PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ONMIN IN KABINET
WEER BIJGELEGD
PZC
Jansen de Wit meet
800 man kwijt
j: ;j
SKIHUI U
Mosselvissers willen compensatie voor
inflatie in uitkering deltaschadewet
jakobsen
Nieuwburg zwijgt
bij terugkeer
Nog welwrijfpunten9 over PvdA/PPR-resolutie
Den Uyl pessimistisch
over vervolg loonoverleg
VOOR HERSTEL RENTABILITEIT
WATERSTAAT WIKKELT ZAAK NIET SNEL GENOEG AF"
Hwa Kwo-Feng
officieel
partijleider
219e jaargang no. 252
Zaterdag 23 oktober 1976
TILBURY MANNENMODE EKSKLUSIEF OP WALCHEREN BIJ
Kanaalstraat 55 Oost -Souburg
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - De onenigheid in het kabinet tussen progressieve en
christen-democratische ministers over de toekomstige samen
werking is voorlopig bijgelegd. Minister-president Den Uyl zei vrij
dagavond na afloop van het kabinetsberaad dat er nog wel „wrijf
punten" zijn overgebleven, maar dat beide kampen over en weer
begrip toonden voor eikaars standpunten.
Er zijn in het beraad spelregels opge- hij zich door deze ontwerp-resolutie „op
steld voor de komende periode. De korte termijn afgedankt voelt"
voornaamste daarvan is dat het kabi- Deze opmerking van de premier wilde
netsbeleid moet worden uitgevoerd en evenwel volgens hem niet zeggen dat hij
dat de ministers „zich niet zullen laten
afleiden". „Mijn voornaamste verant
woordelijkheid is het functioneren van
het kabinet", zei Den Uyl.
In het gesprek, dat ongeveer een uur
heeft geduurd en volgens de minister
president in een „verrassend goede
sfeer" verliep, heeft niet de inhoud van
de veelbesproken resolutie ter discussie
gestaan. Den Uyl: „Wij hebben alleen
gesproken over de achtergronden. De
inhoud is een discussiepunt voor de
PvdA en de PPR". Hij weigerde in te
gaan op vragen hoe hij de inhoud van de
concept-resolutie interpreteert. Wel
wilde hij onverkort vasthouden aan het
„rechtvaardigingsbeginsel" waarover
de resolutie rept.
In de concept-resolutie van PvdA en
PPR worden een aantal voorwaarden
genoemd waaraan een tweede kabinet
van progressieven en christen-
democraten moet voldoeni enwaarin letsmlnder stralike (ormulerine va„ de
zo n tweede kabmet-Den Uyl zijn recht voorwaarden moeeliik ziin.
vond dat Boersma terecht een gevoel
van gekwetstheid heeft. Maar het is vol
gens Den Uyl niet mogelijk om uit die
discussie te komen omdat niet de in
houd van de resolutie maar alleen de
achtergronden aan de orde kwamen De
minister-president was het er absoluut
niet mee eens dat het hier gaat om een
„afdankresolutie". „Hetis voorheteerst
dat de PvdA voorwaarden schept voor
een verdere samenwerking met het
CDA", aldus de premier.
Van Agt
Den Uyl verwees diverse malen naar de
verklaring van het partijbestuur, die af
gelopen maandag werd afgegeven na
een nachtelijke vergadering van het be
stuur met de PvdA-bewindslieden. Vol
gens politieke insiders zit in deze ver
klaring meer „ruimte" dan in de
ontwerp-resolutie. In die ruimte zou een
vaardiging moet vinden. Bijvoorbeeld:
PvdA en PPR mogen samen bij de ver
kiezingen van mei '77 in zeteltal er niet
voorwaarden mogeLijk zijn.
De premier wil met vice-premier Van
Agt - lijsstrekker van het CDA - nog een
hartig woordje praten over diens uitla-
Omdat het kabinet niet de inhoud van
de ontwerp-resolutie heeft besproken,
achtte de minister-president.de schrifte
lijke vragen van oppositieleider Wiegel
niet van toepassing. Wiegel had vrijdag
aan Den Uyl en Van Agt gevraagd of het
niet volstrekt onjuist is dat partijpoli
tieke kwesties in een kabinetsvergade
ring worden besproken. Volgens Wiegel
moet de partijpolitieke gedachtenwis-
selingen worden overgelaten aan de
partij-organen. Wat het laatste betreft,
zei Den Uyl, ben ik het volkomen met de
heer Wiegel eens.
Gewest
De PvdA zal geen aparte partijraad bij
eenroepen om de conceptresolutie van
Ook CD A-bestuur
achter Van Agts
kandidatuur
DEN HAAG (ANP) - Het algemeen be
stuur van het CDA zal aan het CDA-
congres van 10 en 11 december a.s. met
algemene stemmen ds heer mr A. A. M.
van Agt voordragen als lijsttrekker van
het CDA. Het algemeen bestuur van het
CDA volgt hiermee het advies op dat de
partijvoorzitters en het presidium van
het CDA ten aanzien van het lijsttrek
kersschap haden uitgedacht. Dit heeft
het bestuur vrijdagavond meegedeeld.
de partijbesturen van PvdA en PPR
over een regeerakkoord aan een nadere
discussie te onderwerpen. De geweste
lijke vertegenwoordigers van de PvdA
hebben dit vrijdagavond besloten na
een gesprek met het PvdA-
partijbestuur.
De komende weken zullen wel aparte
gewestelijke vergaderingen worden ge
houden om het standpunt van de
PvdA-achterban over de omstreden re
solutie te peilen. Die vergaderingen die
nen ter voorbereiding van het driedaags
congres in januari, waar de beslissing
over een regeerakkoord tussen PvdA en
PPR, en eventuele andere partijen, zal
-vallen.
De vergadering van vrijdagavond was
door het PvdA-partijbestuur belegd om
de gewestelijke vertegenwoordigers in
te lichten over de inhoud en draagwijdte
van de ontwerpresolutie. Volgens een
woordvoerder van het partijbestuur
bleken de meeste gewestelijke vertege
nwoordigers het eens met het principe
dat aan de resolutie ten grondslag ligt.
Over de uitwerking bleken de meningen
verdeeld.
Globaal komt de verdeling overeen met
de peiling, die eerder deze week door.de
VARA is gehouden: zeven van de
zestien gewesten bleken toen voor de re
solutie, zes tegen, terwijl drie nog geen
mening hadden.
0nuuiujt jJiaicil uvci uicud Ulldü-
op achteruit gaan en moeten ook groter tingen op een partijbijeenskomt in Eist
blijven dan het CDA-blok. En Den Uyl deze week waar Van Agt stelde dat hefc
moet minister-president worden Den kabinetsbeleid geen inzet mag zijn van
Uyl had er b^P ft d de verkiezingen. De dialoog tussen de
Boersma publiekelijk heeft gezegd dat premier en de vice-premier kon vrijdag
niet doorgaan omdat Van Agt ziek was.
Over het verdere verloop van de dis
cussie over de PvdA-PPR-resolutie zei
Den Uyl te verwachten dat „de zaak
snel genoeg ingedamd zal zijn", zowel
binnen als buiten de PvdA. „Ik acht het
van groot belang, ook voor ons land,
dat in de PvdA de rijen zich zullen slui-
ten", aldus Den Uyl.
conflict
Lojwerse en u
i'AGiNA 3
eiland
verdeling
in lie staten .an „eelami is sc.ie
proiesiecru tegen ,ie .woeling
gekien .111 oei pro.incieiOiKis.
werkgevers
De wei'Kge.evs wijzen een looiiaan,jfi
snip ililjaar .olsireui ian ue .lano.
i'AGiNA 29
autohandel
De omzet in ue anto.iaiulel .iee.i .on
jaar net beiirag .an /.es mljar.i gaine
ZATERDAG
KRANT
ieS|ji'i'iii,il. Diele n
Deli8-laboraLon.ini 1.1
i'AGlNA ló
kerk
Bewoon iie weielo.
apartheid
rraiisif'ei nei basiaiiiuKlnu .au
apart.leut. leuei'K.iiuiige rubneu
.lans Warren.
«'AGlNA 20
onderscheiding
.'AGl.-JA 21
op drift
Er is .ijuien .mljoeii nodig ,oor ue o,i
>ang ,au su.ouo o,j urm geraakte uien
sen. tioiiiemle ween start een nationale
actie
i'AGiNA 23
antiek
.lans Warren plaatst eusele riauiierie
ningen bij de ouue n.insi en an
Lienbeurs m Del.t
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Premier Den Uyl is som
ber gestemd over het gesprek met de
sociale partners van begin november,
wanneer opnieuw zal worden gespro
ken over een compensatie voor de
prijsstijgingen. Dinsdag wees het ka
binet de eis van het FNV voor een extra
prijscompensatie van 40 gulden per
MADRID - Vrijdagavond heeft een met valggen gewapende enthousiaste
menigte Jose Matain Madrid begroet, toen hij op het station aankwam. Mata,
een verzetoiiijder en lid van de verboden arbeiderspartij ten tijde van de
Spaanse burgeroorlog, leefde sinds 1939 in ballingschap in Frankrijk. Drie
maanden geleden verleende de Spaanse regering aan alle verzetsmensen uit
die periode algehele amnestie. Op de foto wordt hij verwelkomd door de
algemeen secretaris van de Socialistische Arbeiderspartij. Phillipe Gonzales
1 rechts 1.
maand van de hand. „Een ander resul
taat zal zeer moeilijk zijn, gezien de
tegenstellingen tussen werkgevers ien
werknemers, aldus Den Uyl.
Hij vond dat het kabinet een ondank
bare taak heeft nu volgens hem blijkt
dat de grootste kloof ligt tussen de
werkgevers- en werknemersorganisa
ties. De beide partijen zijn zich nu aan
het beraden met welke eisen men begin
november op tafel zal komen. Dat het
VNO iwerkgevers) niet eerder dan 8 no
vember met een standpunt komt vond
Den Uyl bijzonder betreurenswaardig.
Het kabinet zal bij het overleg minder
rekening kunnen houden met de wen
sen van het VNO, vond de premier.
1 *1
Marius G. N. Nieuwbiirg gefotografeerd bij zijn aankomst vrijdamiddag op
Schiphol.
ONDERVRAGING DOOR MARECHAUSSEE
)van een onzer verslaggevers)
SCHIPHOL - Marius Nieuwburg is
terug in Nederland. Eind september
werd hij in Bombay (India) gearres
teerd na een tip aan de Indiase vei
ligheidsdiensten dal de Nederlan
der voorbereidingen trof voor een
vliegtuigkaping.
Nieuwburg kwam vrijdagmiddag op
Schiphol aan. Hij had de reis naar
Nederland gemaakt onder bewaking
van Indiase politiefunctionarissen.
Meteen na aankomst werd hij voor
ondervraging door de marechaussee
onder haar hoede genomen. Gezegd
werd dat zulks een normale proce
dure is bij iemand die zonder pas
poort maar slechts met een „laissez-
passer" arriveert. Nieuwburg wei
gerde met verslaggevers te praten.
De arrestatie in Bombay vloeide
voort uit de aanhouding van Nieuw-
burgs vriendin. Lydia Janssen, op
het vliegveld van Tel Aviv. De twee
zouden samen met tien andere Ne
derlanders een guerrilla-opleiding
hebben gevolgd in een Palestijns
trainingskamp in Zuid-Jemen. Ze
zouden volgens mededelingen van de
veiligheidsdiensten opdracht heb
ben tot het uitvoeren van verkennin
gen voor de kaping van een vliegtuig
op de lijn Bombay-Parij waarbij het
toestel tot een landingjp Tel Aviv
zou worden gedwongen
Rechter
Lydia Janssen zal maadag voor de
Isralische rechter moem verschij
nen. Verwacht wordt d£ zij formeel
ln staat van beschuldigig zal wor
den gesteld: haar zal cornet met een
„vijandige organisatie' ten laste
worden gelegd. Lydia Jassen heeft
om een pro-deo-advoeac gevraagd
en zal daarvoor maandagjrmeel een
verzoek moeten idienen.
Haar zal vrij zeker de avoeaat Ali
Rafa worden toegewezenlie ook op
trad voor de Nederlandr Ger Das
sen.
Nieuwburg kon in India"iet voor de
rechter worden gebrach Zo hij al
met plannen voor een "iegtuigka-
ping rondliep, dan bedref hij daar
mee geen strafbaar feit Strafbaar
zou hij pas zijn gewordt wanneer
aan de plannen ten minst een begin
van uitvoering zou zijn geven.
Een woordvoerder van It ministe
rie van justitie heeft vri^gmiddag
meegedeeld dat tegen ieuwburg
geen opsporingsbevel isiitgevaar-
digd.
De laatste
der Takkianen
Terlouw stelt zich bij de
komende kamerverkiezingen
niet meer beschikbaar en
daannee is het vervagings
proces van D'66 weer een stuk
verder gekomen. Ongeveer
tien jaar geleden leek het er op dat deze
partij een nieuwe inspiratiebron in de
Nederlandse politiek zou worden, maar
dat is achteraf een onjuiste verwachting
gebleken. Merkwaardig, de start van
D'66 was voor velen - ook voor politici
van de 'oude' partijen - een zo fas
cinerend verschijnsel, dat zij er volko
men van in de ban raakten. Bij de PvdA
bijvoorbeeld zag men grote perspectie
ven in de stichting van een nieuwe pro
gressieve volkspartij,-waarin men met
D'66 en PPR hecht zou samenwerken.
De socialisten konden zich kennelijk
niet onttrekken aan de invloed die er
uitging van de jonge pragmatici, vere
nigd in D'66. Pragmatici in de Neder
landse politiek: zij wilden geen dogma
tisch beleid meer, maar voorstellen die
voornamelijk moesten worden getoetst
op praktische bruik baarheid. Ongeveer
vijf jaar geleden karakteriseerde Van
Mierlo de progressieve volkspartij zoals
hij die zag als een nietrdogmatische
groepering, waarin mensen "vanuit
verschillende inspiratiebronnen maar
met respect voor elkaar en gewapend
met dezelfde mentaliteit gezamenlijk
komen tot het formuleren en uitvoeren
van een vooruitstrevende politiek.'' Een
ouderwets socialist als J. H. Scheps
moest daar niets van hebben: een derge
lijke progressiviteitnoemde hij 'waarde
loze pronk'.
Dai
fiantlijn
DEN HAAG (ANP) - Van de 1.378 perso
neelsleden. die op 1 augustus jongstle
den in de fabrieken te Schijndel en
Eramcn van de koninklijke textielfa
brieken M. Jansen de Wit bc werkten,
zullen er 792 weg moeten om de renta
biliteit te herstellen.
Dit is een van de uitkomsten van het
onderzoek naar de herstructuerings-
mogeli jkhijden van deze onderneming,
die de NEHEM op verzoek van het mi
nisterie van economische zaken, heeft
verricht. Er zullen bij de noodzakelijke
inkrimping arbeidsplaatsen van 300
mannen en 310 vrouwen van het direct
personeel en van 131 mannen en 48
vrouwen van het indirect personeel
verloren gaan.
Wil de ondernemingtot positieve be
drijfsresultaten komen, dan is concent
ratie van hetbedrijf onontkoombaar.
Om verschillende redenen blijkt in het
rapport een voorkeur voor concentratie
in Schijndel.
Het structuuronderzoek memoreert de
wereldwijde overcapaciteit in de textiel
als gevolg van de grote uitbreidingen in
de landen met lagere lonen. Het binnen
lands verbruik van pantykousen stag
neert en ook bij dit artikel is er sprake
van aantasting van de positie van de
Nederlandse industrie, onder meer door
goedkope importen. Dezelfde factoren,
die tot deze aantasting hebben geleid,
zullen in de komende jaren hun invloed
blijven uitoefenen. Het vervruik van
sokken neemt nog steeds toe, maar ook
deze markt staat onder druk van goed
kope importen, zde N.E.H.E.M. acht op
korte termijn een samenwerkingsver
band met Hollandia of en/of Ten Cate
nietzinvol en ziet wel mogelijkheden om
bij de huidige produktie-omvangf door
rationalisatie tol aanzienlijke bespa
ringen te komen. Maj deze be
sparingen zullen bij langeia niet vol
doende zijn om tot herstel m rentabili
teit te geraken. De N.E.H.M. zegt ver
der onder meer dat men irie komende
jaren een ongunstig kü.aat in de
tricotage- en kousenincstrie mag
blijven verwachgteb.
De industriebond CNV vdt sluiting
van de Emmense vestigingan textiel
fabrieken Jansen de Wit. als is voor
gesteld in het herstructuraigsrapport
van de Nehmen. niet aavaardbaar.
Volgens de industriebond orden met
sluiting in Emmen niet teerteren ge
volgen van herstructiering af
gewenteld op de gemeenscap daar. In
de komende besprekingenver de toe
komst van Jansen de Wit.git de Indus
triebond CNV uit van behid van be
staande werkgelegenheid garanties
ten aanzien van vervangeie-gelegen-
heid. aldus een reactie varteze bond.
KRITIEK OP
ANTWOORD
VAN MINISTER
BRUINISSE - De Zeeuwse mosselvis
sers gaan bij minister Westerterp van
verkeer en waterstaat aan de bel
trekken omdat de uitkering in het
kader van de Deltaschadewet in veel
gevallen te lang op zich laat wachten en
omdat er in de wet geen rekening is ge
houden met de geldontwaarding. Het
verwijt van de minister dat de vissers
niet vlot genoeg met hun balansen en
verlies en winstrekeningen op de
proppen komen, achten ze niet steek
houdend. Het rijk doet er zelf te weinig
aan om de schadegevallen vlot af te
werken, vinden ze. Óm dit argument te
onderstrepen gaan de mosselvissers
een enquête houden. Met de medewer
king van de kamerleden P. A. Roels
(pvda) en ir. H. van Rossum (sgp) zullen
de conclusies uit die enquête aan de
minister worden aangeboden en met
hem worden besproken.
Dit besloten vrijdagmiddag in Bruinisse
een kleine veertig mosselvissers tijdens
een door de Zeeuwse vereniging voor
visserij belangen (Zevibel) en de vereni
ging 'Algemeen vissersbelang' uit Brui
nisse belegde protestvergadering. Tot
groot genoegen van de aanwezigen
waren de kamerleden Roels en Van
Rossum van de partij. Dankzij de aan
wezigheid van de kamerleden kon een
aantal vragen worden opgelost, terwijl
de beide heren de kritiek van de mossel
vissers met belangstelling aanhoorden
en beloofden er in Den Haag iets mee te
zullen doen.
Zevibel-bestuurder en secretaris van de
Bruse vissersvereniging H. Hoogerheide
schetste in een uitvoerige inleiding de
grieven van de mossel vissers. Ze probe
ren, dat had Zevibel-voorzitter A. L. S.
Lockefeeraan het begin van de vergade
ring al onderstreept, al van voor de vast
stelling van de Deltaschadewet ai
gedaan te krijgen dat er bij de uit
voering van de wet rekening gehouden
wordt met de geldontwaarding. De acti
viteiten van de vissers mondden uit in
vragen van een vijftal kamerleden uit
verschillende fracties aan minister Wes
terterp. De antwoorden van de minister,
die op 16 juni van dit jaar na ruim acht
maanden gegeven werden, waren voor
de vissers zeer onbevredigend, onjuist,
op sommige punten onbegrijpelijk en
ontwijkend.
De heer Hoogerheide gaf aan wat er al
lemaal aan mankeerde. Blijkens de
antwoorden van de minister zou de
stagnatie in de afwikkeling van de
schadegevallen veroorzaakt zijn door
het feit dat de vissers te lang gewacht
zouden hebben met het gen van een
overzicht van hun financid reilen en
zeilen in de laatste jaren ver de afslui
ting van de Grevelingen ehet Brou-
wershavense Gat. Dat vervt wezen de
vissers eenvoudig van de hid. „Ja, we
zijn een beetje gek." aldus m van hen.
„Nu kunnen we eens varen van de
overheid en nu zouden we cfeaak zeker
nog een beetje op gaan houci ook. Nee,
kom nou..." Volgens deieer Hoo
gerheide wordt de stagnie veeleer
veroorzaakt doordat watetaat maar
één accountant op de zaakeeft gezet.
Bij de totstandkoming \i de Delta-
Slot zie pagina 7 kolo 5
'at alles lijkt lang geleden: we leven
snel in de Nederlandse politiek. Van
Mierlo treedt vrijwel niet meer op de
voorgrond en sindsdien heeft Terlouw
het gezicht van D'66 bepaald. Het is er
niet onsympathieker op geworden.
Geen wonder dat in allerlei reacties op
de aankondiging van zijn vertrek spijt
doorklinkt. Hij be
schikt namelijk over
één eigenschap die
niet aan alle politici
is gegeven: hij kan
luisteren en wil ook
luisteren. Zo overweegt hij in een debat
de opmerkingen van tegenstanders en
als die opmerkingen hem juist voorko
men dan zegt hij dat of houdt er
rekening mee. Echte politici vinden dat
zelden verstandig. Een voorbeeld in dit
opzicht levert in de Nederlandse parle
mentaire geschiedenis de verhouding
tussen Troelstra - volbloed politicus - en
P. L. Tak. veel meer de rationele denker.
Het verschil tussen beide naturen trad
in het begin van deze eeuw naar buiten
toen in de kamer de wet op het arbeids
contract werd behandeld en de socialis
ten in de oppositie waren. Tak was hun
woordvoerder, maar hij moest het afleg
gen tegen de vrijzinnig-democraat
Drucker, mede omdat hij in alle eerlijk
heid een aantal door Drucker opge
somde feiten als juist erkende.
Troelstra sprak later over 'het treurig
zwak figuur dat Tak maakte'. Terlouw
zou zich vermoedelijk meer bij Tak heb
ben thuisgevoeld - de man die vanuit
een grote bewogenheid zich toch altijd
weer rationeel opstelde - dan bij
Troelstra die zich als socialist vooral
ook agitator voelde. Zo gezien is
Terlouw een Takkiaan'.
De aankondiging van Terlouws
vertrek ïseen van de vele feiten en feitjes
uit het huidige roerige wereldje van de
Nederlandse politiek. Onvermijdelijk
onderstreept deze aankondiging hoe los
de verhouding is geworden tussen PvdA
en D'66. De PvdA heeft zich kunnen
losmaken uit de ban van het pragma
tisme en koerst nu weer in een totaal
andere richting, namelijk die van het
links-dogmatisme. In deze partij heerst
op dit ogenblik de eigenaardige sfeer die
kan worden aangegeven met de slagzin
'Regeren of getuigen'. De invloed van
D'66 heeft afgedaan. Terlouws motive
ring staat daar overigens buiten, zij is
duidelijk: er bestaat geen of bijna geen
contact meer tussen de kamerfractie
van D'66 en de kiezers. Daaruit trekt hij
de consea.uentie. Een zuivere houding,
maar desondanks jammer, de laatste
der 'Takkianen' - hier uitsluitend
bedoeld als 'geestelijk nazaat' van P. L.
Tak (De Kroniek) - verdwijnt nu uit de
kamer. Zijn vertrek accentueert tevens
dat hoe meer er Ln politiek Nederland
wordt vernieuwd, hoe duidelijker alles
terugkeert naar oude verhoudingen.
HONG KONG (UPI/RTR/AFP)
Radio-Peking heeft vrijdag officieel
bekendgemaakt dat premier Hwa
Kwo-Feng is beneomd tot voorzitter
van de Chinese communistische partij
als opvolger van wijlen Mao Tse-
Toeng.
De Chinese pers onthulde dat
Mao Tse-Toeng voor zijn dood had aan
bevolen dat zijn vrouw Tsjiang Tsjing
van haar macht beroofd zou worden.
Ook onthulde zij dat mevrouw Mao,
Wang Hoeng-Wen, Tsjang Tsjoen-
Tshiao en Yao Wen-Yoean zich hadden
verzet tegen de revolutionaire proletri-
sche lijn van Mao ten aanzien van een
reeks binnen- en buitenlandse vraag
stukken.
Waarnemers in Peking meenden dat dit
wel eens tot enkele veranderingen in
China's buitenlandse beleid zou kunnen
voeren.
