Topambtenaar keert zich
tegen plan middenschool
Vakbeweging moet vaker
de wetten overtreden"
pzc-;
VVD-ers: 'recht op
weigeren' voor artsen
in de abortuswet
COMITÉ WIL PRINS
ALS OMBUDSMAN
VOOR KRIJGSMACHT
OOK KRITIEK OP CONTOURENNOTA VAN KEMENADE
Schoolhoofden kunnen
met vervroegd verlof
Chef-boekhouder
Dassault met
vier miljoen
verdwenen
PROF. VAN MAARSEVEEN:
Nieuwe grenzen
aan loonbeslag
ZATERDAG 4 SEPTEMBER 1976
binnen-buiten land
11
DEN HAAG - Een van de top-ambtenaren van het ministerie van
onderwijs, drs. J. Bos die belast is met de zorg voor het hoger
beroeps onderwijs (hbo), vindt het maar de vraag of er een midden
school voor alle 12- tot 16-jarigen moet komen zoals minister Van
Kemenade wil.
^eera nou bijvoorbeeld het idee van
de middenschool. We zijn nu net klaar
met het doorvoeren van de mammoet-
vet. en om dan meteen de hele zaak
veer overhoop te halen, lijkt me nogal
{twaagd. Ik weet ook helemaal niet of
bet echt in het belang is van de kan
sarme kinderen waar het allemaal om
(raait", aldus drs. Bos in een interview
net het tijdschrift van de Vereniging
'ISOLATIE
BIJDRAGE'
DEN HAAG (ANP) - De bijdrage die het
ministerie van volkshuisvesting en
inimtelijke ordening geeft vooreen be
tere isolatie van woningen, is met in
gang van 1 september verlaagd van
een-derde tot twee-negende van die
tosten, zo heeft het ministerie meege
deeld.
Voorwoningen isdie bijdrage maximaal
666,- en om voor een bijdrage in aan
merking te komen moeten vooreen wo
ning de kosten minimaal 500.- zijn. De
bijdrage is bedoeld ten behoeve van
energiebesparing en kan d aarom gelden
jowel voor warm te-isolatie als voor be
perking van het energieverbruik.
De bijdrage geldt ook voor andere ge
bouwen dan woningen, maar dan moe
ten de totale kosten minstens 3000.-
bedragen.
Ingaande 1 september 1 september
geldt de regeling voor gebouwen ook
voor de glastuinbouw.
Industriebond CNV
blijft in Bemetel
CTRECHT (ANP) - De Industriebond
CNV heeft vrijdag besloten niet op te
stappen uit het bestuur van de Beme
tel, het vakopleidingsinstituut in de
metaalindustrie.
De bond overwoog - evenals de indus
triebonden van NW en NKV - de Beme
tel te verlaten uit protest om dat een
aantal werkgevers in de metaal heeft
besloten over te gaan tot ontkoppeling
van de leerovereenkomst en de arbeid
sovereenkomst
De industriebonden van NW en NKV
hebben nog geen besluit genomen over
al dan niet opstappen uit het Bemetel-
van Academies voor Beeldende Kun
stonderwijs, de VAB-krant
De top-ambtenaar vindt dat je in ieder
geval geen oude schoenen moet weg
gooien voor je nieuwe hebt.
Bos laat zich ook kritisch uit over de
contouren-nota waarin minister Van
Kemenade en zijn staatssecretarissen
vorig jaar hun ideeën voor de ontwik
keling van het onderwijs tot het jaar
2000 hebben neergelegd. „Die nota is op
allerlei punten nog lang niet uitge
werkt en het is dan ook zeer de vraag in
hoeverre die visie gerealiseerd zal
kunnen worden. Je kunt je zelfs afvra
gen of het wel opportuun is zulke in
grijpende veranderingen door te voe
ren als je ziet hoeveel moeite het kost
om op allerlei deelgebieden verbete
ringen aan te brengen. Er wordt niet
voor niets zo hard geroepen om rust in
het onderwijs".
KOV
De grootste onderwijsvakorganisatie
in ons land, dc Katholieke Onderwijs
Vereniging (KOV) onderschrijft in
grote lijnen de uitgangspunten van de
contourennota van minister Van Ke
menade voor een nieuw onderwijsbes
tel rond de komende eeuwwiseling. Die
KOV is nog geen voorstandster van
uitbreiding van de leerplicht tot acht
tien jaar.
Van harte onderschrijft de KOV de ge
dachten en uitgangspunten die aan de
middenschool ten grondslag liggen. Die
middenschooFmag evenwel pas worden
ingevoerd als de opgedane ervaringen
overdraagbaar blijken te zijn en uitwij
zen dat de idealen onderwijskundig
kunnen worden verwezenlijkt.
De KOV vraagt zich af hoe bij grote
middenscholen de huidige pluriformi
teit in levensbeschouwelijke zin vol
doende kan worden gehandhaafd. Die
moet zonder meer worden gewaarborgd,
maar over dat probleem zwijgt de con
tourennota In de volgende versie van
de nota moet hieraan zeker niet worden
voorbijgegaan, aldus de KOV
Zij meent voorts, dat ook andere moge
lijkheden moeten worden nagegaan
zoals basisonderwijs tot elf jaar. een
middenschool van drie in plaats van
vier jaar en vervolgonderwijs in de
huidige schooltypes: vwo. avo en lbo.
MET INGANG VAN 1 DECEMBER
•De ongeveer honderd oproerige ge
vangenen in Huil hebben zich na meer
dan zestig uren op het dak gezeten te
hebben vrijdag overgegeven, nadat zij
de verzekering gekregen hadden dat zij
er niet voor zullen worden gestraft.
DEN HAAG - Met ingang van 1
december kunnen kleuterleid
sters en hoofden van kleuter
scholen, lagere scholen, scholen
voor buitengewoon onderwijs
en scholen voor voortgezet on
derwijs op hun 63e jaar met ver
vroegd verlof. Ze ontvangen dan
80 procent van hun salaris tot
aan de werkelijke datum van
hun pensionering. Minister Van
Kemenade van onderwijs heeft
dit in een brief aan de tweede
kamer meegedeeld.
Gegadigden voor dit vervroegd verlol
moeten dit vóór 1 november bij hun
schoolbestuur aanvragen. Dit kan niet
worden geweigerd. Wel moet men
vanaf 1 december 1966 onafgebroken
een baan in het onderwijs hebben ge
had. Wachtgeldperioden worden daar
bij niet als onderbreking beschouwd.
Ook moet men op 30 november van dit
jaar een aanstelling in het onderwijs
hebben.
Het vervroegd verlof is definitief. Men
moet ermee akkoord gaan dat zijn ver
vanger in vaste dienst wordt benoemd.
Wel is het toegestaan tijdens het verlol
ander werk te verrichten. Men kan ech
ter nooit meer verdienen dan wanneer
men zijn oude werk was blijven doen. De
pensioenpremie wordt verlaagd tot 80
procent van de premie die men zou moe
ten betalen in actieve dienst.
Experiment
De maatregel is bedoeld als experi
ment. Het is nog niet zeker of het expe
riment een vervolg zal krijgen. Dat
hangt mede af van de belangstelling die
er voor de regeling zal zijn. De maatre
gel is het gevolg van een besluit dat het
kabinet ruim een jaar geleden nam
over 'vervroegde uittreding uit het ar
beidsproces van oudere werknemers'.
Behalve in het onderwijs is er ook in de
bouw een experiment aan de gang.
PARIJS (AP) - De Franse politie heeft
vrijdag een arrestatiebevel uitgevaar
digd tegen Herve de Vathaire, hoofd
boekhouding van Dassault, de grootste
vliegtuigfabriek van Frankrijk. De Va
thaire wordt ervan verdacht mei 8 mil
joen franc (ruim 4 miljoen guldeni van
deze firma te hebben gestolen en heb
ben gestolen en daarna te zijn gevlucht.
In verband met deze affaire wordt ook
de naam van Jean Kay genoemd. Kay is
een internationale avonturier en een
voormalige huurling, die met de Va
thaire bevriend is.
De Vathaire. Kay en de vriendin van
Kay. Daniele Marquet. zijn sinds begin
juli spoorloos verdwenen, nadat De Va
thaire het geld van de rekening van
Dassault had opgenomen.
Dew Vathaire. die een vlekkeloze repu
tatie had. kad volgens de politie het
slachtoffer zijn geworden van chantage.
AMSTERDAM - In het Van Gogh-
museum in Amsterdam is een ten
toonstelling geopend van 'American
Fruit-crate Art hetgeen niets meeroj
minder is dan een verzameling van
de kleurrijke etiketten, die op fruit-
kisten geplakt worden. Bij deze eti
ketten zijn er. welke zonder meer als
kunstwerkjes bestempeld kunnen
worden. We zien hier de verzamelaar
Gielijn Escher temidden van een deel
van zijn verzameling, waarbij hij zich
in toepasselijk T-shirt heeft gesto
ken.
DERTIG MILJOEN
STEUN TEXTIEL
DEN HAAG (ANP) - De aanvullende
steunregeling voor de katoen-, rayon-
en linnenindustrie, die minister Lub
bers een maand geleden heeft aange
kondigd, houdt in dat aan de onderne
mingen in deze industrie een bedrag
van maximaal 30 min beschikbaar
wordt gesteld voor premièring tot 20
pet van investeringen in het tijdvak 1
januari 1976- 31 december 1978. Dit
heeft het ministerie van economische
zken vrijdag meegedeeld.
TWIJFELS BIJ MEDISCH CONTACT
Initiatief vliegbasis Leeuwarden
LEEUWARDEN - Kapitein Marijke Waalkens is op de vliegbasis
Leeuwarden de initiatiefneemster geweest voor de oprichting van
het actiecomité 'Prins Bernhard Ombudsman Krijgsmacht'. Nu de
prins officieel zijn functie van inspecteur-generaal heeft neerge
legd, betekent dat automatisch dat hij ook niet meer als ombuds
man kan fungeren.
Jk weet dat degenen die een beroep op hem hebben gedaan in het verleden
daarbij veel baat hebben gehad. Hij heeft een enorme ervaring en daarom hoop ik
dat hij ombudsman kan blijven", aldus mejouw Waalkens. „Tenslotte: als iemand
dronken op de fiets heeft gezeten, waarom zou hij daarna dan geen banden mogen
plakken?".
Peiling op de basis sterkte kapitein Waalkens in de gedachte dat meer mensen die
mening zijn toegedaan. Samen met de adjudant onderofficier Michel Houwen.
Wwnoraai ip kias Arend Iwema. soldaat le klas Bertus de Lange en burger-
idininistratnce mej. Femmy Gerbrandij. richtte zij een actiecomité op dat
uiteraard niet namens de basis optreedt, maar dat wel op de basis (postbus 300) is
gevestigd.
Vrijdagmiddag is een eerste poging gedaan de mensen van de basis Leeuwarden te
bewegen hun handtekening te zetten, maar het is de bedoeling van het comité er
een landelijke actie onder de krijgsmacht van te maken. „Psychologisch gezien zou
bet leuk zijn als het net voor prinsjesdag rond zou zijn", aldus een hoopvolle
kapitein Waalkens
i ADVERTENTIE.
DEN HAAG - Koningin Juliana bij het verlaten van de synagoge van de Liberaal Joodse
Gemeente in Den Haag, waar zij vanmiddag een dienst bijwoonde ter gelegenheid van de
offecièle ingebruikneming van het gerestaureerde gebouw. De hoge bezoekster is hier in gezel
schap van de Haagse burgemeester Schols en diens echtgenote. Geheel rechts Rabbijn A. S.
Soetendorp. Naast de koningin voorzitter mr. L. A. Levisson.
UTRECHT (ANP/GPD) - „In
kringen van de WD wordt er
wel waarde aan gehecht, dat,
indien er een abortuswet tot
.tand komt, daarin duidelijk
wordt gesteld, dat niemand
verplicht is medewerking te ver
lenen aan het afbreken van een
zwangerschap".
Aldus, desgevraagd, de Deventer huis
arts P. Muntendam jr., voorzitter van
de commissie volksgezondheid van de
WD en ex-hoofdbestuurslid van deze
partij.
Ook de maatschappij geneeskunst
meent, dat in de wet moet worden vast
gelegd dat artsen die om principiële of
andere redenen bezwaren hebben tegen
abortus, niet mogen worden verplicht
om daaraan mee te werken, ook als deze
mgreep in het ziekenfondspakket wordt
opgenomen. In het initiatief-ontwerp
van het CDA is dit rechtop 'Weigering'
duidelijk vastgelegd, maar het ont-
breekt in het ontwerp van de PvdA en de
WD. De indieners van dit laatste ont-
werp menen, dat het zo vanzelf spreekt
dat artsen niet tot medewerking aan
abortus kunnen worden verplicht, dat
dit niet expliciet in de wet behoeft te
worden opgenomen.
De heer Muntendam zei, dat er in de
achterban van de WD anders over
wordt gedacht. Iets kan wel vanzelf
sprekend zijn voor wetsindieners, zei hij,
maar het moet ook aan het volk goed
duidelijk worden gemaakt en dat kan
alleen maar als het in de wet staat. Hij
ziet ook niet in. welke politieke of an
dere bezwaren er zouden kunnen be
staan tegen het aan de wet toevoegen
van een dergelijk artikel.
Medisch contact
'Medisch Contact', het blad van de
Maatschappij Geneeskunst, vraagt
zich al of het voorstel van het KNMG-
hoofdbestuur om in de Abortuswet
vast te leggen dat een arts niet ver
plicht is de ingreep uit te voeren en een
patiënt le verwijzen naar een andere
arts. wel strookt met het wezen van de
medische beroepsuitoefening.
Voor het eerst zou in de wet worden
vastgelegd, dat van de arts niet mag
worden geéist dat hij bepaalde, met
strafbare, medische handelingen ver
richt Maar er zijn ook andere medische
handelingen, aldus het hoofdartikel in
'Medisch Contact', waartegen princi
piële bezwaren kunnen worden inge
bracht zoals het geven van bloedtrans
fusies. vaccinaties en psychoanalyses.
Moeten ook deze handelingen in een wet
worden genoemd?, aldus het blad. Het
voorstel zou als precedent kunnen wer
ken.
'Medisch Contact' wijst erop dat de al
gemene vergadering van de Maat
schappij Geneeskunst die op 10 sep
tember wordt gehouden-enkele dagen
vóór de behandeling van de abortus
wetgeving in de tweede kamer -. zich
zou moeten afvragen of de arts die één
of meer van de genoemde medische
handelingen principieel afwijst niet
verplicht zou moeten worden de pa
tiënt in voorkomende gevallen naar
een andere arts of instelling te verwij
zen, die deze medische handelingen wél
uitvoert
UTRECHT (ANP) - „De vakbeweging moet vaker wetsovertreden
zijn. Ze moet bewust wetten durven breken. Haar vernieuwings
drift eist dat van haar". Aldus de Rotterdamse hoogleraar staats
recht prof. mr. H. T. J. F. van Maarseveen in 'Bondig', het nieuwe
blad van de Voedingsbonden FNV. De hang naar veranderingen Macht
komt steeds in conflict met de bestaande wetten. In die gevallen
moet de vakbeweging het aandurven om niet gezagsgetrouw te
zijn, meent prof. Van Maarseveen.
hem wordt het etiket 'democratie' te
lichtvaardig geplakt op het kiezen van
mensen die nauwelijks verantwoor
dingsplicht hebben
„De wetten in Nederland zijn er name
lijk voor de behouduzhtigen en de Ne
derlandse wetten proberen op een on
matige manier alles bij het oude té la
ten. Bij de grondwet komt dat mede
door de t weederde meerderheid die no
dig is om hem te veranderen Dat is ge
daan om de grondwet niet met de wind
van alledag mee te laten waaien. In de
praktijk is daarmee echter het stem
recht aan de doden gegeven. De jongens
die hem gemaakt hebben liggen al vier
kant onder de grond maar drukken nog
steeds hun stempel op de inrichting van
onze samenleving" De wet is een wil
loos werktuig en hoeft dus helemaal niet
behoudend te zija Dat hij dat toch is. is
volgens de Rotterdamse hoogleraar de
schuld van de politici. „Die staan niet te
trappelen van ongeduld om van de wet
een stuwende en vernieuwende kracht
te maken. Ze brouwen veelal wetten die
vlees noch vis zijn. Ze kiezen voor een
heilloze tussenvorm. Rechters en en or
ganen die de wetten moeten uitvoeren,
kunnen daardoor de platgetreden pa
den blijven bewandelen. En dat bete
kent kiezen voor de bestaande verhou
dingen en ten gunste van de bestaande
machthebbers"
Dc vakbeweging loopt daar tegenaan,
de veranderingen die zijn wenst zijn
vaak ingrijpend. Voorde vakbeweging
blijft dan niets anders over dan de w et
ten overtreden, het recht in eigen hand
nemen, omdat dit op geen enkele an
dere manier te krijgen is.
Prof. Van Maarseveen vindt dat de vak
beweging niet te gemakkelijk acties
moet opzouten omdat ze zonodig 'de
mocratisch wil functioneren in een de
mocratische samenleving'. Volgens
Over de spreiding van macht doet prof.
Van Maarseveen ook nogal opmerke
lijke uitspraken, „Over de spreiding van
macht, moet ik altijd wel lachen. Ik vind
dat zo leuk, omdat de heren en dames
politici het alsmaar hebben over de
spreiding van macht van anderen. En
niet over die van henzelf. En dat terwijl
er een onfatsoenlijke bundeling van
macht bij de overheid zit. De overheid is
mets verhevens. Dat is gewoon een
zootje mensen, een zootje ambtenaren,
een zootje politici. En die hebben god
verlaten veel over anderen te vertellen.
Er kan geen misstand zijn of er wordt al
weer geroepen om een nieuwe wet. Zo
worden de mensen afgestompt tot on
zelfstandigheid. En de overheid trapt
daarin, vaak zelfs graaf Dat betekent
immers meer macht. Die wil ze wel naar
zich toetrekken. De overheid is namelijk
een machtshongerend beest".
De linkse partijen staren zich naar zijn
smaak blind op de spreiding van macht
die er nog in de maatschappij zit. Ze
zouden er echter eens mee moeten be
ginnen een 'serie macht' op te hefTen
door allerlei regels op te doeken. „Ze
mogen voor mijn part beginnen met de
huwelijkswetgeving. Laat de mensen
zelf maar eens uitzoeken wat ze willen
uitvreten en met wie. Als je dit stukje
wet eruit wipt. kom je vanzelf bij een
hele hoop andere zaken terecht Dan
raakt de bal wel aan het rollen.
Meningsuiting
Volgens prof. Van Maarseveen kent Ne
derland geen werkelijke vrijheid van
meningsuiting. Wetgeving en recht
spraak discrimineren de minder ont
wikkelden. De gewone man wordt ach
tergesteld omdat hij niet zo 'fijngebekt'
is. Hij wordt gestraft voor zijn afkomst
en voor zijn gebrek aan kansen.
Nederland kent juridisch een stelsel
van vrijheid van meningsuiting maar
als je in de praktijk dc proef op dc som
gaat nemen komt daar niet zo veel van
terecht. De belangrijkste beperking
blijkt dan terug te voeren op de vraag
welk taalgebruik je wilt bezigen.
Schuttingwoorden mogen niet. Je kunt
meer zeggen naarmate je je weet aan te
passen aan het taalgebruik van de
'heersende klasse', aldus prof. Van
Maarseveen.
HUURDER MAG
BEPAALDE
VERBOUWINGEN
WEIGEREN
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - Huurders zullen in de
toekomst niet verplicht worden alle
verbeteringen aan hun woning toe te
staan, waartoe burgemeester en we
thouders de eigenaren kunnen aan
schrijven. Staatssecretaris Schaefer
(stadsvernieuwing) antwoordt dit op
opmerkingen van kamerleden over de
wijziging van de woningwet.
De staatssecretaris komt daarmee te
rug op zijn eerdere plannen. In de alge
mene maatregel van bestuur waarin
deze verbeteringen zullen worden opge
somd, zal een onderscheid worden ge
maakt tussen verbeteringen die de be
woner wel en de verbeteringen die hy
niet zal kunnen weigeren.
Voor sommige verbeteringen handhaaft
Schaefer de zogenaamde gedoogplicht,
met name voor: het aanbrengen van een
doucheruimte, het aanbrengen of het
vernieuwen van een toilet, en het mo
derniseren van de keuken. Andere ver
beteringen kan de bewoner in principe
weigeren: verbeteringen die betrekking
hebben op een centrale verwarmingsin-
stallatie, wijziging van de indeling van
de woning, het aanbrengen van een be
rgruimte buiten de woning en het be
woonbaar maken van kapnnmte. In
itiatieven van de huurder om de laatste
verbeteringen te verkrijgen, kunnen wel
tot een aanschrijving van b. en w. lelden.
DEN HAAG (ANP) - De werknemer op
wiens loon een loonbeslag van toepas
sing is zal in de toekomst in elk geval 90
pet van het minimumloon in handen
moeten krijgen. Op die 90 pet wordt
dan nog dezelfde inhouding toegepast
als bij iemand die het minimumloon
verdient en een gelijke gezinssamen
stelling heeft.
Dit is de strekking van een wetsontwerp
dat bij de tweede kamer is ingediend.
Met name geeft het nieuwe grenzen aan
voor de werking van beslag dat door de
werkgever op het loon kan worden ge-
Krachtens het burgelijk wetboek moet
bij beslaglegging op het ogenblik een
deel van het loon - In de regel zestien
gulden per dag - buiten het beslag blij-
Beslag voor levensonderhoud dat de
werknemer bijvoorbeeld bij scheiding
voor zijn vrouw en kinderen verschul
digd is, kan wel ten koste gaan van het
loondeel dat de werknemer In handen
krijgt. Dat loonbeslag mag echter per
dag niet verder gaan dan de verschul
digde dagelijkse uitkering voor leven
sonderhoud. Bij achterstand mag dit
laatste bedrag verhoogd worden met
tien procent. Beslag voor levensonder
houd zal dus niet meer onbeperkt zijn
toegelaten. Door de koppeling aan het
wettelijk minimumloon zal de bescher
mende werking van de nieuwe bepaling
omtrent de grenzen van het loonbeslag
ook in de toekomst bij de tijd blij ven. De
regeling geldt ook voor vakantiegeld.
