Het patroon waarlangs Myrada. de door
twaalf westerse landen gefinancierde
ontwikkelingsorganisatie, de oplossing
van het Tibetaanse vluchtelingen
vraagstuk heeft aangepakt was even
simpel als doeltreffend Er werd gewerkt
volgens het beginsel dat gastvrijheid
een tegenprestatie vraagt. Bovendien
vereiste een minimum aan middelen
(geld. grond, opleiding en ervaring) dat
kleinlandbouw alleen lonend kon wor
den gemaakt wanneer bij de produktie
de onderste steen boven kwam.
Davinson. bruisend directeur van My
rada. oud-officier en ooit ook landbou
wer. legt uit dat het in India nogal eens
tot mislukken gedoemde werkverband
van de coöperatie, onder de Tibetaanse
vluchtelingen meteen aansloeg. Dood
eenvoudig omdat ze in veel opzichten
een erg geslotenen saamhorige ge
meenschap vormden. Jaren van mas
sale inzet bij de wegenbouw in de on
herbergzame gebieden van noord-India
waren eraan voorafgegaan.
Duizend gulden
India heefteen kwart van het definitieve
hulpplan voor de Tibetaanse vluchte
lingen gefinancierd. Buitenlandse do
nors «waaronder 9 miljoen gulden uit. de
vluchtelingenactie-1966 in Nederland)
fourneerden de rest voor de agrarische
projecten. Uitgangspunt bij de investe
ringen was: duizend gulden per persoon
om de Tibetanen een start te laten ma
ken voor een nieuw bestaan in het over
volle India
In de grondverwerving ging 250 gulden
per persoon zitten, de regering van India
zorgde voor de ruwe ontginning van die
grond. In eigen beheer besteedde My
rada de rest van de beschikbare som per
Tibetaan i750 gulden dus) voor medis
che voorzieningen, het slaan van water
putten; de aanleg van elektriciteit, aan
schaf van traktoren. van goed zaaizaad,
de bouw van huizen, wegenaanleg in de
nederzettingen en wat er verder alle
maal komt kijken.
De nederzettingen met centrale voor
zieningen als een hospitaaltje. een
school, een tempel, door Indiërs gedre
ven winkels, een bank. zijn verkaveld in
doipen mét ruwweg 200 inwoners, waai
de perceeltjes grond in de onmiddellijke
nabijheid van de woningen liggen. De
leiding van de landbouwcoöperatie
wordt langs democratische weg geko
zen: elke dorpsraad heeft een vertegen
woordiger in het coöperatïebestuur. De
coöperatie zorgt voor centrale import
van het zaaigoed, kunstmest en andere
produktiemiddelen. stelt trakteren be
schikbaar aan de boeren en zorgt uit-
eindelijk voor de afeet op de markt
De oogstresultaten zijn de afgelopen
jaren erg wisselend geweest, afhanke
lijk van de vraag hoeveel regenval er
op de doorgaans erg droge grond kon
worden geregistreerd. Zo leverde het
afgelopen seizoen een van de nederzet
tingen met een totaal aantal inwoners
van 2500 op een in cultuur gebracht
landbouwareaal van 640 hectares een
opbrengst op van bijna vier ton mais
per hectare.
Intussen heeft de staf van Myrada zich
van de eerste landbouwnederzettingen
voor Tibetaanse vluchtelingen terugge-
'...praat minder'
Gerichte, zorgvuldig
bestede hulp van een project dat tien
jaar geleden werd aangepakt heeft in
India 30.000 Tibetaanse vluchtelingen
(twee derde daarvan in de staat Karna
taka) aan de basis voor een nieuw be
staan geholpen Eenvoudig is het vaak
nog niet zoals de beheerder van de bank
in Kollegal liet zien toen hij een enorme
voorraad gouden, zilveren sierraden en
andere ju welen uit de brandkast haalde:
onderpand van 4000 mensen die er het
laatste jaar een lening hadden afgeslo
ten Een bank intussen, die niet alleen
Tibetanen tot klant heeft, maar ook In- BILL DAVINSON
diérs uit zes of zeven dorpen in de di- ....directeur Myrada...
recte omgeving.
Tot voor kort een gebied waar de bevol
king erg afgelegen woonde en vaak
lange dagreizen moest maken voor de
meest voor de hand liggende voorzie
ningen. In datzelfde Kollegal heeft dok
ter Ramamurthy onder zijn patiënten in
het hospitaaltje van de Tibetaanse ne
derzetting ook heel wat Indische pa
tiënten.
Zonder een stuk mechanisatie, zonder
kredietmogelijkheden, zonder een stel
sel van centrale produktievoorzienin-
gen zou het de Tibetanen in India niet
zijn gelukt zich van het begin van een
stuk onafhankelijkheid te verzekeren.
Veel Indiërs in de omgeving van de ne
derzettingen kijken met verbazing naai
het experiment, Toch zijn in de Indische
samenleving nogal wat goed bedoelde
pogingen om coöperaties op te richten
gestrand.
De Indië is een individualist: zijn
kaste-maatschappij werkt ook in dit
soort produktieverbanden op het plat
teland versplinterend. En als het al
lukte om een landbouwcoöperatie uit de
grond te stampen, dan ging ze - uitzon
deringen daargelaten - vaak snel ter
ziele wanneer de kleine politicus er be
lust op stemmenwinst binnendrong en
de kleine corruptie aan het systeem be
gon te knagen.
Bill Davinson troont me in een Landro
ver over een bultig, steil pad mee naar
een Indisch dorp waar Myrada het toch
gaat proberen met een landbouwcoöp
eratie. De voormannen die het er moe
ten gaan klaren hebben hun opleiding
gehad bij de Tibetanen. Met fondsen
van dezelfde buitenlandse donors wordt
geprobeerd om Indiërs die daarover
nooit hebben beschikt aan een stukje
grond te helpen, om ze in de landbouw
op het paard te helpen.
Heeft het vluchtelingenproject voor de
Tibetanen in India misschien aanste
kelijk gewerkt? Of maken de Indiërs
ernst met de slagzin die ze in Mysore
vol zelfspot hebben gekalkt op de door
het verkeer wriemelende riksja's:
„Werk eens wat harder: praat eens wat KOLLEGAL tindia) - Zakken vol goud. zilver en juwelen heeft de bank in de kluis:
minder!"? onderpand voor leningen aan Tibetanen
opinie en achtergrond
iDoor Rudolph Bakken
PARIJS - Het valt steeds weer op
hoeveel dingen de Fransen elkaar
kennelijk te vertellen hebben. Franse
restaurants klinken als volifes. of
kipperennen. Wat wordt daar alle
maal uitgebazuind? De verhalen zul
len wel met boeiender zijn dan ergens
anders ter wereld, maar de Frans
man weet zijn anekdote wel goed en
snel te verkopen.
In een populair televisieprogramma
kort voor het avondnieuws van acht
uur vertelt een uitgelezen stel ac
teurs en actrices anekdotes die door
kijkers werden ingestuurd. Het is de
moeite waard dit gade te slaan. Aar
dig ook als filmpje voor middelbare
scholieren in andere landen af te
draaien.
Het maken van een opstel is de
Fransman met de paplepel ingego
ten en een goed verhaal is hem nog
steeds goud waard. Vandaar dat in
dit land de roman nog lang niet dood
is. al wordt dat in hogere literaire
kringen al sinds jaar en dag be
weerd. Nu de herfst is aangebroken
en de uitgevers met hun nieuwe aan
biedingen voor de draad komen,
vindt de Franse krantelezer pagina
grote advertenties van de gerenom
meerde uitgevershuizen, waarin hem
uit de doeken wordt gedaan met
welke diep menselijke drama 's hij de
winter kan doorkomen.
Zo wordt bijvoorbeeld in ..De Eilan
ders" van Christian Giudicelli ver
haalt over ..twee personen die dicht
tegen de waanzin aanzitten, overeen
klaarziende verteller en een echt
paar dat door zijn jeugd in vuur en
vlam staat" 132francs, ofte wel onge
veer zeventien gulden, maar in ons
land door importeursdouceurs na
tuurlijk aanzienlijk prijziger). ..Het
kamerscherm vande hel", van Diane
de Margerie onthult dat ..Laurent
dood is: verdronken; de alleengeble-
ven Judith laat de herinneringen bij
zich boven komen" ifrs. 35).
En wie gesteld is op ..romans die het
leven met gevoel en humor beschrij
ven". koopt dezer dagen ..Een zoon
van de herfst" van Frédèric Rey.
voor 28francs. Als ..werelden waarin
liefde, zaken, geld en hartstochten
een man van de macht naar de af
grond voeren" u boeien, koop dan
..De Beer", zo heet dit boek van J. F.
Ferran: En om korte metten te ma
ken met deze opsomming, waneer de
belangstelling eerder uitgaat naar
..Een prachtig liefdeslied in Amster
dam" dan gaat de Fransman deze
winter over op ..De zeeman op goed
geluk" van Claude Aubin.
Dit soort literatuur, waarvan nog
tientallen, zelfs honderdtallen titels
genoemd zouden kunnen worden,
wordt in dit land heel serieus geno
men. Het verschijnt ook niet bij der
derangsuitgeverijen. maar bij be
kende ..huizen" als ..du Seuil".
Flammarion of Gallisard. Wie van al
die arme Fransen die Malraux. Sar
tre en Mauriac te moeilijk vinden,
kopen deze eendagsvliegen?
In een overkoepelend uitgeverskan
toor. waar men al die dingen weet.
wordt me verteld dat er in Frankrijk
per jaar zo'n elfduizend nieuwe titels
uitkomen. Volgens de laatste statis
tieken - uit 1975 - waren daaronder
tweeduizend- tweehonderd-en vie
rentachtig romans. Romans van het
soort waarover we zo net spraken
verschijnen doorgaans in een oplaag
van drie tot vijfduizend exemplaren.
De uitgever moet er vijftienhonderd
verkopen wil hij geen verlies lijden
aan de zeemansavonturen in Am
sterdam. de zonen in de herfst en de
krankzinnigen die door een lucide
echtpaar branderig worden bespied.
Laten we nu eens aannemen dat de
auteurs van wie we enige voorbeel
den noemden geluk hebben. Hun
boek haalt - laten we zeggen - een
oplaag van tweeduizend. En nemen
we monsieur Giudicelli en zijn eilan
ders. Het boek kost 32frs. dat is voor
tweeduizend exemplaren frs. 64.000.
Omdat de schrijver in Frankrijk tien
procent ontvangt van de winkelprijs,
betekent dit in het geval Giudicelli
frs 6400. Dat is in harde guldens nog
geen vierduizend gulden, een bedrag
dat een ..witteboordenwerker" van
enig niveau hier per maand verdient.
Geen wonder dan ook dat in Frank
rijk maar rond vierhonderd auteurs
van de opbrengst van hun werk kun
nen leven. De rest moet er geld bij
verdienen Hoeveel Fransen zijn echt
in boeken geïnteresseerd? Nadat hel
boek van president Giscard d'Es-
taing - Démocratie Franqaise"- was
uitgekomen, schreef een krant pin
nig: ..Alle andere uitgevers zijn ra
zend. want zoals iedereen weet koopt
iedere Fransman maar een enkel
boek per jaar. en dat boek heeft fty
dan nu gekocht".
Op het overkoepelend bureau hoor
ik dat van de 52 miljoen Fransen die
er zijn. er tienduizend wel eens een
boek lezen. En men ontkende met
klem dat deze uitverkoren tiendui
zend het bij een enkel boek per jaar
zou laten. Als dat zo was zouden de
statistieken ook niet kloppen.
Hoe groot is dan de ..elite" die de
goede boeken leest waarover in min
stens vijf vette Franse literaire tijd
schriften voortdurend wordt be
richt? De boeken die ..te moeilijk"
zijn omdat de normale hartstochten
en de helderziende krankzinnighe
den niet kant en klaar worden uit
eengezet. maar gewikkeld in de filo
sofie van de dag. Een handvol en: -
naar me werd verzekerd - meer men
sen in de provincie dan in Parijs. De
beste Franse boekwinkels vindt men
op het ogenblik niet meer in de
hoofdstad, maar in de grotere pro
vincieplaatsen. Dat zijn de boekwin
kels in de goede oude stijl, waar de
eigenaar weet welk boek goed is voor
meneer de Bruin en voor mevrouw
Van Geelen.
Intussen bedreigt de Franse boe-
kwinkel een nieuwe ramp. Dat zijn de
..supermarché". Daar worden supcr-
latieve aantallen boeken volgens het
recept dat we signaleerden tegen
dumpprijzen aangeboden, en dan is
er geen geld en geduld meer over
voor wat iverkelijk telt. Daar geen
Beckett. Proust en Malraux. hetzij
dan in pocket. En waar geen plaats
meer is op de plank voor het ware.
wordt de Franse cultuur naar bene
den gehaald, zo vreest men.
Van Beckett's eerste boek werden er
overigens maar achttien exempla
ren verkocht. En toch kan de man nu
van zijn pennevruchten leven. Er is
dan ook nog hoop voor Giudicelli.
Grainville en Claude Aabin. Om van
de charmante Raphaelle Billetdoux
len wat een naam) nog maar te zwij
gen. Ze kreeg een hele pagina in het
laatste nummer van het gerenom
meerde ..Les nouvelles Literaires".
plus een foto waarop we haar zien
met haar brede, parelende mond.
haar diep décolleté, en alles en nog
wat. ..Pas op voor de zachtheid der
dingen", heet haar boek en niet zon
der reden. Het gaat over: ..Drie zus
ters. drie vrouwengezichten, waarop
alles van het leven zich weerspie
gelt".
(Door Frits Schils)
ANKARA-IZMIR - Turkije en
Griekenland schenen regel
recht op een openlijke, militaire
botsing aan te sturen, toen - nu
twee maanden geleden - het
Turkse experimentele schip
MTA Sismik Hora de haven van
Istanboel verliet voor de eerste
van een reeks seismische op
drachten in de omstreden wate
ren van de Egeische Zee. Grie
kenland stond op zijn achterste
benen, want het zag zijn territo
rium maritiem geschonden en
de daarin aanwezige olie al
weggepikt door de aartsvijand
uit het Oosten.
Terwijl de realist Karamanlis binnen
zijn beperkte mogelijkheden verbale
protesten richtte aan het adres van zijn
Turkse ambtgenoot Suleyman Demirel
en gelijktijdig de Verenigde Naties en
het Internationaal Geiechtshol in Den
Haag inschakelde, eisten een handjevol
..haviken" in het opperbevel van de
Griekse strijdkrachten onmiddellijke
militaire actie. De Sismik. vonden zij
moest zonder pardon in de grond ge
boord worden. Zo dacht ook de leider
van Gnekenlands radicale socialisten
Andreas Papandreou. erover. Blijkbaar
zonder er zich rekenschap van te geven,
dat de Griekse legers in geval van een
confrontatie met de nummeriek supe
rieure Turkse strijdkrachten geen
schijn van kans zouden hebben, eiste
Papandreou van Karamanlis boven
dien. dat Griekenland zijn territoriale
wateren niet alleen vanaf het vasteland
maar ook vanaf de 3.045 eilanden van
zes tot twaalf mijl zou uitbreiden. Aan
gezien veel Griekse eilandjes pal tegen
de Turkse westkust liggen, zou verwer
kelijking van Papandreou's eis erop
neerkomen, dat Turkse havens als Izmir
en Istanboel praktisch afgesloten zou
den worden, hetgeen dus onvermijdelijk
in een Turks-Griekse oorlog zou culmi
neren.
Bilateraal
Turkije, dat er ten aanzien van de
rechten op het continentale plat in de
Egeische Zee een heel andere interpre
tatie op nahoudt, liet zich op de Griekse
dreigementen niet onbetuigd. Premier
Demirel waarschuwde dat niemand het
lef moest hebben, ook maar een vinger
naar de Sismik uit te steken. In dat ge
val zouden de Turkse strijdkrachten
onmiddellijk vernietigend toeslaan. En
Alparslan Turkes. coalitiepartner van
Demirel. pakte nog ïadicilei uit Tukes
vond dat alle Griekse eilanden binnen
een afstand van 50 kilometer van de
Anatolische kustlijn dooi Tuikije moes
ten worden bezet.
Op het hoogtepunt
van de ruzie en het wapengekletter
legde Turkije's eerste minister de al
bijna historische verklaring af. dat de
eilanden voor de Anatolische kust ei
genlijk niet Griekse eilanden moesten
worden genoemd maar Egeische.
Doordat Demirel nadien in gebreke
bleef deze allerwege als „uiterst spec
taculair" gekenschetste uitlating te
verduidelijken, kreeg hij in eigen land
kritiek te verduren.
De verwijten kwamen van de zijde van
ex-premier Bulent Ecevit, leider van de
oppositionele Republikeinse Volkspar
tij. die Demirel om diens ..tactloze,
agressieveuitval ter verantwoording
riep. Volgens Ecevit kan Turkije geen
agressieve plannen koesteren, maar
dient het in dit geval uitsluitend zijn be
staande rechten te verdedigen.
De herrie over de afbakening van het
plat verflauwde toen de Verenigde Na
ties met succes een beroep deden op
Grieken en Turken om de zaak bilate
raal uit te praten. Dinsdag 2 november
wordt het overleg geopend. Langdurige
en moeizame onderhandelingen liggen
in het verschiet, want de materie die ter
discussie staat, is erg gecompliceerd
Een ding staat bij voorbaat vast- zonder
wederzijdse bereidheid tot concessies
zal er geen oplossing uit de bus komen.
Daarvoor is ook nodig dat de partijen de
traditionele argwaan ten opzichte van
elkaar overboord zetten.
Standpunten
Bij hun ruzie om het bezit van de Egei
sche Zee-bodem gaan de partijen van
zeer verschillende rechtsopvattingen
uit De Grieken stellen zich min of meer
op net standpunt van de bezitter. Zij
vinden dat de Turkse tegenpartij vooral
niet te veel capsones moet hebben. Bij
de verdediging van hun aanspraken
doen de Grieken een beioep op de in
1958 tot stand gekomen Conventie van
Genve aangaande het continentale
plat Deze internationale overeenkomst
kent kuststaten het alleenrecht toe,
zeebodem en ondergrond look) duiten
de territoriale wateren tot een diepte
van tweehonderd meter te onderzoeken
en te exploiteren Deze toevoeging im
pliceert een aanzienlijke versterking
van de Griekse claim. Anderzijds even
wel erkent de Conventie van Genëve de
gecompliceerdheid van de situatie in de
Egeische Zee. alsmede de daaruit
voortvloeiende „speciale omstandighe
den". waarvan de overeenkomst dan
zegt. dat die het best in een bilateraal
akkoord geregeld zouden kunnen wor
den.
De Turkse regering heeft het akkoord
van Genëve nimmer ondertekend. An
kara vindt dat er een rechtvaardigere
verdeling tot stand moet worden ge
bracht, De Turkse vice-premier. Turhan
Fezioglu. zei het ons in Ankara aldus:
„De Egeische Zee is een zee. waarvan
zowel Turken als Grieken moeten kun
nen profiteren. In gelijke mate en op ba
sis van samenwerking, wel te verstaan.
In het westen van Turkije, dus daar
waar het Anatolische plateau zich in zee
voortzet, wonen 10 milj oen Turken. Het
is voor ons volkomen onaanvaardbaar
dat de Egeische Zee uitsluitend op basis
van de aanwezigheid van enkele
Griekse eilanden voor de Tuikse kust
een Griekse zee zou zijn. Waar wij naar
streven, is een gelijkmatige verdeling en
een gezamenlijke exploratie op gelij
kwaardige basis!"
Verticale grens
Hoewel concrete voorstellen nog ter ta
fel moeten komen, is het bekend dat
Turkije wat de afbakening van het con
tinentale plat betieft, voorstander is
van een grens, die van de Thiacische
kust in het noorden via Thassos en de
Cycladen in het hart van de Egeische
Zee tot oostelijk van Kreta loopt. In het
gebied oostelijk van ,deze lijn zouden
straks de Tuikse olieboorschepen hun
gang moeten kunnen gaan Da afbake
ning dient dus te geschieden vanaf de
wederzijdse continenten, aldus menen
de Turken, waarbij de eilanden voor de
Anatolische kust in geografische zin te
beschouwen zijn als een voortzetting
van het Anatolische plateau
Sceptici aan Griekse zijde waarschu
wen voor deze Turkse benaderingswij
ze. Zij menen dat een verdeling op deze
basis een eerste Turkse stap tot „gelei
delijke" bezetting van de Oostegeïsche
(Griekse) eilanden zou kunnen zijn.
Vraag aan vice-premier Turhan Feziog
lu: „Is er desondanks een reële kans op
een bilateraal akkoord? Fezioglu: „Wij
mogen er inderdaad van uitgaan, dat
op 2 november van beide zijden con
crete voorstellen zullen worden ge
daan. Deze zullen de basis moeten zijn
voor realistische gesprekken. Het is in
beider belang dat er goede resultaten
worden geboekt".
Explosief
De'feitelijk al dertien jaar bestaande
controverse over de rechten op het. con
tinentale plat belandde medio 1973 in
een explosieve fase. nadat de Grieken
bij het eiland Thassos ruime hoeveelhe
den olie hadden aangeboord. Op grond
van deze vondst ontstonden vermoe
dens over de aanwezigheid van enorme
kwantums hoogwaardige olie. In een
orgie van geestdrift schreeuwden
Atheense kranten die dagen uit. dat
Griekse experts aan een jaarlijkse pro
duktie van 9 miljoen ton dachten.
Dat was een miljoen ton méér dan het
land voor zijn binnenlandse consumptie
nodig had. Begrijpelijk dat de Turken
niet werkeloos bleven toekijken. In no
vember 1973 verleende de regering in
Ankara dc Staatelijke Turkse Petro
leum Maatschappij olieconcessies in
het oosten van de Egeische Zee. Het,
conflict trad in zijn kritieke stadium,
toen de Sismik met zijn seismische
proeven begon.
Inmiddels zijn aan Griekse zijde gelui
den vernomen, die op de hooggespan
nen verwachtingen een flinke domper
zetten. Olie-experts zouden recentelijk
tot de overtuiging zijn gekomen, dat de
omvang van de tot dusver opgespoorde
olievoorraden bar tegenvalt en het ei
genlijk nauwelijks de moeite waard is.
tot winning over te gaan.
Bij de komende onderhandelingen zul
len de Turken zeker ook van de Grieken
eisen, dat zij hun militairen van de ge
demilitariseerde eilanden voor de
Turkse kust terugtrekken. Het gaat
hierbij met name om de Dodekanesos.
Griekenland, datzich na de Tweede We
reldoorlog bij verdrag heeft verplicht
geen strijdkrachten op deze eilanden te
stationeren, voert als verweer voor het
tegendeel aan. dat Turkije op schoot-
safstand zijn machtige strijdmacht
langs de 2600 kilometer lange kust heeft
samengetrokken. Athene blijft erop
hameren geen offensieve bedoelingen te
hebben, maar wil paraat zijn om de ei
landbevolking voor onverhoedse even
tualiteiten te behoeden.
Luchtruim taboe
Een kwestie die eveneens niet los kan
worden gezien van de bestaande con
flictstof, is die van het luchtruim boven
de Egeische Zee. Dat is sinds twee jaar
taboe voor alle soorten van vliegver
keer. De Grieken, die juist daarvoor op
Cyprus hun geweldige nederlaag had
den moeten slikken, gingen tot deze
eenzijdige maatregel over. nadat de
toenmalige Turkse premier Ecevit
erop gezinspeeld had, de actieradius
van de Turkse vluchtcontrole van de
territoriale wateren tot halverwege de
Egeische Zee uit te breiden. Dat was te
veel voor de Grieken. Het gevolg is dat
ook nu nog vliegtuigen op hun reis van
Istanboel naar Athene genoodzaakt
zijn om een omweg te maken via Sofia.
JOEGOSLAVIË;
boV^Alot'ndroupolis
^Ve'^wT!'essoloni^
jKosom )|1^.
^SAMÓTHRAkr-.
ÏATHOS^n
"s
l^irloanmno -
Cortoe Y
Lij-Ja LYM P U
Lorisso^ j|
"Trikkalo Volos
LlI thessaliê d
YllA -
fNOORQ.SPOPADEN:
PARNASSUS
Palrai^^Spl
Kormlhof?)^
'.-.^PELOPONNESUS^
llympia
KEFALLINU
fANDBOS:
'r '5;
Ionische zCee';
-DODEKANESOS^
Spoorweg
Rui re
A Bergtop
I km
R r a:
jdaa