PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
PVDA EN PPR
BIJ VERLIES
NIET IN NIEUWE REGERING
KVP wil miljard
uitgaven reserveren
Als de ziekenhuizen niet samenwerken,
loopt Zeeland aantal voorzieningen mis
de krant
van zeeland
Verontwaardigde reactie van
het CDA
VRIJ LOONOVERLEG BINNEN 1,5 PROCENT
Ruzie CDU-CSU sta teert dat noch D'66, noch de PSP be-
om Saarland
en Nedersaksen
vandaag
Brandweer
Belfast
staakte
Lichtvoetig
pagina 13
219e jaargang no. 244
Ponderdag 14 oktober 1976
Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG - PvdA en PPR moeten niet meedoen aan een nieuwe regering als ze bij de verkiezingen
van volgend jaar mei ook maar één zetel verliezen. De kiezers moeten bovendien Partij van de
Arbeid en PPR opnieuw als de grootste combinatie uit de verkiezingen laten komen. Dat stellen de
partijbesturen van PvdA en PPR in een ontwerpresolutie over een regeerakkoord tussen beide
partijen. De resolutie moet op 29 januari door de congressen van PvdA en PPR worden goedge
keurd.
De verkiezingsuitslag moet een nieuw
kabinet met Joop den Uyl als minister-
president mogelijk maken. Progres
sieve ministers moeten in zo'n kabinet
ten minste de meerderheid hebben. Van
eventuele toekomstige regeringspart
ners moet voor de verkiezingen vast
staan dat zij bereid zijn met PvdA en
PPR een nieuwe regering te vormen die
een beleid gaat voeren gericht op een
verdere spreiding van inkomen, bezit,
kennis, macht en arbeid. Dat sluit vol
gens de beide partijbesturen de WD
uit.
PvdA en PPR zijn bereid om met de
CDA-partijen (KVP, ARP en CHU) in
een nieuwe regering te gaan zitten. Die
bereidheid is in de eerste plaats afhan
kelijk van de concrete opstelling van
de CDA-partijen in de nog resterende
zittingsperiode van het kabinet. De
christen-democraten moeten onder
meer hun medewerking geven aan de
wetsontwerpen over de vermogen-
sa an wasdeling, de ondernemingsraden
cn de grondpolitiek.
In een toelichting op de resolutie zei
Jaap van der Doef, vice-voorzitter van
het PvdA-bestuur, geen behoefte te
hebben aan een intentieverklaring van
het CDA. „De duidelijkheid moet gege
ven worden door de politieke stelling-
name in de kamer, de programma's en
door het naar voren schuiven van pro
gressieve
aldus Van der Doef.
Dwingen
natie uit de verkiezingen zullen ko
men", aldus Van der Doef.
Mochter geen meerderheidsregering tot
Wordt het CDA de grootste combinatie stand komen, dan zijn PvdA en PPR be-
in de tweede kamer dan moeten PvdA rsid een minderheidskabinet te vormen,
en PPR niet meedoen aan een nieuwe eventueel aangevuld met anderen die
regering. De kiezers krijgen door het
akkoord de mogelijkheid te kiezen voor
een progressieve politiek tegenover
mee willen helpen bij het verwezenlij
ken van het regeerakkoord. Zo'n min-
orderheidskabinet moet echter niet on
een WD-politiek. ,'we willen "de kie- middellijk naar huis worden gestuurd.
dwingen tot een politieke keuze. Ik
verwacht dat de progressieve combi
natie de verkiezingen kan winnen. Ik
ben er niet benauwd voor dat de pro
gressieven niet als de grootste combi-
Het regeerakkoord is voor PvdA enPPR
een 'samen uit-samen thuis' overeen
komst. PvdA en PPR zullen óf samen
toetreden tot een nieuwe regering óf ge
zamenlijk in de oppositie gaan.
Van der Doef zei het te betreuren dat er
slechts een akkoord tussen twee par
tijen mogelijk bleek. De resolutie con-
reid zijn om vóór de verkiezingen af
spraken over samenwerking te maken.
PvdA en PPR willen alsnog andere pro
gressieve partijen bij het akkoord be
trekken. De CPN is daarvan echter uit
gesloten.
(Van onze correspondent) Kernpunten
N Tip rii7Ïp f iK^pn dp fhrictplnlr
gasopslag
Een Rotterdamse combinatie heeft be
langstelling voor gasopslag in het Sloe-
gebied.
PAGINA 3
slap
Het Nederlandse Palestina-comité is
uitermate teleurgesteld in de slappe
houding van de regering ten aanzien van
de in Israël aangehouden Gert Dassen.
tentoonstelling
Burgemeester Wolters opende gisteren
een jubileum-tentoonstelling van de
RPA in Middelburg.
PAGINA 11
bietenkrotten
"Hoort-ziet-schrijft': een dagje tussen de
betekoppen in de bietenkrotten.
PAGINA 13
markerwaard
Kohl en de Christelijk Sociale Unie
(CSU) van Franz Josef Strauss is nog
steeds niet voorbij. Inzet hiervan is de
verhouding tussen de CDU en de vrije
democratische partij (FDP) in de deel
staten Nedersaksen en Saarland.
De CDU-ministers-presidenten van
deze landen. Albrecht en Roder, hebben
de FDP een aanbod gedaan mee te rege
ren. Dat is nodig om een werkzame
meerderheid in het parlement te krij
gen. Het houdt echter - zo de FDP in
beide deelstaten al op dit voorstel in
gaat - het gevaar in dat de meerderheid
van CDU en CSU in de Bondsraad (een
soort eerste kamer) kleiner kan worden,
omdat de FDP dan een beslissende
stem krijgt in het stemgedrag van beide
deelstaten in de Bondsraad.
Hiervan nu moet de conservatieve
Beierse CSU niets hebben. Een forse,
meerderheid in de Bondsraad betekent
namelijk dat in principe heel wat beslui
ten van de bondsregering en de Bonds
dag (waarin SPD en FDP acht zetels
meer hebben dan de oppositie) kunnen
worden tegengehouden. CSU-voorzitter
Strauss en CSU-fractievoorzitter Ri
chard Stucklen zijn van mening dat de
CDU-CSU een politiek van harde con
frontatie moet gaan voeren. In dit beeld
passen natuurlijk geen 'behoudende'
i Nedersaksen en Saarland.
(Slot zie pagina 3 kolom 2)
BELFAST (RTR/UPI) - Alle 350 leden
van het brandweerkorps van de Noord-
ierse hoofdstad Belfast staakten
woensdag. Met hun 60 collega's in
Noord-Ierlands tweede stad, London
derry, eisen de brandweermannen uit
kering van gevarengeld, zoals dat poli
tieagenten, gevangenispersoneel en le
den van mijnopruimingsdiensten krij
gen.
De brandweermannen van Belfast be
streden geen branden die ontstonden
door bomaanslagen op zakenpanden,
waaronderzij café's rekenen. In Belfast
komen in de huidige situatie gemiddeld
drie branden per dag voor.
Het is gisteren ook tot ongeregeldheden
gekomen naar aanleiding van de begra
fenis van de 13-jarige Brian Stewart, die
overleden was na in het gezicht te zijn
getroffen door een plastic kogel van de
Britse veiligheidstroepen.
DENHAAG-Tweedekamer.algemenebeschouivingen.Eenaandachtiggehoorvandekantvanderegeringtijdensdetweededag
van de algemene beschouvnngen. Van links naar rechts: minister Duisenberg, premier Den Uyl en minister Van Agt.
'PAS IN VOORJAAR EVENTUEEL BESTEDEN'
Van onze parlementaire redactie
DEN HAAG - De KVP wil dat de rege
ring de uitgaven voor volgend jaar met
1 miljard gulden vermindert en voor
lopig in een reservepot stopt. Pas in het
voorjaar, als meer zekerheid bestaat
over de financiële ruimte voor het rijk,
kan de 1 miljard eventueel alsnog be
steed worden. De KVP'er Notenboom
legde dit voorstel woensdag mede na
mens ARP en CHU op tafel bij de voort
zetting van de algemene beschouwin
gen in de tweede kamer.
De opzienbarende eis van de CDA-
partijen zal ongetwijfeld op verzet stui
ten van minister Duisenberg van finan
ciën, die vandaag nader op het voorstel
zal ingaan. Hij staat op het standpunt
dat het kabinet al genoeg bezuinigingen
heeft aangebracht en dat de collectieve
voorzieningen niet met minder dan 1
px-ocent mogen stijgen. Het voorstel van
Notenboom om de uitgaven met 1 mil
jard te blokkeren, wordt in Den Haag
gezien als een poging uit CDA-kring om
de weg te effenen voor hun plan de col
lectieve sector niet met 1 procent, maar
met 0,7 procent te laten toenemen.
De socialist Dolman hield een krachtig
pleidooi voor arbeidstijdverkorting als
middel om de werkloosheid terug te
dringen. Hij verweet de regering dat zij
in de begroting voor volgend jaar wat al
te gemakkelijk over dit punt is heenge
lopen.
Minder loonkosten, en daardoor ook
mindere stijging van de sociale lasten,
het zoveel mogelijk beperken van het
aantal mensen dat een uitkering krijgt
en hogere belasting- en premieop
brengsten, noemde Dolman noodzake
lijk voor een herstel van de economie.
Hij deed een aanval op de president van
de Nederlandsche Bank, Zijlstra, die on
langs heeft verklaard dat de geplande
rentabiliteitsverbetering voor 1980 in
zijn ogen nog beslist onvoldoende is.
Dolman vroeg zich af wat dr. Zijlstra
met z'n uitlatingen beoogt. „Wil hij
soms terug in de politiek? In eik geval
moet hij zich ervan weerhouden de ra
mingen van het Centraal Plan Bureau
en het beleid van het kabinet zonder
schijn van bewijs af te kraken", zo
meende Dolman.
De WD stelde zich op het standpunt
de tweede helft van de ja
ren zestig trok in de westerse
wereld een Amerikaans boek
sterk de aandacht, een ge
schrift van senator J. W. Ful-
bright me t een sprekende titel
'De arrogantie van de macht'. Od de
eerste blaazyae van dat Dóes is een zm
te lezen, die mogelijk bij de PvdA en de
PPR tot enig nadenken zou kunnen
stemmen: „Macht heeft de neiging om
zich met deugd te vereenzelvigen." Dat
past namelijk bij het nieuwe regeerak
koord van PvdA en PPR, zij het dat
daarin de volgorde wordt omgekeerd.
„Wij hebben de deugd en om die uit te
oefenen wensen wij de macht," zo is on
geveer de teneur. Beide progressieve
partijen eisen nogal wat: een meerder
heid in het kabinet, geen zetel minder in
de kamer en op korte termijn onvoor
waardelijke medewerking van de
CDA-partijen aan enkele nog onder-
hande zijnde, maar omstreden wets
ontwerpen. Gebeurt dat allemaal niet,
dan - zo is althans Eet voorstel - is er
geen reden voor de progressieve par
tijen om te gaan regeren.
Het is hetzelfde lied dat ook nadruk
kelijk vóór de vorige verkiezingen werd
gezongen: „Nederland moet kiezen tus
sen ons en de WD." Dat houdt dan te
vens in dat het CDA onvoorwaardelijk
de onfeilbare uitgangspunten van de
progressieve partijen moet onderschrij
ven. Ook nu wordt betoogd dat het mo
ment voor de Nederlandse kiezer is aan
gebroken om nu eens en vooral tot een
duidelijke uitspraak te komen, een uit
spraak in de zin van: „Wie niet voor ons
is, is tegen ons." Maar als nu een groot
deel van de kiezers er niëfs voor voelt
om in een dergelijke zwart-wit>situatie
te worden geb racht? Nederland heeft nu
eenmaal geen twee-partijenstelsel. Men
kan dat betreuren, maar het is wel een
feit Vermoedelijk heeft dat te maken
met de geaardheid van de bevolking:
men denkt niet in de
scherpe tegenstel
lingen die de pro
gressieven zo graag
zien. Zo bevinden
zich bij de confes
sionele partijen zonder twijfel heel wat
kiezers die het landsbelang gediend
achten met een regering waarin de
PvdA sterk is vertegenwoordigd. Zij
zouden continuering van het kabinet
Den Uyl zeker toejuichen, zij het dan
met een betere start en een hechter pro
gramma. Wat krijgen deze kiezers nu
echter te horen? „Denk er om: wij moe
ten de meerderheid hebben en gij be-
j Ifjantlijn'
dat alleen het verder terugdringen van
de overheidsuitgaven en het beperken
van de druk van de collectieve lasten de
werkloosheid en de inflatie kunnen
verminderen. De beperking tot een
groei van maximaal 1 procent, die de
regering zich ten doel heeft gesteld, is bij
lange na niet voldoende, aldus WD-
woordvoerder Van Aardenne.
Het heeft volgens hem geen zin vooraf boort het ee*s met onze opvat-
n te stellen, zoals de 1 procent
tingen over de spreiding van inkomen.
van de regering of de 0,7 procent van het bezit' ma^bt arbeid." De vaste kie-
CDA. De lagere WD-cljfers Ide WD wil ,het dsfr YeT-
de collectieve lasten pas op de plaats moedeUlk met door laten beïnvloeden,
laten maken! noemde hij geen norm maarmogelijkstaanookvele zwevende
vooraf, maar de uitkomsten van een be- lezers de mensen die pas op het laan
leid, dat nodig is om de werkgelegen- moment een keus maken - schott-
heid veilig te stellen en de inflatie verder derophalend tegenover de PvdA-PPR.
terug te dringen dan het kabinet doet.
Moties
Van Aardenne diende een tweetal mo
ties in om zowel de totale rijksuitgaven
als de stijging van de collectieve voor
zieningen terug te brengen. Beide
eis. Zij zullen immers een keus willen
maken mede op grond van wat zij over
deprogramma's hebben gehoord en niet
omdat de PvdA en de PPR dreigen niet
meer mee te zullen doen als zij hun zin
niet krijgen.
Waar komt het bij de volgende ver-
ties zijn een poging het CD A te dwingen kiezingen nu eigenlijk op neer? Ten
zich uit te spreken over de punten aanzien van de kabinetsformatie zijn
-vaarop het CDA tussen het kabinet en groepen in het geding: PvdA-PPR.
de WD in staat.
Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - De regering gaat ervan uit dat de loononderhandelingen van dit
najaar in vrij overleg tussen werkgevers en werknemers zullen plaatsvinden. Wel
zal de regering ervoor waken dat de stijging van de lonen binnen de gestelde grens
van 1,5 procent blijft. Daarnaast is de regering van plan de minimumlonen per 1
januari extra te verhogen, om de achterstand die in de loop van dit jaar is ontstaan
in te lopen.
Premier Den Uyl zei dit woensdagavond in de tweede kamer. Den Uyl nam verder
twee suggesties over die KVP-fractievoorzitter Andriessen in eerste termijn ten
aanzien van het inkomensbeleid heeft gedaan. De afstand tussen minimum
inkomens en modale inkomens, zal de regering aan een zorgvuldige beschouwing
onderwerpen. Voorts is zij bereid de topinkomens niet alleen aan te pakken in de
overheidssfeer zelf, maar ook in het bedrijfsleven.
Huur
De regering vindt een huurverhoging van zeven procent per 1 april volgend jaar
r de Waterstaat adviseert
minister Westerterp. een gedeelte van
het Markermeer in te polderen, met be
houd van een aantal randmeren.
PAGINA 15
tomeloos
Met tomeloos geweld veroverden de
Noordierse voetballers een punt in de
wedstrijd tegen Oranje.
PAGINA 17
badminton
Voor het Zeeuwse districtskampioen
schap badminton bestaat slechts ma
tige belangstelling.
PAGINA 19
mes
De NCRV brengt een milieu-kwis 'zon
der mes op tafel'; radio- en televisiepro
gramma's; strips.
bundeling
Er komt wellicht een bundeling van de
off-shore-activiteiten van IHC en RVS;
beurs; financiën; economie.
voldoende om de gevolgen van de kostenstijgingen op te vangen. De kamer heeft
onlangs een voorstel van staatssecretaris Van Dam van volkshuisvesting afgewe
zen om de huurverhoging uit te stellen tot 1 juli. Van Dam wilde de huren op 1 juli
met acht procent verhogen. De regering zal zich nu volgens Den Uyl op korte
termijn beraden over een nieuw voorstel voor de huurverhoging.
Den Uyl weigerde in te gaan op de eis van het CDA om op de defensiebegroting 100
miljoen gulden meer uit te trekken. De premier benadrukte dat de bezuinigingen op
dit departement voor het volgend jaar vooral de personele sfeer raken en minder de
materiële sfeer.
Hij werd echter door oppositieleider Wiegel wel in het nauw gebracht door de vraag
waarom de regering andermaal heeft besloten de vervanging van de Neptune
vliegtuigen uit te stellen. Den Uyl bracht hiertegen het argument dat de regering j0>n Va 1 5 miljard te verminderen Dit
streeft naar een betere taakverdeling tussen de NAVO-partners onderling. Het zou bedra„ pas worden uitgebreid als
er volgens hem op lijken dat de regering al uitgaat van het mislukken van dit
gesprek met de NAVO-landen als het kabinet nu toch al zou besluiten de Neptunes
te vernieuwen.
Deze redenering leek de christen-democraten toch niet te kunnen overtuigen.
als de radicaal De Gaay Fortman
inkomens volgend jaar met minder dan
de door de regering voorgestelde 1,5
procent te laten stijgen. Alle partijen
hopen hiermee een bijdrage te kunnen
leveren aan vermindering van de werk
loosheid.
De financiële woordvoerder van de
PPR, dr. Leo Jansen, zei een blijvend
begrotingstekort van 3,4 procent van
het nationaal inkomen te hoog te vin
den. Hij pleitte er daarom voor de in-
vesteringsrekening van 4 miljard met
vaststaat dat de geplande investerin
gen voor de toekomst ook echt belang
rijk zijn, zo meende hij.
GENEESKUNDIG INSPECTEUR DOKTER LELIE:
het CDA en de WD. Op dit ogenblik ziet
bij de verkiezingen gaat het om een ka
binet van een progressief-confessionele
signatuur, waarbij echter de uiteinde
lijke stembusuitslag mede zal bepalen
hoe de uiteindelijke verhouding binnen
het kabinet zal zijn en hoe dc program
ma's van de beide blokken zich in het
regeringsprogramma zullen weerspie
gelen. De PvdA wil dat echter niet: zij
stelt vooraf haar eisen en als men
daarop niet ingaat wordt de voorstelling
afgelast. Het is een houding, die in de
huidige politieke omstandigheden van
Nederland nog steeds niet past, mis
schien in een verdere toekomst maar op
dit ogenblik is het zover nog niet De
eisen van PvdA en PPR zoals die thans
zijn voorgesteld, zijn een vereenzelvi
ging van deugd en macht. Nederland
wordt opgeroepen om de PvdA de
grootste macht te geven opdat het land
dan op de enig-deugdelijke manier zal
worden geregeerd. Een dergelijke op
vatting zal elke partij bestrijden, die
zichzelf respecteertHet maakt er in
middels het politieke patroon tussen nu
en de verkiezingen niet makkelijker op.
GOES BESTE
PLAATS VOOR
BUNDELING
SPECIALISMEN
MIDDELBURG - „Als de ziekenhuis
besturen in Zeeland niet samenwer
ken, dan dreigt de provincie een aantal
medische voorzieningen mis te lopen".
Dat is de mening van dokter S. Lelie, de
Zeeuwse geneckundig inspecteur van
de volksgezondheid. Naar de mening
van de heer Lelie is het noodzakelijk
dat op provinciaal niveau wordt sa
mengewerkt om met name de volgende
ziekenhuisvoorzieningen binnen de
provinciegrenzen te krijgen: een cen
trum voor hemodialyse (kunstnier)
voorzieningen voor Megavolttherapie
(ter bestrijding van kanker) en een ge
combineerd centrum voor revalidatie
en hartrevalidatie. Naar het oordeel
van de heer Lelie dienen dergelijke
voorzieningen op één plaats te worden
samengebracht. Hij acht Goes de meest
voor de hand liggende plaats.
Voor de verdere toekomst houdt dokter
Lelie in gedachten, dat tussen de
Zeeuwse ziekenhuizen kan worden sa
mengewerkt op het terrein van de me
dische registratie, van de kinderurolo-
gie en door het aantrekken van een me
disch ingenieur. Buiten het bereik van
de Zeeuwse ziekenhuizen blijft voor
shands volgens dokter Lelie de neuro
chirurgie, thoraxchirurgie en hoog
waardige voorzieningen als bijvoor
beeld een brandwondencentrum. Daar
voor zal men zich ook in de toekomst
moeten wenden tot het Rotterdamse
ziekenhuis Dijkzigt, het Tilburgse zie
kenhuis en centra elders in het land. In
De economisch deskundige van de ge
neeskundige inspectie van volksge
zondheid, de heer H. B. Bos, stelt vast
dat bij de Zeeuwse ziekenhuizen op dit
moment sprake is van een zekere wild
groei. „Men ziet de mogelijkheid een
specialist aan te trekken en dat wordt
dan gedaan". Dokter Lelie: „Dc heb er
alle begrip voor dat alle ziekenhuizen
ernaar streven hoogwaardige functies
binnen te halen. Maar dat is niet moge
lijk in een gebied met een zo geringe be
volking als in Zeeland. Er zijn verschil
lende zeiken die men goed in het oog
moet houden. Superspecialismen beïn
vloeden elkaar onderling gunstig. En
verder is een belangrijk deel vein de su
pervoorzieningen aangewezen op hulp
voorzieningen zoals een laboratorium.
Ook dat zijn belangrijke redenen om een
aantal voorzieningen op één plaats bij
elkaar te brengen".
Pakket eisen
De heer Bos: „De Zeeuwse ziekenhui
zen moeten ervoor zorgen, dat er een
pakket eisen op tafel komt Doet men
dat niet, dan loopt men de kans achter
het net te vissen. Er is al eerder gepleit
voor de oprichting van een stichting,
waarin de Zeeuwse ziekenhuizen sa
menwerken. Er zijn voorbeelden te
over van regio's waar die stichtingen
werkzaam zijn. Men kan dan in de pro
vincie met elkaar overleggen op welke
manier ziekenhuisvoorzieningen ge
spreid worden".
Dokter Lelie pleit ook voor zo'n vorm
van samenwerkinh. „De ziekenhuis
besturen en de specialisten zouden bij
elkaar moeten komen om te overleg
gen. En dan zonder dat ze het gevoel
hebben van die gans die alleen maar
Vliegtuig stort
op school:
honderd doden
Naar de mening van dokter Lelie kun
nen de andere ziekenhuizen, naast het
ziekenhuis met een aantal supervoor
zieningen „volwaardig alle andere func
ties behouden". Hij stelt: „Als je praat
over gelijkwaardig en volwaardig dan
moet dat niet inhouden dat alle functies
in één huis aanwezig zijn. Men moet nu
eenmaal vaststellen dat in Zeeland een
aantal voorzieningen op een centrale
plaats moet komen. Daarbij is ook van
belang dat specialisten, die met inge
wikkelde apparatuur moeten werken,
ervaring moeten hebben en onderhou
den. Bezwaakheid moet je onderhou
den. Als een medicus een bepaalde han
deling naar een heel enkele keer uit
voert, mist hij de geoefendheid. En dat
gebeurt als je hier superspeciciallsti-
Slot zie pagina 7 kolom 31
LA PAZ (UPI) - Ongeveer honaera
mensen zijn woensdag in de Bolivaanse
stad Santa Cruz om het leven gekomen
toe n een Amerikaanse Boeing 707 kort
na de start neerstortte ineen bebouwde
wijk.
Het toestel, een transportmachine van
een Amerikaans bedrijf, ploegde zich
onder meer een weg door een school.
Op het voetbalveld daarvan werden
kinderen gedood.
Het toestel zou ongeveer 50 passagiers
aan boord gehad hebben. Hoeveel daar
van zijn omgekomen is onbekend.
De Boeing was even voor het ongeluk
opgestegen met bestemming Miami.
•De Canadese piinister van defensie,
James Richardson, is woensdag afge
treden wegens politieke menii)gsver-
schillen over de taalkwestie.
