Zwarte leiders willen binnen
één jaar eind aan regime-Smith
Ziekenfondsen maken wellicht
ongeoorloofde winsten
Verdachte van moord
pompbediende bekent
Spaarrentetot
Gruyters
schold
politieman uit
het weer
Arabische top akkoord
met vredesplan Libanon
twee
Ludvina Janssen officieel
in staat van beschuldiging
DINSDAG 26 OKTOBER 1976
VERZETSBEWEGINGEN EENSGEZIND IN GENEVE
binnen-buitenland
Van onze speciale verslaggever)
GENÈVE - De vier leiders van de zwarte verzetsbewegingen in
Rhodesië zijn vast van plan door een gezamenlijk optreden af te
dwingen dat het blanke bewind van premier Ian Smith binnen een
jaar volledig plaats zal moeten maken voor een zwart meerder
heidsbewind- Na hun aankomst in Genêve. waar donderdag de
conferentie over Rhodesië moet beginnen, verklaarden bisschop
Abel Muzorewa en dominee Ndabegnini Sithole dat zij het eens zijn
met de uitspraken van de beide leiders van het Patriottisch Front
Joshua Nkomo en Robert Mugabe die zondag hebben gezegd de
strijd in Rhodesië te willen opvoeren.
Premier Smith verklaarde maandag
middag te gploven dat de positie van
zijn bewind versterkt zou worden bij een
mislukking van het oveileg in Genève.
De Rhodesische regering blijft er voor
lopig vanuit gaan dat de concessies die
„Deze conferentie is er niet om onze on
derlinge meningsverschillen uit te
vechten, maar om een einde te maken
aan het koloniale bewind in ons land",
zei Sithole.
De Britse VN-ambassadeur Ivor Ri
chard. door zijn regering aangewezen
als voorzitter van de conferentie, had
overigens maandag, voor zover bekend,
nog geen overeenstemming bereikt met
de delegaties over de manier waarop de
conferentie zal plaatsvinden. Zoals be
kend vinden de onlangs met elkaar tot
overeenstemming gekomen leiders van
het Patriottisch Front Nkomo en Mu
gabe dat de Britse regering formeel nog
steeds de koloniale macht is in Rhode
sië zodat niet met Smith maar met de
Britten moet worden onderhandeld.
Ook de beide andere zwarte leiders Mu
zorewa en Sithole zijn die mening toe
gedaan.
Maandagavond had Richard een eerste
officieel gesprek van ongeveer een uur
met Nkomo en Mugabe. Na afloop zei de
Britse diplomaat slechts dat hef ge
sprek nuttig was geweest en dat hij zich
erdoor aangemoedigd voelde. Onmid
dellijk daarna ontving Richard in zijn
hotel de beide andere zwarte leiders Si
thole en Muzorewa. 'voor cocktails',
zoals werd gezegd.
Nkomo en Mugabe gaven na hun ge
sprek met Richard een gewapende ver
klaring uit waarin zij al hun eisen nog
eens herhaalden. Zij maakten bekend
dat Richard hun had beloord twee van
hun eisen aan de orde te stellen: met het
regime-Smith zou hij contact opnemen
over de vrijlating van de politieke ge
vangenen in Rhodesië en met. de rege
ring in Londen over de eis va n Nkomo en
Mugabe, dat een Britse minister de con
ferentie zou gaan voorzitten, in plaats
van ambassadeur Richard zelf
Kernprobleem voor de Rhodesië-
conferentie is nog steeds de weigering
van de zwarte leiders heL akkoord da t op
24 september werd gesloten tussen
Smith en de Amerikaanse minister Kis
singer te hanteren als raamwerk voor
een in Genève te sluiten overeenkomst.
De zwarte leiders eisen dat zij bij deze
conferentie onmiddellijk de macht in
handen zullen krijgen, ook al tijdens de
overgangsfase- In het. zespuntenplan
van Kissinger, met name in hef derde
punt. staat dat een blanke het. voorzit
terschap zal krijgen van de Staatsraad,
die het opperste gezag in Rhodesië zal
krijgen gedurende de overgangsperiode
van twee jaar Bovendien zouden vol
gens dit plan blanke ministers in de
overgangsregering de portefeuilles krij
gen van defensie en van openbare orde
Deze beide punten zijn vooralsnog niet
acceptabel voor de zwarte leiders.
l Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - De Haagse hoofdofficier
van justitie laat een onderzoek instel
len naar de beledigende taal die minis
ter Gruijters anderhalve week geleden
zou hebben uitgeslagen tegen een op
perwachtmeester van de rijkspolitie.
De bewindsman schold op het Binnen
hof de politieman uit voor 'kloot' en
'slampamper' toen de toegangsdeur
van de tweede kamer naar de zin van
Gruijters niet snel genoeg werd open
gedaan.
De opper heeft een klacht ingediend bij
de Haagse rechtbank. De procureur-
generaal heeft het ministerie van justi
tie ervan op de hoogte gesteld dat de
rijksrecherche een onderzoek zal instel
len naar de feiten in deze zaak Aan de
hand van die gegevens zal worden be
keken of de minister strafrechtelijk zal
worden vervolgd.
Smith aan Kissinger deed - de overgang
naai een zwart, bewind, na twee jaai -
vervalt als een van de uitgangspunten
van het akknoid wordl afgeweken.
isio-Smitii
Smith belegde maandagmiddag een
persbijeenkomst om nog eens zijn visie
uil de doeken Ie doen op het akkoord
dat lussen hem en Kissinger is gesloten
Volgens Smith zijn alle zes punten van
dat akkoord door Kissinger tegenover
hem schriftelijk bevestigd. Deze beves
tiging van Kissinger kwam twee dagen
na het overleg met Smith in Pretoria na
ruggespraak met de presidenten van
Zambia en Tanzania. Kaoenda en Nvc-
rere. en met de Britse regering-. Smith
verklaarde dat het de taak van de Blitse
voorziltei van de conferentie. Richard
zou zijn eventueel Kissingei of een ver
tegenwoordiger van de Amerikaanse
minister in Genêve uil te nodigen om
opheldering l.e verschaffen over de aard
van hel zespunlenplun
Intussen trekken de vier vertegen
woordigers van de zwarte Rhodesiëi s.
Nkomo, Mugabe. Muzorewa en Sithole.
zich weinig aan van de inhoud of zelfs
van het bestaan van hel Kissinger-
akkoord. dat trouwens vrijwel geheel
huiten hen om lot stand kwam. Alleen
met Nkomo heeft Kissinger een kort ge
sprek gehad in de Zambiaanse hnofd-
ad I.o
saka.
nhoud van het akkoord
Rustig herfstweer
Wolkenvelden ook opklaringen en
slechts hier en daar wal regen. Over
wegend matige zuidoostelijke wind en
a circa 15 graden.
Vooruitzichten voor woensdag en don-
'derdag.
Veranderlijke met middagtemperatu-
ren omstreeks 10 graden.
Voor ivoensdag: aantal uren zon: 0 tot
5: min.temp. omstreeks 8 graden,
max,temp. omstreeks 14 graden; kans
op een droge periode van minstens 12
uur; 80 procent; kans op een geheel
droog etmaal; 50 procent.
Voor donderdag: aantal uren zon: 0 tol
5; min.temp.: omstreeks 8 graden:
max.temp. omstreeks 14 graden: kans
op een droge periode van minstens 12
uur: 80 procent, kans op een geheel
droog etmaal: 50 procent
NB Voor de temperaturen geldl voor
woetisdag een marge van 2 graden en
voor donderdag een marge van 3 gra
den rond de opgegeven waarden,
ZON EN MAAN
27 oktober
Zon op 07 26 onder 17.21
Maan op 12,14 onder 21.08
SA DAT WAARSCHUWT ISRAEL
TEGEN INMENGING
CAIRO (Reuter/AEP/lJPI) - Op de Ara
bische topconferentie die maandag in
Cairo begon, is men het spoedig eens
geworden over het vredesplan voor Li
banon. dat zes Arabische leiders een
week tevoren in de Saoedi-Arabische
hoofdstad Riad hadden opgesteld.
Irak dat al eerder kritiek op het plan had
laten horen, was hel enige land dat wei
gerde de besluiten van de 'mini-top' te
onderschrijven.
De vorming van een Arabische vredes
macht van 30.000 man die de rust in het
door de langdurige burgeroorlog geteis
terde Libanon moet hersteilen, schijnt
echter nog moeilijkheden op te leveren.
Deze vredesmacht speelt, een essentiële
rol in'hef vredesplan van Riad.
De komst van een Libische delegatie
zou, volgens waarnemers, het gevolg
kunnen zijn van een kort bezoek dat de
Palestijnse leider Jasser Arafat zondag
aan Tripoli heeft gebracht.
In zijn korte openingstoespraak had
president, Anwar Sadat van Egypte ge
waarschuwd voor het 'Israëlische ge
vaar dat boven Zuid-Libanon hangt'.
Hij verzekerde dat de Arabieren met al
Starfvervolging tegen
aborterende arts
ARNHEM (ANP) - Op last van het ge
rechtshof' in Arnhem zal de hoofdoffi
cier van justitie te Arnhem, mr. A. W.
Holsteijn, een strafvervolging instel
len tegen een medicus van een Arn
hemse abortuskliniek voor het aborte
ren van een meisje van jaar in het jaar
1974.
Het meisje had daar geen toestemming-
voor gekregen van haar ouders die de
zaak aanhangig maakten bij de officier
van justitie. Deze zag het feil niet alsd
vervolgbaar en wilde wachten op de wij
ziging van de abortuswetgeving die nog
steeds wacht op een beslissing van de
tweede kamer. De belanghebbende in
deze zaak. onder wiee de ouders van het
meisje, wensen toch een vervolging en
klaagden de arts aan bij het gerechtshof
te Arnhem dat vorige week met, een be
schikking kwam om toch tot vervolging
over te gaan.
De veiligheidsraad zal vrijdag de
Egyptische klacht in behandeling ma
ken over 'de explosieve situatie die
heerst in de bezette gebieden als gevólg
van de onderdrukkingspolitiek van Is
raël'. Dit heeft het secretariaat van de
V.N. maandag te kennen gegeven.
hun krachten daaraan hel hoofd zullen
bieden.
Nadat de staatshoofden op hun eerste
bijeenkomst, met uitzondering van Irak
de besluiten van Riad hadden aan
vaard, gaven zij hun ministers van bui
tenlandse zaken opdracht aanbevelin
gen op testellen voorde uitwerking van
het. vredesplan. Met name gaat het om
de samenstelling, bewapening en finan
ciering van de vredesmacht.. Deze voor
stellen komen aan de orde op de tweede
vergadering van de staatshoofden die
voor vanmorgen, dinsdag, op het pro
gramma staat.
De deelnemers aan de topconferentie
hebben besloten twee punten aan de
agenda toe te voegen een studie van de
situatie in de door Israël bezette gebie
den en de toestand in Zuid-Libanon,
Dit laatste punt houdt verband met be
schuldigingen dat Israël zich aan de
zijde van de rechtse Libunezen in dc
strijd mengt.
Brezjnev: Voorrang
voor landbouw
MOSKOU IL'PI. REUTER. AI-PI -
Secretaris-generaal Brezjnev van <le
Sowjet-Unie heeft maandag bekend
gemaakt dal de staat een lorse injectie
geeft ter verbetering van de landbouw.
Dal /.al gaan ten koste van andere sec
toren van de nationale economie
hij.
Over de graanproduktie van dit jaar tot
nu toe zei Brezjnev dat zij 216 miljoen
ton had opgeleverd, wat op één na c!e
grootste is die oooit is binnengehaald.
Hij schatte dat de eindoogst van dit jaar
zeer dicht zou kunnen komen bij de re-
cordoogst van 222.5 miljoen ton van
1973.
Volgens het persbureau Tass zei Brezj
nev op een besloten vergadering van het
centraal comité van de partij dat in hel
komende vijfjarenplan voor de econo
mie. 170 miljard roebel was uitgetrok
ken voor de landbouw - per traditie de
zwakke schakel in de Russische econo
mische keten.
Woensdag komt de opperste Sowjet in
vergadering in Moskou bijeen om zijn
goedkeuring-achteraf aan het nieuwe
vijfjarenplan te geven.
De oogst van vorig jaar -138 miljoen ton
- was een enorme teleurstelling en lag
eenderde onder de verwachting, Het ge
volg was dat de Sowjet-Unic grote hoe
veelheden in het westen, met name in de
Verenigde Stalen, moest aankopen.
Brezjnev maakte bekend dal hij naar
Frankrijk gaat op uitnodiging van pre
sident Valery Giscard d Eslaing
Stoffelijk overschot
meisje gevonden
MAARSBERGEN (ANP) - Zondagmid
dag rond vijf uur is in een bosperceel in
het Utrechtse Maarsbergen het stoffe
lijk overschot gevonden van een onge
veer 18-jarig meisje. De vondst is ge
daan anderhalve kilometer van de eer
ste parkeerplaats voorbij motel
Maarsbergen aan de rijksweg Utrecht
Arnhem. Volgens de rijkspolitie heeft
het lichaam enkele maanden op deze
plaats gelegen.
ADVERTENTIE
TEL AVIV - De Nederlandse Ludvina Janssen
verdenking van terroristische activiteiten, n
civiele rechtbank verschijnen:
Op de foto wordt Ludvina Janssen ander zw
bou,
ael wordt vastgehouden op
ndag in Tel Aviv voor een
e politiebewaking hel gereclitsge-
Tel Aviv binnengeleid-.
VOORBEREIDING TERREURDADEN"
TEL AVIV (DPA) - De officier van justi
tie in Tel Aviv heeft maandag formeel
de aanklacht ingediend legen de Neder
landse Ludvina Janssen. Hiermee
wordl het voorarrest waarin zij zich
sedert baar arrestatie op de luchthaven
Ben Goerion op '24 september bevindt
automatisch verlengd 'tot de afsluiting
van het proces'.
De aanklacht tegen de Nederlandse be
vat lidmaatschap van een illegale orga
nisatie en voorbereiding van terreurda
den legen de Israëlische burgerluchl
Tegen de gebruiken in wordl Ludvina
Janssen niet door een krijgsraad, maat
De bevrijdingsoorlog van Eritrea Legen de Ethiopische regering duurt nog steeds voort-
Foto: Ethiopische krijgsgevangenen worden bewaakt door Eritrese guerilla's in een bevrijd
gedeelte van de provincie Eritrea.
dooreen bürgerlijkerechtbank berecht,
De volledige inhoud van de aanklacht
wordt nog geheim gehouden. Er zou on
der meer in staan dat mejuffrouw Jans
sen lid was van 'een anarchistische
groep die zich rode hulp noemt en die
nauwe banden heeft met het volksfront
voor de bevrijding van Palestina en de
Westduitse Baader-Meinhof-groep'.
Voorts zou zij bij haar terugkeer naat
Europa uil Zuid-Jemen, waar zij een
geurrilla-opleiding had gevolgd, een ge
codeerd van Vadia Hadad bij
zich gehad hebben. Deze leider van het
volksfront is één der meest gezochte ter
roristen in Israël.
Zij zal een pro deo-advocaat krijgen en
het proces tegen haarzal waarschijnlijk
in de loop van januari 1977 beginnen.
Tot die datum blijft zij in voarrest
p5
rS£
DINSDAG EN WOENSDAG
BIJ ALBERT HEIJN
NIEUWE AANHOUDINGEN
CONSUMENTENBOND: „VIA AANVULLENDE VERZEKERINGEN"
i Van onze redactie economiei
DEN HAAG - De Consumentenbond
vraagt zich af of de ziekenfondsen wel-
licht ongeoorloofde winsten maken.
Het gaat hierbij om de zogenaamde
aanvullende verzekering, waarvan de
bond vindt dat het systeem op de hel
ling moet. Mogelijk is het maken van
winst in strijd met artikel 34 van de
Ziekenfondswet, waarin staat dat zie
kenfondsen direct noch indirect winst
mogen beogen te maken.
Van de oorspronkelijke bedoeling dat
de aanvullende verzekeringen als proef-
verzekeiingen zouden fungeren is in de
praktijk weinig terechtgekomen, meent
de CB. Verstrekkingen zouden tijdelijk
in de aanvullende verzekering worden
opgenomen om de belangstelling te pei
len. Bij gunstig resultaat zou dan opne
ming in de hoofdverzekering moeten
volgen. Maar de verstrekkingen van het
aanvullend pakket hebben meer het ka
rakter van 'leuke extraatjes
..De manier waarop het vergoedingen
pakket tot stand komt.is ons een raad
sel. gezien de veelheid van verschillende
zinnige en onzinnige vergoedingen",
schrijft de Consumentengids, ..Zo wil
het er bij ons niet in dat bijvoorbeeld
zaken als bedevaarten, voetverzorging
van bejaarden, pruiken of bejaarden-
gymnastiek ooit in de hoofdverzekerin
gen zullen worden opgenomen"
De CB meent dat.waarschijnlijk de be
sturen van de ziekenfondsen hier een
grote autonome rol spelen. ..Men zou
zelfs van hobbyisme kunnen spieken.
Een zeer lucratieve hobby als we kijken
naar de reserveposilie, die in de loop der
jaren is opgebouwd. Heel wat zieken
fondsen en de gebouwen waarin ze hui
zen zijn gefinancierd uit de winsten van
de aanvullende verzekeringen", aldus
het blad.
De ziekenfondsen zullen terug moeten
naai het idee van d'e pi oefverzekering,
stelt de CB. Daartoe moet er een lande
lijke of regionale richtlijn komen waarin
staat, wat wel en wat niet in het aanvul
lingsfonds wordt, opgenomen. In artikel
33 van de Ziekenfondswet is bepaald dat
bij algemene maatregel van bestuur na
dere regels kunnen worden gesteld
waaraan een aanvullende verzekering
tenminste moet voldoen. .,Hoog tijd dat
zo n maatregel er komtzegt het blad.
Meer kluchten
De Consumentenbond heeft meer
klachten over de ziekenfondsen. De
administratieve behandeling laat nogal
eens te wensen over. Afhandeling van
wijzigingen in de verzekering duurt
soms lang. Het machtigingssysteem
voor vele verstrekkingen is nodeloos in
gewikkeld en kan betei door een meer
globale controle worden vervangen. De
schriftelijke voorlichting, die de fondsen
geven, is te beknopt en vaak onduide
lijk. Er zou een folder moeten komen
waarin uitgebreid alle rechten en plich
ten van verzekerden worden opgesomd.
Mondelinge voorlichting van zieken
fondsmedewerkers bleek regelmatig
gedeeltelijk of volledig onjuist te zijn.
Daarom vindt de CB het wenselijk dat
er een centraal voorlichtingsinslituul
komt. De Ziekenfondsraad zou in eerste
instantie als zodanig kunnen fungeren.
De invloed van de verzekerden is, ge
zien de bestuurssamenstelling van vele
ziekenfondsen (artsen als medebes
tuurders) niet optimaal. De CB vindt
dat er een kans is gemist dit bij de fu
siebesprekingen van de vier overkoe
pelende ziekenfondsorganisaties (die
samengaan in één vereniging) recht te
trekken.
Reactie
Het gemeenschappelijk overleg van
ziekenfondsorganisaties noemt de con
clusies van de Consumentenbond
'nogal
overtrokken en niet onderbouwd met
steekhoudende argumenten'. In de
praktijk blijkt, volgens het GOZ. dat de
verzekerden in het algemeen weinig re
den tot klagen hebben en tevreden zijn
over de hulp die de fondsen aan de balie
geven
De ziekenfondsorganisaties vinden de
kritiek op de aanvullingsfondsen niet
terecht. Dat de voorwaarden en ver
strekkingen zo uiteenlopen komt vol-
gens'het GOZ door het plaatselijke en
regionale karakter van de verzekering
en de grote mate van inspraak van de
verzekerden in het verstrekkingenpak
ket, De premie varieert van 50 cent tot
ëën gulden per maand.
Van onze correspondenti
EINDHOVEN - In verband met de
moord op de 60-jarige pompbediende
Wim de Groot aan de Boulenslaan in
Eindhoven zijn gisternacht twee
nieuwe verdachten aangehouden. Het
zijn de 21-jarige H. G. uit Nuenen en
diens vriend. De laatste heeft bekend
en belooft verder aan het onderzoek te
zullen meewerken op voorwaarde dat
zijn initialen vooralsnog niet zullen
worden bekendgemaakt. Hierin heeft
de gemeentepolitie in het belang van
het onderzoek toegestemd. Bekend is
nu dat beide verdachten op de avond
van de moord naar het tankstation aan
de Boutenslaan zijn gereden. Zij hebben
hun auto daar geparkeerd en zijn het
tankstation binnengegaan De pomp
bediende werd bedreigd en als gevolg
van diens reactie met een jachtgeweer
neergeschoten. De beide daders zijn zelf
van hun daad geschrokken en zijn ge
vlucht zonder geld mee te nemen.
De politie kwam op het spoor van beide
verdachten door een tip van een brom
fietser. Deze laatste meldde zaterdaga
vond een auto te hebben zien stoppen
op de Hugo van der Goeslaan Daar
gooide een van de twee inzittenden van
de wagen waarvan hij een signalement
kon doorgeven aan de politie, iets in het
kanaal. Dit is waarschijnlijk het
moordwapen, een jachtgeweer, geweest.
Verdere informatie werd met deze gege
vens gecombineerd en het geheel heeft
geleid tot de arrestatie van de beide
verdachten. De beide eerste verdach
ten. die zaterdagavond werden ingeslo
ten. Martien Coppens en diens Ita
liaanse medebewoner zijn gisteravond
om zes uur vrijgelaten.
bij toerbeurt één pomp open kunnen
blijven tot elf uur. Daar moet dan wel
twee man personeel bij aanwezig zijn",
aldus de heer Janssen.
\ctiecomitó
Op initiatief van de pompbediende H.
Janssen is een actiecomité opgericht
dat meer veiligheid voor de pompbe
dienden wil.
Volgens de heer Janssen zit de schrik er
.bij de Eindhovense benzinepompbe
dienden na de moord op de 60-jarige
Wim de Groot goed in.
De heer Janssen vindt, dat benzine
pompen 's avonds na acht uur gesloten
moeten worden. ..In elke wijk zou dan
IADVERTENTIE
De rente die wij vergoeden op spaargelden loopt van
4V4% tot 91/2%. Vraag bij een van onze kantoren ook
eens naar ons spaarpapier aan toonder dat, afhankelijk
van de gekozen vormen, een rente geeft van 7% tot 9%.
m
NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK
Directie: F. van de Velde, K.
Scherphuis en W. F. de Pagter.
Hoofdredacteur: G A. de Kok.
Adjunct-hoofdredacteuren:
M. P. Dieleman en C. van der
Maas.
BUREAUS:
Vlissingen:
Watstraat 56-60, tel. (01184)
15144.
Middelburg:
Markt 51, tel. (01180) 27651.
Goes:
Grote Markt 2, tel. (01100) 16140.
Terneuzen:
Nieuwstraat 22, tel. (01150) 4457.
Hulst:
Steenstraat 6. tel. (01140) 4058.
In de avonduren is de centrale
redactie bezet van zondag t/m
vrijdag vanaf 19.00 uur: (01184)
15144.
Telefoonnummers buiten kan
tooruren:
Advertentie-afdeling:
(01186)1584, 's Zaterdags (01184)
15144 van 9.00-11.30 uur.
Redactie: (01184) 14796.
Voor klachten bezorging op za
terdag: de plaatselijke kantoren
van 9.00-11.30 uur.
Expeditie: (01183) 63533.
Overl. adv. maandag- t/m vrij
dagavond van 20.30 tot 22.00 uur
(01184) 15144. Zondagavond van
20 00 tot 22.00 uur.
Abonnementsprijzen:
per kwartaal 37,75; franco per
post 42,-; per maand 12,75;
losse nummers 0,55 linclusief 4
pet. btw).
Advertentietarieven
77 cent per mm; minimumprijs
per advertentie 11,55; ingezon
den mededelingen 2'/jx tarief
Voor brieven bureau van dit blad
f 2,50 meer.
Volledige tarieven met contract
prijzen op aanvraag.
Alle advertentieprijzen exclusief 4
pet btw.
Giro: 35 93 00, Provinciale
Zeeuwse Courant, Middelburg.
