Internaten voor zwakzinnigenzorg
hebben een groot beddenoverschot
Zeeuws-Vlamingen worden fiscaal
gedupeerd door werken in België
•iPZC/p
deel bejaardentehuis
in Kapelle
Nieuwe plafonds in
den berg, goes sluiten of minder
eedden in sterre, clinge en vijver vreugd
oplevering vertraagd
[ONDERDAG 23 SEPTEMBER 1976
provincie
Prettig dragenzo'n vest of trui
j r-\J
i i
MODE VOOR MANNEN
FORTEX
LANGE VORST 59 - 61 - GOES
g in Goes: vernieuwbouw noodzakelijk
Vijvervreugd. Middelburg 35 a 45 plaatsen minder
KAPELLE - Maandag zal een begin
worden gemaakt met het aanbrengen
van nieuwe plafonds in een deel van het
nieuwe bejaardentehuis 'Cederhof aan
de Cederlaan in Kapelle. Zoals bekend
is roestvorming geconstateerd in een
aantal vij de bouw gebruikte beton
platen. Het bejaardentehuis had
normaal gesproken begin augustus van
dit jaar in gebruik genomen kunnen
worden. Nu streeft men naar 1 maart
volgend jaar. Met het herstel op zich is
een bedrag van meerdere tonnen ge
moeid. De financiële gevolgen van de
vertraagde oplevering meegerekend
zullen de kosten van het nieuwe be
jaardentehuis door de 'hetonplatenaf-
faire' met meer dan een miljoen gulden
doen toenemen.
Woensdagmiddag is ook de beslissing
genomen om nieuwe plafonds aan te
Plaats en taak van
instellingen voor
zwakzinnigenzorg
GOES - In Zeeland zijn momenteel
vier internaten voor zwakzinnigen
zorgaanwezig: de Sterre, Clingemet
253 bedden, huize den Berg, Goes
met 106 bedden. Vijvervreugd, Mid
delburg met 288 bedden en de de
pendance Ipenoord in Oostkapelle
met 22 bedden. In Middelburg is er
nog huize de Veerse Singel van de
vereniging kinderzorg 114 bedden),
maar dat is een zogenaamde 'justi
tiële inrichting* en is in het rapport
van de commissies van de provin
ciale raad vrijwel buiten beschou
wing gelaten. Het internaat Vijver-
vreugd heelt in Middelburg en St.-
Laurens enkele fasehuizen, met 30
bedden. Het totaal aantal bedden
komt op 713 bedden.
Naast de internaten zijn er vier ge
zinsvervangende tehuizen met totaal
90 plaatsen (Goes, St.-Jansteen,
Middelburg. Schoondijke) en een
vijfde (Zierikzee. 24 plaatsen) is op
komst Er zijn verder vijf dagverblij
ven voor ouderen met 111 plaatsen
(Goes. SL-Jansteen. Middelburg.
Zierikzee en Temeuzen) en drie dag
verblijven voor kinderen met 49
plaatsen (Goes. Middelburg en
Zierikzee), terwijl toestemming is
verleend voor een dagverblijf in
Zaamslag met 28 plaatsen.
Van opname In een zwakzinnigenin
richting is sprake bij een ernstige
geestelijke handicap, ernstige ge
dragsstoornissen. ernstige verpleeg-
behoefte. ernstige en langdurige be
handelingsbehoeften of een aantal
van deze zaken in minder ernstige
vorm samen. Het fase-tehuis is be
doeld om de gehandicapte die in een
zwakzinnigeninrichting verblijft,
(met ondersteuning van en moge
lijkheid tot terugval op de inrichting)
een zodanige mate van zelfstandig
heid en sociale redzaamheid te ge
ven. dat plaatsing in een gezinsver
vangend tehuis mogelijk wordt.
Opname in een gezinsvervangend
tehuis kan plaatsvinden als de ge
handicapte over een redelijke mate
van sociale redzaamheid beschikten
uithuisplaatsing als gevolg van ge
zinsomstandigheden of als gevolg
van de wens op bepaalde leeftijd het
ouderlijk huis te verlaten, gewenst
wordt Plaatsing in een dagverlijf is
mogelijk als uithuisplaatsing nog
niet noodzakelijk is, maar de ont
wikkeling van de gehandicapte met
een dagelij ks verblijf buiten het gezin
gebaat zal zyn.
PvdA EN NVV INVENTARISEREN PROBLEMEN
KAMERLEDEN
HARTMEYER EN
ROELS NAAR
TERNEUZEN
TERNEUZEN - Zeeuws-Vlamingen,
die in België werken, ondervinden
daarmee nogal wat belasting
technische problemen. Het belang
rijkste knelpunt is dat de zoge
naamde 'gezinsvergoeding' (verge
lijkbaar met de Nederlandse kin
derbijslag) bij het belastbaar inko
men wordt opgeteld. In Nederland
gebeurt dat normaal niet. Grenso-
verschrijnende arbeiders komen
door het optelsommetje aan zo'n
hoog belastbaar inkomen dat ze
vaak allerlei extraatjes als indivi
duele huursubsidie en studiebeur
zen aan hun neus voorbij zien gaan.
Het is nodig om al die problemen op
een rijtje te zetten en een oplossing te
zoeken vla Brussel en Den Haag.
Want zoveel rechtsongelijkheid zou
binnen de Benelux met mogen be
staan", zegt de heer Ben de Klerk uit
het Brabantse Putte, die via het ora-
budswerk dat hij doet voor de PvdA
al jarenlang is geconfronteerd met de
moeilijkheden van in België wer
kende Nederlanders- De vele reacties
op een publicatie over die problemen
in het Brabantse, leerden hem dat ze
in Zeeuwsch-Vlaanderen minstens
en sterk leven.
De Klerk komt daarom op 9 oktober
naar Temeuzen, in gezelschap van
voorzitter Chr. Meerman van het
NW in Bergen op Zoom en van de
PvdA tweede kamerleden P. Roels
en H. Hartmeyer. Iedereen kan bij die
gelegenheid zijn grieven spuien over
onrechtvaardige belastingaansla
gen. De Klerk denkt dat er voor de
meeste gevallen geen pasklare op
lossingen zijn te vinden. „Het is in de
eerste plaats de bedoeling dat we de
problemen inventariseren Daarna
zullen we het aankaarten in Brussel
en in Den Haag. We er trouwens al
anderhalf jaar mee bezig om de
rechtsongelijkheid aan dc kaak te
stellen."
Hij herinnert in dit verband aan vra
gen die enkele PvdA-kamerleden
enige tijd gelden stelden over een
concreet geval in Putte. Dat ging
over een man met acht studerende
kinderen die 1000 gulden invalidi-
teitsgeld en 1600 gulden gezinsver
goeding kreeg, Hij kwam daarmee op
een belastbaar inkomen van boven
de 33.000 gulden en viel zo
doende buiten voor hem belangrijke
regelingen als de individuele huur
subsidie.
„Dankzij de vragen is toen voor die
familie een uitzondering gemaakt,
maar daarmee zijn natuurlijk de
problemen van anderen nog niet op
gelost. Wij vinden dat het gewoon
goed geregeld moet worden. Kinder
bijslag wordt uiteindelijk in Neder
land ook niet belast", legt De Klerk
uit.
Problemen ztj het ondergeschikt aan
dat van de gezinsvergoeding, doe
men volgens hem ook op voor Neder
landse werkers in België, bij de vast
stelling van wisselkoersen die nogal
eens ongunstig uitvallen, en bijvoor
beeld ook bij algemene stakingen.
Als Nederlanders daar met onderuit
kunnen, krijgen ze weliswaar een
kleine tegemoetkoming van de Bel
gische bonden, maar dat bedrag
wordt zo zwaar belast dat er prak
tisch geen inkomen op overschiet,
„Het laatste woord is daarover nog
met gesproken", zegt De Klerk.
Met uitzondering van het kamerlid
Roels heeft hij nog geen Zeeuwse
PvdA-ers en NVV-ers ingeschakeld
bij zijn activiteiten. ..Maar het is ze
kerde bedoeling dat te gaan doen. Ik
werk normaal in Brabant en weet de
weg nog niet zo goed in Zeeuwsch-
Vlaanderen, maar dat komt wel."
De bijeenkomst op 9 oktober in Ter-
neuzen begint om 10.00 uur, maar
het is nog niet bekend in welke zaal
dat zal zijn.
brengen in het in aanbouw zijnde Rei-
merswaalse gemeentehuis in Kruinin-
gen.
Over die bedragen spreekt voorzitter L
J. Haverhoek van de Instelling Bejaar
denzorg Kapelle met de grootst moge
lijke voorzichtigheid „Dat is allemaal
een verzekerings-technische kwestie.
Daar kan ik op dit moment nog niet veel
van zeggen. We hebben als bestuur in
overleg met de aannemer en de archi
tect gezegd: nu moet het maar begin
nen. Het bestuur neemt de verant
woordelijkheid voor dat besluit ten
volle op zich. Uiteraard is er wel links en
rechts overleg gepleegd, onder meer
met de werkgroep, die de minister van
volkshuisvestging en ruimtelijke orde
ning heeft ingesteld", aldus de heer Ha-
verhoek. „We konden gewoon met lan
ger wachten. We hadden namelijk al een
deel van het personeel aangetrokken
toen bleek dat iets met die beton
platen niet in orde was. Bovendien zitje
met de financieringskosten, want we
streven er naar om dit alles geen gevol
gen te laten hebben op de hoogte van de
pensionprijs".
Het nieuwe bejaardentehuis, dat 93 be
woners krijgt, had op 30 juli j.L opgele
verd moeten worden. Op 23 april werd
de al ver gevorderde bouw stilgelegd
nadat gebleken was dat evenels bij an
dere bouwwerken elders in Nederland
betonplaten waren gebruikt met een te
hoog gehalte calciumchloride waardoor
roestvorming ontstond. In afwachting
van het onderzoek naar de beste oplos
sing voor het euvel werd afgemaakt wat
afgemaakt kon worden. Zo is de tuin
aangelegd, de bestrating aangebracht
en waar mogelijk de houtbetimmering
uitgevoerd- Na de bouwvak an tie was er
echter met veel meer te doen. Behalve
de financiële problemen waren er ook
problemen op te lossen met betrekking
tot de verkoop van woningen door be
jaarden, die in het nieuwe tehuis zouden
gaan wonen. Sommige bejaarden had
den in het verkoopcontract een datum
genoemd, waarop ze hun woning verla
ten zouden hebben. Door de vertraagde
oplevering van het tehuis dreigden er
soms problemen te ontstaan, die over
igens door het bestuur van het tehuis
konden worden opgelost.
Het euvel in het bejaardentehuis zal nu
worden verholpen door onder de pla
fonds stalen ondersteuningen aan te
brengen, waaraan gipsplaten beves
tigd worden. Zo ontstaat ongeveer 8 cm
onder de betonplaten een nieuw pla
fond, dat voorkomt dat eventuele door
de roestvorm ing loskomende stukjes in
de vertrekken vallen. Overigens wordt
verwacht dat er nauwelijks iets naar
beneden zal vallen. Het Kapelse be
jaardentehuis bestaat uit drie blokken,
waar in totaal 543 betonplaten werd
verwerkt.
In één van die blokken zijn alle beton
platen door het nemen van boormon-
sters onderzocht. In dat blok gaat her
herstelwerk beginnen. Ondertussen zul
len van de platen in de andere blokken
ook monsters worden genomen. In een
aantal vertrekken zal het niet nodig zijn
iets aan het plafond te doen. omdat het
calciumchloride-gehalte van de beton
platen daar aanvaardbaar is. Ook zal
het voorkomen dat in een vertrek een
aantal platen goed is en een aantal
slecht Dan zal toch het hele vertrek van
een nieuw plafond onder het oude wor
den voorzien Voorzitter Haverhoek:
„Het aanbrengen van die plafonds blijkt
voldoende te zijn. Dat hebben we ook als
eis gesteld: een afdoende oplossing en
geen lapmiddeltjes". In de betonpla-
tenkwesUe zijn ook wel andermethoden
genoemd voor het verhelpen van het
euveL Bij een van die methoden zouden
sleuven in het beton gehakt worden om
het door roestvorming aangetaste be
tonijzer te verwijderen. Er zou dan door
middel van voorspankabels 'n nieuwe
bewapening worden aangebracht Dit
systeem is echter niet in Kapelle toe te
passen, omdat daar de bouw al zo ver
gevorderd is. Bovendien is het erg duur.
In Kruiningen besloot men woensdag
middag de stilliggende bouw van het
nieuwe gemeentehuis van Reimers-
waal weer op gang te brengen. Wanneer
daar nieuwe plafonds onder de slechte
betonplaten zullen worden aange
bracht is nog niet bekend.
In het in aanbouw zijnde gemeentehuis
zijn monsters van alle betonplaten on
derzocht Uit dat onderzoek bleek dat35
a 40 procent van óe platen een te hoog
gehalte calciumchloride heeft De
nieuwe plafonds komen in Krulnlngen
ongeveer vijftien centimeter onder de
oude platen te zitten; ongeveer zeven
centimeter lager dus dan in Kapelle.
Dat komt doordat zwaardere stalen
balken nodig zijn omdat de ruimten in
het gemeentehuis over het algemeen
groter zijn dan die in het bejaardente
huis.
Ook het nieuwe gemeentehuis had al
klaar moeten zijn. „We hadden nu al in
de verhuizing moeten zitten," aldus een
woordvoerder van de gemeente. De
aannemer ls een nieuw afbouwschema
aan het opstellen. Wanneer het gebouw
nu opgeleverd zal worden ls nog niet be
kend. Evenmin kan er iets gezegd wor
den over de kosten die de vertraging en
het verhelpen van het euvel met zich
meebrengen. De bovenverdieping van
het gemeentehuis wordt nu al afge
werkt, want daar zijn geen betonplaten
toegepast Ook het plein voor het ge
meentehuls is al bijna klaar.
gang van bedden in Vijvervreugd en De
Sterre enkele opmerkingen verbonden
met betrekking tot de positie van huize
Den Berg. De commissies vinden dat dit
internaat vernieuwbouwd moet worden
en ook menen de commissies dat aan die
vernieuwbouw de voorwaarde verbon
den moet worden dat de stichting Sa-
mivoz (die Den Berg beheert) dan geen
medewerking zal verlenen aan het tot
standkomen van een zwakzinnigenin
ternaat in westelijk Noord-Brabant
GOES - Bij de vier zwakzinnigeninternaten in Zeeland is sprake
van een ernstige overbebedding. Volgens de landelijke normen
jmogen er in de Zeeuwse internaten 598 plaatsen zijn, terwijl er
momenteel 713 bedden (met inbegrip van de zogenaamde fasete
huizen) beschikbaar zijn. Om tot een juiste verhouding te komen
tussen de verschillende zwakzinnigenvoorzieningen -internaten,
dagverblijven, gezinsvervangende tehuizen - zal het aantal bed
den in de internaten in de nabije toekomst met 60 tot 80 vermin
derd moeten worden. Een en ander blijkt uit een rapport van de
commissie geestelijke gezondheidszorg en de commissie gehandi
capten en langdurig zieken van de provinciale raad voor de volks
gezondheid in Zeeland. In het vertrouwelijke rapport geven de
commissies drie keuze-mogelijkheden om een einde te maken aan
de overbebedding: sluiting van huize Den Berg in Goes, vermin
dering van bedden in óf de Sterre te Clinge óf Vijvervreugd in
Middelburg en als derde keuze: vermindering van bedden in zowel
de Sterre als Vijvervreugd.
dat beperking van het aantal inrich-
tingsbedden, verreweg het gemakke
lijkst kan geschieden door sluiting van
huize 'Den Berg' (106 bedden met inbe
grip van 8 plaatsen in een fasetehuis),
Een dergelijke sluiting zou het aantal
inrichtingsbedden in één keer tot 607
verminderen, hetgeen dus vrijwel gelijk
is aan het huidige volgens de norm be
nodigde aantal bedden," vinden de
commissies. „Tevens wordt daarmee
bereikt dat een tehuis, dat ondanks alle
mogelijke maatregelen bij brand een
zeer gevaarlijk object zal zijn, zal kun
nen verdwijnen."
De commissies benadrukken dat een
volledige sluiting van huize 'Den Berg'
echter wel de nodige problemen met
zich mee zal brengen: moeilijkheden
met pupillen en ouders van pupillen, het
noodzakelijk op korte termijn vrijma
ken van plaatsen in de beide andere
Zeeuwse inrichtingen en in Brabantse
inrichtingen, en dergelijke. „Deze moei
lijkheden worden nog vergroot, doordat
een deel van de Zeeuwse patiënten naar
Zeeuwsch-Vlaanderen zou moten wor
den overgebracht, hetgeen door de ou
ders noet makkelijk geaccepteerd zal
worden," betogen de commissies. In dit
verband wordt onderstreept dat 'De
Sterre' in Clinge 253 bedden telt, terwijl
aan de hand van de bevolkingsgrootte
in 1976 slechts 190 bedden en in 1985
slechts 200 bedden voor Zeeuwsch-
Vlaanderen nodig zouden zijn. De com
missies wijzen er verder op dat huize
"Den Berg" vanuit Goes met alle andere
vormen van zwakzinnigenzorg op de
Bevelanden en Schouwen-Duiveland
een goede samenwerking heeft opge
bouwd en een belangrijke keten in het
geheel van de zwakzinnigenzorg op de
Bevelanden en Schouwen-Duiveland
een goede samenwerking heeft opge
bouwd en een belangrijke keten in het
geheel van de zwakzinnigenzorg is ge
worden in die regio. De commissies her
inneren aan stromingen in de zwakzin
nigenzorg die het bestaan van kleinere
internaten (als Den Berg) bepleiten, zo
dat binnen de inrichting persoonlijker
gewerkt kan worden.
Als de sanering van het beddenbestand
gezocht moet worden in vermindering
van het aantal bedden in één inrichting,
dan zal dat volgens de commissies 'uit
eraard' in Vijvervreugd' of de Sterre
plaats moeten vinden. Voor de Sterre
betekent het een vermindering van het
aantal plaatsen met ongeveer 100 tot
circa 150, hetgeen te weinig is om in de
behoefte aan plaatsen in Zeeuwsch-
Vlaanderen te voorzien. Als de beper
king alleen bij Vijvervreugd wordt ver
wezenlijkt, dan zal een aantal pupillen
uit Noord-en Midden-Zeeland in de toe
komst naar de Sterre in Clinge moeten
worden overgeplaatst „Beperking van
het aantal innchtingsbedden door mid
del van vermindering van de bedden in
één der internaten vergroot in feite al
leen de moeilijkheden maar." stellen de
commissies.
Spreiding.
Spreiding van de. beddenbeperking
over meerdere internaten achten de
commissies niet mogelijk voor huize
Den Berg vanwege de geringe omvang,
maar wel voor 'De Sterre' en 'Vijver
vreugd'. Uitgaande van een beperking
van 60 tot 80 plaatsen, komt dit neer op
een afstoten van 35 a 45 plaatsen in
'Vijvervreugd' en 25 a 35 plaatsen in De
Sterre.
De commissies tekenen daarbij aan dat
in deze aantallen onderling verschui
vingen kunnen worden aangebracht,
met dien verstande dat De Sterre niet
meer dan 50 plaatsen mag verliezen om
aan de regionale behoefte te kunnen
blijven voldoen. De commissies merken
ook op dat beperking voor een deel vrij
gemakkelijk kan worden verkregen
door het afstoten van de dependance
Ipenoord te Oostkapelle (22 bedden),
onderdeel van Vijvervreugd.
„In het algemeen kan gesteld worden
dat het beperken van het aantal plaat
sen in meerdere internaten - in verband
met het feit dat hiervoor geen of vrijwel
geen overplaatsingen nodig behoeven
te zyn, zeker als de beperking geleidelijk
plaatsvindt - veel gemakkelijker en ge
ruislozer zal verlopen dan sluiting van
een internaat", aldus de commissies.
In het rapport worden aan een terug-
COMMISSIES
KOMEN MET
RAPPORT
Het - lang verwachte - rapport van
beide commissies ligt inmiddels bij de
leden van de provinciale raad voor de
tolksgezondheid. De raad zal over het
rapport een uitspraak moeten doen. De
tonclusie wordt vervolgens aangebo
den aan gedeputeerde staten van Zee-
Und. Dit college zal aan de hand van
lel rapport de toekomstige beleids
voornemens uit moeten stippelen. De
{deputeerde staten van Zeeland. Dit
wllege zal aan de hand van het rapport
de toekomstige beleidsvoornemens uit
moeten stippelen. De gedeputeerde
voor de volksgezondheid, J. van den
Bos, heeft onlangs laten blijken dat ook
Érovinciale stalen er hun zegje over
pogen doen, al is dat formeel volgens
W wet ziekenhuisvoorzieningen niet
lodig.
Decommissies gaan in hun rapport uit
voerig m op her, ontstaan van de over-
lebeddmg in de Zeeuwse internaten.
Het oprichten en uitbouwen van de in
ternaten heeft volgens de commissies
tamelijk plaatsgevonden in een periode
éater vrij hoge normen toegepast wer-
fói: 3.75 bed per 1000 inwoners en 2,46
tel per 100 inwoners (thans 1,8 bed per
liu) inwoners). Ook waren er nog vrij-
geen dagverblijven en gezinsver-
tehuizen voor geestelijke ge-
„Hetzalduide-
zijn dat een duidelijke overbed-
ontstaan. Deze overbedding
geen onderbezetting bij de in-
tot gevolg, aangezien ruim 275
ügen van buiten Zeeland in
inrichtingen worden ver-
;dgd. Daarentegen worden slechts 160
teuwse zwakzinnigen in Internaten
uten Zeeland verpleegd," aldus de
wnmissies.
it het rapport blijkt dat de overbebed-
fcig in Zeeland tevens werd bevorderd
door het standpunt, dat het tekort aan
Innchtingsbedden in Zuid-Holland nog
vele jaren zou voortduren en dat een
eventueel overschot aan bedden in Zee
land gebruikt zou kunnen worden om
Zuid-Hollandse zwakzinnigen op te ne
men. De commissies: „Thans is de feite
lijke situatie zo. dat Zuid-Holland over
voldoende inrichtingsbedden beschikt
om in de opnamebehoefte vanuit de ei-
i?n provincie te kunnen voorzien. Tot
voorenkele jaren was er in Zeeland geen
sprake van een feitelijke overbebe
dding. Nu echter in aangrenzende pro
vincies voldoende plaatsen in eigen
wakzinnigeninrichtingen aanwezig
SJnen daarnaast in Zeeland een groot
aantal plaatsen in gezinsvervangende
'-(hulzen en dagverblijven is verwezen-
hjkt, valt de overbebedding in de inrich-
ïngen bijzonder in het oog."
Dc commissies wijzen erop dat er nog
vel behoefte is aan enkele plaatsen in
onderdagverblijven en gezinsvervan
gende tehuizen, maar dat in de behoefte
aan plaatsen in dagverblijven voor ou
deren in Zeeland vrijwel geheel voorzien
«(aanwezig 129 plaatsen, behoefte in
1976 is 133 plaatsen en voor 1986 totaal
1(71. „Dat met de planning van deze
voorzieningen in Zeeland ook de nodige
voorzichtigheid moet worden betracht,
Wjkt uit het feit dat in september '76 in
Tienkzee een gezinsvervangend tehuis
set 24 plaatsen wordt geopend, terwijl
volgens de 1 ater verschenen ministeriële
oorm op Schouwen-Duiveland slechts
behoefte bestaat aan 13 plaatsen,"
drijven de commissies.
beperking
i In het rapport wordt gesteld dat er geen
jprake kan zijn, ook in de verdere toe
komst niet, van uitbreiding van het
huidige aantal aanwezige inrichrngs-
Mden voor geestelijk gehandicapten.
Er 'al integendeel tot een beperking
van het aantal bedden dienen te wor
den overgegaan. De mate van beper
king zal - zo menen de commissies -
(«minste 60 plaatsen moeten bedra-
Wt Het rapport bericht uitvoerig over
W mogelijkheden die de commissies
«arvoor zien: sluiting van een van de
Heimalen; beperkingen van het aantal
:ddcn in één der internaten; beper-
jvng van het aantal plaatsen in meer-
*r« internaten.
•Ogenschijnlijk ligt het voor de hand
