Ford en Dole beginnen strijd
voor stoel in Witte Huis
Geen groter energieverspilling te bedenken
dan per kabinetsperiode ander energiebeleid
GROENEVELT
EN DE
'MOORD' OP DE
AARDAPPELEN
OORLOG IN LIBANON
KOST SYRIË KAPITALEN
Collectieve Israel Actie
Amsterdam
Postgiro 777777
ZATERDAG 21 AUGUSTUS 1976
Arie Groenevelt speelt voor Sherlock Holmes. De voorzitter en
zijn industriebond hebben speurderswerk verricht. Voorzien van
vergrootglas en andere politieattributen zijn ze gaan snuffelen en
gaan speuren. En zowaar, de heren vonden iets verdachts. Iets
verdachts? Jawel, een aardappel in zijn bloeiende jeugd van het
leven beroofd. Door wie? Door de boer natuurlijk, die belust op
monsterwinsten zijn piepers de grond uitgraait op een tijdstip dat
de onschuldige knol nog niet eens tot een puber geworden is. Dat is
moord, of niet soms? Dat is moord via de aardappel op de consu
ment. En met veel tam-tam en grote publiciteit werd het nieuwste
moordverhaal breed uit de doeken gedaan aan het ontstelde Ne
derlandse volk.
De Industriebond is op het oorlogspad al moord en doodslag roepend. Verbalen
over moord spreken altijd geweldig aan. Ze prikkelen de sensatiegevoelens. De
meeste moordenaars worden ontmaskerd door politie en detectives. Door echte
vakmensen dus. Groenevelt en zijn bond zijn vakbondsmensen. Die woorden
lijken een beetje op elkaar. Wellicht was de verleiding daardoor te groot om ook
eens op het criminele pad te gaan. Enfin we weten allen het resultaat: de nieuwe
politiemacht heeft een moord aan het licht gebracht en zet de boer. de aardappel
teler als moordenaar in het beklaagdenbankje. De bewijsvoering van de vak
bondsspeurders is simpel en klaar De moordzuchtige boeren die nu en masse de
jonge aardappels de grond uithalen, rooien twee maanden te vroeg. Daardoor
komt de opbrengst 20 ton te laag te liggen. Resultaat: de prijzer vliegen onnodig
omhoog en de consument is het slachtoffer.
W,e
f ie is er de dupe van dit moordverhaal? De consument die verkeerd wordt
voorgelicht en de boer die hierdoor onnodig in een ongunstig daglicht wordt ge
steld De feiten liggen wat anders dan onze speurders denken of willen laten denken.
D'r zijn dit jaar in Nederland en daarbuiten vrij veel aardappels gepoot. Dat is
begrijpelijk omdat de hoge prijzen van vorig jaar als een aardig lokkertje fungeer
den. We hebben met z'n allen ondervonden hoe droog en hoe warm het was en blijft
Een ieder die enig oog voor de natuur heeft weet wat dit betekent. De gewassen
kunnen door vochtgebrek en door overdadige hitte niet groeien en produceren zoals
normaal. Dit geldt zeer zeker voor de aardappel die gesteld is op een gematigd
klimaat met genoeg regen in zijn groeiperiode. De regenval is erg wisselend geweest
van gebied tot gebiedAls we ons tot Nederland beperken betekent dit een mindere
opbrengst dan normaal over het hele land maar met grote verschillen. Zo zitten de
Usselmeerpolders wat minder slecht dan het Zuidwesten en de zandgronden. Maar
ook binnen één streek zijn nog grote verschillen. De goede gronden in het Zuidwes
ten die nog wat regen meekregen, kunnen wellicht rekenen op een halve tot twee
derde oogst (normale oogst is één). De droogte-gevoelige gronden die overal in
Zeeland verspreid voorkomen <b.v. West-Zuid-Beveland) moeten rekenen op
één-derde tot één-vierde van de normale
oogst opbrengst Dat is de reéle situatie
en dat staat haaks op de beweringen van
de vakbonds-speurders die naar hun zeg
gen een goede aardappeloogst verwaeh-
N„
POLITIEKE ARENA IN V.S. WACHT 'RUWE WORSTELING'
KANSAS CITY - President
Gerald R. Ford en senator Ro
bert Dole van Kansas hebben
donderdagavond een ogen
schijnlijk triomfantelijk einde
gebreid aan de republikeinse
nationale conventie. Hun re
devoeringen. hoewel aller
minst verrassend naar inhoud
of opvatting, hebben de ope
ning gemarkeerd van de eige
lijke verkiezingsstrijd, die na
amper drie maanden op 2 no
vember moet culmineren in de
aanwijzing van de man voor
wie vier jaar de beste stoel in
het Witte Huis gereed zal
staan: de president van de VS,
in talloze opzichten de mach
tigste man ter wereld.
President Ford en zijn nogal verras
sende keuze als tweede man, Robert
Dole. hebben de toon gezet voor een
verkiezingsstrijd, die tot een tamelijk
ruwe worsteling in de Amerikaanse
politieke arena kan uitgroeien. Hun
vrij behoedzame start maakte duide
lijk dat de republikeinen zich in alle
reerste instantie zullen richten op het
door democraten beheerste Congres,
tegen de achtergrond van de algemene
opvatting dat het land moet worden
bevrijd van een overmaat aan rege
ringsinvloed opdat via de vrije onder
neming kan worden verder gebouwd
aan meer welvaart: zonder overheid
sprogramma's van betekenis.
Eigenlijk voor het eerst heeft Ford tij
dens zijn optreden in de arena, die hij
nog slechts op de televisie had gezien,
zich gepresenteerd als de president
van het land, die prat gaat op hetgeen
hij heeft bereikt. En voor wat hij niet
heeft bereikt kreeg het democratisch
Congres de schuld.
Merkwaardig genoeg gelijken veel van
dc republikeinse klachten omtrent de
huidige situatie in de Verenigde Sta
ten als twee druppels water op de re
denen waarom de democraten ingrij
pende wijzigingen in het systeem tot
stand willen brengen Er is evenwel
een groot verschil volgens Ford is
Amerika er eigenlijk beier aan toe dan
ooit en hebben er nimmer betere ban
den bestaan met West-Europa en Ja
pan
In strijd met de teksten die Reagan-
aanhangers hebben weten toe t:e voe
gen aan het republikeinse partijpro
gramma (dat een slechts zeer onderge
schikte politieke betekenis heeft in de
gebeurtenissen die zich in de komende
maanden gaan voltrekken» verde
digde Ford met zoveel woorden de
ontspanmngspolitiek ten opzichte
van het oostblok. gebaseerd op een
sterk Amerika, dat hij betitelde als .,de
van zelfvertrouwen doortrokken leider
van de vrije wereld Hoewel zojuist
enkele Amerikaanse officieren op de
grens van Noord- en Zuid-Korea met
bijlen zijn doodgeslagen stelde hij vast
dat Amerika op voet van vrede ver
keert met alle naties en streeft naar
vrede voor alle landen ..Geen enkele
Amerikaan is op voet van oorlog er
gens op deze aarde vanavond"
Enfin, verkiezingsretoriek heeft zijn
onmiskenbare betrekkelijkheden en
het heeft zodoende weinig zin om alle
verklaringen op een goudschaaltje te
wegen. De president maakte intussen
omtrent zichzelf wel een schitterend
rapport op vooruitgang in plaats van
loze verklaringen, aanwijsbare feiten
in plaats van een glimlach, prestatie in
plaats van beloften
Zoals de democraten beloofde hij een
budgettair evenwicht (tegen 1978). een
goede landbouwpolitiek, verbetering
van de sociale zekerheidssystemen en
de gezondheidszorg Dit alles gevat in
een geloofwaardige campagne. Die hij
zei te zullen winnen.
Dole. die eerst sprak, beklemtoonde
dat de harde strijd tussen Ford en
Reagan de republikeinse partij niet
verdeeld heeft achtergelaten. Er is
enige reden om dat te betwijfelen. Met
luiderstemme en een langdurige de
monstratie trachtten Reagans aan
hangers hem op het spreekgestoelte te
krijgen. Officieel heette het dat hij zelf
niet wilde. Maar het was toen allang
geen geheim meer dat president Ford
en zijn staf er in eerste aanleg al be
zwaar tegen hadden, uit vrees voor een
pro-Reagan-demonstratie die de aan
dacht te zeer van de gekozenen zou
afleiden.
President Ford vroeg hem tenslotte
persoonlijk, toen alles voorbij was. en
kele woorden te spreken. Reagan
(ADVERTENTIE)
1u de moord zelve. 'De boeren rooien in groten getale momenteel hun onvol
doend volgroeide aardappels om zodoende de prijs op te jagen voor de consument.
Door dit rooien komt de opbrengst per ha twintig ton lager te liggen'. Aldus de
moord beschuldiging. Je zou boos worden over deze aantijging als het niet zo'n
belachelijke was. Er worden natuurlijk momenteel wat aardappeld gerooid. Dat
gebeurt ieder jaar als de voorraden van vorig jaar zijn opgeruimd en de oogst van
het komende jaar nog niet helemaal beschikbaar is. De consument wil in juli en
augustus immers ook graag aardappelen eten. Vandaar dat er altijd wat contracten
van de handel met de boeren zijn om te voorzien in die leemte. Dat is heel wat anders
dan het op grote schaal rooien met woeker-oogmerk. Iedere weggebruiker die zijn
ogen de kost geeft kan trouwens onmiddellijk beamen dat de aardappelvelden er
ongerooid bij liggen. Ongerooid maar ook berooid. Berooid in de betekenis van
miezerig, ellendig, haveloos. Een goede aardappeloogst verwacht-5 Mijne heren
vakbondsspeurders, sper uw ogen eens open en u zult zien dat op veel percelen de
piepers staan te sterven heel langzaam staan dood te gaan van de dorst. O woel
anders eens met uw blote handen wat jonge i0aardappels uit de grond. U zult dan
een schamel geheel zien, kleine scharminkelige knolletjes met lange wortels. Die
wortels noemen de deskundigen doorwas. Het betekent een niet zo best produkt.
met kans op blauwgevoeligheid. glazigheid en slechte houdbaarheid. Die knollen
moeten we nog twee maanden in de grond laten zitten en dan leveren ze een
opbrengst van twintig ton meer? Als dat sprookje eens waar kon zijn. werd iedere
aardappelteler uit dankbaarheid meteen vakbondslid. Nog twee maanden wachten
met rooien? Afgezien van fabel van de hogere opbrengst onder de huidige omstan
digheden betekent dit een rooi-aanvang per medio oktober. Dat is ons inziens de
goden verzoeken en het risico van niet kunnen oogsten door weersomstandigheden
vele malen volstrekt onnodig vergroten. De boer zou nu massaal rooien, terwijl de
verwachtigen zijn. dat door de schaarste de aardappels (weer) een heel seizoen duur
zullen blijven-5 Kóm, kom heren amateurs speurders, u overschat de domheid van
de boeren. Met een goede prijs voor ogen wacht een teler heus wel op het meest
gunstige tijdstip om zoveel mogelijk van zijn produkt uit de grond te halen - zo kan
hij de schade beperkt houden.
Zou de Industriebond van het N.V.V. heus denken dat het publiek in hun bewijs
voering- tippelt? We hebben het idee van niet. Het is al te doorzichtig. Zouden de
heren soms soms op zoek zijn naar een nieuwe Zwarte Piet nu ze van de regering Den
Uyl en van PvdA de kous op de kop gekregen hebben inzake de loonmaatregelen?
Moeten daarom de boeren dan maar op het kapitalistisch blok geofferd worden? Is
hier sprake van moord door boeren of van poging tot moord op boeren?
MR. G. W. SMALLEGANGE.
kwam Voor een zeer korte redevoer
ing die hij met opmerkelijk meester
schap presenteerde Omtrent wat de
mensen over honderd jaar zouden
denken van de mensen nu. naar aan
leiding van het lelt dat hem was ge
vraagd een tekst te schrijven die bij
Amerika s driehonderdste verjaardag
zou worden onthuld.
In die paar minuten toonde Reagan
aan waarom zijn campagne zo ver
heeft kunnen reiken. Niet omdat hij
zulke enorme politieke kwaliteiten be
zit. maar omdat hij de gave heeft men
sen te boeien met zijn talent
Die korte toespraak oogstte tranen.
En de erkenning dat bij hem vergele
ken de republikeinse kandidaten voor
november beginners zijn Het was
waarschijnlijk Reagans beste voor
stelling Die Ford moet hebben ach
tergelaten met de vraag waarom hij
zelf er onveranderlijk in slaagt met de
klemtonen zo ergerlijk in de war te
komen
De republikeinse partijconventie is
voorbij. De partij gaat de strijd in met
een naar het lijkt nietzeer overtuigend
duo. Ford: een honorabele man, maar
niet zeer aanstekelijk Dole- een onbe
kende. die niet genoeg tijd lijkt te heb
ben om zich nog totnationale status te
verheffen.
Ronald Reagan. de man van wie men
moet aannemen dat hij tegen de de
mocraten Carter en Mondale aanmer
kelijk effectiever tewerk had kunnen
gaan. wordt teruggestuurd naar zijn
ranch. Hy huilde donderdagmiddag
toen hij een groep hem toegedane jon
geren ging toespreken. En zijn vrouw
D AM ASCUS - In het blauwgeschilderde dorpje Maaloela, hoog
boven de autoweg van Damascus naar Homs hebben een stuk of
twaalf Libanese families hun toevlucht gevonden. De Libanese
priester, die al lang voor de oorlog ziin land verscheurde naar
Syrië kwam, leest er in het kerkje met de prachtige middel
eeuwse muurschilderingen en achttiende eeuwse ikonen nog de
mis in het Aramees, de taal die Jezus sprak. Hij offreert de be
zoekers een glaasje zelfgemaakte, volle. wijn. Om de kas wat te
spekken verkoopt hij bidprentjes uit Italië.
Deze Libanese vluchtelingen hebben
onderdak gekregen in het klooster
van Maaloela, anderen moeten het
doen met tentenkampen bij Homs en
leven daar onder dezelfde omstan
digheden als de Palestijnen aan het
begin van hun exodus uit Israël.
De Libanezen-met-geld hebben het in
Syrië wat comfortabeler. Zij hebben de
grote hotels bezet. Zelfs de nog in aan
bouw zijnde gedeelten van de hotels
worden verhuurd, tegen dezelfde prijs
als een geheel ingerichte kamer. De
oorlog in Libanon (tussen christenen
en moslims, tussen christenen en Pa
lestijnen en tussen Syrië en de Pales
tijnen) heeft 1.1 miljoen mensen Syrië
ingedreven. Een half miljoen is in het
bezit van een Libanees paspoort. De
andere helft van het miljoen zijn Sy-
riërs. die in Libanon als arbeiders en
zakenlieden werkten. Volgens Syri
sche opgave zijn er ook nog eens
100.000 Palestijnen Libanon uitge
vlucht.
Deze plotselinge vermeerdering van
het bevolkingsaantal heeft natuurlijk
zijn invloed op de Syrische economie.
De prijzen van huizen zijn bijvoor
beeld zo hoog geworden, dat een ge
wone Syrische werknemer ze eigenlijk
niet meer kan betalen. En dan is er het
verlies van de buitenlandse valuta die
de Syrische arbeiders in betere tijden
naar huis zonden. Maar nu zitten ze
weer thuis, en hebben geen werk.
De oorlog in Libanon, waar Syrië tot
zijn nek toe inzit, kost het land han
denvol geld: het verlies van de aan-
voerwegen via de Libanese havens en
het onderhoud van de 20.000 man
troepen in Libanon.
De
Je economische gevolgen van de
oorlog beginnen zich langzaam af te
tekenen, maar de morele en ideologi
sche gevolgen van het Syrische in
grijpen in het buurland Libanon laten
zich op dit ogenblik veel moeilijker
controleren. In de vroege zomer zijn
er wat berichten uit Damascus ge
weest dat een paar honderd tegen
standers van het Syrische optreden
tegen de Palestijnen en hun islamiti
sche bondgenoten in Libanon in de
gevangenis zijn gegooid. Er was ook
sprake van militairen die weigerden
naar Libanon te gaan en die met harde
hand aan het verstand werd gebracht
dat Hafez-el-Assad (uit het Arabisch
vertaald heet hij gewoon de heer De
Leeuw, zoals de Egyptische president
gewoon de heer De Heer is), president
van Syrië, vond dat ze wel tegen hun
vroegere kameraden de Palestijnen
moesten vechten. Verder zijn een stuk
of wat piloten met hun Migs naar het
andere buurland Irak, waarmee Syrië
ook overhoop ligt, gevlucht.
Dat was zo'n week of zes geleden. In
middels heeft een groot deel van de
wereld via de moderne communica
tiemiddelen het bloedbad van het Pa
lestijnse kamp Tel al-Zaatar, waar Sy
rië een groot aandeel in had, kunnen
aanschouwen. Alleen de Syriërs zelf
niet. Die wordt nog steeds verteld dat
hun leger de rust en orde in Libanon
aan het herstellen is.
De Syrische media hebben het drama
van Tel al-Zaatar zeven weken lang
verzwegen. Maar dat wil niet zeggen
dat de Syriërs van niks weten: solda
ten komen met verlof naar huis en ver
tellen daar wel eens wat er werkelijk in
Libanon gebeurt en bovendien kun
nen in Syrië vele buitenlandse radio
stations ontvangen worden, onder
meer de Israëlische met zijn uitzen
dingen in het Arabisch.
Hafez al Assad.
Dal
weinig berichten over oppo
sitie in Syrië tegen de interventie in
Libanon is, wil nog niet zeggen dat die
oppositie er niet is. Er kan eerder uit
worden opgemaakt dat de eerste po
gingen tot desertie (hierboven al ge
noemd) meteen al hard de kop zijn in
gedrukt. Voor het ogenblik heeft As
sad zijn land stevig onder controle.
Syrië heeft goed werkende inlichtin
gendiensten en slecht georganiseerde
politieke oppositiepartijen (die over
igens verboden zijn). Ook aan de uni
versiteiten - onder de radicale en
pro-Palestijnse studenten, is het tot
anti-regeringsdemonstraties geko
men, maar ook die zijn gesmoord.
Omdat er in Syrië niet één gediscipli
neerd georganiseerde partij van bur
gers bestaat, die Assad zou kunnen
wippen, kan alleen vanuit het leger
gevaar voor het regime komen. Maar
het leger is naar drie fronten gezonden:
Libanon, de Golan en de Iraakse
grens, waardoor de mogelijkheid van
een coup verkleind is.
Aan de andere kant kan Assad ook re
kenen op sympathie, vooral onder de
bourgeoisie die wel is gevaren bij zijn
regime en het prachtig vindt dat hij die
donderjagende Palestijnen een kopje
kleiner maakt. Deze bevolkingsgroep
heeft het ook niet erg op met de pro
gressiviteit van de Libanese bondge
noten van de Palestijnen en denken
dat als „links" het in Libanon wint, het
vuur ook naar Syrië zal overslaan.
N^a een periode van stilte, studie en poli
tieke bezinning is deze week weer eens op
twee plaatsen aandacht gevraagd voor Ne
derlands energievoorziening in de toekomst.
In Den Haag deed dat de Landelijke Stuur
groep Energie Onderzoek (LSEO), adviesor
gaan van minister Trip van wetenschapsbe
leid, met de publicatie van haar tweede tus
sentijdse rapport over de richting die we met
onze energiepolitiek nog kunnen opgaan en
wat van een bepaalde keus de gevolgen zijn.
In Middelburg stelde directeur ïr M. D. Dale
bout van de NV PZEM m het jaarverslag voer
1975 kritische vragen over de voorgestelde
koers van de regering in de energievoorzie
ning In beide gevallen blijft de problematiek
cirkelen rond de tot nu toe onbeantwoorde
politieke vraag of en in welke omvang Neder
land moet verder gaan met de invoering van
kernenergie.
Uitstel van de beslissing over de bouw van
(drie) nieuwe kerncentrales en de weten
schap dat mogelijkheden van zogenaamde
'alternatieve energiebronnen' zoals aard
warmte, wind- en zonne-energie pas in de
volgende eeuw een rol van betekenis zouden
kunnen gaan spelen, lieten niet veel andere
deuren open dan die naar de nog grotere im
port van olie. gas en steenkoooL Vooral nu
steeds duidelijker wordt dat onze eigen grote
gasbel in Slochteren (Gr) ook met oneindig
kan blijven leveren Maar wat. betekent het
nu wanneer we onze Nederlandse energie
voorziening voor de komende 25 jaar moeten
veilig stellen met toenemende invoer uit het
buitenland van olie.(aard)gas en steenkool?
Waar moeten we met onze techniek en bij de
bescherming van ons milieu rekening mee
houden wanneer we ons steeds afhankelijker
maken van olie en steenkool? Het is de ver
dienste van de LSEO-deskundigen dat ze de
gevolgen van de verschillende keuzemoge
lijkheden grondig hebben doorgerekend en
met enige nadruk hebben aangegeven waar
de grenzen van de mogelijkheden van deze
energiebronnen liggen. Op de persconferen
tie in Den Haag werden pogingen onderno
men om de voorzitter van de adviesgroep, de
Utrechtse hoogleraar prof. dr W. van Gooi tot
een uitspraak ie verlokken over de vraag of
we nu in Nederland meer kernenergiecentra
les nodig hebben, ja of nee Hij waagde zich er
niet aan onder verwijzing dat die keus met
aan de adviseurs is, maar aan de politici.
„Hetgaateronsals adviseurs van de regering
om duidelijk te maken wat de consequenties
zijn als je het één doet en het ander nalaat.
Dat moetje goed weten. En als je die gevol
gen weet moet je een beleidsplan maken
voor een penode van 10 tot 15 jaar. De uit
voering van zo'n plan zou wel eens vijf tot tien
miljard gulden kunnen kosten. Watje - als je
de consequenties op een nj hebt - niet moet
doen is: steeds om nieuw onderzoek vragen
als excuus voor het achterwege laten van be
leidsmaatregelen". Een vrij duidelijk recept
voor regering en parlement, deze opmerking
van prof. Van Gooi.
In haar tussentijds rapport heeft de stuur
groep van energiedeskundigen (uit de wereld
van wetenschap en industrie) gekozen voor
een toekomstmodel, dat uitgangspunt zou
moeten worden voor een nationaal pro
gramma voor energie-onderzoek. Bij dat mo
del wordt er van uitgegaan dat de groei van
het energieverbruik in de komendce 20 tot25
jaar geleidelijk tot nu zal afnemen Gewoon
doorgaan met een jaarlijkse groei van het
energieverbruik in ons land van 4,5*7<- is vol
gens het nu verschenen LSEO-rapport bij
een steeds grotere afhankelijkheid van het
buitenland (import) nxetmeer te hijsen. Daar
noemen ze drie belangrijke redenen voor: 1
het aanbod heeft zijn beperkingen. 2 het mi
lieu zou dat me t meer kunnen verdragen en 3
alleen om de ontwikkelingslanden de achter
stand te laten 'inhalen' die ze hebben op de
geïndustrialiseerde landen moet al op een
verzesvoudiging van de produktie wordden
gerekend. Vandaar dat Nederland met 'be
heerst beleid, verstandige en behoorlijke
planning' naar de toekomst van de energie
voorziening moet kijken. Als dat gebeurt zal
het al moeite genoeg kosten om aan de ontr
stane vraag te voldoen. En dan laat ik nog
maar even buiten beschouwing dat er onver
wachte dingen kunnen gebeuren, waarop de
Saoedi-Arabische minister Nazer deze week
nog weer eens heeft gezinspeeld: dat zijn land
de olieproduktie zou willen verminderen. De
club van prof. Van Gooi heeft globaal opge-
nader bekeken
somd welke knelpunten moeten worden
ontward om te voorkomen dat Nederland
met zijn energiepatroon met in penibele om
standigheden verzeild raakt. Gaan we meer
steenkool gebruiken (van 1980 af een stijging
van 10% per j aar) dan zullen er aan transport,
opslag en apparatuur veel zwaardere eisen
moeten worden gesteld dan vroeger gebeur
de. Het terug-naar-de-steenkool zal een grote
krachtsinspanning vergen, vooral als wordt
bedacht dat het tegen het jaar 2000 zal gaan
om een hoeveelheid van 32 miljoen ton per
jaar. En bij die prognose wordt er dan reke
ning mee gehouden dat na 1985 ook de toe
passing van kernenergie belangrijk wordt.
W aar men in de energiewereld langzamer
hand de grootste behoefte aan heeft is: duide
lijkheid. Pas als die er is dan kan er ook ge
richt worden gewerkt. Aan besparing
van energie door betere isolatie van wonin
gen, door verbetering van (huishoudelijke)
verbrandingsinstallaties, door meer op
brengst uit het nationale transport te halen,
door de zogenaamde 'afvalwarmte' van elek
triciteitscentrales te benutten. Bij meer dui
delijkheid kan ook het onderzoek in de ener
giesector over de hele linie (van bron lol
eindverbruik, zoals dat in vaktermen heet)
worden gestroomlijnd. Hoe weinig overzicht
men eigenlijk op het geheel van het vraag
stuk had is sinds het optreden van de ener
giestuurgroep in maart 1974 wel gebleken. De
deskundigheid was te veel gespreid, te veel
afgestemd ook op bepaalde deelgebieden
zoals die van kernenergie en olie. Behalve
voor de beleidscentra en de wetenschappe
lijke energiedeskundigheid is die duidelijk
heid ook van het grootste belang voor het
produktieveld. De PZEM-directeur heeft
daar deze week in het jaarverslag 1975 te
recht de nadruk op gelegd toen hij stelde dat
de keuze van een brandstofsoort voor elek
triciteitscentrale (gas. olie, kolen of uranium)
een keuze voor 25 jaar is die van de levens
duur van een centrale.
Ook al omdat - zoals bij de aanbieding van
het LSEO-rapport werd opgemerkt - 'iedere
vorm van energievoorziening zijn eigen el
lende heeft' is een doorzichtig beleid nodig
van waaruit over een breed front de zaken
grondig kunnen worden aangepakt. De
stuurgroep heeft de regering intussen in de
belangrijkste conclussies van het rapport al
een eind 'mee' gekregen. Bepaald vroeg is het
niet In het rapport wordt meer dan eens
vastgesteld dat er haast is geboden met een
totaalvisie op de energietoekomst van Ne
derland. dat er snel veel geld op tafel zal
moeten komen om uitgangspunten om te
zetten in maatregelen, dat de hele verwarde
advieswereld in het energiewezen snel tot
een betere samenwerking zal moeten komen
en dat - misschien wel de allerbelangrijkste
conclusie - het uit moet zijn met de gewoonte
om het energiebeleid per kabinetsperiode te
veranderen. Groter energieverspilling is na
melijk niet te bedenken.
KEES VAN DER MAAS
Nancv huilde ook. En 's avonds schoot
hem wederom een brok in de keel
Wam de Amerikaanse politiek is aan
merkelijk genadelozer dan de vorm
van democratie die bij ons wordt uit
geoefend
Rest een observatie alle kandidaten
die zich voor presidentschap en vice-
presidentschap van.de Verenigde Sta
ten hebben aangediend en die elkaar
thans te lijf gaan. zeggen met de hulp
van God te kunnen winnen. Dus God
is de laatste ..uncommitted delegate".
En. nu de republikeinse partij hartver
scheurend bezig is met het registreren
van zijn partijhumor, is aan de pers
een officieel communiqué verstrekt,
met de mededeling dat in het te publi
ceren boekje 24 pagina's aan Fords
humor zijn gewijd. Naar ruwe schat-
'ling moet dat boek daarom meer pa
gina's hebben dan de bijbel.