Zaal-problemen Goes,
feuilleton van 125 jaar
De Breenen worden
al dat gepraat zo
zoetjesaan spuugbeu
DE VOORSTELLEN
D' Lwu",: -w«
e evenementenhal moet komen.
a&onsgebied m Goes waar naast een nieuw station. FTT-bestetkantoor en hotel in beginsel ook e
vanaf 1850 wordt in de Goese gemeenteraad gepraat over
alproblemen. Er is nog nooit een afdoende oplossing uit de
to gekomen, ook al zijn er 125 jaar lang vele, verwarrende,
tijdrovende gesprekken gevoerd. Vanaf 1960 - toen de verpau-
ffting van de gemeentelijke schouwburg 'Schuttershof in-
ifllc - raakten de gesprekken in een stroomversnelling. Een
ksluit over verbetering van de zaalruimten bleef echter uit en
intussen ging er steeds meer ruimte verloren. Nu is het moment
bereikt waarop de accommodaties in de Ganzestad ontoerei
kend zijn om in de behoeften te voldoen. Evenementen gaan
naar andere plaatsen of worden helemaal niet gehouden. To-
ïreJ/fre/schappen komen niet meer - kortom: een compleet
i»,tepant.
•'lelijkheden hebben zich op-
.«Sden uit de stortvloed van ge-
fsn meningen kan vrijwel rue-
'i'vergoed wijs worden. ..Het is
r3aöi vis. Wat we ook doen. we
>:i«goedriep een raadslid on
getwijfeld uit. De problemen
Sn*!® uil Wie het weet. mag
-'^pa Alle toestanden vanaf 1850
P&ialve vergetend (er zijn tens-
3 toch geen oplossingen gevon-
1 bet gesprek anno 1976 terug-
fsd naar eén vraagpunt
*i]2e moet Goes gemeen-
^PKtld stoppen in de zaalruimten.
««derheid van het college van
heesters en wethouder is met
sroorstel gekomen dat een ant-
moet geven op het vraagpunt.
-uilege wil een lening van 1.28 nnl-
kgulden en een jaarbijdrage van
•o000(25jaarlang) uittrekken voor
«etertng van de toneelaccommo-
f"?1 n dt' particuliere schouwburg
Jransvan Oranje'. Daarnaast wil
««ge door een particuliere bou-
Wemlhg een hal voor meervou-
W (ofwel een ruimte waarin
'«atoestanden kunnen gebeuren)
«bouwen in het stationsgebied.
gemeentelijke tegemoetko-
~sfeu bedrag van 125.000per jaar
«ploitaue „Dat is zo duidelijk
»p °°kzeggen burgemees-
u A.Huberen wethouder L. H.
■«uw over de voorstellen. ..We
^zorgen voor een goede theate-
-H^odaue in de Prins en voor een
voor evenementen en
Krt Ües hel stahon Dat is
- «een ui het belang van Goes.
4^5 dat van de hele provincie
®?t wethouder J. p Linden-
ben het daar met mee eens
e Pnns door de gemeente
moet worden, terwijl de
- aan zon evenementenhal
eens door een onderzoek
aanget°ond". Over deze
■wxningen ïsdelaatste tijd dein
-/ztaan Eén groep wil het voor-
i oUeee v°lgon en de an-
.p ^baart zich achter we-
undenbergh. Het antwoord
'10e 1161 zalenprobleem
jv °®tworden, blijft weerzwe-
f Wlletlenls-zoals die zich 125
:bt«Kelde' wordl herhaald
'Sdie rmPje0Verde heren va
maar de verplichtingen waren on
aanvaardbaar". Beide heren benad
rukken dat het om steun voor de lo-
neelaccommodatie gaat. „Aanpas
sing van de andere ruimten is een
zaak van de eigenaar zélf. Als je als
gemeente bereid beul om in andere
delen van het bedrijf investeringen te
plegen of de zaak aan te kopen, clan
schept dat ook verplichtingen tegen
over de andere zaaleigenaren in de
gemeente. Dan is het volkomen te
recht dat éen exploitant van de Ko
renbeurs zegt: w aarom zij wel en ik
niet Vandaar dat we duidelijk stel
len: wij wensen alleen een bijdrage te
geven aan verbetering van de toneel
accommodatie en meer niet".
De meerderheid van het. college van b.
en w. vindt dat 'de Prins' een duide
lijke culturele functie (toneelvoorstel
lingen en aanverwante zaken) moet
krijgen. Daarop zijn ook de parkeer
voorzieningen afgestemd: voldoende
ruimte in de avonduren, onvoldoende
plaats overdag. Wel wil het college
voorkomen dat er tussen de Prins en
een evenementenhal geconcurreerd
wordt. „We vinden dat op zichzelf niet
gezond, daarom is het streven erop ge
richt om in overleg te komen tot een
opzet waarbij één lichaam twee be
drijven exploiteert., zodat in feite elke
concurrentie uit de wereld is. Ik zie wat
dat betreft eerder een concurrentie
tussen een opgeknapte Prins en de
dorpshuizen', meent de heer De
Leeuw. Hij voegt, eraan toe dat de
Prins tot nu toe een sluitende exploi
tatie heeft gehad en geprofiteerd heeft
van het verdwijnen van zalen zonder
dat de gemeente er Iets aan deed. „De
gemeentelijke bijdrage is bestemd om
de toneelaceommodatie op te knap
pen en daarbij een gezonde exploitatie
mogelijk te maken", aldus wethouder
De Leeuw. Voor het gros van het col
lege is het allemaal zo klaar als een
klontje: de Prins wordt geschikter ge
maakt voor theatervoorstellingen en
blijft verder bestemd voor kleinere
vergaderingen en evenementen, ter
wijl via een speciale overeenkomst
moeilijkheden Lussen evenementen
hal en Prins voorkomen worden. We
thouder Lindenbergh daarentegen
vindt een verbetering van de hele
Prins van Oranje voldoende om ln de
zalennood te voorzien: aankoop door
de gemeente zorgt er volgens hem bo
vendien voor d at. de gemeen te blij vend
over een theater- en zalen-
accommodatie kan blijven beschik
ken. Hij geeft wel toe dat een bijdrage
van 125.000 per jaar dan wel eens on
voldoende zal kunnen zijn. Tot zover
de Prins van Oranje
Onzin
Bij het gesprek over de nieuw te bou
wen ruimte bij het stationsgebied
(multifunctioneel, dat wil zeggen een
ruimte die geschikt is voor vele doe
leinden» speelt het ontbreken van een
behoeften-onderzoek een belangrijke
rol. „Zolang dat er niet is. kan ik niet
besluiten om geld van de gemeente bij
te dragen", meldt de heer Linden
bergh. „Een behoefte-onderzoek is
onzin", zegt burgemeester Huber.
„Zo'n onderzoek haalt niks uit. Wat
voor onderzoek moet je eigenlijk
houden? Het gaat om dingen die jc
tevoren haast niet kunt peilen. De be
hoefte zal worden bewezen als je de
ruimte in gebruik hebt". Ook de an
dere leden van het college voelen er
weinig voor om 50 mille uit te geven
voor een onderzoek, waarvan de re
sultaten twijfelachtig zullen zijn. We
thouder De Leeuw wijst erop. dat de
behoefte aan een hal voldoende is
aangetoond door het verlies van zaal-
ruimten (Schuttershof, Juliana) en
het gebruik dat noodgedwongen ge
maakt wordt van de veilinghal.
waarvoor het aantal aanvragen bij
zonder groot is.
Burgemeester Huber ziet een even
ementenhal (of hoe de naam ook mag
zijn» zonder meer zitten. Hij noemt
streekbeurzen. popfestivals, autos
hows. vrije-tijdstentoonstellmgen.
examens, omroepgebeurens, muziek
concoursen en grote vergaderingen als
mogelijkheden. De heer Huber gaat er
wel van uitdat zo'n hal een provinciale
functie krijgt, wat volgens hem niet zo
moeilijk hoeft te zijn omdat er ln Zee
land verder met veel op dit gebied
aanwezig is. Wethouder De Leeuw
wijst op de gunstige ligging centraal
m de provincie, met openbaar vervoer
'®ö!lKurt van de l>rins
riurteeld vJnJen,ngen niet zo
L "»ai,Jwel iedereen vindt
"«kiivmÜ1cl.Kebci,re't. vooral ten
''ftlDuni '0l,Pe| accommodatie,
branie* TV 'l(' eemccnte het
sa. S7a?nk0|»en. nl alleen een
Stellen A.-(lrage tcr beschik-
1W,D" k^veel k wijt, dat
^hbotiu. n'ct beter iets
'-MlS1"'.? "laa,S
g,oede Parkeervoor-
v w »«h burKemeester Hu-
b»„f!ï,'n'"r vrijma-
gedacht over koop.
De raad Goes wordt gevraagd op 16 september 76 twee besluiten te
nemen Het ene heeft betrekking op de verbetering van de toneelaccom
modatie in de Prins van Oranje', het tweede gaal over liet. verlenen van
gemeentelijke steun voorde exploitatie van een ruimte voor meervoudig
gebruik in het stationsgebied. Het gaat om beginsel-besluiten, dat wil
zeggen de raad praat later nog eens over de precieze uitwerking B en w.
vragen nu machtiging om verder te mogen onderhandelen.
B. en w willen voor noodzakelijke voorzieningen aan de grote zaal van de
.Pnns van Oranje' een lening met een looptijd van 25 jaar geven aan de
exploitant, firma Breen. Het gaat om een bedrag van f 1.280.000. Om de
jaarlijkse lasten (rente, aflos, i van deze lening te kunnen voldoen, wil het
college 25 jaar lang een jaarlijkse bijdrage van f 125.000 aan de firma
Breen verstrekken. Aan lening en jaarbijdrage worden de nodige voor
waarden verbonden De exploitant heeft schriftelijk laten weten net met
de voorstellen eens te zijn.
Bouwbedrijf .Delta' uit Middelburg wil ln het stationsgebied een zoge
naamde .multifunctionele ruimte' (1200 vierkante meten bouwen Dit in
combinatie met een nieuw station, PTT-bestelkantoor en Hotelaccom
modatie. De ruimte moet gebruikt worden voor grotere evenementen en
manifestaties en is mede bedoeld als een provinciale voorziening B en w
willen ln de exploitatiekosten van de ruimte een jaarbijdrage geven van
ten hoogste ongeveer f 125.000.
Wethouder J.P Lindenbergh (cultuur) is helmet de voorstellen met eens.
Hij wil aankoop van .de Pnns' door de gemeente en eerst een .behoeften
onderzoek' naar de noodzaak van een hal bij hetstation. omdathij .moor
dende concurrentie" vreest.
(trein, bus» vlakbij en volop parkeer
ruimte 100 plaatsen rondom het sta
tion en minstens 150 plaatsen ten
zuiden van het station met een
tunnel-verbinding onder de spoorlijn.
„Er is een unieke mogelijkheid om in
een gemeente meteen centrumfunctie
een ruime hal te bouwen. Zo'n ac
commodatie zal in hoofdzaak een eco
nomische functie hebben", betoogt de
heer De Leeuw, eraan toevoegend dat
de gedmeenteraad van Goes onlangs
juist gekozen heeft voor een 'econo
misch model' bij een verdere ontwik
keling van Goes. Burgemeester Hu
ber: ..We zien steeds meer grootscha
lige dingen elders gebeuren omdat er
in Zeeland geen plaats is. We zien ook
dat er meer en meereen beroep gedaan
moet worden op de sporthal en de vei
ling. met alle gebreken die eraan vast
zitten Er isnu een particuliere bouwer
die wil investeren Daar moeten we op
inhaken"
Directeur L. G. ZwartSenburg van
bouwbedrijf "Delta bv' uil Middel
burg ziel volop mogelijkheden voor
een multifunctionele ruimte bij het
Goese station. Hij erkent dal er geen
speciaal onderzoek is gehouden (wél
voor de liotelmogelijklieden), maar
wil op grond van de ervaringen elders
de kans wagen. „We zijn ondernemer
genoeg om dat te doen", aldus de heer
Zwartscnburg. Hij heeft geen be
zwaar tegen een eventueel onderzoek,
maar stelt bij voorbaat dat zo'n dure
en tijdrovende studie in het voordeel
van een bal zal uitvallen.
Burgemeester Huber meent dat een
sluitende exploitatie van een hal he
lemaal af zal hangen van degene die
het beheer voert. „Iemand die kundig
en enthousiast is. kan heel wat doen
En het is ons als college wel wat geld
waard. Als je zo'n hal hebt. kan dat
voor anderen aanleiding zijn om naar
Goes te komen. Je weet dus nooit wat
de neveneffecten zijn. Ik constateer m
ieder geval dat er in Zeeland behoefte
aan een hal is". Mr. Huber merkt op
dat de bijdrage van de gemeente voor
de hal met ten koste hoeft, te gaan van
het geld voor culturele zaken Hij on
derstreept dat de cultuurpot van de
gemeente groeit als kool: in 1973 een
bedrag van bijna 5 ton en voor 1976 een
bedrag van ruim 1 miljoen gulden
(subsidies, kapitaalslasten. enzi
Overigens staat de plaats van een
evenementenhal nog niet helemaal
vast. Het college heeft in eerste aan
leg gekozen voor hel stationsgebied.
Er zijn echter gesprekken met een
project-ontwikkelingsmaatschappij,
die plannen heeft on im het veiling
complex een aantal attracties op te
zetten. Wanneer dat doorgaat, ligt het
voor de hand dat de evenementenhal
ook daar komt. Voor de beslissing die
gevraagd wordt, heeft dat geen bete
kenis: het gaat om medewerking van
de gemeente lot een bedrag van ten
hoogste 125.000 per jaar voor een te
bouwen evenementenhal. Bij de na
dere uitwerking volgt vanzei! ook de
plaats. Daarbij komt dat het college
de Prins zo snel mogelijk wil aanpak
ken en de bouw van de hal pas over
enkele jaren verwacht.
De burgemeester van Goes gelooft dat
de verwarring over het voorstel van
het college is ontstaan omdat men dc
hele problematiek met goed kent „Ik
heb hel idee dat de mensen alleen een
schouwburg voor ogen zien die de
Prins van Oranje heet. Andere moge
lijkheden worden niet goed gezien,
terwijl zo'n hal losstaat van het cultu
rele gebeuren, dat ligt veel meer in de
economische sfeer".
De raadsfracties in de gemeenteraad
van Goes nebben inmiddels hun me
hing bepaald De culturele raad even
eens en de burger die het allemaal
heeft kunnen volgen ook. Aanstaande
donderdag zal het in de raad weer een
ouderwets zalen-gesprek worden Het
zoveelste deel van een leuilleton die in
1850 begon en waarvan het slot niet
vaststaat. RINUS ANTON,SSE
reen senior bladert met een zorgelijk gezicht door een paar ordners. Ze
puilen uit met allerlei paperassen, tekeningen en kranteknipsels. Een enorme
papiermassa. Tot nu toe het enige tastbare resultaat van oeverloze besprekin
gen over de toekomst van de Goese schouwburgzaal 'De Prins van Oranje'. Dat
er iets met "De Prins' moet gebeuren, daar is iedereen het roerend over eens. De
enige theateraccommodatie, die vele beroepsgezelschappen het gewoonweg
vertikken om er te spelen. Het college van b. en w. van Goes, de gemeenteraad,
culturele instellingen, de eigenaars van 'De Prins van Oranje'; ze weten alle
maal. dat het zo echt niet langer kan. Maar dat weten ze al jaren.
Vader en zoon Breen (de eigenaars
van De Pnns') vinden, dat net. nu
maar eens klaar moet zijn. ..We zijn
zo'n vier jaar bezig. Hel heelt lang
genoeg geduurd. We worden nel zo
zoetjesaan spuugbeu. We willen nu
eindelijk wel 's een keer van dat ge
praat al. We willen nu eindelijk wel 's
weten, waar we aan toe zijn" De
Breenen wachten vol spanning de
16e september af. Dan valf naar al
le waarschijnlijkheid de beslissing
over hun 'Prins', als de gemeente
raad de voorstellen van b en w be
handelt over de zaal- en theaterac
commodatie in Goes. Als wetnouder
J P Lindenbergn van cultuur don
derdagavond aan de verdediging van
zijn mmderhetdsvoorstel begint,
weet ruj zich in elk geval gesteund
door minstens twee fervente suppor
ters. De Breenen. De eigenaars van
'De Pnns van Oranje' nuldigen mét
de wethouder van culturele zaken
het standpunt, dat de gemeente het
gebouw aan de Nieuwstraat moet
aankopen en geschikt moet maken
voor multifunctioneel gebruik. Ook
zijn zij het grondig met de wethouder
eens, dat er in Goes voorlopig geen
plaats is voor een evenementenhal
Breen semor wil niet al te diep op de
hele kwestie in gaan. „Dat is op dit
moment een beetje moeilijk We zit
ten in een onderhandelingspositie,
en dan moet je wel wat voorzichtig
zijn".
Volstrekt onlogisch
De eigenaars van 'De Prins van
Oranje' vinden het volstrekt onlo
gisch. als de gemeenteraad over een
paar dagen zou besluiten tot de
bouw van een evenementenhal in
het stationsgebied. „De gemeente is
bereid om veel geld in 'De Prins' te
stoppen. Maar hoe kunnen ze dan
aan de andere kant een voorziening
gaan neerzetten, die ongetwijfeld
een concurrent van 'De Prins'
wordt?", vragen De Breenen zich af.
Want dat een evenementenhal een
geduchte concurrent wordt van 'De
Prins van Oranje', dat staat voor de
heren Breen als een paal boven wa
ter" Het theatergebeuren zal zich in
'De Prins blijven afspelen Maar wij
pandoeren op een multi-functioneel
gebruik van ons gebouw Een even
ementenhal zal ongetwijfeld activi
teiten. zoals bijvoorbeeld grote ver
gaderingen. modeshows en dat soort
dingen, van ons wegzuigen" Breen
senior geeft ogenblikkelijk toe. dat er
activiteiten denkbaar zijn. die met
geen mogelijkheid in 'De Prins van
Oranje' zijn onder te brengen. Nu
met en ook niet als 'De Pnns' ver
bouwd is Maar volgens Breen is dat
aantal activiteiten zo gering, dat dit
de bouw van een evenementenhal
absoluut met rechtvaardigt „Beur
zen. autoshows: die kunnen we hier
niet hebben. Maar voor zulk soort
evenementen staat er nog altijd een
veilingcomplex. Nou. en als je dan
ziet. dat de veiling dne tot vier keer
per jaar voor zoiets gebruikt wordt
Stel. dat die evenementenhal erstaat.
Misschien komen er dan wel meer
beurzen en andere grote shows naar
Goes Maar als dat tien keer per jaar
is. dan is de koek wel op. En moetje
daarvoor een evenementenhal bou
wen..? Moet je daarvoor zoveel geld
uitgeven..0 Nee toch zeker. Wij zeg
gen: knap 'De Prins' op Maak er een
goed multi-functioneel gebouw van.
Laten we dan maar 's een jaar of wal
draaien. En als dan blijkt, daler toch
beboefte bestaat aan een evenemen
tenhal laten ze dan nun gang maar
gaan".
Volgens Breen zal de komst van een
evenementenhal in het stationsge-
van Goes de rest van de stad nauwe
lijks enig economisch voordeel op
leveren. „Wat dacht je. dat stionsge-
bied ligt veel te ver van het centrum
af. De mensen die naar een even
ementenhal komen voor een verga
dering of voor weet ik wat, die gaan
na afloop echt niet nog even de stad
in. Het ligt gewoon te ver af. Bezoe
kers van De Prins' wippen er wel
even aan. We zitten tenslotte op een
paar meter afstand van het centrum.
Gebrek aan parkeerruimte is nogal
eens een argument, dat tegen 'De
Prins van Oranje' gebruikt wordt.
Breen: „Dat is onze schuld niet. Wij
kunnen er niets aan doen. dat er
steeds meer parkeerruimte ln de
binnenstad verdwijnt, zonder dat er
voor voldoende vervangende ruimte
wordt gezorgd. En we zitten hier vlak
tegen een saneringsgebied aan.
Kunnen ze daar geen parkeerruimte
aanleggen? Dan is er ook nog het
evenemententerrein. Een enorm
parkeerterrein. Als de gemeente nu
eens zorgt, dat de automobilisten dat
evenemenetenterrein wat makkelij
ker weten te vinden, dan zij we al een
heel eind".
De Breenen nebben vanzelfsprekend
de discussies in de raadscommissies
over tie zaal- en theateraccommoda
tie in Goes nauwlettend gevolgd.
Ook nebben ze de gevoelens van een
aantal plaatselijke politici gepolst
ze zien de komende raadsdebatten
vol vertrouwen tegemoet.
Onhaalbare zaak
De Bevelandse samenwerkende cul
turele instellingen (BSCl staan ook
achter het minderheidsvoorstel van
wethouder Lindenbergh. De BSC is
een onderdeel van de stichting cul
tuurspreiding Zeeland. Die stich
ting behartigt de coördinatie, orga-
propaganda en administra
tie van theater-, muziek- en filme
venementen in alle delen van de pro
vincie
Voorzi tter J. C. Scheffer van de Beve
landse samenwerkende culturele in
stellingen „De BSC heeft een uitge
sproken standpunt: zeer beslist geen
evenementenhal. Een evenemen
tenhal naasteen 'Prins van Oranje' is
een onhaalbare zaak. In een stadje
als Goes is geen plaats voor twee van
dergelijke voorzieningen. 'De Prins
van Oranje' kan het makkelijk aan.
Is er ooir een onderzoek geweest
naar de behoefte aan een evenemen
tenhal'' Er is nog nooit iemand ge-
weest.die dat bekeken heeft Als 'De
Prins van Oranje' goed wordt opge
knapt. dan heb je een behoorlijke
schouwburgaccommodatie en te
vens kan dan voorzien worden in een
heleboel andere dingen. Ik zie niet in
waarom vergaderingen en congres
sen niet in 'De Prins' gehouden zou
den kunnen worden". Over het ont-
breken van een onderzoek naar de
eventuele behoefte aan een even
ementenhal zegt BSC-voorzitter
Scheffer „Dat is een vreemde gang
van zaken. Maar ik geloof dat de
meerderheid van b. en w. daar niks
voor voelt, omdat ze anders door de
krueén moeten gaan".
De heer Scheffer gelooft niet, dat het
aantal grotere evenementen in Goes
aanmerkelijk zal toenemen, als er in
het stationsgebied een evenemen
tenhal staat „Zeg nou 's. dat ze een
ruimte op gaan zetten voor. laten we
zeggen, tweeduizend mensen. Wan
neer zijn er nou in een stadje als Goes
evenementen die tweeduizend man
trekken. Dat komt misschien 's een
of twee keer per jaar voor. Voor de
rest van het jaar zitje dan met een
half of een kwart zaaltje vol. Een
zaalaccommodatie voor vijf- tot zes
honderd mensen, zoals 'De Prins van
Oranje' vind ik ruim voldoende".
Door dik en dun
Volgens BSC-voorzitter Scheffer is
de problematiek rond de zaal- en
theateraccommodatie te veel in het
politieke vlak terechtgekomen. „Ik
voel het zo aan: men heeft indertijd
bij de verkiezingen bepaalde dingen
beloofd. Tijdens de verkiezingen
stond de evenementenhal bij som
mige partijen hoog in het vaandel.
En daar houdt men door dik en dun
aan vast. Ondanks, dat toch ieder
een zo langzamerhand inziet, dat het
geen haalbare kaart is. En dat is
jammer. Men verliest de realiteit to
taal uit het oog".
Tussen de vele papieren over de pro
blemen over de zaal- en theaterac
commodaties ligt geen officieel
standpunt van de BSC. B. en w. heb
ben daar - zegt voorzitter Scheffer -
niet om gevraagd. „Jammer is dat
ergens weL Maar misschien ook wel
begrijpelijk. Ze wisten ons standpunt
toch weL via persoonlijke gesprek
ken. Ik denk dat dit ook een beetje
tot het poli tieke spel behoort. Ze wi s-
ten van te voren, dat we tegen hun
plannen waren. En daarom hebben
ze waarschijnlijk maar gezwegen.
WILLEM J. VAN DAM
Vader en zoon Br eer, geen evene
