Pater Robert de bouwt
in Finse bossen aan oecumene
CENTRUM MET KONEN-SCHILDERSCHOOL
Tentoonstelling rondom
Pacificatie van Gent
ZEEUWSE PRIESTER
IN FINLAND
ZATERDAG 2 OKTOBER 1976
Te weinig Nederlanders die in Finland hun vakantie doorbrengen - vorig
jaar meer dan 15.000 - lopen eens even binnen bij hun landgenoot pater
Robert de Caluwé. Niet ver van Helsinki beheert deze priester een voor
Finland uniek oecumenisch centrum.
Br wacht de bezoekers een gastvrij onthaal en de kennismaking met een
veelzijdig en boeiend mens,
Bovendien kent niemand Finland beter dan 'Isa' (vader) Robert, omdat
hij hier al 36 jaar woont. Er wacht de liefhebbers voorts een prachtige
bibliotheek, met zeldzame uitgaven als de in 1632 te Antwerpen gcdrult te
bijbel en iedere gast kan er paardrijden, skiën, zwemmen, wandelen enz.
naar hartelust. Zij het, dat de gasten wel enige corveediensten dienen te
verrichten, zoals vaat wassen en hout sprokkelen of aardappels rooien.
Het houten kerkje - met bronzen decoraties van NicI Steenbergen - is
tevens min of meer museum, dankzij de tientallen ikonen aan de wand.
Myllyjarvi ligt op ongeveer 25 kilometer van Helsinki. Er gaat een bus
dienst heen en ook taxichauffeurs weten het te vinden.
Robert de Caluwé is geboren in Sas van Gent, waar zijn vader onderwij
zer was. Hij heeft er zelf ook een poosje voor de klas gestaan.
De familie isafkomstig uit Vlaanderen, zoals de naam De Caluwé (de kale
of de arme) reeds doet vermoeden. Elk jaar brengt de pater nog een
bezoek aan zijn broer in Sas van Gent, die als electricièn bij de suikerfa
briek werkt.
Vrij veel bus- en taxichauffeurs in Helsinki zijn er van op de
hoogte, dat in de woudrijke omgeving van hun stad een Neder
landse priester woont. Ik krijg het wachtiuoord 'Isa' {vader)
Robert, zodra het me is gelukt één van hen duidelijk te maken,
dat ik naar Mylljarvi wil.
Als ik daar aankom staat het eten op tafel. Er is een zegen over
gevraagd door pater Robert de Caluwé, wiens Ekumeeninen
Keskus (oecumenische kerk) al jarenlang pogingen doet om de
wat stug uitgevallen Finnen onder één kruis te verenigen.
Als ze allemaal zo'n maaltijd voorgezet krijgen zal dat wel luk
ken. De dertigjarige huisgenote Sirkko Lehtinen heeft schotels
bereid waar ik in menig Fins restaurant vergeefs naar heb uitge
zien. Een glas koude melk symboliseert de strijd tegen een ont
stellend alcoholisme, waarin dit land is verwikkeld.
Als het gezélschap zich na toetje en koffie van de stoelen verheft
en een kioartslag draait om het Christusbeeld aan de wand voor
spijs en drank te loven, kan ik daar volledig mee instemmen. De
gastheer spreekt in zijn gebed een voor mij onverstaanbare taal.
Het kost moeite me voor te stellen, dat hij echt uit Sas van Gent
aflcomstig is en daar ooit voor de klas heeft gestaan.
Hij ziet er voor zijn 63 jaar bijna onna
tuurlijk jeugdig uit. Een volle baard
omkranst het gezicht, dat mede dank
zij frequente stoombaden in de Sauna
een frisse aanblik biedt. Zijn kledij be
staat uit zo'n praktisch kruippak voor
volwassenen, dat ter hoogte van de
borstkas met bretels aan de schouders
is opgehangen. Aan zijn voeten draagt
hij geen sandalen, maar met- kalk be-
spatte, zwarte schoenen, die hem de
finishing touch geven van een echte
bouwpastoor.
Dat is hij dan ook. Met alle respect
voor onze ambassadeur E. G. Ver-
donck Huffnagel moest vastgesteld
Het gebrek aan een klassieke vorming
kon hem er niet van weerhouden naar
Rome te gaan en daar de opleiding te
volgen voor priesters in de byzantijnse
ritus. Daar werd ook de talenstudie
voortgezet. Deze zou er toe leiden, dat
hij niet alleen het Latijn, Hebreeuws
en Grieks onder de kme kreeg, maar
ook Russisch, Italiaans, Deens, Fins
en nog een reeks andere talen. Hij be
studeerde er veertien en spreekt er
acht bijna even vloeiend als zijn Ne
derlands.
Ikoners
In Rome leerde hij-ook de oude iko-
worden, dat deze Zeeuws-Vlaming de nenschilder kennen, die hem de oude
bekendste is van zo'n 250 min of r
permanent in Finland wonende Ne
derlanders, Jaarlijks bèzoeken zeker
elfduizend mensen het centrum. Het
ligt op ruim 25 kilometer van Helsinki
aan één van de zestigduizend meren
die dit land rijk is, het Molenmeer.
Daaraan heeft het de naam ontleend.
De Finnen zullen zich aanvankelijk
afgevraagd hebben waar een
Rooms-Katholiek priester, afkomstig
bovendien uit een onbekend landje
aan de zee. zich mee kwam bemoeien.
technieken van deze kunst leerde, in
de stijl van de oud-gelovigen, een van
Rome afgescheiden orthodoxe groe
pering. Het oecumenisch centrum in
de bossen van Finland is nu tevens
vermaard als opleidingscentrum voor
het schilderen van deze apostelen en
andere heiligen. Pater Robert heeft al
een score geboekt van 400 leerlin
gen m Finland en 150 in Zweden.
Als bindmiddel voor de verf wordt nog
altijd eigeel gebruikt
De opbrengsten van deze bedrijvig-
Ongeveer 93 procent van hen behoort heid - de ikonen zijn hier ook te koop -
tot de Evangelisch-Lutherse Kerk, zij komen ten goede aan de kerk die, afge-
het op een wat solitaire manier (de zien van een bescheiden wedde voor de
kerkgang beperkt zich tot nauwelijks pater, zichzelf financieel moet bedrui-
twee a drie honderd leden) en 65.000 pen. Ik word er toe uitgenodigd om
inwoners scharen zich achter de kleu- volgend jaar de Nederlandse zomer-
rige vanen van een tweede staatskerk,
de Orthodoxe, één van de oosterse
groeperingen die Rome de rug hebben
toegekeerd.
Robert de Caluwé's moederkerk zelf
heeft in Finland geen been om op te
staan, met een zielental van rond de
drieduizend in totaal. Het wordt ech
ter toereikend geacht voor een
Rooms-Katholieke bisschopszetel in
Finland en merkwaardigerwijze wordt
deze ook bezet gehouden door een Ne
derlander, de uit Breda afkomstige
monseigneur Paul Verschuren.
Eigenlijk ben ik dus terecht gekomen
bij een zieleherder in diaspora, zij het
dat hij de speciale opdracht heeft ge
kregen om kerkelijke grenzen te over
schrijden. Van deze taak - het bevor
deren van de oecumene - kwijt hij zich
op een bijzondere wijze.
Veelzijdig
Nimmer tevoren heb ik een geestelijke
ontmoet, wiens veelzijdigheid zo ver
genoeg ging om z'n spillebenen vanon
der een Schotse kilt aan de openbaar
heid prijs te geven, terwijl hij op niet
onverdienstelijke wijze de doedelzak
bespeeld. In Myllyjarvi mag ik van
zo'n demonstratie - compleet met mes
tussen de kouseband - getuige zijn.
De even onstuimige als bezonken pa
ter hecht veel waarde aan de sociale en
menselijke aspecten van zijn op
dracht. Hij speelt, zodra 't heerlijk
avondje is gekomen, Sinterklaas voor
de Nederlandse Vereniging in Finland
en reed vroeger eens aldus uitgedost
op een wit paard Helsinki binnen. Nu
wordt dit feest bij hem thuis gevierd.
Tijdens een rondleiding zie ik hoe in de
kelder zijn pseudo-bsschopstaf alweer
in reserve wordt gehouden.
De in zichzelf gekeerde Finnen zouden
niet zoveel respect hebben voor onze
landgenoot, als hij zich totsoortgelijke
bezigheden beperkte. In een sterk
door de twee staatskerken beheerst
klimaat, tracht- Isa Robert vooroorde
len en onwetendheid tussen de belij
ders van diverse religies uit de weg te
ruimen.
Met dit laatste deed hij een concessie
aan zijn jeugddroom. De onderwijzer
uit Sas van Gent wilde namelijk als
priester naar Rusland, waai- toen mil
joenen mensen van de honger stierven.
cursus in Stevensweert - Limburg - te
komen volgen.
Toen Robert de Caluwé zijn studie ir.
Rome voltooid had - met ijzeren vol
harding - was Rusland moeilijker be
reikbaar geworden. Na een kort ver
blijf in Polen werd hij haar Finland ge
stuurd, waar grote behoefte was aan
priesters Plannen om de eerste mis na
zijn wijding thuis in Sas van Gent op te
dragen werden (Nederland was inmid
dels bezet) verijdeld door de General
der Flieger Christiansen. De ouders
bleven verstoken van deze plechtig
heid.
Het is nu 36 jaar geleden, dat mijn gast
heer in Finland aankwam. Na zijn
aarzelende pogingen om in het ge
hucht Rekola mensen van verschil
lende geloofsovertuigingen naar zijn
kapelletje te krijgen en werkgroepen
te vormen kreeg het officiële 'Rome'
meer belangstelling voor zijn streven.
Er werd een tweede priester naar Fin
land gestuurd om de toenaderingspo
gingen te bevorderen, de Oostenrijker
Theodoor Rhonen sinds 1971 als mls-
sionarism Brazilië werkzaam.
Het duo werkte samen aan de verwe
zenlijking vanhetprojectmMillyjarvi,
dat in 1964 gereed kwam, Robert de
Caluwé staat er nu weer alleen voor, zij
het met hulp van de voortreffelijke
kookster - tevens schilderen van iko
nen - en een veteraan uit twee Finse
oorlogen, die 63-jarige Edvin Kac-
klund, manusje van alles. Een voort-
durend van samenstelling wisselende
commune geniet er gastvrijheid en
komt bijeen in hethouten kerkje, waar
de wanden bedekt zijn met de in eigen
'school' vervaardigde ikonen. Daar
worden veel oecumenische diensten
gehouden. Maar er wordt ook gewerkt.
Als ik op bezoek ben zit in het leslo
kaal mevrouw Töttennann echtge
note van de Finse ambassadeur in
Londen te schilderen. Zij behoort tot
de leerlingen voor deze kunstzinnige
opleiding in dienst van de eenwording
aller kerken, waar Isa Robert nog al
tijd van droomt
Vruchten
Intussen werpt zijn soms moeizame
arbeid vruchten af. Veel geestelijke
leiders van de staatskerken kunnen
Leerling Tkoon-schilderen: echtgenote van de Finse ambassadeur in Ijonden.
uitstekend met hem overweg. Lu
therse jongelui komen vóór hun beves
tiging soms een bezinningsweekeind
doorbrengen op Myllyjarvi en paartjes
laten zich temidden van de ikonen in
de echt verbinden. Tal van de groepen
hebben dit centrum ontdekt als een
oase van stilte, zeer geschikt voor
meditatie en uitwisseling van gedach-
Het ligt op een ideale afstand van Hel
sinki. Tussen het onvervalst Finse
hout dat nog lichtelijk naar de bossen
geurt, overheersen soberheid en een
voud. Er kan naar hartelust gelezen
worden, want de pater heeft een gigan
tische bibliotheek met tal van zeld
zame uitgaven. Ze variëren van bijbels
in alle talen (zowel de Leidse vertaling
als een Nieuw Testament in het uitge
storven Lijflands, Spaanse, Russische,
kerkslavistische en arabische bijbels)
tot een pocketwoordenboekje uit 1613
voor Nederlandse kooplieden in acht
talen. Bovendien treffen de leerlingen
er een complete bibliotheek over iko
nen aan.
Als ik pater Robert vraag of hij nog
meer pijlen op zijn boog heeft, moet hij
toegeven een in Finland niet onbe
kend heraldicus te zijn. Niet zonder
trots toont hij het door hem ontwor
pen wapen van zijn geboorteplaats
Sas van Gent, goedgekeurd door de
Hoge Raad van Adel.
Helaas kan ik geen gebruik maken van
de uitnodiging om in één van de veer
tien gastenbedden te blijven slapen,
de geneugten van een Finse sauna te
ondergaan en in deze kleine autarkie
te genieten van nogmeer fruit, groen
ten en aardappelen uit de eigen tuin.
Ook voor de mogelijkheden tot ont
spanning - rijden op de eigen paarden
van het centrum, zwemmen, skiën,
platen spelen of stoeien met de twee
honden moet ik nog maar eens terug
komen.
De Finnen hebben trouwens voor
rang. In hun door een r
ciaal en religieus coiuaci geKcu-
merkte samenleving heeft deze Ne
derlandse priester al heel wat ijs ge
broken. Publicaties en een TV-
uitzending over zijn ikonen-
schilderschool hebben er mede toe ge
leid, dat uit steeds meer parochies
mensen naar het centrum komen.
Zij hoeven niet bang te zijn voor on
gewenste beinvloeding. De pater ont
kent met grote stelligheid, dat hij
naar Finland is gezonden om voor het
kleine kuddeke Rooms-Katholieke
zieltjes te winnen. Hij is ook geen
goodw ill-ambassadeur voor zijn kerk.
Bijna alle Finnen behoren - zij het
vaak slechts theoretisch - tot een
kerkgenootschap, behalve de reeds
genoemde zijn er ook nog baptisten,
methodisten, joden, moslims en leden
van kleine, vrije kerken - en het is
slechts zijn beöoeiing om deze men
sen bewust te maken van hun geloof.
Daar kunnen dan in hun eigen kring
de vruchten van geplukt worden.
Leo J. Leeuwis
De tweede helft van de 16e eeuw is een tijdperk in onze vaderlandse geschiede
nis. waarvan we hel nodige hebben moeten leren: de opkomst van het protes-
tantisme, de hagepreken, de beeldenstorm, de slag bij Heiligerlee, de inname
van Den Briel, de overgang van Vlissingen enz. Het is ons allen verteld en we
hebben er van gelezen alsof het onze eigen vaderlandse geschiedenis was. Voor
het kleinste percentage is dat ook wel zo, maar voor het grootste percentage is
het. in ieder geval tot 1572, de geschiedenis van de zuidelijke Nederlanden, wat
nu België en het noord-westelijk deel van Frankrijk is. Van daar uit is het
calvinisme naar het noorden opgedrongen, althans voornamelijk, en de ge
schiedenis van Zeeland is niet denkbaar zonderde geschiedenis van Vlaande
ren en Brabant, Middelburg enZierikzeezijn meer Vlaamse steden geweest dan
Hollandse. Na de scheiding tussen noord en zuid in de Nederlanden, is onze
provincie niet te denken, zowel economisch als godsdienstig, zonderde invloed
die de vluchtelingen uit de zuidelijke gewesten hier hebben uitgeoefend.
Het is dan ook niet zonder zin dat als
eersten op de lijst van het erecomité
voor de tentoonstelling 'Eenheid en
scheiding in de Nederlanden' 1555-
1585' die momenteel in de gebouwen
van de voormalige St. Pietersabdij te
Gent wordt gehouden, in verband met
de Pacificatie, staan 'De Heren Leden
van de Gedeputeerde Staten van Zee
land'.
Nu zou men kunnen denken dat die
scheiding tussen noord en zuid een po
litieke zaak is geweest en daarom valt
buiten het kader van deze rubriek. We
hebben er een paar weken geleden
reeds op gewezen dat de kwestie van
de godsdienst een van de voornaamste
zaken is geweest waarom het 400 jaar
geleden in Gent ging. Koste wat het
koste moest tegenover de muitende
Spaanse troepen de eenheid van de 17
verenigde provincies worden hersteld.
Op de omslag van de royale catalogus
van de genoemde tentoonstelling
staat een reproductie van een schilde
rij, waarop de auteur laat zien hoe sol
daten een dorp leegplunderen. Terwijl
de afgevaardigden op het stadhuis
vergaderden, werd het kasteel van
Gent. waar Spaanse soldaten zich
hadden teruggetrokken, belegerd. Dit
politieke aspect in de genoemde 30 ja
ren van de 16e eeuw. krijgt op de ten
toonstelling te Gent alle aandacht- We
zien de portretten van nagenoeg alle
personen die toen een rol hebben ge
speeld, alsook van bekende vluchte
lingen die tenslotte naar de noord
elijke gewesten zijn uitgeweken.
Hoezeer het vraagstuk van de gods
dienst een knelpunt was tijdens de on
derhandelingen van de afgevaardig
den die zouden leiden tot de Pacifica
tie, laat deze tentoonstelling zien. We
hebben nog niet een tentoonstelling
bezocht die betrekking had op deze
tijd. waarop dit zo duidelijk naar voren
kwam. Meer dan iets anders is'het
godsdienstvraagstuk tenslotte de
hoofdzaak van de scheiding tussen de
gewesten geweest. Hierbij is niet al
leen te denken aan de calvinisten,
maar evenzeer aan de doopsgezinden,
die evenveel, zo niet meer. martelaren
hebben gekend dan de gereformeer
den. Maar de dopersen waren na het
drama van Munster wars van alle ge
welddadige opstand. Tekenend is dan
ook dat een van hun marielarenboe-
ken tot titel droeg: 'Het offer des Hee-
ren'. Op een grafiek kan men in Gent
zien hoevelen er gevallen zijn, alleen
ter oorzake van het feit dat men zich
afkeerde van de kerk van Rome. Een
kaart laat zien waar in Vlaanderen en
Brabant de calvinisten zaten en waar
de doopsgezinden huisden. Voor Phi
lips II gingen het gezag van de vorst en
het gezag van de kerk hand in hand.
Zijn persoonlijk gezag als de wettige
vorst wilde hij herstellen, maar even
zeer het gezag van de enige kerk die hij
zich kon indenken. Daartoe moesten
de nieuwe bisschoppen dienen, die
bijna stuk voor stuk in dienst van de
inquisitie hadden gestaan. Maar juist
die kettervervolgingen hadden grote
weerstanden opgeroepen. En zo krijgt
het verzet tegen de koning en zijn
maatregelen ook een godsdienstige
kant. In het Verbond der Edelen heeft
dit van het begin af aan meegespeeld.
In hetsmeekschrift vroegen zij ook om
afschaffing van de kettervervolgingen.
Op de Gentse tentoonstelling is dit
verband duidelijk te lezen. Op het ter
rein van de godsdienst lag de diepste
tegenstelling. De geuzenpenning met
bedeltas en bedelnap had een tegen
hanger in de anti-geuzenpenning
waarop aan de voorzijde een beeltenis
van Christus stond en op de achter
zijde O.L.V. van Halle. toen het. be
langrijkste bedevaartsoord in de Ne
derlanden, waarheen menig veroor
deelde uit onze provincie tot straf ter
bedevaart, werd gestuurd.
Het verzet tegen koningen kerk waren
moeilijk meer uit elkaar te halen in de
2e helft van de 16e eeuw. De tentoon
stelling laat zien hoe heresie en rebel
lie hand in hand gaan. Op een van de
spotprenten uit die tijd zien we de wa
gen van de Vrije Religie. De paarden
die de wagen trekken worden bereden
door Luther en Calvijn en ze rijden
over de bijbel en de predikaties van de
kerkvaders. Armoede is het gevolg.
Ook van de andere zijde laat men zich
niet onbetuigd. Op een van haar spot
prenten zien we kardinaal Granvelle.
na Alva de meest gehate man. Hij
spreekt en bij zijn oren vliegen duivel-
De barmhartige Samaritaan
tjes, die hem influisteren wat hij zeg
gen moet.
Het meeste materiaal dat in Gent ten
toongesteld is. komt uit de zuidelijke
Nederlanden. Daar lag ook de brand
haard van 't calvinisme en van de op
stand. Bfj Steenvoorde, nu in Frans
Vlaanderen, is de beeldenstorm be
gonnen en een kaart laatzien hoe deze
over de provinciën is voortgegaan, tot
Leeuwarden en Groningen toe. Een
andere afdeling is die van de hagepre
ken. In 1566 schilderde Pie ter Bruegel
de Oude de prediking van Johannes de
Doper en het is waarschijnlijk, zo te
kent de catalogus er bij aan, dat de
auteur 'zich geïnspireerd heeft aan de
hagepreken' die toen 'in de nabijheid
van zowat alle Vlaamse en Brabantse
steden in openlucht werden gehouden
en die hij zeker moet hebben gezien'.
Mannen, vrouwen en kinderen uit alle
maatschappelijke klassen hebben
zich rondom de prediker verzameld.
Ook monniken bevinden zich onder
zijn gehoor.
We krijgen in Genteen indruk hoe heel
de maatschappij betrokken was, niet
alleen bii het verzet tegen de 10e pen
ning, maareveneens bij dezaak van de
godsdienst. We kunnen het ons in deze
tijd nauwelijks meer voorstellen hoe
lel toen de tegenstellingen waren,
vooral weerin Vlaanderen en Brabant.
De 'zinneprenten' hebben we reeds
genoemd. Ze moeten In die tijd, toen er
geen dagbladen waren, laat staan de
andere massa-media die wij nu ken
nen. een belangrijke rol hebben ver
vuld. We kennen ze trouwens tot in
onze tijd toe en noemen ze nu 'car
toons'. Nog altijd hebben deze een
functie bij het beïnvloeden van het
volk. De tekenaars, de etsers, de
houtsnijders van de 16e eeuw hebben
hun deel bijgedragen, niet alleen wan
neer het ging om politieke, maat
schappelijke en sociale aangelegen
heden, maar ook hebben zij een niet
geringe bijdrage geleverd bij de gods
diensttwisten.
De geuzenpenning en de anti
geuzenpenning hebben we reeds ge
noemd. Op de tentoonstelling in Gent
komen we in aanraking met talloze
penningen die ontworpen en geslagen
zijn en betrekking hebben op gebeur
tenissen in de jaren 1555-1585. Een
bronzen penning met de beeltenis van
Willem van Oranje moet uitbeelden
zijn verzet, te zamen met andere edelen
van wie de wapenschilden zijn afge
beeld, tegen de 10e penning van Alva.
DiG IQepenningwastoenzoietsalswat
nu de BTW is. Maar andere penningen
hebben weer helemaal een godsdien
stig karakter, zoals die waarop een
geopend boek is afgebeeld, waarboven
een vuur. met als tekst er bij in het
Latijn: het Woord Gods is een niet te
blussen vuur. Aan de achterzijde
staat: Uw hand o Heer heeft dit ge
daan. Het slaan van penningen bij bij
zondere gelegenheden kennen we ook
in onze tijd nog. Ook naar aanleiding
van de Pacificatie van Gent zijn er pen
ningen geslagen en een die op de ten
toonstelling te zien is, draagt ook weer
ccn godsdienstig karakter. Aan dc ene
kant 'n ridder te paard in volle wapen
uitrusting, met als randschrift: De
laarzen van de krijgsman behagen de
Heer niet. Aan de keerzijde is Gideon
afgebeeld. Een hand uit de wolk ligt
beschermend boven zijn hoofd. Het
randschrift luidt hier: Aan de Godvre-
zenden komen alle dingen ten goede.
De zilver- en goudsmeden hebben niet
achter willen blijven. Uit 1566 ligt er
een hanger in de vorm van een hart.
Aan de ene zijde is afgebeeld een ver
gadering van bisschoppen, gepresi
deerd door kardinaal Granvelle: daar
naast de aanbieding van het smeek
schrift van het Verbond der Edelen:
daaronder een hagepreek. Aan de
keerzijde vinden we de beeldenstorm.
Tesamen alle opzienbare gebeurtenis
sen uit dat jaar in zilver weergegeven.
Deze tentoonstelling waaraan ook
Zeeuwse instanties hebben meege
werkt is de moeite van de reis waard.
Ze geeft ons een beeld van de tijd die er
ligt in de genoemde 30 jaren van de 16e
eeuw. Tot 8 november (de datum van
de definitieve ondertekening van de
Pacificatie) isde tentoonstelling te be
zoeken. Men moet er wel enige uren
voor nemen. Ze is geopend van 10.30-
12 en van 2-5 uur.
h.
(Lukas 10: 25-37)
Het. gaat. in dit bekende verhaal niet alleen om. onze liefde voor de naaste, zoals
we op het eerste gezicht geneigd zijn te denken. We moeten namelijk inde man die
daar halfdood langs de kant van de weg ligt, niet alleen onze medemens in nood
zien, maar vooral ook onszelf, als mensen die wachten op hulp, wachten op
barmhartigheid en liefde. Een barmhartigheid en liefde die ons geschonken
worden door Jezus Christus. Want die is uitgebeeld in die barmhartige Samari
taan. Wal die Samaritaan aan de man op de weg doet, is een plaatje waarop we
zien wat Jezus aan ons doet. een plaatje ivaarop de daadwerkelijke hefde van
Jezus Christus voor ons staat afgebeeld.
Zoals de barmhartige Samaritaan olie en wijn giet op de wonden van de man
langs de weg om hem te genezen, zo heelt Jezus Christus ons, gewonde mensen,
wanneer Hij ons ziet liggen. En zoals de barmhartige Samaritaan Zijn armen om
de gewonde heenslaat om hemopzijnezelte helpen, zo slaat Jezus Zijnarmenom
ons heen om ons op te richten met Zijn barmhartigheid van God zelf.
Jezus vertelt ons in dit verhaal dus allereerst over zichzelf, over Zijn barmhar-
heid voor ons, over wat Hij aan ons doet als onze redder en verlosser. En aan,
daarna, vertelt het verhaal ons dat wij evenals die barmhartige Samaritaan
onze naaste liefde en barmhartigheid moeten bewijzen.
Het gaat dus allereerst om de liefde van Jezus Christus voor ons en dan om de
liefde van ons voor onze naaste. Deze volgorde van zaken moeten we goed
vasthouden. Want: echte liefde tot onze naaste is pas mogelijk als we in ons leven
de liefde van Christus voor ons ontdekt hebben. De liefde van Christus voor ons,
die is het die ons hart bereid maakt om de ander met liefde tegemoet te treden.
Dus ook hier geldt: het horizontale (de relatie met de medemens) is, als het goed
is verworield in het verticals (de relatie God) en ontplooit zichrijpt, als een
vrucht daaruit.
Laten ivij hopen en bidden dat we christenen zijn en steeds meer worden voor wie
de relatie met God een zo levende zaak is, dat we vruchten van naastenliefde
voortbrengen. Aan deze vruchten is wel een grote behoefte, want er zijn er velen,
die uitgeschud langs de weg liggen, op sterven na dood. We lezen het dagelijks in
de krant en zien het op de televisie. C. Haas,
Nieuwdcrrp,
