Massale staking in Spanje
ontwricht normale leven
pzc;
Consumentenbond signaleert
misstanden bij de makelaardij
„TEGENSTANDERS VAD
ZIJN ERG KORTZICHTIG"
Zomer St.-Michiel,
slecht voorspelbaar
PRESSIE OP VERDERE DEMOCRATISERING
Vervoersfederatie FNV
staakt het cao-overleg
Man doodt
vrouw en
dochtertje
Verwijt aan premier Den Uyl:
EEG-landbouwministers hebben
haast met schapevleesregeling
Journalist wil genoegdoening
VORDERING VAN 20
MILJOEN OP NIXON
DINSDAG 28 SEPTEMBER 1976
binnen-buitenland
(Van onze correspondent)
BILBAO - Protestacties van ongekende omvang in het Basken
land en op de Canarische eilanden toonden maandag aan dat de
Spaanse regering voor grote bevolkingsdelen haar beloften tot
verdere democratisering bij lange na nog niet heeft waarge
maakt.
Op Tenerife, een van de Canarische eilanden, leidde het protest
tegen het politieoptreden (vorige week werd de jongeman Barto-
lome Garcia Lorenzo „bij vergissing" doodgeschoten door agenten
die al weken een vergeefse klopjacht op een gewone misdadiger
houden) tot de eerste algemene staking die dit toerisme-paradijs
ooit meemaakte.
zo'n vijf miljoen poststukken liggen op
verzending te wachten - weg te werken.
Die oproep had echter een averechts ef
fect: vrijwilligers hebben zich niet ge
meld en de staking breidde zich slechts
In de drie Baskische provincies van San
Sebastian, Bilbao en Pamplona was het
normale leven rond het middaguur
reeds volkomen ontwricht. In alle fa
brieken had men het werk neergelegd,
en grote stakerspiketten trokken door
steden en dorpen om de twijfelaars te
dwingen zich bij de staking aan te slui
ten. In de steden Bilbao en Guernica
trad de politie hardhandig op: betogin
gen van stakers werden uit elkaar ge
slagen, waarbij schoten in de lucht wer
den gelost. In Guipuzcoa, in de buurt
van San Sebastian, schoot de politie
met rubberkogels om enkele honderden
demonstranten te verspreiden. In
Guernica, dat in de Spaanse burgeroor
log door Franco's Duitse bondgenoten
werd platgebombardeerd, verrichtte de
politie vier arrestaties.
In enkele fabriekswijken verschenen de
eerste barricades. Winkels, banken en
zovoorts werden meestal goedschiks
maar soms ook kwaadschiks gesloten,
waarbij menige ruit sneuvelde. In de
scholen gingen de leraren in staking, en
hier en daar zorgde een vals bomalarm
wel voorsluiting. Alleen openbare dien
sten bleven in werking.
AMNESTIE
De eendagsstaking was uitgeroepen
door de Baskische afscheidingsbewe
ging ETA en andere oppositionele
groeperingen. Een jaar geleden werden
drie leden van de ETA en twee van de
stadsguerrillabeweging FRAP door het
Franco-regime geëxecuteerd. Dat feit
wilde de Baskische afscheidingsbewe
ging ETA samen met andere oppositie
groeperingen gisteren met een een-
dagsstaking herdenken. De algemene
werkstaking werd bovendien uitge
roepen om de regering te dwingen tot
een algemene amnestie; tot nog toe val
len de Baskische politieke gevangenen
niet onder de amnestieregeling, omdat
zij voor het regime als terroristen te
boek staan.
De betogende stakers stelden ook het
politieoptreden aan de kaak: de afgelo
pen tien maanden kostte dat meer dan
20 Spanjaarden het leven.
De Spaanse regering zal dus moeten
herzien wat de „plicht" van een gewa
pende agent is, want de algemene sta
kingen van maandag in Teneriue en het
Baskenland bewijzen dat de gevolgen
anders niet meer te overzien zijn.
De staking van de Madrileense brieven
bestellers heeft gisteren een landelijk
karakter gekregen. De PTT'ers hebben
het werk neergelegd omdat niet is te
gemoet gekomen aan hun looneisen. De
Spaanse regering had vrijwilligers ge
vraagd om de chaos bij de posterijen -
Referendum
Spanje bevindt zich in een periode van
verandering waaruit het zal tevoor
schijn treden met een democratisch be
stel, gebaseerd op erkenning van i
beginsel van de soevereiniteit van het
volk. Dit omdat het zo gewenst wordt
door het volk, de regering en de kroon.
Aldus verklaarde maandag ten over
staan van de algemene vergadering van
de Verenigde Naties Marcelino Oreja
Aguirre, de Spaanse minister van bui
tenlandse zaken.
In de loop van zijn rede sprak Oreja over
het probleem Gibraltar dat volgens hem
een overblijfsel van het kolonialisme is
Activiteit Etna
toegenomen
ROME (DPA) - De vulkaan Etna op Si
cilië is tijdens het afgelopen weekeinde
actief geworden. Uit twee nieuwe kra
ters stroomt een 500 meter brede lava
stroom. De gloeiende massa's hebben al
een bos van pijnbomen bjereikt
Het nabijgelegen dorp Maletto loopt
nog geen gevaar omdat zich tussen de
lavastroom emn het dorp nog een breed
dal bevindt.
NADENKEN OVER 'ANDERE MIDDELEN'
UTRECHT (ANP) - De kaderleden van de vervoersfederatie FNV (NVV/NKV)
hebben geen vertrouwen meer in een góede afloop van het cao-overleg met de
werkgevers in het beroepsgoederenvervoer over de weg.
Tijdens een vergadering besloten de kaderleden dit weekeinde om zich met de
vrachtwagenchauffeurs te beraden over andere middelen dan onderhandelingen.
Vorige week reeds besloten de kaderleden van de vervoersbond CNV te gaan na
denken over acties, waarbij een staking voor mogelijk moet worden gehouden.
Volgens de Vervoersfederatie FNV hebben de vervoersondernemers met nieuwe
voorstellen in het cao-overleg de grens van het fatsoenlijke overschreden. Uit de
houding van de werkgevers blijkt, dat zij zich niets aantrekken van eerder vastge
legde afspraken over het optrekken van cao-lonen, gekoppeld aan reorganisatie
van de loonstructuur, voor het eind van 1976, aldus loononderhandelaar Bertus
Hoekstra van de vervoersfederatie.
Bij de cao-onderhandelingen zijn de werkgevers alleen bereid gebleken om de
arbeidsovereenkomst technisch aan te passen zonder concrete toezeggingen te
doen over het inhalen van de loonachterstand
dat de gebiedseenheid van Spanje
breekt
De ongeveer 22 miljoen kiesgerechtigde
Spanjaarden zullen zich op 15 december
in eén volksraadpleging uitspreken over
de parlementshervormlngen die vol
gens de plannen van premier Adolfo
Suarez Gonzalez moeten uitmonden in
een 'congres' en een 'senaat'. Dit be
richtte maandag het geïllustreerde
weekblad 'Actualidad Espanola'. De
datum is volgens het weekblad vastges-
tel op de vergadering van de interminis
teriële commissie vorige week woens-
•s GRAVENMOER - De 31-jarige com
puterdeskundige R. H. M. de W. uit het
Noordbrabantse 's-Gravenmoer heeft
in de nacht van zondag op maandag zijn
27-jarige vrouw en zijn 4-jarige doch
tertje gedood. De vrouw werd door
wurging met de hand om het leven ge
bracht, het dochtertje werd met een
hard ijzeren voorwerp de schedel inge
slagen, zo heeft de patholoog-anatoom
dr. W. J. E. Heyenbrock inmiddels vast
gesteld. Vermoedelijk zijn de vrouw en
haar dochtertje in hun slaap verrast.
De computerdeskundige meldde zich
direct na zijn daad bij de politie. Hij
heeft inmiddels een verklaring afgelegd
en maakte daarbijzo zegt de politie, een
„ietwat verwarde indruk" Over het mo
tief van De W. wilde de politie gistera
vond niets vertellen. Een tweede kind
van de computerdeskundige, een twee
jarige dochtertje, is inmiddels bij familie
ondergebracht.
Twee straaljagers van de Japanse
luchtmacht zijn maandag na een bot
sing in de lucht in zee gestort. Twee van
de drie bemanningsleden worden ver
mist. Het ongeluk gebeurde boven de
Stille Oceaan op ca 160 km ten oosten
van Japan.
(Van onze parlementaire redactie)
EINDHOVEN - Minister-president Den
Uyl heeft maandag kritiek geuit op wat
hij noemde de „kortzichtigheid, waar
mee noodzakelijke ontwikkelingen in
ons land worden afgewezen". Den Uyl
doelde daarmee o.a. op de wetsontwer
pen voor een nieuwe ondernemings
raad en de vermogensaanwasdeling.
„Veel in de agitatie tegen bijvoorbeeld
de VAD herinnert me aan het verzet
van tientallen jaren geleden tegen de
Van onze weerkundige
medewerker)
Vroeger meende men zeker dat het
weer van eind september bepalend
was voor het karakter van de herfst.
Daarbij werd veel geloof gehecht
aan de datum 29 september, Sint-
Michiel. Zou het op die datum zon
nig en stabiel zijn dan komt er, zo
stelde men dit, in oktober nog een
'Zomer van St-Michiel'. Zoals met al
deze zogenaamde lotdagen was het
ook vroeger de gewoonte dat wan
neer het uitkwam men deze voor
spelling bij wijze van spreken hoog
van de toren rond bazuinde, kwam
het niet uit dan werd de voorspel
ling zoveel mogelijk verzwegen.
Toch moet er een beetje lijn in heb
ben gezeten want hoe kwam men
anders aan deze stelling.
Een feit is dat wanneer eind septem
ber hogedrukgebieden met stabiel en
overwegend zonnig weer het na
jaarsweer bepalen, deze hogedruk
gebieden dikwijls een grote besten
digheid te zien geven. Niet zelden zo
bestendig dat ook het weer in okto
ber het geheel of voor een groot deel
gunstig door wordt bepaald.Heerst
er eind september al een vroegtijdig
grote despressie activiteit dan blijkt
dat deze westcirculatie zich in okto
ber met regen en wind dikwijls voort-
Opmerkelijk is ook dat zulke oude
weerbewerkingen niet alleen voor
ons land blijken te gelden maar voor
een veel groter gebied.
Toch zijn voorspellingen op zoge
naamde lotdagen onvoldoende be
trouwbaar. Ook is gebleken dat zeer
veel gezegden en beweringen die op
het weer van een bepaalde dag be
trekking hebben vroeger voorname
lijk uit de gebieden met een katho
lieke bevolking stamden. De vele hei
ligen bleken bijna alle invloed te
hebben, althans dat maakte men
zichzelf wijs. Neem bijvoorbeeld ok-
toer. „Regen met Sint-Denijs (9 en 10
oktober). Voorspelt natte winter en
weinig ijs." StrGomarus 11 oktober:
Treedt Gomarus met droogte in, de
wind zal nat zijn van in 't begin. Be
langrijk is ook 15 oktober, is het weer
dan fraai dan krijgt men de 'Late
zomer van StrTheresia'.
Wat er bij een nader onderzoek over
blijft zijn dat bepaalde - tendensen -
enige aanwijzingen kunnen geven. Is
het in een bepaalde periode stabiel
en warm of nat èn koud dan wijst dit
op een bepaalde drukverdeling die
vaker van langere duur kan zijn.
Maat af entoe gaat zo'n veronderstel
ling geheel niet op. Vandaar dat al
deze weerbeweringen en weerrijmp-
jes van vroeger wat hun betrouw
baarheid betreft op een zeer laag
pitje nasudderen.
Kinderwet van Van Houten, het staat
spensioen of de achturige arbeidsdag".
Premier Den Uyl sprak op een bijeen
komst van ongeveer ?00 middenstan
ders uit Eindhoven en omgeving, die
was georganiseerd door het Nederlands
Katholiek Ondernemers verbond
Over de VAD zei Den Uyl: „Laat men de
les lezen van de geschiedenis. Onze sa
menleving gaat een toekomst tegemoet,
waarin de arbeiders een gelijke rol krij
gen vervuld als de kapitaalverschaffers,
We kunnen toch niet de illusie hebben
dat de bestemming van de winst alleen
een zaak van de kapitaalverschaffers
is?".
Ook de kritiek van rechts op het wet
sontwerp voor de ondernemingsraden
werd door Den Uyl scherp veroordeeld
(Van onze correspondent)
DEN HAAG - De ministers van landbouw van de negen
EEG-landen, die maandag een tweedaags bezoek aan
Nederland begonnen, hebben besloten te proberen vol
gende week dinsdag overeenstemming te bereiken over
een marktregeling voor schapevlees. Tijdens een infor
mele bijeenkomst in Den Haag besloten de ministers dat
zij deze regeling. Tijdens de bijeenkomst die op 4 en 5
oktober in Luxemburg wordt gehouden, zullen bespre
ken.
De ministers hebben voorstellen van landbouwcommis
saris Lardinois tot regulering van de zuivelmarkt als één
geheel zullen worden behandeld
Ook op 4 en 5 oktober zullen de landbouwministers een
nadere toelichting van de Europese Commissie vragen op
de voorstellen die onlangs zijn ingediend voor een Euro
pees visserijbeleid Het. grote probleem daarbij is de vast
stelling van de zones waarbinnen EEG-landen vissers uit
andere EEG-landen mogen weren Minister A. van der
Stee (landbouwi. die in Den Haag als gastheer optreedt
voor zijn Europese collega's, verklaarde gisteravond, on
danks alle problemen (vooral van Britse en Ierse zijde) de
kans groot te achten dat het Gemeenschappelijk visserij
beleid er binnen afzienbare tijd komt „We hebben er al
lemaal groot belang bijdat deze zaak wordt geregeld: ook
de Britten en de Ieren", aldus minister Van der Stee.
Het bezoek van de landbouwministers begon vanmorgen
in de bloemveiling te Honselersdijk.
FotoMinisters in de veilingbank, op de voorgrond v.l.n.r.
de Ierse minister M. Clinton, minister van der Stee. en op
de achtergrond v.l.n.r. de Belgische minister A. Lavens. de
Luxemburgse staatssecretaris Berschem, de Britse minis
ter J Silkin en de Luxemburgse minister J. M. Hamilius.
De 26-jarige Frank van 't Hof uit
Dronten en de 32-jarige Fredenk Feyth
uit Emmeloord zijn vrijdagochtend om
het leven gekomen bij een verkeerson
geval in Ermelo.
(ADVERTENTIE!
„Ons voorstel is zeker niet revolutio
nair Wij moeten in dit opzicht een ach
terstand inlopen op de meeste indus
triële staten". Den Uyl herinnerde daar
bij aan de Bondsrepubliek, waar al een
veel verdergaand systeem van onder
nemingsraden functioneert. „Neder
land loopt hierbij zeker niet voorop", al
dus Den Uyl.
POSITIEF
Den Uyl noemde het streefcijfer van
150.000 werklozen in 1980 „inderdaad te
hoog. Maar we moeten niet de illusie
kweken dat we plotseling in staat zou
den zijn vele nieuwe arbeidsplaatsen te
scheppen", zo zei de minister
president. Den Uyl zei dat de regering
zeer positief reageert op het aanbod
van de industriebonden om afstand te
doen van een deel van de prijscompen
satie, als die tenminste Wordt omgezet
in een systeem van korter werken. „We
moeten de overuren en het overwerk
ten sterkste beperken", zo zei Den Uyl,
„en als dat lukt, sluit ik niet uit dat we
onder het ook door mij verafschuwde
getal van 150.000 werklozen in 1980
kunnen komen. Daar liggen de perspec
tieven".
Den Uyl benadrukte het belang van het
midden- en kleinbedrijf. Hij zei dat ge
streefd moet worden naar schaalver
kleining, „want er is al genoeg geofferd
aan het grootbedrijf
Den Uyl kondigde daarbij aan dat de
regering met een investeringsregeling
zal komen voor bedrijven met een inves
teringsniveau van minder dan 200.000
gulden. Deze nieuwe regeling komt bo
venop de verhoging van de investe
ringsaftrek.
Den Uyl noemde het aantal van 94.000
jeugdwerklozen „een afschuwelijke
zaak".
Den Uyl deed nog een dringend beroep
op alle werknemers in Nederland om
mee te werken het werkgelegenheids
beleid van de regering te laten slagen.
WASHINGTON (REUTER) - Via zijn rechtskundige adviseurs heeft de Ameri
kaanse journalist Jack Anderson maandag een vordering van 22 miljoen dollaar
ingediend tegen oud-president Richard Nixon en 19 van diens toenmalige topme-
dewerkers.
Anderson wil dat bedrag als financiële genoegdoening Hij beweert, dat Nixons
'binnenste cirkel' via regeringsorganen een campagne heeft gevoerd met het doel
hem in discrediet te brengen en mogelijk te vermoorden.
Met dat alles zou Nixons witte huis Anderson hebben willen beletten feitenmate
riaal bijeen te brengen dat schadelijk was voor de toenmalige president.
Anderson schrijft onder anderen een veelgelezen column in de 'Washington Post',
welke wordt overgenomen door andere bladen. Hij was de eerste Amerikaanse
journalist die schreef over de Chileense anti-AlIende-acties van de multinational
ITT.
In de vordering worden behalve Nixon 19 anderen genoemd. Eén van hen is
minister van buitenlandse zaken Henry Kissinger.
Nixons topmedewerkers. aldus de vordering, hebben in 1971 en 1972 'openlijk en
actief steun gegeven aan een plan om ernstig lichamelijk letsel, mogelijk zelfs
de dood' te berokkenen aan Anderson.
„Dit plan", aldus het stuk, „omvatte ok het aanwenden van gif als moordwapen
tegen eiser"
De thans niet langer operationele senaatscommissie voor de inlichtingendienst
heeft in haar eerder dit j aar gepubliceerde rapport gezegd, dat Nixons witte huis de
mogelijkheid heeft overwogen om Anderson te laten 'afgaan' door hem vlak voor
een optreden in het openbaar een psychedelisch middel toe te dienen (lsd bijvoor
beeld).
In het rapport werd echter ook gezegd, dat het plan om dat te doen al in een vroeg
stadium werd losgelaten.
DINSDAG EN WOENSDAG
BIJ ALBERT HEIJN
Bij het bedrijf Ceniko (confectie,
groothandel in meubelen en tapijten) in
Ede worden 17 van de 62 personeelsle
den ontslagen in verband met het afsto
ten van de activiteiten in meubelen en
tapijten.
PRAKTIJKEN LEDEN NBM AAN DE KAAK GESTELD
Vrij warm
Enkele zonnige perioden, maar op
nieuw ook enkele lokale buien. Zwakke
tot matige wind uit zuidelijke richtin
gen. Maximumtemperaturen om
streeks 20 graden.
Vooruitzichten voor woensdag en don
derdag:
Aanhoudend onstandvastig. Weinig
verandering in temperatuur.
Weersvooruitzichten in cijfers gemid
deld over Nederland:
ZON EN MAAN
28 september
Zon op 06.36 onder 18.24
Maan op 12,29 onder 21.18
Voor woensdag:
Aantal uren zon: 1 tot6 Min. temp.: om
streeks 12 graden. Max. tempom
streeks 20 graden. Kans op een droge
periode van minstens 12 uur: 70 procent.
Kans op een geheel droog etmaal. 40
procent.
Voor donderdag:
Aantal uren zon: 1 tot 6, Min. temp. om
streeks 12 graden. Max. temp.: om
streeks 19 graden. Kans op een droge
periode van minstens 12 uur: 70 procent.
Kans op een geheel droog etmaal: 40
procent.
N.B Voor de temperaturen geldt, voor
woensdag een marge van 2 graden en
voor donderdag een marge van 3 gra
den rond de opgegeven waarden
(Van onze redactie economie)
DEN HAAG - Pas op voor de makelaar,
laat de Consumentenbond weten in een
verhaal over praktijken van aangeslo
tenen bij de Nederlandse Bond van
Makelaars. Het staat in het oktober
nummer van de Consumentengids. „In
de makelaardij spelen zich vreemde
tonelen af", zegt de Consumentenbond.
De problemen die de bond signaleert
zijn allemaal terug te voeren op het
dubbele courtagestelsel.
Uit onderzoek bleek dat de makelaars
wereld beschikt over een arsenaal van
trucjes die moeten helpen onwetende en
onwillende kopers te bewegen tot het
betalen van een makelaarsbeloning die
zij helemaal niet verschuldigd hoeven te
zijn. In het relaas van de Consumenten
bond worden de praktijken van make
laars. aangesloten bij de Nederlandse
Bond van Makelaars, aan de kaak ge
steld.
De dwang die de NBM-makelaars op de
koper uitoefenen om courtage te beta
len, is een machtsmisbruik van de eerste
orde. Daaraan moet zo gauw mogelijk
een einde komen, zegt de Consumen
tenbond in zijn blad. Weliswaar bestaat
er een adviescommissie „Tarieven en
Voorwaarden", maar die doet alleen iets
voor kopers die klagen. Van directe en
algemene kopersbescherming is geen
sprake.
Dank zij de pas nog vernieuwde voor
waarden van BM-makelaars zijn de
trucs mogelijk. De voorwaarden zijn zo
danig geformuleerd dat er gemakkelijk
misbruik van kan worden gemaakt.
Evenals vroeger wordt in de voorwaar
den gesteld dat een makelaar behalve
van de verkoper-opdrachtgever ook van
de koper beloning kan vragen. De Con
sumentenbond vindt dat een idiote si
tuatie.
„De koper is in zakelijk opzicht de
tegenpartij van de verkoper. Daarom
kan een makelaar geen vertrouwens
man van beiden zijn. Zodra een make
laar. die opdracht heeft een huis te ver
kopen, de belangen van de koper gaat
behartigen, benadeelt hij zijn op
drachtgever, zo stelt de Consumenten
bond. Trucs en voorwaarden vormen
gezamenlijk een fuik waarmee make
laars hun beloningen binnen halen.
De Consumentenbond meent dat de
NBM geheel nieuwe voorwaarden moet
maken, die moeten u itgaan van een sys
teem dat maar van één partij courtage
mag worden gevraagd. „Alleen daar
door kan het gesjoemel in de make
laarswereld verdwijnen", aldus de
bond. Zo'n systeem wordt sinds jaar en
dag gehanteerd door de leden van de
Makelaars Verenigingen Amsterdam
(MVA), die hoofdzakelijk in Amster
dam, Amstelveen en Zaanstad werken.
Over die makelaars komen dan ook
bijna geen klachten.
Deskundigen
De Nederlandse Bond van Makelaars
wijst de beschuldigingen van de Con
sumentenbond van de hand. Volgens de
NBM komt het geregeld voor dat zowel
koper als verkoper van een zelfde huis
dezelfde makelaar inschakelen. Verder
is het nu eenmaal een feit dat het pu
bliek bij transacties in onroerend goed
behoefte heeft aan de hulp van deskun
digen. „Het is goed zakelijk gebruik om
te betalen voor de diensten die men van
een ander vraagt te verlenen", aldus de
NBM in een eerste reactie op het artikel
in de Consumentengids.
Directie: F. van de Velde, K.
Scherphuis en W. F. de Pagter
Hoofdredacteur: G A. de Kok.
Adjunct-hoofdredacteuren:
M. P Dieleman en C. van der
Maas.
BUREAUS:
Vfissingen:
Walstraat 56-60, tel. (01184)
15144.
Middelburg'.
Markt 51, tel. (01180) 27651.
Grote Markt 2. tel. 101100) 16140.
Terneuzen:
Nieuwstraat 22, tel. (011501*4457.
Hulst:
Steenstraat 6, tel. (01140) 4058.
In de avonduren is de centrale
redactie bezet v^n zondag t/m
vrijdag vanaf 19.00 uur: (01184)
15144.
Telefoonnummers buiten kan
tooruren:
Advertentie-afdeling
(01186)1584 's Zaterdags (01184)
15144 van 9.00-11.30 uur.
Redactie; (01184) 14796.
Voor klachten bezorging op za
terdag de plaatselijke kantoren
van 9.00-11.30 uur.
Expeditie. (01183) 63533
Overt, adv. maandag- t/m vrij
dagavond van 20,30 tot 22.00 uur
(01184) 15144 Zondagavond van
20.00 tot 22.00 uur.
Abonnementsprijzen
per kwartaal f 37,75: franco per
post f 42,-; per maand 12,75,
losse nummers f 0,55 (inclusief 4
pet. btw).
Advertentietarieven
77 cent per mm; minimumprijs
per advertentie 11,55; ingezon
den mededelingen 2'/»x tarief.
Voor brieven bureau van dit blad
2,50 meer.
Volledige tarieven met contract
prijzen op aanvraag.
Alle advertentieprijzen exclusief 4
pet btw.
Giro: 35 93 00, Provinciale
Zeeuwse Courant, Middelburg.
