id ALE ZEEUWSE COURANT
STAATSGREEP DOOR
THAISE MILITAIREN
FNV werkt niet mee zonder
vrije loononderhandelingen
Stankhinder Sas van Gent veel minder:
sluiting van CSM nu onwaarschijnlijk
GROTE PRESTATIELOOP
Na hevige gevechten rond universiteit
Doden door
dambreuk in
Columbia
Suriname wil
luchtvloot
Brussel bang voor
vreemde ziekte uit Afrika
WONDERMIDDEL' IJZERCHLORIDE DEED
VERONTREINIGING STERK TERUGLOPEN
Spookachtige toestand
bij plechtigheid Hebron
Piet Schrijvers
bedankt voor Oranje
pagina 13
219e jaargang no. 238
Donderdag 7 oktober 1976
9 oktober 1976 Vrouwenpolder
start 14.30 uur
/oor het eerst in Zeeland
oriënterings-trim-evenement
voor het hele gezin.
start tussen 14.00-14.30 uur.
BANGKOK (RTR) - In Thailand heeft de verschijning van een
kaalgeschoren monnik op straat het einde ingeluid van het expe
riment met de democratie dat drie jaar heeft geduurd. Een snelle
militaire staatsgreep volgde woensdagavond na bloedige ongere
geldheden die hun oorsprong vonden in diezelfde monnik, ex-
maarschalk Kittikatsjom.
nageleefd." Hij kondigde de slaat van
beleg af. verbood alle politieke bijeen
komsten in de hoofdstad Bangkok en
stelde een uitgaansverbod in van mid
dernacht tot vijf uur 's ochtends. Ook
censuur op de pers is ingesteld. De
grondwet is buiten werking gesteld,
evenals de wet op de partijpolitiek, het
geen inhoudt dat de militairen direct
zullen regeren en dat vooralsnog een
eind komt aan de noramele politieke ac
tiviteit.
Teruggekeerd.
Oud-premier Thanom Kittikatsjom die
in 1973, na een studentenoproer waarbij
72 mensen werden gedood, tot aftreden
werd gedwongen en in vrijwillige ball-
ningschap ging leven, keerde 19 sep
tember in Thailand terug om als mon
nik zijn intrek te nemen in een Boedd
histisch klooster en weigerde in te gaan
op een verzoek van de regering van
premier Pramoj om weer naar het bui
tenland te vertrekken. De studenten,
met name van de Thamassat-
universiteitin bangkok, vreesden dat de
ex-maarschalk opnieuw een greep naar
de macht zou doen en demonstreerden
voor zijn uitwijzing. De regering-Seni,
die de laatste tijd al aan gezag had inge
boet. zette Kittikatsjom echter niet het
land uit en de betogingen werden hevi
ger tot de autoriteiten dinsdag besloten
de universiteiten te sluiten. De studen
ten bezetten de universiteit en woens-
Dmiraal Sa-Ngad Tsjaloryoo greep
dinsdag aan het hoofd van een uitslui
tend uit militairen bestaand 'rege-
ringshervormingscomité' de macht
nadat eerder op de dag bij hevige ge
vechten tussen linkse studenten,
rechtse demonstranten en de politie
dertig mensen waren gedood en hon
derden gewond.
De 60-jarige admiraal, die pas dinsdag
als minister van defensie in de regering
was opgenomen heeft inmiddels in een
radiotoespraak gezegd dat de 'principes
van democratie strikt zullen worden
PEREIRA (UPI) - Bij Pereira in cen
traal Columbia in een dam doorgebro
ken waardoor een deel van de stad is
ondergelopen. Er zijn 55 lijken gebor
gen en verwacht wordt dat er meer
slachtoffers zijn. Twintig mensen wor
den vermist.
Reddingsploegen hadden het moeilijk
omdat de elektriciteit was uitgevallen.
Pereira ligt 160 km ten westen van Bo
gota en telt 200.000 inwoners.
pen. Twee uur later, om zes uur in de
avond, grepen de militairen in.
Na hun machtsgreep adviseerden de
militairen premier Seni Pramoj zich
onder hun bescherming te stellen.
dag ging de politie tot actie over. Gedu
rende zes uren klonk het oorverdovende
lawaai van automatische wapens, gra
naten en terugstootloze wapens waar
mee de politie zich een weg vocht naar
de universiteitsgebouwen
Verdronken
Sommige studenten sprongen in een
snel stromende rivier en verdronken.
Anderen gaen zich aan de hoofd uitgang
over en werden in elkaar geslagen en
gelynehed door een woedende menigte PARAMARIBO/DEN HAAG (ANP) - De
rechtse betogers. Hun lijken werden Surinaamse regering wil de komende
verbrand. jaren voor iets meer dan 200 miljoen
Ongeveer 10.000 betogers trokken naar Sulde" aan vliegtuigen en vliegtuig-
de regeringsgebouwen en eisten het <™aterieel kopen. Dat blijkt uit de meer-
ontslag van drie ministers uit het kabi- iarcnplanncn van het Surinaamse de-
net van premier Seni. Zij dienden te partement van economische zgken.
worden vervangen door twee ministers grootste post, ter waarde van 180
van de rechter vleugel die hij eerder had miljoen gulden, is gereserveerd voor de
verwijderd. Seni beloofde ontslag te nationale luchtvaartmaatschappij van
nemén als de drie weigerden op te stap- de republiek, de SLM
BRUSSEL (UPI, RTR) - De Belgische
autoriteiten hebben woensdag een ge
zondheidscontrole ingesteld op het
vliegveld van Brussel om te voorko
men dat een mystertieuze en dodelijke
ziekte vanuit Afrika in Europa wordt
gebracht. Alle passagiers vanuit
Centraal-Afrika worden door een arts
onderzocht.
Aan de ziekte zijn volgens berichten uit
Nairobi (Kenia) en Kinsjassa (Zaire) al
minstens 230 mensen overleden. Het is
echter goed mogelijk dat het aantal do
den veel hoger ligt omdat veel Afrika
nen het bos in gevlucht kunnen zijn om
daar te s terven. Volgens func tionarissen
van het Belgische ministerie van bui
tenlandse zaken is de ziekte behalve
Soedan ook geconstateerd in Zaire. Ni
geria en Sierra Leone.
AMSTERDAM- Met een forse slag van een Perzische bijl van circa 1200 voor
Christus heeft prinses Beatrix woensdagochtend bij de Munt in Amsterdam
het nieuwe archeologische museum van de universiteit, het Allard Pierson
Museum, voor geopend verklaard. Zij hakte met de bijl een met bijenwas
verzegeld lint door. De plechtigheid was tot in details in oude stijl gehouden,
want de afsluiting was een moderne was-afdruk van een Mesopotamisch
zegel uit 2500 voor Christus. Daarna liet de prinses zich door prof dr. J. M.
Hemelrijk, hoogleraar in de archeologie aan de universiteit van Amsterdam
en in die functie directeur van het ALlard Pierson Museum, meer dan een uur
lang rondleiden langs de uitgebreide collectie oudheidkundige voorwerpen,
daterende uit de periode tussen 3000 voor en 500 na Christus uit Egypte, het
Nabije Oosten. Cyprus. Griekenland, Eturie en uit de Romeinse wereld.
Op de foto de prinses tijdens de rondgang bij een van de mummies, waarbo
ven de sierdeksel van de sarcofaag.
SYRISCHE
BESCHULDIGING
TEGEN ISRAEL
NEW YORK, PARIJS, BEIROET (UPI,
RTR) - Syrié heeft woensdag de Israëli
sche regering verantwoordelijk ge
steld voor de burgeroorlog in Libanon
en de algemene vergadering van de
Verenigde Naties opgeroepen Israel uit
de volkerenorganisatie te stolen.
De Syrische vertegenwoordiger in de
VN maakte verder duidelijk dat Syrië
zijn militaire interventie in Libanon zal
voortzetten totdat 'de samenzwering
tegen Libanon, tegen dePalestijnsezaak
en tegen de Arabische natie volledig is
verslagen.
De Libanese linkse leider Kamal
Djoemblatt- is woensdag uit Parijs ver
trokken naar Algiers en Tripoli om de
burgeroorlog in zijn land te bespreken
met Algerijnse en Libische leiders,
voordat hij naar Egypte gaat. Djoem
blatt is drie dagen in Parijs geweest,
waar hij verscheidene afgevaardigden
van regering en oppositie heeft gespro
ken. In Libanon zelf riep Libanees links
woensdag een algemene mobilisatie uit
en legde het beperkingen op aan het
burgerverkeer in de militaire zones,
zoals de hoofdweg ten oosten van Bei
roet. Radio Beiroet zei woensdag dat de
Syrische en Palestijnse onderhande
laars in Damescus het niet eens konden
worden. In Beiroet werd weer gevochten
President Giscard d'Estaing van
Frankrijk en de sjah van Perzié hebben
woen sd ag in Teheran een overeenkomst
voor nucleaire samenwerking getekend
in het kader waarvan Frankrijk aan
Perzië twee kerncentrales met reacto
ren van 900 megawatt zal leveren.
Woensdagmorgen zijn in Belfast twee
leden van een gezin door twee gewa
pende mannen vermoord. Een vrouw
van 68 jaar werd doodgestoken en haar
zwager doodgeschoten dooreen kogel in
het hoofd. De politie acht het niet uitge
sloten dat sprake is geweest van een po
ging tot beroving tot beroving.
PLEIDOOI BIJ KAMERLEDEN TEGEN KABINETSINGRIJPEN
PAGINA 2
vendette
Vroom en Dreesman Nederland B.V.
wil een nieuw warenhuis van het type
■Vendette' bouwen aan de Coosje Bus-
kenstraat te Vlissingen.
PAGINA 3
reserves
Aardgasreserves in Nederland zijn met
een kleine honderd miljard m2 toege-
PAGINA 7
oefening
De Koninklijke Zuid-Hollandse Maat
schappij tot Redding van Schipbreuke
lingen hield woensdagmiddag in sa
menwerking met de Provinciale Stoom
boot Dienst uit Vlissingen in de Vlis-
singse Binnenhaven een geslaagde oe
fening.
PAGINA 11
rust
Rubriek 'Hoort-Ziet-Schrijft' 'mees-
terkraker' Aage M. zocht in Zeeland
PAGINA 13
excuses
Sport.: Voetballer Thuis neemt geen ge
noegen met excuses van arte.
PAGINA 15
sissi
KRO haalt 'Sissi' terug op het scherm,
radio- en televisieprogramma's: strips.
PAGINA 17
alternatief
„De tijd is rijp voor een alternatie!
VAD-wet-sontwerp vindt de Rotter
damse hoogleraar Rijnvos: beurs; finan
ciën; economie.
DEFINITIEF
BESLUIT OVER
SLUITING VALT
VANMIDDAG
SAS VAN GENT - De suikerfa
briek van de Centrale Suiker
maatschappij (CSM) in Sas van
Gent kan hoogstwaarschijnlijk
de bietenverwerking voortzet
ten. Metingen door het Rijksin
stituut voor de Volksgezond
heid hebben woensdag aange
toond dat de milieu-overlast
(zwavelwaterstof in de lucht) die
dat bedrijf de afgelopen ander
halve week veroorzaakte, zeer
sterk is teruggelopen. B. en w.
van Sas van Gent concludeer
den woensdagavond opgelucht
dat 'er momenteel geen on
duldbare stankhinder, afkom
stig van de CSM, meer wordt
geconstateerd'. Het college zal
pas vandaag (donderdag) een
definitieve beslissing nemen
over het al dan niet sluiten van
de suikerfabriek. Dat gebeurt
na een extra raadsvergadering
die om vier uur begint. De kans
dat nu nog zal worden besloten
tot sluiting, wordt uiterst klein
geacht.
Maandag en dinsdag zag heter nog niet
naar uit dat de CSM binnen de gestelde
termijn de problemen zou kunnen op
lossen. De RIV-waarden die afgelopen
zondag vijf tot tien maal hoger lagen
dan het aanvaardbare peil, bleven te
hoog. Pas dinsdagavond liet het bedrijf
een tankwagen met ijzerchloride aan
rukken uit België en dat is hoogstwaar
schijnlijk het 'wondermiddel' geweest
waarop Sas van Gent zat te wachten.
Amper een half uur nadat het goedje
was toegevoegd aan de beluchtingsvij
ver verdween de zwavelstof en daar
mee de stank en kwam de zuurgraad in
de vijver weer op het normale peiL
Die zuurgraad is bepalend voor het al
dan nietvoldoende neutraliseren van de
in het produktieproces vrijkomende
suikerresten. Zolang de stank boven
Sas van Gent voortduurde was dan ook
de zuurgraad niet op het gewenste ni-
Slot zie pagina 9 kolom 5j>
Debat
In Jeruzalem kwam eerst de regering
bijeen om de situatie in Hebron te be
spreken en vervolgens wijdde de Knes
set een debat aan de zaak. Beslissingen
heeft het kabinet niet genomen. De hui
dige politiek van vreedzame coëxisten
tie tussen joden en Arabieren in Hebron
wordt voortgezet, zo heeft premier Ra
bin laten weten en voorlopig worden de
regelingen in de spelonk van Machpela
niet veranderd. Nu ls hetzo, dat joden en
moslims ieder op bepaalde uren van de
dag daar mogen bidden.
Uitermate emotioneel en verward was
het daarop volgende Knesset-debat.
Minister van defensie Peres raakte in fel
debat met een zeer opgewonden opposi
tieleider Begin. In de wandelgangen
gingen de twee elkaar bijna te lijf onder
het uiten van wederzijdse beschuldigin
gen.
Begin sprak van „de ernstigste mili
taire blunder sinds de Jom-
Kippoeroorlog, woensdag drie jaar ge
leden" (omdat het leger de rellen niet
heeft voorkomen). Peres zette uiteen
hoe de situatie op de westoever en in
Hebron de afgelopen weken in snel
tempo is verslechterd als gevolg van
provocaties van extremisten uit beide
kampen.
BANGKOK - In Thailand heeft minister Sangad van defensie de macht aan
zich getrokken na een dag va.n straatgevechten, waarbij tietntalleii doden
vielen. Met een sigaret in de mond vuurt een politieman zijn revolver af in de
Thamassauniversiteit. waar studenten later op de campus uit protest over
gingen tot het massaal verbranden van de gevallen slachtoffers.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - De Tweede-
Kamerfracties van PvdA. KVP, AR en
CHU hebben woensdag nog niet willen
zeggen of zij een eventueel nieuw in
grijpen van de regering in de lonen per
1 januari 1977 zullen goedkeuren. De
Federatie Nederlandse Vakbeweging
(NVV en NKV) vindt dat een dergelijk
ingrijpen niet meer mag plaatsvin
den.
Als de regering het recht op vrije loon
onderhandelingen tussen werkgevers
en werknemers in de diverse bedrijf
stakken niet erkent, dan kan de FNV
niet reeël bijdragen aan de totstandko
ming van een sociaal-economisch be
leid. Dat ultimatum heeft de FNV
woensdag gesteld in een brief aan de
tweede kamer.
FNV-voorzitter Wim Kok en vice-
voorzitter Wim Spit hadden woensdag
gesprekken met delegaties van de PvdA
en de drie christen-democratische par
tijen. In de gesprekken hebben de FNV-
leiders de standpunten van de federatie
VLIEGRAMP
BIJ BARBADOS:
73 DODEN
BRIDGETOWN (AP) - Een straalpassa-
giersvliegtuig van de Cubaanse lucht
vaartmaatschappij is woensdag in de
omgeving van het Caribische eiland
Barbados in zee gestort nadat zich aan
boord een explosie had voorgedaan.
Het ongeluk gebeurde kort nadat de
Cubaanse DC-8 van de luchthaven
Seawell op Barbados was opgestegen
voor een vlucht naar Jamaica en Cuba.
Geen van de 73 passagiers en beman
ningsleden van het viermotorige toestel
schijnt het ongeluk te hebben overleefd.
over het arbeidsvoorwaardenbeleid in
1977 kenbaar gemaakt. Daarbij is vxij-
wel uitsluitend gespz'oken over onder
handelingsvrijheid van de vakbeweging
en over de vraag of. en in hoeverre, de
prijsstijgingen nog dit jaar gecompen
seerd zullen worden.
Volgens Wim Kok is van de partijdele
gaties niet nu al de toezegging gevraagd
dat zij zich volgende week - bij de alge
mene beschouwingen over de begroting
van 1977 - tegen een ingrijpen zullen
verzetten. „Wij hebben hun onze stand
punten uiteengezet en gevraagd om er
bij de regering op aan te dringen de on
duidelijkheden hierover in de miljoe
nennota weg te nemen".
Kok noemde zijn stellingneming, dat al
leen dan op medewerking van de vak
beweging kan worden gerekend, geen
„ultimatieve" Wel stelde de FNV-
voorzi tter dat hij de garantie wil, dat het
mislukken van het Centraal Akkoord
(het overleg tussen regering, werkne
mers en werkgevers) op zich geen aan
leiding kan zijn voor een ingrijpen van
de regering in de lonen.
PvdA-fractieleider Ed van Thijn zei na
het gesprek dat er „weinig verschil van
mening is tussen de vakbewegingen de
PvdA". De wensen van de socialisten
op dit terrein zijn al direct na het be
kend worden van de miljoenennota be
kend gemaakt. De PvdA-fractie heeft
woensdagmiddag nog over de door de
FNV-Ieiders naar voren gebrachte
wensen gesproken. Men wilde echter
geen mededelingen doen over het
standpunt dat de PvdA-fractie vol
gende week in de Tweede Kamer gaat
innemen.
Geen moties
De fractieleiders van de christen
democratische partijen, Andriessen,
Aantjes en Kruisinga, verklaarden aan
de heren Kok en Spit geen toezeggingen
te hebben gedaan. Volgens Andriessen
hebben de beide FNV-
vertegenwoordigers ook niet gepro
beerd druk op hen uit te oefenen. „Het
was voor ons verhelderend dat men van
ons geen moties over deze punten ver
langde". aldus KVP-leider Andriessen.
„De heren hebben geprobeerd er bij ons
begrip voor te wekken dat de vakbewe
ging grote problemen heeft met het feit
dat nu al tweemaal in de lonen is inge
grepen. Ik begrijp zeer goed dat in die
kringen een behoefte bestaat aan
vrijheid van onderhandelen
De confessionele leiders wilden zich ook
niet uitlaten over de wens van de vak
beweging voor een prijscompensatie als
de prijzen dit jaar nog te sterk stijgen.
Men wil eerst de prijsindexcijfers over
de afgelopen maand weten. In de brief
aan de tweede kamer eist de FNV een
prijscompensatie als de prijzen sinds
april meer dan twee procent blijken te
zijn gestegen. Die prijscompensatie
moet dan ook twee procent bedra
gen.
De federatie verzet zich in de brief sterk
tegen het verwerpen, op de lange baan
schuiven of ingrijpend ten nadele van de
werknemers wijzigen van de wetsont
werpen inzake de vermogensaanwasde-
ling en de ondernemingsraden. Het ver
lagen van de uitkeringspercentages van
de wao en het invoeren van een niet-
kostwinnersbegrip bij de sociale verze
keringen, noemt de FNV onaanvaard
baar.
De federatie doet voorts een pleidooi
voor een progressieve belasting, invoer
ing van een speculatiewinstbelasting,
verhoging van de successierechten voor
hogere vermogens en het afsnijden van
de mogelijkheden om de inkomstenbe
lasting te ontwijken. „De zwaarste las
ten moeten op de sterkste schouders
worden gelegd".
De FNV-leiders Kok en Spit praten
vandaag (donderdag) nog met de frac
ties van PPR en D'66.
FEL DEBAT IN PARLEMENT ISRAEL
In Hebron vond de officiële begrafenis
plaats van de wetsrollen en gebeden
boeken die afgelopen zondag door een
woedende menigte van Arabische jon
geren vernield zijn in de synagoge op de
spelonk van Machpela, de plaats waar
het graf is van aartsvader Abraham en
zijn familie. In Jeruzalem werd later in
het parlement fel gedebateerd over de
toestand.
Vierduizend Israëli's, meest religieuzen,
onder wie minister Peres van defensie,
namen aan de plechtigheid deel in een
Hebron, dat de indruk maakte van een
spookstad: er was voor de Arabieren een
uitgaansverbod afgekondigd, voor de
vierde achtereenvolgende dag.
Overal stonden gewapende Israëli's op
wacht om mogelijke rellen de kop in te
drukken.
De beschadigde wetsrollen en gebeden
boeken werden in zeven doodskisten en
zes urnen ter aarde besteld op de oude
joodse begraafplaats van Hebron, Vol
gens de joodse traditie worden de hei
lige torarollen als mensen begraven,
omdat zij leven uitstralen, meer en be
langrijker dan de mens.
