OIALE ZEEUWSE COURANT
STAKINGSOPROEP
IN ZWART SOWETO
PZG
In Zeeland op korte termijn geen
nieuwe ruilverkavelingsgebieden
de krant
van zeeland
Onderzoek verkeerd
opblazen schoorsteen
Noord-Korea betuigt
spijt bij Amerika
KLACHT OVER DOOD
PATIËNTEN IN
MARINEHOSPITAAL
Politie houdt rekening met
nieuwe campagne van geweld'
vandaag
PROTESTMARS VAN ZUIDMOLUKKERS
VIJF IN UITVOERING; EEN IN STUDIE; EEN VOOR STEMMING
Hollende
hammetjes
pagina I
219e jaargang no. 199
Maandag 23 augustus 1976
JOHANNESBURG (UPI/REUTER) - De Zuidatrïkaanse politie heeft zondag meegedeeld dat m
Soweto, de zwarte woonstad bij Johannesburg, vlugschriften circuleren waarin wordt opgeroepen tot
een werkstaking van maandag tot woensdag en een nieuwe campagne van geweld tegen de regering.
Volgens de politie willen 'agitators', voornamelijk jongelui en studenten, de industrie rondom Johan
nesburg stilleggen.
Generaal Michael Geldenhuys, het hoofd van de Zuidaffikaanse politieke politie, heeft verklaard dat
werkwillige zwarte arbeiders door de politie beschermd zullen worden tegen intimidatie door rasge
noten. Hij zei dat momenteel een 'zenuwoorlog' woedde.
Kolonel P. J. Coetzee van de politie van
Johannesburg, zei dat vanaf maanda
gochtend twee uur extra politie in So
weto dienst zou doen en gestationeerd
zou worden bij alle haltes van bussen
en treinen met bestemming Johannes
burg.
Namibië
Sam Nujoma, president van de Swapo,
de bevrijdingsorganisatie van Zuid-
WestrAfrika ofwel Namibië, heeft zon
dag bij een bezoek aan Zambia aange
kondigd dat de strijd tegen de Zuidafri-
kaanse overheersing zal worden opge
voerd en dat men Cuba en de Sowjetr
Ome daarbij om militaire hulp zal vra
gen.
Nujoma zei dat de Swapo elke door
Zuid-Afrika geïnstalleerde regering on
der de voet zal lopen. Hij doelde daar
mee ongetwijfeld op de plannen om in
1978 in Namibië een multiraciale rege
ring te vormen, plannen die bekend zijn
gemaakt na afloop van een door Preto
ria op touw gezette conferentie m Wind
hoek over de toekomst van het vroegere
Duitse koloniale bezit: Zuid-West- -
Afrika
raadsel
voortzetten
KVP-voorzitter Vergeer vindt dat het
CDA moet streven naar een regering
met de PvdA.
geslaagd
De toerisUsche
tauratie van de
groot succes.
PAGINA 7
overzicht
AVRO kijkt terug op 25 jaar tv
amusement. Twiggy beproeft haar ge
luk als zangeres; radio- en televisiepro
gramma's, strips.
i ORT
goed begin
Willem van Hanegem brengt lijn in
spel van zijn nieuwe club AZ'67 n
krijgt tevens een gele kaart.
toeschouwer
Wim Suurbler vindt het hem door Ajax
aangeboden basiscontract te weinig en
is op zoek naar een andere club.
PAGINA 11
onhoudbaar
Tegen een ontketende Marlies Ver-
cruljsse was zaterdagmiddag in de
Goese Ganzetrek met op te tomen.
klaar
explosie
De Zeeuwse atletiekdelegatie sloeg op
de Nederlandse kampioenschappen
verbiddehjk toe.
.feest
Middelburg behaalt ln de jubileumwed
strijd tegen AFC Amsterdam een
diend gelijkspel (3-3).
„Wij zullen ons verzet verhevigen", al
dus Nujoma. „maar wij zijn niet van
plan het voorbeeld te volgen van buur
land Angola dat bij de strijd om de onaf
hankelijkheid en de daarop volgende
machtsconfrontaties buitenlandse
OVER DOOD TWEE OFFICIEREN
WASHINGTON (REUTER) - Het witte
huis heeft zondag bekendgemaakt dat
president Kim Il-Soeng van Noord-
Korea zijn spijt heeft betuigd over het
doden van twee Amerikaanse officie
ren door N'oordkoreaanse soldaten.
Maar Kims boodschap is door het witte
huis en het ministerie van buiten
landse zaken in Washington afgewezen.
De militaire paraatheid die voor het
betrokken gebied is afgekondigd blijft
vanwege de gebleven spanningen van
kracht.
Van officiële zijde werd vernomen dat
Kim voor de moord op de officieren geen
verontschuldigingen heeft aangeboden
Het incidenthad plaats tijdens een ruzie
over het snoeien van een boom in de
gedemilitariseerde zone die de Ameri
kaanse surveillance belemmerde
Noord-Korea heeft de Verenigde Staten
verder beschuldigd van provocerend
optreden in de zone die beide Korea's
scheidt, aldus de officiële kringen in
Washington
Zowel het witte huis als het ministerie
van buitenlandse zaken verklaarde dat
de boodschap van de Noordkoreaanse
president een indirecte schuldbekente
nis was, maar niettemin niet aanvaard
baar omdat geen verantwoordelijkheid
werd aanvaard en de schuld dat het zo
verkon komen aan de Verenigde Staten
werd gegeven
De officiële kringen zeiden dat zij het
nodige voorbehoud hadden ten aanzien
van Noordkorea's toekomstige hande
len. gezien de moeilijke situatie die al
jaren m de gedemilitariseerde zone
heerst. Daarom zullen de Verenigde
Staten hun waakzaamheid niet ver
slappen.
Terwijl Noord-Korea spijt betuigde
stoomde een Amerikaanse parate
manne-eenheid rondom het vliegdek
schep 'Midway' op naar de Koreaanse
wateren als vertoon van macht tegen
over de Noordkoreanen Vrijdag al arri
veerden in Zuid-Korea twee squadrons
Amerikaanse gevechtsbommenwerpers
en straaljagers.
troepen heeft gebruikt De Swapo wil
volgens zijn leider geen Cubanen ol
Russen maawel militaire steun uit die
landen
Bloedbad
President Kenneth Kaoenda van Zam-
l i voorziet een 'onvoorstelbaar bloed
bad' in Zuid-Afrika In een vraagge
sprek met het Duitse blad 'Der Spiegel'
zei hij. dat nu in Zuid-Afrika het punt is
bereikt, dat de Afrikanen tegen de bepa
lingen van de apartheid in opstand ko
men
Leiders van Zuidafrikaanse zwarte
thuislanden hebben zaterdag de apar
theidspolitiek van het blanke minder
heidsbewind openlijk veroordeeld Zij
drongen aan op een spoedbijeenkomst
met premier John V'orster om de grote
onrust onder de zwarte meerderheid te
bespreken.
Na afloop van een bijeenkomst waaraan
de eerste ministers en andere vertegen
woordigers van zeven van de negen
thuislanden deelnamen, werd een ge
meenschappelijke verklaring uitgege
ven. waarin werd gezegd dat de rege
ring, gezien haar voortdurende weige
ring om de fundamentele rechten van de
mens aan de negerbevolking toe te ken
nen. blijkbaar alleen gevoelig is voor
geweld
VOOR MILJOEN AAN
KUNST EN ANTIEK
GESTOLEN
BILTHOVEN (ANPI - Bij de Biltho-
vense bonthandelaar Ch. Chiotakis is.
naar zaterdag bekend is geworden,
donderdagavond voor ruim een mil
joen aan kunst en antiek gestolen. Van
de daders ontbreekt tot nu toe elk spoor
volgens de politie.
Er worden een aantal zeventiende-
eeuwse schilderijen vermist waaronder
een aan Rembrandt toegeschreven
schilderij voorstellende Joseph en de
vrouw van Potifar. Daarnaast een aan
Gerard Dou toesgeschreven werk
AMSTERDAM - Een kleine 200 Zuid- De demonstranten liepen met spandoe-
molukkers- meest jongeren - liepen za- ken waarop een beroep werd gedaan op
terdagmiddag in de Amsterdamse bin- de Nederlandse bevolking om de steun
nenstad mee in een protestoptocht die aan Indonesië stop te zetten, de bouw
was georganiseerd door het Comité van oorlogsschepen ten behoeve van
Onderdrukte Volkeren in en nabij In- Indonesië te beindigen en Oost-Timor
donesie. te bevrijden. Velen verklaarden zich via
de spandoeken bovendien solidair met
de Fretilin-beweging op oostelijk Ti-
mor Een van de eisen was bovendien de
vrijlating van alle politieke gevangenen
in heel Indonesië
De demonstratie en bijeenkomst verlie
pen beide uiterst rustig.
KANTOORGEBOUW IN HEERLEN VERNIELD,
ENKELE HUIZEN ZWAAR BESCHADIGD
HEERLEN - Maandagmorgen komen de instanties, die be
trokken zijn bij de sloop van de „Lange Jan", bijeen onder
leiding van mr. Van Woensel, officier van justitie. In het ge
rechtelijk onderzoek zal nagegaan worden hoe het kan dat de
schoorsteen de verkeerde kant uitviel, waarom hij precies 180
graden verkeerd terecht kwam en wie de uiteindelijke ver
antwoording draagt voor de technische ingrepen.
Voor het onderzoek is de hulp inge
roepen van het Haags gerechtelijk
laboratorium, dat op zijn beurt des
kundigen van TNO in Delft zal in
schakelen. Dat is gedaan, omdat alle
deskundigen uit de oostelijke mijn
streek op een of andere manier al
betrokken zijn bij de sloop en dus
min of meer partij zijn.
De Lange Jan kwam niet op open
industrieterrein terecht, maar op de
Kloosterweg. Hij vernielde een kan
toorgebouw en beschadigde enkele
woningen. Persoonlijke ongelukken
deden zich niet voor. omdat de hui
zen in de omgeving van de Lange Jan
waren ontruimd. Diverse panden he
pen glasschade op. In een groot ge
deelte van Heerlen viel bovendien de
elektrische stroom uit. omdat de
schoorsteen ook een transformator
huisje trof
De slopersfirma Couwenbergh heeft
zich intussen voorzien van juridische
bijstand In deze zaak staan de Ar
beidsinspectie en de sloper 'en met
hem de opdrachtgever Oranje Nas
sau en hun deskundigen, onder wie
het ingenieursbureau Hernam
tegenover elkaar
Vrijdagmiddag om vier uur waren
werknemers van de firma Couwen
bergh helemaal klaar met de voorbe
reidingen. Op dat moment kwam een
technisch ambtenaar van de Arbeid
sinspectie van het district Maas
tricht. die op grond van voorschriften
uit de Sloopwet van 1934 opdracht
gaf om nog een aantal technische in
grepen te doen. Deze ingrepen had
den betrekking op het verzwakken
van de twee scharnierpunten en de
achterwand van de schoorsteenvoet.
De Arbeidsinspectie eiste van Cou
wenbergh. dat hij alle betonijzer, dus
de hele wapening in de voet. zou
doorbranden.
Voorschriften
Couwenbergh. daarin gesteund door
zijn deskundig adviseurs.,weigerde
in eerste instantie de order* van de
ambtenaar van de Arbeidsinspectie
op te volgen. Daarop liet de Arbeid
sinspectie weten geen toestemming
te geven voor het omverschieten
van de schoorsteen. Argumenten
voor het stellen van zijn eisen wer
den door de ambtenaar niet gege
ven, zo werd op de persconferentie
zaterdag meegedeeld. „Hij zwaaide
alleen met de voorschriften
Volgens de wet is het een misdrijf om
aanwijzingen van een ambtenaar
van de Arbeidsinspectie niet op te
volgen Couwenbergh stond toen
voor de keuze; het bevel opvolgen of
de sloop uitstellen. Hij koos het eer
ste. met het vermelde resultaat.
Twee personeelsleden van de Heer-
lense firma Rouppe van der Voort, de
27-jarige A A M. M. van G. uit Ur-
mond en de 29-jarige A. H. K. uit Els-
loo zijn zaterdag door het dak van
éen loods van hun bedrijf aan de Sit-
tarderweg in Heerlen gezakt en ern
stig gewond Zij maakten een val van
circa fi meteren moesten met diverse
inwendige kneuzingen en fracturen
in het de Weverziekenhuis worden
opgenomen.
Dit voorval is een indirect gevolg van
het opblazen van de 'Lange Jan'.
Beide personeelsleden hoorden
mensen op het dak van de bedrijfs
gebouwen lopen Zij gingen kijken,
joegen de kijkiustigen die vanaf dit
dak de val van de Lange Jan' wilden
gadeslaan weg en zakten daarbij zelf
door het dak Het duurde geruime
lijd voordat de gewonden naar het
ziekenhuis konden worden overge
bracht
Arrestatie Japanse
oud-minister
in Lockheed-affaire
TOKIO (AFP/UPI) - Zaterdag is Tomi-
saboero Hasjimoto gearresteerd, die
van 1970 tot 1971 minister van vervoer
in Japan is geweest. Hij wordt ervan
beschuldigd steekpenningen aange
nomen te hebben van de Amerikaanse
vliegtuigfabriek Lockheed.
De 75-jarige Hasjimoto is de derde Ja
panse oud-minister, die in de
Lockheed-affaire is gearresteerd.
De andere twee zijn oud-prenier Tanaka
en de 48-jange Sato, gewezen onder
minister van vervoer
Hasjimoto wordt ervan verdacht enkele
miljoenen yen als steekpenningen in
ontvangst genomen te hebben toen hij
secretaris-generaal was van de
liberaal-democratische partij
Verpleegster; Overdosering"
HAARLEM (GPD/ANP) - Een 43-jarige
verpleegster heeft bij de officier van
justitie in Haarlem mr.J.L.A. Andreae,
een aanklacht ingediend legen een in
ternist van het marinehospitaal in
O verveen. Deze wordt beschuldigd van
het plegen van euthanasie. De dood van
ernstig zieke patiënten in het marine
hospitaal zou het gevolg zijn van het
inspuiten van hoge doseringen verdo
vende middelen.
Het inspuiten zou sinds ruim vier jaar
geschieden door een in het marine hos-
Yersekse Moer
nog onzeker
GOES - In Zeeland zullen op korte ter
mijn geen nieuwe gebieden voor een
ruilverkaveling in aanmerking komen.
Naast de lopende verkavelingen - vijf
stuks - en de aanvraag voor de Braak
man, wordt momenteel alleen een stu
die uitgevoerd naar de mogelijkheden
voor verkaveling van de Yersekse
Moer. „Verder zijn er geen aanvragen
en er zijn ook geen gebieden die we be
kijken", zegt de hoofdingenieur-
directeur voor de landinrichting in
Zeeland, ir. L. Eelkema.
Twee ruilverkavelingen zijn vrijwel ge
reed: Noord-Beveland en Koewacht, er
wordt gewerkt aan de financiële afwik
keling. Bij de ruilverkaveling De Poel-
Heinkenszand is de toedeling op komst,
de ruilverkaveling Kieldrecht is in volle
gang en Kapelle-Wemeldinge is pas be
gonnen. Voor de verkaveling in de
Braakman ligt ccn advies om de stem
mingsprocedure te beginnen bij gede
puteerde staten van Zeeland. „De
stemming kan begin volgend jaar ter
hand worden genomen", vertelt ir. Eel
kema. De uitvoering van de ruilverkave
ling Scheldezoom ivoor een belangrijk
deel op Westbrabants grondgebied)
gaat definitief niet door. omdat er bij de
stemming geen meerderheid voor te
vinden was. De heer Eelkema: „Wij zeg
gen: jammer, maar de afstemming slik
je. Het heeft waarschijnlijk te lang ge
duurd. We laten het nu liggen. De ge
wone verbeteringsmogelijkheden in dit
gebied gaan door, met de gebruikelijke
subsidies bulten ruilverkavelings-
verband"
Actueel vraagpunt is. moet.de Yersekse
Moer al dan niet verkaveld worden
Door de landbouworganisaties is er ooit
een aanvrage voor ingediend en dat be
tekent volgens ir Eelkema dat de direc
tie landinrichting zich ermee bezig moet
houden ..Er zijn gegevens over het ge
bied verzameld. Die leggen we voor aan
de raad voor de bedrijfsontwikkeling in
de landbouw m Zeeland", aldus de heer
Eelkema. Hij veronderstelt dat de pro
vinciale raad aan de hand van het rap
port zal beslissen of de mening van de
streek over de Yersekse Moer zal wor
den gepeild. „Aan de hand van de uitr
komsten zal al of niet een plan worden
gemaakt. Het kan best zijn dat men aan
de hand van het rapport zegt; we gaan
helemaal de streek niet in", betoogt de
hid-landinrichting.
Ir. Eelkema benadrukt dat de Yersekse
Moer geen gemakkelijk gebied is.
„Agrarisch zeg je: nou. morgen verka
velen. Er is een matige ontwatering,
een slechte ontsluiting en versnipperde
kavels. Maar er ligt ook een gebied in
waar het veendichtaan deoppervlaktc
zit en dat voor de landbouw niet opti
maal is.
Daar is ui de loop van de jaren een na
tuurgebied ontstaan, 'n groot, gaaf ge
bied Het is ook een aankoopgebied van
het ministerie van cultuur, recreatie en
maatschappelijk werk".
De heer Eelkema vindt dat het overleg
over de Yersekse Moer niet overhaast
moet verlopen „We kunnen het 't best
op z'n Zeeuws doen, via een bestuurlijk,
rustig overlegklimaat. Ais we het met
elkaar eens worden, dan kun je er bij
wijze van spreken morgen beginnen".
De hid-landinrichting voelt er overigens
weinig voor om alleen de natuurweten
schappelijk minder waardevolle buiten
rand van de Yersekse Moer te verkave
len „Dat is erg moeilijk. Veel mensen
hebben ook grond binnen het gebied. Ik
zie dat als een lapmiddel". De heer Eel
kema geeft toe dat het gesprek over de
Yersekse Moer zich tot dusverre hoofd
zakelijk binnen landbouw-verband
heeft afgespeeld; met milieu
organisaties is er nog niet over gepraat.
„Het gaat dan ook nog maar om een
pure inventarisatie van de problema
tiek". stelt de heer Eelkema. „Daarover
moeten we om tafel gaan zitten
Hoewel er verder geen nieuwe gebieden
in studie zijn, wijst de hid-
landinrichting erop dat zijn dienst zich
wel afgevraagd heeft of er in
Zeeuwsch-Vlaanderen - en dan met
name het westelijk deel - iets gedaan
moet worden. „Het stramien van wegen
Slot zie pagina 4 kolom l
pitaal werkende internist, zonder toe
stemming van de patiënten.
Kapitein-luitenant ter zee arts jonkheer
J. A. Boreel. waarnemend voorzitter van
de medische staf deelde zaterdagoch
tend mee dat naar aanleiding van een
klacht van de verpleegster in juni een
intern onderzoek was ingesteld. Hier
voor werd een kleine commissie inge
steld. waarin naast de heer Boreel ook
geneesheer-directeur kapitein ter zee
arts J. Buur zitting had.
Volgens de heer Boreel werden alle par
tijen toen gehoord en de betreffende do
seringsschema's van de medicijnen ge
controleerd. Daaruit zou zijn gebleken
dat er geen sprake was geweest van enig
ontoelaatbaar medisch handelen. „We
dachten haar gerust te hebben gesteld
maar ze heeft daar zoals nu blijkt geen
genoegen meegenomen en een klacht
bij de officier van justitie ingediend".
Ziekteverlof
De verpleegster is met ziekteverlof ge
zonden. het personeel van het marine
hospitaal kreeg zaterdag een zwijg
plicht opgelegd
De heer Boreel zei het te betreuren dat
de verpleegster uit een soort wantrou
wen naar de justitie is gestapt „Van eu
thanasie ls beslist geen sprake, daar ben
Lk van overtuigd".
Mr Andreae kon. evenals een woord
voerder van de marine zaterdagoch
tend in verband met het onderzoek, nog
niets meedelen. Deze verklaarde wel dat
alle medewerking zal worden gegeven
om de klacht te onderzoeken.
De 20-jarige chauffeur Geert Ley uit
het Noordhollandse Beemster ls in de
nacht van zaterdatgzaterdag op zondag
overleden aan de verwondingen die hij
zaterdagavond bij een verkeersongeluk
had opgelopen.
Volgens de politie was
hij met zijn motor op de Rijperweg in
zijn woonplaats door onbekende oor
zaak achterop een bromfiets gebotst De
bromfietser kwam er met enkele
schaafwonden vanaf.