GEEN UITSTEL VAN
BTW-VERHOGING
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Zeeuwse vismijnen ondervinden ernstig
nadeel van verkoop buiten de afslag om
Nederlands gezin in
Griekenland vermist
SCHERPE KRITIEK IN KAMER OP
BLOEMENHO VE-BELEID VAN AGT
Duisenberg: te zware druk begrotingstekort
vandaag
Regeringspartners willen geen crisis
Dader bijna
gevlogen pagina u
219e jaargang no. 207
Woensdag 1 september 1976
Met ingang van heden worden in ver
band met aanleg promenade in Lange
Delft diverse verkeersroutes in bin
nenstad Middelburg gewijzigd!!
rVan onze parlementaire redactie)
DEN HAAG - De regering is niet bereid de btw-verhoging op 1
oktober - van 16 naar 18 procent - uit te stellen. Dit zei minister
Duisenberg van financiën dinsdagmiddag bij het spoeddebat over
de btw-verhoging in de tweede kamer. De VVD'er Portheine, die
het debat had aangevraagd, diende een motie in om de btw-
verhoging in ieder geval niet op 1 oktober te laten ingaan. Por
theine vindt dat de opwaartse druk op de prijsstijgingen voor dit
jaar zoveel mogelijk moet worden vermeden.
Volgens minister Duisenberg zou uit
stel tot 1 januari wel enige verzachting
betekenen voor de prijsstijgingen in
1976. Maar, zo zei hij, de prijsstijging
van 1976 op 1977 zou door het samen
vallen met andere tariefsstijgingen
aanmerkelijk worden vergroot. Minis
ter Lubbers van economische zaken
noemde het onjuist dat de hogere prijs
stijgingen vooral toegeschreven moe
ten worden aan de btw-verhoging op 1
oktober. De btw-verhoging leidt vol
gens Lubbers niet tot een onaanvaard
bare vergroting van de geldontwaar
ding.
Begrotingstekort
Het tekort op de begroting voor 1976 zou
door uitstel met f450 miljoen worden
vergroot, betoogde minister Duisen
berg. Verdere bezuiniging op de over
heidsuitgaven - een wens van de WD -
noemde hij 'ook al zou je het willen, met
zo snel denkbaar'. „In dc zogenaamde
1-procentsoperatie zijn al aanzienlijke
beperkingsvoorstellen gedaan", aldus
Duisenberg.
De motie van Portheine, waarover van
daag (woensdag) wordt gestemd, maakt
weinig kans om aangenomen te worden.
De fracties van PvdA. KVP. ARP. CHU
onverstandig
Dr. A. Adriaanse, Zeeuws milieu-
Inspecteur „Chiorothene bij Cruson
Breskens is niet verstandig gebruikt"
sancties
Afrikaanse
Zuld-Afriki
PAGINA 4
schijn
Opinie: Sc
voor Namib
PAGINA 11
bakje
Koffie wordt spoedig weer duurder.
PAGINA 13
nieuwe start
Pejf Eaber zoekt het grote werk met;
radio- en televisieprogramma's; strips.
vooruit
Gunsuge ontwuckékng van ae goeae-
renoverslag in Rotterdam; beurs, finan
ciën. economie
en PPR zijn tegen de motie, omdat zij
een verdere vergroting van het begro
tingstekortonaanvaardbaar vinden, De
KVP'er Peijnenburg, mede namens
ARP en CHU sprekend, zei dat uitstel
hem lief was geweest. „Wij moeten he
laas erkennen dat daartoe de ruimte
ontbreekt. Het begrotingstekort is tot
zodanige proporties uitgegroeid dat een
verdere vergroting - ook tijdelijk - on
gewenst is", aldus Peijnenburg.
De PvdA-er Paul Janssen vond dat de
regering terecht door de zure appel heeft
gebeten". Hij pleitte voor een verstevi
ging van de greep op de prijsontwikke
ling. „De invoering van de btw-
verhoging moet doeltreffend worden
begeleid. De prijsverhoging moet tot het
strikt noodzakelijke beperk t wordenEr
moet een doeltreffende controle ko
men". aldus Janssen. Prijsverhogingen
moeten volgens de PvdA'er niet te ge-
Onderzoek naar
voorkomen tedd
in Nederland
DEN HAAG - Deskundigen van hel mi
nisterie van volksgezondheid en mi
lieuhygiëne zijn aan het natrekken of in
ons land ook het onkruidbestrijdings
middel tetrachloordioxine voorkomt.
Dit middel is beter bekend als TCDD,
het giftige spul dat de milieuramp in
het Italiaanse Seveso heeft veroor
zaakt
Maandag kwamen er berichten dat dit
dioxine zich in het Amerikaanse milieu
en in de voedselketen zou bevinden. Dit
was aanleiding voor meerdere aandacht
in het ministerie. Een woordvoerder zei
ons voorlopig niet aan te nemen dat
TCDD in ons land voorkomt
makkelijk worden toegestaan. Bij da
ling van de grondstoffenprijzen moeten
prijsverlagingen afgedwongen worden.
In de NOS-lv-rubriek 'Den Haag van
daag' kondigde minister Lubbers aan
dat het kabinet volgend jaar zal stre
ven naar een prijsstijging die het per
centage van 6,25 niet zal overschrijden.
Dat houdt in dat de prijzen volgend
jaar 2 procent minder omhoog mogen
dan dit jaar het geval zal zijn. Over de
door de regering nagestreefde 8,25 pro
cent prijsstijging voor dit jaar zei de
bewindsman, dat hij er nog steeds re
kening mee houdt dat dat streefpercen
tage gehaald zal worden. Daarbij hield
hij naar zijn zeggen rekening met de
droogte en andere omstandigheden die
de prijzen doen opdrijven.
LAATSTE LEVENSTEKEN VAN 2 AUGUSTUS
VINKE VEEN - Van een uit vier personen bestaand gezin uit
Vinkeveen is niets meer vernomen sinds het op 2 augustus
op het punt stond van het Griekse Patras per boot over te
steken naar Brindisi. Zuid-Italië. Buitenlandse zaken heeft
de ambassades in Athene en Rome verzocht uit te zien naar
de vier mensen en hun oranje VW-bus. Het zijn de 33-jarige
Luuk W. H. F. Scholte. zijn even oude vrouw Els en hun
zoontjes Nico Jan (bijna drie) en Martijn (één jaar).
Van de ambassades, die contact zouden opnemen met de
Nederlandse consuls op Korfoe (waar de boot een stop
maakt), in Patras en Brindisi, was dinsdagavond nog geen
bericht ontvangen. Op het departement achtte men de kans
'vrijwel uitgesloten' dat het gezin zou zijn gearresteerd of
verongelukt 'omdat juist Italië en Griekenland in zulke ge
vallen de Nederlandse vertegenwoordingen hiervan direct
in kennis stellen'.
Maar de reacties van familie, buren en vrienden geven wel
ongerustheid, die ten top steeg toen Luuk ook op zijn ver
jaardag, afgelopen maandag, niets van zich liet horen. Elke
week sinds zij begin april Nederland verlieten werd eenmaal
naar de wederzijdse ouders in Hoofddorp en Nieuw-Vennep
getelefoneerd. Eind juli kregen zij zo'n telefoontje voor het
laatst
In een van de laatste brieven, ook eind juli verzonden, schre
ven zij dat Turkije en Griekenland zoveel duurder waren
uitgevallen, dat zij in Brindisi geld zouden opnemen. Volgens
hun bank. de ABN in Vinkeveen. is de rekening echter al
geruime tijd niet aangesproken. Els' moeder, die elke week
bovendien een kaart of brief ontving, heeft na een kaart geda
teerd 28 juli niets meer vernomen.
Laatste levensteken
Het laatste levensteken is tot dusver een op 2 augustus geda
teerde brief die Luuk vanuit Patras aan zijn vader zond.
waarin hij meldde die avond om half tien (met gezin en auto)
aan boord van het schip naar Brindisi te zullen gaan. Uit
naspeuringen is echter gebleken dat zij niet in Rome bij
vrienden zijn geweest en ook niet later bij familie in Spanje.
Luuk en Els Scholte hadden besloten 'een grote vakantie
voor een paar jaar tegelijk' te nemen, nadathij in het voorjaar
zijn bedrijf in Den lip (Noord-Holland), waar polyester boten
werden vervaardigd, had verkocht Begin april vertrokken zij
via Roemenië naar Turkije en zouden dan nog door Grieken
land, Italië en Spanje naar Engeland gaan. In september zou
hij aan de vrije universiteit geschiedenis gaan studeren.
DEN HAAG: In de tweede kamer is
dinsdagavond gesproken over het
beleid van minister Van Agl van jus
titie inzake de abortuskliniek Bloe-
menhove. Op de foto PvdA-
woordvoerder Roethof in gesprek
met de minister.
Haags protest bij
Bangladesj tegen
proces-Custers
DEN HAAG - De Nederlandse regering
heeft haar tijdelijk zaakgelastigde in
Dacca opdracht gegeven bij de regering
van Bangladesj te protesteren tegen
het feit, dat het proces tegen de Neder
landse ontwikkelingswerker-
journalist drs. Peter Custers achter ge
sloten deuren zal worden gehouden.
Zaterdag besloot het 'Special Marshall
Law Court' in Dacca het verzoek van de
openbare aanklager tot geheimhouding
van het proces in te willigen.
Custers wordt verdacht van 'samenzwe
ring tegen de regering van Bangladesj'.
Het protest van de Nederlandse rege
ring is met name gericht tegen het feit,
dat bij de rechtszittingen geen verte
genwoordiger van de Nederlandse am
bassade aanwezig mag zijn. Hierover zal
mr. Brouwer namens de Nederlandse
regering 'ernstige verontrusting' uit
spreken, in het internationale diploma
tieke verkeer een vrij krachtige term.
VALKENBURG (ANP) - Gedeputeerde
staten van Limburg hebben het besluit
van de raad van Valkenburg tot aan
koop van de Euro-Hal waarin binnen
kort het tweede speelcasino van Neder
land wordt gevestigd, goedgekeurd.
(Van onze parlementaire redactie)
)EN HAAG - De tweede kamer heeft
linsdagavond scherpe kritiek geuit op
iet beleid van minister Van Agt inzake
Ie Bloemenhovekliniek. Slechts van
CVP en .ARP kreeg hij'onvoorwaarde-
ijke steun. Tot een motie van afkeu-
ing kwam het echter niet. omdat de
neerderheid een kabinetscrisis op dit
noment niet aan wil.
Je kritiek op Van Agt kwam uit twee
'erschillende hoeken. Aan de ene kant
3vóA. WD en CPN. die betoogden dat
/an Agt zijn boekje te buiten is gegaan
ioor tegen de zin van de kamer te trach-
en de Bloemenhovekliniek te sluiten,
lan de andere kant DS'70, CH en de
rleine christelijke partijen, die vonden
lat Van Agt niet had moeten zwichten
voor de actievoerders, die het geplande
optreden van de politie hebben verij
deld.
KVP en ARP stelden zich bij monde van
hun fractievoorzitters (een duidelijk te-
ten hoe hoog beide partijen de kwestie
opnemen) vierkant achter Van Agt.
Aanmerkingen hadden ze wel op de
ange periode dat Van Agt de kamer in
onzekerheid heeft gelaten of hij al dan
niet als bewindsman zou aanblijven.
Zoals bekend schreef Van Agt in zijn
eerste brief over Bloemenhove dat hij
nog niet tot een besluit was gekomen of
hij in de gegeven omstandigheden mi
nister kon blijven. In de tweede maakte
hij aan de onzekerheid hieromtrent een
eind met het argument dat hij als minis
ter meer invloed op de gang van zaken
rond abortus kan uitoefenen dan als
ambteloos burger
Steekspel
Een vinnig politiek steekspelletje ont
stond toen AR-fractieleider Aantjes de
PvdA uitdaagde om openlijk te verkla
ren of zij nog wel vertrouwen heeft in
Van Agt. „Er is staatsrechtelijk geen
enkele reden dat het vertrouwen niet
meer zou bestaan. Als de PvdA een an
dere mening is toegedaan, moet dat
vanavond blijken", aldus Aantjes.
Fractieleider Van Thijn deelde daarop
mee dat het vertrouwen staatsrechte
lijk nog net voldoende aanwezig was,
maar dat het politiek gezien wel erg
schraal uitviel.
Van Thijn erkende dat het abortus
vraagstuk de coalitiepartners diep ver
deeld houdt, „maar", zei hij, „het Is
daarom verstandig eikaars standpun
ten te respecteren en alles te doen om
een kabinetscrisis te voorkomen. Er is
immers nog steeds meer dat ons ver
bindt dan ons verdeeld houdt", zo zei
hij Hij waarschuwde echter dat als Van
Agt de komende maanden mocht be
sluiten toch naar zijn oude beleid terug
te grijpen, er ongetwijfeld 'zwarigheden
boven de markt zullen hangen'.
Aantjes stelde Van Thijn nog een
tweede vraag, namelijk of het juist is dat
Van Thijn in de nacht van 19 op 20 mei.
toen het tweede politie-optreden tegen
Bloemenhove vroegtijdig uitlekte en
uiteindelijk door Van Agt werd afgelast,
con tac t heeft gehad met het Catshuis en
het bestuur van Bloemenhove. Aantjes
suggereerde hiermee dat het Van Thijn
is geweest die. wellicht samen met mi
nister Vomnk, het bestuur van Bloe
menhove van het naderende politie
optreden op de hoogte heeft gesteld.
Taak
Van Thijn gaf het contact volmondig
toe. Hij benadrukte echter dat het de
normale taak is van een leider van een
regeringsfractie om conflicten binnen
het kabinet te bezweren. „Als er onheil
dreigt en de vonken er af spatten", zei
hij, duidelijk doelend op Andriessen en
diens partijgenoot Lubbers, „geloof ik
in het overlegmodel, en niet in polari
satie".
WD-leider Wiegel mengde zich daarop
in het debat en daagde Van Thijn uit te
zeggen met welke ministers hij op het
Catshuis tijdens het nachtelijke beraad
contact had gehad. Van Thijn ging daar
niet op in. „Het is niet belangrijk wie ik
precies aan de lijn heb gehad. Als u het
toch wilt weten, moet u het maar aan de
regering vragen", zo zei hij.
Ook de meeste andere fracties hadden
in hun eerste bijdrage hij minister Van
Agt geïnformeerd hoe de voorgenomen
politieactie was uitgelekt en wat de
beweerde rol van minister Vorrink
daarin is geweest Daarnaast wilden
met name KVP en ARP weten in hoe
verre de Bloemenhovekliniek kan blij
ven functioneren als het binnenkort te
behandelen wetsontwerp van PvdA en
VVD van kracht wordt. „Als de kliniek
op grond van dat wetsontwerp open
kan blijven, is er voor ons des te meer
reden dat wetsontwerp te bestrijden",
zo verklaarde mr. Andriessen. Minister
Van Agt zal de kamer vanmiddag ant
woorden.
Aan gouverneur Edmund G. Brown
Jr. van Califomiè is maandag ter onaer-
tekening voorgelegd een nieuwe ioet,
eerste in haarsoortinde Verenigde Sta
ten, die het recht op sterven van onge
neeslijke zieke en kunstmatig in leven
gehouden mensen erkent.
INDRUK IN BRESKENS, VLISSINGEN, COLIJNSPLAAT
BEDRAGEN 'NIET
AAN TE GEVEN'
VLISSINGEN - De Zeeuwse vismijnen
ondervinden ernstig nadeel van het feit
dat op grote schaal vis buiten de mij
nen om wordt verkocht. Zowel in Vlis-
singen als in Breskens en Colijnsplaat
wordt gesteld dat de tekorten, waar
mee de vismijnen toch al te kampen
hebben, nog worden vergroot doordat
vissers hun producten - en met name
tong en schol - niet via de afslag verko
pen. Moeilijk valt aan te geven om hoe
grote bedragen het gaat die de mijnen
mislopen, omdat niet bekend is hoeveel
kilo's vis zonder tussenkomst van de
vismijn worden verhandeld. Maar op
alle drie de Zeeuwse mijnen heeft r
de indruk dat het om belangrijke hoe
veelheden gaat.
Wethouder G. J. A. M. Adan van Vlissin-
gen stelt dat de gevolgen van hel passe
ren van de vismijn tweeerlet zijn. „Als
tong buiten de vismijn om verhandeld
wordt krijgt de gemeente niet de vast
gestelde drie procent van de besom
ming. Een ander gevolg is dat de groot
handelaar die direct van de visser
koopt, daar lagere prijzen biedt. Dat
houdt tevens in dat de prijzen op de
vismijn lager komen dan ze zouden
moeten zijn".
Wethouder Adan heeft geen gegevens
over de hoeveelheden waar het om gaat,
maar naar zijn gevoel gaat het toch wel
om tienduizenden kilo's. Der vismijn in
Vlissingen heeft voor 1976 een geraamd
tekort van 170.000,-. Doordat de ge
volgen van de quotering later merkbaar
worden dan men aanvankelijk veron
derstelde zal dat tekort mogelijk wat
kleiner worden. „Maar", zo stelt de heer
Adan, „het handelen buiten de vismijn
om is een factor die het tekort weer grote
maakt". Naar de mening van de Vlis-
singse wethouder is het van belang dat
wordt nagegaan hoe de financiële posi
tie van de vismijnen w .rdt verbeterd.
„Er is een landelijk overlegorgaan dat
daarop studeert. Je kunt denken aan
een verhoging van het percentage dat
de gemeenten van de besommingen
krijgen. Er valt aan te deken van de
handelaren een percentage te vragen.
Men is daar nog niet uit".
Funes t
De directeur van de vismijn in Colijn
splaat, de heer F. Minneboo, stelt dat de
vismijn In Colijnsplaat niet normaal al
met grote hoeveelheden tong en schol te
maken heeft. „Daardoor wordt bij ons
op kleine schaal buiten de mijn om tong,
schol en ook wel paling verkocht. Hoe
wel het niet om belangrijke hoeveelhe
den gaat, is het toch funest voor de mij
nen. die toch al met tekorte kampen.
Bovendien graven de vissers hun eigen
graf. Ze lopen het risico de afeetmoge
lijkheden via de afslag kwijtraken. Aan
Twee jaar:
te schamel
§]\Tmiscer Van Doom heeft
gisteren nog eens zijn stand
punt herhaald over de finan
ciering van de regionale om
roep in Nederland. Hij deed
dat bij de start van de uitzen
dingen. die vanaf heden worden ver
zorgd door de Stichting Regionale Om
roep Brabant, een instelling die twee
jaar met rijksmiddelen mag experimen
teren Met deze exploitatie is zo rond de
anderhalf miljoen per jaar gemoeid en
dat wil de minister voorlopig op tafel
leggen. Na twee jaar echter vervalt deze
steun en moet de regio zelf maar voor
een financiering zorgen. Diezelfde op
vatting was al te vinden in de nota van
vorig jaar over het massamedia-beleid.
Regionale omroep - zo stelde toen de
munster - is te beschouwen 'als een wel
zijnsvoorziening voor de regio en moet
uit de regionale (gemeentelijke, provin
ciale) middelen worden gefinancierd.'
De bewindsman achtte het overigens
ook mogelijk om in de toekomst be
paalde opcenten te heffen op de om
roepbijdragen in die gebieden, waar
men over een regionale omroep be
schikt. Dat moet nog nader bestudeerd
worden. Hetlijk uiterst twijfelachtig dat
die studie over twee jaar gereed zal zijn
en dat zou betekenen, dat de provincie
Noord-Brabant en de gemeenten in het
oostelijk deel van dat gewest - de regio
waarvoor de uitzendingen bestemd zijn
- de exploitatie van de zojuist begonnen
omroep moeten betalen Het is nogal
vreemd.
-Ln de nota massamedia-beleid schreef
de bewindsman destijds plechtig, dat
het 'zinvol is de regio te confronteren
me t de offers, die nodig zijn voor behoud
van de eigen levensstijl en bevordering
van de samenlevingsopbouw'. Daaruit
wordt duidelijk dat Van Doom doods
bang is voor een imitatie op kleine
schaal van wat dan de nationale omroep
wordt genoemd. Elders in de nota zegt
hij dat heel nadruk
kelijk: 'De functie
van de regionale
omroep dient men
als wezenlijk ver-
■sehillend van die
van de landelijke omroep te zien.' Zo
leenthetelement 'verstrooiing' zich niet
of nauwelijks voor een specifieke regio
nale aanpak, vindt de minister. Waarom
niet? De praktijk van de oude regionale
omroepen - in het noorden en in Lim
burg - wijst er op dat er wel degelijk
mogelijkheden zijn voor het element
verstrooiing via een regionale uitzen
ding. Dat maakt die omroepen voor de
luisteraar mede aantrekkelijk. De be
windsman denkt echter kennelijk aan
een soort getuigende uitzendingen voor
- we herhalen het nog maar eens - 'het
behoud van de eigen levensstijl en be
vordering van de samenlevingsop
bouw.' In Oost-Brabant mogen ze dat
nu twee Jaar waar maken, waarna ze
'zinvol' geconfronteerd zullen worden
met de offers die daar voor nodig zijn.
We zien nu al de dan onvermijdelijk
aanbrekende touwtrekkerij tussen de
provincies en gemeenten enerzijds en
het rijk anderzijds: de begrotingen van
deze lokale en gewestelijke instellingen
zijn immers met zodanig dat daar zo
maar even een anderhalf miljoen op ta
fel kan komen.
de ene kant oefenen de vissersvereni
gingen druk uit op de gemeenten om de
mijn open te houden en aan de andere
kant zorgen ze door buiten de mijn om
vis te verhandelen voor een verhoging
van het tekort".
Wethouder J.J Vergouwe van Oostburg
- die de vismijn Breskens in zijn porte
feuille heeft - wil het probleem van de
visverkoop buiten de vismijn om op
korte termijn aan de orde stellen in het
provinciaal overleg van de vismijnen.
Hij zal er- zo is in het college van b. en w.
van Oostburg dinsdag overeengekomen
- op aandringen zo spoedig mogelijk te
Slat zie pagina 7 kolom 2)
De
'e manier w-aarop'ih Nederland het
probleem van de regionale omroep
wordt aangepakt, toont bij voorbaat
een aantal mogelijkheden om deze hele
zaak te doen mislukken. De financiering
door de streek is daar een van; provin
cies en gemeenten zullen er weinig of
niets voor voelen. Voor Zeeland bete
kent dat ln ieder geval, dat er voorlopig
niets van een regionale omroep kan ko
men. Eén blik op de provinciale en ge
meentelijke begrotingen is in dit op
zicht voldoende: de ruimte is hier nihil.
Is dan de mogelijkheid van opcenten op
de kijk- en luistergelden wellicht een
aantrekkelijke gedachte? In principe
wel. Daaraan zal echter een politieke
besluitvorming in nationale zin vooral
dienen te gaan: de bewuste wetzal deze
heffing mogelijk moeten maken. Dat
houdt echter weer in, dat elke regio in
Nederland het recht moet hebben een
eigen omroep - en in de toekomsteen tv
- te vragen. Maar dan zal die bevolking
in de bewuste regio het over de wense
lijkheid daarvan eens moeten zijn: zij
gaat die immers via de kijk- en luister
gelden zelf betalen. Uit recente onder
zoekingen evenwel is in een aantal
'experimenteeri-gemeenten gebleken,
dat daar de daadwerkelijke deelneming
van de bevolking gering is. De onder
zoekers zijn in dit opzicht uiterst terug
houdend met hun conclusies. 'Over de
positieve of negatieve uitkomst van de
experimenten nu al een oordeel uit te
spreken lijkt ons voorbang*, aldus een
werkgroep van de Amsterdamse uni
versiteit over de bestaande experimen
ten in enkele gemeenten. In één daar
van, m Dronten, konden zelfs de mensen
van de lokale omroep voor zichzelf nog
geen antwoord geven op de vraag of hun
omroep mogelijkheden gaf die er anders
m hun samenleving niet zouden zijn. Ze
gaven toe; 'Alleen als dat zo is bestaat er
reden om door te gaan'.
U.i
de gang van zaken in de
experimenteer-gemeenten valt af te lei
den dat de periode van twee Jaar -
waarop de minister gisteren nog weer zo
nadrukkelijk heeft gewezen - veel te
kort is om tot zinnige conclusies te ko
men. Er is dan nog geen gelegenheid
geweest om programma's bij te sturen,
om ze aan te passen aan de verlangens
van het publiek. Dat publiek behoort de
belangrijkste categorie te zijn, maar
komt er in werkelijkheid niet aan te pas.
..Technici en programmamakers heb
ben het medium praktisch volledig in
handen, zonder werkelijke invloed of
(Slot zie pagina 3 kolom l
