PROVINCIAL* ZEEUWSE COURANT
MEER TOEZICHT OP
SOCIALE WETTEN
PZC
Opspuiten van mosselbanken voor
ongeveer tweederde gevorderd
Minister Boersma vraagt SER-advies
RHODESISCHE BISSCHOP KRIJGT
TIEN JAAR DWANGARBEID
Werkloosheid daalt
1959 buiten schot'
In 1977 zomertijd
Grote heroine-vangst in Leiden
HELMO BOETIEK
Wegens indirecte hulp aan guerillas
WERK VERLOOPT VOLGENS SCHEMA
219e jaargang no. 234
Zaterdag 2 oktober 1976
Ribbroeken, de grote mode,
52,50-69,-; spijkerbroeken, Lois, Le
vis enz. vanaf 56,-; joppers. effen en
geruit 89,135,-; truien, grote keuze
vanaf 29,75, T-shirts en koftruitjes
vanaf 9,90.
U\NGE_DELFT_61_MIDDELBUfiQ
DEN HAAG - Volgens voorlopige gegevens waren er eind september onge
veer 6400 werklozen minder dan eind augustus. Het aantal werkloze man
nen daalde met ongeveer 8000, het aantal werkloze vrouwen steeg met circa
1500. Dit heeft minister-president Den Uyl vrijdag meegedeeld op zijn weke
lijkse persconferentie.
De premier zei dat er gelukkig een duidelijke ombuiging in de werkloosheid
valt waar te nemen. Vorig jaar steeg de werkloosheid van eind augustus tot
eind september met ongeveer 1000. Den Uyl noemde de daling „een beetje
verrassend".
DEN HAAG (ANP) - Het kabinet heeft besloten de jaarlichting 1959 buiten
de militaire dienst te laten. Wel zullen worden opgeroepen degenen die in
1979 19 jaar oud worden.
Deze verlaging van de opkomstleeftijd kan op korte termijn alleen worden
bereikt door een hele jaarlichting buiten de oproeping te houden. De invoer
ing van deze maatregel laat he t uitstelbeleid onverlet. Dat beleid gaat uit van
opkomst op 20-jarige leeftijd, zodat dienstplichtigen die (gaam studeren van
de maatregel geen nadeel zullen ondervinden.
DEN HAAG-De regering wil volgend jaar de zomertijd invoeren. De minis
terraad is vrijdag akkoord gegaan met een wetsontwerp hierover. Het is de
bedoeling volgend jaar in ons land, evenals in Belgié, Luxemburg en Frank
rijk, de „Midden-Europese zomertijd" te laten gelden van zondag 3 april tot
zondag 25 september. Op 3 april zal de klok dan om twee uur één uur vooruit
worden gezet en op 25 september om drie uur weer één uur terug.
Bij invoering van de zomertijd kan volgens de regering meer van het daglicht
gebruik worden gemaakt. Dat is van belang voor de energiebesparing en de
recreatie.
ZEIST (ANP) - Minister Boersma van sociale zaken vindt het
nodig, dat de overheid meer toezicht krijgt op de uitvoering van
sociale verzekeringen. Volgens hem is het te betreuren, dat in het
verleden aan bedrijfsverenigingen als organisaties van werkne
mers en werkgevers, volledige autonomie is bij de uitvoering van
onder meer werkloosheids- en arbeidsongeschiktheidswetten.
Nog deze kabinetsperiode wil de bewindsman een SER-advies
vragen over een nieuwe taak en functie voor de sociale verzeke
ringsraad.
De minister kondigde dit vrijdagoch
tend aan bij de officiële opening van het
nieuwe administratiekantoor van de
bedrijfsvereniging voor de gezondheid,
geestelijke en maatschappelijke belan
gen (BVG) in Zeist
Omdat werkgevers en werknemers zelf
verantwoordelijk zijn voor de uitvoer
ing van werkloosheidswet moeten zij
met klachten ook naar hun eigen orga
nisatie gaan en niet naar de overheid
wijzen, zo zei hij. „In de discussie over
het begrip passende arbeid zal ik me
echtér altijd blijven verzetten wanneer
werklozen daarbij worden gedrukt in
de hoek van parasieten en profiteurs",
aldus minister Boersma.
De minister stond voorts stil bij de al
gemene arbeidsongeschiktheidswet,
die per 1 oktober daadwerkelijk van
kracht werd. Van de ongeveer 145.000
aanvragen voor een uitkering volgens
deze wet zouden volgens hem naar ver
wachting zo'n 30.000 verzoeken afvallen
omdat zij niet in aanmerking komen
voor een uitkering. De aaw is ingevoerd
omdat hier een terrein braak lag en er
tegenover zelfstandigen een 'ereschuld'
was. Maar met het vooruitzicht, dat in
1980 ƒ90 miljard moet worden uitge
trokken voor de sociale verzekeringen,
gaat de vraag spelen of we intussen niet
moeten ophouden met nieuwe sociale
wetten, zo zei Boersma.
onderzoek
Een aantal organisaties wil snel een on
derzoek naarde gezondheidstoestanden
van de inwoners van Sas van Gent in
verband met de NSM-afvalkwestie.
progressief
Overbevisslng heeft de visstand in de
Noordzee uitgedund.
werk
Een aantal werknemers van de; IMC in
Temeuzen ziet geen heil meer in de
werksituatie bij dit bedrijf.
nivellering
De werkgevers in de confectie-industrie
zijn bezorgd over het uitblijven van in
vesteringssubsidies.
ZATERDAG
PAGINA 17
investeren
Het hotel Noordzeeboulevard is ge
doemd te verdwijnen. Oud-eigenaar
Piet Smits blikt terug op een rijk verle
den.
historie
De Zeeuwse pater Robert de Caluwé
bouwt in de Finse bossen aan de oecu
mene: Stemmen uit de kerken; Ter
overdenking.
PAGINA 21
oecumene
De Nederlandse televisie viert haar zil
veren jubileum: cultuurafbraak of cul-
tuuropbouw?; Hans Warren bespreekt
het boek 'De aap van begeerte', een
achttal Chinese vertellingen.
PAGINA 23
jubileum
De agressieve iepziekte is in opmars en
vormt een bedreiging voor de bomen;
densporten, dammen, schaken, bridgen,
hengelen.
Lot Marius Nieuwbrug
nog steeds onbekend
DEN HAAG - Over het lot van Marius
Nieuwburg die in India een vliegtuig
wilde kapen, is nog niets bekend. Nie
mand van de Nederlandse ambassade
heeft toestemming gekregen met Ma
rius te spreken. Eerst moeten de verho
ren achter de rug zijn, zo deelde het mi
nisterie an buitenlandse zaken in Den
Haag mee.
Arts neergestoken
HEEZE (ANP) - Een neuroloog van net
epilepsiecentrum Kempenhaeghe in
het Brabantse Heeze is vrijdagmiddag
neergestoken door de vader van een
23-jarige patiënt De arts liep messte
ken aan borst en rug op met een diepte
van tien centimeter. Ook werd hij aan
een van zijn polsen gewond.
SCHIPHOL - Premier Den Uyl is vrijdagavond vertrokken voor
een bezoek van een week aan Tanzania en Zambia. Op de foto zien
we hem, terwijl hij lectuur inslaat voor de lange reis.
CHINEZEN GEARRESTEERD IN HOLYDAY-INN
Taal en
podium
§D eze week heeft Groenevelt
van de Industriebond NW
een niet mis te verstane uit-
drukking gebruikt aan het
adres van een politieke partij.
Letterlijkzei hij: „De WD kan
barsten". Hier en daar is daarover op
gemerkt dat het openbare taalgebruik
in Nederland aan het verruwen is:
„Vroeger zou zoiets nooit in het open
baar zijn gezegd". We geloven er niets
van. In het verleden werden zowel in als
buiten het parlement spijkerharde op
merkingen gemaakt, die niet voor
tweeërlei uitleg vatbaar waren. Dat ge
beurde zelfs meer dan tegenwoordig.
De onparlementairste uitdrukkingen
die ooit binnen een parlement zijn ge
hoord, werden al meer dan driehonderd
jaar geleden in Engeland gemaakt. Ze
kwamen van een zeer ernstig en puri
teins man: Oliver Cromwell. Toen deze
in 1653 het romp-parlement naar huis
zond ging hij in het lagerhuis zo tekeer,
dat de omstanders dachten dat hij bui
ten zinnen was. Sommige lagerhuisle
den schold hij uit voor 'hoerenbazen',
anderen duidde hij aan als 'corrupte
dronkaards' en zo ging het geruime tijd
door. De ontstelde lagerhuisleden riep
hij toe dat hij er niet aan dacht om par
lementaire taal te gebruiken. Eén lid
had de moed om tegen het taalgebruik
van Cromwell te protesteren, maar dat
wond hem nog meer op. Het spektakel
eindigde tenslotte met de ontruiming
van het huis: Cromwell riep de muske
tiers binnen. Zo fors is het in het Neder
landse parlement nooit toegegaan.
Toch is er ook wel handgemeen geweest
en vaak zijn er zeer forse uitdrukkingen
gebruikt. Zo kwalificeerde in het begin
van deze eeuw de socialist Schaper eens
een wetsontwerp als 'te gemeen om te
amenderen'. En hetzelfde kamerlid
maakte enkele jaren later rechtse frac
ties uit voor een 'smerige, ellendige
troep' en voor 'dompers'. In onze tijd
wordt de laatste uit
drukking zelden
gebruikt. maar
vroeger was het een
vervelend scheld
woord. In de letter
lijke betekenis is een domper een kapje
om een kaarsvlam te doven, in figuur
lijke zin echter betekent het - naar Van
Dale meldt - 'een duisterling, een bevor
deraar van domheid en bijgeloof. Men
wist vroeger van wanten.
fjantlijn'
ZANDVOORT- Vrij dag avondis voor het eerst legaalin ons land de roulette gaand-
raaien. inZandvoort.waar staatssecretaris Hasekamp van economische zaken het
eerste balletje opgooide, daarbij nauwlettend gadegeslagen door o.a. staatssecre
taris Zeevalking van Justitie, rechts een croupier.
LEIDEN (ANP) - De politie te Leiden
heeft donderdagavond een vangst ge
daan van 12 kilogram heroine, met een
waarde van ongeveer anderhalf mil
joen gulden. Deze buit werd gevonden
in het motel Holiday Inn. In verband
heeft de politie vijf arresta-
De partij heroïne is de grootste hoeveel
heid die dit jaar in Nederland is buitge
maakt.
Donderdagmiddag omstreeks kwart
voor vijf werd een Chinees, die vier grote
SALISBURY (AFP/RTR/UPI)-De rk bisschop van Umtali, Rhodesiè, mgr. Donald
Lamont, is vrijdag in Umtali (in het grensgebied van Rhodesiè) tot tien jaar
dwangarbeid veroordeeld wegens indirecte steunverlening aan de zwarte guer
rillastrijders in het oosten van Rhodesiè.
Mgr. Lamont verklaarde zich schuldig aan indirecte hulpverlening en aan het
anzetten van anderen tot hetzelfde. De 65-jarige bisschop zei dat hij m beroep zal
gaan.
De tegen hem ingebrachte beschuldigingen vloeiden voort uit een incident van
'omstreeks 20 april' op de Avila-missiekliniek in een zwarte enclave bij Umtali
Volgens de aanklacht had een zwarte man om medicamenten gevraagd. Zonder
medeweten van mgr. Lamont werd besloten de medicijnen te verstrekken.
Later op de dag kwam de bisschop in de kliniek. Hij deelde mee 'niets' aan de
autoriteiten te melden. Hij zou de volledige verantwoordelijkheid op zich nemen
Die asvond kwamen vier guerrillastrijders naai' de missiestatie de medicijnen opha
len. De guerrilleros vroegen later camera's, bandrecorders, horloges en kleren.
Mgr. Lamont werd daarna door de politie verhoord. Hij weigerde om de aanwezig
heid van guerillastrijders, tegen hun eigen wens in, aan de politie te melden.
Mgr. Lamont. die in Ierland geboren is, is hoofd van de rk commissie voor gerech
tigheid en vrede. Donderdag publiceerde deze commissie een uitvoerig rapport met
beschuldigingen aan het adres van de Rhodesische regering.
Vaticaan
Het Vaticaan heeft vrijdag verklaard dat de Rhodesische rechtbank de 'recht
vaardigheid en menselijkheid' heeft geschonden door een rk bisschop die niet de
aanwezigheid van zwarte nationalistische guerrillastrijders had gemeld, tot ge
vangenisstraf te veroordelen.
„Verbazing en bitterheid is in Vaticaanse kringen geuit over een zo zwaar besluit
jegens een ijverig en zeer verdienstelijk pastor op gronden die. naar men zonder
aarzeling kan zeggen, tegen de beginselen van rechtvaardigheid en menselijkheid
ingaan", zo zei mgr. Romeo Panciroli, woordvoerder van het Vaticaan. tegen ver-
•De rivaliserende Rhodesische nationalistische leiders Joshua Nkomo en bisschop
Abel Muzorewa hebben elkaar vrijdag in Gaborone in het geheim ontmoet in een
poging de kloof binnen de Afrikaanse nationale raad (ANC) te dichten waarvan
beiden zeggen de leiding te hebben.
Nkomo, die wordt beschouwd als de mogelijk eerste premier van zwart Rhodesiè,
noemde het gesprek na afloop 'zeer goed'. Hij en Muzorewa waren overeengeko
men elkaar spoedig, mogelijk maandag, in Salisbury weer te ontmoeten.
Muzorewa is voornemens zondag naar Rhodesiè terug te keren, na een jaar bui
tenslands te hebben vertoefd.
Minister Van Doorn van erm heeft de sportorganisaties in ons land de brief gestuurd
waarin de secretaris-generaal van de Verenigde Naties vraagt sportcontacten met
Rhodesiè te mijden.
De sanctiecommissie van de veiligheidsraad heeft hierop aangedrongen. Het gaat
haar voornamelijk om nationale afvaardigingen van en naar Rhodesiè. Zulke con
tacten zouden statusverhoging tot gevolg hebben voor het illegale regime van
Smith.
koffers bij zich had, in Holiday-Inn aan
gehouden. Hij was opgevallen door zijn
nerveuze gedrag. Bij controle van de
koffers bleken deze dubbele bodems te
bevatten. Ingepakt in plastic zakjes lag
de heroine daartussen verborgen. De
26-jarige Singapore-Chinees werd gear
resteerd, evenals later een 24-jarige
landgenoot, met wie hij zich op een ka
mer in Holiday-Inn had laten inschrij
ven. Van de eerste Chinees is gebleken
dat hij zich per trein naar Leiden en ver
volgens per taxi naar Holiday-Inn heeft
begeven. Het is niet duidelijk waar hij
vandaan komt, evenmin als van de
tweede Chinees. Beiden hadden Deense
stempels in hun paspoorten staan.
Vrijdagochtend arresteerde de Politie
nog twee Singapore-Chinezen uit Am
sterdam van respectievelijk 23 en 26 jr
oud en een Nederlandse vrouw, die met
de laatste getrouwd is. Zij hadden geen
heroïne bij zich.
De vijf arrestanten zijn op verschil
lende nlaatsen ineeslolen dit om even
tuele bevrijdingsacties te bemoeilij
ken.
De Nederlandse politie heeft tot nu toe
dit jaar ongeveer 120 kilo heroine in be
slag genomen. Dit beteken t met nog een
kwartaal voor de boeg over het lopende
jaar al een verdubbeling van de hoe
veelheid heroïne die in 1975 onder
schept werd.
Bij een inval in de kelderbar 'Kosmos' in
Heerlen heeft de politie vrijdag tien
mensen aangehouden, die in het bezit
waren van 64 gram heroine, 170 gram
hasj, 20 gram speed, vijf gram cocaïne en
een zelfde hoeveelheid dexidrine. In de
bar vond de politie nog 35 gram heroïne.
150 gram hasj, 60 gram marihuana en 20
gram speed. Ook werden 600 pa
tronen, een kapot geweer en enkele sti
letto's aangetroffen. De bareigenaar
was niet thuis.
An het parlement grijpen kamervoor
zitters bij een dergelijk woordgebruik
meestal onmiddellijk in. Zo vermaande
in het begin van deze eeuw voorzitter
Gleichman het kamerlid Van Kol om
dat deze de parlementaire vormen niet
handhaafde: „De Nederlandse taal is
rijk genoeg om, wanneer men stellig en
vierkant zijn mening wil zeggen, dit te
doen zonder in beledigingen en ver
dachtmakingen te vervallen". De moei
lijkheid is echter dat niet iedereen de
taal zodanig meester is dat hij 'vierkant
en stellig" kan spreken in de geest van
m r. Gieichman. Om nog eens naar Enge
land te gaan: Churchill was een genie in
een vernietigend, maar niettemin par
lementair taalgebruik. In 1947 verde
digde de socialistische minister Hugh
Gaitskell een reeks brandstofbeperkin
gen, waarbij hij een beroep deed op de
Britten om minder in bad te gaan. Hij
voegde er aan toe dat hij zelf niet veel in
bad ging en dat zijn gezondheid daar
onder niet leed. Waarop Churchill snui
vend opstond: „Geen wonder dat deze
ministers in een steeds kwadere reuk
komen te staan. Ik heb mij zelfs afge
vraagd meneerde voorzitter, ofumij als
aanduiding voorde huidige regering het
woord 'luizig' zoudt willen toestaan, na
tuurlijk niet in minachtende zin, maar
gewoon als feitelijke vaststelling". Nog
een voorbeeld: toen een lid van de Com
servatieve partij bij een verkiezing zich
kandidaat stelde voor de liberalen,
sprak Churchill: „Voorzover ik weet is
dit de enige keer in de geschiedenis dat
een rat naar een zinkend schip is toege-
zwommen"
DIJKAANLEG
NU URGENT
TERNEUZEN - Van de 10,5 miljoen ku
bieke meter zand en de anderhalf mil
joen kubieke meter slib, die uiteinde
lijk van de mosselbanken bij Temeu
zen een industrieterrein voor DOW
Chemical moeten maken, is op het
ogenblik al ongeveer tweederde deel
opgespoten. Het aannemingsbedrijf
Bos en Kalis, dat het werk uitvoert in
opdracht van het havenschap Terneu-
zen, maar op kosten van DOW Chemi
cal, zit daarmee nog precies op het
schema dat aangeeft dat het hele pro
ject - inclusief de aanleg van een
nieuwe haven-eind volgend jaar klaar
moet zijn. Urgent onderdeel van de
werkzaamheden is nu de aanleg van
nieuwe - Deltahoge - dijken aan de zee
zijde van de 115 hectare beslaande
mosselbanken. Men is daarmee eenj
heel eind gevorderd, maar voor 15 ok-i
tober - dc 'fatale datum' waarop het
stormseizoen begint - zou ook het laat
ste stuk, de aansluiting in westelijke
richting op de dijk van de Paulinapol
der, klaar moeten zijn.
Een deel van het opgespoten terrein is
inmiddels ingezaaid met gras dat de
verse laag zand en slib moet vasthou
den. DOW Chemical is overigens altijd
nog geen eigenaar van de mosselban
ken. De officiële grondtransactie is bin
nen twee maanden te verwachten. Be
langrijke vorderingen zijn ook gemaakt
aan de zuidzijde van het nieuwe haven
en industrieterrein, waar een brede
strook in het plan is opgenomen voor
kabels, spoorlijnen, leidingen, bomen en
wegen. De nieuwe Savoyaardswcg is
verder zuidwaarts opgeschoven naar de
rand van de Braakmankreek en inmid
dels weer geopend voor het verkeer. De
kreek heeft trouwens een betrekkelijk
klein stuk moeten prijsgeven aan het
mosselbankenproject. Spoorlijnen, ka
bels en leidingen zijn praktisch alleen
vanbelangvoorDOW Chemical zelf. Als
verbinding tussen het bestaande indus
trieterrein in de Nieuw Neuzenpolder en
de mosselbanken. De zuidelijke verbin
ding bood daartoe de enige mogelijk
heid omdat de terreinen verder van el
kaar zijn gescheiden door de nieuwe ha
ven. Overigens is ook het aannemings
bedrijf Gebr, Geldof BV daar bezig met
een belangrijk werk in opdracht van het
waterschap 'De Verenigde Braakman
polders'): de aanpassing van de uitwate
ringssluis die de Braakmankreek ver
bindt met de Westerschelde. Als gevolg
van het mosselbankenproject moest het
waterschap verder de uitwatering van
de Lovenpolder verleggen van de
Schelde naar de Braakmankreek. Om
eventuele milieu-overlast van toekom
stige industriële activiteiten te beper
ken wordt aan zuid- en westzijde van het
nieuwe industrieterrein een brede
groenzone mgeplatn. De bomenrij is al
leen wat smaller aan de ongeveer an
derhalve kilometer lange zuidgrens van
de haven. Wegen, leidingen en spoorlij
nen staan daar een bredere groenstrook
in de weg. Op hetzelfde traject komt
overigens later het waterschap 'De ver
enigde Braakmanpolders' nog in touw
om de Wevelswaaldijk op Deltahoogte
te brengen. Het is nog niet bekend wan
neer dat precies zal gebeuren.
An een democratie wonden in de emo
ties van een politieke of sociale strijd
heel dikwijls forse uitdrukkingen ge
bruikt. Soms direct op de man af. soms
ook in een vorm waarvan men de
scherpte pas later In alle felheid voelt.
Die vorm hangt af van de omstandighe
den waarin en het podium waarvan men
spreekt: taal en podium hebben met
elkaar te maken. Groenevelt is vak
bondsleider en voelt er blijkbaar niets
voor onrzijn leden bezig te houden met
een flitsend en amusant taalgebruik, hij
spreekt "recht voor zijn raap'. Vak
bondsleiders doen dat vaak, ook in an
dere verhoudingen. Zo interpelleerde
tijdens de Suezcrisis - twintig jaar gele
den - de vroegere vakbondsleider Bevan
in het lagerhuis de Britse minister van
buitenlandse zaken Selwin Lloyd. Be-
van zag echter de premier binnenkomen
en hield onmiddellijk op: „Waarom zou
ik de aap ondervragen nu de orgel
draaier zelf binnen is". In ieder geval
verstaanbare taal. Verstaanbaarder
dan de miljoenennota.
Overval op Franse
spoorwegen buit:
1,6 min francs
LYON (AFP) - Voor het stationnetje
van Oullins, in de omgeving van Lyon,
hebben drie rovers vrijdagochtend een
geldtransport van de Franse spoorwe
gen overvallen en 1,6 miljoen francs
buitgemaakt.
Het waren de loonzakjes van de SNCF-
employes in het district-
