'Ben dwaze oude man'
Het raakt hoog tijd dat de laatste opvangcentra
van Surinamers in Zeeland overbodig worden
MAX
HAVELAAR
PZC/o
Frankrijk
voorzichtig
met export
kern
materiaal
VRIJDAG 10 SEPTEMBER 1976
(Van
Het xiet er naar uit dat de Franse
regering zich voortaan nog eens zal
bedenken alvorens ze toestemming
geeft tot de export van installaties
voor de opwekking van atoom
kracht voor de industrie. Deze op
vatting is ontstaan na het bezoek
van de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, Henry Kissin
ger. aan de Franse president Giscard
d'Estaing.
De Amerikaanse minister had im
mers eruge weken geleden op niet
mis te verstane manier de verkoop
door Frankrijk bekritiseerd van een
installatie ter verrijking van pluto
nium aan Pakistan. Minister Kissin
ger had er zelfs mee gedreigd dat in
geval van levenng van deze installa
tie de Amerikaanse regering zijn
ontwikkelingshulp aan Pakistan zou
staken.
De directe reactie op deze uitlatin
gen van Kissinger in Frankrijk was
opzienbarend en woorden als 'Ame
rikaanse chantage' waren niet van de
lucht Nu ziet het er echter naar uit
dat na het bezoek van de Ameri
kaanse staatsman aan de Franse
president de Franse koers op ele
gante en bijna onmerkbare manier
zal worden gewijzigd.
T ijdens het bezoek op 7 september
was er volgens de woordvoerder van
het 'Elysée' - de ambtswoning van
de Franse president - 'geen enkel
geval van verkoop van atoominstal
laties in het bijzonder' besproken.
Toch schijnt de Franse president
zich langzaam maar zeker te con
formeren aan de opvatting van de
Amerikaanse president Ford en van
diens tegenstander In de strijd om
de presidentsverkiezingen. Carter,
dat men weliswaar niet de export
van atomaire installaties voor
vreedzame doeleinden behoeft te
blokkeren, maar wel die installaties
die de materialen opleveren voor de
fabricage van de atoombom.
De Franse atoomindustrie heeft ln
zijn export altijd bijzonder te lijden
gehad onder de concurrentie van de
Westduitsers. De eerste doorbraak in
deze jungle van de Internationale
concurrentie kwam. toen de Fransen
de levering van enige atoomcentra
les aan Zuid-Afrlka in de schoot ge
worpen kregen, na de weigering van
de Nederlandse en Amerikaanse re
gering om aan deze transactie mee te
doen.
Nu heeft de Franse regering op 1 sep
tember een 'raad voor de buiten
landse atoompolitiek' opgericht,
waarin behalve de president van de
republiek onder meer ook de eerste
minister en de minister van buiten
landse zaken zitting hebben
De opdracht die deze raad heeft ge
kregen is om 'de verschillende aspec
ten te definiëren en te coördineren
die met de buitenlandse atoompoli
tiek verbonden zijn. met name waar
het betreft de export van technieken
uitrustingen en produkten die ato
mair in de gevoelige sector vallen"
Het valt dan ook te begrijpen dat
minister Kissinger zich bijzonder
tevreden toonde over de afloop van
de onderhandelingen, die hij afgelo
pen dinsdag met de Franse presi
dent had. Woorden als 'chantage'
worden al lang niet meer gehoord.
En ook in geval van een aflossing
van de wacht in Washington is te
verwachten dat de Amerikanen en
de Fransen elkaar op het terrein van
de nucleaire export beter zullen be
grijpen dan aanvankelijk mocht
worden verwacht.
opinie en achtergrond 4
PEKING - Foto uit 1971: Tsjoe en-Lai. Mao en Lin Piao
(Door drs. Jaap van Ginneken)
Ma,
Lao is in 1893 geboren als de zoon van een arme boer die zich tot enige welstand
had opgewerkt, in de centraal gelegen provincie Hoe-nan: traditioneel een van de
rijkste landbouwgebieden, waar zelfbewuste pachtboeren regelmatig tegen de
feodale grootgrondbezitters in opstand kwamen. De jonge Mao krijgt het al vroeg
aan de stok met een hardvochtige en autoritaire vader, wat volgens sommigen 'de
kiem legde voor zijn latere onverbiddelijke verzet tegen de onderdrukking'.
Op zijl, dertiende wordt hij van school Mir.-Tang-bpwegmg van Tsjang Kal-
gehaald om op het land te helpen, op
zijn veertiende nitgehuwelijkt aan een
meisje van goede familie dat hij nog
nooit heeft gezien, op zijn vijftiende
loopt hij van huis weg om elders zijn
opleiding te hervatten en met bijver
dienen in zijn eigen levensonderhoud
te voorzien.
Sjek. maar naarmate hun invloed toe
neemt. wordt diens wantrouwen groter.
In 1927 lanceert hij onverwachts in ste
den een uitroeiingscampagne tegen zijn
bondgenoten, die naar het platteland
vluchten en daar onafhankelijke
'Sowjetrepublleken' uitroepen. De vol-
t gende jaren doen Tsjangs legers her-
In 1911 komt het tot een revolutie tegen haalde vergeefse pogingen hen uit deze
de keizerlijke familie: Mao sluit zich aan
bij het republikeinse legeren blijft er zes
maanden. Daarna hervat hij de middel
bare school, in de provinciehoofdstad
Tsjang-sja. waar hij opvalt door zijn
boerse uiterlijk en zijn grote leergierig
heid. Na het eindexamen vertrekt hij
naar Peking, waar hij als bibliotheekas
sistent getuige is van de nationale be
wustwording onder de Chinese intellec
tuelen. die op 4 mei 1919 leidt tot de
roemruchte anti-Japanse demonstra
ties.
Twee jaar later behoort hij in Shang-
Hai met nog geen honderd anderen tot
de oprichters van de communistische
partij, die in een halve eeuw zal uit
groeien tot de grootste organisatie ter
wereld (met meer dan twintig miljoen
leden). Hij zet zich in om de opstandige
boeren in zijn geboorteprovincie Hoe-
Nan tot een machtige beweging te or
ganiseren; in tegenstelling tot zijn par
tijgenoten, die meer verwachten van de
arbeiders in de beginnende industrie
gebieden, waar kort daarop de eerste
massa-stakingen plaatsvinden.
De communisten werken dan nog
steeds als een kleine minderheid binnen
de veel grotere nationalistische Kwo-
gebieden te verdrijven.
Maar m oktober 1934 moeten de com
munisten toch het veld ruimen. Mao
voert de 'lange mars' aan. die tiendui
zenden haveloze boeren onder be
scherming van een slecht uitgerust rood
leger een jager later (na een tocht van
bijna 10.000 kilometer door het onher
bergzame Chinese achterland) in het
bergachtige gebied van het noordweste
lijke Jen-an brengt, waar zij voor hun
achtervolgers veilig zijn.
Dwaas
Hier beginnen de communistische par
tij en bet rode leger onder Mao's leiding
opnieuw de arme bergboeren te organi
seren, en vanuit deze vaste basis breidt
zich ook hun invloed in de rest van bet
land opnieuw uit. In 1937 schorten
communisten en nationalisten echter
hun onderlinge burgeroorlog op. om
gezamenlijk de strijd aan te binden met
Japan, dat inmiddels het noorden van
China is binnengevallen. Hun bondge
nootschap blijft echter wankel en
nauwelijks is de capitulatie in 1945 een
feit, of de interne strijd herleeft.
Tsjank Kai-SJek ontvangt modeme wa
pens en de steun van de westerse geal
lieerden. Mao Tsetoeng beschikt slechts
over reen relatief klein en slecht geoutil
leerd guerrilla-leger van boeren, maar
mikt op de steun van de arme platte
landsbevolking voor ingrijpende sociale
hervormingen. Hij vergelijkt zichzelf
met de Dwaze Oude Man uit de oude
Chinese parabel, die in zijn eentje begon
beide bergen tussen zijn huis en het
dorp af te graven. De 'Wijze' die hem
uitlachte hield hij voor: ..Als lk dood ga.
zullen mijn zonen doorgaan, hun zonen
en kleinzonen enz. Hoe hoog de bergen
ook zijn. ze worden steeds lager, en
waarom zouden we ze niet uiteindelijk
uit de weg kunnen ruimen?"
Op dezelfde manier, zo zegt Mao, zijn er
twee enorme obstakels die de toekomst
van het Chinese volk in de weg staan:
het binnenlandse feodalisme en het
buitenlandse imperialisme. Waarom
zouden we ze niet nit de weg kunnen
ruimen?
En Inderdaad nam in de komende jaren
de macht van de nationalisten gestadig
af. en die van de communisten toe. tot in
1949 de overwinning werd geboekt en de
Volksrepubliek uitgeroepen. In de
daarop volgende jaren slaagde de com
munistische partij onder voorzitter
schap van Mao Tsetoeng erin de Chi
nese samenleving zodanig te reorgani
seren dat aan de eeuwenlange verpau
pering van de meerderheid van de arme
boerenbevolking een eind kwam en de
voorwaarden voor een menswaardig be
staan werden geschapen.
Te lang
Het is echter niet alleen vanwege zijn
bijdrage tot wedergeboorte van wel
licht de oudste cultuur uit de wereldge-
schiedeis dat Mao als een figuur van
grote historische betekenis wordt be
schouwd. Het is ook met name zijn rol
in de theoretische en praktische her
oriëntatie van de internationale com
munistische beweging geweest die hem
van zo groot belang maakL
Na de dood van Stalin in 1953 was ook ln
de communistische wereld de discussie
over de aard van het stalinisme op gang
gekomen. Velen realiseerden zich dat de
ontsporing van het gelijkheidsideaal in
feite voortkwam uit de onjuiste toepas
sing van het leninistische organisatie
beginsel van een gesloten één-
partijsysteem.
Niet alleen lieten de Chinese commu
nisten daarom in deze beginperiode
meerdere andere partijen naast zich
voortbestaan, maar ook ontwikkelde
Mao de theorie dat het niet alleen nood
zakelijk is meningsverschillen binnen
de communistische partij tot op zekere
hoogte te verdragen, maar dat men de
tegenstellingen zelfs bewust tot de
ontwikkeling moet laten teneinde ver
nieuwingstendensen een kans te geven.
Deze opvatting over het voortbestaan
van de 'klassestrijd' onder een socialis
tisch overgangsregime legde hij neer in
wat wellicht als zijn belangrijkste arti
kel moet worden beschouwd: het ln 1957
gepubliceerde „Over de juiste behande
ling van de tegenstellingen onder het
volk". Telkens opnieuw bleef hij rebelle
ren tegen gevestigde instellingen en op
vattingen stimuleren. Eerst, aan het
eind van de vijftiger jaren, in de cam
pagne van de 'Grote sprong voorwaar
ts'. die zich richtte tegen de orthodoxe
visie van het Kremlin en de Mouskou-
aanhangers over de economische op-
bouwmogelijkheden van een ontwikke
lingsland als China.
Vervolgens, in het midden van de zesti
ger jaren, in de campagne van de 'Cul
turele revolutie', die zich richtte tegen
tendensen tot hel ontslaan vau 'een
nieuwe klasse' van technocratische
partijbureaucraten. In dit laatste geval
kwam hij eerst in conflict met de meer
'rechtse' president en aangewezen op
volger Lioe Sjao-tsji. maar later met de
meer'linkse' legeraanvoerder en nieuw
aangewezen opvolger Lin Piao: in het
Westen ten onrechte versleten voor
'slechts' de uiting van een 'onvermo
gen' om anderen naast zich te dnlden.
D,
eze week gaf De Max Havelaar
■an Fons Rademakers in premièe, de
film dus. niet het boek 1'an Multatuh.
want dat belee,fde zijn eerste druk al
in I860. U kent. mag ik hopen, de be
faamde eer-te zin pan Max Have
laar-
„Ik ben makelaar m koffij. en woon
op de Lauriergracht. No 37 ".De laat
ste zin is minder bekend ..Aan U
vraag ik met vertrouwen of het uw
keizerlijke wil is: dal de HAVE
LAARS worden bespat door den
modder van SLIJMERINGEN en
DROOGSTOPPELS. - en dat daar
ginds Uwe meer dan Dertig millioe-
nen onderdanen worden mishandeld
en uitgezogen in Uwen naam'..."
Ik. wil het daarom even over die eer
ste zin met u hebben, die in de film.
overigens niet door Batavus Droog
stoppel wordt uitgesproken. De Max
Havelaar is een van de meest ver
taalde boeken uit de Nederlandse
taal Voor zover ik het. hij de Stich
ting voor Vertalingen in Amsterdam,
heb kunnen nagaan, bestaan er min
stens 23 verschillende vertalingen
van Max Havelaar. waarvan vier
1 verschillende in het Duits, vier in
hei Frans, twee in het Hongaars,
twee in het Pools en t waarschijnlijk)
twee in het Russisch, en verder nog
eenmalige vertalingen in het Engels.
Deens, Sloveens. Zweeds, Italiaans.
Tsjechisch, Roemeens en Maleis. Er
zullen er ongetwijfeld nog wel meer
zijn, maar die heb ik. ondanks alle
naslagwerken, niet kunnen achter
halen. ook al omdat de eerste be
kende vertaling (in het Fransal van
1876 dateert. Hoewel, wat heet al',
dat leas nog at tijd 16 jaar na zijn ver
schijning, terwijl de eerste bekende
Duitse vertaling van 1898 dateert.
Maar dat zijn allemaal 'feiten' waar
aan u mij niet, gelijk Barbertje, moet
ophangen, want een erg degelijke
studie heb ik er niet van gemaakt.
In zijn inleiding bij Max Havelaar
vertelt Gamt Stuiveling dat die be
roemde eerste zin aanvankelijk een
ietsje stijver was gesteld: ..Ik ben
makelaar in koffy Lauriersgracht
no. 37)". Ik heb bij de Stichting voor
Vertalingen uit de aldaar aamoezige
voorraad Havelaar-vertalingen die
eerste zin voor u overgeschrew
Hier volgen ze:
„Saga adalah makelar kopi, tinggal
di Lauriergracht No. 37" (Maleis,
vertaler H. B. Jassin, 1972).
„1 am coffee broker, and I live at No
37 Lauriergracht, Amsterdam" iEn
gelsvertaler Roy Edwards, 7957,
..Ich bin Makier m Kaffee undwohrj
Lauriergracht 37" (Duits. Wil7i<;,
Spohr, 1903).
.Ich bin Maklertn Kaffee.undwohw
auf der Lauriergracht Nummer 3V
(Duits, drKarl Mischke,begin ISOh
.Ich bin Kaffeemakler und wokt
Lauriergracht Nr. 37" (Duüs. verta-
Ier Paul Seliger, ongeveer iS9!i
..Je suis courtieren caf.nabUelav
nergracht. no. 37" 1 Frans, vertos
ter Roland Garros. 1968i
Yo soy negociante en café vivo a
Lauriergracht numero 37 (Spaan
vertaler Francisco Camuaur
1975).
..Sint mtjlodtorincomertuldecala
si locuiese pe splaiul Dafinüornr 37-
Roemeens, vertaler H. R. Radian
1967).
..Olen kohvlmaakler ning mu aad-
ress on Lauriergracht 37"iEsüands
Rem Sepp, 1973).
U ziet het. een kleine greep uit hel
totale aantal vertalingen Opmerkt-
lijkste dingen: in de Engelse verta
ling staat er 'Amsterdam' achter
Lauriergracht 37, want anders den
ken Engelse lezers dat het welmr*
Londen zal spelen (er had tenslote
ook nog 'Nederland' achter fouter
dam kunnen staan, dus we mogn
nog nret mopperenEn onderwas
de Roemeense vertaler de enige cz
het nuttig oordeelde Lauriergracht
te vertalen, in 'splaiul Dgflntlor' De
meeste anderen hebben deze gracht-
naam onderaan de bladzijde verdui
delijkt via een voetnoot.
Ik vertel geen nieuws als Ik zeg dal
Max Havelaar de grootste-enonver-
gankelijkste 'roman' is uil de Neder
landse literatuur, een werk weit-
waar waar Peter Faber. die Hare-
laar in de film speelt, niet doo'h-m
kon komen zoals hij eerlijk heeft toe
gegeven, maar ondanks dat eer hce'<
dat nog geenszins verouderd aan
doet. Want als iemand kon schrijven
was het MuttatulL En geen gemier
ook. In vrij kleine druk led het hoek
239 bladzijden, die hij schreef tussen
16 september l859enl3oktoberlS59
In 28 dagen dus. Vat Iet u een
maandje vrij te nemen a het ook
eens te proberen?
NICO SCHKBKMtt
1-Jen jaar nadat Nederland de grootste
hausse beleefde in de intocht van Surina
mers op Schipiiol en het Thoolse dorp Sta-
venisse zichzelf danig te kijk zette met een
botte weigering om even een handje te hel
pen bij de opvang van enkele honderden ge
zinnen. hebben de ministers Pronk (ontwik
kelingssamenwerking! en Van Doorn (CRM)
het in de tweede kamer nuchter vastgesteld:
.Het is erg onwaarschijnlijk dat er op korte
termijn veel Surinamers zullen (kunnen) te
rugkeren naar hun land" Nieuw en opzien
barend is die mededeling niet Ze maakt wel
in een breder verband dan dat van de Suri
naamse Nederlanders en iedereen die zich
regelmatig om de niet geringe problemen
van deze groep mensen bekommert de vraag
actueel: hoe staat het nu eigenlijk met het
vertrek uit de opvangcentra naar zelfstan
dige huisvesting, hoe met de werkgelegen
heid?
Was voordien de aanwezigheid van rijksge
noten uit 'De West' in hoofdzaak beperkt ge
bleven tot de randstad Holland - en daarvan
met name de grote steden - m het laatste jaar
vóór de onafhankelijkheid van de nieuwe re
publiek Suriname (25 november 1975 een feit)
kwam het Centraal bureau uitvoering vesti
gingsbeleid rijksgenoten - kortweg CBR -
zodanig in de moeilijkheden dat ook de bui
tengewesten van Nederland soelaas moesten
gaan bieden bij de voorlopig tijdelijke huis
vesting Er werden contracten gesloten met
een aantal vakantieoorden, die zojuist hun
laatste zomergasten hadden zien vertrekken
'Bos en Duin in Oostkapelle was er één van:
het bungalowpark "t Zeepe' ln Burgh-
Haam -de een ander. Bij de afspraken die
het Haagse centraal bureau van CRM-
minister Van Doom maakte met de exploi
tanten van deze vakantiecentra was het van
het begin af duidelijk dathethier ging om een
verblijf voor een eerste winter Tegen het
vooijaar 1976 dienden deze centra weer te
worden ontruimd.
Tegenover andersoortige hulsvestingen in
kazernes, oude schoolgebouwen, voormalige
ziekenhuizen 1 SinVJoseph in Vlissmgeni
hadden deze bungalowparken in de Zeeuwse
recreatiegebieden het grote voordeel dat ze
de Surinamers een stuk gezmsaccommoda-
tie en privacy konden bieden. Op een goed
moment in het vroege voorjaar verbleven in
Zeeland (eigen hulsvesting en opvangcentra
opgeteld) zo n drieduizend Surinamers. Een
aantal dat nadien vrij snel is teruggelopen
Volgens de jongste cijfers van het CBR zyn er
in de drie overgebleven opvangcentra iVlis-
singen. Breskens en Baarland) nog ongeveer
150 Surinamers ondergebracht, in afwach
ting van een eigen woning of ln Zeeland, óf
elders in Nederland. Op voordracht van het
zelfde Haagse bureau zijn intussen met me
dewerking van verschillende Zeeuwse ge
meentebesturen een kleine honderd Suri
naamse gezinnen aan een eigen woning ge
holpen. Wie de cijfers van de eerste tijdelijke
opvang (hoofdzakelijk Hindoestaanse Suri
namers) vergelijkt met het aantal dat zich
metterwoon in deze provincie heeft geves
tigd. ontdekt dat er verhoudingsgewijs toch
veel naar elders zyn weggetrokken. De sterke
onderlinge familiebanden en de voorkeur
voor het midden van het land spelen daarbij
een belangrijke roL
Nu
u uit het bijzonder moeizame overleg tus
sen de Surinaamse en de Nederlandse rege
ring duidelijk wordt dat er voorlopig nog niet
eens te denken valt aan ook nog maar een
begin van zoiets als een gericht remigratie
terugkeer i-beleid zal een betere toekomst
ginds voor Surinamers die zich daar bewust
op voorbereiden in de meeste gevallen nog
lang een vaag ideaal moeten blijven. Goede
en snelle eigen huisvesting hier voor allen die
op het ogenblik nog in opvangcentra verblij
ven is daarom een zaak van de hoogste voor
rang. Vooral omdat de nu nog resterende op
vangcentra (bijvoorbeeld de St-
Josephgebouwen aan de Vlissingse Van Dls-
hoeckstraat) het minst geschikt zijn voor een
langdurig verblijf en daarjuist de probleem
gevallen zijn blijven steken De meest ele
mentaire gegevens voor een normaal gezins
leven ontbreken Slepende werkloosheid,
verveling, onderwijsmoellij kheden voor de
kinderen en een sociaal Isolement ten op
zichte van de omgeving. - dat alles wreekt
zich, zeker by langdurig gebrek aan uitacht
op betere tijden. Alle goed bedoelde pogin
genvan welzynsorganisatiesen werkgroepen
van vakmensen en vrijwilligers die zich be
zighouden met een sociaal-culturele begelei
ding kunnen daaraan weinig veranderen.
In het tweede-kamerdebat over het vesti
gingsbeleid van de Nederlandse regenng
voor de Surinaamse bevolkingsgroep zijn vo
rige week harde woorden gevallen. AUes wat
er vooral het laatstejaar op dit terrein is mis
gegaan werd op een rijtje gezet de valse ver
wachting dat er op korte termijn voor veel
Surinamers mogelijkheden zouden zyn om
een retourtje Schiphol - Zanderij te nemen,
de af en toe wel wat erg wisselvallige over
plaatsingen van het ene opvangcentrum
naar het andere, het oorlogje tussen het mi
nisterie van CRM en de diverse welzij nsstich-
tingen over de verdere subsidiëring van dit-
werk. de werkloosheid onder de Surinamers.
het hels moeilijke probleem van het almaar
toenemend druggebruik onder voornamelijk
Surinaamse Jongeren. Er waren kamerleden
die de minister verweten dat hij de spannin
gen onder de Surinamers kunstmatig had
opgevoerd. Anderen gebruikten de term .ge
schokt vertrouwen'
An Zeeland is de koorts van al deze proble
men natuurlijk stukken lager dan in het ver
stedelijkte westen van ons land. Maar toch
zijn er in de kleine Surinaamse gemeen
schap hier - onder de camouflage van naar
buiten doorgaans opgewekte ontspannings
avonden en ontmoetingsmanifestaties - al
lerlei zaken die niet als een kleinigheid kun
nen worden afgedaan. Bij de huisvesting in
eigen woningen bijvoorbeeld krijgen ge
meentebesturen te maken met de subtiele
vraag: wat is er beter, de Surinamers wo
ningen aanbieden die in blokken bij elkaar
staan dan wel de mogelijkheid openlaten
dat zij zich breed over de woonwijken ver
spreiden? Het antwoord zal niet altijd even
gemakkelijk te geven zijn. Het vergt een
nauwgezet overleg met de toekomstige be
woners zelf en met de organisaties die zich
met de belangen van de Surinamers bezig
houden.
Dat geldt ook voor de verdere begeleiding
van de Surinamers, die zich eenmaal ergens
zelfstandig gevestigd hebben. In de beginpe
riode van de komst naar Zeeland - toen de
opvangcentra nog vol zaten - was er veel
spontane hulp en belangstelling. Er werd
georganiseerd bezorgd gedaan en dat leverde
soms hartverwarmende contacten op.
Naarmate het aantal Surinamers in de grote,
tijdelijke opvangcentra terugliep en het
'nieuwtje' er voor de omgeving als het ware af
was, zakte de interesse voor het wel en wee
van de overgebleven mensen in de centra
waarde belangstelling en toenadering eigen
lijk Juist harder nodig was dan ooit ..We zul
len tegenover de Surinamers m Nederland
open kaart moeten spelen. We moeten voor
komen dat deze bevolkingsgroep in een iso
lement raakt We moeten hen de vnje keus
laten: ln Nederland bhjven of mettertijd te
rugkeren. En als er gekozen wordt voor te
rugkeer. zullen we er tegenover de Suri
naamse regering voor moeten opkomen dat
ieder die dat wenst daarvoor ook in aanmer
king komt". In het kort waren dat vorige
wepk in de tweede kamer de eisen, die aan het
beleid van de Nederlandse regering ten op
zichte van de 130.000 Surinamers in ons land
werden gesteld.
Wil minister Van Doom daaraan tegemoet
komen bij zijn maatregelen tot huisvesting
en begeleidmg van Sunnamers in Nederland,
dan is dat niet een stuk zorg dat alleen cen
traal in Den Haag handen1 en voel
blijven houden, maar zal dMrvan
deel rechtstreeks in de regiomoetenW
worden 'vertaald' Het contract tussen^
CBR en de exploitant van de
St-Josephziekenhuis.-'bouwen
gen voor de opvang van Surinam^ p
eind 1977. maar het
tijdelijk centrum nog
jaar geheel zal mvioed tan na
tijd. Van iedereen die «8®»™KD(=ffi
oefenen op de centraalui Do» "Jrtbesaü
beslissing over het al danmi dli
van dit centrum ™ag"°^e"om snellek
hij daarvan gebruik zal maken o m
ting te bewerkstelligen. Ofh^ vaa
aanbieding van woonI^i7Jlnsorganls*
werkgelegenheid. Voorde genC,
ties die hier in Zeeland opa van
men de sociaal-cultureiebflgeffln»
Surinamers in de op^^t n0KKruimel
wijken te verzorgen. ügtoojnog^ He[ ,s
een stevige hap werkJ* ncPt langer wW*0
hopen dat die activiteK®bJJWJJrff orgtr
vertroebeld door onenigh
nisaties onderling (zoals en is getrek
tussen Middelburg en Vgg* 0
Dat komt namelijk df lteneenallerbe-
ten goede en maakt n;aar v00r de
labberdste Indruk- En dW
waarschijnlijk klelnef"* d'omldje
schap die hier ln Zeeland WttJgj
rrovnnrten te hopen d ......nntiflt