Botter Bar PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT VOORUITZICHTEN ECONOMIE TOT 1980 ONAANVAARDBAAR PZC Bloedige onlusten hij komst Kissinger Minister Vorrink geeft geen medewerking aan opslag afval nieuwe Hoechst-fabriek WIJZIGING VAD IS NIET UITGESLOTEN Or. Zijlstra: werkloosheid en inflatie moeten verder worden teruggedrongen99 vandaag zaterdag MINSTENS 16 DODEN BIJ BETOGINGEN Premier Den Uyl: bedrijf wordt nog nief in gebruik genomen 219e jaargang no. 222 dag 18 september 1976 Zoutelande Vanaf heden alleen's zaterdags geopend voortdurende stijging, waardoor grote druk op het totale nationale inkomen wordt veroorzaakt. Nekslag (Van onze redactie economie) JEN HAAG - De president van de Nederlandsche Bank, Zijlstra, vindt de economische vooruitzich- KH,zoals die nu tot 1980 worden geschetst, onaanvaardbaar. Dit zei hij vrijdag als Kroonlid van de sociaal-Economische Raad bij de bespreking van een tussentijds advies over het economische structuurbeleid 1975-1980. a onaanvaardbaar en-of onduldbaar Zijlstra de 150.000 werklozen ixtr volgens de prognoses in 1980 zul- 2 lijn. de inflatiegraad van 6,5 in dat yj.en de loonsomstijging van 8,5 pro- al per jaar. Hij vond het jammer, dat den na niet inzien dat de zogenaamde m-procentopcratie in de overheid- silgaven te weinig zal zijn, ook al ko- aanvullende maatregelen op dJfr andere investeringsgebied. Debankpresident zei dat, met het be id dat de regering nu voorstelt, het tastvermogen van het bedrijfsleven worden verbeterd tot op het peil lm 1973. Maar iedereen weet dat op ba- 2 daarvan niet voldoende investerin-, lus onvoldoende werkgelegen- sd-niet mogelijk zijn. Dit gaat gep- eidmet een jaarlijkse verbetering van a vrij beschikbare inkomen met 1 tot" •Jpiocent. Da t is een stijging die geheel voidtingenomen door zogenaamde in cidentele stijging en andere loonsverbe tering. Al die jaren zal dus de overeen te ko- catoonstljging bij aanvang contract cëi bruto stijging voor iedereen) nul roeten ajn, aldus Zijlstra. Hiermee is riEsbem aangetoond dat de SER ree stadie moet maken van de om rag der overheidsuitgaven en hun teipeurtocht naar de identiteit van de ^smoorde vrouw is in Frankrijk vastge- kpffl. PAGINA 3 neg itótse Lockheed-documenten zijn ver nam. PAGINA 4 regeren Optnle: Wiegel wil wel degelijk meerege- PAGINA 0 i'mijten staten van Zeeland maken het Ha- :Bschap VUsslngen verwijten over de ïfrhng van de adviescommissie. PAGINA 7 slachtoffer Provinciale staten zijn van mening dat boeren geen slachtoffer mogen wor- 081 van natuurbescherming. PAGINA 13 tekort tegeveer 46 procent van de veehouders £EQpt met een tekort aan ruwvoeder. PAGINA 25 'egelmatig JPWt; Gerrte van Gerwen ïsde regelma- renner in de grote amateurkoer- pagina 17 Kekerheid Jaar onzekerheid sloopt 'eert-Oost. pagina 19 show ^vrijdagavond 'Joop den Uyl-show'; «"«Kundige kroniek. ^AGKa 21 mager c™ voor werk bejaarden uit- st(ramen uit de kerken; ter ^«nlong; platan. pagina 23 «Stanu a vooroplopen met ont- Wproulp?: dammen, schaken, en bridge Zijlstra is er niet tegen dat investe- ringsbevorderende maatregelen wor den genomen. Maar een stelsel waarbij investeerders rapporten moeten op stellen om de maatschappelijke effec ten van de investering aan te geven, zo dat de overheid dan de wenselijkheid of aanvaardbaarheid kan beoordelen en al of niet toestemming kan geven en een premie kan vaststellen dan wel een heffing opleggen, betekent „de defini tieve nekslag voor het investeren". Ons bedrijfsleven zou dit niet overleven, zei het SER-Kroonlid, die daarmee de visie van met name de Federatie Neder landse Vakbeweging scherp aanviel. Natuurlijk moeten er voorwaarden zijn in wetgeving en bestuur, maar onder nemers hebben ook zekerheden van te voren nodig met betrekking tot het re gime waarop hij kan rekenen Een systeem van investeringspremies is als ondersteuning zeer waardevol, in de komende jaren wellicht onontbeer lijk, stelde Zijls tra. Maar het is nooit een volwaardige vervanging voor een on voldoende rentabiliteit. ..Zonder vol doende winstvermogen is het bedrijfs leven als een schip dat zijn schroeven boven water heeft getild. Zij draaien in de lucht en kunnen het schip geen snel heid geven". Financieringstekort De prognose dat het financieringste kort van de overheid in 1980 op 5 pro cent van het nationaal inkomen zal zijn beland, gaf Zijlstra een waarschuwing in de mond. Dit wijst volgens hem f richting „dat wij daarmee dan maar verder moeten leven". Maar het moet een tijdelijk verschijnsel zijn; 4 pro cent is aanvaardbaar, althans als de investeringen zich herstellen en het winstvermogen der bedrijven. Van be lang is, in welk tempo het feitelijke te kort van 1976 zal worden vermin derd. FNV-voorzitter Wim Kok zei in de SER dat in het advies nog veel leemten zijn. Een echte herbezinning is het be paald niet Te weinig wordt onderkend dat de oorzaak van de werkloosheid ook de technologische ontwikkeling is met haar „uitstoot van arbeid". En ook de tijdelijke - misschien blijvende - onze kerheid bij ondernemers over de ont wikkeling van vraag en afzet in de toe komst Tot 1980 zal de werkloosheid niet voldoende verminderen en zeker niet verdwijnen, wat er ook wordt verzon nen, aldus Kok. Het gaat op dit ogen blik weer zeer snel met de..afbraak van werkgelegenheid", alle maatregelen ten spijt Volgens de FNV-voorzitter zijn de ondernemers bezig elkaar een VAD-neurose aan te praten. „Het lijkt erop dat men in bepaalde onderne merskringen alle mogelijke moeite doet elkaar en buitenlandse collega's van het investeren af te houden". Zolang de traditionele liberale manier van denken en doen de overhand houdt, blijft het rommelen in de marge, vond Kok. Een stimulans hier en een bezuin iging daar vormen geen fundamentele werkloosheidsbestrijding Het Centraal Plan Bureau vaart volgens hem met zijn voorspellingen „in een dikke mist", en de FNV is er niet gerust op dat de zaken zullen gaan als voorspeld. We moeten bereid zijn een radicale koerswijziging aan te brengen als de ontwikkeling - vooral die van de werkloosheid - een andere kant op gaat. Geen dwang Werkgeverswoordvoerder Van Veen (VNO-voorzitter) vond dat de uitkom sten van het regeringsbeleid tekort schieten. Eerder hebben de werkgevers gesteld dat verdergaande beperking van arbeidskosten noodzakelijk is. Er is een stelsel ter bijsturing van de investe ringen nodig dat zowel algemene maat regelen als bijzondere moet inhouden. Uiteindelijk moet het bedrijfsleven in 1980 weer gezond zijn. Van Veen legde de nadruk op de eigen verantwoordelijkheid van de indivi duele onderneming. PRETORIA - Premier Vorster van Zuid-Afrika gebaart 'zo is het genoeg' naar de visiuele pers, die hem, minister Kissinger van de VS en diens Zuidafrikaanse ambtgenoot van buitenlandse zaken Muller voorafgaande aan een gesprek over geweldloze oplossingen voor de problemen in zuidelijk Afrika op de gevoelige plaat vastlegde. PRETORIA/JOHANNESBURG (RTR/UPI/AFP) - Henry Kissin ger is vrijdagavond bij zijn aankomst in Zuid-Afrika begroet door een erewacht van zwarte militairen. Maar in Soweto, de zwarte satellietstad van Johannesburg laaide het geweld weer fel op en werd de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken door betogers uitgekreten als 'moordenaar'. DEN HAAG tANP)- Na afloop van net wenelykse kabinetsberaad heefi premier Den Uyl meegedeeld niet uit te sluiten, dat alsnog wijziging zal worden aangebracht in het wetsontwerp vermogensaanwasdeling ivad). zoals dat thans bij de tweede kamer aanhangig is. Volgens de minister-president zal het bij het kabinetniet op te groot verzet stuiten als zou worden aangedrongen op wijziging in de VAD-ontwerp. in die zin, dat in het bestuur van hel op te richten VAD-fonds ook de regering wordt opgenomen. Bij de besprekingen in het kabinet, zo liet de premier weten, werd dit vraagstuk reeds betrokken. Ook de kleurlingenbevolking van oe Kaapprovincie kwam vrijdag de straat op in een gecombineerd protest tegen het blanke apartheidsbcleid en Kissin gers vredesmissie, waarin militante elementen uit beide onderliggende be volkingsgroepen geen enkel vertrou wen hebben. Zowel in Soweto als bij Kaapstad opende de politie vrijdag verschillende malen het vuur op de betogers, waarbij volgens nog incomplete berichten ten minste 16 doden en ruim 50 gewonden vielen. In 'blank' Johannesburg vond een serie benzinebom-aanslagen plaats op een krant, een universiteit en verscheidene kantoren. Kissinger blijft drie dagen in Pretoria, voor besprekingen met premier John Vorster over de kansen op een vreed zame oplossing voor de kwesties Nami bië en Rhodesië. Vrijwel onmiddellijk na zijn aankomst had Kissinger reeds zijn eerste onder houd met Vorster in diens ambtswoning Xibertas' Tijdens de vlucht van Luanda (Zambia) naar Pretoria zeiden assistenten dat Kissingerzijn kansen op succes inzake Namibië hoger aanslaat dan die inzake Rhodesië. Gesprek met Smith Kissinger liet vrijdag nog eens uit drukkelijk zeggen, dat hij Rhodesiés premier Smith pas wil zien als dezezijn bereidheid tot concessies Iaat blijken. De speculaties over een onderhoud bleven vrijdag desondanks hardnek- king, waarbij als nieuwe ontmoetings plaats nu Vorsters ambtswoning werd genoemd. Van zijn kant heeft Smith vrijdag gezegd dat hij Kissinger hoopt te spreken. De Rhdesische regerings leider liet echter uit niets blijken dat er te onderhandelen valt. Hij is donder dag nog door zijn partij, met name de rechtervleugel daarin, muurvast ge pind op het 'nee' tegen een zwart meer derheidsbewind. Vandaag heeft Kissinger een gesprek met de leiders van enkele 'thuislanden' en andere vooraanstaande lieden uit de zwarte gemeenschap Deze leiders wor den echter door de militante verstede lijkte zwarten niet meer als zodanig er kend. Gerucht Op het moment dat Kissinger zijn eer ste bezoek aan Pretoria afsluit is de Zuidafrikaanse regering van plan met een spectaculaire maatregel te komen, namelijk het volledig afschaffen van de apartheid op alle niveaus en in alle soorten van sport in Zuid-Afrika. Dit meldden ons betrouwbare kringen vrijdag in de wandelgangen van het re gionaal congres voor transvaal van de regerende nationalistische partij. Het grootste thuisland (Bantoestan) van Zuid-Afrika, Transkei, is vrijdag officieel onafhankelijk geworden. HOECHST WIL GEEN TIJDELIJKE OPSLAG OP OPTIE-TERREIN MIDDELBURG - Le minister van volksgezondheid en milieuhygiëne is niet bereid medewerking te geven aan de aanleg van een stortplaats naast de huidige vuilstortplaats in Vlissingen- Oost om daar het vaste gipshoudende afval van de gereedgekomen natzuur- fabriek van Hoechst op te slaan. Hoog uit wil de minister opslag van dit afval op het optieterrein van Hoechst toe staan, als aan strenge voorwaarden wordt voldaan. Hoechst voelt daar ech ter niet voor. omdat men in die niet woel waar men aan toe is als met in gang van volgend jaar de wet op de verwijdering van chemische afvalstof fen in werking trreedt. Op 22 september is over deze 'voor Zee land belangrijke zaak' (Kaland) een ge sprek tussen het ministerie van econo mische zaken en vertegenwoordigers van Hoechst Frankfurt Dat bleek vrijdagmiddag in de Zeeuwse staten, waar de afvalproblematiek van Hoechst aan de orde kwam door vragen 'vreemd aan de orde van de dag', die werden gesteld door CDA- frac tie voorzitter drs. H. Eversdijk. Uit de antwoorden van de gedeputeerden J van den Bos en A. J Kalans werd verder duidelijk, dat Hoechst met de natzuur- fabriek niet zal kunnen draaien voor deze problematiek is opgelost. Een an dere verwerking van het afval zou 'vele miljoenen' kunnen kosten, dat is ook door milieu-deskundigen bevestigd, zo bleek. Gedeputeerde A. J Kalans wees erop dat het bedrijf deze nieuwe fabriek ziet als 'dae hoeksteen' voor de verdere uit breiding in Vlissingen-Oost. Die verdere uitbouw - aldus de gedeputeerde - zou in totaal ongeveer 470 arbeidsplaatsen kunnen opleveren. Op vragen van de kant van de PvdA-fractie of g.s. de mi lieuproblematiek ondergeschikt achten aan het aspect van de werkgelegenheid betoogde de heer Kaland „Reeéle milieu-eisen moeten prevaleren". De heer Eversdijk had in eerste instan tie gevraagd hoeg.s. tegenover de moge lijkheid van een stortplaats voor het Hoechst-afval staan en wat de milieu- hyginische consequenties zijn Gedepu teerde J. van den Bos betoogde daarop, dat het havenschap overweegt een ter rein naast de stortplaats Midden- Zeeland ter beschikking te stellen, als de minister van volksgezondheid en mi lieuhygiëne er medewerking aan wil ge ven Van den Bos „Dat doet de minister met In een brief van 17 augustus heelt zij ons college laten weten, dat zij geen medewerking wil geven aan enige vorm van opslag, op één uitzondering na". Volgens de gedeputeerde is de be windsman alleen bereid in te stemmen met een oplossing als het gaat om 'een op experimentele basis opgezette, on der voortdurende controle staande bewaarplaats, op een gedeelte van het door Hoechst in optie verkregen ter rein". Daarbij had de minister aange tekend - aldus de gedeputeerde- dat zij 'omtrent de duur en het definitieve ka rakter van deze bewaring geen enkele toezegging kan doen'. Onmogelijk Van gedeputeerde A. J Kalans kwam op dit stuk van zaken de kanttekening, dat het havenschap inderdaad bereid "was om een stuk grond ter beschikking te stellen en dat men daarvoor - onder strenge voorwaarden - de instemming had van g.s. en de gemeente Borsele. ..Na de mededeling van de minister wordt in het voorstel aan de raad van bestuur van het havenschap geconclu deerd, dat het onmogelijk is medewer king te geven, gezien het standpunt van de rijksoverheid in deze: men is daartoe ook niet bereid zonder goedkeuring van hogerhand aldus de gedeputeerde. Gedeputeerde Van den Bos wees erop, dat volgens de opvatting van de milieu-afdeling van provinciale water staat- „welke mening algemeen gehul digd wordt" - een stortplaats zo is in te richten, dat er geen consequenties voor het milieu zijn. de bodem waarop za) worden gestort kan ondoordringbaar worden gemaakt, daardoor kan de re gen worden opgevangen en op veron- treinigingende elemnten worden gecon troleerd. „De zware metalen kunnen Slot zie pagina 6 kolom 5) Vliedberg van afval Gisteren deed zich een le- vendige onderbreking voor van een overigens vrij saaie statenzitting. Aanleiding: vooratter Eversdijk van de CDA-fractie kreeg gelegen heid vragen te stellen „vreemd aan de orde van de dag", een procedure waar voor de staten toestemming moeten ge ven. Vrijwel altijd wordt die toestem ming verleend, waarna de vragen on middellijk worden afgevuurd. Van die gewoonte werd gisteren echter enigs zins afgeweken: wel werd er toestem ming gegeven, maar op verzoek van PvdA-fractievooratter Don werd de vragenstellerij naar een later tijdstip verschoven. Reden voor dit verzoek: de staten moesten gelegenheid hebben de vragen vooraf te bestuderen. De PvdA- fractie bleek die gelegenheid goed te hebben benut: nadat 's middags Ever sdijk zijn vragen - zes in totaal - had gesteld en de beantwoording was ge volgd. kwamen niet minder dan zes PvdA-leden met aanvullende vragen. Daardoor werd in ieder geval het be wuste onderwerp grondig uitgebeend. Het betrof de moeilijkheden van Hoechst in Vlissingen-Oost met de ver wijdering van afval, alkomstig van een nieuwe fabriek. De gedeputeerden Van den Bos en Kaland zetten uiteen hoe het precies zat met de stortplaats voor dit nieuwe be drijf, Aanvankelijk zou de afval naar de Noordzee gaan, maar dit plan kon niet doorgaan, waarna Hoechst een vergun ning aanvroeg voor lozing in de Wester- schelde Die aanvraag werd afgewezen, waama met het havenschap overleg werd gepleegd over een stortplaats op het land. In overleg met de gemeente Borsele dacht het havenschap een op lossing te hebben gevonden: een plaats naast de bestaande stortplaats voor huisvuil in de gemeente Borsele. Minis ter Vorrink gaf daarvoor echter geen toestemming. Wel wilde zij akkoord gaan met een expe rimenteel opgezette, tijdelijke opslag op een terrein dat Hoechst van het havenschap in optie heeft. In dat geval zullen er overigens strenge eisen worden gesteld ten aan zien van de controle op deze opslag plaats. Met dit voorstel van minister Vorrink ging Hoechst weer niet ak koord: het zou dan verantwoordelijk blijven voor het afval met als mogelijk gevolgdat "net alsnog ooiteens kan wor den verplicht het afval te verwerken. Daarvoor is op dit ogenblik de techno logie nog niet geheel beschikbaar, ter wijl dat bovendien, naar het zich laat aanzien, miljoenen zou vergen. Gevolg van al deze verwikkelingen: het nieuwe bedrijf - werkgelegenheid voor zestig man - zal voorlopig niet starten, hoewel de bouw gereed is. Binnenkort zal de Duitse hoofddirectie met de minister van economische zaken nagaan of voor deze kwestie een oplossing is te vinden. fiant/ijn H„ .et betrof gisteren geen debat in de gewone zin van het woord: er werden vragen gesteld en daarop volgden ant woorden. maar conclusies werden niet getrokken. Toch was uit het vragenspel een bepaalde teneur af te leiden. Bij een aantal statenleden kwam namelijk dui delijk de wrees naar voren, dat het mi lieubeleid onder de druk van de om standigheden ondergeschikt zou wor den gemaakt aan de zorg voor de werk gelegenheid. Met name bij de PvdA was merkbaar dat in die fractie geen enkele neiging bestond om toe te geven aan een eventuele druk van het bewuste bedrijf. Over de hele linie was bovendien een zekere verwondering te bespeuren over het beleid van het bedrijf, dat kennelijk met de bouw van een nieuwe afdeling was begonnen zonder dat het volstrekte zekerheid had over de opslag van de af valstoffen. Overigens kwam tevens nog naar voren, dat hier niet alleen milieu hygiënische aspecten m het geding zijn. Gedeputeerde Van den Bos rekende namelijk voor dat dit afval als het bij voorbeeld over één hectare zou worden verdeeld, een hoogte van drie meter per jaar zou bereiken. Met enige ironie sprak de gedeputeerde over een „nieuwe vliedberg". Een weinig aan trekkelijke vliedberg van chemische af valstoffen. ^Lfgaande op de Informatie die de sta ten gisteren werd verstrekt, lijkt ons de conclusie gewettigd dat de rijksover heid thans uiterst strenge maatstaven aanlegt ten aanzien van het milieube leid en geen enkel risico meer wenst toe te staan. Dat lijkt ons een juist bestuur. Nog altijd blijkt in deze dagen dat min der strikte voorschriften uit het verle den later soms tot grote moeilijkheden leiden Terechtzijn nu de dagen van een soepele aanpak definitief voorbij. Het bedrijfsleven zal daar rekening mee moeten houden. g Prins vergezelt koningin op Prinsjesdag DEN HAAG (ANP)- Prins Bernhard zal koningin Juliana op prinsjesdag verge zellen. Dit heeft premier Den Uyl vrij dagavond na het wekelijkse kabinets beraad meegedeeld. Volgens premier Den Uyl zijn alle spe culaties over benoeming van een Neder lander tot lid van de Europese commis sie 'volstrekt voorbarig en op weinig of niets gebaseerd'. Eerst in november oj mogelijk nog later in december zijn be slissingen over de personele samenstel ling te verwachten, aldus de minister president

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1976 | | pagina 1