Toon Kortooms zou 'Beekman en
Beekman' nu anders schrijven
|PZC/;
„Ikken maaréén halfzware met
dubbele omslag voordubbele versheid!
PANDA EN DE GOUDDORST
televisie
radio
„Rider,
mijn idee!
EVEN PUZZELEN
'ASTERIX EN DE OLYMPISCHE SPELEN'
WOENSDAG 29 SEPTEMBER 1976
MILJOEN EXEMPLAREN VAN BOEK VERKOCHT
i ADVERTENTIE)
radio en tv
16
Fantastisch gemakkelijk
van 's morgens tot
avonds.
VOORL.: 17 20 Tekst en uitleg. 17.30
Nws. 17.32 <S) Aktua. TROS: 18.30 Nws.
18.41 De blauwe zaden, hoorspelserie.
tiek. 7 20 Dag met een gaatje. (8.00 Nws,
8.11 Radiojournaal). 8.50 Morgenwij
ding. 9.00 Documentaire. 9 35 Water-
BLOEMENDAAL - „Als ik „Beekman
en Beekman" mocht herbewerken, dan
zou ik dat „jij en jouw" eruitgooien,
onmiddellijk. Ik heb het voor deze fees
telijke gelegenheid vluchtig doorge
bladerd, en nu hinderde me dat. Maar
ik mag er niets in veranderen van de
uitgever". Kortooms doelt op het,
vooral in het begin eigenaardig aan
doende, gebruik van jij en jouw: jij
kijkt om naar jouw bed en jij denkt,
vanavond zal ik daar niet meer slapen.
Jij lacht niet veel, jij zegt maar wein
igIndertijd vond ik dat heel origi
neel, niemand had dat bij mijn weten
ooit gedaan".
„Ik lees mijn eigen boeken nooit meer.
Als je er dan. om een bepaalde reden nog
eens in bladert, dan is het helemaal
nieuw, alsof een ander het heeft ge
schreven. Je talent, je smaak, je kijk op
de dingen evolueert in dertig jaar zo
enorm. Als ik zo een zelfde boek weer
zou moeten maken, zou ik het nu waar
schijnlijk heel anders schrijven. Het zijn
mijn jeugdherinneringen en ervaringen,
mijn eigen belevenissen die ik verwerk
en waar je in de loop der jaren anders
tegenover komt te staan".
In het begin van de jaren vijftig ver
huisde Toon Kortooms met vrouw en
twee dochters vanuit De Peel. achter
grond voor vrijwel al zijn boeken, naar
Bloemendaal. naar het huis waar hij nu
nog woont, voor de baan die hij nu nog
heeft: redacteur bij Spaamestad. „Ik
heb vaak gedacht terug te willen als ik
gepensioneerd zou zijn. Maar ik geloof
nu datje er vanuit een gezond heimwee
misschien het beste over kunt schrijven.
Ik zou er te dicht op zitten, denk ik. Te
dicht op het schilderij, en je moet im
mers de kleuren kunnen zien. niet de
klodders verf? Zoals het nu is kan ik
erover blijven schrijven"
„Ik had er wel willen blijven. Mijn vrouw
komt ook uit het Zuiden en we gaan er
regelmatig heen en hebben ook vaak
familie te logeren, het contact gaat niet
verloren. Ik ben acht jaar onderwijzer in
De Peel geweest, verdiende echter te
weinig om te kunnen trouwen: 135 gul
den min een tientje belasting. Toen ik
na de oorlog bij een krant in Eindhoven
kon komen voor f 100 meer, heb ik dat
met beide handen aangegrepen. Het
was daar wel keihard werken, met een
constante onderbezetting. Op den duur
sneuvelde de een na de ander. De een
bleef dood achter zijn bureau, de vol
gende viel dood van zijn flets. Ik werd
overspannen en mijn dokter gaf me „op
die manier geen vijf jaar meer". Dus
toen ik het Spaamestad-aanbod kreeg
was ik blij, al moest ik ervoor naar Hol
land".
Wildernis
Er zijn mensen die na het lezen van
Kortooms' Peelboeken terstond die
Peel willen gaan bekijken. Maar de
wijde wildernis van zijn jeugd is niet
meer; men treft er nu meer snelwegen
en tweede huisjes aan. Helaas? „Nee, de
Toon Kortoons, schrijver van vijf
tien romans - tot nu toe, want hij is
nog lang niet uitverteld - schreef in
1946 de trilogie 'Beekman en Beek
man'. Dertig jaar later reikte hij ei
genhandig het miljoenste exem
plaar over de belevenissen van de
tweeling Hein en Mathieu Beekman
uit aan de oudste inwoner van zijn
geboorteplaats Deume. de 95-jarige
Peerke Schepers.
vooruitgang moet niet worden geremd.
Ik ben daar nooit tegen geweest. Mijn
vader was directeur van de turfstrooi-
selfabriek. maar had ook supervisie
over de ontginning, hel land werd
vruchtbaar gemaakt, er braken betere
tijden aan voor de boeren. Dan ga ik
daar niet over zitten wenen. Dat vind ik
een dwaas en verwerpelijk heimwee".
„Maar 50 jaar geleden toen wij er woon
den was het natuurlijk wel een heel an
der land. met uitgestrekte heidevelden
en berken en vliegdennen en jenever-
buisstruiken. Dat is nu wel verdwenen.
In mtjn laatste boek wordt ook heel an
ders over de Peel gesproken
„Het was indertijd een zwaar en arm le
ven voor velen, ook voor sommigen in
mijn boeken. Ik ga daar wat luchthartig
en lichtvoetig overheen, ik beschrijf de
zonnige kant. Ik heb de problemen be
wust weggelaten. Ik heb het talent voor
ontspanningsliteratuur, lectuur, zo men
wil. Dat moet ik gebruiken Anderen
nemen die sociale problematiek wel on
der de loep, dat is mijn straatje niet. Het
was mijn kinderideaal al: boeken schrij
ven waar de mensen om kunnen lachen.
Ik zeg wel eens: wat Hermans op het
toneel doet en de gebroeders Strauss in
de muziek, dat doe ik in de literatuur".
Het rooms-katholieke geloof speelt een
rol in de boeken van Kortooms. Een be
langrijke rol. hoewel slechts op de ach
tergrond meespelend. „Och. je bent zo
opgegroeid in dat geloof, dat gooi je niet
weg als een oude jas. De ouders in „Mijn
kinderen eten turf', dat zijn mijn ouders
voor wie ik een groot respect had. het is
een hommage aan hen. Het geloof was
hen een leidraad en zij hebben ons dat
doorgegeven. Ik heb wel moeite gehad
met de veranderingen, met de fouten
ook. van de kerk maar toch heb ik dc
NOS-NOT
9.30 Herfst en winter (1)
10.00-10.25 De stelelingen worden wakker (1)
TELEAC
15.00 Sociale Verzekeringen (2 herh.)
15.30 De kaping, kinderfilm
16.30-16.55 Gitaar spelenderwijs
TELEAC
18.15 Moderne Elektronia, (les 1)
NOS
18.45 Verkeers(p)lichte informatierubriek over het verk
eer
18.55 Journaal
19.05 Van gewest tot gewest
P.P.
19.50 PSP
NOS
20.00 Een jonge vrouw in 1914. (dLl)
21.35 Journaal
21.50 Den Haag vandaag
22.05 Panoramiek
22.35 Studio Sport
23.20-23.25 Journaal
AVRO
18.00-18.45 AVRO's Sportpanorama
NOS
18.45 Ti-Ta-Tovenaar
18.55 Journaal
IKORN
19.05 Ik spreek jou nog wel (5)
IKON-KRO-RKK
19.30 Kenmerk
NOS
Gitaar
spelenderwijs
NED. 1, 16.30 uur
Vanmiddag zendt de Avro-televisie
de eerste aflevering uit van een zes-
tiendelige cursus, in co-produktie
met de BRT. getiteld: 'Gitaar Spe
lenderwijs'. De cursus, cüe werd sa
mengesteld door gitarist Jan Mol.
bestaat uit twee afleveringen per
maand van dertig minuten elk.
waarvan zowel zuiver gitaaronder-
wijs als algemene muziekkennis on
derdeel uitmaken. Er zullen verschil
lende artiesten uit Nederland en Bel-
gié in de serie optreden Het doel van
de cursus is. via een populair en ge-
makkelij k te bespelen instrument, de
gitaar, belangstelling te kweken voor
muziek en actieve muziekbeoefening.
Depresentatievandecursusisinhan-
den van Jan Mol en de Vlaamse om-
roepster Luut Leysen.
Jonge vrouw
NED. 1, 20.00 uur
De NOS-tv zendt vanavond de eerste
aflevering uit van een tweedelige
Oostduitse televisiefilm: 'Junge
Frau von 1914' (Een jonge vrouw in
1914). Deze film is gebaseerd op een
roman van Amold Zweig, waarin een
realistisch beeld wordt geschetst van
de vooroorlogse Duitse maatschap
pij. Het verhaal gaat over Leonore
Wahl. de dochter van een bankier uit
Potsdam, en Wemer Bertin, een
arme schijver. Beiden studeren aan
de universiteit van München en hou
den van elkaar. Ze hebben een rots
vast vertrouwen in de wereld waarin
zij leven en mensen die over een na
derende oorlog praten vinden ze
dom. Het uitbreken van de eerste we
reldoorlog, juist op het moment dat
ze met vakantie zijn in de Beierse Al
pen, komt voor Lenore en Wemer
dan ook als een complete verrassing.
Wemer meldt zich aan voor het front,
in de overtuiging dat zijn vaderland
in gevaar verkeert. Bij zijn eerste en
laatste bezoek aan het ouderlijk huis
van zijn vriendin, blijkt vader Wahl
er andere ideeën op na te houden en
had hij zich ook een andere schoon
zoon gedacht Zo blijft Leonore al
leen achter met het kind dat zij ver
wacht, maar dat uit standsoverwe
gingen niet geboren mag worden.
Boksen
NED. 2, 18.00 uur
AVRO's Sportpanorama zendt in het
begin van de avond een samenvat
ting uit van de boksmatch tussen ti-'
telhouder Muhammed Ali en Ken
Norton om de wereldtitel zwaarge
wicht De wedstrijd werd gebokst in
het gerenoveerde honkbalpaleis
'Yankee Stadium' te New York. in de
nacht van dinsdag op woensdag.
Ali
Norton stonden reeds twee keer eer
der tegenover elkaar in de ring. Op
311 maart 1973 versloeg Norton op
verrassende wijze AU. die hij boven
dien een kaakbreuk bezorgde Ruim
vijf maanden later nam Ah revanche.
Ditmaal is de wereldtitel de inzet van
de strijd. Het commentaar wordt ge
geven door Ed van Opzeeland
Tussen twee
werelden
NED. 2, 21.15 uur
De EO-televisie vertoont vanavond
de film 'Tussen twee werelden', die
reeds eerder werd uitgezonden op 9
oktober 1975 De film speelt zich afin
een nagenoeg onbekende Ameri
kaanse geloofsgemeenschap 'De
Mennonieten', genoemd naar de in
1496 in het Friese Witmarsum gebo
ren leider van de doopsgezinden.
Menno Simonz. Het verhaal gaat
over Eric, een student, die in een
Mennonietengemeenschap terecht
komt, vanwege de begrafenis van zijn
vnend John Als hij in aanraking
komt met deze bijzondere levensge
meenschap staat hij versteld. Ge
wend aan het moderne leven van de
grote stad. kan hij nauwelijks gelo
ven wat zijn ogen zien van deze or
thodoxe. voor hem wereldvreemde,
mensen. Hij wordt verüefd op Hazel,
de dochter van één van de geestelijke
leiders van deze gemeenschap en dan
komt Eric voor de keuze te staan: te
rug naar ht moderne leven van de
grote stadof kiezen voor het eenvou
dige leven op het platteland te mid
den van de Mennonieten?
De EO-televisie zendt vanavond een
reportage uit van de jongerendag die
zaterdag in de Arnhemse Rijnhal
werd gehouden, onder de titel 'Jon
geren slaan de bijbel open'. Het doel
van de dag is erop gericht dc bijbel te
openen, een gedeelte toe te lichten en
er in groepen met elkaar over te pra
ten. Deze bijbelstudie is er vooral op
gericht vragen te stellen en antwoor
den te vinden rond het christen-zijn
in de samenleving van vandaag. De
inleidingen werden gehouden door
ds. J. J. Poot. legerpredikant te Ven-
lo, door Gert Boomenbal van de Na
vigators Nederland en door Henk
Binnendijk van het EO-tv-
programma 'Windkracht 16'. Er is
ook veel muziek. Het jongerenkoor
van de gereformeerde sociale aca
demie te Ede en de jongerenzang-
groep 'Black White Generation' uit
Cuyk zullen liederen ten gehore
brengen. Voorts treden op de gospel
groep 'The Lightbearers' uit Vlaar-
dingen. gospelzangeres Esther Tims
uit Zwolle en de Amerikaanse gos
pelzanger Gary Archer. De presenta
tie van het programma is in handen
van Jan van den Bosch.
Klaverweide
BRT, 21.00 uur
De Vlaamse televisie vertoont van
avond uit de Vara-serie 'Klaverwei
de' de aflevering 'Met vallen en op
staan'. Gerrrd Kuipers bouwt een
restaurant in het winkelcentrum De
bedrijfsleider van de opdrachtge
vers. de heer Mol. komt telkens aan
met veranderingen die in korte tijd
voor de opening nog gerealiseerd
moeten worden. Maar dat is niet mo
gelijk en Kuipers' geduld raakt op.
De belangrijkste rollen worden ver
tolkt door Leo Beyer. Theo Pont.
Dianaz Dobbelman, Kitty Janssen
en Jan Teulings.
Paramount
Jongerendag
BRT. 21.50 uur
De geschiedenis van één van de
grootste bedrijven van Amerika, de
filmindustrie Paramount, staat van
avond centraal in het BRT-
programma 'Paramount presents..."
Verder zullen er fragmenten worden
vertoond van onder meer films als
The Godfather" en 'Sunset Boule-
NED. 2, 20.30 uur vard'.
moderne tijd goed kunnen volgen. Dat
godsdienstige zit automatisch ook in
mijn boeken, al blijkt de andere kijk die
ik heb gekregen op sommigen dingen
uit mijn latere werk. Ik vind het gunstig,
ben er blij om dat het geweten nu vrijer
is, datje afgaat op je eigen besef van wat
goed is".
Een heel ander soort „goed": wat vindt
Toon Kortoom zijn goede boeken of zijn
beste. „De kleine emigratie vind ik nog
steeds het beste, qua intrige, composi
tie en ontknoping, mijn enige echte
streekroman ook. de anderen zouden
net zo goed elders kunnen spelen. Mijn
lievelingsboekje is „Parochie in de
Peel", over de heer-oom van mijn
vrouw. Al mijn 15 romans draaien goed
mee, zijn in de roulatie, met de Beek
mannen altijd vooraan. Ik kan er nu
goed van rondkomen, vroeger kreeg je
maar een paar dubbeltjes. Maar ik heb
er mijn werk voor Panorama bij omdat
ik een nuchter mens ben en me realiseer
dat het getij kan keren".
„Dat miljoenste exemplaar bewijst eens
te meer dat de mensen dit soort lectuur,
zoals mijn boeken, graag lezen". Er zijn
vooralsnog geen duidelijke plannen om WOENSDAG
HILVERSUM-3
19.00 (S) Muziektriptiek van zeven tot standen. 9.40 Schoolradio. 10.00 Radio
tien. 22.00 <S> Bluestime. 22.30 Nws. Lawaaipapagaai. 10.10 Arbeidsvitanu-
22 40 Aktua III. 23 00 <S) De trein van vijf nen- <1100 Nws. 11.03 Radiojournaal.)
voor twaalf, hoorspel. 23.55-24.00 Nws. H 30 Rondom twaalf.
DONDERDAG
NCRV: 7.00 Nws. 7 02 Het levende
woord. 7.08 (S) Te Deum Laudamus. 7.30
Nws. 7.41 (S) Hier en nu. 7.55 (S) Muziek
in uw straatje. 8.24 Op de man af. 8 30
Nws. 8.36 Gymnastiek voor de huis
vrouw. 8.45 (S) Tot uw dienst. 9.45 (S)
Onder de hoogtezon. 10.30(S)Nws. 10.33
(S) Een uur natuur. 11.30 (S) Music uit
film en musical.
HILVERSUM-2
H1LVERSUM-1
„de beekmannen" te verfilmen, zoals
„Help de dokter verzuipt". Kortooms
zelf zou het wel willen. „Je legt het veel
meer vast, in een film. Ik zie de verfil
ming van een boek als een bekroning,
een eindstation".
12.26 Mededelingen voor land- en tuin
bouw. 12.30 Nws. 12.41 (S) Aktua. 13.00
(S) Een mondje Frans. 13.30 Sport na
sport. 14.00 (S) Specialiteiten a la carte.
15.00 (S) Close-up. (15.30 Nws.) 16.30 (S)
Geachte jubilaris.. OVERHEIDS-
WOENSDAG
12.00 Stedum-centraal. 13.00 Nws. 13.11
Dingen van de dag. 13.25 Een middagje
Stoomradio. 16.00 Nws. 16.03 Aagje,
hoorspel. 16.55 Lichte grammofoonmu-
ziek. 17.00 S) Uit het muziekalbum van
Paul Godwin. RVU: 17.35 Gezin en
school. 17.55 Mededelingen en politie
berichten. VARA: 18.00 Nws. 18.11 Din
gen van de dag. P.P.: 18.20 D'66. VARA:
18.30 (S) Tussen start en finish. Sport en
muziek. 19.30 Vrije tijd. blije tijd. Lichte
muziek. 20.00 Nws. 20.05 La Boheme.
22.30 Theun de Vries vertelt zijn herin
neringen. NOS: 23.00 (S) Met het oog op'
WOENSDAG
12.02 (S) Drie tussen de middag. 14.03 (S)'
Pop-Kontakt. 16.03 (S) De hitmeesters.
NOS: 18.03 De vakaturebank. 18.10 (S)
NOS-maal, 19.30 (S) Lang de lijn. 23.02
(S) NOS-Jazz. 0.02 (S) Take it easy. 1.02
(S) Dat wordt weer nachtwerk. 4.02-7.00
(S) De Achternacht.
DONDERDAG
TROS: 7.02 Drie op je boterham. 9.03 (S)
Pep op drie. 11.03 (S) Drie draait op ver
zoek.
HILVERSUM-4
morgen. 23.20 Den Haag vandaag. 23.52 DONDERDAG
WOENSDAG
12.00 (Si Pianowerken uit de Roman
tiek. 12.30 (S) Zangersportret. 13.00 (S)
In de schaduw van de grote meesters.
14.00 Nws. 14.02 Hieren nu. 15.00(8) Mu
ziek voor Diaghilev. 15.45 (S) In kleine
bezetting. 16.18 <S) Pianomuziek. 16.4-
0-17.00 (S) Muziek van eigen tijd.
Even ontspannen voor het slapen gaan.
23.55-24.00 Nws.
DONDERDAG
AVRO: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymnas-
KRO: 7.00 Nws. 7.02 (S) Badinerie. 9.00
Nws. 9.02 (S) Aan woorden voorbij. 9.10
Echo. 9.30 (S) Onderwijsprogramma.
10.00 (S) Aubade.
I ADVERTENTIE)
20.00 Journaal
SOCUTERA
20.25 Prinses Beatrix Fonds
EO
20.30 Jongerendag 1976
21.15 Tussen twee werelden
22.45 Tenslotte
NOS
22.50-22.55 Journaal
7.30 Jeugdprogramma
8.45 Michel Strogoff, serie.
9 40 Mededelingen.
9 45 Journaal.
0.15 Publieke tribune
0.30 Mary Tyler Moore, tv-serie.
0.55 Nationale Loterij.
1.00 Klaverweide, serie Nederlandse tv-verhalen.
1.55 Premiere, filmmagazine.
12.40-22.50 Journaal.
BELGIÉ-FRANS
14.00, 15.30 en 16.00 Schooltelevisie: 16.30 Programma
voor de jeugd; 18.10 Programma over jeugdboeken: 18.40
Kleuterprogramma; 18.45 Le renard a l'Anneau, d'Or, tv-
serie; 19.00 Regionaal journaal; 19.11 Weerbericht; 19.15
Journaal; 19.35 Operation 48.81.00; 1940 Un sherif a New
York; 20.55 Temoins: 21.55 Journaal; 22.05 Katholiek
godsdienstige uitzending; 22.35 Journaal.
FRANKRIJK-RIJSSEL
12.15 Réponse 'atout, 12.33 Midi première: 13.00 Journaal;
13.35 Reg. progr13.50 Bezoekers op woensdag; 18.05 Op
hetgoedeuur, 18.35 Kinderprogr 19.03 Annejouraprès
jour. serie. 19.20 Reg. act.; 19.43 Eén minuut voor de
vrouw; 19.47 Vertel eens: 20.00 Journaal; 20.30 Adios 3.
tv-speL meto.a. Jean Luc Bideau. Daarna: literair progr.
Tenslotte: laatste nieuws.
99
Elk pakje Rider heeft een
dubbele, goed afsluitende flap. Dat
voorkomt uitdrogen. Daardoor is
Rider een halfzware shag die tot op de
bodem vers blijft.
Samen met de extra lange draad
zorgt dat voor soepel rollen en een
konstante smaak: pittig en toch zacht.
Van de eerste tot en met de veertigste.
Veertig Riders voor f 1.85. HÏJ
„Zal ik een lapje grond op uw naam uit
schrijven?" vroeg Joris hoopvol. „Dat
kost u dan honderd florijnen
registratie-rechten vijftig florijnen zegel
en leges
Maar daar wilde de automobilist mets
van weten. Hij stapte uit zijn wagen en
liep met een schep de heuvel op.
„Laat maar zitten!" riep hij terug „Ik ga
gewoon maar een beetje kijken en wat
graven. Hier is natuurlijk helemaal geen
goud te vinden - ik doe het alleen maar
voor de grap."
Maar toen viel zijn blik op een rij kop
lampen die vanuit de stad naderde, en
hij verstrakte. Het was duidelijk dat hij
niet de enige was. die voor de grap kwam
kijken naar goud - en daarom keerde hij
dan ook haastig op zijn schreden terug.
„Schrijf me toch maar in!" riep hij ge
jacht. „Klapstraisdenaam. J. Klapstra.
Niet om het een of ander - maar ik wil
geen trammelant als ik die ader vind.
Honderdvijflig florijnen, is het met?"
„En tien florijnen opslag voor een
spoedbehandeling," sprak Joris min
zaam. „Te voldoen aan de kassa."
ZULLEN WE PAN
MAAR?
'0*
Horizontaal: 1 stukjes vlees aan een
stokje: 5 palmmeel; 9 teruggetrokken:
12 pers. v. n. w.; 13 plaats in Gederland;
14 bevel: 15 kip: 17 plaats in Grieken
land: 19 mestvocht: 22 Europeaan; 23
familielid; 24 rivier in Rusland; 27 delf
stof; 29 vreemde titel; 32 soort onder
wijs; 33 tijdmaat; 34 vader; 36 het niet
aanwezig zijn; 41 rivier in Zwitserland;
42 emmer.
Verticaal: stemming; 2 symbool voor
Argentum: 3 overdreven; 4 zoogdier; 5
snijvlak; 6 ten bedrage van; 7 pers
voom.w.; 8 muziekinstrument; 9 in het
jaar der wereld; 10 mondwater; 11 kin
dergeluid; 15 maatschappelijke kring;
16 vertrek: 17 groet; 18 drank: 20 halm:
21 stapel; 25 meubel; 26 plaats in Congo;
28 miereneter: 30 zanggodin; 31 echtge
noot: 32 moeder; 35 ten bedrage van; 37«
wettelijke aansprakelijkheid: 38 daar;
39 Hefnerkaars; 40 water in Friesland-
Uitslag vorige puzzel:
QBE HEU aan
BIS GaEHBÜ :S)G
0 HH0 (-1MH ca
HBS .ca iiGlS..
saa caaia: ïimö
BBfaSffl 1QB
Hsa ffiaar müs
aaca a kwui
ra Hioa ;@@h .cc
aa iraoiaaa 'hg
quo: ana ;hsh
